Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

veniam+peccatis+h

  • 21 excusatio

    excūsātĭo ( excuss-), ōnis, f. [excuso], an excusing, excuse (freq. and class.); constr. with obj. or subj. gen., absol., with cur, quominus, etc.
    (α).
    With gen. obj.:

    peccati,

    Cic. Lael. 11, 37:

    intermissionis litterarum,

    id. Fam. 16, 25:

    valent apud me excusationes injuriae tuae,

    id. Sull. 16, 47.—
    (β).
    With gen. subj.:

    pauci ejusdem generis addit cum excusatione Pompeii conjuncta (shortly before: velle Pompeium se Caesari purgatum),

    Caes. B. C. 1, 8, 4.—With both constructions:

    excusatio Ser. Sulpicii legationis obeundae,

    Cic. Phil. 9, 4, 8.—
    (γ).
    With a causal gen. (freq.):

    hic dies summa'st apud me inopiae excusatio,

    Plaut. As. 3, 1, 31:

    excusatio vel pietatis, vel necessitatis, vel aetatis,

    Cic. Cael. 1, 2; cf.

    adolescentiae,

    id. ib. 18, 43:

    me neque honoris neque aetatis excusatio vindicat a labore,

    id. Sull. 9, 26:

    aetatis,

    Caes. B. C. 1, 85, 9:

    valetudinis,

    Cic. Pis. 6, 13:

    oculorum,

    id. de Or. 2, 68, 275: [p. 681] familiaris funeris, id. Rab. Perd. 3, 8:

    amicitiae,

    id. Lael. 12, 43:

    necessitatis,

    id. Rab. Post. 10, 27:

    summae stultitiae,

    id. Caecin. 11, 30 et saep.—
    (δ).
    Absol.:

    turpis enim excusatio est si quis contra rem publicam se amici causa fecisse fateatur,

    Cic. Lael. 12, 40:

    illa perfugia, quae sumunt sibi ad excusationem,

    id. Rep. 1, 5:

    (Sappho) dat tibi justam excusationem,

    id. Verr. 2, 4, 57, § 126:

    libenter Caesar petentibus Aeduis dat veniam excusationemque accipit,

    Caes. B. G. 6, 4, 3:

    triduum disputationibus excusationibusque extrahitur,

    id. B. C. 1, 33, 3 et saep.—
    (ε).
    With cur and quominus:

    accipio excusationem tuam, qua usus es, cur, etc.,

    Cic. Fam. 4, 4, 1:

    nemini civi ullam, quominus adesset, satis justam excusationem esse visam,

    id. Pis. 15, 36.—
    (ζ).
    With acc. and inf.:

    habent excusationem legitimam, exsilii causa solum vertisse nec esse postea restitutos,

    id. Phil. 5, 5, 14.—
    (η).
    With kindr. accus.:

    ad excusandas excusationes in peccatis,

    Vulg. Psa. 140, 4.—
    II.
    Transf., a being excused, a release, discharge from any thing (post-class.):

    tria onera tutelarum dant excusationem,

    Dig. 27, 1 (De excusationibus), 3; cf.:

    omnibus excusatio a tutela competit,

    ib. 5 et saep. (vid. the whole title).

    Lewis & Short latin dictionary > excusatio

  • 22 excussatio

    excūsātĭo ( excuss-), ōnis, f. [excuso], an excusing, excuse (freq. and class.); constr. with obj. or subj. gen., absol., with cur, quominus, etc.
    (α).
    With gen. obj.:

    peccati,

    Cic. Lael. 11, 37:

    intermissionis litterarum,

    id. Fam. 16, 25:

    valent apud me excusationes injuriae tuae,

    id. Sull. 16, 47.—
    (β).
    With gen. subj.:

    pauci ejusdem generis addit cum excusatione Pompeii conjuncta (shortly before: velle Pompeium se Caesari purgatum),

    Caes. B. C. 1, 8, 4.—With both constructions:

    excusatio Ser. Sulpicii legationis obeundae,

    Cic. Phil. 9, 4, 8.—
    (γ).
    With a causal gen. (freq.):

    hic dies summa'st apud me inopiae excusatio,

    Plaut. As. 3, 1, 31:

    excusatio vel pietatis, vel necessitatis, vel aetatis,

    Cic. Cael. 1, 2; cf.

    adolescentiae,

    id. ib. 18, 43:

    me neque honoris neque aetatis excusatio vindicat a labore,

    id. Sull. 9, 26:

    aetatis,

    Caes. B. C. 1, 85, 9:

    valetudinis,

    Cic. Pis. 6, 13:

    oculorum,

    id. de Or. 2, 68, 275: [p. 681] familiaris funeris, id. Rab. Perd. 3, 8:

    amicitiae,

    id. Lael. 12, 43:

    necessitatis,

    id. Rab. Post. 10, 27:

    summae stultitiae,

    id. Caecin. 11, 30 et saep.—
    (δ).
    Absol.:

    turpis enim excusatio est si quis contra rem publicam se amici causa fecisse fateatur,

    Cic. Lael. 12, 40:

    illa perfugia, quae sumunt sibi ad excusationem,

    id. Rep. 1, 5:

    (Sappho) dat tibi justam excusationem,

    id. Verr. 2, 4, 57, § 126:

    libenter Caesar petentibus Aeduis dat veniam excusationemque accipit,

    Caes. B. G. 6, 4, 3:

    triduum disputationibus excusationibusque extrahitur,

    id. B. C. 1, 33, 3 et saep.—
    (ε).
    With cur and quominus:

    accipio excusationem tuam, qua usus es, cur, etc.,

    Cic. Fam. 4, 4, 1:

    nemini civi ullam, quominus adesset, satis justam excusationem esse visam,

    id. Pis. 15, 36.—
    (ζ).
    With acc. and inf.:

    habent excusationem legitimam, exsilii causa solum vertisse nec esse postea restitutos,

    id. Phil. 5, 5, 14.—
    (η).
    With kindr. accus.:

    ad excusandas excusationes in peccatis,

    Vulg. Psa. 140, 4.—
    II.
    Transf., a being excused, a release, discharge from any thing (post-class.):

    tria onera tutelarum dant excusationem,

    Dig. 27, 1 (De excusationibus), 3; cf.:

    omnibus excusatio a tutela competit,

    ib. 5 et saep. (vid. the whole title).

    Lewis & Short latin dictionary > excussatio

  • 23 indulgeo

    indulgĕo, si, tum, 2, v. n. and a. [etym. dub.; cf. dulcis], to be courteous or complaisant; to be kind, tender, indulgent to; to be pleased with or inclined to, to give one ' s self up to, yield to, indulge in a thing (as joy or grief); to concede, grant, allow.
    I.
    V. n. (class.); constr. with the dat.
    A.
    In gen.:

    Aeduorum civitati Caesar praecipue indulserat,

    Caes. B. G. 1, 10; 7, 40:

    sic sibi indulsit, ut, etc.,

    indulged himself so, took such liberties, Nep. Lys. 1, 3:

    indulgebat sibi liberalius, quam, ut, etc.,

    id. Chabr. 3:

    irae,

    Liv. 3, 53, 7:

    indulgent sibi latius ipsi,

    Juv. 14, 234:

    ipsa sibi imbecillitas indulget,

    Cic. Tusc. 4, 18, 42:

    indulgent consules legionum ardori,

    Liv. 9, 43, 19:

    dolori,

    Nep. Reg. 1:

    genio,

    Pers. 5, 151:

    amori,

    Plin. Ep. 1, 14, 10:

    precibus,

    id. ib. 4, 15, 11:

    gaudio,

    id. ib. 5, 15, 1:

    desiderio alicujus,

    id. ib. 10, 34, 1:

    odio,

    Liv. 40, 5, 5:

    lacrimis,

    Ov. M. 9, 142: animo, to give way to passion or to anger, id. ib. 12, 598:

    regno,

    to delight in, Luc. 7, 54:

    ordinibus,

    give room to, set apart, Verg. G. 2, 277.—
    (β).
    With acc. of the person (ante-class. and poet.): eri, qui nos tantopere indulgent, Afran. ap. Non. 502, 11 (Fragm. Com. v. 390 Rib.):

    te indulgebant,

    Ter. Heaut. 5, 2, 34; id. Eun. 2, 1, 16.— Pass.: animus indulgeri potuisset, be pleased, Gell. praef. 1.—
    B.
    Esp., to give one ' s self up to, to be given or addicted to, to indulge in:

    veteres amicitias spernere, indulgere novis,

    Cic. Lael. 15, 54:

    labori,

    Verg. A. 6, 135:

    theatris,

    Ov. R. Am. 751:

    eloquentiae,

    Quint. 10, 1, 84:

    somno,

    Tac. A. 16, 19.— Pass. impers.:

    nihil relicturus, si aviditati indulgeretur, quod in aerarium referret,

    Liv. 45, 35, 6:

    sero petentibus non indulgebitur,

    Gai. Inst. 4, 164.—
    II.
    V. a., to concede, allow, grant, permit, give, bestow as a favor, confer (post- Aug.):

    alicui usum pecuniae,

    Suet. Aug. 41:

    ornamenta consularia procuratoribus,

    id. Claud. 24:

    damnatis arbitrium mortis,

    id. Dom. 11:

    insignia triumphi indulsit Caesar,

    Tac. A. 11, 20:

    patientiam flagello,

    i. e. to submit to patiently, Mart. 1, 105, 3:

    nil animis in corpora juris natura indulget,

    grants no power, Juv. 2, 140:

    basia plectro,

    id. 6, 384:

    si forte indulsit cura soporem,

    id. 13, 217:

    veniam pueris,

    to make allowance for, id. 8, 168.—
    (β).
    With inf. ( poet.):

    incolere templa,

    Sil. 14, 672.— Pass.:

    qui jam nunc sanguinem meum sibi indulgeri aequum censet,

    Liv. 40, 15, 16:

    rerum ipsa natura in eo quod indulsisse homini videtur, etc.,

    Quint. 12, 1, 2:

    abolitio reorum, quae publice indulgetur,

    is granted, Dig. 48, 16, 17. —
    B.
    Se alicui, in mal. part., Juv. 2, 165 al.—Hence, indulgens, entis, P. a.
    A.
    Indulgent, kind, or tender to one, fond of one; constr. with dat., or in with acc. (class.).
    (α).
    With dat.:

    obsequium peccatis indulgens praecipitem amicum ferri sinit,

    Cic. Lael. 24, 89.—
    (β).
    With in and acc.:

    civitas minime in captivos indulgens,

    Liv. 22, 61, 1. —
    (γ).
    Absol.:

    quo ipsum nomen amantius, indulgentiusque maternum, hoc illius matris singulare scelus,

