Перевод: с исландского на все языки

со всех языков на исландский

too

  • 81 of-leyfingr

    m. a person made too much of, Grett. 121 A.

    Íslensk-ensk orðabók > of-leyfingr

  • 82 of-refsan

    f. too great severity in punishing, Fb. ii. 316.

    Íslensk-ensk orðabók > of-refsan

  • 83 of-reyna

    d, to put too strong a test, Mar.; ofreyna sik, to overstrain one’s strength.

    Íslensk-ensk orðabók > of-reyna

  • 84 of-sögur

    f. pl. exaggeration; ekki hefir hann ofsögur frá þér sagt, Fms. vi. 206; hafa eigi o. verit frá sagðar þeirra garpskap ok herði, xi. 151; eigi má ofs gum segja frá vitsmunum þínum, it cannot be too highly praised, Ld. 132, Fas. i. 84, Ísl. ii. 36, Mag. 99, 113.

    Íslensk-ensk orðabók > of-sögur

  • 85 of-tekja

    u, f. a taking too much, wronging, Bs. i. 115.

    Íslensk-ensk orðabók > of-tekja

  • 86 of-tign

    f. a too great honour, Fas. ii. 489.

    Íslensk-ensk orðabók > of-tign

  • 87 of-traust

    n. ‘over-trust,’ a too great confidence.

    Íslensk-ensk orðabók > of-traust

  • 88 of-treysta

    t, to trust too much, Hsm.

    Íslensk-ensk orðabók > of-treysta

  • 89 of-ætlan

    f. an ‘over-task,’ too great a task.

    Íslensk-ensk orðabók > of-ætlan

  • 90 OK

    I)
    conj.
    1) and; bæði … ok, both … and (bæði er hann vitr ok framgjarn);
    2) in comparison, as, and; sami maðr ok áðr, the same man as before; nú fór Svíum allt á eina leið ok Dönum, it went with the Swedes in the same way as with the Danes; þat er mjök sundrleitt (úlíkt) ok kristnir menn gøra, it differs much from what Christians do;
    3) of an adversative character, and yet, but (hann var særðr mörgum sárum ok engum stórum);
    4) introducing the apodosis, then = þá; esp. in the old laws; ef sá maðr (etc.) …, ok verðr hann útlagr, then he shall pay;
    5) used for the relative particle ‘er’; at höllu hann kom ok átti Íms faðir, which belonged to Im’s father; Geirröðr konungr átti þá son, ok hét Agnarr, who was called A.;
    6) also (hann heyrir ok þat, er gras vex á jörðu).
    * * *
    1.
    copulative conj.; the mod. form is og, which appears in the 15th century MSS., but the word is usually in the MSS. written thus ⁊. The Runic inscriptions mostly have auk, which diphthongal form has in the conj. been changed into ok, but is retained in the adverbial auk = etiam. As neither the stone in Tune nor the Golden horn happens to have the word, we are in the dark as to its earliest Scandinavian form. The particle ok is characteristic of the Scandinavian languages, as distinguished from the Germ. und, Engl. and; although this is more apparent than real, for the identity of ok with the Goth. copulative particle jah and uh. Hel. jac, has been conclusively demonstrated by Grimm, who also makes out an identity between Goth. uh, standing for hu, and Gr. καί, Lat. -que; the metathesis of uh for hu is analogous to Lat. ac = Gr. καί. Grimm farther supports this etymology by comparing the Teutonic compounds ne-hu, Icel. contr. né, with Lat. ne-c = ne-que, which proves the identity of both the suffixed particles, the Lat. c or que and the Teut. uh. The Goth. jah is a compound = jâ-uh = ‘immo-que;’ the Norse ok, too, is prob. a compound particle, the j being dropped, and then jâ-uh contracted into auh = auk; the final guttural h (sounded as χ), instead of being absorbed by the preceding vowel, was hardened into the tenuis k. The negative verbal suffix -a and -að, the nominal suffix -gi, and the copula ok will thus all be derived from one root,—one of the many instances of the Protean transformations of particles, even the negative and positive being interwoven into the same word.
    A. And, a copula between two or more nouns; í upphafi skapaði Guð himinn ok jörð, Edda (pref., Gen. i. 1); ríki ok konungdóm, Fms. i. 23; mikill ok sterkr, Nj. 2; væn kona ok kurteis ok vel at sér, 1; dætr þrjár ok sonu þrá, 30. If the nouns are many the usage may vary:—the nouns may be paired off, eldr ok vatn, járn ok málmr, Edda 36; or the copula is only put to the last, eldr, vatn, járn ok málmr; or, if emphatic, it may be reiterated, eldr ok vatn ok járn ok málmr; or ok may be left out altogether, málmr. steinar, jörðin, viðirnir, sóttirnar, dýrin, fuglarnir, eitrormar, Edda l. c.
    2. bæði ok, bæði er hann vitr ok framgjarn, Nj. 6.
