Перевод: с исландского на английский

с английского на исландский

to+feed+on

  • 21 GESTR

    (-s, -ir), m.
    1) guest;
    * * *
    m., gen. gests; pl. gestir, acc. gesti; [Ulf. gasts = ξένος; A. S. gest; Engl. guest; Germ. gast; Dan. gjæst; Swed. gäst; Lat. hostis]:
    I. a guest; the original meaning of this word is a stranger, alien, cp. Lat. hostis.
    β. the Guests, one division of the king’s men; the Guests were a kind of policemen, and had not the full privileges of the king’s guardsmen or hirðmenn, although they were in the king’s pay; they had their own seats in the king’s hall, the guests’ bench, gesta-bekkr, m., Fb. i. 347; their own chief, gesta-höfðingi, a, m., Nj. 7, Hkr. ii. 69, Fms. vii. 35; their own banner, gesta-merki, n., Fms. ix. 489; their own meeting, gesta-stefna, u, f., Fms. viii. 250; they formed a separate body, gesta-sveit, f., Fas. i. 318; skulu þar fylgja hirðmenn ok gestir, Ó. H. 204, in the battle at Stiklastað: a guests’ hall, gesta-skáli, a, m., is mentioned in Eg. 28, Fas. ii. 93: a ship, gesta-skip ( gesta-fley), n., Fms. viii. 139; cp. the Sagas passim, esp. the Konunga Sögur, Fms. x. 147, Hkr. passim, but esp. N. G. L. in the section Hirðs-skrá, or the law ( rules) for the king’s men, and Sks. 257 sqq. As the gestir were lower in rank than the hirðmenn, a recruit had often to serve his apprenticeship among them, e. g. var hann í gestasæti, he was seated among the guests, i. e. was held in small repute, Fas. i. 51.
    II. a stranger, guest, Lat. hospes, but keeping the old notion of a stranger, prop. an accidental guest, chance comer, and is distinguished from boðs-maðr, an invited guest, or the like; hence the allit. phrase, gestr ok gangandi, a guest and ganger, since with the ancients the poor had to go from house to house (cp. gangleri); this is to be borne in mind, if one would understand old sayings such as, Guð elr gesti, God feeds guests, Bs. i. 247; or many passages in the old heathen poem Hávamál, e. g. órir gestr við gest, guest quarrels with guest, Hm. 31; gestr at gest hæðinn, guest mocking guest, 30, which reminds one of Hom. Od. xviii. 1–33; gest þú né geyja né á grind hrekir (scoff not at a guest, nor drive him to the door), get þú váluðum vel, Hm. 136, where gestr ( a guest) and válaðr ( a vagrant) are used synonymously; ganga skal, skala gestr vera æ í einum stað, 34. In olden times there were no public hostelries, and all entertainment was (as it still is in Icel.) private bounty; a fine instance of a munificent hostess of the heathen age is recorded in Landn.,—Geirríðr sparði ekki mat við menn, ok lét göra skála sinn of þjóðbraut þvera, hón sat á stóli ok laðaði úti gesti, en borð stóð inni jafnan ok matr á, 2. 13. After the introduction of Christianity, when churches were built and endowments given, the donors often imposed the duty of ‘feeding guest and ganger for a night’ (ala gest ok ganganda), Dipl. i. 169, 174; or, þar er ekki gesta eldi skylt ( it is not required to feed guests), ala hvern at ósekju er vill, 200; ala þurfa-menn ok þá er fara skylda-erinda, 201, cp. 273 passim:—gener. a visitor, guest: gesta-eldi, n. shelter for guests, D. I. (vide above): gesta-fluga, u, f. a guest-fly, a moth, Ísl. Þjóðs. i. 558: gesta-herbergi, n. a ‘guest-harbour,’ hostel, inn, Gr. καταλύμα, Luke ii. 7: gesta-hús, n. a guest-room, Sturl. i. 216, ii. 191: gesta-koma, u, f., gesta-nauð, n. a coming, crowding of guests: gesta-maðr, m. a guest-man (bishops had a special servant so called), Bs. i. 850, 876: gesta-rúm, n. a guest-bed: gesta-skáli, a, m. a guest-chamber, Hom. 36: gesta-spjót, n. pl., a cat is said to raise the ‘guest-spears’ when it lies on its back and cleans itself with its hind legs, which is a token that a stranger is at hand, Ísl. Þjóðs. i. 558.
    III. as pr. names, Landn., freq.; also in compds, Þor-gestr, Heim-gestr, Goð-gestr, Hleva-gastir on the Golden horn (Bugge’s reading), and Gr. Ξενο-φών, Ξενο-φάνης. Gestr is a name of Odin = the Traveller, Edda, Vþm., Gm., Hervar. S. ch. 15 (Gestum-blindi). It is curious to notice that whereas with the Romans hostis came to mean a foe, with the Teutons (as with the Gr. ξένος) the equivalent word became a term of friendship, used of a friend staying at one’s house.

    Íslensk-ensk orðabók > GESTR

  • 22 jarð-bann

    n. ‘earth-ban,’ when, from the earth being frozen or covered with snow, there is no feed for cattle, Eb. 290, Fb. i. 522, Bs. i. 873.

    Íslensk-ensk orðabók > jarð-bann

  • 23 klaka-hross

    n. a jade, a poor horse left to feed on a frozen field, Band. 37 new Ed.