    Cic. Clu. 5, 12:

    ministri irarum,

    Liv. 24, 25, 9. —
    B.
    Addicted to:

    aleae indulgens,

    addicted to dicing, Suet. Aug. 70.—
    C.
    In pass., fondly loved: fili, indulgentissime adulescens, Ps.-Quint. Decl. 10, 13.— Adv.: indulgenter, indulgently, kindly, tenderly:

    nimis indulgenter loqui,

    Cic. Att. 9, 9, 2:

    bestiae multa faciunt indulgenter,

    id. Fin. 2, 33, 109. — Comp.:

    dii alios indulgentius tractant,

    Sen. Ben. 4, 32.— Sup.:

    indulgentissime,

    Sen. Cons. ad Helv. 5.

    Lewis & Short latin dictionary > indulgeo

  • 24 posco

    posco, pŏposci, 3 (old perf. peposci, Val. Antias ap. Gell. 7, 9, 9), v. inch. a. [for porc-scere; Sanscr. root parkh- prakh-, to ask; cf.: precor, procus, procax], to ask for urgently; to beg, demand, request, desire (syn.: flagito, postulo, peto).
    I.
    In gen., constr. usually with aliquid, aliquem ( sibi): aliquid ab aliquo; also with a double acc., with ut, with inf., or with acc. and inf., or wholly absol.:

    poscere est secundum Varronem, quotiens aliquid pro merito nostro deposcimus: petere vero est cum aliquid humiliter et cum precibus postulamus,

    Serv. Verg. A. 9, 194.
    (α).
    With acc.:

    posco atque adeo flagito crimen,

    Cic. Planc. 19, 48; cf. id. Verr. 2, 5, 28, § 71:

    argentum,

    id. ib. 2, 4, 20, § 44;

    2, 3, 34, § 78: pugnam,

    Liv. 2, 45, 6: nec mi aurum posco, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 200 Vahl.):

    si quid poscam,

    Plaut. Aul. 2, 5, 10:

    pulvinos,

    Cic. de Or. 1, 7, 29; id. Planc. 19, 48:

    vades poposcit,

    id. Rep. 2, 36, 61; cf.:

    audaciae partes Roscii sibi poposcerunt,

    Cic. Rosc. Am. 13, 35:

    peccatis veniam poscentem (preceded by postulare),

    Hor. S. 1, 3, 75.—
    (β).
    With ab:

    fac, ut audeat Tibi credere omnia, abs te petere et poscere,

    Ter. Heaut. 5, 1, 53: diem a praetore peposcit, Val. Antias ap. Gell. 7, 9, 9:

    abs te litteras,

    Cic. Verr. 2, 4, 16, § 36; 2, 2, 47, § 117:

    tutorem ab aliquo,

    Suet. Aug. 94:

    bibere a me poscis,

    Vulg. Joann. 4, 9.—
    (γ).
    With a double acc.:

    parentes pretium pro sepulturā liberum poscere,

    Cic. Verr. 2, 1, 3, § 7:

    magistratum nummos,

    id. ib. 2, 1, 17, §

    44: aliquem causam disserendi,

    id. Tusc. 3, 3, 7:

    claves portarum magistratus,

    Liv. 27, 24, 8:

    non ita creditum Poscis Quintilium deos,

    Hor. C. 1, 24, 12:

    cur me in decursu lampada poscis?

    Pers. 6, 61:

    poscenti vos rationem,

    Vulg. 1 Pet. 3, 15.—Hence, pass.: poscor aliquid, I am asked for something, something is asked or demanded of me ( poet. and in post-class. prose):

    gravidae posceris exta bovis,

    they ask you for the entrails, Ov. F. 4, 670; cf.:

    poscor meum Laelapa,

    they demand of me my Lœlaps, id. M. 7, 771:

    nec tantum segetes alimentaque debita dives Poscebatur humus,

    id. ib. 1, 138:

    quod rationem pecuniae posceretur,

    Gell. 4, 18, 12; to be called upon or invoked to inspire a poet or to sing:

    aversus Apollo Poscitur invitā verba pigenda lyrā,

    Prop. 4 (5), 1, 76 (better reading poscis ab); cf. absol. Palilia poscor: Non poscor frustra;

    si favet alma Pales,

    Ov. F. 4, 721; so,

    poscimur Aonides,

    Ov. M. 5, 333:

    poscimur,

    Hor. C. 1, 32, 1.—
    (δ).
    With ut:

    poscimus, ut cenes civiliter,

    Juv. 5, 112:

    poscimus ut sit, etc.,

    id. 7, 71; Tac. H. 2, 39: poposcit, ut haec ipsa quaestio diligentius tractaretur, Aug. Civ. Dei, 2, 21.—
    (ε).
    With inf. or acc. and inf. ( poet. and in post-Aug. prose):

    poscat sibi fabula credit,

    Hor. A. P. 339; cf.:

    immolare Fauno, Seu poscat agnā sive malit haedo,

    id. C. 1, 4, 12:

    esse sacerdotes delubraque vestra tueri Poscimus,

    Ov. M. 8, 708:

    contraque occurrere poscunt,

    Val. Fl. 4, 194; Pers. 1, 128; Claud. in Eutr. 1, 151.—In prose:

    ego vero te etiam morari posco inter voluptates,

    Sen. Contr. 1, 8; Arn. 7, p. 254. So, too, perh. (acc. to Stephanus's conjecture):

    vos fallere poscunt,

    Rutil. Lup. Fig. 2, 19, p. 181 Frotsch.—
    (ζ).
    Ellipt.:

    poscunt majoribus poculis, sc. bibere,

    they challenge to drink from larger goblets, Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66.—
    (η).
    Absol., to beg, be a beggar:

    improbus es, cum poscis, ait. Sed pensio clamat, posce,

    Juv. 9, 63 sq. —
    B.
    Of inanimate and abstract subjects, to demand, require, need:

    quod res poscere videbatur,

    Caes. B. G. 7, 1:

    cum usus poscit,

    id. ib. 4, 2: quod negotium poscebat, Sail J. 56, 1; 70, 3; Quint. 11, 3, 162 et saep.—
    II.
    In partic.
    A.
    To demand for punishment, to ask the surrender of: accusant [p. 1403] ii, quos populus poscit, Cic. Rosc. Am. 5, 13; cf.:

    hujus tantae cladis auctor Annibal poscitur,

    Flor. 2, 6, 7:

    nec poscitur auctor,

    Sil. 2, 44:

    poscendum poenae juvenem jubebat,

    id. 1, 677; so Liv. 9, 26.—
    B.
    In gen., to call one (ante-class. and poet.):

    clamore hominem posco,

    Plaut. Curc. 5, 3, 5:

    gemitu Alciden,

    Sen. Herc. Oet. 1887.— Pass.: ego poscor Olympo ( dat. of agent), Olympus calls me, summons me to the combat, Verg. A. 8, 533:

    poscimur,

    Ov. M. 2, 144.—
    2.
    In partic., to call upon, invoke:

    supplex tua numina posco,

    Verg. A. 1, 666.—
    C.
    In selling.
    1.
    To ask, demand for a thing, to offer at a price:

    tanti quanti poscit, vin' tanti illam emi?

    Plaut. Merc. 2, 4, 22: pro reliquis (libris) idem pretium poposcit, Varr. ap. Lact. 1, 6, 10.—
    2.
    To ask, bid, offer a price for a thing:

    agite licemini. Qui cenā poscit? ecqui poscit prandio?

    Plaut. Stich. 1, 3, 68; id. Merc. 2, 3, 101; Plin. 35, 10, 36, § 88.—
    D.
    To demand one's hand, ask in marriage:

    eam si jubes, frater, tibi me poscere, poscam,

    Plaut. Aul. 2, 1, 38:

    filiam tuam mihi uxorem posco,

    id. ib. 2, 2, 42:

    tibi permittam, posce, duce,

    id. Trin. 2, 2, 103:

    sine dote posco tuam sororem filio,

    id. ib. 2, 4, 98:

    tuam sororem uxorem alicui,

    id. ib. 2, 4, 49.