    3. in comparison, as, and, = Lat. ac, atque; með jöfnum skildaga ok Hrólfr Kraki görði, Fb. ii. 137; samr maðr ek áðr, the same man as before, i. 364; hafa með sér sín epli, ok bera saman ok hin, and compare them and the others, Edda 46; hón var þá úlík ok fyrr, Fms. i. 185; þat er mjök sundrleitt ok Kristnir menn göra, it differs much from what Christians do, x. 171; á sömu leið ok fyrr, i. 253; samsumars ok Steingerðr gékk frá Bersa, Korm. 160; jamvandhæfr ok flörbaugsmaðr, Grág. i. 89.
    4. of an adversative character, and yet, but; mörgum sárum ok engum stórum, Fms. x. 370; þetta eru áheyrilig boð, ok újafnlig. Nj. 77; úsællig kona ertú, ok ( but yet) ekki svá at eigi megi sæma við slíkt, Fms. vii. 167.
    5. the particle ok connects together the parts of the sentence; þá mælti Frigg, ok spurði, then spoke Frigg, and asked, Edda 37; at þú bættir ráð þitt, ok bæðir þér konu, thou shouldst mend thy condition, and take thee a wife, Nj. 2:—it is used to mark the progress of a speech or sentence, féllusk Ásum orðtök ok svá hendr, ok sá hverr til annars, ok vóru allir með einum hug til þess er unnit hafði verkit; Loki tók. Mistiltein, ok sleit upp, ok gékk til þings …; Höðr tók Mistiltein, ok skaut at Baldri; Æsir tóku lík Baldrs, ok fluttu til sjávar, Edda 37; sendu þeir Ívar til hans, ok skyldi hann vita, Fms. x. 27.
    II. in the old law (the Grág.) the apodosis or conclusion is headed by ok, then, as in the standing phrase, ok verðr hann útlagr, ok varðar þat … marka útlegð, and he shall pay, i. e. then he shall …; þeir menn er sakir eigu, ok skulu þeir ganga til dóms …, and so in every page of the Grágás.
    III. in some ancient epic poems the ok is as an historical particle put at the head of sentences or verses in a manner which closely resembles the use of the Hebrew ו; the old Ýt. is in this respect remarkable,—ok sikling, I; ok salbjartr, 2; ok sá brann, 3; ok Visburs, ok allvald, 4; ok landherr, 5: ok ek þess opt fregit hafðak, 6; ok allvald, 7; ok þat orð, 8; ok hnakkmars, 10; ok varð hinn, 11; ok Hagbarðs, 12; ok þrálífr … ok sveiðuðs. 13; ok lofsæll, 14; ok Austmarr, ok við aur, ok dáðgjarn, 16; ok ljóshömum, 18; ok ofveg, ok sá frömuðr, 19; ok Ingjald, ok sjá urðr, 20; ok Skæreið, 22; ok nú liggr, 23: ok launsigr, ok buðlung, 24; ok um ráð, ok launsigr, 25; ok niðkvisl, 26; - so used about thirty times in this single poem; in other poems less freq., but yet it occurs, e. g. in the fragments of Vellekla, see also the references given s. v. auk (III).
    IV. the placing the copula before both the parts to be joined is curious; this only occurs in a few instances in old poetry; ok einnar átta, ‘and’ one eight, i. e. one plus eight = nine, Hd. (composed about 986 A. D.); ok hárar hamljót, ‘and hoary scraggy’ = hoary and scraggy, Haustl.; ok Sörli þeir Hamðir, ‘and Sorli Hamdir’ = S. and H., Bragi; ok átta enni-tungl fjögur höfuð, ‘and eight eyes four heads’ i. e. four heads and eight eyes, id.; ok hörga blóthús, Rekst.; ok svá jarlar Óláfar, = jarlar ok svá Óláfar, Sighvat; ok hringa hlínar óþurft mína, the woe of her and myself, Kormak; ok há grasi viði = há grasi ok viði, Gm. 17; ok Elfar Gandvikr miðli, Edda (Ht.) 1.
    V. used as an interjection; þú skalt fara í Kirkjubæ—Ok, hvat skal ek þangat? Nj. 74; ok skaltú enn þora at mæla jöfnum orðum við mik, 656 B. 10: akin to this is the mod. usage in exclamations, wrath, wonder, indignation, og, hvað er nú að tarna! og, hvernig ætli þú látir! og, ekki nema það!
    VI. the following are prob. ellipt.; segðú mér þat …, ok ek vilja vita, tell thou me that, and I wish to know = that which I want to know, Skm. 3; ætlar jarl at höggva þessa menn alla, ok þeir hofðu nú höndum á komit, all those, and (whom) they had got hold of, Fms. xi. 14.
    B. Adverb; older form auk, q. v., [Germ. auch; Old Engl. eke]:—also; þat er ok, at, Grág. i. 36; hér eru ok tignar-klæði, Nj. 6; hann vaknar ok sem aðrir, Fms. xi. 117; svá mun ok, Hom. 142, and in countless instances old and mod., see auk; eigi ok, neither, Fms. x. 324; það er og, so so!
    2.
    n. [Goth. juk; A. S. geoc; Engl. yoke; O. H. G. joh; Germ. joch; cp. Lat. jugum, Gr. ζυγόν; in the Northern languages the j is dropped, ok, Dan. aag]:—a yoke, Fb. ii. 72, Rb. 398, Al. 6, 19, Sks. 136 new Ed.: metaph., ok vóru svá Norðmenn undir því oki, Ó.T. 15; ok-björn, ok-hreinn, poët. = a ‘yoke-bear,’ an ox, Ýt., Lex. Poët.