    Íslensk-ensk orðabók > klaka-hross

  • 24 KORN

    * * *
    n. corn, grain (þar var hallæri á korni); oats (gefa hestum korn); in pl. stores of grain (hann flutti með sér mikil korn).
    * * *
    n. [Goth. kaurn = σιτος and kaurnô = κόκκος; A. S. and Engl. corn; O. H. G. chorn; Germ. and Dan. korn]:—corn, grain; ellefu korn, ok ellefu pipar-korn, 655 xxx. 8; leynisk í litlu korni afl trésins, Greg. 14; hleifr er görr af mörgum kornum, 625. 90: seed, grain, korn eðr malt, Ó. H. 113; hann skal honum greiða kýr ok korn, smjör ok vöru, Gþl. 305; sumir skáru korn, sumir bundu, sumir óku heim korninu, Ó. H. 30; þar var hallæri á korni ( a bad crop) en gott korn ( a good crop) austr í land, 102; korn ( crop) var heldr úárvænt, 113; færa menn niðr korn sín, Nj. 169; hann sár þar niðr korninu, 82; er ok íllu komi til sáð, enda mun íllt af gróa, a saying, 174; sá himnesku korni í hjörtu manna, H. E. 500: flour, tak rúgbrauð, eigi blandat við annat korn, Lækn.:—in plur. stores of grain, hann flutti með sér mikil korn, Fms. vii. 173; þar vóru forn korn, Ó. H. 102, 113:—oats, corn, (Swed. hesta-korn, cp. ‘a feed of corn’), gefa hestum korn, 31; hann var Gauzkr hlaupari ok alinn á korni vetr ok sumar, Gullþ. 12:—Mikkjals-korn, Ólafs-korn, Michael’s corn, St. Olave’s corn, a kind of tithe paid to the church in Norway, Fr.
    II. metaph. a bit, grain; ok þar kemr lítið korn niðr af þeim bita, of a bit of meat, Fas. i. 54; hákarls-korn, Snót 226; sand-korn, a grain of sand.
    2. in mod. usage freq. as a diminutive suffix to a noun; það var máltak hans við hvern mann, bróðir! karl-korn mitt! of bishop Sweyn, who died A. D. 1476. Esp. Árb. 1475; barn-korn, a bit of a bairn = τεκνίον; stundar-korn, a little while; hús-korn, a scrap of a house; bú-korn, a small household; orð-korn, a little word: this use, however, scarcely occurs before the 15th century (unless it be in the passage Fas. l. c., which, however, is only found in a paper MS.), and it may be a kind of imitation of the Germ. -chen.
    COMPDS: kornamstr, kornár, kornbingr, korndeild, kornfeitr, kornfrjó, korngarðr, korngildr, korngyðja, korngörð, kornhjálmr, kornhlaða, kornhús, kornjörð, kornkaup, kornkippa, kornkýrlag, kornsala, kornsáð, kornskreppa, kornskurðr, kornskurðarmaðr, kornskurðarmánuðr, kornskurðartími, kornslátta, korntíund, kornungr, kornvirki, kornvist, kornvín.

    Íslensk-ensk orðabók > KORN

  • 25 MATR

    (gen. matar, pl. matir), m. food, meat; hafa sér e-t at mat, to feed on (morgin-döggvar þan sér at mat hafa); pl. stores of food, provisions.
    * * *
    m., gen. matar, dat. mat; with article matinum, Grág. i. 47 (mod. matnum); plur. matir; it is twice or thrice in Fb. spelt mát with a long vowel, with which cp. the rhyme máta uppsátr, Hallfred,—máta (gen. pl.) viggjar uppsátr = a pantry (the explanation given in Lex. Poët. and hence in Fs. 214, seems erroneous); for the long vowel cp. also Ormul. mete (not mette), Engl. meat: [Ulf. mats = βρωσις; A. S. mete; Engl. meat; O. H. G. maz; Swed. mat; Dan. mad]:—meat, food; matar ok váða er manni þörf, Hm. 3; matar góðr, ‘good of meat,’ hospitable, 38; bjóða e-m mat, Gm. 2; morgin-döggvar þau sér at mat hafa, Vþm. 45, Skm. 27; þá var matr fram settr, Fbr. 21 new Ed.; bera mat á borð, to put meat on the board, Nj. 50; þú skalt stela þaðan mat á tvá hesta, 74; bera mat í stofu, eptir þat setti hón borð ok bar þar á mat, … viljum vér víst gefa yðr mat … síðan gengu þeir undir borð ok signdu mat sinn, … átu gestir mat sinn, Eb. 266, 268; Gunnarr vissi slíks matar þar ekki ván, Nj. 75; þenna aptan enn sama mælti Bergþóra til hjóna sinna, nú skulu þér kjósa yðr mat í kveld, þvíat þenna aptan mun ek bera síðast mat fyri hjón mín …, þykki mér blóð eitt allt borðit ok matrinn, 197; hann var kallaðr hinn mildi ok inn matar-ílli, … hann svelti menn at mat, Fms. i. 1; sitja at mat, to sit at meat, x. 378; beiða matar, Grág. i. 47; þóat hinn haldi matinum, id.; þá stóð Glámr. upp snemma ok kallaði til matar síns, … vil ek hafa mat minn en engar refjar, Grett. 111; þar hefi ek mínum mat orðit fegnastr þá er ek náða honum, 126; et mat þinn, tröll, Fas. iii. 178, 179: allit., matr ok mungát, meat and drink, Fb. iii. 578. Fb. i. 563; hann átti fjölda barna, hafði hann varla mat í munn sér, he had hardly any meat in his mouth, he was well-nigh starved, Bs. i. 193; menn sá ek þá er móður höfðu, látið mat í munn, Sól.: eiga máiungi mat; mod. eiga ekki málungi matar, to have no food for one’s next meal, be very poor, Hm. 66: the saying, matr tr mannsins megin, ‘meat is man’s main;’ biðja sér matar hvert mál, 36; þurr matr, dry meat; þurr matr, þat er gras ok aldin, K. Þ. K. 78; hvítr matr, white meat = milk, cheese from the dairy, passim; elds matr, food for fire, fuel; spóna-matr, spoon-meat, opp. to át-matr = dry meat.
    II. in plur. stores of food, provisions; tveggja mánaða mati, Gþl. 99; tveggja mánaða matir mjöls, N. G. L. i. 172; tólf mánaðar mati, 346, B. K. passim.
    COMPDS: matarafgangr, matarafli, matarást, matarból, matarbúr, matarfýst, matarföng, matargörð, mataríllr, matarkaup, matarlauss, matarlyst, matarneyzla, matarskamtr, matarverð, matarverðr, matarvætt, mataræði.