    Lewis & Short latin dictionary > posco

  • 25 pro

    1.
    prō (archaic collat. form, posi in posimerium; cf. pono, from posino; cf. Gr. poti and pot with pros), adv. and prep. [root in Sanscr. prep. pra-, before, as in prathamas, first; Gr. pro; cf.: proteros, prôtos, etc.; Lat.: prae, prior, priscus, etc.; perh. old abl. form, of which prae is the loc. ], before, in front of; and, transf., for, with the idea of protection, substitution, or proportion.
    I.
    Adv., found only in the transf. comp. signif. (v. infra, II. B. 3.) in connection with quam and ut: pro quam and pro ut (the latter usually written in one word, prout), like prae quam and prae ut.
    * A.
    Pro quam, in proportion as, just as:

    nec satis est, pro quam largos exaestuat aestus,

    Lucr. 2, 1137. —
    B.
    Pro ut or prout, according as, in proportion, accordingly, proportionably as, just as, as (class.):

    compararat argenti bene facti, prout Thermitani hominis facultates ferebant, satis,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 83:

    tuas litteras, prout res postulat, exspecto,

    id. Att. 11, 6 fin.:

    id, prout cujusque ingenium erat, interpretabantur,

    Liv. 38, 50:

    prout locus iniquus aequusve his aut illis, prout animus pugnantium est, prout numerus, varia pugnae fortuna est,

    id. 38, 40 fin. —With a corresp. ita:

    ejusque rationem ita haberi, prout haberi lege liceret,

    Cic. Phil. 5, 17, 46:

    prout sedes ipsa est, ita varia genera morborum sunt,

    Cels. 4, 4, 5:

    prout nives satiaverint, ita Nilum increscere,

    Plin. 5, 9, 10, § 51.—
    II.
    Prep. with abl. (late Lat. with acc.:

    PRO SALVTEM SVAM,

    Inscr. Grut. 4, 12; 46, 9; Inscr. Orell. 2360), before, in front of.
    A.
    Lit., of place:

    sedens pro aede Castoris,

    Cic. Phil. 3, 11, 27:

    praesidia, quae pro templis cernitis,

    id. Mil. 1, 2:

    ii qui pro portis castrorum in statione erant,

    Caes. B. G. 4, 32:

    pro castris copias habere,

    id. ib. 7, 66:

    pro castris dimicare,

    id. ib. 5, 16:

    pro oppido,

    id. ib. 7, 71:

    pro opere consistere,

    Sall. J. 92, 9:

    castra pro moenibus locata,

    Liv. 2, 53; 4, 17:

    pro muro,

    id. 30, 10:

    pro castris explicare aciem,

    id. 6, 23:

    pro vallo,

    Plin. 2, 37, 37, § 101; Vell. 2, 19, 1.—With verbs of motion:

    Caesar pro castris suas copias produxit,

    before the camp, Caes. B. G. 1, 48:

    hasce tabulas hic ibidem pro pedibus tuis obicito,

    before your feet, App. Mag. p. 337, 36; id. M. 4, p. 155, 2.—
    2.
    In partic., with the accessory idea of presence on the front part, on the edge or brink of a place, on or in the front of, often to be translated by a simple on or in:

    pro censu classis iuniorum, Serv. Tullius cum dixit, accipi debet in censu, ut ait M. Varro, sicuti pro aede Castoris, pro tribunali, pro testimonio,

    Fest. p. 246 Müll.; cf.: pro significat in, ut pro rostris, pro aede, pro tribunali, Paul. ex Fest. p. 228 Müll.; and:

    pro sententia ac si dicatur in sententiā, ut pro rostris id est in rostris,

    id. p. 226 Müll.: hac re pro suggestu pronunciata, qs. standing on the front part of the tribune, or, as we would say, on the tribune, Caes. B. G. 6, 3: pro tribunali cum aliquid ageretur, was transacted before or at my tribunal, Cic. Fam. 3, 8, 21; so,

    pro tribunali,

    id. Pis. 5, 11; id. Sest. 15, 34: pro contione, before the assembled army; and, in gen., before the assembly:

    laudatus pro contione Jugurtha,

    Sall. J. 8, 2; cf. Curt. 9, 1, 1:

    pro contione laudibus legati militumque tollere animos,

    Liv. 7, 7:

    fortes viros pro contione donantis,

    Curt. 10, 5, 10:

    pro contione litteras recitare,

    id. 4, 10, 16; Liv. 38, 23 fin.:

    pro contione palam utrumque temptavit,

    Suet. Vesp. 7; Tac. A. 3, 9; Front. Strat. 1, 11, 3: [p. 1448] 4, 5, 11; cf.:

    pro comitio,

    Suet. Aug. 43:

    uti pro consilio imperatum erat,

    in the council, Sall. J. 29, 6; cf.:

    supplicatio in triduum pro collegio decemvirūm imperata fuit,

    Liv. 38, 36:

    pontifices pro collegio decrevisse,

    Gell. 11, 3, 2:

    pro collegio pronuntiare,

    Liv. 4, 26, 9:

    suas simultates pro magistratu exercere,

    id. 39, 5:

    pro munimentis castelli manipulos explicat,

    before, on the fortifications, Tac. A. 2, 80; 12, 33: stabat pro litore diversa acies, in front of or upon the shore, id. ib. 14, 30:

    legionem pro ripā componere,

    id. ib. 12, 29:

    velamenta et infulas pro muris ostentant,

    in front of, from the walls, Tac. H. 3, 31; so,

    pro muris,

    id. A. 2, 81:

    ad hoc mulieres puerique pro tectis aedificiorum saxa et alia, quae locus praebebat, certatim mittere,

    standing on the edge of the roofs, from the roofs, Sall. J. 67, 1 Kritz.—
    B.
    Transf.
    1.
    To signify a standing before or in front of, for defence or protection; hence an acting for, in behalf of, in favor of, for the benefit of, on the side of (opp. contra, adversum):

    veri inveniendi causā contra omnia dici oportere et pro omnibus,

    Cic. Ac. 2, 18, 60; cf.:

    hoc non modo non pro me, sed contra me est potius,

    id. de Or. 3, 20, 75:

    partim nihil contra Habitum valere, partim etiam pro hoc esse,

    id. Clu. 32, 88:

    difficillimum videtur quod dixi, pro ipsis esse quibus eveniunt ista, quae horremus ac tremimus,

    Sen. Prov. 3, 2:

    haec cum contra legem proque lege dicta essent,

    Liv. 34, 8: pro Romano populo armis certare, Enn. ap. Non. 150, 6 (Ann. v. 215 Vahl.); cf.: pro vostrā vitā morti occumbant, id. ap. Serv. ad Verg. A. 2, 62 (Trag. v. 176 Vahl.): quae ego pro re publica fecissem, Cato ap. Front. p. 149:

    nihil ab eo praetermissum est, quod aut pro re publicā conquerendum fuit, aut pro eā disputandum,

    Cic. Sest. 2, 3:

    omnia me semper pro amicorum periculis, nihil umquam pro me ipso deprecatum,

    id. de Or. 2, 49, 201:

    convenit dimicare pro legibus, pro libertate, pro patriā,

    id. Tusc. 4, 19, 43:

    dulce et decorum est pro patriā mori,

    Hor. C. 3, 2, 13; cf. id. ib. 3, 19, 2:

    pro sollicitis non tacitus reis,

    id. ib. 4, 1, 14:

    spondere levi pro paupere,

    id. A. P. 423:

    urbes, quae viris aut loco pro hostibus et advorsum se opportunissumae erant,

    Sall. J. 88, 4:

    nec aliud adversus validissimas gentes pro nobis utilius, quam, etc.,

    Tac. Agr. 12:

    et locus pro vobis et nox erit, Liv 9, 24, 8: et loca sua et genus pugnae pro hoste fuere,

    id. 39, 30, 3:

    pro Corbulone aetas, patrius mos... erant: contra, etc.,

    Tac. A. 3, 31; id. H. 4, 78; Curt. 4, 14, 16.—
    2.
    With the notion of replacement or substitution, in the place of, instead of, for.
    a.
    In gen.: numquam ego argentum pro vino congiario... disdidi, Cato ap. Front. p. 149:

    ego ibo pro te, si tibi non libet,

    Plaut. Most. 5, 2, 10:

    ego pro te molam,

    Ter. And. 1, 2, 29; Cic. Leg. 2, 5, 13:

    mutata (ea dico), in quibus pro verbo proprio subicitur aliud... ut cum minutum dicimus animum pro parvo, etc.,

    id. Or. 27, 92 sq.; cf.:

    libenter etiam copulando verba jungebant, ut sodes pro si audes, sis pro si vis... ain' pro aisne, nequire pro non quire, malle pro magis velle, nolle pro non velle. Dein etiam saepe et exin pro deinde et exinde dicimus,

    id. ib. 45, 154:

    pro vitulā statuis dulcem Aulide natam, Hor S. 2, 3, 199: pro bene sano Ac non incauto fictum astutumque vocamus,

    id. ib. 1, 3, 61; cf. Suet. Caes. 70:

    pro ope ferendā sociis pergit ipse ire, etc.,

    Liv. 23, 28, 11 Weissenb. ad loc.; Zumpt, Gram. § 667; cf.:

    pro eo, ut ipsi ex alieno agro raperent, suas terras, etc.,

    Liv. 22, 1, 2.—
    b.
    Esp. freq. in connection with the title of any officer, to denote his substitute' pro consule, pro praetore, pro quaestore, pro magistro, etc. (afterwards joined into one word, as proconsul, propraetor, proquaestor, promagister, etc.), proconsul, proprœtor, proquœstor, vice-director:

    cum pro consule in Ciliciam proficiscens Athenas venissem,

    Cic. de Or. 1, 18, 82; cf.:

    cum L. Philippus pro consulibus eum se mittere dixit, non pro consule,

    instead of the consuls, not as proconsul, id. Phil. 11, 8, 18:

    nec pro praetore, Caesarem (vocat),

    id. ib. 13, 10, 22; Liv. 35, 1. cum Alexandriae pro quaestore essem, Cic. Ac. 2, 4, 11' cf.:

    litteris Q. Caepionis Bruti pro consule... Q. Hortensii pro consule opera, etc.,

    id. Phil. 10, 11, 26: P. Terentius operas in portu et scripturā Asiae pro magistro dedit, id. Att. 11, 10, 1; cf. id. Verr. 2, 2, 70, § 169; id. Fam. 13, 65, 1; see also the words proconsul, promagister, propraetor, proquaestor, etc.—
    c.
    So of price, penalty, etc., in exchange, in return for:

    tres minas pro istis duobus dedi,

    Plaut. Most. 3, 2, 138; id. Aul. 3, 3, 8:

    pro hujus peccatis ego supplicium sufferam,

    Ter. And. 5, 3, 17:

    dimidium ejus quod pactus esset, pro carmine daturum,

    Cic. de Or. 2, 86, 351:

    pro vitā hominis nisi hominis vita reddatur, non posse deorum inmortalium numen placari,

