-
1 кIапсэ
-
2 кIапсэ
веревка -
3 тхьэгъущI кIапсэ
лъахъшым хуэдэу нэуэрэ зэрыдза кIапсэ
стальная цепь -
4 Вагъуэ КIапсэ
Андромеда, («звезда-верёвка») -
5 пхъэхзэтещIэ
кIапсэ тIуащIэ ишарэ пэщIэIуантIэкIэ яукъуэдий пхъэх лIэужьыгъуэ
лучковая пила -
6 гъэща
прич. плетёныйкIапсэ гъэща плетёная верёвка -
7 екъун
перех. тянуть, потянутькIапсэ кIапэм екъун тянуть за конец верёвкиекъуу ежьэжын удрать, дать тягу разг. -
8 лэрыгъу
-
9 утIыпщын
перех.1) пускать, пустить, выпускать, выпустить, освобождать, освободить кого-л.щхьэхуиту утIыпщын пустить на волю2) пускать, пустить что-л. (привести в действие, в движение)заводыр утIыпщын пустить завод3) отпускать, отпустить, выпускать, выпустить что-л. из руккIапсэ кIапэр утIыпщын выпустить из рук конец верёвки4) выпускать, выпустить что-л. (напр. когти). -
10 ващIэ
пасэрей пхъэIэщэм къыгуихынум и бгъуагъыр зэрагъэпсу щыта фэ кIапсэ
регулировочный ремень ширины захвата в адыгском старинном плуге -
11 гупкIэкъуз
пхъэкIыхьыр къызэракъузыж кIапсэ
задняя веревка для рубеля -
12 забзэ
хывыфэм и IувыпIэм къыхэха кIапсэ, пхъэ пхъэIэщэм ирахьэлIэу щытащ
ремень из самой толстой части шкуры буйвола, которую использовали раньше при пахоте адыгским плугом (для регулировки ширины захвата) -
13 кулакъ
шабзэм и бзэр зэрегъэубыда фэ кIапсэ быдэхэрщ
прочные кожанные ремешки, которыми тетива крепится к луку -
14 пэбжь
машинэхэм я пэмкIи я кIэмкIи иIэ кIапсэ фIэдзапIэхэрщ
крюки у машин для буксировки (спереди и сзади) -
15 тел
1. гъущI кIапсэ
провод, проволока, трос
2. бгитI зэхуакум я жыжьагъ
мера длины расстояния между двумя горами, вершинами -
16 уаджэ
яуа, яджа щагъэ е кIапсэ цIыкIущ (щхьэпс)
тесемка, что свито руками -
17 фабзэ
зэрыгъэкIэрэхъуитIым ятелъ кIапсэ
приводной ремень -
18 хурдзэ
и кIым кIапсэ ищIауэ хы псэущхьэщхуэхэм зэрещакIуэ бжы лIэужьыгъуэ
гарпун -
19 шабыр
1. и цыр къыдэгъэзеяуэ мэлыфэм къыхэщIыкIа вакъэ лъапщэ лъагэ, кIапсэ зэрыхъэкIэ гъэбыдэжауэ
чувяки с голенищами из овечьей шкуры мехом наружу, которые переплетались кожаным шнуром
2. Iэщышхуэм и лъакъуэ зэфIэгъэщIапIэхэм лъэпэду къытраха фэм къыхэщIыкIа вакъэхэми апхуэдэу еджэт
так назывались и чувяки из кож, снятых чулком с суставов ног крупного скота -
20 шыкхъаблэ
бжэгъухэр зэрызэпха кIапсэ кIапэхэр шитIым я уанэ къуапэхэм фIадзэти, бжэгъухэм щIакIуэ трапхъуэжт, абы уIэгъэ хьэлъэр е хьэдэр къытралъхьэти къахьыжт
концы ремней, которыми связаны несколько жердей, прикрепляли к лукам двух сёдел, а на жерди клали бурку и получалась параконная носилка, на которой везли домой раненого или убитого в бою товарища
- 1
- 2
См. также в других словарях:
кIапсэ — (кIапсэр, кIапсэхэр) веревка КIэп гъэщыгъэр ары КIапсэкIэ пхыгъэ КIапсэм гыкIыгъэхэр едзэкIыгъэх … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
ы-гъэщыгъ — (е гъэщы) езгъ. 1. крутил, а, о Зэтригъэчэрэзагъ КIапсэ ыгъэщыгъ КIэпыр ыгъэщи къамыщ ышIыгъ Ныом цокъэнжъые ыгъэщыгъ 2. вертел Ыгъэчэрэзыгъ ГъукIэм цэцэкIыр ыгъэщыгъ 3. набил, а, о оскомину КъыпцIэ хафэм ыцэ ыгъэщыгъ … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
зэгопхэн — (зэгопхэныр зэгопхагъэ) гл. имасд. привязать друг к другу КIапсэ е нэмыкIкIэ зэгогъэпытыхьан ПхъитIу зэгопхэн фае хъугъэ … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
къыдигъэщыгъ — I (къыдегъэщы) езгъ. высунул, а, о (из) ДзэкIолIым ышъхьэ окопым къыдигъэщыгъ II (къыдегъэщы) лъыI., дэшI. вил, а, о (вместе с ним) КIалэм дакIуи кIапсэ къыдигъэщыгъ … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
кIэп — (кIэпыр, кIэпхэр) конопля Лэнтхъу кIыхьэ къызтекIырэ уц лъагэу кIырэр ары КIэпыр кIапсэ ышIыгъ КIэпым чэтэныр хашIыкIы Ожъубэнэ мафэр кIэпытхъ … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
лъэтIэн — (лъэтIэныр, лъэтIэнхэр) простой узел КIапсэ е нэмыкI горэм ыцыпэ къэпкъудыймэ птIэтэн плъэкIыжьынэу зэкъодзагъэр ары ЛъэтIэн ышIыгъ ЛъэтIэнэу ыпхыгъ … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
пишIагъ — (пешIэ) лъыI. привязал, а, о (к) КIапсэкIэ е нэмыкIкIэ пипхагъ КIапсэр кIакоти кIапсэ пишIагъ Машинэр къутагъэти тракторым пишIи къыщэжьыгъ … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
пишIэн — (пишIэныр пишIагъ) гл. имасд. привязать (к концу) Шъор кIакоти кIапсэ пишIэн фае хъугъэ … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
пхъэш — (пхъэшыр, пхъэшхэр) деревянная лошадка: к веревке, привязанной к балке, прикрепляется длинная деревянная палка, на которую садятся во время кIапщ КIапщэм зэрэщыджэгухэрэ щхэн джэгукI. Пхъэ кIыхьэм ыIэпакIэ кIапсэ ишIагъэу пчэгум дэжь бгыкъум… … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
пыригъэшIагъ — (пырегъашIэ) езгъ. заставил, а, о, побудил, а, о привязать Унашъо фишIи е елъэIуи пыригъэшIагъ КIапсэр кIакоти кIапсэ рити пыригъэшIагъ … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
пышIагъ — зыпI. гл. привязан, а, о (к) КIапсэкIэ, нэмыкIкIэ зыгорэм епхыгъ Шъом кIапсэ пышIагъ Машинэр тракторым пышIагъ … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