    Íslensk-ensk orðabók > MATR

  • 26 SEÐJA

    (seð, sadda, saddr), v. to satiate, satisfy (seðja e-n á e-u, af e-u);
    refl., seðjast á e-u, af e-u, to eat one’s fill of a thing. Cf. saddr.
    * * *
    pres. seð, pret. saddi, subj. seddi, part. saddr; [Goth. saþan, sôþ, supposed from ga-soþjan; A. S. sadjan; O. H. G. satjan; Lat. satiare]:—to satiate, feed; Gera ok Freka seðr, Gm. 19; s. e-n af e-u, or á e-u, s. hrafn af hræjum, Hkv. 1. 43, Fas. i. 140; s. hrafn á holdi, Korm. (in a verse); og hann girnfist að s. sik af þeim molum sem féllu af borðum hins ríka, Luke xvi. 21: metaph., Stj. 29; at ek skylda sadda hafa yðra fýst á minni frásögn, 655 xxx. A. 4; s. fenginn hungr á nýju ránfengi, Al. 83: s. e-n e-u, s. oss sínum málum helgum, 625. 79; s. þorsta, to slake the thirst, Magn. 486.
    II. reflex. seðjask, to be sated, eat one’s fill; vitnir seðsk. the wolf is sated, Edda (Ht.) 9; seðjask Sæhrímni, Gm.; vér söddumk af konunglegri sælu, Al. 165; seðjask á e-u, 677. 3; láta verða sadda sína reiði, Al. 106.
    III. part. saddr, [Germ. satt], sated, having eaten one’s fill, eg er saddr; vera s. á e-u, to have got enough of, Ld. 98; full-s.