    Caes. B. G. 6, 16:

    id pro immolatis in foro Tarquiniensium Romanis poenae hostibus redditum,

    Liv. 7, 19, 3:

    vos, pro paternis sceleribus, poenas date,

    Sen. Med. 925; Lact. 2, 7, 21:

    pro crimine poenas,

    Ov. Ib. 621.—
    3.
    Pro is also frequently used to denote the viewing, judging, considering, representing of a thing as something, for, the same as, just as, as:

    pro sano loqueris, quom me appellas nomine,

    Plaut. Men. 2, 2, 24:

    sese ducit pro adulescentulo,

    id. Stich. 3, 1, 65; id. Cist. 1, 3, 24:

    hunc Eduxi a parvulo, habui, amavi pro meo,

    as my own, Ter. Ad. 1, 1, 23:

    Cato ille noster qui mihi unus est pro centum milibus,

    whose voice I regard as equal to that of thousands, Cic. Att. 2, 5, 1:

    Siciliam nobis non pro penariā cellā, sed pro aerario fuisse,

    id. Verr. 2, 2, 2, § 5:

    P. Sestio pro occiso relictus est,

    id. Sest. 38, 81; Caes. B. G. 3, 109:

    cum pro damnato mortuoque esset,

    as good as condemned and dead, Cic. Verr. 2, 4, 15, § 33:

    summa ratio, quae sapientibus pro necessitate est,

    Plin. Ep. 1, 12, 3:

    negotia pro solatiis accipiens,

    Tac. A. 4, 13:

    consuli pro hostibus esse,

    Liv. 43, 5, 4:

    adeo incredibilis visa res, ut non pro vano modo, sed vix pro sano nuncius audiretur,

    as a boaster, Liv. 39, 49: quoniam de adventu Caesaris pro certo habebamus, to consider as certain, Mat. ap. Cic. Att. 9, 15, 6 et saep.; v. certus.—
    4.
    Esp. in certain phrases: pro eo, for the same thing, as just the same:

    ut si a Caesare, quod speramus, impetrarimus, tuo beneficio nos id consecutos esse judicemus: sin minus, pro eo tantum id habeamus, cum a te data sit opera, ut impetraremus,

    Cic. Fam. 13, 7, 5.—With the particles of comparison: atque ( ac), ac si, quasi, just the same as, even as, as though: pro eo ac debui, just as was my duty, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 1:

    pro eo ac si concessum sit,

    Cic. Inv. 1, 32, 54:

    pro eo est atque si adhibitus non esset,

    Dig. 28, 1, 22:

    pro eo erit quasi ne legatum quidem sit,

    ib. 30, 1, 38: pro eo quod, for the reason that, because:

    pro eo quod ejus nomen erat magnā apud omnes gloriā,

    Cic. de Or. 2, 18, 75: pro eo quod pluribus verbis vos quam volui fatigavi, veniam a vobis petitam velim, Liv 38, 49 fin.
    5.
    On account of, for the sake of:

    dolor pro patriā,

    Cic. Fin. 1, 7, 24:

    tumultus pro recuperandā re publicā,

    id. Brut. 90, 311 dub. (B. and K. omit pro):

    dedit pro corpore nummos, i. e. to rescue his person,

    Hor. S. 1, 2, 43:

    aliquem amare pro ejus eximiā suavitate,

    Cic. de Or 1, 55, 234:

    pro quibus meritis quanto opere dilectus sit,

    Suet. Aug. 57:

    cum pro incolumitate principis vota susceperunt,

    Tac. A. 4, 17:

    pro bono (= bene),

    Sall. J. 22, 4.—
    6.
    Pro is used in its most general sense in stating the relation between two objects or actions, in proportion, in comparison with, according to or as, conformably to, by virtue of, for, etc.:

    meus pater nunc pro hujus verbis recte et sapienter facit,

    according to his story, Plaut. Am. 1, 1, 133:

    tu pro oratione nec vir nec mulier mihi's,

    id. Rud. 4, 4, 71: pro viribus tacere ac fabulari, according to one's ability, Enn. ap. Non. 475, 4 (Trag. v. 181 Vahl.):

    facere certum'st pro copiā ac sapientiā,

    Plaut. Merc. 3, 1, 8:

    agere pro viribus,

    Cic. Sen. 9, 27:

    aliquem pro dignitate laudare,

    id. Rosc. Am. 12, 33:

    proelium atrocius quam pro numero pugnantium fuit,

    Liv. 21, 29: pro imperio, by virtue of his office or authority:

    quia pro imperio palam interfici non poterat,

    Liv. 1, 51, 2; hence, imperatively, dictatorially, summarily:

    nec illum ipsum submovere pro imperio posse more majorum,

    id. 2, 56, 12 ' hem! satis pro imperio, quisquis es, Ter. Phorm. 1, 4, 18:

    pro tuā prudentiā,

    Cic. Fam. 4, 10, 2; 11, 12, 2:

    cum in eam rationem pro suo quisque sensu ac dolore loqueretur,

    id. Verr. 2, 1, 27, § 69:

    quibus aliquid opis fortasse ego pro meā, tu pro tuā, pro suā quisque parte ferre potuisset,

    id. Fam. 15, 15, 3: pro virili parte, according to one's ability, id. Sest. 66, 138; Liv. praef. 2; Ov. Tr. 5, 11, 23. —Esp. freq.: pro ratā parte and pro ratā, in proportion, proportionably; v. ratus:

    pro se quisque,

    each according to his ability, each one for himself, Cic. Off. 3, 14, 58; Caes. B. G. 2, 25; Verg. A. 12, 552 et saep.:

    pro tempore et pro re,

    according to time and circumstances, Caes. B. G. 5, 8:

    pro facultatibus,

    Nep. Epam. 3, 5.—Pro eo, quantum, or ut, in proportion to, as, according to, according as:

    eāque pro eo, quantum in quoque sit ponderis, esse aestimanda,

    Cic. Fin. 4, 21, 58:

    equidem pro eo, quanti te facio, quicquid feceris, approbabo,

    id. Fam. 3, 3, 2: tamen pro eo ut temporis difficultas tulit, etc., L. Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 54, § 126.
    In composition the o is long in some words, in others short (through the influence of the Gr.
    pro-): prōdeo, prŏfiteor; and even in words borrowed from the Greek, as prōlogus.—Its signification has reference either to place, before, forwards; or to protection, for; procedo, procurro, profanus; procuro, propugno, prosum, protego.
    2.
    prō (less correctly prōh), interj., an exclamation of wonder or lamentation, O! Ah! Alas! (class.).
    (α).
    With nom.:

    proh! bonae frugi hominem te jam pridem esse arbitror,

    Plaut. Cas. 2, 4, 4: pro Juppiter! Enn. ap. Varr L. L. 7, § 12 Müll. (Trag. v 225 Vahl.); Ter. And. 4, 3, 17; id. Eun. 3, 5, 2; id. Ad. 1, 2, 31; cf.:

    pro supreme Juppiter,

    id. ib. 2, 1, 42:

    pro Juppiter, Hominis stultitiam!

    id. ib. 3, 3, 12:

    pro di immortales,

    id. ib. 3, 4, 1; cf.: pro, dii immortales: Cic. Imp. Pomp. 12, 33:

    pro curia inversique mores!

    Hor. C. 3, 5, 7:

    pro scelus,

    Mart. 2, 46, 8.—
    (β).
    Parenthet.:

    pro, quanta potentia regni Est, Venus alma, tui,

    Ov. M. 13, 758:

    et mea, pro! nullo pondere verba cadunt,

    id. H. 3, 98:

    tantum, pro! degeneramus a patribus,

    Liv. 22, 14, 6; Curt. 4, 16, 10.—
    (γ).
    With acc.: pro divom fidem! Enn. ap. Don. ad. Ter. Phorm. 2, 2, 25 (Sat. v. 30 Vahl.); Ter. Ad. 4, 7, 28; cf.:

    pro deum atque hominum fidem!

    id. And. 1, 5, 2; 11; id. Heaut. 1, 1, 9; Cic. Tusc. 5, 16, 48;

    instead of which, ellipt.: pro deum immortalium!

    Ter. Phorm. 2, 3, 4:

    pro deum atque hominum,

    id. Hec. 2, 1, 1:

    pro fidem deum! facinus foedum,

    id. Eun. 5, 4, 21.—
    (δ).
    With gen.: pro malae tractationis! Tert. Poen. fin.

