Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

trăbes

  • 1 trabes

    trabēs, is, f. = trabs, I) der Balken, Enn. tr. 281 (206). Plin. 16, 200. Sill. u. Jan (Detl. trabs). Tert. de pall. 1. Veget. mil. 4, 21. p. 142, 16 u. 4, 46. p. 164, 10 L2. Gregor. Tur. de vit. patr. 7. p. 1180 E. – II) meton., das Schiff, trabes remis rostrata, Enn. ann. 616.

    lateinisch-deutsches > trabes

  • 2 trabes

    trabēs, is, f. = trabs, I) der Balken, Enn. tr. 281 (206). Plin. 16, 200. Sill. u. Jan (Detl. trabs). Tert. de pall. 1. Veget. mil. 4, 21. p. 142, 16 u. 4, 46. p. 164, 10 L2. Gregor. Tur. de vit. patr. 7. p. 1180 E. – II) meton., das Schiff, trabes remis rostrata, Enn. ann. 616.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > trabes

  • 3 trabes

    trabēs, is f. арх. Enn, PMetc.= trabs

    Латинско-русский словарь > trabes

  • 4 trabes

    trăbes, is, v. trabs init.

    Lewis & Short latin dictionary > trabes

  • 5 trabes

    tree-trunk, beam, timber; ship

    Latin-English dictionary > trabes

  • 6 trabs or (old) trabēs

        trabs or (old) trabēs trabis, f    [TARC-], a beam, timber, rafter: trabes in muro conlocare, Cs.: longa, O.— A tree: Silva frequens trabibus, O.: securi Saucia trabs ingens, O.: Lucus trabibus obscurus acernis, V.— A ship, vessel: abiegna trabes, Enn. ap. C.: Iam mare turbari trabibus... videbis, V.: trabe Cypriā secare mare, H.— A roof-tree, roof, house: sub trabe citreā, H.: sub isdem trabibus, H.

    Latin-English dictionary > trabs or (old) trabēs

  • 7 trabs

    trabs, abis, f., I) der Balken, Caes. u.a.: bes. Unterbalken, Architrav, auf den Säulen, tignum hingegen jedes Zimmerstück; dah. tigna trabesque, Lucr.: so auch trabes ex tribus tignis compactae, Vitr. – II) übtr.: 1) der Baumstamm, Baum, trabes acernae, Verg., fraxineae, Verg.: silva frequens trabibus, Ov.: poterat curvare trabes, Ov. (vgl. curvatae in sua fata trabes, Prop.). – 2) eine feurige Lufterscheinung, der Balken, Plin. 2, 96. Sen. nat. qu. 1, 1, 4 u.a. – 3) meton., alles aus Balken Gemachte: a) der Knittel, Prügel, Stock, Stat. Theb. 1, 621. – b) die Fackel, Sen. Herc. fur. 103 u.a. – c) der Wurfspieß, Stat. Theb. 5, 566 u.a. – d) der Sturmbock, die Balliste, Val. Flacc. 6, 383. – e) das Schiff, Cypria, Hor.: sacra, die Argo, Ov. – f) das Dach, Haus, sub isdem trabibus, Hor.: im Sing., Hor. – g) der Tisch, trabes Libycae, Mart. 14, 91, 2. – h) obszön = mentula, Catull. 28, 10. – / Schreibung traps, Varro sat. Men. 391; vgl. Charis. 42, 13. Cassiod. de orthogr. 159, 22 K.: trabs masc., Ven. Fort. carm. 1, 13, 5. – Nbf. trabes u. trabis, s. bes.

    lateinisch-deutsches > trabs

  • 8 trabs

    trabs, abis, f., I) der Balken, Caes. u.a.: bes. Unterbalken, Architrav, auf den Säulen, tignum hingegen jedes Zimmerstück; dah. tigna trabesque, Lucr.: so auch trabes ex tribus tignis compactae, Vitr. – II) übtr.: 1) der Baumstamm, Baum, trabes acernae, Verg., fraxineae, Verg.: silva frequens trabibus, Ov.: poterat curvare trabes, Ov. (vgl. curvatae in sua fata trabes, Prop.). – 2) eine feurige Lufterscheinung, der Balken, Plin. 2, 96. Sen. nat. qu. 1, 1, 4 u.a. – 3) meton., alles aus Balken Gemachte: a) der Knittel, Prügel, Stock, Stat. Theb. 1, 621. – b) die Fackel, Sen. Herc. fur. 103 u.a. – c) der Wurfspieß, Stat. Theb. 5, 566 u.a. – d) der Sturmbock, die Balliste, Val. Flacc. 6, 383. – e) das Schiff, Cypria, Hor.: sacra, die Argo, Ov. – f) das Dach, Haus, sub isdem trabibus, Hor.: im Sing., Hor. – g) der Tisch, trabes Libycae, Mart. 14, 91, 2. – h) obszön = mentula, Catull. 28, 10. – Schreibung traps, Varro sat. Men. 391; vgl. Charis. 42, 13. Cassiod. de orthogr. 159, 22 K.: trabs masc., Ven. Fort. carm. 1, 13, 5. – Nbf. trabes u. trabis, s. bes.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > trabs

  • 9 trabs

    trabs, trăbis (ante-class. collat. form of the nom. trăbes, Enn. ap. Cic. N. D. 3, 30, 75; id. Fat. 15, 35; id. Top. 16, 61, or Trag. v. 281 Vahl.; Cic. ap. Varr. L. L. 7, § 33 Müll., or Ann. v. 598 Vahl.), f. [trapêx].
    I.
    Lit., a beam, a timber:

    tigna trabesque,

    Lucr. 2, 192 sq.; v. tignum; Caes. B. G. 2, 29; 3, 13; 7, 23; id. B. C. 2, 9; Plin. 16, 38, 73, § 184; Gell. 1, 13, 17; Ov. M. 3, 78.—
    II.
    Transf.
    A.
    A tree:

    silva frequens trabibus,

    Ov. M. 8, 329; cf. id. ib. 14, 360:

    securi Saucia trabs ingens,

    id. ib. 10, 373; cf. Varr. ap. Non. 178, 31; Prop. 3 (4), 22, 38:

    fraxineae,

    Verg. A. 6, 181:

    lucus trabibus obscurus acernis,

    id. ib. 9, 87: Val. Fl. 5, 640. —
    B.
    Any thing made of beams or timbers.
    1.
    Very freq., a ship or vessel: abiegna trabes, Enn. ap. Cic. N. D. 3, 30, 75: trabes rostrata per altum, id. ap. Varr. L. L. 7, § 33:

    jam mare turbari trabibus... vide bis,

    Verg. A. 4, 566:

    ut trabe Cypria Myrtoum pavidus nauta secet mare,

    Hor. C. 1, 1, 13; Ov. P. 1, 3, 76:

    Thessalica,

    Sen. Agam. 120.—
    2.
    A roof:

    sub trabe citreā,

    Hor. C. 4, 1, 20; so in plur., id. ib. 2, 18, 3; 3, 2, 28. —
    3.
    A battering - ram, ballista, etc., Val. Fl. 6, 383.—
    4.
    A javelin, Stat. Th. 5, 566; 9, 124.—
    5.
    A club, cudgel, Stat. Th. 1, 621.—
    6.
    A table, Mart. 14, 91, 2.—
    7.
    A torch, Sen. Herc. Fur. 103. —
    8.
    In mal. part. = mentula, Cat. 28, 10.—
    C.
    A fiery phenomenon in the heavens, a meteor: emicant et trabes simili modo, quas dokous vocant, qualis cum Lacedaemonii classe victi imperium Graeciae amisere, Plin. 2, 26, 26, § 96:

    trabes et globi et faces et ardores,

    Sen. Q. N. 1, 1, 5; 1, 1, 15; 1, 15, 4; 7, 4, 3-5; 7, 5, 21; id. Ep. 94, 56.

    Lewis & Short latin dictionary > trabs

  • 10 trabs

    trabs, trabis, f. [st2]1 [-] pièce de bois, poutre, solive, soliveau. [st2]2 [-] vaisseau, navire. [st2]3 [-] arbre de haute futaie, arbre élevé. [st2]4 [-] architrave de bois soutenant une toiture. [st2]5 [-] objet fait en bois: toit, maison; bélier, baliste; javelot, longue pique, lance; gourdin, bâton, massue; torche; table. [st2]6 [-] météore en forme de poutre.    - sub trabe citreâ, Hor. C. 4, 1, 20: sous le toit de citronnier.
    * * *
    trabs, trabis, f. [st2]1 [-] pièce de bois, poutre, solive, soliveau. [st2]2 [-] vaisseau, navire. [st2]3 [-] arbre de haute futaie, arbre élevé. [st2]4 [-] architrave de bois soutenant une toiture. [st2]5 [-] objet fait en bois: toit, maison; bélier, baliste; javelot, longue pique, lance; gourdin, bâton, massue; torche; table. [st2]6 [-] météore en forme de poutre.    - sub trabe citreâ, Hor. C. 4, 1, 20: sous le toit de citronnier.
    * * *
        Trabs, trabis, vel Trabes, trabis, foem. gen. Cic. Une piece de bois en edifice qu'on dit proprement un tref, ou poultre. Il signifie aussi une grosse piece de bois, soit d'un pied, ou d'un pied et demi de quarré.
    \
        Sylua frequens trabibus. Ouid. Espesse de grands arbres.
    \
        Ahenae trabes. Claud. Poultres d'arain ou de cuyvre.
    \
        Annosae trabes. Stat. Arbres fort vieuls.
    \
        Compactiles trabes. Vitru. Poultres de pieces assemblees.
    \
        Plana trabs. Cato. Piece de bois applanie et rabotee.
    \
        Saucia securi trabs. Ouid. Arbre frappé d'une coignee pour l'abatre.
    \
        Vasta trabs. Persius. Grande navire.

    Dictionarium latinogallicum > trabs

  • 11 eminens

    ēmĭnens, entis part. présent de emineo. [st2]1 [-] qui s'élève, haut, élevé. [st2]2 [-] qui s'avance, qui déborde, saillant, proéminent. [st2]3 [-] éminent, supérieur, remarquable.    - eminens statura, Suet.: taille haute.    - eminentes oculi, Cic.: yeux saillants.    - has trabes paulo longiores atque eminentiores effecerunt quam extremi parietes erant, Caes.: ils firent ces poutres un peu plus longues, débordant un peu plus à l’extérieur des parois.    - eminentia papaverum capita virgulā excutiens, Flor. 1, 7: abattant avec une baguette les têtes de pavots les plus élevées.
    * * *
    ēmĭnens, entis part. présent de emineo. [st2]1 [-] qui s'élève, haut, élevé. [st2]2 [-] qui s'avance, qui déborde, saillant, proéminent. [st2]3 [-] éminent, supérieur, remarquable.    - eminens statura, Suet.: taille haute.    - eminentes oculi, Cic.: yeux saillants.    - has trabes paulo longiores atque eminentiores effecerunt quam extremi parietes erant, Caes.: ils firent ces poutres un peu plus longues, débordant un peu plus à l’extérieur des parois.    - eminentia papaverum capita virgulā excutiens, Flor. 1, 7: abattant avec une baguette les têtes de pavots les plus élevées.
    * * *
        Leuiter eminentes genae. Cic. Un peu eslevees.
    \
        Oculi eminentes. Cic. Gros et sortans hors, Eminents.
    \
        Eminens statura. Colum. Haulteur oultre passant ou surpassant les autres.
    \
        Trabes paulo longiores atque eminentiores. Caes. Qui apparoissent un peu plus, Qui passent un peu plus oultre.
    \
        Principem in eloquentia eminentissimum. Quint. Tresexcellent.

    Dictionarium latinogallicum > eminens

  • 12 perpetuus

    perpetŭus, a, um [st2]1 [-] allant d'un bout à l'autre, qui s'enchaîne, qui se suit, continu, complet, ininterrompu. [st2]2 [-] perpétuel, éternel, durable, sans fin. [st2]3 [-] général, commun, universel.    - trabes perpetuae: poutres d'une seule pièce.    - in perpetuum, Cic. Liv.: à jamais, pour toujours.    - in perpetuum, Cic.: en général.    - perpetuum, adv.: à jamais.
    * * *
    perpetŭus, a, um [st2]1 [-] allant d'un bout à l'autre, qui s'enchaîne, qui se suit, continu, complet, ininterrompu. [st2]2 [-] perpétuel, éternel, durable, sans fin. [st2]3 [-] général, commun, universel.    - trabes perpetuae: poutres d'une seule pièce.    - in perpetuum, Cic. Liv.: à jamais, pour toujours.    - in perpetuum, Cic.: en général.    - perpetuum, adv.: à jamais.
    * * *
        Perpetuus, Adiectiuum. Continu et entier, Qui s'entretient.
    \
        Triduo hoc perpetuo. Terent. Ces trois jours touts entiers.
    \
        Si perpetuam vis esse affinitatem hanc. Terent. Si tu veuls que ceste alliance dure tousjours, soit perpetuelle, et sans interruption, soit perdurable.
    \
        AEdes perpetuae ruunt. Plaut. Tout l'edifice tombe.
    \
        Amor perpetuus. Liu. Qui tousjours dure.
    \
        Annus perpetuus. Plaut. Un an entier.
    \
        Febris perpetua. Plin. Fievre continue.
    \
        Fides perpetua. Caesar. Qui tousjours dure, et n'est en rien faulsee, Perdurable.
    \
        Perpetuae fossae. Caesar. Fossez tout d'un tenant.
    \
        Montes perpetui. Liu. Montaignes tenantes l'une à l'autre.
    \
        Oratio perpetua. Cic. Un propos continué, et sans interruption.
    \
        Palus perpetua intercedebat. Caesar. Il y avoit entredeux un long marescage tout d'un tenant et continué.
    \
        Praeda haec perpetua est mea. Plautus. Toute ceste proye est mienne.
    \
        Sopor perpetuus. Horat. La mort.
    \
        Trabes perpetuae. Caesar. Tout d'une piece.
    \
        Non est perpetuum. Cels. Cela n'advient pas tousjours, Cela n'est pas general.
    \
        Vt sunt humana, nihil est perpetuum datum. Plautus. Qui tousjours dure.
    \
        In perpetuum. Cic. A jamais, A perpetuité, Perpetuellement.

    Dictionarium latinogallicum > perpetuus

  • 13 secedo

    sēcēdo, ĕre, cessi, cessum - intr. - [st2]1 [-] s'éloigner, se séparer, s'écarter, aller à part. [st2]2 [-] se retirer, aller à l'écart, chercher la retraite, se réfugier, faire sécession. [st2]3 [-] Inscr. entrer dans le repos, mourir. [st2]4 [-] se séparer de, rompre avec.    - de via secedite, Plaut. Curc. 2: retirez-vous du chemin.    - secessere trabes, Stat.: les poutres s'écartèrent.    - villa septem milibus passuum ab urbe secessit, Plin. Ep. 2: la villa est à sept milles de Rome.    - secedere Rhodum, Suet. Caes. 4: se retirer à Rhodes.    - secedere in Sacrum Montem, Liv. 7, 40: se retirer sur le mont Sacré.    - secedere ab Urbe, Quint.: quitter Rome.    - secessisse, Plin. Ep. 1, 9, 3: vivre dans la retraite.    - integrā aetate secessit, Suet.: à la fleur de l'âge il renonça à la vie publique.    - in te ipse secede, Sen. Ep. 25: rentre en toi-même (retire-toi en toi-même à l'écart de la foule).    - plebes a patribus secessit, Sall. C. 33: la plèbe se sépara des sénateurs.    - secedere a bonis: s'éloigner des gens de bien.    - antequam incipio secedere, Sen. Ep. 117: avant que je fasse scission (avant que je change d'avis).    - ad stilum secedere, Quint. 1: se retirer à l'écart pour composer.
    * * *
    sēcēdo, ĕre, cessi, cessum - intr. - [st2]1 [-] s'éloigner, se séparer, s'écarter, aller à part. [st2]2 [-] se retirer, aller à l'écart, chercher la retraite, se réfugier, faire sécession. [st2]3 [-] Inscr. entrer dans le repos, mourir. [st2]4 [-] se séparer de, rompre avec.    - de via secedite, Plaut. Curc. 2: retirez-vous du chemin.    - secessere trabes, Stat.: les poutres s'écartèrent.    - villa septem milibus passuum ab urbe secessit, Plin. Ep. 2: la villa est à sept milles de Rome.    - secedere Rhodum, Suet. Caes. 4: se retirer à Rhodes.    - secedere in Sacrum Montem, Liv. 7, 40: se retirer sur le mont Sacré.    - secedere ab Urbe, Quint.: quitter Rome.    - secessisse, Plin. Ep. 1, 9, 3: vivre dans la retraite.    - integrā aetate secessit, Suet.: à la fleur de l'âge il renonça à la vie publique.    - in te ipse secede, Sen. Ep. 25: rentre en toi-même (retire-toi en toi-même à l'écart de la foule).    - plebes a patribus secessit, Sall. C. 33: la plèbe se sépara des sénateurs.    - secedere a bonis: s'éloigner des gens de bien.    - antequam incipio secedere, Sen. Ep. 117: avant que je fasse scission (avant que je change d'avis).    - ad stilum secedere, Quint. 1: se retirer à l'écart pour composer.
    * * *
        Secedo, secedis, pen. prod. secessi, secessum, secedere. Se retirer à part et à l'escart.
    \
        Trabes pondere commoto fecessere. Stat. Se sont separees l'une arriere de l'autre.
    \
        De via secedite. Plaut. Ostez vous du chemin.
    \
        Ad stylum secedere. Quintil. Se retirer pour composer quelque chose.

    Dictionarium latinogallicum > secedo

  • 14 colloco

    col-loco, āvī, ātum, āre (con u. loco), einem Ggstde. seinen Platz geben, seinen Platz anweisen, I) im allg., wo Platz nehmen lassen, wo ausstellen, niederstellen, niedersetzen, niederlegen, wo hinstellen, hinsetzen, hinlegen, im Zshg. auch bl. stellen, jetzen, legen, 1) eig.: a) übh.: α) lebl. Objj.: saxa atque materiam disponere collocareque, Quint. 7. praef. § 1: armamenta, an den Mastbaum hängen, Liv. 33, 48, 8: sidera (am Himmel), Cic. Tim. 30: lecticas, Cic. Phil. 5, 18. – m. dopp. Acc., eam materiam conversam ad hostem collocabat, Caes. b. G. 3, 29, 1. – m. Advv. wie? columnas neque recte neque e regione, Cic. ad Q. fr. 3, 1, 1. § 2: tabulas et signa propalam, Cic. de or. 1, 160: sellam curulem perverse, Suet. Galb. 18, 3. – m. Advv. wo? ubi tigna collocentur, Caes. b. c. 2, 10, 3. – m. in u. Akk.: in tabernam vasa et servos, Plaut. Men. 986. – m. in u. Abl., suo quidque in loco, Cic. de or. 1, 162: magni ponderis saxa et praeacutas trabes in muro, Caes. b. G. 2, 29, 3: trabes directas in solo, ibid. 7, 23, 1: tabulas bene pictas in bono lumine, Cic. Brut. 261: u. (im Bilde) benefacta in luce, nicht unter den Scheffel stellen, Cic. Tusc. 2, 64: alqd in conspectu quodam modo, Quint. 7, 1, 4. – m. a. Praepp., alqd ad ignem, Vitr. 1, 6, 2: onerarias naves ordine duplice ad ancoras, Suet. Cal. 19, 1: simulacrum Victoriae ante ipsam Minervam, Caes. b. c. 3, 105, 2: fasces stramentorum ac virgultorum ante aciem, Hirt. b. G. 8, 15, 5: epistulam inter tuniculam ac strofium, Turpil. com. 197: lecticam pro tribunali, Suet. Aug. 33, 1: alqd iuxta sedentem hominem, Cels. 6, 9: super genua sua coxas alcis, Cels. 7, 26. no. 2: totas tunicas extra scrotum, Cels. 7, 21. no. 2: testiculum super ventrem cum duabus suis tunicis, Cels. 7, 19. – m. bl. Abl., oculos pennis, auf das Gefieder fetzen, Ov. met. 1, 723: similes notas quinto quoque loco, Cornif. rhet. 3, 31. – β) leb. Objj., sowohl aufstellen, eos (sie = ihre Statuen) in illo loco atque in rostris, Cic. Sest. 83. – als setzen, stellen, legen, sich setzen (legen, lagern) lassen, sitzen (liegen) lassen, puellulam, Catull. 61, 188: iubeo hominem tolli et conlocari et confoveri, Afran. com. 143 sq. – m. dopp. Acc., alqm aut pronum aut supinum, Cels. 8, 20. § 20. – m. in u. Akk. od. Abl., se in arborem, Plaut. aul. 706: alqm in ventrem, in latus, Cels. 7, 27; 8, 20: se in locum celsum, Acc. tr. 437: se in sedes regias, Liv. Andr. tr. 10: alqm in lectum, Ter. eun. 593 (gegen cod. B mit den übrigen Hdschrn.): alqm in lecto, Cels. 5, 26. no. 25: alqm in lecto suo, Cic. de rep. 1, 17: alqm in medio lecto, in imo lecto, Sen. de const. sap. 10, 2: alqm in conclavi, Cels. 7, 29: alqm in cubili, Cic. Tusc. 2, 39: hominem od. corpus in sedili, Cels. 8, 12 u. 15: alqm in loco tepido, Cels. 8, 4: alqm suis manibus in curru, Cic. Rosc. Am. 98: cuius et parentis sui manibus in navi tuta ac fideli collocatus (gebracht), Cic. Planc. 97: corpus (Augusti) in vestibulo domus, niedersetzen (ausstellen), Suet. Aug. 100, 2: u. so reliquias eius in hortis Domitiae, Capit. Anton. Pius 5, 1. – m. a. Praepp., alqm super se, Suet. Aug. 43, 4: alqm super pulpitum, Suet. Cal. 54, 2: alqm infra se, Suet. Cal. 24, 1: alqm iuxta se latere dextro, Suet. Ner. 13, 2: alqm iuxta se in sella, Eutr. 4, 7: alqos circa se, Suet. Tit. 9, 2: u. (zugl. m. dopp. Acc.) alqm resupinum super subsellium aut lectum, Cels. 7, 26: alqm super id scamnum aut pronum aut supinum aut in latus, Cels. 8, 20. – m. bl. Abl. wo? hominem loco calido, Cels. 5, 27. no. 3: homo collocatur alto sedili, medicus autem humiliore adversus, Cels. 8, 10, 2. – m. Abl. wie? corpus alio quo modo collocatum est, Cels. 7, 18: tum is super duorum genua eodem modo collocatur, Cels. 7, 26. no. 2: collocari quoque membrum quod ictum est ratione certā debet, Cels. 5, 26. no. 28. – b) als milit. t. t., aufstellen, α) lebl. Objj.: impedimenta, Liv. 44, 37, 1: currus ita, ut etc., Caes. b. G. 4, 33, 2: impedimenta in tumulo quodam, Caes. b. G. 6, 8, 3: post eas (legiones) totius exercitus impedimenta, Caes. b. G. 2, 19, 3: naves Rhodias in dextro cornu, Auct. b. Alex. 14, 1: tormenta quibusdam locis contra facillimos descensus, aufpflanzen, Hirt. b. G. 8, 40, 4: u. so ballistas scorpionesque ante frontem castrorum contra oppidum, Auct. b. Afr. 56, 2. – β) leb. Objj.: certa subsidia, Caes. b. G. 2, 22, 1: praesidia, Sall. Cat. 45, 2: aciem triplicem, Auct. b. Afr. 81, 1. – m. in u. Abl., praesidia in litore, Nep. Hann. 11, 4, od. in angustiis, Caes. b. c. 1, 65, 4: duas legiones et omnia auxilia in summo iugo, Caes. b. G. 1, 24, 2: equitem in utroque cornu, Frontin. 2, 3, 20: milites in muro custodiae causā, Caes. b. c. 1, 28, 3: insidias bipertito in silvis, Caes. b. G. 5, 32, 1: pedestres copias in convalle in insidiis, Caes. b. G. 3, 20, 4: in cella Concordiae armatos, latrones, sicarios, Cic. Phil. 5, 18. – m. a. Praepp., equitatum omnem ab lateribus extra fossam, Auct. b. Alex. 38, 3: alci insidias ante fundum suum, Cic. Mil. 27: in prima acie ante signa elephantos, Liv. 27, 48, 5: certos apud latera, Sall. hist. fr. inc. 53 (19): legionem in occulto citra flumen, Frontin. 1, 6, 2: copias in statione pro castris, Caes. b. G. 5, 15, 3: pro vallo legiones instructas, Hirt. b. G. 8, 15, 3: post terga peditum equitatum, Frontin. 2, 5, 37: legiones propius Armeniam, Tac. ann. 13, 7. – m. bl. Abl., eos eodem loco in acie (in Schl.), Caes. b. c. 2, 33, 4: armatos in praesidiis (auf milit. Posten) multis locis (an v. O.), Cic. Phil. 1, 25: certis locis cum ferro homines, Cic. Caecin. 41: quod quo loco collocati fuerant, non potuissent videre, Cic. Cael. 65. – m. Ang. gegen wen? cohortes legionarias quattuor advorsum pedites hostium, Sall. Iug. 51, 3. – m. Ang. wozu? alqm ad hanc rem, Cic. Cael. 64: alqm ad Cn. Pompeium interimendum, Cic. Pis. 28; vgl. Cic. Mil. 18.

    2) übtr.: a) übh. wohin stellen, setzen, legen, multa in pectore suo conlocare oportet, er muß viele Dinge im Kopfe haben, Plaut. Pers. 8: vide, causam illorum superiore collocarit ne loco, Lucil. sat. 16, 97: res eae, quae agentur aut dicentur, suo loco collocandae, Cic. de off. 1, 142: in animis ego vestris omnes triumphos meos, omnia ornamenta honoris condi et collocari volo, wünsche ich treu bewahrt zu wissen, Cic. Cat. 3, 26: omnium longitudinum et brevitatum in sonis sicut acutarum graviumque vocum iudicium ipsa natura in auribus nostris collocavit, Cic. or. 173. – b) in einen Zustand, Verhältnis, in eine Lage bringen, versetzen, se in opus, Plaut. Vid. fr. 2, 20 St.: in otium, Plaut. merc. 553: alqm in soporem (in den Todesschlaf), Plaut. Amph. 304: rem alcis in tuto, sicher stellen, Ter. heaut. 689 u. 695: famam in tuto, Quint. 12, 11, 7: alqm in tuto, Cic. har. resp. 53. – c) etw. in etw. od. jmd. setzen, auf etw. od. jmd. bauen, beruhen lassen, non modo in causa, verum in aliquo honesto praesidio aut in alicuius eloquentia aut gratia spem aliquam, Cic. I. Verr. 9: in alqo magnam spem dignitatis suae, Cic. de or. 1, 25: spem salutis in fuga, Auct. b. Alex. 29, 5: omnes bene vivendi rationes in virtute, Cornif. rhet. 4, 24: omnia sunt collocata in usu cotidiano, in congressione hominum atque in foro, alles beruht auf usw., Cic. de or. 1, 192. – d) eine Zeit od. eine Tätigkeit auf etwas verwenden, gerichtet sein lassen, adulescentiam suam in amore atque in voluptatibus, Cic. Cael. 39: omne suum studium in doctrina et sapientia, Cic. ad Q. fr. 1, 1, 10. § 29. – refl. se coll. in alqa re, sich auf etw. legen, einer Sache sich hingeben, totum se coll. in alqa re, sich in etw. vertiefen, palam sese in meretricia vita, Cic. Cael. 49: totum se in cognitione et scientia, Cic. de off. 1, 158: totum se in optimo vitae statu exquirendo, Cic. Tusc. 5, 2. – e) schriftl. anbringen, beibringen, de cuius moderatione atque sapientia in prioribus libris satis collocavi, Tac. ann. 6, 27.