    Íslensk-ensk orðabók > SEÐJA

  • 27 SÆR

    I)
    (gen. sævar), m. sea (øxn gengu upp ór sænum), (varð sjárinn ókyrr mjök; róa út á sjá), = sjár, sjór.
    (-sæ, -sætt), a. seen (auðsær, einsætt).
    * * *
    m., there are three forms, sær, sjór, sjár (cp. snær, slær, etc.); in old writers sær is commonest, sjór in mod., sjár is the most rare: the v (also written f) appears in gen. sævar, sjóvar, sjávar; dat. sævi, sjóvi, sjávi; acc. sæ, sjó, sjá; the dat. sing. was then shortened into sæ, sjó, sjá, which forms prevail in prose: in mod. usage the v has also been dropped between two vowels, sjóar for sjóvar, pl. sjóir for sjóvir, dat. sjóum: a gen. sjós is only used in special phrases, and is borrowed from the Danish: [Ulf. saiws and mari-saiws = λίμνη, Luke v. 12; A. S. sæ; Engl. sea; O. H. G. seô; Germ. see; Dan. sö; Swed. sjö.]
    A. The sea, never used, like Germ. see, of a lake; himin, jörð ok sjá, Fms. i. 304; á sjá ok landi, 31; ef sjár kastar á land, Grág. ii. 388; þar sem sær mætisk ok græn torfa, N. G. L. i. 13; sær eða vötn, Grág. ii. 275; sær ok vindar, Eluc. 10; særinn féll á land, Fms. xi. 6 (and sjórinn, id.); upp ór sæ (dat.), 7; sænum, 6, 7 (four times); and sjónum, 6 (once); í sæinn, 6, 7 (thrice); sjóinn, id. (once); á sæinn út, Hkr. i. 229; út til sævar, ii. 106, Ó. H. 69; þar er vatni náir, eða sjá ( sea-water) ef eigi nær vatni, K. Þ. K. 5 new Ed.; sjár kolblár, Nj. 42; sjór kolblár, 19; á hverngi veg er sjór blendr saman fé manna, Grág. ii. 389; sá þeir skína ljós á sjóinn, Fms. i. 228; vestr með sjó, Landn. 36; sjór í miðjum hlíðum, 25, v. l.; Danavirki var gört … um þvert landit millum sjóva, Fms. xi. 28; sjór enn rauði, the Red Sea, 655 viii. 2; hann bað þrælinn færa sér í dælu-keri þat er hann kallaði sjó …, Ekki þykki mér þetta sjór, Landn. 251; bar sjóinn í seglit (the sea, waves), Fms. ix. 320; hón hjó fram öxinni á sjóinn …, varð af brestr mikill ok blóðugr allr sjórinn, Lv. 68, 69: the phrase, kasta á sæ, to cast into the sea, throw away, Ó. H. 38 (see glær); því kalla menn á sæ kastað er maðr lætr eigu sína, ok tekr ekki í mót, Ld. 128: storm mikinn ok stóran sjá, a high sea, Fms. vii. 51: sigla suðr um sjá (= sail through the Straits of Dover southward), Nj. 281.
    COMPDS:
    α. sævar-: sævar-bakki, a, m. the sea-beach, Sturl. ii. 31 C. sævar-borg, f. a castle on the sea-side, = sæborg, Fms. xi. 74. sævar-djúp, n. the depth of the sea, the deep sea, Mar. sævar-fall, n. tides, Rb. 6, 90. sævar-floti, a, m. a float, raft of timber, N. G. L. i. 423. sævar-gangr, m. the swell of the sea, the sea running high, Edda 41. sævar-hamrar, m. pl. sea-crags, Orkn. 310 (sjávar-hamrar, Fbr. 155). sævar-strönd, f. the sea-strand, 655 xii. 3. sævar-urð, f. piles of rocks on the sea-shore, Orkn. 114.
    β. sjávar-: sjávar-brekka, u, f. a shelving shore, Bs. i. 669. sjávar-djúp = sævar-djúp, Nj. 279. sjávar-gata, u, f. the way from the sea to a bouse; eigi er löng s. til Borgar, B. is not far from the coast, Band. 28 new Ed. sjávar-hamrar = sævarhamrar, Nj. 182, Fbr. 155. sjávar-háski, a, m. danger, distress at sea, Fms. x. 135. sjávar-hella, u, f. a flat rock projecting into the sea, Landn. 326 (Append.) sjávar-höll, f. a king’s hall on the sea-side, Fms. x. 20. sjávar-lopt, n. a house built aloft in the sea, Fms. vi. 162. sjávar-ríki, n. the kingdom of the sea, Bret. 6, Edda (pref.) sjávar-stjarna, u, f. the star of the sea, i. e. the Virgin Mary, ‘stella maris’, Mar. sjávar-stormr, m. a sea-storm, MS. 415. 9. sjávar-strönd, f. = sævarströnd, Edda i. 50.