    Lewis & Short latin dictionary > pro

  • 26 reddo

    red-do, dĭdi, dĭtum, 3 (old fut. reddibo = reddam, Plaut. Cas. 1, 41; id. Men. 5, 7, 49, acc. to Non. 476, 27; id. Fragm. ap. Non. 508, 9; pass. reddibitur, id. Ep. 1, 1, 22), v. a.
    I.
    Lit., to give back, return, restore (freq. and class.;

    syn. restituo): reddere est quod debeas ei cujus est volenti dare,

    Sen. Ben. 7, 19, 2:

    ut mihi pallam reddat, quam dudum dedi,

    Plaut. Men. 4, 2, 109; 4, 3, 5; cf.:

    potes nunc mutuam drachmam dare mihi unam, quam cras reddam tibi?

    id. Ps. 1, 1, 84;

    so corresp. to dare,

    id. ib. 1, 1, 89; id. Stich. 4, 1, 42:

    quid si reddatur illi, unde empta est,

    id. Merc. 2, 3, 83; id. Men. 3, 3, 21 sq.; Ter. Ad. 5, 9, 24 sq. et saep.; cf.

    the foll.: ea, quae utenda acceperis, majore mensurā, si modo possis, jubet reddere Hesiodus,

    Cic. Off. 1, 15, 48;

    so corresp. to accipere,

    id. Lael. 8, 26; 16, 58; id. Rep. 2, 5, 10; Sen. Ben. 1, 1, 13:

    accipe quod nunquam reddas mihi,

    Hor. S. 2, 3, 66; Verg. G. 4, 172; id. A. 8, 450 et saep.:

    si quid ab omnibus conceditur, id reddo ac remitto,

    I give it back and renounce it, Cic. Sull. 30, 84: Th. Redde argentum aut virginem. Ph. Quod argentum, quam tu virginem, me reposcis? Plaut. Curc. 5, 2, 14:

    ut (virginem) suis Restituam ac reddam,

    Ter. Eun. 1, 2, 67;

    so with restituere,

    Liv. 3, 68 al.; cf.:

    reddere alias tegulas, i. e. restituere,

    Plaut. Most. 1, 2, 29: obsides, Naev. ap. Non. 474, 19; so Caes. B. G. 1, 35; 1, 36; 6, 12:

    captivos,

    id. ib. 7, 90; Liv. 26, 50:

    ho mines,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 7 al.:

    corpora (mor tuorum),

    Verg. A. 11, 103; cf. id. ib. 2, 543:

    equos,

    Cic. Rep. 4, 2, 2; Suet. Aug. 38:

    suum cuique,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136:

    hereditatem mulieri,

    id. Fin. 2, 18, 58:

    sive paribus paria redduntur,

    i. e. are set against, opposed to, id. Or. 49, 164:

    nosmet ipsos nobis reddidistis,

    id. Red. in Sen. 1, 1:

    redditus Cyri solio Phraates,

    Hor. C. 2, 2, 17:

    reddas incolumem, precor,

    id. ib. 1, 3, 7:

    ut te reddat natis carisque,

    id. S. 1, 1, 83:

    redditus terris Daedalus,

    Verg. A. 6, 18; cf.:

    patriis aris,

    id. ib. 11, 269:

    oculis nostris,

    id. ib. 2, 740:

    tenebris,

    id. ib. 6, 545:

    sed jam urbi votisque publicis redditus,

    Plin. Pan. 60, 1:

    ex magnā desperatione saluti redditus,

    Just. 12, 10, 1:

    quin tu primum salutem reddis, quam dedi,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 11:

    operam da, opera reddibitur tibi,

    id. Ep. 1, 1, 22; so id. Men. 4, 2, 101: cum duo genera liberalitatis sint, unum dandi beneficii, alterum reddendi, demus nec ne, in nostrā potestate est;

    non reddere viro bono non licet,

    Cic. Off. 1, 15, 48; so Sen. Ben. 1, 1 sq.; and cf. Plaut. Pers. 5, 1, 10:

    redde his libertatem,

    id. Poen. 5, 4, 17; so,

    Lyciis libertatem ademit, Rhodiis reddidit,

    Suet. Claud. 25:

    patriam,

    Liv. 5, 51 fin.:

    sibi ereptum honorem,

    Verg. A. 5, 342:

    conspectum,

    id. ib. 9, 262 al.:

    se ipse convivio reddidit,

    betook himself again to the banquet, returned, Liv. 23, 9 fin.:

    quae belua reddit se catenis,

    Hor. S. 2, 7, 71:

    se reddidit astris,

    Sil. 4, 119; so,

    lux terris,

    Verg. A. 8, 170:

    se iterum in arma,

    id. ib. 10, 684.—
    (β).
    Poet., with inf.:

    sua monstra profundo Reddidit habere Jovi,

    Stat. Th. 1, 616.—
    (γ).
    Absol. (rare and poet.), of a river:

    sic modo conbibitur, modo Redditur ingens Erasinus,

    is swallowed up... reappears, Ov. M. 15, 275. —
    II.
    Transf.
    1.
    To give up, hand over, deliver, impart, assign; to yield, render, give, grant, bestow, pay, surrender, relinquish, resign (syn.:

    trado, refero): Cincius eam mihi abs te epistulam reddidit, quam tu dederas,

    Cic. Att. 1, 20, 1; so,

    litteras (alicui),

    id. ib. 2, 1, 1; id. Fam. 2, 17, 1:

    litteras a te mihi reddidit stator tuus,

    id. ib. 2, 1, 1; Caes. B. C. 1, 1; 2, 20; 3, 33; Sall. C. 34, 3; cf.

    mandata,

    Suet. Tib. 16:

    pretium alicui pro benefactis ejus,

    Plaut. Capt. 5, 1, 20:

    hoccine pretii,

    id. As. 1, 2, 2; cf.:

    praemia debita (along with persolvere grates),

    Verg. A. 2, 537:

    cetera praemia (with dare),

    id. ib. 9, 254:

    primos honores,

    id. ib. 5, 347:

    gratiam alicui (for the usual referre gratiam),

    Sall. J. 110, 4:

    reddunt ova columbae,

    Juv. 3, 202:

    obligatam Jovi dapem,

    Hor. C. 2, 7, 17:

    o fortunata mors, quae naturae debita, pro patriā est potissimum reddita,

    Cic. Phil. 14, 12, 31; cf.:

    vitam naturae reddendam,

    id. Rep. 1, 3, 5; so, vitam. Lucr. 6, 1198:

    debitum naturae morbo,

    i. e. to die by disease, Nep. Reg. 1 fin.:

    lucem,

    Ov. Tr. 3, 3, 35:

    ultimum spiritum,

    Vell. 2, 14, 2; cf. id. 2, 22, 2; 2, 35 fin.;

    2, 87, 2: animam caelo,

    id. ib. 123 fin.; cf.

    animas (with moriuntur),

    Verg. G. 3, 495:

    hanc animam, vacuas in auras,

    Ov. P. 2, 11, 7:

    caute vota reddunto,

    to pay, offer, render, Cic. Leg. 2, 9, 22; so,

    vota,

    Verg. E. 5, 75; Just. 11, 10, 10:

    tura Lari,

    Tib. 1, 3, 34:

    liba deae,

    Ov. F. 6, 476:

    fumantia exta,

    Verg. G. 2, 194; Tac. H. 4, 53; cf.:

    graves poenas,

    i. e. to suffer, Sall. J. 14, 21:

    promissa viro,

    Verg. A. 5, 386 al.:

    tibi ego rationem reddam?

    will render an account, Plaut. Aul. 1, 1, 6; so,

    rationem,

    id. Trin. 2, 4, 114; Cic. Tusc. 1, 17, 38;

    v. ratio: animam a pulmonibus respirare et reddere,

    to give off, exhale, id. N. D. 2, 54, 136; cf.:

    ut tibiae sonum reddunt,

    give forth, Quint. 11, 3, 20; so,

    sonum,

    id. 9, 4, 40; 66; Sen. Ep. 108; Hor. A. P. 348:

    vocem,

    Verg. A. 3, 40; 7, 95; 8, 217 (with mugiit); Hor. A. P. 158:

    stridorem,

    Ov. M. 11, 608:

    murmura,

    id. ib. 10, 702:

    flammam,

    Plin. 37, 2, 11, § 36 et saep.; so,

    alvum,

    Cels. 2, 12, 2:

    bilem,

    id. 7, 23:

    sanguinem,

    to vomit, Plin. Ep. 5, 19, 6 (just before:

    sanguinem rejecit): urinam,

    Plin. 8, 42, 66, § 165:

    calculum,

    id. 28, 15, 61, § 217:

    catulum partu,

    Ov. M. 15, 379; cf.

    so of parturition,

    id. ib. 10, 513; id. H. 16, 46:

    fructum, quem reddunt praedia,

    yield, produce, Ter. Phorm. 4, 3, 75; Ov. P. 1, 5, 26; Col. 2, 16, 2; Pall. Febr. 9, 4; Plin. 18, 9, 20, § 87; cf. Tib. 2, 6, 22; Quint. 12, 10, 25:

    generi nostro haec reddita est benignitas,

    is imparted to, Plaut. Stich. 1, 3, 27; cf.: nulla quies est [p. 1539] Reddita corporibus primis, Lucr. 2, 96. — Hence, poet., redditum esse, in gen., = factum esse, esse:

    una superstitio, superis quae reddita divis,

    which is given, belongs to the gods, Verg. A. 12, 817:

    quibus et color et sapor una reddita sunt cum odore,

    Lucr. 2, 681; cf. id. 2, 228 Munro ad loc.; Juv. 1, 93; Orell. ad Hor. Ep. 2, 1, 216:

    neque iis petentibus jus redditur,

    is dispensed, granted, Caes. B. G. 6, 13:

    alicui jus,

    Quint. 11, 2, 50; cf.:

    alicui testimonium reddere industriae,

    id. 11, 1, 88:

    quod reliquum vitae virium, id ferro potissimum reddere volebant,

    to yield, sacrifice, Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:

    quibus ille pro meritis... jura legesque reddiderat,

    had conferred upon it the power of self-jurisdiction, Caes. B. G. 7, 76; cf Liv. 9, 43, 23 Drak.:

