-
1 REKJA
(rek, rakta, rakiðr or raktr), v.1) to spread out, unwind, unfold, = r. í sundr (hón rakti motrinn ok leit á um hríð);refl., rekjast, to unwind itself (en þráðrinn raktist af tvinnahnoðanu); lát hendr þínar rekjast niðr fyrir þik, let they arms hang straight down; rekjast ór svefni, to start from sleep;2) to track, trace (þeir rekja spor sem hundar); r. kyn, ættir, to trace a pedigree; r. fram, to expound (bað hann fram r. guðs lög); r. minni til, to remember.* * *pres. rek; pret. rakði and rakti; subj. rekði, rekti; part. rakinn (older rakiðr); imper. rek, rektú; different from reka; [Ulf. uf-rakjan = ἐκτείνειν, ἐπισπαν; Engl. reach; Dan.-Swed. række, räcka; Germ. reichen; Gr. ὀ-ρέγω; Lat. rĕgo; cp. also rakna, réttr, q. v.]:—to spread out, unfold, unwind, of cloth, a clew, thread, and the like, rekja, rekja sundr; hón rakti motrinn ok leit á um hrið, Ld. 202; hón þrífr upp motrinn ok rekr sundr, 192; sýndi hón Þorsteini marga dúka ok röktu í sundr, Grett. 160; þat var helzt gaman Helgu, at hón rekði skikkjuna Gunnlaugs-naut, ok horfði þar á löngum, Ísl. ii. 274, 275; hann leiddi hann um eik ok rakti svá ór honum þarmana, Nj. 275; af skolu þau klæði rekja, unwrap the clothes, N. G. L. i. 339:—reflex. to unwind itself, en þráðrinn rakðisk af tvinna-hnoðanu, Hkr. iii. 117; röktusk svá á enda allir hans þarmar, Fb. i. 527; lát hendr þínar í tómi rekjask niðr fyrir þik, do stretch thy arms straight down, Sks. 293; rekjask ór svefni, to arise from sleep, Am. 88: rekjask úr, to unwind itself, get disentangled, be set right; það rekst úr bágindum hans.2. to discharge; ef þræll manns rekr til lausnar at leysa sik, þá skal eigi gefa honum frelsi fyrr en hann hafi hálf-goldit verð sitt, N. G. L. i. 174.II. to trace; rekja spor, to track, trace; þeir rekja spor sem hundar, Fms. i. 8; þeir röktu spor hans norðan, Landn. 179, Fs. 66:—rekja kyn, ættir, to trace a pedigree, Ó. H. (pref.), Hdl. 44; þar skal rekja til bauga-tal, Grág. ii. 63; guðin rökðu til spádóma, at …, Edda 18, Stj. 444, Mar.; lítt rekjum vér drauma til flestra hluta, Nj. 178; rekja minni til, to recollect, remember, Fms. viii. 278; þeir röktu fram sín vísendi, Stj. 602; bað hann fram r. Guðs lög, to expose, Fms. viii. 277; rakti hann fyrir þeim helgar ritningar, Hom. (St.); r. bænir sínar fyrir e-n, to say one’s prayers, Ó. H. (in a verse).
См. также в других словарях:
rakjan — *rakjan germ., schwach. Verb: nhd. recken, strecken, aufwickeln; ne. stretch (Verb), wind (Verb); Rekontruktionsbasis: got., an., ae., as., ahd.; Etymologie … Germanisches Wörterbuch
reĝ-1 — reĝ 1 English meaning: right, just, to make right; king Deutsche Übersetzung: “gerade, gerade richten, lenken, recken, strecken, aufrichten” (also unterstũtzend, helfend); direction, line (Spur, Geleise) under likewise… … Proto-Indo-European etymological dictionary
Скагеррак — пролив между п овами Скандинавским и Ютландия, соединяет Балтийское и Северное моря. Название пролив Скагеррак (Skagerrak Sund) вошло в обиход со средневековых голл. карт и объясняется из др. сканд. как пролив выступающего мыса (skage мыс ,… … Географическая энциклопедия
reg- — To move in a straight line, with derivatives meaning “to direct in a straight line, lead, rule.” Oldest form *ə₃reg̑ , becoming *ə₃reg in centum languages. Derivatives include right, realm, anorexia, rich, rule, interrogate, and reckless. I.… … Universalium
raihts — [akin to Eng right] : right. Deriv. rahton reach, raihtaba rightly, raihtei (*) justice, raihteins (*) improvement, raihtis then, raihtitha (*) justice, raihtjan (*) direct, rakjan (*) arrange, rikan heap up. Comp. atgaraihtjan arrange,… … Gothic dictionary with etymologies
rack — {{11}}rack (n.1) frame with bars, c.1300, possibly from M.Du. rec framework, related to recken stretch out, cognate with O.E. reccan to stretch out, from P.Gmc. *rakjanan (Cf. O.N. rekja, O.Fris. reza, O.H.G. recchen, Ger. recken, Goth … Etymology dictionary
Скагеррак — пролив между п овами Скандинавским и Ютландия, соединяет Балтийское и Северное моря. Название пролив Скагеррак (Skagerrak Sund) вошло в обиход со средневековых голл. карт и объясняется из др. сканд. как пролив выступающего мыса (skage мыс ,… … Топонимический словарь