    γ. sjóvar-, often spelt sjófar-, mod. sjóar-: sjóvar-afli, a, m. sea-fishery, produce from the sea, Grett. 88 A; svipull sjóar afli, a saying, Hallgr. sjóvar-bakki, a, m. = sævarbakki, Fms. vii. 145. sjóvar-bryggja, u, f. a landing bridge, Fms. vi. 5. sjóvar-djúp, n. = sævardjúp, Str. 288. sjóvar-fall (sjóar-fall) = sævarfall, Rb. 438, Jb. 338. sjóvar-floti = sævar-floti, K. Á. 178. sjóvar-gangr (sjóar-gangr) = sævargangr, Bær. 5, Fms. xi. 6, Edda (pref.) sjóvar-háski = sjávarháski, Fas. ii. 112, Bs. i. 326, Stj. 27. sjóvar-hringr, m. the circle of the ocean, girding the earth, Rb. 466. sjóvar-lögr, m. sea-water, Stj. 242. sjóvar-ólga, u, f. the swell of the sea, Fas. ii. 378. sjóvar-sandr, m. sea-sand, Stj. sjóvar-skafl, m. (see skafl), Fas. ii. 76. sjóvar-skrimsl, n. a sea-monster, Sks. 86. sjóvar-stormr, m. = sjávarstormr, Stj. 287, Al. 99. sjóvar-straumr, m. a sea-current, Fs. 142. sjóvar-strönd (sjóar-strönd), = sævar-strönd, N. G. L. i. 345, Fms. x. 233, Stj. 288. sjóvar-sýn, f. an outlook at sea; þvíat eins at allgóð sé s., in bright weather only, Landn. 25 (v. l.), Stj. 288. sjóvar-urð, f. = sævarurð. sjóvar-vatn, n. sea-water, Stj. 287.
    δ. sjóar-, passim in mod. usage.
    B. PROPER COMPDS:
    I. in pr. names, Sæ-björn, Sæ-mundr, Sæ-unn ( Sæ-uðr), Sæ-hildr; contr. in Sjólfr, qs. Sæ-úlfr, Landn.
    II. sæ-borg, f. a sea-side town, Clem. 24, Fms. xi. 75; a sea-castle, sæborgir Birkibeina, i. e. their ships, ix. 221. sæ-brattr, adj. ‘sea-brent,’ steep towards the sea, Ísl. ii. 73, Bret. 90. sæ-bygð, f. a coast-land, Fms. iv. 116. sæ-byggjar, m. pl. coast-dwellers, Fms. viii. 404. sæ-dauðr, adj. dead at sea, drowned, Sdm. sæ-farar, f. pl. sea-faring; á hann (Njörð) skal heita til sæfara ok veiða, Edda; kenna menn til víga eðr sæfara, id.: hann hét á Þor til sjófara ok harðræða, Landn. 206. sæ-fari, a, m. a sea-farer: as adjective = sæhafi, Landn. 129, v. l.: for the sæfa in Orkn. 406 (v. l.). Grett. 88 A, read sæfara (sæa). sæ-fiskr, m. a sea-fish, Karl. 476. sæ-færr, adj. sea-worthy, Fms. iv. 246, Landn. 107: of weather, fit for sea-faring, veðr hvasst ok eigi sæfært, Eg. 482; hvern dag er sjófært var, Gísl. 47. sæ-föng, n. pl. stores from the sea; úáran, biluðu mönnum sáð ok sæföng, Bs. i. 137. sæ-garpr, m. a great sea-champion, Fb. iii. 446, Bárð. 169. sæ-hafi or sæ-hafa, adj. sea-tossed, driven out of one’s course; in the phrase, verða s., hann var s. til Hvítramanna-lands, Landn. 129, Bs. i. 675, Orkn. 406, Grág. i. 93, 217, ii. 410; kemr á andviðri ok verða þeir sæhafa at dalnum, Fbr. 68 (new Ed. 36 l. c. line 15 has wrongly ‘sækja’), Grett. 17 new Ed. Sæ-hrimnir, m. the name of the mythical boar whose flesh the heroes in Walhalla feed on, Gm., Edda. sæ-karl, m. a sea-carle, raftsman, Skálda 163. sæ-konungr, m., q. v. sæ-kykvendi, m. a sea-beast, Ver. 2, Skálda 170, Rb. 104. sæ-kyrra, u, f. a sea-calm, smooth sea, Orkn. 164. sæ-lið, n. service at sea, Ld. 142. sæ-lægja, u, f. a mist on the sea; þoka ok sælægjur, Orkn. 358. sæ-lægr, adj. lying on the sea, an epithet of a sea-mist; s. mjörkvi, Fms. vi. 261, viii. 178 (spelt sjálægr). sæ-naut, n. a sea-cow (fabulous); þjórr, ok var sænauta litr á hornunum, Vápn. 21, see Ísl. Þjóðs. i. 134. 135. sæ-nár, m., Grág. ii. 131, see nár. sæ-sjúkr, adj. sea-sick, Fb. iii. 427. sæ-tré, n. pl., poët. sea-trees, i. e. ships; hér eru vit Sigurðr á sætrjám, Skv. 2. 17; hann lá úti á sætrjám vetr ok varmt sumar, Fas. ii. 242. ☞ For the compds in sjá- and sjó- see pp. 534, 535.