    Lanuvinis sacra sua reddita,

    id. 8, 14:

    conubia,

    to bestow, grant, id. 4, 5:

    peccatis veniam,

    Hor. S. 1, 3, 75:

    nomina facto vera,

    to call by the right name, Ov. Tr. 3, 6, 36.— Hence,
    b.
    Jurid. t. t.:

    judicium,

    to appoint, grant, fix the time for a trial, Ter. Phorm. 2, 3, 57; Caes. B. C. 2, 18; Quint. 7, 4, 43; Tac. A. 1, 72:

    jus,

    to administer justice, pronounce sentence, id. ib. 6, 11; 13, 51; id. H. 3, 68; id. G. 12; Suet. Vit. 9 et saep.—
    2.
    To give up, yield, abandon to one that which has not been taken away, but only threatened or in danger:

    Thermitanis urbem, agros legesque suas reddere,

    Cic. Verr. 2, 2, 37, § 90 ( = relinquere, id. ib. 2, 2, 36, §

    88): Orestis leges suae redditae,

    left undisturbed, Liv. 33, 34, 6; 9, 43, 23 (cf. restituere); 29, 21, 7.—
    3.
    To give back, pay back; hence, to take revenge for, punish, inflict vengeance for:

    per eum stare quominus accepta ad Cannas redderetur hosti clades,

    Liv. 24, 17, 7:

    reddidit hosti cladem,

    id. 24, 20, 2:

    redditaque aequa Cannensi clades,

    id. 27, 49, 5.—
    4.
    To give back in speech or writing, i. e.
    a.
    To translate, render (syn.:

    converto, transfero): cum ea, quae legeram Graece, Latine redderem,

    Cic. de Or. 1, 34, 155:

    verbum pro verbo,

    id. Opt. Gen. 5:

    verbo verbum,

    Hor. A. P. 133; cf. Ov. Tr. 5, 7, 54.—
    b.
    To repeat, declare, report, narrate, recite, rehearse (freq. in Quint.):

    ut quae secum commentatus esset, ea sine scripto verbis iisdem redderet, quibus cogitasset,

    Cic. Brut. 88, 301; cf. Quint. 10, 6, 3:

    sive paria (verba) paribus redduntur, sive opponuntur contraria,

    Cic. Or. 49, 164:

    reddere quae restant,

    id. Brut. 74, 258:

    tertium actum de pastionibus,

    Varr. R. R. 3, 17, 1:

    nomina per ordinem audita,

    Quint. 11, 2, 23:

    causas corruptae eloquentiae,

    id. 8, 6, 76:

    quid cuique vendidissent,

    id. 11, 2, 24:

    dictata,

    to repeat, rehearse, Hor. Ep. 1, 18, 14; id. S. 2, 8, 80:

    carmen,

    to recite, deliver, id. C. 4, 6, 43:

    cum talia reddidit hospes,

    Ov. M. 6, 330; Lucr. 2, 179:

    causam,

    id. F. 1, 278:

    insigne exemplum suo loco,

    Tac. H. 4, 67.—
    c.
    To answer, reply ( poet.):

    veras audire et reddere voces,

    Verg. A. 1, 409; 6, 689:

    Aeneas contra cui talia reddit,

    id. ib. 10, 530;

    2, 323: auditis ille haec placido sic reddidit ore,

    id. ib. 11, 251 et saep.; cf.

    responsa,

    id. G. 3, 491:

    responsum,

    Liv. 38, 9; 3, 60; Verg. A. 6, 672.—
    5.
    To give back or render a thing according to its nature or qualities; to represent, imitate, express, resemble ( poet. and in post - Aug. prose):

    quas hominum reddunt facies,

    Lucr. 6, 812:

    faciem locorum,

    Ov. M. 6, 122; 7, 752:

    lux aemula vultum Reddidit,

    gave back, reflected, Stat. Achill. 2, 191:

    formam alicujus,

    Sil. 3, 634:

    et qui te nomine reddet Silvius Aeneas,

    Verg. A. 6, 768; cf.:

    jam Phoebe toto fratrem cum redderet orbe,

    Luc. 1, 538:

    paternam elegantiam in loquendo,

    Quint. 1, 1, 6; 6, 3, 107; cf.:

    odorem croci saporemque,

    i. e. to smell and taste like saffron, Plin. 36, 23, 55, § 177:

    imaginem quandam uvae,

    id. 34, 12, 32, § 123:

    flammam excellentis purpurae et odorem maris,

    id. 35, 6, 27, § 46:

    Apelleā redditus arte Mentor,

    Mart. 11, 10, 2.—
    6.
    To give back, return a thing changed in some respect:

    senem illum Tibi dedo ulteriorem lepide ut lenitum reddas,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 31; cf.:

    quas tu sapienter mihi reddidisti opiparas opera tua,

    id. Poen. 1, 1, 4.— Hence, in gen.,
    7.
    To make or cause a thing to be or appear something or somehow; to render (very freq. and class.; cf.:

    facio, redigo): reddam ego te ex ferā fame mansuetem,

    Plaut. As. 1, 2, 19; id. Capt. 4, 2, 42:

    eam (servitutem) lenem reddere,

    id. ib. 2, 5, 1: tutiorem et opulentiorem vitam reddere, Cic. Rep. 1, 2, 3:

    haec itinera infesta reddiderat,

    Caes. B. C. 3, 79:

    aliquem insignem,

    Verg. A. 5, 705:

    obscuraque moto Reddita forma lacu est,

    dimmed by the disturbance of the water, Ov. M. 3, 476:

    homines ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,

    Cic. Inv. 1, 2, 2: omnes Catilinas Acidinos postea reddidit, has made all the Catilines seem to be Acidini, i. e. patriots, in comparison with himself, id. Att. 4, 3, 3:

    aliquid perfectum,

    Plaut. As. 1, 1, 109:

    aliquid effectum,

    to accomplish, id. Ps. 1, 3, 152; 1, 5, 116; 5, 2, 14:

    omne transactum,

    id. Capt. 2, 2, 95:

    actum,

    id. Trin. 3, 3, 90:

    dictum ac factum,

    Ter. Heaut. 4, 5, 12.— With ut and subj.:

    hic reddes omnia Quae sunt certa ei consilia incerta ut sient,

    Ter. And. 2, 3, 15.— Pass. = fieri scripsit fasciculum illum epistularum totum sibi aquā madidum redditum esse, Cic. Q. Fr. 2, 12, 4; Just. 16, 4, 6; 22, 7, 2:

    per sudorem corpus tantum imbecillius redditur,

    Cels. 3, 3, 19; cf. Just. 29, 4, 3; 42, 5, 4; 44, 1, 10; Flor. 3, 5, 17; Val. Max. 4, 3 prooem.; Lact. 4, 26, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > reddo

  • 27 rursum

    rursus, rursum, and arch. rūsum or russum (rursum and rusum are the most usual forms in the ante-class., and rursus in the class. per.), adv. [contr. from revorsus or revorsum, from reverto; cf. prorsus and sursum], turned back or backwards, back, backwards (opp. prorsus): rursus retro, Non.
    I.
    Lit. (only ante-class.): rursus prorsus reciprocat fluctus feram, Enn. ap. Non. 164, 11, and 384 fin. (Trag. v. 143 Vahl.); cf.:

    trepidari sentio et cursari rursum prorsum,

    Ter. Hec. 3, 1, 35: mortales multi rursus ac prorsus meant, Varr. ap. Non. 384, 32:

    cum ex alto puteo sursum ad summum escenderis, Maximum periculum inde esse, a summo ne rursum cadas?

    Plaut. Mil. 4, 4, 15:

    ego cunas recessim rursum vorsum trahere et ducere,

    id. Am. 5, 1, 60; cf. id. Ep. 2, 2, 63.—
    II.
    Transf.
    A.
    To indicate the reverse of something, on the contrary, on the other hand, in return, again (freq. in all periods and kinds of composition; syn.: retro, contra, in vicem): in hominum aetate multa eveniunt hujusmodi: Capiunt voluptates: capiunt rursum miserias;

    Irae interveniunt, redeunt rursum in gratiam, etc.,

    Plaut. Am. 3, 2, 58 sq.:

    bellum, pax rursum,

    Ter. Eun. 1, 1, 16; Plaut. Merc. 2, 3, 15:

    quicquid dicunt, laudo: id rursum si negant laudo id quoque,

    Ter. Eun. 2, 2, 20: Mi. Salutat. Ag. Saluta hunc rursus Punice meis verbis, Plaut. Poen. 5, 2, 40:

    accipe a me rursum rationem doli,

    id. Mil. 3, 1, 178:

    succurrit Pulfioni Varenus et laboranti subvenit... Huic (Vareno) rursus circumvento fert subsidium Pulfio,

    Caes. B. G. 5, 44:

    eos ipse rursus singulos exceptans,

    id. ib. 7, 47 fin.; 51; id. B. C. 1, 45, 3:

    clamore sublato excipit rursus ex vallo clamor,

    id. B. G. 7, 88; Sall. J. 69, 1:

    postquam luxu atque desidiā civitas corrupta est, rursus respublica magnitudine suā imperatorum vitia sustentabat,

    id. C. 53, 5: primum Metellum esse rati, portas clausere;

    deinde rursus Jugurtham arbitrati obvii procedunt,

    id. J. 69, 1:

    ut illae superiores (partes) in medium locum mundi gravitate ferantur, sic hae rursum rectis lineis in caelestem locum subvolent,

