-
1 traduco
trādūco (trāns-dūco), dūxī, ductum ere, I) hinüber-, hinführen, -bringen, 1) eig.: a) übh.: hominum multitudinem trans Rhenum, Caes.: equitatum in Galliam, Caes.: alqm ad se, Ter. – b) insbes., über etw. führen od. bringen, über etw. übersetzen, gew. m. Acc. des Gegenstandes, über den die Bewegung geht, flumen, pontem, Caes. – m. folg. trans u. Akk., trans flumen, Caes. – 2) übtr.: a) hinführen, -bringen, versetzen, α) übh.: Clodium ad plebem, Cic.: centuriones ex inferioribus ordinibus in superiores, Caes.: centurionem ab octavis ordinibus ad primipilum, Caes.: alio traducere animi motus (Regungen), anderswohin wenden, Lucr. 4, 1064 (1072): boni malique in republica nihil est, quod in diversum traduci nequeat moribus praesidentium, Aur. Vict. de Caes. 13, 7. – β) insbes., jmd. in einen Zustand bringen, versetzen, animos a severitate ad hilaritatem risumque, Cic.: alqm a disputando ad dicendum, Cic.: ad amicitiam consuetudinemque, Cic.: alqm ad suam sententiam, Cic., od. in suam sententiam, Liv.: ex egestate in rerum abundantiam, Cic.: aegrum in meliorem consuetudinem, Varro. – b) eine Zeit hinbringen, zubringen, verleben, vitam, Cic.: tempus, Cic.: otiosam aetatem, Cic.: adulescentiam eleganter, Cic.: aevum leniter, Hor.: noctem exsomnis, Sil. (u. so his invicem sermonibus quā cibi, quā quietis immemor nox traducta est, Liv.): munus extraordinarium, Verwaltung der Provinz, Cic. – c) wenden, verwenden, curam in vitulos, Verg.: orationem traduxi et converti in increpandam fugam, Cic. – d) auf etw. anwenden, hanc rationem ad id genus, Cic.: partum Iovis ortumque virginis ad physiologiam, Cic. – e) übertragen, aus einer Sprache in die andere, vocabulum Graecum vetus in linguam Rom., Gell. 1, 18, 1. – f) ableiten, ein Wort von dem anderen, Gell. 2, 6, 5; 17, 2, 14. – II) durchführen, durchleiten, Helvetios per fines Sequanorum, Caes.: copias per angustias, Caes.: aquaeductum per domum, ICt. – III) vorbeiführen, vorüberführen, 1) eig.: a) übh.: tua pompa eo traducenda est, Ter.: copias praeter castra, Caes.: per ora hominum, Liv., per ora civitatium, Iustin. (u. so traducti sub iugum et per hostium oculos, Liv.): victimas in triumpho, Liv. – b) insbes.: α) trad. equum, v. Ritter, wenn er bei der Musterung des Zensors gut bestand, cum esset censor et in equitum censu C. Licinius Sacerdos prodisset,...iussit equum traducere, Cic. Clu. 134: u. so (der Ausspruch des Zensors) transduc equum, Val. Max. 4, 1, 10. – β) zur Beschimpfung: delatores flagellis ac fustibus caesi ac traducti per amphitheatri harenam, Suet. Tit. 8, 5. – 2) übtr.: a) jedermann etwas sehen lassen, allen zeigen, se, sich sehen lassen, sich zeigen, Iuven. 11, 31. – b) bekanntmachen, carmina, Mart.: poëmata, Petron. – c) öffentlich dem Spotte preisgeben, bloßstellen, lächerlich machen, alqm per ora hominum, Liv.: collusorem, Sen.: ornamenta sua, Sen. – / Archaist. Imperat. traduce, Ter. heaut. 744; adelph. 910: Imper. transduc, Val. Max. 4, 1, 10: synkop. Perf. = Form traduxti, Plaut. Cas. 579.