    Íslensk-ensk orðabók > SÆR

  • 28 ÚLFR

    (-s, -ar), m. wolf; ala e-m úlfa, to breed wolves for one, plan mischief (spyr ek þat frá, at Danir muni enn ala oss úlfa); fig. enemy.
    * * *
    m., úlf-gi, Ls. 39; [Ulf. wulfs; A. S. and Hel. wulf; Engl.-Germ. wolf; North. E. Ulf-, in pr. names, Ulpha, Ulverston; Dan.-Swed. ulv; cp. Lat. lupus and vulpes; Gr. λύκος]:—a wolf, Grág. ii. 122; lýsa þar vígi, … kallask hvárki úlfr né björn nema svá heiti hann, N. G. L. i. 6l; úlfa þytr mér þótti íllr vera hjá söngvi svana, Edda (in a verse); úlfa hús, wolf-pits, Gþl. 457: freq. in poets, where ‘to feed the wolf,’ ‘cheer the wolf’ are standing phrases, see Lex. Poët.: a warrior is hence called úlf-brynnandi, -gæðandi, -grennir, -nestir, -seðjandi, -teitir, i. e. the refresher, cheerer, … gladdener of the wolf; úlf-vín, wolf’s wine, i. e. blood, Lex. Poët.
    2. sayings, fæðisk úlfr í skógi, the wolf is born in the wood, Mkv.; etask af úlfs munni, and úlfar eta annars eyrindi, see eta (2. δ); eigi hygg ek okkr vera úlfa dæmi, at vér mynim sjálfir um sakask, Hðm. 30; fangs er ván at frekum úlfi, see fang (III. 4); auðþekktr er úlfr í röð; þar er mér úlfs ván er ek eyru sé’k, I know the wolf when I see the ears, Fm. 35, Finnb. 244; hafa úlf undir bægi, evidently from the fable of the wolf in sheep’s clothes; sem úlfr í sauða dyn, Sd. 164; ala e-m úlfa, to breed wolves to one, brood over evil; spyr ek þat frá, at Danir muni enn ala oss úlfa, Fms. viii. 303, Kormak; sýna úlfs ham, to appear to a person in a wolf’s skin, i. e. savagely; eigi heldr þykkisk eg honum eðr öðrum fátækum prestum þann úlfs ham sýnt hafa, at þeir megi eigi mér opinbera neyð sína, H. E. iii. 438 (in a letter of bishop Gudbrand); hafa úlfs hug við e-n, má vera at Guðrúnu þykki hann úlfs hug við okkr hafa, Fas. i. 211; skala úlf ala ungan lengi, Skv. 3. 12; annas barn er sem úlf at frjá, Mkv.; úlfr er í ungum syni, Sdm. 35: for legends of were-wolves cp. Völs. S. ch. 8.
    3. úlfa þytr, howling; þær báðu honum ílls á móti, var inn mesti úlfa þytr ( wailing) til þeirra at heyra, Grett. 98; finnr Sigmundr menn ok lét úlfs röddu, Fas. i. 131; úlfum líkir þykkja allir þeir sem eiga hverfan hug, Sól. 31.
    II. in poets, wolves are the ‘steeds’ on which witches ride through the air during the night, Edda. At nightfall wizards were supposed to change their shape, hence the nickname kveld-úlfr, evening wolf, of a were-wolf; in Icel. the fretful mood caused by sleepiness in the evening is called kveld-úlfr; thus the ditty, Kveldúlfr er kominn hér | kunnigr innan gátta | sólin líðr sýnisk mér | senn er mál að hátta, Icel. Almanack 1870; or, Kveldúlfr er kominn í kerlinguna mína, the evening wolf has entered my child, a lullaby, Sveinb. Egilsson’s Poems, cp. en dag hvern er at kveldi kom, þá görðisk hann styggr, svá at fáir menn máttu orðum við hann koma; hann var kveld-svæfr, þat var mál manna at hann væri mjök hamramr, hann var kallaðr Kveldúlfr, Eg. ch. 1. In the mythology there is the wolf Fenrir, Edda; whence Úlfs-bági, the ‘Wolf’s foe’ = Odin, Stor.; Úlfs-faðir, the Wolf’s father = Loki, Ls.: mock suns were imagined to be wolves persecuting the sun, Gm. 37; hence in popular Icel., úlfa-kreppa, u, f. ‘wolf-strait,’ when the sun is surrounded by four mock suns (sól í úlfa kreppu), Ísl. Þjóðs. i. 658.
    III. freq. in pr. names, Úlfr, Úlfarr, Úlf-hamr, Úlf-héðinn, Úlf-ljótr, Úlf-kell; women, Úlf-hildr, Úlf-eiðr, Úlf-rún; esp. as the latter part in men’s names, being then sounded (and often spelt) -ólfr, Ás-ólfr, Auð-ólfr, Bót-ólfr, Brynj-ólfr, Björg-ólfr, Eyj-ólfr, Grím-ólfr, Ing-ólfr, Ís-ólfr, Herj-ólfr, Þór-ólfr, Þjóð-ólfr, Stein-ólfr, Rún-ólfr, Ljót-ólfr, Örn-ólfr, Móð-úlfr, etc.: contracted are, Snjólfr = Snæ-úlfr, Hrólfr = Hróð-úlfr, Sjólfr = Sæ-úlfr, Bjólfr = Bý-úlfr = A. S. Beowulf (Bee-wolf, i. e. honey-thief, a name of the bear, from popular tales, in which the bear, being fond of honey, is made to rob hives; the name has of late been thus explained by Mr. Sweet).

