алаөкпе

См. также в других словарях:

• алаөкпе — зат. Көбіне сиыр малында, кейде қой, ешкіде ұшырасатын жұқпалы індет; ауру малдың өкпесі қанталап, көкірек қуысына су толып кетеді …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

• алақызба — (Гур., Маңғ.) қызба, жеңілтек. ...қуанышын жасыра алмайтын а л а қ ы з б а, жел өкпе, ұшқалақ, алаңғасыр балалық мінезбен қайта табысты (Ә. Кекіл., Құс қан., 59) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• әулікпе — … Жастықтың ә у л і к п е с і м е н барып қалғандардың бірсыпырасы екі үш айдан кейін қожырап, кері қайтып жатты (К. Ахметбеков, Егіз қала, 432) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• әлекпе — (Қ орда: Арал, Қарм., Қаз.; Қарақ.; Орал, Орда) ешкінің өкпе ауруы, ала өкпе. Ә л е к п е ілінсе, бірсыпыра шығын болды десеңші Қ орда., Қарм.). – Көрсетті ау құдай көресіні! Жалғыз бала қайдан аман келсін! Әй, әк былай, ә л е к п е келгір! (Ж.… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• мәлім — (Қ орда: Сыр., Тер.) сиырдың алаөкпе ауруы …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• сипар — 1. (Сем., Ұрж.) індет, малда болатын жұқпалы аурулардың (мәлік, алаөкпе, қарасан, т.б.) жалпы аты. Бұрын малға с и п а р тисе сыпыратын да кететін. Қазір колхоздың малдарында с и п а р білінбейді (Сем., Ұрж.). 2. (Сем.: Абай, Шұб., Мақ.) сиырда… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• көз — … 2. Аттың шашасының жоғарғы жағына сіңір мен сүйектің арасына жиналған сары су. «К ө з» екі қалтадан тұрады. Томпайған ісікке үшкір бізді тықсаңыз сары су ағып кетеді (Алматы ақшамы, 13. 11. 1991, 3). Көз аңғалағы. Көз орналасқан бас сүйек… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• айналғанда — (Орал, Т.өкпе) ақыры, нәтижесінде. Сол жігітің өзі, а й н а л ғ а н д а, қалаға барып жұмыс жасады (Орал, Т.өкпе). А й н а л ғ а н д а, екі айғырдың екеуі де осы пысықшалардың қолынан қаза тапты («К з жолы», 26.04.1937) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• ақпа — I зат. Арқа жақта қыс маусымының соңына ала ақпан айында апта бойы үзбей соғатын күшті боран (Қаз. этнография., 1,124). Арқада а қ п а деп аталатын күшті боран қыстың соңына ала ақпан кезінде соғады (Бұл да, 109). II сын. ауыс. 1. Ағып сөйлейтін …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• жер — Же р ауд а р ы л у ш ы . Ж е р аударылған адам. Сізден Жылқайдаров Рысқұлды ж е р а у д а р ы л у ш ы арестанттар тобына жатқызып, оның түр түсі жөнінде мәліметтер алуыңызды сұрайды (Ш. Мұртазаев, Қызыл жебе, 207). Жер бесік. ф и л о с. Адамның… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• тұрғы — зат. көне. 1. Қорғанның шетін ала жасалған, садақшылар, допшылар тұрып, жауға қарсы әрекет ететін орын. Айналасы биік дуалмен қоршалып, садақшылар, допшылар тұратын биік т ұ р ғ ы л а р ы мен көземдері, қарауыл мұнаралары бар (Т.Зәкенұлы,… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі