-
1 борын чөю
-
2 борын төшү
-
3 борын чөерү
= борын чөю вороти́ть нос -
4 борын
I сущ.1) нос ( у человека и животных) || носово́йтөз борын — прямо́й нос
үрдәк борын — ути́ный нос
төймә борын — нос-пу́говка
борын тарту — шмы́гать но́сом
борын сеңгерү — сморка́ться
••борын астындагын күрми, урман артындагын күрә посл. — в чужо́м глазу́ сучо́к ви́дит, а в своём не ви́дит и бревна́ (букв. что под но́сом - не ви́дит, а что за ле́сом - ви́дит)
2) ры́ло ( у животных)4) нос, пере́дняя часть (судна, лодки, самолёта, автобуса и т. п.) || носово́й5) разг. нос, но́сик (чайника, самовара, кувшина, кумгана)6) тех. ла́па, губа́ ( у клещей)•- борын куышлыгы
- борын тәмәкесе
- борын тишеге
- борын яулыгы••борын асты кипмәгән — уничиж. нео́пытный, молодо́й; молоко́ на губа́х не обсо́хло
борын астына сөйләү — говори́ть (петь, произноси́ть и т. п.) в нос, под нос; о́чень ти́хо, про себя́
борын астындагын күрмәүне — ви́деть да́льше своего́ (со́бственного) но́са
борын астыннан алып китү (шудыру) — утащи́ть (стащи́ть) из-под но́са
борын башына (борын башыннан) — с но́су, с ка́ждого (брать, платить, получать и т. П.)
борын белән сөйләү — гнуса́вить
борын күтәреп — свысока́, гордели́во
борын күтәрү (борын чөерү) — задира́ть нос, нос кве́рху держа́ть (носить и т. П.), ва́жничать, зазнава́ться
борын күтәрә башлау — загорди́ться, возгорди́ться
борын сузу — наде́яться, упова́ть (на кого-л.; что-л.), пита́ть наде́жду, рассчи́тывать (на что-л.)
борын тартып тору — шмы́гать но́сом (о нерешительности, робости)
борын төртеп алу — немно́го поспа́ть
борын төртер урын булмау (борын төртер урын юк) — (букв. не́куда су́нуть и но́сик, не́где приткну́ться, не́где я́блоку упа́сть)
борын тыгу (борын төртү) — сова́ть (су́нуть), ты́кать (свой) нос, сова́ться с но́сом (вме́шиваться не в своё де́ло)
борын чәйнәшү — ссо́риться; сканда́лить
борынга борын — нос к но́су (но́сом к но́су); лицо́м к лицу́
борынга борын тыгарлык — о́чень хоро́ший, о́чень краси́вый, вы́сшего ка́чества ( об одежде)
борыны белән боз тишә — погов. но́сом зе́млю ро́ет (об отчаянном, хватком и расторопном человеке)
- борын төбендәборыны гына (утырып) калган — о́чень худо́й; оди́н нос оста́лся
- борын аша сөйләү
- борын аркылы
- борын астыннан
- борын белән
- борын эченнән
- борын җыеру
- борын салу
- борын салындыру
- борын төшерү
- борын салыну
- борын төшү
- борын төртеп чыгу
- борын чөерү
- борын чөю II сущ.; геогр.1) мыс2) коса́III нареч.1) пре́жде, в старину́, встарьборын шулай яшәгәннәр — в старину́ жи́ли так
2) зара́нее••туйга барсаң, борын бар, борын барсаң, урын бар — погов. (букв. на сва́дьбу ну́жно идти́ зара́нее, зара́нее придёшь, ме́сто найдёшь)
3) в знач. послелога до; пре́жде чем, до того́ каккояш чыкмас борын — до восхо́да со́лнца
••сикермәс борын, "һоп" димә — погов. не говори́ "гоп", пока́ не перепры́гнешь
•- борын-борын заман -
5 борын
I1. Nase f.; Schnauze f.; Schnabel m.2. Bug m.борын астында (төбендә) nebenan; vor der Nase f.борын күтәрү die Nase f. hoch tragen; stolz seinборын салу ein verdrießliches Gesicht n. ziehenборын сузу sich Hoffnungen f. / pl. machenборын тыгу seine Nase f. in etw. stecken; sich in etw. einmischen————————II. Geogr. Kap n.; Vorgebirge n., Landzunge f.————————III1. früher; in alten Zeiten f. / pl.2. (nach den Formantien -мас / -мәс:) vor, bevor -
6 борын
1. burun2. eski, kadim -
7 борын
-
8 борын