    II) insbes.: 1) eig.: a) lebl. Objj.: α) in einer gewissen Ordnung aufstellen, aufrichten, errichten, anlegen, aufschlagen, statuam, Quint. 7. pr. § 2: signum (lovis), Cic. Cat. 3, 21: tu (Libertam deam) domi meae conlocasti, Cic. de domo 102: aedificia, Hermog. dig. 1, 1, 5: moenia, Vitr. 1, 5, 1: sedes ac domicilium, Cic. Verr. 2, 6. – m. Adv. (wo?), illa pars litoris, ubi iste castra luxuriae collocarat, Cic. Verr. 5, 96. – m. in u. Abl., tabernaculum sibi in campo Martio, Cic. Pis. 61: in ipso aditu atque ore portus tabernacula carbaseis velis intenta, Cic. Verr. 5, 30 u. (im Bilde) in una philosophia quasi tabernaculum vitae suae, Cic. de or. 3, 77. – m. a. Praepp., oppidum ad eius regionem et partem castrorum collocatum (gelegen), Auct. b. Afr. 68, 1: tribunal suum iuxta C. Trebonii, praetoris urbani, sellam, Caes. b. c. 3, 20, 1. – m. bl. Abl., castella locis idoneis, Auct. b. Alex. 61, 5. – β) eine Kleidung zurechtlegen, ordnen, chlamydem, ut pendeat apte, Ov. met. 2, 734. – γ) ein Glied einrichten, coxam parum apte, Plin. ep. 2, 1, 5: maxillam in sedem suam, Cels. 8, 7. – b) leb. Wesen: α) eine Pers. irgendwo einsetzen, einlegen, unterbringen, einquartieren, ihren Sitz (Wohnsitz) nehmen lassen od. anweisen, ansiedeln, wohin verlegen, versetzen, stationieren, comites eius apud ceteros hospites, Cic. II. Verr. 1, 63: se Athenis, sich niederlassen, Cic. de fin. 5, 2, 4: regem Ptolemaide aut aliquo propinquo loco, Cic. ep. 1, 7, 4: in eius tetrarchia unum ex Graecis comitibus suis, Cic. Phil. 2, 94: Herculem in concilio caelestium, Cic. de off. 3, 5, 25: alqm inter astra, Schol. Bern. ad Verg. georg. 1, 33. p. 848: inter sidera, Hyg. astr. 2, 4 u. 2, 13. Serv. Verg. Aen. 1, 28: inter astra caprae figurā memoriae causā, Hyg. astr. 2, 13: scherzh., strumae ab ore improbo demigrarunt et aliis iam se locis collocarunt (haben sich einlogiert, festgesetzt), Cic. Vat. 39. – Boios ibi, Caes. b. G. 7, 9, 6: Boios in finibus suis, Caes. b. G. 1, 28, 5: gentem Allobrogum in vestigiis huius urbis atque in cinere deflagrati imperii, Cic. Cat. 4, 12: Suebos in proximis Rheno agris, Suet. Aug. 21: colonias idoneis in locis, Cic. agr. 2, 73: multitudinem in agris, Nep. Milt. 2, 1: Ubios super ipsam Rheni ripam, Tac. Germ. 28 extr.: quo bello XL captivorum milia ex Germania transtulit et supra Rhenum in Gallia collocavit, Eutr. 7, 9: veteranos municipalibus agris, Suet. Aug. 13, 3: im Bilde, Socrates philosophiam devocavit e caelo et in urbibus collocavit, Cic. Tusc. 5, 10. – als milit. t. t., wo stationieren, hinlegen, einquartieren, Quartier nehmen lassen, ibi praesidium, Caes. b. G. 1, 38, 7: ibi legiones XIV et VI, Hirt. b. G. 8, 4, 3: exercitum in provinciam, quae proxima est Numidiae hiemandi causā, Sall. Iug. 61, 2: quattuor legiones in Belgio, Hirt. b. G. 8, 46, 4: exercitum in hibernis, Caes. b. G. 5, 24, 1: exercitum in (bei) Aulercis Lexoviisque in hibernis, Caes. b. G. 3, 29, 3: legionem non longe a finibus Aeduorum in finibus Biturigum, Hirt. b. G. 8, 2, 1: Gaium Fabium legatum et L. Minucium Basilum cum legionibus duabus in Remis, Caes. b. G. 7, 70, 5: singulas cohortes Puteolis et Ostiae, Suet. Claud. 25, 2: classem Miseni, Suet. Aug. 49, 1. – β) jmd. in ein Besitztum einsetzen, einweisen, alqm in aedibus suis, Cic. de dom. 100: alqm in patrimonio suo, Cic. Phil. 13, 12: familiam suam in possessione praediorum eius, seine F. von ihren Gütern Besitz ergreifen lassen, Cic. Flacc. 72: alqm in maiorum suorum regno, Cic. de or. 3, 126. – 2) übtr.: a) in irgend eine Stellung einsetzen, setzen, unter eine Klasse u. dgl. versetzen, alqm in amplissimo statu, Cornif. rhet. 4, 23: alqm hoc in gradu (dignitatis), Cic. Acad. 2, 16: alqm in amplissimo consilio et in altissimo gradu dignitatis, Cic. post red. in sen. 2: alqm in sede ac domo atque in re publica, jmdm. Haus u. Hof u. eine Stellung im Staate geben, Cic. parad. 3, 25: in quibus tuas virtutes consecratas et in deorum numero collocatas vides, in denen du deine Verdienste ganz vergöttert siehst, Cic. ad Q. fr. 1, 1, 10. § 31: m. dopp. Acc., quos centuriones pugnaces et lacer tosos (als streitsüchtige u. handfeste Z.) inter militorum et mimarum greges collocavit, Cic. Phil. 8, 26. – b) ein Mädchen als Frau, in den Ehestand einsetzen, anbringen, verheiraten, alqam in matrimonium, Cic. de div. 1, 104. Marc. dig. 23, 2, 19: alqam alci in matrimonium, Gaius inst. 2. § 235 u. 238: alqam in matrimonio, Scaevol. dig. 26, 1, 77 (79). § 1: alqam in matrimonio stabili et certo, Cic. Phil. 2, 44: virgines in amplissimarum familiarum matrimoniis, Cic. de rep. 1, 12: alqam nuptui, Hyg. fab. 257: alqam in dignam se condicionem, Plaut. trin. 159: alqam sine dote nuptum, Plaut. trin. 735: alqam nuptum intra legitimum tempus, Ulp. dig. 3, 2, 11. § 1: alqam alci nuptum, Paul. dig. 23, 2, 59: sororem ex matre et propinquas suas nuptum in alias civitates, Caes. b. G. 1, 18, 7: filiam minorem nuptum (al. nuptui) in dimidia parte reliqui agri, Col. 4, 3, 6: u. bl. coll. alcis filio filiam suam, Cic. Brut. 98: alci virginem filiam, Nep. Att. 19, 4: alci filiam, Tac. Agr. 9: alci uxorem suam, Suet. Caes. 21: matrem in Biturigibus homini nobilissimo, Caes. b. G. 1, 18, 6: u. bl. coll. filiam, Tac. ann. 4, 39. Iustin. 9, 6, 2; u. im Passiv, cum virgo amici nubilis propter paupertatem collocari non posset, Nep. Epam. 3, 5: ut filiae eius de communi aerario dotibus datis collocarentur, Nep. Arist. 3, 3. – c) lebl. Objj.: α) ( als t. t., der Geschäftsspr.) Geld usw. auf etw. (bes. auf Ländereien) anlegen, anbringen, unterbringen, in etw. stecken, dotem in eo fundo, Cic. Caecin. 11: duas patrimonii partes in solo, Suet. Tib. 48, 1: duas fenoris partes in agris per Italiam, Tac. ann. 6, 17: pecuniam in praediis c., Cic. Caecin. 16: pecunias levioribus usuris mutuatum graviore fenore c., Suet. Aug. 39: pecunias suas in emptiones praediorum, Gaius dig. 17, 1, 2. § 6: pecuniam idoneis nominibus, Marc. dig. 35, 2, 89: pecunias magnas collocatas habere in ea provincia (in dieser Pr.), Cic. de imp. Pomp. 18: nusquam posse eam (pecuniam) melius collocari, Cic. Caecin. 5, 15: u. bl. coll. pecuniam, Cic. de off. 2, 87: pecunias, Cic. de off. 2, 12, 42: pecunias publicas, Trai. in Plin. ep. 10, 55 (63). – dah. im weitern Sinne übh. auf etw. anlegen, verwenden, für etw. verbrauchen, miliens sestertium in munificentia (zu freigebigen Zwecken), Tac. ann. 6, 45: patrimonium in rei publicae salute, Cic. Phil. 3, 2, 3: bene apud alqm tam multa pretia ac munera, Cic. Verr. 5, 56: melius apud bonos quam apud fortunatos beneficium collocari puto, Cic. de off. 2, 70: male c. bonas horas, Mart. 1, 113, 3: in me recipio, te ea, quae fecisti Mescinii causā quaeque feceris, ita bene collocaturum, ut ipse iudices etc., Cic. ep. 13, 28, 3: aedilitas recte collocata, an den rechten Mann gebracht, Cic. Verr. 5, 37. – β) in die gehörige Stellung, Verbindung bringen, so u. so stellen, zusammenstellen, verbinden, anordnen, αα) als rhet. t. t. Worte, verba apte, Quint. 8. prooem. § 26: verba opportune proprieque aut secus, Quint. 10, 2, 13: fortius vero quî incompositum potest esse quam vinctum et bene collocatum? Quint. 9, 4, 6: male collocatum κακοσύνθετον vocant, Quint. 8, 3, 59: propria verba et ordine collocata, Quint. 9, 1, 7: verba diligenter collocata, Cic. or. 227: non modo ut sint ordine collocati (census), sed ut inter se iuncti etc., Quint. 7, 10, 16: est et in nominibus ex diverso collocatis sua gratia, Quint. 9, 3, 86: verba et eligendi et collocandi ratio, Quint. 10, 1, 4: ratio collocandi, Cic. part. or. 11: varii sunt ordines collocandi, Cic. part. or. 12: C. F. Quid sequitur igitur? CP. Cum inveneris, collocare, Cic. part. or. 9: verba collocata, die Worte in ihrer Verbindung zu Sätzen (Ggstz. verba singula), Cic. or. 81 u. 134. – ββ) bürgerl. u. polit. Zustände einrich ten, anordnen, Anordnungen treffen für usw., nuptias, Poëta com. bei Cic. de or. 3, 319: res, Caes. b. G. 3, 4, 1. Auct. b. Alex. 33, 6: rem militarem, Cic. ep. 2, 13, 3: civitatis statum, Cic. ep. ad Brut. 1, 15, 12.

    lateinisch-deutsches > colloco

  • 15 curvo

    curvo, āvī, ātum, āre (curvus), krümmen, biegen (beugen), runden, wölben, refl. se curvare u. im Passiv medial curvari, sich krümmen usw., Partiz. curvātus, gekrümmt usw., acies (Schneide) curvatur, Col.: arbor curvatur, der Mastbaum biegt sich (beim Sturm), Plin. ep.: aber adoptatis curvetur frugibus arbos, Col. poët.: pondere serpentis curvatur arbor, Ov.: c. brachia longo circuitu (v. Skorpion), Ov.: c. brachia aliter (v. Krebse), Ov.: crura pinnigero curvata novissima pisce, die Schenkel ganz unten gekrümmt am flossigen Fisch = in einen flossigen Fischschwanz gekrümmt, Ov.: cuspis curvata (s. cuspisno. I, b), Ov.: curvata glandibus ilex, durch die Last der Eicheln, Ov.: v. Pers., curvati (= onusti) pabulo, Frontin. 2, 5, 31: rotundas curvat aper lances, macht unter seiner Last sich biegen, Hor.: c. laminam, Plin.: curvari manus (coeperunt) et aduncos crescere in ungues, Ov.: plerique rami instar ingentium stipitum flexi in humum, rursus, quā se curvaverant, erigebantur, Curt.: cum nux plurima curvabit ramos, durch ihre Last sich biegen machen, Verg.: c. trabes (Baumstämme, v. Räuber Sinis), Ov.: ubi supra terram iuxta suum adminiculum vitis curvatur, Col. – m. Advv. (wie?), copidas vocabant gladios leviter curvatos, falcibus similes, Curt.: orbis (Kreis, Ring) curvatus aequaliter, Vell. – m. Advv. od. m. in u. Akk. (wohinwärts?), crocodilo priora genua post curvantur, posteriora in priorem partem, Plin.: insectorum quorundam pedes externi longiores foris curvantur, Plin.: aves alas in priora curvant, suffraginem in posteriora, Plin.: os paululum in interiora curvatum, Cels.: palma in diversum curvatur, Plin.: rami imi ficus in terram curvantur, Plin. – m. in u. Akk. (wohin? = in welche Gestalt?), cucumeres in hamos curvati, Plin.: digiti curvantur in ungues, Ov.: cubiculum in absida curvatum, ein Z. von elliptischer Form, Plin. ep. – m. in u. Akk. (wozu?), curvatae in sua fata trabes, die zu seinem Untergange (Morde) gekrümmten Baumstämme (des Räubers Sinis), Prop. 3, 22, 38.

