Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

vater

  • 1 pater

    păter, tris (old gen PATRVS. Inscr Corp. Lat. 1469; dat PATRE, ib 182), m. [Sanscr. root pā, to nourish, protect; Lat. pasco; hence, Zend, patar, protector; Gr. patêr; Sanscr pitri; Engl. father; Germ. Vater], a father, sire.
    I.
    Lit. Aes. Ehem, pater mi, tu hic eras? De Tuus hercle vero et animo et patura pater, Ter. Ad. 5, 7, 3:

    patre certo nasci,

    Cic. Rosc. Am. 16, 46:

    Servius Tullius captivā Corniculanā natus, patre nullo, matre servā,

    i. e. by an unknown father, Liv. 4, 3:

    SI PATER FILIVM TER VENVM DVIT FILIVS A PATRE LIBER ESTO, Lex XII. Tab.: CORNELIVS SCIPIO BARBATVS GNAIVOD PATRE PROGNATVS, Epit. of the Scipios: ego a patre ita eram deductus,

    by my father, Cic. Lael. 1, 1:

    aliquem patris loco colere debere,

    id. Phil. 2, 38, 99.—
    II.
    Transf.
    A.
    The father as head and rep resentative of the household, esp., paterfamilias and paterfamiliae:

    pauci milites patresque familiae recepti,

    Caes. B. C. 2, 44:

    quemeunque patrem familiae arripuissetis,

    Cic. de Or. 1, 43; v. familia.—
    B.
    In plur.: patres, fathers, forefathers:

    patrum nostrorum aetas,

    Cic. Or. 5, 18:

    memoria patrum,

    id. de Or. 1, 40, 181:

    apud patres nostros,

    id. Off. 3, 11, 47:

    patres majoresque nostri,

    id. Div. in Caecil. 21, 69:

    Dominus Deus patrum vestrorum, Vulg Exod 3, 15: descenderunt patres tui in Aegyptum,

    id. Deut. 10, 22.—So in sing (eccl. Lat.): dixitque Jacob;

    Deus patris mei Abraham, etc.,

    Vulg. Gen. 32, 9: quod juravit ad Abra. [p. 1314] ham patrem nostrūm, id. Luc. 1, 73.—
    C.
    PATRES for parentes, parents, Inscr. Grut. 707, 5; 656, 2; 692, 1; 704, 1.—
    D.
    As a title of honor, father. —Of a deity, esp. of Jupiter: divum pater atque hominum rex, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 179 Vahl.); cf.: pater optime Olimpi, id. ap. Oros. 6, 1 (Ann. v. 198 ib.):

    ipse pater mediā nimborum in nocte coruscā Fulmina molitur dextrā,

    Verg. G. 1, 328:

    Gradivumque patrem Geticis qui praesidet arvis,

    id. A. 3, 35:

    pater Lemnius,

    i. e. Vulcan, id. ib. 8, 454:

    Bacche pater,

    Hor. C. 3, 3, 13; cf.

    Lenaeus,

    i. e. Bacchus, Verg. G. 2, 7:

    pater Silvane,

    Hor. Epod. 2, 21: Quirine pater, Enn. ap. Non. 120, 1 (Ann. v. 121 Vahl.): pater Tiberine, id. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 55 ib.); of the Tiber, Liv. 2, 10:

    Apenninus,

    Verg. A. 12, 703 Wagner:

    pater Aeneas,

    id. ib. 1, 699.—Of the creative or generative powers of nature as deities:

    pater Aether,

    Lucr. 1, 250: aequoreus, i. e. Ocean, Col. poët. 10, 200.—As an honorable designation applied to senators:

    principes, qui appellati sunt propter caritatem patres,

    Cic. Rep. 2, 8, 14:

    patres ab honore patriciique progenies eorum appellati,

    Liv. 1, 8.—Hence, patres = patricii, opp. to plebeii:

    quā re ad patres censeo revertare: plebeii quam fuerint importuni, vides,

    Cic. Fam. 9, 21, 3 fin.:

    patres conscripti, v. conscribo: pater patrum, pater sacrorum, pater nomimus, the title given to the high-priest of Mithras,

    Inscr. Grut. 28, 2; 315, 5; 1102, 2; Inscr. Orell. 5059: patratus, v. h. v. under patro, P. a.—Of the founder of a school:

    Zeno, pater Stoicorum,

    Cic. N. D. 3, 9, 23;

    of a teacher, as a source or creator: Isocrates pater eloquentiae,

    Cic. de Or. 2, 3, 10:

    Herodotus pater historiae,

    id. Leg. 1, 1, 5: pater patriae, the father of his country, of Cicero, Cic. Pis. 3, 6:

    quem Q. Catulus, quem multi alii saepe in senatu patrem patriae nominarant,

    id. Sest. 57, 121; cf.:

    Roma patrem patriae Ciceronem libera dixit,

    Juv. 8, 245.—So of Marius:

    C. Marium quem vere patrem patriae... possumus dicere,

    Cic. Rab. Perd. 10, 27;

    of Trajan, and other emperors: at tu etiam nomen patris patriae recusabas,

    Plin. Pan. 21; cf. Sen. Clem. 1, 14, 2; Suet. Caes. 76; id. Tib. 26; id. Ner. 8; cf.