    Cic. Tusc. 1, 17, 40:

    cum totam terram contueri licebit... tum et habitabiles regiones et rursum omni cultu propter vim frigoris vacantes,

    id. ib. 1, 20, 45; id. Rep. 2, 4, 9:

    quod (Gorgias) judicaret hoc oratoris esse maxime proprium, rem augere posse laudando vituperandoque rursus affligere,

    id. Brut. 12, 47:

    necesse erit cupere et optare... rursus autem recte factis angi,

    id. Lael. 16, 59; id. Tusc. 4, 31, 65:

    neque rursum eam totam repudiaret,

    id. de Or. 1, 24, 110; so,

    neque rursum,

    Quint. 1, 10, 2; 2, 4, 3; 10, 3, 10;

    12, 5, 4: Iliacos intra muros peccatur et extra. Rursus, quid virtus et quid sapientia possit, etc.,

    Hor. Ep. 1, 2, 17:

    aequum est, Peccatis veniam poscentem reddere rursus,

    id. S. 1, 3, 75; Curt. 9, 2, 9; Tac. Agr. 29; id. A. 1, 80:

    his, rursus illis exitiabile,

    id. H. 3, 22.—Hence sometimes with retro, contra, invicem:

    concede, nihil esse bonum, nisi, etc.... Vide rursus retro,

    Cic. Fin. 5, 28, 83:

    hi rursus invicem anno post in armis sunt: illi domi remanent,

    Caes. B. G. 4, 1:

    in amicorum vitiis tam cernis acutum? etc. At tibi contra Evenit, inquirant vitia ut tua rursus et illi,

    Hor. S. 1, 3, 28.—
    B.
    Denoting return to a former action or its repetition, back again, again, anew (syn.:

    iterum, denuo): em rursum nunc nugas agis,

    Plaut. Men. 4, 2, 61:

    quem (Peliam) Medea dicitur Fecisse rursus ex sene adulescentulum,

    id. Ps. 3, 2, 82; cf.:

    uti quidque in sua corpora rursum Dissolvat natura,

    Lucr. 1, 215:

    eadem gigni rursusque augescere dixi,

    id. 5, 250:

    obloquere rursum?

    Plaut. Cist. 4, 2, 88:

    feri malam tu illi rursum,

    id. Cas. 2, 6, 55:

    te suam (causam) rogavit rursum ut ageres,

    Ter. Phorm. 5, 5, 8:

    quo loco, si tibi hoc sumis... facis, ut rursus plebes in Aventinum sevocanda esse videatur,

    Cic. Mur. 7, 15:

    Helvetii, qui in montem sese receperant, rursus instare et proelium redintegrare coeperunt,

    Caes. B. G. 1, 25; cf.: bellum inferre, id. ap. Cic. Att. 9, 16, A:

    confligere cum Bruti classe,

    Caes. B. C. 2, 3 fin.; 4 fin.:

    terga vertere,

    id. ib. 1, 45:

    rursus minuente aestu,

    id. B. G. 3, 12; 5, 8; cf. Varr. L. L. 5, § 40 Müll.: rursus aliam in partem fugam petebant, Caes. B. G. 2, 24:

    has (cohortes) subsidiariae ternae, et rursus aliae totidem, suae cujusque legionis, subsequebantur,

    id. B. C. 1, 83; cf. id. ib. 2, 9; Sall. J. 103, 2. —In beginning a new strophe (= Gr. palin): rursus, et hoc iterum repetamus carmen, Val. Cat. Dir. 14.—Pleon., with denuo, etc.:

    Diphilus hanc Graece scripsit, post id rursum denuo Latine Plautus,

    Plaut. Cas. prol. 34:

    revortor rursus denuo Karthaginem,

    id. Poen. prol. 79; Auct. B. Hisp. 35.—Freq. with words compounded with re; like reverti, regredi, se recipere, reducere, revocare, etc., v. h. vv.

    Lewis & Short latin dictionary > rursum

  • 28 rursus

    rursus, rursum, and arch. rūsum or russum (rursum and rusum are the most usual forms in the ante-class., and rursus in the class. per.), adv. [contr. from revorsus or revorsum, from reverto; cf. prorsus and sursum], turned back or backwards, back, backwards (opp. prorsus): rursus retro, Non.
    I.
    Lit. (only ante-class.): rursus prorsus reciprocat fluctus feram, Enn. ap. Non. 164, 11, and 384 fin. (Trag. v. 143 Vahl.); cf.:

    trepidari sentio et cursari rursum prorsum,

    Ter. Hec. 3, 1, 35: mortales multi rursus ac prorsus meant, Varr. ap. Non. 384, 32:

    cum ex alto puteo sursum ad summum escenderis, Maximum periculum inde esse, a summo ne rursum cadas?

    Plaut. Mil. 4, 4, 15:

    ego cunas recessim rursum vorsum trahere et ducere,

    id. Am. 5, 1, 60; cf. id. Ep. 2, 2, 63.—
    II.
    Transf.
    A.
    To indicate the reverse of something, on the contrary, on the other hand, in return, again (freq. in all periods and kinds of composition; syn.: retro, contra, in vicem): in hominum aetate multa eveniunt hujusmodi: Capiunt voluptates: capiunt rursum miserias;

    Irae interveniunt, redeunt rursum in gratiam, etc.,

    Plaut. Am. 3, 2, 58 sq.:

    bellum, pax rursum,

    Ter. Eun. 1, 1, 16; Plaut. Merc. 2, 3, 15:

    quicquid dicunt, laudo: id rursum si negant laudo id quoque,

    Ter. Eun. 2, 2, 20: Mi. Salutat. Ag. Saluta hunc rursus Punice meis verbis, Plaut. Poen. 5, 2, 40:

    accipe a me rursum rationem doli,

    id. Mil. 3, 1, 178:

    succurrit Pulfioni Varenus et laboranti subvenit... Huic (Vareno) rursus circumvento fert subsidium Pulfio,

    Caes. B. G. 5, 44:

    eos ipse rursus singulos exceptans,

    id. ib. 7, 47 fin.; 51; id. B. C. 1, 45, 3:

    clamore sublato excipit rursus ex vallo clamor,

    id. B. G. 7, 88; Sall. J. 69, 1:

    postquam luxu atque desidiā civitas corrupta est, rursus respublica magnitudine suā imperatorum vitia sustentabat,

    id. C. 53, 5: primum Metellum esse rati, portas clausere;

    deinde rursus Jugurtham arbitrati obvii procedunt,

    id. J. 69, 1:

    ut illae superiores (partes) in medium locum mundi gravitate ferantur, sic hae rursum rectis lineis in caelestem locum subvolent,

    Cic. Tusc. 1, 17, 40:

    cum totam terram contueri licebit... tum et habitabiles regiones et rursum omni cultu propter vim frigoris vacantes,

    id. ib. 1, 20, 45; id. Rep. 2, 4, 9:

    quod (Gorgias) judicaret hoc oratoris esse maxime proprium, rem augere posse laudando vituperandoque rursus affligere,

    id. Brut. 12, 47:

    necesse erit cupere et optare... rursus autem recte factis angi,

    id. Lael. 16, 59; id. Tusc. 4, 31, 65:

    neque rursum eam totam repudiaret,

    id. de Or. 1, 24, 110; so,

    neque rursum,

    Quint. 1, 10, 2; 2, 4, 3; 10, 3, 10;

    12, 5, 4: Iliacos intra muros peccatur et extra. Rursus, quid virtus et quid sapientia possit, etc.,

    Hor. Ep. 1, 2, 17:

    aequum est, Peccatis veniam poscentem reddere rursus,

    id. S. 1, 3, 75; Curt. 9, 2, 9; Tac. Agr. 29; id. A. 1, 80:

    his, rursus illis exitiabile,

    id. H. 3, 22.—Hence sometimes with retro, contra, invicem:

    concede, nihil esse bonum, nisi, etc.... Vide rursus retro,

    Cic. Fin. 5, 28, 83:

    hi rursus invicem anno post in armis sunt: illi domi remanent,

    Caes. B. G. 4, 1:

    in amicorum vitiis tam cernis acutum? etc. At tibi contra Evenit, inquirant vitia ut tua rursus et illi,

    Hor. S. 1, 3, 28.—
    B.
    Denoting return to a former action or its repetition, back again, again, anew (syn.:

    iterum, denuo): em rursum nunc nugas agis,

    Plaut. Men. 4, 2, 61:

    quem (Peliam) Medea dicitur Fecisse rursus ex sene adulescentulum,

    id. Ps. 3, 2, 82; cf.:

    uti quidque in sua corpora rursum Dissolvat natura,

    Lucr. 1, 215:

    eadem gigni rursusque augescere dixi,

    id. 5, 250:

    obloquere rursum?

    Plaut. Cist. 4, 2, 88:

    feri malam tu illi rursum,

    id. Cas. 2, 6, 55:

    te suam (causam) rogavit rursum ut ageres,

    Ter. Phorm. 5, 5, 8:

    quo loco, si tibi hoc sumis... facis, ut rursus plebes in Aventinum sevocanda esse videatur,

    Cic. Mur. 7, 15:

    Helvetii, qui in montem sese receperant, rursus instare et proelium redintegrare coeperunt,

    Caes. B. G. 1, 25; cf.: bellum inferre, id. ap. Cic. Att. 9, 16, A:

    confligere cum Bruti classe,

    Caes. B. C. 2, 3 fin.; 4 fin.:

    terga vertere,

    id. ib. 1, 45:

    rursus minuente aestu,

    id. B. G. 3, 12; 5, 8; cf. Varr. L. L. 5, § 40 Müll.: rursus aliam in partem fugam petebant, Caes. B. G. 2, 24:

    has (cohortes) subsidiariae ternae, et rursus aliae totidem, suae cujusque legionis, subsequebantur,

    id. B. C. 1, 83; cf. id. ib. 2, 9; Sall. J. 103, 2. —In beginning a new strophe (= Gr. palin): rursus, et hoc iterum repetamus carmen, Val. Cat. Dir. 14.—Pleon., with denuo, etc.:

    Diphilus hanc Graece scripsit, post id rursum denuo Latine Plautus,

    Plaut. Cas. prol. 34:

    revortor rursus denuo Karthaginem,

    id. Poen. prol. 79; Auct. B. Hisp. 35.—Freq. with words compounded with re; like reverti, regredi, se recipere, reducere, revocare, etc., v. h. vv.