    Íslensk-ensk orðabók > OK

  • 91 óð-inndæll

    adj. [see the preceding word], self-willed, puzzling (?); miklu eru menn þeir óðindælli en vér fám við þeim séð, they are much too headstrong, more than a match for us, Fms. xi. 151; er nú einsætt at láta sverfa til stáls með oss, ok eigi víst hvárt færi manna óðindælla verðr en svá (seems here to stand for ú-óðindælla (?) = less embarrassing opportunity), Sturl. i. 157.

    Íslensk-ensk orðabók > óð-inndæll

  • 92 sein

    n.?, delay; láta eigi s. at sér, to make haste.
    * * *
    n. a delay; nú var eigi sein á (seinat?) konungi til mótsins, the king did not wait for him, Fms. vi. 239: the saying, ein stund verðr opt at seinum, one hour may make it too late, Harms. 41; aldri læt ek at munni sein, Mkv. 24; frið-sein, lack of peace, disturbance, Þd. 9.

    Íslensk-ensk orðabók > sein

  • 93 SÍÐ

    I)
    adv.
    1) late (var heldr síð gengit til hámessu);
    with gen., síð aptans, sumars, vetrar, late in the evening, summer, winter;
    síð um haustit, kveldit, late in the autumn, evening;
    2) compar. síðarr;
    3) superl. síðarst or síðast;
    f., only in the phrase, um síð, at last (þó varð hann um síð ofrliði borinn);
    more commonly in pl., um (of) síðir (þó vaknaði hann um síðir).
    * * *
    adv., compar. síðr (q. v.), superl. sízt = least, last; but síðarr, síðast in a temp. sense: [Ulf. seiþu = ὀψία, compar. seiþs; O. H. G. sîd; Germ. seit; Old Engl. sith]:—late; sonr er betri þótt sé síð um alinn, Hm. 71; til síð, too late, 65; síð (i. e. never) muntu ráða hríngum, Hkv. Hjörv. 6; síð (i.e, never) léttir mér stríða, Edda (in a verse); ok varð heldr síð gengit til hámessu, Ó. H. 118; ef hann spyrr svá síð, so late, Grág. i. 109; ef sökin kemr svá síð upp, 373; þeim er svá síð fregna, 96; spurði, hví hann hefði svá síð komit, Eg. 150: phrases, síð ok snemma, early and late, perpetually, Stj. 462, Fms. x. 277, Gísl. 128, Þiðr. 57; ár ok síð, id.:—with gen., síð dags, late in the day, Fs. 84, Fms. i. 69, Eg. 600; síð aptans, late in the evening, Stj. 6, Hkr. i. 103; síð aptans biðr óframs sök, Sighvat; síð sumars, late in the summer, Eg. 185; síð vetrar, or síð um haustið, late in the autumn, Fær. 128; síð um kveldit, Eg. 149, 600, Fs. 85.
    2. compar. síðarr, later; þau svik er siðarr kómu fram, Fms. i. 59; Ásdísi átti síðarr Skúli, i. e. S. was her second husband, Landn. 88; eigi síðarr en nú var talit, Grág. i. 18; síðarr meirr, ‘later-more,’ still later, H. E. i. 414; löngu síðarr, Stj. 6; litlu síðarr, a little later, Fms. vi. 93, Nj. 4, 21; fám vetrum síðarr, a few years later, Landn. 12; tiíu vetrum síðarr en Styrbjörn fóll, Fms. i. 6l; hvárt ek dey stundu fyrr eða síðarr, ii. 158.
    3. superl. síðast, last; spurðisk þat síðast til hans, Nj. 121; mæltu þat síðast, svá at menn heyrðu, 201; ek ætla þessa veizlu síðast at búa, Ld. 14; orð þau er hann mælti síðast. Eg. 356; þá, skulu þeir síðast fram segja, Grág. i. 38; þessi hólmganga hefir síðast framin verit, Ísl. ii. 259; sá er síðast gengr inn, Fms. i. 16.
    II. the word remains as subst. in the phrase, um síð or um síðir, at last; þó varð hann um síð ofrliði borinn, Fms. i. 79, ii. 41; þeir kómu of síðir til þess innis, 623. 39; skal sitt hafa hverr of síðir, Grág. ii. 219; görðisk svá til of síðir, Fms. x. 392; at svá færi um síðir, Eg. 701, Ísl. ii. 268; þó kom svá um síðir, Nj. 267; þó at staðar nemi um síðir, Ld. 306; þó vaknaði hann um síðir, Fms. i. 216;—passim in mod. usage.

    Íslensk-ensk orðabók > SÍÐ

  • 94 sjá

    * * *
    I)
    pron. dem. m. and f. this, that (sjá maðr hafði spjót í hendi).
    (sé; sá, sám; sénn), v.
    1) to see;
    hann kvezt sjá mann rída, he said that he saw a man riding;
    var þá sén reið þeira, their riding was seen, they were seen riding;
    2) to look (konungr sá til hans ok mælti);
    Gunnarr sá í mót tungli, G. looked at the moon;
    sjá út, to look out of the house (Hrútr bað engan mann út sjá á þeiri nótt);
    3) to examine, see (look) after (hann reið ofan í Eyjar at sjá verk húskarla sinna);
    4) to see, understand (aldri varð þat enn, at ek sá eigi gátur þær, er fyrir mik váru upp bornar);
    5) impers., þá (acc.) mátti eigi sjá, they could not be seen;
    sér þá hauga enn, those mounds can be seen yet;
    má þat ok sjá, at nær standa vinir Gunnars, it may be seen, too, that Gunnar’s friends stand near him;
    6) with preps.:
    sjá af e-m, to look away from, be (do) without (ek þóttumst ekki mega af þér sjá sakir ástríkis);
    sjá á e-t, to look on (nú em ek í höll kominn á þik sjálfan at sjá);
    to take in hand, take care of (Þorgils kvað sér eigi skylt at sjá á þat mál);
    sjá á með e-m, to take care of (þess vil ek biðja, at þér sjáit á með Högna syni mínum);
    impers., sér á, it can be seen (lítt sér þat þá á, at þú hafir fundit Svein konung);
    sjá eptir e-u, sjá eptir um e-t, to look after (var lítt sét eptir um skattlöndin þau, er fjarri lágu);
    eiga eptir e-u at sjá, to have to look after a thing (hann mun þar eptir hefndum eiga at sjá);
    sjá fram, to see into the future (fram sé ek lengra);
    sjá e-t fyrir, to foresee (hann þóttist sjá fyrir, at hann mundi fella fénað sinn);
    sjá fyrir e-u, to take care of, provide for (verðr hverr fyrir sér at sjá);
    man ek þá sjá fyrir málinu, then I will look after the matter;
    sjá fyrir e-m, to put one out of the way;
    sjá í e-t, to see into, see through (sér hann ekki í þetta);
    to take into consideration (Hrafnkell sá eigi mjök í kostnað);
    sjá til e-s, to become aware of (ef þér sjáit þá ekki til minna ferða, þá fari þér heim);
    to look for, expect (sjá til trausts, launa, fulltings);
    to look after, see to, take care of (guð sér til kristni sinnar);
    sjá til með e-m, to take care of, see to one;
    sjá um e-t, to see after. take care of (sjá um bú, fémál e-s);
    sjá um með e-m = sjá til með e-m (Höskuldr sá um með honum);
    sjá um fyrir e-u, to look after, see to (eigi mun nú fyrir öllu verða um sét);
    sjá við e-m, to look at one (konungr sá við honum ok mælti);
    to beware of, guard oneself against (mun oss vandgætt til við honum at sjá);
    sé nú við, beware!;
    sjá við um e-t, to guard oneself, be cautious as to (hafa þessir menn meirr sét við um kaupin en ek hugða);
    sjá yfir e-t, to look over, survey, look after (sjá yfir akra sína);
    to see a way to (hann sá eigi yfir, at þeir kœmist til bœja);
    eigi mátti yfir sjá, hvern veg hníga mundi orrostan, one could not see how the fight would end;
    7) refl., sjást.
    * * *
    the pronoun, see sá, sú. This word or form might have been put under a separate head, it is often used in a pointedly demonstr. sense, like þessi; see the references s. v. sá.