    Íslensk-ensk orðabók > ÚLFR

  • 29 vár-fóðr

    n. spring-feed, for cattle, N. G. L. i. 38.

    Íslensk-ensk orðabók > vár-fóðr

  • 30 VIÐ

    I)
    prep. with dat. and acc.
    I. with dat.
    hann sló honum niðr v. steininum, he dashed his head against the stone;
    hús liggja v. velli, the houses lie in ruins;
    kasta sér niðr v. velli, to cast oneself down on the ground;
    er inn efri kjöptr v. himni, en inn neðri við jörðu, the upper jaw touches the heaven, the lower the earth;
    hann hjó hann upp v. garðinum, he smote him close by the fence;
    skera af sér strenginn við øxinni, to cut the string, asunder against the axe;
    2) against, towards, of direction;
    horfa v. e-m, to look towards, face;
    3) along with (hann hafði marga smiðu v. sér);
    4) with, of an instrument (jarl hljóp upp v. sverði);
    5) among;
    gengu síðan í sæti sin v. öðrum mönnum, among other men;
    6) denoting barter, exchange, against, for (geta gull v. grjóti);
    7) denoting remedy, against (hjálpa e-m v. e-u);
    8) against, denoting contest, warding off (hafa liðsafla v. e-m);
    hafa (viz. afl) v. e-m, to be one’s match;
    9) ellipt. usages;
    stinga v. fótum, to stop;
    hrífa v., to catch hold;
    risa v., to withstand;
    hvatz hann fiðr v., whatsoever he may object;
    II. with acc.
    1) by, at, close to (sníða skeggit við hökuna);
    skjöldr við skjöld, shield to shield;
    v. Sandhólaferju, at Sandholferry;
    v. veginn, by the wayside;
    v. ána, by the river;
    draga segl v. hún, to hoist the sail to the top;
    festa e-n v. meið, tré, to fasten to a pole, tree;
    binda v. fót e-s, to bind up a broken leg;
    dró upp flóka v. austr, in the east;
    2) of time, towards, at;
    v. solar-setr, at sunset;
    v. sól, with the sun, at sunrise;
    v. aptan, towards evening;
    3) at, by (vera heima v. bú sitt);
    Hrútr var v. skip um sumarit, H. stayed by his ship during the summer;
    sitja v. stýri, to sit at the rudder;
    styðja sik v. e-t, to lean on;
    ganga v. staf, to walk with a staff;
    vera v. e-t, to be present at;
    sitja v. drykk, to sit at drink;
    í sýn v. bœinn, within sight of the town;
    5) denoting company, with (bauð þeim heim vill alla sína menn);
    v. annan, þriðja, fjórða mann, being two, three, four altogether;
    6) towards (a person or thing), respecting, regarding (mildr, blíðr, góðr v. e-n);
    til gæzlu v. e-n: for keeping, watching one;
    hræddr v. e-n, afraid of one;
    7) of cause, by, at;
    falla v. högg, to fall by a stroke;
    sigla v. stjörnuljós, to sail by starlight;
    verða reiðr v. e-t, to become wroth at;
    8) as compared with, set off against (þrjóta mun okkr illsku v. þik);
    eigi minna virðr en v. konunginn, of equal worth with the king;
    9) according to, after (gera klæði v. vöxt e-s);
    v. sik, in proportion;
    hann var skapaðr allr v. sik, well shaped, symmetrical;
    vita, hvat v. sik væri, to know what was the matter;
    10) denoting means, with, by (v. þessar fortölur);
    tendra eld v. e-t, to make fire by;
    11) ellipt. usages;
    bregða við, to start;
    hann þagði v., he remained silent;
    fá v. þrjú skip, to add three ships;
    þurfa v., to need;
    bjarga, hjálpa e-u v., to help, put right;
    koma e-u við, to bring about.
    (gen. -jar, pl. -jar), f. withy, withe; collar (viðjar af gulli).
    pers. pron. dual, we two.
    * * *
    1.
    f., gen. sing. viðjar, pl. viðjar, [Dan. vidje; Engl. withy; akin is víðir, q. v.]:— a withy or with; síðan var viðin ( a withy halter) dregin á hals honum, Fms. vii. 13 (see v. l.); þarmarnir urðu at viðu (sic) sterkri, Fas. iii. 34; ef röng eða viðjar slitna, Jb. 398; var enginn saumr í, en viðjar fyrir kné, of a boat, Fms. vii. 216; höggva tré til viðja, K. Þ. K. 88; viðjar af gulli ok silfri, on a dog, Hkr. i. 136, Fas. iii. 45; tún-svín þat er hringr, knappr eða við sé í rana, Grág. ii. 232; stjórn-við, the ‘rudder-withy,’ the strap in which the paddle-like rudder moved, like the ζευκτηρίαι in Act. Apost. xxvii. 40.
    2.
    pron. pers. dual (= vit), we two (see ek C); this spelling, which is also that of the oldest vellums, answers to the mod. pronunciation, passim: in mod. usage it has quite taken the place of the old plur. vér.
    3.
    prep., also used ellipt. without its case, or simply as an adverb; við is a curtailed form of viðr, which latter form remains in a few compds, even in mod. usage, thus, viðr-eign, viðr-kenna, viðr-nefni, viðr-lífi, viðr-væri; when found singly, við is the common form in Icel.; but as in MSS. it is commonly abbreviated, v̾, the two forms are hardly distinguishable; við, however, is received as the usual form, viðr being more freq. in Norse vellums, and in some later Icel. vellums imitating the Norse spelling: [Goth. wiþra = πρός; A. S. wider; cp. Scot. wither-shins; O. H. G. widar; Germ. wieder; but Engl. with; Dan. ved; Swed. wäd]:—against, towards, etc.
    WITH DAT.
    A. Against, denoting a leaning or resting on, striking against, or the like; hann hjó hann upp við garðinum, smote him standing against the wall, Nj. 120; stinga höndum við berginu, Symb. 59; ganga við brekkunni, up-hill, against the hill, cp. Lat. adversus montem, Valla L. 212; skjóta við honum skildinum, Fms. i. 44; ljósta skildi við kesjunni, Eg. 378; hann spyrndi við svá fast … spyrna við grunni, Edda 36; kasta sér niðr við vellinum, Nj. 58; leggja e-n við velli, Boll. 344; slá honum niðr við steininum, dashed his head against the stone, Finnb. 292; hann drap hann við borðinu, Korm. 236; hjó af honum höfuð við stokkinum, Fas. ii. 285; ok lagði (þá) við stokki, Am. 73; hús liggja við velli, lie down in ruins, Fms. iii. 144; er hinn efri kjöptr við himni enn hinn neðri við jörðu, the upper jaw touching the heaven, the lower the earth, Edda 41; skera af sér strenginn við öxinni, rubbing it against the axe, Nj. 136; vóru segl hans at sjá við hafi, the sails were seen out at sea, far in the offing, Fas. ii. 403.