-
2 traduco
trādūco (trāns-dūco), dūxī, ductum ere, I) hinüber-, hinführen, -bringen, 1) eig.: a) übh.: hominum multitudinem trans Rhenum, Caes.: equitatum in Galliam, Caes.: alqm ad se, Ter. – b) insbes., über etw. führen od. bringen, über etw. übersetzen, gew. m. Acc. des Gegenstandes, über den die Bewegung geht, flumen, pontem, Caes. – m. folg. trans u. Akk., trans flumen, Caes. – 2) übtr.: a) hinführen, -bringen, versetzen, α) übh.: Clodium ad plebem, Cic.: centuriones ex inferioribus ordinibus in superiores, Caes.: centurionem ab octavis ordinibus ad primipilum, Caes.: alio traducere animi motus (Regungen), anderswohin wenden, Lucr. 4, 1064 (1072): boni malique in republica nihil est, quod in diversum traduci nequeat moribus praesidentium, Aur. Vict. de Caes. 13, 7. – β) insbes., jmd. in einen Zustand bringen, versetzen, animos a severitate ad hilaritatem risumque, Cic.: alqm a disputando ad dicendum, Cic.: ad amicitiam consuetudinemque, Cic.: alqm ad suam sententiam, Cic., od. in suam sententiam, Liv.: ex egestate in rerum abundantiam, Cic.: aegrum in meliorem consuetudinem, Varro. – b) eine Zeit hinbringen, zubringen, verleben, vitam, Cic.: tempus, Cic.: otiosam aetatem, Cic.: adulescentiam eleganter, Cic.: aevum leniter, Hor.: noctem exsomnis, Sil. (u. so his invicem sermonibus quā cibi, quā quietis immemor nox traducta est, Liv.): munus————extraordinarium, Verwaltung der Provinz, Cic. – c) wenden, verwenden, curam in vitulos, Verg.: orationem traduxi et converti in increpandam fugam, Cic. – d) auf etw. anwenden, hanc rationem ad id genus, Cic.: partum Iovis ortumque virginis ad physiologiam, Cic. – e) übertragen, aus einer Sprache in die andere, vocabulum Graecum vetus in linguam Rom., Gell. 1, 18, 1. – f) ableiten, ein Wort von dem anderen, Gell. 2, 6, 5; 17, 2, 14. – II) durchführen, durchleiten, Helvetios per fines Sequanorum, Caes.: copias per angustias, Caes.: aquaeductum per domum, ICt. – III) vorbeiführen, vorüberführen, 1) eig.: a) übh.: tua pompa eo traducenda est, Ter.: copias praeter castra, Caes.: per ora hominum, Liv., per ora civitatium, Iustin. (u. so traducti sub iugum et per hostium oculos, Liv.): victimas in triumpho, Liv. – b) insbes.: α) trad. equum, v. Ritter, wenn er bei der Musterung des Zensors gut bestand, cum esset censor et in equitum censu C. Licinius Sacerdos prodisset,...iussit equum traducere, Cic. Clu. 134: u. so (der Ausspruch des Zensors) transduc equum, Val. Max. 4, 1, 10. – β) zur Beschimpfung: delatores flagellis ac fustibus caesi ac traducti per amphitheatri harenam, Suet. Tit. 8, 5. – 2) übtr.: a) jedermann etwas sehen lassen, allen zeigen, se, sich sehen lassen, sich zeigen, Iuven. 11, 31. – b) bekanntmachen, carmina, Mart.: poëmata, Petron. – c) öffentlich dem————Spotte preisgeben, bloßstellen, lächerlich machen, alqm per ora hominum, Liv.: collusorem, Sen.: ornamenta sua, Sen. – ⇒ Archaist. Imperat. traduce, Ter. heaut. 744; adelph. 910: Imper. transduc, Val. Max. 4, 1, 10: synkop. Perf. = Form traduxti, Plaut. Cas. 579. -
3 traducticius
trāductīcius, a, um (traduco), abgeleitet, verba, Cassiod. de orthogr. 6.
-
4 traductio
trāductio, ōnis, f. (traduco), I) die Hinüberführung, 1) eig., die Überfahrt, Leucadiensis, die Üb. nach Leukadia, Iul. Hyg. b. Charis. 134, 19. – 2) bildl.: a) die Versetzung aus einer patrizischen Familie in eine plebejische, hominis ad plebem, Cic. Sest. 15. – b) ein Tropus, wenn ein Wort für ein anderes steht, bes. die Metonymie, Cic. de or. 3, 167. – c) temporis, die Fortdauer, fortgesetzte Ordnung od. Entwickelung der Zeit, da die Dinge nach ihrer Ordnung folgen müssen, Cic. de div. 1, 127. – d) die Wiederholung eines Wortes, als Redefigur, Cornif. rhet. 4, 20. – II) die Vorbeiführung, a) eig.: captorum, Auson. grat. act. II. 8. p. 21, 1 Schenkl. – b) bildl., das Preisgeben zum Gespötte, die Bloßstellung, Sen. de ira 1, 6, 4 u. ep. 85, 1. Vulg. sap. 2, 14 (auch angef. Lact. 4, 16, 7 u. epit. 45, 5) u.a.
-
5 traductivus
trāductīvus, a, um (traduco), aus Übertragung hervorgegangen, Mar. Victorin. 3, 3, 16. p. 104, 25 K.