I 1. сущ. 1) нос (у человека, у животных) 2) клюв (у птиц) 3) нос (парохода) 4) носик (чайника) 5) геогр.мыс 2. прил. носовой ▪ borın quışlığı носоглотка ▪ borın tämäkäse нюхательный табак ▪ borın tişege ноздря ▪▪ borın aşa (eçennän) söylärgä разговаривать нехотя ▪▪ borın başına на душу, на человека, на каждого ▪▪ borın belän söyläşergä гнусавить ▪▪ borın töbendä под носом, очень близко II 1. нар. встарь, в старину, прежде 2. посл. в знач.до того как, прежде чем ▪ borın zaman встарь, в старину -
9 борын аша сөйләү
= борын аркылы; борын астыннан; борын белән; борын эченнән1) говори́ть (разгова́ривать) не́хотя, выка́зывая недово́льство2) гнуса́вить -
10 борын салу
= борын салындыру; борын төшерү; борын салыну; борын төшү1) ве́шать (пове́сить) нос; впада́ть в уны́ние2) быть недово́льным -
11 борын төбендә
борын астындагы черкине алты ай эзләгән — погов. за семь вёрст комара́ иска́л, а кома́р на носу́
-
12 борын аркылы
-
13 борын астында
= борын төбендә о́коло, совсе́м ря́дом; под но́сом -
14 борын астыннан
-
15 борын белән
-
16 борын салындыру
-
17 борын салыну
-
18 борын төшерү
-
19 борын эченнән
-
20 борын-борын заман
дадавны́м-давно́; когда́-то в старину́; в да́вние времена́
См. также в других словарях:
борын — I. 1. Сулыш алу һәм ис сизү органы 2. Томшык (кошларда) 3. Судно, көймә, самолет һ. б. ның алгы өлеше. Нин. б. предметның алгы, гадәттә очлаеп торган кырые 4. Савыт сабада су агызу өчен җайланган өлеш 5. Аяк киеменең алгы очы 6. күч. Зур борынлы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
борын-борыннан — Бик борыннан, бик борын заманнан, элек электән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
авыз-борын — Авыз һәм борын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
борынгылык — Борын заманда ук булган, бик борыннан килгән нәрсә. Борынгы истәлекләр; җырлар, сүзләр, йолалар, әйберләр һ. б. ш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
лыш — Борын тартып куйганда барлыкка килгән тавышны белдерә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
лышык — Борын тартып куйганда барлыкка килгән тавышны белдерә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
борнау — Томшык белән күкәй кабыгын тишү (бәпкә, чебеш тур) 3. күч. Барлыкка килү, туу. II. БОРЫН – рәв. Элек, үткән заманда б. болай дип әйтә торганнар иде. Алдан туйга барсаң б. бар, б. барсаң урын бар 2. Бәйл. килмәс б. . БОРЫН (БОРЫНГЫ) ЗАМАН – Күптән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
томшык — 1. Кош авызының мөгез матдәле, очлаеп торган алгы өлеше, борыны 2. туп. Йөз, бит; борын, танау. ТОМШЫК БОРЫН – Аска яки өскә кәкрәйгән очлы борын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
без — I. и. Күн, киез, такта һ. б. ш. әйберләрне кечкенә диаметрлы итеп тишеп чыгу өчен кулл. тор. һәм төп өлеше нәзек очлы корыч чыбыктан торган инструмент. Төрле коралларда: очлы шток, тишкеч. БЕЗ БОРЫН – ЛЫ – Бик очлы борын (лы). II. БЕЗ – Беренче… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
танау — 1. Хайваннарның борын тишеге. Хайван башының алгы, очлы өлеше 2. диал. Кеше борыны. ТАНАУ АСТЫ – Өске ирен белән борын арасы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тукмак — 1. Бер башы юан итеп калдырылган, икенче башы тотар өчен җайлап юнылган, нечкәртелгән агач кисәге 2. Стена сәгатьләренең чылбырына авырлык өчен асыла торган цилиндр рәв. тимер кисәге; гер 3. диал. Чәкән кукуруз тукмагы 4. бор. Терсәктән алып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