    So nun bes.: a) v. gekrümmten Laufe der Gebirge, Küsten, Meerbusen, Gewässer, curvare se od. curvari, sich krümmen, iugum montis... velut sinu quodam flexuque curvatum, Curt.: ora ipsa Bospori utrimque ex Asia atque Europa curvatur in Maeotim, Plin.: Codanus ingens sinus... curvans se subinde, Mela: pontus Euxinus... magno litorum flexu retro curvatus in cornua ab his utrimque porrigitur, ut sit plane arcus Scythici forma, Plin.: Etymandrus crebris flexibus subinde curvatus, Curt. – b) v. wogenden Wassermassen, curvari, sich krümmen = sich aufwölben, curvātus, gekrümmt, gewölbt (vgl. κυρτον κῦμα), cumulus immanis aquarum in montis speciem curvatur, Ov.: illum curvata in montis faciem circumstetit unda, Verb.: tollimur in caelum curvato gurgite, Verg. – c) vom Krümmen, Bücken des Körpers, des Rückens, Beugen des Nackens, der Knie, c. cervicem alcis, Vulg.: c. collum, Verg.: c. genua sua, Verg.: c. genu deo (vor G.), Vulg.: pacem curvatis genibus orare, Amm.: homo ad necessaria opera curvatur, bückt sich (Ggstz. rectus insistit), Cels.: toto curvatus corpore (beim Tragen einer Last), Stat.: quid autem non intellegit nefas esse rectum animal (der Mensch) curvari, ut adoret terram, Lact.: primo curvatus (sich tief verneigend, tief gebückt), deinde humi suppliciter fusus, Amm. – bes. durchs Alter, nec nostrum seri curvarent Aeacon anni, Ov.: anus quaedam curvata gravi senio, Apul.: curvata senio membra, Tac. – u. übtr., quamvis neque te munera nec preces... nec vir Pieriā paelice saucius curvat, dir den Nacken beugt, Hor. carm. 3, 10, 13 sqq. – d) v. Monde usw., se curvare in cornua, Curt.: luna curvata in cornua falcis, Plin.: vitulus fronte curvatos imitatus ignes (die gekr. Flammen = die flammende Sichel) tertium lunae referentes ortum, Hor. – e) prägn.: α) krümmen = krümmend spannen, arcum manu, Stat.: cornu (Bogen aus Horn), Ov.: u. so opposito genu flexile cornu, Ov. – β) etw. krümmen = etw., was gekrümmt, bogenförmig ist, bilden, schaffen, bimulus bima curvans iam cornua fronte (an der St.), Verg.: cornua nec valuit curvare in paelice Iuno, an dem Kebsweibe H. kr. = das K. durch H. entstellen, Prop.: in quocumque frutice (aspalathi) curvatur arcus caelestis, Plin. – Hadria (adriat. Meer) curvans Calabros sinus, Hor.: portus ab Euroo fluctu in arcum curvatus, bogenförmig ausgehöhlt, Verg. – u. vom Kreisen in der Bewegung, (deus ales) iter non agit in rectum (geradeaus), sed in orbem curvat eundem, gibt seinem Fluge immer dieselbe Kreisbewegung, kreist in derselben Krümmung, Ov.: turbo (Kreisel) actus habenā curvatis fertur spatiis, fährt in kreisenden Bahnen umher, Verg.

    lateinisch-deutsches > curvo

  • 16 aeque

    aeque, adv. [st2]1 [-] également, de la même manière, autant. [st2]2 [-] justement, avec équité, équitablement, à bon droit.    - voir la grammaire    - duae trabes aeque longae, Caes.: deux poutres de même longueur.    - omnes aeque, Cic.: tous indifféremment.    - aeque magnum: aussi grand.    - aeque non dubium, Plin.: il est tout aussi certain.    - gloriam bonus et ignavus aeque sibi exoptant, Sall. C. 11: l'homme de bien et l'incapable convoitent également la gloire.    - aeque ac (aeque et, aeque atque, aeque quam): aussi... que, autant... que.    - aeque pulchrum est et vincere reges et facere: il est aussi beau de vaincre les rois que de les faire.    - nihil aeque quam inopia aquae (eos) fatigabat, Tac. H. 5: rien ne les accablait autant que le manque d'eau.    - animum adverte, ut aeque mecum haec scias, Plaut. As.: écoute bien pour en savoir autant que moi.    - aeque ac si + subj. de la sub. cond.: autant que si, tout comme si.    - Licinius aeque enixe parabit ac si ipse id bellum gesturus esset, Liv. 44: Licinius hâtera les préparatifs avec la même énergie que s'il allait lui-même avoir la conduite de cette guerre.    - quo factum est ut aeque jumenta nitida ex castello educeret ac si in campestribus ea locis habuisset, Nep.: il arriva ainsi à tirer ses chevaux en aussi bon état de cette forteresse que s'il les eût tenus dans des pâturages.    - pius deis immortalibus aeque ac si Manlius, collega ejus, devoveretur, Liv. 10: pieux aux Immortels, autant que si c'eût été Titus Manlius, son collègue, qui se fût dévoué.    - aeque est ac si (aquam) in puteum conjicias, Petr. 42: c'est exactement comme si on jetait (de l'eau) dans un puits.    - spero futurum ut aeque me mortuum juvet tanquam vivum, Petr. 78: j'espère que je trouverai dans la mort (le nard) aussi utile que dans la vie.    - aeque ut quasi, Plaut.: de même que si, tout comme si.    - nullus est hoc meticulosus aeque, Plaut.: il n'est personne d'aussi timide que lui.    - me miserior nullus est aeque, Plaut.: personne n'est plus malheureux que moi.    - aeque discordia, aeque concordia, Tac. Agr. 15: la discorde aussi bien que la concorde.    - societatem conjunctionis humanae aeque tuens: maintenant avec équité le lien qui unit les hommes.    - melius aequius, Cic. (formule de droit): en tout bien et toute justice.
    * * *
    aeque, adv. [st2]1 [-] également, de la même manière, autant. [st2]2 [-] justement, avec équité, équitablement, à bon droit.    - voir la grammaire    - duae trabes aeque longae, Caes.: deux poutres de même longueur.    - omnes aeque, Cic.: tous indifféremment.    - aeque magnum: aussi grand.    - aeque non dubium, Plin.: il est tout aussi certain.    - gloriam bonus et ignavus aeque sibi exoptant, Sall. C. 11: l'homme de bien et l'incapable convoitent également la gloire.    - aeque ac (aeque et, aeque atque, aeque quam): aussi... que, autant... que.    - aeque pulchrum est et vincere reges et facere: il est aussi beau de vaincre les rois que de les faire.    - nihil aeque quam inopia aquae (eos) fatigabat, Tac. H. 5: rien ne les accablait autant que le manque d'eau.    - animum adverte, ut aeque mecum haec scias, Plaut. As.: écoute bien pour en savoir autant que moi.    - aeque ac si + subj. de la sub. cond.: autant que si, tout comme si.    - Licinius aeque enixe parabit ac si ipse id bellum gesturus esset, Liv. 44: Licinius hâtera les préparatifs avec la même énergie que s'il allait lui-même avoir la conduite de cette guerre.    - quo factum est ut aeque jumenta nitida ex castello educeret ac si in campestribus ea locis habuisset, Nep.: il arriva ainsi à tirer ses chevaux en aussi bon état de cette forteresse que s'il les eût tenus dans des pâturages.    - pius deis immortalibus aeque ac si Manlius, collega ejus, devoveretur, Liv. 10: pieux aux Immortels, autant que si c'eût été Titus Manlius, son collègue, qui se fût dévoué.    - aeque est ac si (aquam) in puteum conjicias, Petr. 42: c'est exactement comme si on jetait (de l'eau) dans un puits.    - spero futurum ut aeque me mortuum juvet tanquam vivum, Petr. 78: j'espère que je trouverai dans la mort (le nard) aussi utile que dans la vie.    - aeque ut quasi, Plaut.: de même que si, tout comme si.    - nullus est hoc meticulosus aeque, Plaut.: il n'est personne d'aussi timide que lui.    - me miserior nullus est aeque, Plaut.: personne n'est plus malheureux que moi.    - aeque discordia, aeque concordia, Tac. Agr. 15: la discorde aussi bien que la concorde.    - societatem conjunctionis humanae aeque tuens: maintenant avec équité le lien qui unit les hommes.    - melius aequius, Cic. (formule de droit): en tout bien et toute justice.
    * * *
        AEque, Aduerbium. Seneca. Justement.
    \
        Nihil est aeque quod faciam lubens. Terent. Il n'est rien que je face tant voluntiers.
    \
        AEque bene. Plaut. Aussi bien, Autant bien.
    \
        AEque ac, pro Tam et quam. Ci. Cui charus aeque sis et iucundus, ac fuisti patri. Aussi cher que tu as esté à ton pere.
    \
        AEque ac si Ticius Manlius collega eius deuoueretur. Liu. Tout autant comme si, etc.
    \
        Miser aeque atque ego. Terent. Aussi miserable que moy.
    \
        AEque mecum, aeque tecum, et similia. Terent. Vt aeque mecum haec scias. A fin que tu le scaches aussi bien que moy.
    \
        Iuxta tecum aequescio. Terent. J'en scay autant que toy.
    \
        AEque ambo pares. Plaut. Touts deux d'une grandeur.
    \
        AEque pauci. Caesar. Aussi peu.
    \
        AEque quam. Liu. Tribunos iniuriis aeque, quam munere offensos. Autant que.
    \
        Noctibus aeque quam die cernunt. Plin. Ils voyent autant de jour que de nuict.
    \
        Omnes mulieres eadem aeque student. Terent. Semblablement, Esgalement, Autant les unes que les autres.
    \
        AEque quicquam nunc quidem. Terent. Autant que devant.
    \
        AEque vtriusque necessarius. Cic. Autant ami de l'un que de l'autre.
    \
        Fortasse non aeque omnes egent. Cic. Non point autant les uns que les autres.
    \
        AEque vt, pro AEque ac. Cic. AEque vt vnumquenque vestrum. Autant que.