    also: pater senatūs,

    Tac. A. 11, 25; Ov. F. 2, 127; id. Tr. 2, 39; 181; id. P. 1, 1, 36:

    pater orbis,

    id. F. 3, 72; Stat. S. 1, 4, 95; 4, 8, 20.—As a term of respect:

    pater Aeneas,

    Verg. A. 5, 348;

    esp., to an old man,

    Plaut. Most. 4, 2, 36; Verg. A. 5, 521; so id. ib. 533.—
    E.
    In eccl. Lat., the Supreme Being, God:

    sicut enim Pater habet vitam in semet ipso,

    Vulg. Joan. 5, 26:

    confiteor tibi, Pater Domine caeli et terrae,

    id. Luc. 10, 21:

    Pater caelestis,

    id. Matt. 5, 48; 18, 35:

    Pater vester qui in caelis est,

    id. ib. 23, 9:

    Pater noster, qui es in caelis,

    id. ib. 6, 9:

    adorabunt Patrem,

    id. Joan. 4, 23; id. Act. 1, 7 saep.—
    * F.
    Pater cenae, the host, Hor. S. 2, 8, 7:

    misericordiarum,

    Vulg. 2 Cor. 1, 3. —Hence, by way of opposition, *
    G.
    Pater esuritionum, the father of hunger-pains, said of a very poor man who suffers from hunger, Cat. 21, 1.—
    H.
    Of animals, sire:

    virque paterque gregis,

    Ov. A. A. 1, 522; Petr. 133 fin.; Col. 6, 37, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > pater

См. также в других словарях:

  • Vater — mit Kind Ein Vater ist der männliche Elternteil eines Kindes. Diese Elternschaft beinhaltet drei Bedeutungen: Der Erzeuger der männlichen Keimzellen für die Zeugung eines Kindes (biologischer Vater), die umfassende Verantwortung und Sorge für das …   Deutsch Wikipedia

  • Vater — Vater: Die gemeingerm. Bezeichnung für »Haupt der Familie, Erzeuger, Ernährer« (mhd. vater, ahd. fater, got. fadar, engl. father, schwed. fader) geht mit Entsprechungen in anderen idg. Sprachen auf idg. *pətē̓r »Vater, Haupt der Familie« zurück …   Das Herkunftswörterbuch

  • váter — váter, ir al váter expr. defecar, orinar. ❙ «Porque al váter no va nadie decente. El váter no existe.» A. Ussía, Tratado de las buenas maneras. ❙ «...ni siquiera para ir al váter.» Álvaro Pombo, El héroe de las mansardas de Mansard, 1983, RAE… …   Diccionario del Argot "El Sohez"

  • Vater — Sm std. (8. Jh.), mhd. vater, ahd. fater, as. fadar Stammwort. Aus g. * fader m. Vater , auch in gt. fadar (Einzelbeleg, sonst atta), anord. fađir, ae. fæder, afr. feder, fader. Dieses aus ig. * pətḗr m. Vater , auch in ai. pitā, toch.A pācar,… …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • Vater [1] — Vater (Pater), 1) derjenige, welcher ein Kind erzeugt hat, od. von welchem doch die Gesetze annehmen, daß er der Erzeuger eines Kindes sei. Der V. ist entweder ein ehelicher, wenn das von ihm erzeugte Kind in rechtmäßiger Ehe geboren wurde; od.… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Vater — [Basiswortschatz (Rating 1 1500)] Bsp.: • Mein Vater ist nicht zu Hause. • Tim ist der Vater von Helen und Nick. • Mein Vater ist der Ehemann meiner Mutter …   Deutsch Wörterbuch

  • Vater — (lat. pater), der Erzeuger eines Kindes, und zwar ehelicher V. derjenige, dem in einer rechtmäßigen Ehe Kinder geboren wurden; außerehelicher (natürlicher) V., der Kinder außer der Ehe erzeugt hat; Adoptivvater, derjenige, der durch einen… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Vater — * Vater werden ist nicht schwer, Vater sein dagegen sehr. «Wilhelm Busch, Tobias Knopp» Es gibt keine guten Väter, das ist die Regel; die Schuld daran soll man nicht den Menschen geben, sondern dem Band der Vaterschaft, das faul ist. «Jean Paul… …   Zitate - Herkunft und Themen

  • váter — Adaptación gráfica del inglés water( closet), que se usa, sobre todo en España, con los sentidos de ‘aparato sanitario donde se evacuan la orina y los excrementos’ y ‘habitación donde está instalado este aparato’: «Voy al baño y me siento en el… …   Diccionario panhispánico de dudas

  • Väter — Väter, 1) so v.w. Apostolische Väter; 2) so v.w. Kirchenväter; 3) die Glieder mehrer Orden, so: V. des guten Sterbens, so v.w. Agonizantenorden. V. des heiligen Nagels von Siena, so v.w. Congregation Philipps von Neri, s.d. 2). V. vom Glauben… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Vater — von der Himmelspforten, Pater de coeli porta. oder der heilige Vater, Pater sanctus (6. Oct. al. 20. Dec.). Mit diesem Namen wird sehr oft der heil. Conrad aus Hildesheim (siehe Conradus32) bezeichnet. Da die Angaben über diesen Heiligen im H. L …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»