    Íslensk-ensk orðabók > sjá

  • 95 SJÁ

    * * *
    I)
    pron. dem. m. and f. this, that (sjá maðr hafði spjót í hendi).
    (sé; sá, sám; sénn), v.
    1) to see;
    hann kvezt sjá mann rída, he said that he saw a man riding;
    var þá sén reið þeira, their riding was seen, they were seen riding;
    2) to look (konungr sá til hans ok mælti);
    Gunnarr sá í mót tungli, G. looked at the moon;
    sjá út, to look out of the house (Hrútr bað engan mann út sjá á þeiri nótt);
    3) to examine, see (look) after (hann reið ofan í Eyjar at sjá verk húskarla sinna);
    4) to see, understand (aldri varð þat enn, at ek sá eigi gátur þær, er fyrir mik váru upp bornar);
    5) impers., þá (acc.) mátti eigi sjá, they could not be seen;
    sér þá hauga enn, those mounds can be seen yet;
    má þat ok sjá, at nær standa vinir Gunnars, it may be seen, too, that Gunnar’s friends stand near him;
    6) with preps.:
    sjá af e-m, to look away from, be (do) without (ek þóttumst ekki mega af þér sjá sakir ástríkis);
    sjá á e-t, to look on (nú em ek í höll kominn á þik sjálfan at sjá);
    to take in hand, take care of (Þorgils kvað sér eigi skylt at sjá á þat mál);
    sjá á með e-m, to take care of (þess vil ek biðja, at þér sjáit á með Högna syni mínum);
    impers., sér á, it can be seen (lítt sér þat þá á, at þú hafir fundit Svein konung);
    sjá eptir e-u, sjá eptir um e-t, to look after (var lítt sét eptir um skattlöndin þau, er fjarri lágu);
    eiga eptir e-u at sjá, to have to look after a thing (hann mun þar eptir hefndum eiga at sjá);
    sjá fram, to see into the future (fram sé ek lengra);
    sjá e-t fyrir, to foresee (hann þóttist sjá fyrir, at hann mundi fella fénað sinn);
    sjá fyrir e-u, to take care of, provide for (verðr hverr fyrir sér at sjá);
    man ek þá sjá fyrir málinu, then I will look after the matter;
    sjá fyrir e-m, to put one out of the way;
    sjá í e-t, to see into, see through (sér hann ekki í þetta);
    to take into consideration (Hrafnkell sá eigi mjök í kostnað);
    sjá til e-s, to become aware of (ef þér sjáit þá ekki til minna ferða, þá fari þér heim);
    to look for, expect (sjá til trausts, launa, fulltings);
    to look after, see to, take care of (guð sér til kristni sinnar);
    sjá til með e-m, to take care of, see to one;
    sjá um e-t, to see after. take care of (sjá um bú, fémál e-s);
    sjá um með e-m = sjá til með e-m (Höskuldr sá um með honum);
    sjá um fyrir e-u, to look after, see to (eigi mun nú fyrir öllu verða um sét);
    sjá við e-m, to look at one (konungr sá við honum ok mælti);
    to beware of, guard oneself against (mun oss vandgætt til við honum at sjá);
    sé nú við, beware!;
    sjá við um e-t, to guard oneself, be cautious as to (hafa þessir menn meirr sét við um kaupin en ek hugða);
    sjá yfir e-t, to look over, survey, look after (sjá yfir akra sína);
    to see a way to (hann sá eigi yfir, at þeir kœmist til bœja);
    eigi mátti yfir sjá, hvern veg hníga mundi orrostan, one could not see how the fight would end;
    7) refl., sjást.
    * * *
    pres. sé, sér, sér, pl. sém, séð, sé, or later, sjám, sjáð, sjá; pret. sá, sátt, sáttu (sáttu rhymes with rétti, Fms. vi. in a verse), sá, pl. sám, sáð, sá: pres. subj. sé, sér, and later sjá; pret. sæi: imperat. sé, séðú: part. sénn; neut. séð (sét): a medial form sjámk, sámk: with neg. suff. sér-at, sák-a ek, I saw not; sá-at, saw not; sátt-a-ðu, thou sawest not, Eg. (in a verse): the mod. form is,—pres. sé, sér, sér, sjáum, sjáið, sjá; pret. sá, sást, sá, pl. sáum, sáuð, sáu; pres. subj. sjái, sjáir, sjái: pret. sæi; imperat. sjá, sjáðú; part. seðr, keeping the ð throughout: [Ulf. saiwan = ὁραν; A. S. seon; Engl. see; Germ. sehen; Dan. see.]
    A. To see; sé þú, Hým. 12; sé þar harm ljótan, faðir, Edda 58; sé hérna, Stj. 22, MS. 656 B. 10; sé nú, seggir, Gkv. 3. 8; sé þar nú, hve fjándinn var djarfr, Fms. ii. 184; séð nú, góðir hálsar, viii. 116, v. l. sé nú; sé hér nú handlín mitt, viii. 308; sé þú nú vandliga á kostina segir jarl, xi. 31; séðú ( see thou) hve vel þeir seðu ( sewed), Skálda 163; merki minna verka, þau er allir menn síðan um sé ( vident), Hbl. 19; sé þér (= séð ér) eigi at Heklungar flýja, Fms. viii. 119; sáttú Sigrlinn, Hkv. Hjörv. 1; nema þú mey sér ( videas), Skv. 1. 29; þóttú fagrar sér ( videas) brúðir bekkjum á, Sdm. 28; gefit mér rúm, at ek of sé ( videam) son minn, 623. 56; at þú sér ( videas) hit sanna, 655 xvi. B. 4; eigi var ek svá heimskr at ek sæ(i) ( viderem) eigi at ek var fanginn, Finnb. 356; séð ér sagði hann, at lægir seglin þeirra, Ó. H. 182; séð þér eigi (pres. indic.), Fms. iii. 44, l. c. (sjái, v. l.); er þér séð (videatis, = sjáit) yfir þat at ér hittið í váginn, Fms. xi. 124; sá þeir konur úti hjá Rangæinga-búð, Nj. 3; þá er hann hafði séð (seeth Ed.) hana, Fms. i. 185; þangat er opt sénn hauga-eldr, Eg. 767; var þá sénn (seinn Ed.) eldligr stöpull falla af himni, 645. 127; sjá draum, to see a dream, Hom. 155: absol., blindir sjá, haltir ganga, 625. 95; þeir sá eigi heldr augum en hnakka, Hkr. i. 268; FIosi kvað þar gott at sitja ok mega víða sjá, Nj. 224; var konungr sjálfr við ok sá, Eg. 69.
    2. to look; konungr sá til hans, Eg. 46; konungr sá við honum ok mælti, Ld. 32; hann hélt upp exinni ok sá á um hríð, Eg. 180; þat var einn morgin snemma at maðr sá út á Hrúts-stöðum ( looked out of the door) … hann kvaðsk sjá mann ríða, Ld. 148; Kári spratt upp ok sá út, 152, Fbr. 14; Gunuarr sá í móti tunglinu, Nj. 118; sjá í gaupnir sér, Vápn. 21, Ó. H. 13, Al. 115.