-
6 traductor
-
7 traductus
-
8 tradux
-
9 traducticius
trāductīcius, a, um (traduco), abgeleitet, verba, Cassiod. de orthogr. 6.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > traducticius
-
10 traductio
trāductio, ōnis, f. (traduco), I) die Hinüberführung, 1) eig., die Überfahrt, Leucadiensis, die Üb. nach Leukadia, Iul. Hyg. b. Charis. 134, 19. – 2) bildl.: a) die Versetzung aus einer patrizischen Familie in eine plebejische, hominis ad plebem, Cic. Sest. 15. – b) ein Tropus, wenn ein Wort für ein anderes steht, bes. die Metonymie, Cic. de or. 3, 167. – c) temporis, die Fortdauer, fortgesetzte Ordnung od. Entwickelung der Zeit, da die Dinge nach ihrer Ordnung folgen müssen, Cic. de div. 1, 127. – d) die Wiederholung eines Wortes, als Redefigur, Cornif. rhet. 4, 20. – II) die Vorbeiführung, a) eig.: captorum, Auson. grat. act. II. 8. p. 21, 1 Schenkl. – b) bildl., das Preisgeben zum Gespötte, die Bloßstellung, Sen. de ira 1, 6, 4 u. ep. 85, 1. Vulg. sap. 2, 14 (auch angef. Lact. 4, 16, 7 u. epit. 45, 5) u.a.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > traductio
-
11 traductivus
trāductīvus, a, um (traduco), aus Übertragung hervorgegangen, Mar. Victorin. 3, 3, 16. p. 104, 25 K.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > traductivus
-
12 traductor
Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > traductor
-
13 traductus
Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > traductus
-
14 tradux
-
15 transduco
trāns-dūco etc., s. traduco etc.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > transduco
См. также в других словарях:
ԱՆՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 1 0250 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 14c ն. διαβιβάζω, διάγω, παράγω traduco, transire facio եւն. Տալ անցանել. փոխել, փոխադրել, տանել այլուր կամ յայնկոյս, առաջի կամ յառաջոյ եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
Translation — For other uses, see Translation (disambiguation). Translator redirects here. For other uses, see Translator (disambiguation). Contents 1 Etymology 2 Theory … Wikipedia
креационизм — КРЕАЦИОНИЗМ (от лат. creatio создание, сотворение) религиозное учение о творении мира сверхъестественным существом. В основу К. авраамических религий (иудаизма, христианства, ислама) положено повествование о шестидневном творческом акте… … Энциклопедия эпистемологии и философии науки
tradurre — tra·dùr·re v.tr. AU 1. volgere, rendere in una lingua diversa da quella originale un testo scritto od orale, o anche solo una frase o una parola: tradurre un termine, un espressione, un saggio, tradurre una lettera dal tedesco in italiano, l… … Dizionario italiano
tradurre — {{hw}}{{tradurre}}{{/hw}}v. tr. (pres. io traduco , tu traduci ; imperf. io traducevo ; pass. rem. io tradussi , tu traducesti ; congiunt. pres. io traduca ; congiunt. pass. io traducessi ; imperat. traduci , traducete ; part. pres. traducente ; … Enciclopedia di italiano
tradurre — v. tr. [dal lat. traducĕre trasportare, trasferire ; nel sign. 3, calco burocr. del fr. traduire ] (io traduco, tu traduci, ecc.; pass. rem. tradussi, traducésti, ecc.; part. pass. tradótto ). 1. [esprimere in un altra lingua, diversa da quella… … Enciclopedia Italiana
КРЕАЦИАНИЗМ — (от лат. creatio сотворение и anima душа) направление в христ. богосл. учении. о душе. Сторонники К. (напр., совр. неотомисты) полагают, что душу бог соединяет с телом человека в момент рождения, каждый раз создавая ее из ничего. Сторонники же… … Атеистический словарь
ԲԱՆՍԱՐԿԵՄ — (եցի.) NBH 1 437 Chronological Sequence: Unknown date, 7c, 10c, 12c, 13c ն. διαβάλλω traduco, defero, calumnior, criminor Բանս ʼի մէջ արկանել քսութեան. չարախօսել. պարսաւել. մատնել. ընդ վայր հարկանել. զրպարտել. բամբասել. բան խառնել, քաշքշել,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՂԱՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 1 0916 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 10c, 13c ն. μεταίρω, ἑξαίρω, ἁπάγω, ἑπανάγω, ἑκπεράω transfero, aufero, abdfuco, proveho, traduco. տալ խաղալ տեղւոջէ ʼի տեղի. փոխադրել. փոխել. վարել. անցուցանել. ...… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԵՆԳՆԵՄ — (եցի.) NBH 2 0085 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c ն. ՀԵՆԳՆԵՄ καταγελάω, χλευάζω, διασύρω derideo, irrideo, sibilum edo κωμῳδέω mordacibus verbis incesso, traduco. որ եւ ՀԵԳՆԵԼ. Այպն առնել. խաղ առնել. ծաղր առնել. շչել … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՁԱՂԵՄ — (եցի.) NBH 2 0145 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 10c, 12c ն. ἑμπαίζω illudo, deludo μωκάω, ομαι irrideo, derideo, subsanno ἑκπομπεύω , θριαμβεύω traduco ignominiose, triumpho. Ձաղ՝ խաղ՝ ծաղր կամ այպն առնել. հրապարակաւ ծանակել.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)