    Dictionarium latinogallicum > aeque

  • 17 altitudo

    altitūdo, ĭnis, f. [st2]1 [-] hauteur, élévation. [st2]2 [-] profondeur.    - pedales in altitudinem trabes, Caes.: poutres qui ont un pied de hauteur.    - altitudo fluminis: profondeur d'un fleuve.    - altitudo animi, Cic. Fam. 4, 13, 7: grandeur d'âme.    - ad simulanda negotia altitudo ingenii, Sall. J. 95, 3: une profondeur d'esprit pour dissimuler.
    * * *
    altitūdo, ĭnis, f. [st2]1 [-] hauteur, élévation. [st2]2 [-] profondeur.    - pedales in altitudinem trabes, Caes.: poutres qui ont un pied de hauteur.    - altitudo fluminis: profondeur d'un fleuve.    - altitudo animi, Cic. Fam. 4, 13, 7: grandeur d'âme.    - ad simulanda negotia altitudo ingenii, Sall. J. 95, 3: une profondeur d'esprit pour dissimuler.
    * * *
        Altitudo, pen. prod. altitudinis, Denominatiuum. Haulteur.
    \
        Altitudo, Profunditas: vt Altitudo fluminis, vel maris. Plin. Profondeur.
    \
        In profundam altitudinem maris se immittere. Senec. Se jecter au fin fond de la mer.
    \
        Altitudo plagae. Cels. La profondeur d'une playe.
    \
        Altitudo animi. Cic. Grand cueur et magnanime.

    Dictionarium latinogallicum > altitudo

  • 18 disto

    disto, āre (sans parf. ni supin) - intr. - [st2]1 [-] être éloigné de. [st2]2 [-] être différent de.    - distat, impers.: il y a une différence.    - distant multum sidera inter se, Cic. Tusc. 5, 24, 69: les astres sont bien éloignés les uns des autres.    - non amplius pedum milibus duobus ab castris castra distabant, Caes. BC. 1, 82: notre camp n'était pas éloigné du leur de plus de deux mille pieds.    - foro distare, Hor.: être éloigné du forum.    - a cultu bestiarum distare: différer de la vie des bêtes.    - alicui distare (avec dat. chez les poètes): être différent de qqn.    - trabes, distantes inter se binos pedes, in solo collocantur, Caes. BG. 7, 23: des poutres sont posées sur le sol à une distance de deux pieds l'une de l'autre.
    * * *
    disto, āre (sans parf. ni supin) - intr. - [st2]1 [-] être éloigné de. [st2]2 [-] être différent de.    - distat, impers.: il y a une différence.    - distant multum sidera inter se, Cic. Tusc. 5, 24, 69: les astres sont bien éloignés les uns des autres.    - non amplius pedum milibus duobus ab castris castra distabant, Caes. BC. 1, 82: notre camp n'était pas éloigné du leur de plus de deux mille pieds.    - foro distare, Hor.: être éloigné du forum.    - a cultu bestiarum distare: différer de la vie des bêtes.    - alicui distare (avec dat. chez les poètes): être différent de qqn.    - trabes, distantes inter se binos pedes, in solo collocantur, Caes. BG. 7, 23: des poutres sont posées sur le sol à une distance de deux pieds l'une de l'autre.
    * * *
        Disto, distas, distare. Plin. Estre loing, Estre distant.
    \
        Distare. Cic. Estre different et dissemblable.

    Dictionarium latinogallicum > disto

  • 19 quandoque

    [st1]1 [-] quandōquĕ: a - à quelque moment que, quand; chaque fois que.    - indignor, quandoque bonus dormitat Homerus, Hor. A. P. 359: je suis furieux quand il arrive au bon Homère de sommeiller.    - quandoque trahet feroces per sacrum clivum... Sicambros, Hor. C. 4: quand, sur les degrés sacrés, il traînera les farouches Sigambres.    - quandoque ultimus dies venerit, Sen.: quand le dernier jour arrivera. b - du moment que, puisque.    - quandoque hisce homines foedus ictum iri spoponderunt, Liv. 9, 10, 9: puisque les personnes ici présentes ont promis qu'un traité serait conclu.    - quandoque tu nullā umquam mihi in cupiditate defuisti, Cic. Verr. 2, 3, 80, 187: puisque vous n'avez jamais manqué de me servir dans ma cupidité. c - un jour ou l'autre.    - ne quandoque parvus hic ignis incendium ingens exsuscitet, Liv. 21, 3, 6: pour empêcher cette petite étincelle de faire un jour ou l'autre un gigantesque incendie.    - et tu, Galba, quandoque degustabis imperium, Tac. An. 6, 20: et toi, Galba, tu goûteras un jour ou l'autre à l'empire.    - nonnumquam per duos menses durat: quandoque brevius finitur, Cels. 6, 6:    - quandoque fiunt trabes, quandoque clipei, Sen. Q. N. 1, 1, 15; Col. 7, 3, 13.    - quandoque... quandoque, Sen. Nat. 1, 1, 15: tantôt... tantôt. [st1]2 [-] quandōquĕ: c. et quando.
    * * *
    [st1]1 [-] quandōquĕ: a - à quelque moment que, quand; chaque fois que.    - indignor, quandoque bonus dormitat Homerus, Hor. A. P. 359: je suis furieux quand il arrive au bon Homère de sommeiller.    - quandoque trahet feroces per sacrum clivum... Sicambros, Hor. C. 4: quand, sur les degrés sacrés, il traînera les farouches Sigambres.    - quandoque ultimus dies venerit, Sen.: quand le dernier jour arrivera. b - du moment que, puisque.    - quandoque hisce homines foedus ictum iri spoponderunt, Liv. 9, 10, 9: puisque les personnes ici présentes ont promis qu'un traité serait conclu.    - quandoque tu nullā umquam mihi in cupiditate defuisti, Cic. Verr. 2, 3, 80, 187: puisque vous n'avez jamais manqué de me servir dans ma cupidité. c - un jour ou l'autre.    - ne quandoque parvus hic ignis incendium ingens exsuscitet, Liv. 21, 3, 6: pour empêcher cette petite étincelle de faire un jour ou l'autre un gigantesque incendie.    - et tu, Galba, quandoque degustabis imperium, Tac. An. 6, 20: et toi, Galba, tu goûteras un jour ou l'autre à l'empire.    - nonnumquam per duos menses durat: quandoque brevius finitur, Cels. 6, 6:    - quandoque fiunt trabes, quandoque clipei, Sen. Q. N. 1, 1, 15; Col. 7, 3, 13.    - quandoque... quandoque, Sen. Nat. 1, 1, 15: tantôt... tantôt. [st1]2 [-] quandōquĕ: c. et quando.
    * * *
        Quandoque, pen. prod. Aduerbium temporis. Horat. Cic. Aucunesfois, Quelque fois, Par fois.
    \
        Quandoque, pro Quandocunque. Horat. Toutesfois et quantes, Toutes et quantes fois.