    3. with prepp.; sjá á e-t, to look on; á þik sjálfan at sjá, Vþm. 6, Hm. 13; sá á skjöld hvítan, Hðm. 21: impers á sér, it can be seen, Am. 40; það sér á: metaph. to take care of, ek mun á sjá þetta mál fébóta-laust, Glúm. 358; at þér sjáið á með Högna, Nj. 113:—sjá eptir um e-t, to look after, Eg. 536: to miss, ætlu vér at eigi moni aðrir eiga meirr eptir sínum hlut at sjá, Ísl. ii. 384; nær er þat minni ætlan at þeir þvkkisk nokkut eiga eptir sínum hlut at sjá, Ld. 228; þykkisk ér til Hlíðar-enda eiga eptir nokkurum hlut at sjá? Nj. 75:—sjá fram, to see forwards, Vsp. 40, Hdl. 43:—sjá fyrir e-u, to provide for, manage, Nj. 14; sjá hverr fyrir sínu skipi, … sjá fyrir skipunum, Fms. x. 146; en þeir er úhræðnastir vóru, sá ekki fyrir því ( cared not) þótt honum yrði nekkvat til meins, 655 iii. 3; eigi mun nú fyrir öllu verða um sét, Fms. v. 306; ef þú sér vel fyrir, Nj. 102; sjá þú (imperat. = sé) fyrir, 148; þeir báðu hann fyrir sjá, 259; verðr hverr fyrir sér at sjá, Ld. 264; at fyrir þeirri konu sé vel séð, sem þér er gipt, 22; ef ek gæta vel fyrir mér séð, Nj. 22: ironic., sjái hann fyrir þér, 28: to put out of the way, Al. 131, Fms. iii. 112, Háv. 40:—sjá í, Hrafnkell sá eigi mjök í kostnað, Hrafn. 22: to see into, sér hann ekki í þetta, Ld. 264:—sjá til, to look for; sjá til launa, trausts, fulltings, Grág. i. 203, Hom. 130, Fms. i. 190; æ sér gjöf til gjalda, 296, Hm. 146: to see after, take care of (til-sjón):—sjá um, to see to, take care of, Eg. 543, Fms. x. 116, Nj. 5, 40, 63: ef nokkurr verðr til at sjá um með honum meðan hann er ungr, Fms. i. 256; Höskuldr sá um með honum, svá at hann hélt bústað sínum. Ld. 26; ok bað, at biskup sæi um með honum, Landn. 42;—sjá við, to beware of, Dropl. 25, Fms. vi. 18, Njarð. 382, Háv. 42, Magn. 474:—sjá yfir, to look over, survey; sjá yfir akra sína, Fms. iv. 35; sjá yfir ráð e-s, Orkn. 418; sjá yfir féskipti. Fms. x. 115; hann skyldi sjá yfir, at þat greiddisk allt vel, 227; sjá yfir, at hann görisk eigi of stórr. Eg. 50; hann sá eigi yfir ( he saw no way) at þeir kæmisk til bæja, Biarn. 53; ekki mátti yfir sjá hvern veg hníga mundi, Fms. iv. 97; mega þeir þá eigi yfir sinn hlut sjá (= sjá eptir sínum hlut), Grett. 98 B.
    II. metaph. to look out for, detect, and the like; ef hón sæi nokkura útlenda höfðingja vilja ágirnask ríki hans, Fms. i. 76; móðir yðar mun þenna mann hafa fyrir séð (sieth Ed.), 141; má ek eigi á manni sjá, ef þú hefir eigi slíkan hug, Eg. 714; ek sá eigi gátur þær, er …, Fas. i. 532; eigi kann biskup glöggra sjá mann á velli enn ek, Fms. x. 326, ii. 173; skulu þeir sjá þat fé, hvárt þat sé gilt eðr eigi, Grág. i. 392; sjá lögskipti at landi, ii. 254; ef þú sér eigi lögskipti at landi, id.; þá hann riði ofan í Eyjar at sjá verk húskarla sinna, Nj. 107; sjá eiða at mönnum, Fms. x. 161, K. Þ. K. 144, Grág. i. 444; sjá hlut til handa e-m, Fms. ix. 243; má Flosi sjá sinn kost, hvárt hann vill sættask, Nj. 250; sjá ráð fyrir e-u, sá hóm þat at ráði at heitask Þórolfi, Eg. 36; at þú kunnir eigi at sjá sóma þinn, Nj. 77; má þat hverr maðr sjá er nokkura hugsun hefir, 656 A. i. 31; hann sá hverir sauðirnir feigir vóru, Landn. 292; sét (seit Ed.) er nú hversu vera vill, Nj. 202; sét er þat ( it is clear) at hvárr-tveggi ykkarr man vera haldinorðr …, Fms. ii. 18; kann ek eigi þat sjá, at ek mona sækja eptir manninum, xi. 152.
    III. impers. one sees; þá mátti eigi sjá, Nj. 261; úgörla sá veguna, Eg. 544; at ekki sjái sverðin, Fms. i. 16; var þar gör dys ok sér þess merki, Ld. 152; ef nokkut mátti á sjá, Ld. 30; eðr of sér, now one sees, next in turn, Bragi; brátt sér þat á; Ólafi, at …, Ld. 36; má þat ok sjá, at …, Nj. 88; var andlit hans sem í blóð sæi, 232.
    B. Reflex., sjásk, to fear; fátt hygg ek yðr sjásk, Hkv. Hjörv. 12; sá er á sinni æfi sásk aldregi háska, Fms. vi. 413 (in a verse); búendr sásk háska, Hkr. i. 232 (in a verse); menn sásk orm, vi. 362 (in a verse); létt sésk Atli ofu þína, Skv. 3. 33; reiði sásk þeir Húna, Am. 2; Knútr sásk fátt, Ht. R. 69; sásk eigi þeir sverða söng, Fms. v. 228 (in a verse); ætt áttu, er ek sjámk, that I fear, Hkv. 2. 16; þó sjámk frænda reiði, 14; nú sjámk hitt, at …, Eb. (in a verse); meirr sjámk hitt, at …, Ísl. ii. 244 (in a verse); þó sjámk hitt, at …, yet I do fear, Sighvat; þó sjámk meirr um Munin, Gm.; sá sésk fylkir fæst at lífi, he fears not for his life, Hkv. Hjörv. 11; þeirrar sýnar (er) sámk ey, the sight which ever I fear, that never-to-be-forgotten sight, Gkv. 1. 26; sjámk vér hans of hugi, Hkm. 15 (Ed. sjá).
    2. with prepp.; þeir þögðu yfir ok létu ekki á sjásk, they let nothing be seen, hide it, Hom. 115, Ísl. ii. 247:—sjásk fyrir, to look before one, to hesitate; sá er ekki sésk fyrir, who never blushes, Edda 16; er svá röskliga vann at ok sásk ekki fyrir, Nj. 270; er Agli of mjók ættgengt at sjásk lítt fyrir, Eg. 226:—sjásk um, to look about; sásk konungr um, Eg. 43; vera upp á gjár-bakkanum, ok sjásk þaðan um, Nj. 224; sésk um (imperat.) hvat aðrir góðir kaupmenn hafask at, Sks. 21 B; þá litu allir út nema konungr, hann stóð ok sásk eigi um, Ó. H. 119; hann var á bæn ok sásk ekki, Fms. iv. 276, l. c.: impers., at þeim hefði kynliga um sésk, that they had made a queer oversight in this, made a strange blunder, Lv. 23; hón var trúmaðr mikill, þótt henni sæisk lítt um þetta, she was a true believer, although she made an oversight, sinned in this respect, Bs. i. 451:—e-m sésk yfir, to overlook, by a slip or blunder; mun þeim þetta yfir sjásk, Nj. 231, 234, Grett. 126 A (yfir-sjón).
    II. recipr. to see one another; vit munum aldri sjásk síðan, Nj. 202; hann kvað þau Kormak aldri sjásk skulu, Korm. 40; þeir sásk við Barðhólma, Fms. ix. 54: with prepp., ef þit sjáisk tveir á, if ye fight it out among yourselves, Eg. 715; skulu þér láta þá sjálfa á sjásk, Nj. 147:—sjásk til, to look to one another; sásk til síðan áðr í sundr hyrfi, Am. 34.
    III. pass. to be seen; þeir sásk aldri síðan, were never seen since, Nj. 279; var hann horfinn ok sásk eigi síðan, Fas. i. 328.
    IV. part. sjándi (mod. sjáandi); at öllum á-sjándi, in the sight of all, Fms. x. 329; sjánda guð, Hom. 49; Áskell skyldi vera þeim jafnan á-sjándi ( help them), Rd. 255; sjáendr eða segendr, Grág. ii. 88; hverir hlutir honum eru veitandi ok hverir viðr sjándi, which are to be granted, and which to be withheld, Sks. 440. sjánds-váttr, m. an eye-witness, N. G. L. i. 357.