    Lewis & Short latin dictionary > rursus

  • 29 russum

    rursus, rursum, and arch. rūsum or russum (rursum and rusum are the most usual forms in the ante-class., and rursus in the class. per.), adv. [contr. from revorsus or revorsum, from reverto; cf. prorsus and sursum], turned back or backwards, back, backwards (opp. prorsus): rursus retro, Non.
    I.
    Lit. (only ante-class.): rursus prorsus reciprocat fluctus feram, Enn. ap. Non. 164, 11, and 384 fin. (Trag. v. 143 Vahl.); cf.:

    trepidari sentio et cursari rursum prorsum,

    Ter. Hec. 3, 1, 35: mortales multi rursus ac prorsus meant, Varr. ap. Non. 384, 32:

    cum ex alto puteo sursum ad summum escenderis, Maximum periculum inde esse, a summo ne rursum cadas?

    Plaut. Mil. 4, 4, 15:

    ego cunas recessim rursum vorsum trahere et ducere,

    id. Am. 5, 1, 60; cf. id. Ep. 2, 2, 63.—
    II.
    Transf.
    A.
    To indicate the reverse of something, on the contrary, on the other hand, in return, again (freq. in all periods and kinds of composition; syn.: retro, contra, in vicem): in hominum aetate multa eveniunt hujusmodi: Capiunt voluptates: capiunt rursum miserias;

    Irae interveniunt, redeunt rursum in gratiam, etc.,

    Plaut. Am. 3, 2, 58 sq.:

    bellum, pax rursum,

    Ter. Eun. 1, 1, 16; Plaut. Merc. 2, 3, 15:

    quicquid dicunt, laudo: id rursum si negant laudo id quoque,

    Ter. Eun. 2, 2, 20: Mi. Salutat. Ag. Saluta hunc rursus Punice meis verbis, Plaut. Poen. 5, 2, 40:

    accipe a me rursum rationem doli,

    id. Mil. 3, 1, 178:

    succurrit Pulfioni Varenus et laboranti subvenit... Huic (Vareno) rursus circumvento fert subsidium Pulfio,

    Caes. B. G. 5, 44:

    eos ipse rursus singulos exceptans,

    id. ib. 7, 47 fin.; 51; id. B. C. 1, 45, 3:

    clamore sublato excipit rursus ex vallo clamor,

    id. B. G. 7, 88; Sall. J. 69, 1:

    postquam luxu atque desidiā civitas corrupta est, rursus respublica magnitudine suā imperatorum vitia sustentabat,

    id. C. 53, 5: primum Metellum esse rati, portas clausere;

    deinde rursus Jugurtham arbitrati obvii procedunt,

    id. J. 69, 1:

    ut illae superiores (partes) in medium locum mundi gravitate ferantur, sic hae rursum rectis lineis in caelestem locum subvolent,

    Cic. Tusc. 1, 17, 40:

    cum totam terram contueri licebit... tum et habitabiles regiones et rursum omni cultu propter vim frigoris vacantes,

    id. ib. 1, 20, 45; id. Rep. 2, 4, 9:

    quod (Gorgias) judicaret hoc oratoris esse maxime proprium, rem augere posse laudando vituperandoque rursus affligere,

    id. Brut. 12, 47:

    necesse erit cupere et optare... rursus autem recte factis angi,

    id. Lael. 16, 59; id. Tusc. 4, 31, 65:

    neque rursum eam totam repudiaret,

    id. de Or. 1, 24, 110; so,

    neque rursum,

    Quint. 1, 10, 2; 2, 4, 3; 10, 3, 10;

    12, 5, 4: Iliacos intra muros peccatur et extra. Rursus, quid virtus et quid sapientia possit, etc.,

    Hor. Ep. 1, 2, 17:

    aequum est, Peccatis veniam poscentem reddere rursus,

    id. S. 1, 3, 75; Curt. 9, 2, 9; Tac. Agr. 29; id. A. 1, 80:

    his, rursus illis exitiabile,

    id. H. 3, 22.—Hence sometimes with retro, contra, invicem:

    concede, nihil esse bonum, nisi, etc.... Vide rursus retro,

    Cic. Fin. 5, 28, 83:

    hi rursus invicem anno post in armis sunt: illi domi remanent,

    Caes. B. G. 4, 1:

    in amicorum vitiis tam cernis acutum? etc. At tibi contra Evenit, inquirant vitia ut tua rursus et illi,

    Hor. S. 1, 3, 28.—
    B.
    Denoting return to a former action or its repetition, back again, again, anew (syn.:

    iterum, denuo): em rursum nunc nugas agis,

    Plaut. Men. 4, 2, 61:

    quem (Peliam) Medea dicitur Fecisse rursus ex sene adulescentulum,

    id. Ps. 3, 2, 82; cf.:

    uti quidque in sua corpora rursum Dissolvat natura,

    Lucr. 1, 215:

    eadem gigni rursusque augescere dixi,

    id. 5, 250:

    obloquere rursum?

    Plaut. Cist. 4, 2, 88:

    feri malam tu illi rursum,

    id. Cas. 2, 6, 55:

    te suam (causam) rogavit rursum ut ageres,

    Ter. Phorm. 5, 5, 8:

    quo loco, si tibi hoc sumis... facis, ut rursus plebes in Aventinum sevocanda esse videatur,

    Cic. Mur. 7, 15:

    Helvetii, qui in montem sese receperant, rursus instare et proelium redintegrare coeperunt,

    Caes. B. G. 1, 25; cf.: bellum inferre, id. ap. Cic. Att. 9, 16, A:

    confligere cum Bruti classe,

    Caes. B. C. 2, 3 fin.; 4 fin.:

    terga vertere,

    id. ib. 1, 45:

    rursus minuente aestu,

    id. B. G. 3, 12; 5, 8; cf. Varr. L. L. 5, § 40 Müll.: rursus aliam in partem fugam petebant, Caes. B. G. 2, 24:

    has (cohortes) subsidiariae ternae, et rursus aliae totidem, suae cujusque legionis, subsequebantur,

    id. B. C. 1, 83; cf. id. ib. 2, 9; Sall. J. 103, 2. —In beginning a new strophe (= Gr. palin): rursus, et hoc iterum repetamus carmen, Val. Cat. Dir. 14.—Pleon., with denuo, etc.:

    Diphilus hanc Graece scripsit, post id rursum denuo Latine Plautus,

    Plaut. Cas. prol. 34:

    revortor rursus denuo Karthaginem,

    id. Poen. prol. 79; Auct. B. Hisp. 35.—Freq. with words compounded with re; like reverti, regredi, se recipere, reducere, revocare, etc., v. h. vv.

    Lewis & Short latin dictionary > russum

См. также в других словарях:

  • Liste de locutions latines — Cet article contient une liste de locutions latines présentée par ordre alphabétique. Pour des explications morphologiques et linguistiques générales, consulter l article : Expression latine. Sommaire  A   B … …   Wikipédia en Français

  • Traditional Ambrosian Rite — This article is about the form of the Ambrosian Rite used before the Vatican II; for an explanation of the history and of the current form of this Rite, see Ambrosian Rite. Traditional Ambrosian Rite is the form of the Ambrosian Rite used before… …   Wikipedia

  • Ambrosian Liturgy and Rite — • The liturgy and Rite of the Church of Milan, which derives its name from St. Ambrose, Bishop of Milan (374 397) Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Ambrosian Liturgy and Rite     Ambrosian Liturgy and Rite …   Catholic encyclopedia

  • Gallican rite — The Gallican Rite is a historical sub grouping of the Roman Catholic liturgy in western Europe; it is not a single rite but actually a family of rites within the Western Rite which comprised the majority use of most of Christianity in western… …   Wikipedia

  • The Gallican Rite —     The Gallican Rite     † Catholic Encyclopedia ► The Gallican Rite     This subject will be treated under the following six heads:     I. History and Origin; II. MSS. and Other Sources; III. The Liturgical Year; IV. The Divine Office; V. The… …   Catholic encyclopedia

  • Gallican Rite — The Gallican Rite is a historical sub grouping of the Roman Catholic liturgy in western Europe; it is not a single rite but actually a family of rites within the Western Rite which comprised the majority use of most of Christianity in western… …   Wikipedia

  • ORDALIUM — vox medii aevi, ab Or i. e. magnum, et dael, i. e. iudicium. Iudicum fuit ferri. aquae ignis, duelli, etc. in Germania, Anglia, Gallia, etc. frequens priscis temporibus: Duodecim igniti vomeres Ordalium apud Graecos fuerunt. Unde Ludovicus… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • POENA — et Beneficium, pro Diis habitos apud quosdam Aethiopiae populos legimus: Sunt qui non ab Aethioplbus, sed ab Assyriis et Persis hos cultos fuisse asserunt; illam quod malorum, hunc quod bonorum largitorem esse opinantur, Alex. ab Alex. l. 18. c.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ИНДУЛЬГЕНЦИЯ — Грамота о предоставлении индульгенции. 1399 г. (ГИМ) Грамота о предоставлении индульгенции. 1399 г. (ГИМ) [лат. indulgentia снисхождение, милость, освобождение от долга; англ., франц. indulgence; итал. indulgenza; испан. indulgencia; нем. Ablass …   Православная энциклопедия

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»