    Dictionarium latinogallicum > quandoque

  • 20 vestio

    vestĭo, īre, īvi (ĭi), ītum [vestis] - tr. -    - cf. gr. ἕννυμι. --- rad. ϝεσ- ; cf. ἐσθής, ῆτος.    - imparf. sync. vestibat Virg. En. 8, 160; inf. vestirier, Prud. Psych. 39. [st1]1 [-] couvrir d'un vêtement, vêtir, habiller.    - vestire aliquem aliqua re, Cic. Att. 2, 9, 2: vêtir qqn de qqch.    - gloria quem supra vires vestit, Hor. Ep. 1, 18, 22: celui qui, par ostentation, dépense en habits au-delà de ses moyens.    - homines male vestiti, Cic. Pis. 61: hommes mal vêtus.    - passif à sens réfléchi vestiri: se vêtir, s'habiller. --- Cato, d. Gell. 11, 2, 5. [st1]2 [-] revêtir, recouvrir, entourer, garnir.    - animantes villis vestitae, Cic. Nat. 2, 121, animaux couverts de poils.    - iis tabulis parietes vestiebantur, Cic. Verr. 4, 122 ; les murs étaient revêtus de ces tableaux. --- cf. Cic. Nat. 2, 142.    - terra vestita floribus, Cic. Nat. 2, 99: la terre revêtue de fleurs. --- cf. Cic. Tusc. 5, 64.    - trabes multo aggere vestiuntur, Caes. BG. 7, 23, 2 ; les poutres sont revêtues d'une forte terrasse.    - montes vestiti, Cic. Nat. 2, 132: montagnes gazonnées.    - fig. sententias mollis et pellucens vestiebat oratio, Cic. Br. 274: un style souple et diaphane formait le vêtement des pensées. --- cf. Cic. de Or. 1, 142 ; Quint. 8, praef. 20.
    * * *
    vestĭo, īre, īvi (ĭi), ītum [vestis] - tr. -    - cf. gr. ἕννυμι. --- rad. ϝεσ- ; cf. ἐσθής, ῆτος.    - imparf. sync. vestibat Virg. En. 8, 160; inf. vestirier, Prud. Psych. 39. [st1]1 [-] couvrir d'un vêtement, vêtir, habiller.    - vestire aliquem aliqua re, Cic. Att. 2, 9, 2: vêtir qqn de qqch.    - gloria quem supra vires vestit, Hor. Ep. 1, 18, 22: celui qui, par ostentation, dépense en habits au-delà de ses moyens.    - homines male vestiti, Cic. Pis. 61: hommes mal vêtus.    - passif à sens réfléchi vestiri: se vêtir, s'habiller. --- Cato, d. Gell. 11, 2, 5. [st1]2 [-] revêtir, recouvrir, entourer, garnir.    - animantes villis vestitae, Cic. Nat. 2, 121, animaux couverts de poils.    - iis tabulis parietes vestiebantur, Cic. Verr. 4, 122 ; les murs étaient revêtus de ces tableaux. --- cf. Cic. Nat. 2, 142.    - terra vestita floribus, Cic. Nat. 2, 99: la terre revêtue de fleurs. --- cf. Cic. Tusc. 5, 64.    - trabes multo aggere vestiuntur, Caes. BG. 7, 23, 2 ; les poutres sont revêtues d'une forte terrasse.    - montes vestiti, Cic. Nat. 2, 132: montagnes gazonnées.    - fig. sententias mollis et pellucens vestiebat oratio, Cic. Br. 274: un style souple et diaphane formait le vêtement des pensées. --- cf. Cic. de Or. 1, 142 ; Quint. 8, praef. 20.
    * * *
        Vestio, vestis, vestiui, vestitum, vestire, penul. prod. Terent. Vestir, Habiller.
    \
        Ali et vestiri ab aliquo. Cic. Estre nourri et vestu.
    \
        Vestiri pilo. Plin. Estre couvert de poil.
    \
        Parietes tabulis vestire. Cic. Revestir et couvrir de tableauls peincts.
    \
        Agrum vineis vestire. Columel. Couvrir.

    Dictionarium latinogallicum > vestio

См. также в других словарях:

  • Trabes — (lat.), Balken, Querstreifen. T. cordis, so v.w. Trabeculae carneae. T. dentium, die Querstreifen an den Zähnen mancher Moosbüchsen …   Pierer's Universal-Lexikon

  • trabes — ˈtrā(ˌ)bēz noun (plural trabes) Etymology: Latin : beam …   Useful english dictionary

  • Trabès — nf travers, sentier à flanc de montagne Hautes Pyrénées. Var.: trabessade, trabesso, traverso Languedoc, vallée du Rhône …   Glossaire des noms topographiques en France

  • trabes — tra·bes …   English syllables

  • TRANSVERSARIAE Trabes — in suppliciis Martyrum, memorantur Cypriano, Ep. 77. O pedes compedibus et transversariis cunctabundi, sed celeriter ad Christum gloriosô itinere cursuri. Et Gregorio Turonensi, de Vitis Patrum, c. 7. Trabes illa quâ vinctorum pedes coarctantur.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • poultre — Poultre, penac. Est ores masculin, et signifie un jeune cheval qui n a encores porté, qu on dit aussi Poulain, Equulus aetate, L Italien dit Polledro, Duquel ledit François semble estre fait par syncope et mutation de la moyenne d, in suam tenuem …   Thresor de la langue françoyse

  • Itoiz — was the name of a Basque music band from the coastal towns of Mutriku and Ondarroa, put together in 1978 and disbanded in 1988. Born in turmoil times for the Basque Country (Spain), Itoiz derived from a dancing music band (ie playing other groups …   Wikipedia

  • SCINIS — latro crudelissimus Corinthius, qui arbores complicabat, hisque alligabat hominum brachia, ut in sublime redeuntes lacerata membra discerperent. Propert. l. 3. El. 21. v. 37. Arboreasque cruces Scinis, et non hospita Graiis Saxa, et curvatas in… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Seeba (Rhönblick) — Seeba ist ein Dorf mit 127 Einwohnern in der Thüringer Rhön, das als Ortsteil zur Einheitsgemeinde Rhönblick gehört. Inhaltsverzeichnis 1 Lage 2 Geschichte 3 Sehenswürdigkeiten 4 …   Deutsch Wikipedia

  • Stepfershausen — Wappen Deutschlandkarte …   Deutsch Wikipedia

  • Ornement extérieur de l'écu — Pour les articles homonymes, voir Ornement. Le heaume cimé, un des rares cas d ornement extérieur attesté avant l époque moderne. Ici la fleur de lys des rois de France dans l …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»