    Íslensk-ensk orðabók > SJÁ

  • 96 skap-lyndi

    f. mind, temper, disposition, Nj. 112, Eg. 34, 84, 195, Fms. vi. 431, vii. 113, 150, Ísl. ii. 217, Lv. 24, Ó. H. 32; slíkt er ekki við s. Þorsteins, ‘tis not at all to Th.’s mind, Ísl. ii. 216; nær mínu s., Fms. i. 42; hafa ekki s. til, he could not bear, was too proud to do it, Ó. H. 47, Eg. 525; þó at þú görir þik svá fyrir skaplyndar (sic) sakir, for humour’s sake, Háv. 43 new Ed.

    Íslensk-ensk orðabók > skap-lyndi

  • 97 skipa

    * * *
    I)
    (að), v.
    1) to arrange, place in order, draw up, with dat. (Egill skipaði svá mönnum þeim, er merkit báru); s. e-m fyrir e-t or yfir e-t, to put one in charge of; s. e-m hjá e-m, to assign a seat to one beside another (jarlinn skipaði þeim hjá Gunnlaugi); fig. to explain; s. draumi, to interpret a dream;
    2) with acc. to take up, occupy; skipuðu konur pall, the women were seated on the pallr; hann skipaði öndvegi, he had his place in the high-seat; to arrange, array, s. fylking sína, to draw up one’s line of battle; var skjöldum skipat allt húsit um veggina, the walls were all hung with shields;
    3) s. e-m e-t, to assign a thing to one (skipaði hann nú allt land sínum sýslumönnum); also without dat. (Geirmundr skipar jarðir sínar á laun);
    4) to man (skipuðu þeir skipin sem bezt); ek skal s. húskörlum mínum annat skipit, I will man one of them with my house-carles;
    5) s. til e-s, to arrange, make ready for (s. til atlögu); s. til búa sinna, to put one’s household in order; þó mun eigi of skipat til ánna, there will not be too many rams for the ewes;
    6) to change; bið hann, at þit skipit máldaga, ask him to change the bargain;
    7) reflex., skipast, to draw up (gengu þeir þá inn allir ok skipuðust í dyrrin); skipuðust menn þar í sæti, the men took their seats; to undergo a change (mart hefir skipazt í Haukadal, ok vertu varr um þik); s. á betri leið, to change for the better; s. við e-t, to yield to, he moved by (s. við orð, fortölur e-s); s. við orðsending e-s, to answer to one’s call; þenna kost gerðum, vér Hákoni, skipaðist hann vel við, he took it in good part; impers., var heitit fyrir henni mörgu, ok skipaðist henni ekki viðr, it had no effect.
    (að), v., s. e-t upp, to unload (þeir tóku land ok skipuðu þar upp).
    * * *
    að, [skip; Dan. skibe], to unload a cargo, skipa upp; Vigfúss skipar upp gózit, Fms. xi. 430; þeir tóku land ok skipuðu þar upp, Ísl. ii. 246; þeir lágu þar í lægi ok skipuðu upp, 217; skipit hélzk ok var upp skipat, Sturl. ii. 117.

    Íslensk-ensk orðabók > skipa

  • 98 SKÓR

    * * *
    (pl. -ar), f.
    1) score, notch, incision;
    2) a rift in a rock or precipice (hleypr hann ofan fyrir skorina).
    * * *
    m., gen. skós, dat. and acc. skó; older plur. skúar, gen. skúa, dat. skóm, acc. skúa; later plur. forms are, skór, skóa, skóm, skó, and so too in mod. usage: [Ulf. skohs = ὑπόδημα; A. S. sceô; Engl. shoe; O. H. G. scuob; Germ’ schuh; Dan.-Swed. sko]:—a shoe; skúa (skuo Ed.) á fótum, Gísl. 113; skúar (skuor), 115; loðnir kálfskinns skúar, Sturl. iii. 199; uppháfir skúar, Fms. vi. 440; uppháfir ok lágir skúar, Rétt. 112; nppháfa svarta skúa, Nj. 184; hann hafði uppháfa skó, bundna at legg, Fms. iv. 76; háfa skúa, Ó. H. 30, l. c.; hann lét skera húð til skóa (gen. pl.) föru-nautum Þorvalds, Bs. i. 669; skylda ek skreyta ok skúa binda hersis kván hverjan morgin, Gkv. 1. 9; hann kippti skóm á fætr sér, Nj. 28; hann hafði leyst af sér skúa sína … hann batt skó sinn, Eg. 719; skúar, Hom. 85 (twice); gera skó (acc. sing.), stíga í skó, N. G. L. i. 31: referring to the ceremony of adoption, see hemingr.
    2. a horse-shoe; skórnir, skóna, aur-skór, Fb. i. 524; þótt skúarnir hryti undan hestum þeirra, Fms. vii. 95; hest-skór, a horse-shoe. ☞ The proper shoeing of horses was probably unknown to the ancients even of the Saga time; they used to cover the hoof with a kind of low shoe, whence the name; this may be seen from the description in Fms. v. 181, vii. l. c.; as also from words as hóf-gullinn, golden hoof.
    3. the tip of a sheath, as in dögg-skór, q. v.
    II. phrases, hafa slitið barns-skónum, to have worn out one’s bairn’s-shoes = to be past one’s youth; hann slítr ekki mörgum skónum, he will not wear out many shoes, of an old man on the verge of the grave, as in the story of the merman (marmennill, q. v.) and the ‘fey’ man with the bundle of shoes, Ísl. Þjóðs. i. 132, compared with the Engl. romance of Merlin, p. 434.

    Íslensk-ensk orðabók > SKÓR

  • 99 STEINN

    * * *
    (-s, -ar), m.
    1) stone, boulder, rock (s. einn mikill);
    2) precious stone (bitullinn var settr steinum);
    4) paint (skip teint bæði hvítum steini ok rauðum);
    5) stone building, cloister, cell; setjast (or ganga) í stein, to become a hermit.
    * * *
    m. [a word common to all Teut. languages], a stone, N. G. L. i. 65; meistari á stein, Barl. 167; steinn einn mikill, Fms. viii. 8, passim: a boulder, rock, stein at lýja járn við. Eg. 141: allit., stokkar eða steinar, Grág. ii. 132, Fb. ii. 102; gengr mark fyrir neðan ór steinum þeim er heita Klofningar, D. I. i. 471; dyrnar á steininum lukusk, Fas i. 514: of a gem (gim-steinn), Js. 78, Þkv. 16, 19, Ó. H. 30; settr steinum, Eg. 698; altaris-steinn, Vm. 37; leiðar-s., sólar-s., a loadstone: stones used for warming rooms, ok hófðu hvárki á því kveldi ljós né steina, Eb. 276; cp. mjólk var heit ok vóru á steinar, Lv. 70: dragging stones as a punishment, see Sól. (draga dreyrga steina); draga stein ok vera útlægr, N. G. L. iii. 16, 210. but it is of foreign origin.
    2. metaph. phrases; verða milli steins ok sleggju, between the ‘stone and the sledge-hammer’ (stones being used for anvils). Fas. i. 34; taka stein, or kasta steini um megn sér, to throw too heavy a stone for one’s strength, to break down, Fær. 58, Eg. 473; þykkir ekki ór steini hefja (see hefja), Gísl. 54; ljósta e-n íllum steini, to hit with an evil stone, hit hard, Glúm, (see the verse); steins hljóð, stone-silence, dead silence.
    II. spec, usages, a cell for an anchoret, Fms. x. 373; setjask í stein, Nj. 268, Grett. 162, Trist.; gefa sik í stein, Játv. ch. 8; sitja í helgum steini.
    III. medic. stone, gravel, in the bladder, Pr. 472, Bs. i. 123, 644.
    IV. pr. names; Steini, Steinarr, Steinn, Stein-björn, Stein-finnr, Stein-grímr, Stein-kell ( the stone-font for sacrifices), Stein-ólfr, Stein-móðr, Stein-röðr, Stein-þórr: of women, Stein-unn, Stein-vör: and in the latter part, Hall-steinn, Þór-steinn, Vé-steinn ( the Holy stone for sacrifices), Her-steinn, Há-steinn, Ey-steinn, Út-steinn, Inn-steinn, etc., Landn.: and in local names, Steinar, etc.; Dverga-steinn.
    B. COMPDS, of stone: stein-altari, a stone-altar, Stj.; stein-bogi, q. v.; stein-borg, a stone-castle, Fms. x. 154; stein-garðr, a stone-wall, Str. 6; stein-dyrr, stone-doors, Vsp.; stein-gólf, a stone-floor, Stj., Fms. vi. 440; stein-hjarta, a heart of stone, Mar.; stein-hurð, a stone-hurdle, Fas. iii. 213; stein-hús, a stone-house, Fms. x. 154, v. l.; stein-höll, a stone-hall, 153, Nj. 6 (where it is an anachronism), Hkr. iii. 62; stein-kastali, a stone-castle, Sks. 423, Orkn. 318; stein-ker, a stone-vessel, Stj. 268; stein-ketill, a stone-kettle, Ó. H. 223; stein-kirkja, a stone-church, Fms. vi. 440, ix. 535, x. 409 (11th and 12th centuries), Bs. i. 32 (Kristni S. fine); stein-kjallari, a stone-cellar, B. K. 103; stein-knífr, a stone-knife, Stj. 117, 261; stein-topt, a stone-floor, Str. 70; stein-musteri, a stone-minster, Fms. vii. 100, Orkn. 258; stein-múrr, a stone-wall, Fms. ix. 434, x. 153; stein-nökkvi, a stone-boat, Fas. ii. 231, Bárð. 164 (of a giant in a tale); stein-ofn, a stone-oven, Bs. i. 830 (Laur. S.); stein-ráfr, a stone-roof, Mar.; stein-sker, a rock, Fms. viii. 367, v. l.; stein-smiði, stone work, stone implements, Íb. ch. 6; stein-spjald, a stone-tablet, Sks. 671, Ám. 46; stein-stólpi, a stone-pillar, Fms. i. 137; stein-súla, id., 655 xxviii. 1; stein-tabula, a stone-tablet, Stj. 311; stein-veggr, a stone-wall, Fms. vii. 64; stein-virki, id., Sks. 415; stein-þildr, stone-wainscotted, Str. 75; stein-þró, q. v.; stein-ör, a stone-arrow, Fas. ii. 260.

    Íslensk-ensk orðabók > STEINN

  • 100 STRÆTI

    n. street (ganga úti um stræti).
    * * *
    n. [from the Lat. strāta; A. S. stræt; Engl. street; O. H. G. straza; Germ. strasse; Dan. stræde]:— a street in a town (braut, q. v., is a road). The word is no doubt borrowed from the Latin, for as the old Northmen and Teutons had no towns, they had no streets; it is therefore strange to find such a word in an old poem like Hðm. 13, (the passage is prob. corrupt); so also, einn dag var þat er Kormakr gékk um stræti, Korm. 228, referring to the middle of the 10th century; but as the Saga is of the 12th, the words may perhaps here too be taken as an anachronism; Ólafr konungr gékk einn dag úti á stræti, Fs. 115, referring to Níðarós of the year 996; since in the 11th, and esp. in the 12th and 13th centuries, the word becomes freq. in Sagas referring to Norway, but never to Icel., Fms. vi. 363, vii. 39, Blas. 40. In the old Norse market-towns of the 11th, 12th, and following centuries, the ‘street’ ran along the shore (bryggjur), with ‘scores’ or cross lanes (veitur or almenningar) leading up to the houses (garðar), N. G. L. ii. 240, 243; strætis-búð, a street-booth, opp. to garðs-búð, iii. 112; strætis-görð, ii. 244; strætis-kaup, i. 324; strætis-lopt, -stofa, D. N. (Fr.)
    2. a kind of gangway on board of a ship, [cp. Fr. pont]; göra með bryggjum útan tvá vega slétt stræti, til ástigs hjá viðum, Sks. 400.
    II. Streiti or Stræti, a local name, Landn., Þórst. Síðu H., is no doubt a different word, perh. Gaelic.

    Íslensk-ensk orðabók > STRÆTI

Страницы

См. также в других словарях:

  • too — W1S1 [tu:] adv [: Old English; Origin: to to, too ] 1.) [+ adjective/adverb] more than is acceptable or possible ▪ Do you think the music s too loud? ▪ You ve put too much salt in the soup. ▪ There are too many cars on the road. much/far too ▪ …   Dictionary of contemporary English

  • too — [ tu ] adverb *** Too is used in the following ways: as an ordinary adverb (before an adjective or adverb or before much, many, few, etc.): You re too young to understand politics. as a way of showing how a sentence, clause, or phrase is related… …   Usage of the words and phrases in modern English

  • Too — Too, adv. [The same word as to, prep. See {To}.] [1913 Webster] 1. Over; more than enough; noting excess; as, a thing is too long, too short, or too wide; too high; too many; too much. [1913 Webster] His will, too strong to bend, too proud to… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • too — too; cock·a·too; dus·too·ree; gen·too; po·too; tap·pie·too·rie; tat·too·er; too·lach; too·ner·ville; too·tler; wap·a·too; tat·too; too·na; too·tle; dus·too·ri; pat·too; rat·tat·too; tat·too·ist; tick·tack·too; …   English syllables

  • too — 1. Too is the normal word used to qualify an adjective or adverb to denote excess: The house is too large / I spoke too soon. It should not be used to qualify a participial adjective when this could not idiomatically be qualified by very: She was …   Modern English usage

  • Too — ist der Familienname folgender Personen: C. C. Too (1920–1992), malaysischer Diplomat Daniel Kirwa Too (* 1976), kenianischer Marathonläufer Daniel Kiprugut Too (* 1978), kenianischer Marathonläufer David Kimutai Too (1968–2008), kenianischer… …   Deutsch Wikipedia

  • too — [to͞o] adv. [stressed form of TO1, with differentiated sp.] 1. in addition; as well; besides; also 2. more than enough; superfluously; overly [the hat is too big] 3. to a regrettable extent [that s too bad!] 4. ext …   English World dictionary

  • too — (adv.) in addition, in excess, late Old English, stressed variant of Old English prep. to in the direction of, furthermore (see TO (Cf. to)). The spelling with oo is first recorded 1590. Use after a verb, for emphasis (e.g. did, too!) is attested …   Etymology dictionary

  • too — ► ADVERB 1) to a higher degree than is desirable, permissible, or possible. 2) in addition. 3) informal very. ● none too Cf. ↑none too ORIGIN Old English, stressed form of TO(Cf. ↑ …   English terms dictionary

  • too — [adv1] also additionally, along, as well, besides, further, furthermore, in addition, into the bargain, likewise, more, moreover, to boot, withal; concepts 544,771 too [adv2] excessively awfully, beyond, ever, exceptionally, exorbitantly,… …   New thesaurus

  • too — index also Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»