    II. against, towards, of direction; gapa við tunglinu, Fas. iii. 622; horfa við e-m, to look towards, face, Eg. 293; horfa baki við e-m, Hkr. iii. 384; líta við e-m, Nj. 132, Fms. i. 125, vii. 314; horfa vid landi, A.A. 24; snúa baki við e-m, Fas. i. 296; snúask við e-m, Hkr. ii. 120.
    III. along with, with, denoting company; hann hafði við sér harpara einn, Str. 57; hann hafði marga smiðu við sér, Fms. ix. 377; fór Margaðr ok Guthormr við honum, Hkr. iii. 113; at Ástríðr mundi vera við feðr sínum, i. 188; er hér ok Sigurðr við jarli, Fms. ix. 327; hann var þar upp fæddr við henni, x. 421; bjóðum vér þér við Hákoni þangat, ix. 252; ferr heim við sínum mönnum, Rd. 312; fór hann við liði sínu, Hkr. iii. 44; við hundrað skipum, Fas. i. 461; gengr síðan í sæti sín við oðrum mönnum, Fms. x. 17; bað biskup ríða við sér (= með sér), 6.
    2. with, of an instrument; jarl hljóp upp við sverði, Fms. ix. 340; sjau menn við vápnum, viii. 14; gengu tveir menn við merkjum, x. 15: the phrase, eiga, ala, geta barn við kouu, Grág., Fms. i. 113, iii. 110, Ld. 102, Eg. 31; merrin fékk við þeim hesti, Landn. 195.
    3. spec. usages; við góðum vinskap, Boll. 362; halda vináttu við föstum trúnaði, Fms. ix. 375; at þær sagnir muni vera við sannindum, true, viii. 6; at berjask við honum eðr við honum lífit láta, ix. 332; fara við herskildi … eyða land við eldi, x. 134; ausa e-t við moldu, Hkr. i. 220; skipuðu mörgum hlutum við (with, among) sínum mönnum, Fms. x. 91; gengu síðan í sæti sín við öðrum mönnum, among other men, 17; skreiðask fram við (= með) landinu, viii. 437.
    4. = ok, with, together with; Þórr við Grimni = Th. and G., Hallfred; höfuð við hjarta, head and heart, Kormak.
    B. METAPH. USAGES:
    I. denoting barter, exchange, against, for (like Gr. ἀντί); gefa gull við grjóti, Fas. iii. 45; selja við verði, Fms. i. 80; seldu mik við hleifi, Hm.; við litlu verði, Eg. 100; við fémútu, Nj. 215; meta e-t við silfri, Fms. x. 5; gefa margra manna líf við yðvarri þrályndi, iv. 194.
    2. denoting remedy, against; beiti við bit-sóttum en við bölvi rúnar, Hm. 140; hjálpa e-m við e-u, to help against, passim.
    II. against, denoting contest, warding off, withstanding; hafa afla við e-m, Lv. 43; hafa liðs-afla, liðs-kost við e-m, Ld. 372, Hkr. i. 272: ellipt., hafa (viz. afi) við e-m, to be one’s match, Lv. 109; þótti sem engi mundi hafa við þeim í vígi, Nj. 89; eg hefi ekki við þér, I cannot lift with (i. e. am no match for) thee; ábyrgjask e-t við e-u, Grág. ii. 216, 364; forða e-m við háska, Edda i. 116; halda þá við ágangi Hákonar, Fms. i. 224; varðveita e-n við e-u, Grág.; ekki hélzk við þeim, Eg. 125; rísa við e-m, Sturl. ii. 119; vera búinn, van-búinn við e-m, Ld. 324; sat hann þar við áhlaupum Dana, Fms. i. 28; vinna við sköpum, Fas. i. 199; sporna við e-u, göra við e-u, see göra, sporna; ef þat nemr við förinni, Ld. 70 (see nema A.I. 7, 8); mæla við e-u, Hkr. ii. 198; tölðu allir við förinni, Greg. 28; setja hug sinn við e-u, Fms. x. 232; kveða nei við e-u, Sturl. i. 27; drepa hendi við e-u, Hkr. ii. 164; reiðask við e-u, Nj. 182; e-m ríss hugr við e-u, Fas. i. 30; mér býðr við e-u, to loathe; sjá við e-u, to shun; varna við e-u, to beware of; vera hætt við e-u, in danger of, Ísl. ii. 262; ú-hætt við e-u, safe, Landn. 319.
    III. with verbs;liggja við e-u, to lie on the verge of; honum lá við falli, Fas. iii. 261; búið við skipbroti, Ísl. ii. 245; honum var við andhlaupi, Eg. 553; sjá, horfa, líta … við e-u, to look towards; taka við e-u, to receive; búask við e-u, to prepare for, expect, Ld. 106; verða vel, ílla, við e-u, to behave well, ill, on some occasion; komask við veðri, see veðr.
    IV. ellipt. usages; þeir snerusk þá við, turned round, facing, Nj. 245; hón drap við hendi, Lv. 38; hann laust við atgeirinum, Nj. 84.; hann stakk við forkinum, Eg. 220; hann stakk við fótum, stopped, Finnb. 300; hrífa við, to catch hold, Bs. i. 197, 423, Gísl. 125; búask við, to make oneself ready; göra við, to resist; rísa við, to withstand, Fs.; at ek bjóða við tvenn verð, Ld. 146; hvatz hinn fiðr við, whatsoever he may object, Nj. 99; taka við, to begin where another stops; þú skalt gefa mér við ( in return) verjuna, Fbr.
    WITH ACC.
    A. By, at, close to:
    I. denoting proximity; skjöldr við skjöld, shield to shield, in a row, Nj. 125; skip við skip, Ó. H. (in a verse); samnask hlutr við hlut, Rb. 108; hálsinn við herðarnar, Ld. 40; sníða skeggið við hökuna, Eg. 564; við bryggju-sporðinn, Fms. i. 14; grafa barn við kirkju-garð út, K. Þ. K.; uppi við fjallit, Eg. 137; við Sandhóla-ferju, Nj. 29; við vaðit, 83; við veginn, by the way-side, Fb. ii. 330; hér við ána, by the river, Ld. 46; búa við Þjórsá, Nj. 93; liggja við land, Fms. i. 14; við Ísland, Grág.; binda stein við hálsinn, Ld. 154; draga segl við hún, hoist sail to the top, Hkr. ii. 6; reka spora við eyra e-m, Nj. 82; festa e-n við meið, tré, to fasten to a pole, a tree, Glúm. 391; nísta við gólfit, to pin it to the floor (see nista); binda við fót e-s, to bind up a broken leg, Bárð. 167; dró upp flóka við austr, in the east, Vígl. 22.
    2. temporal, towards, at; við vetr sjálfan, Fms. ii. 97; Krók. 51 C; við sólar-setr, Fas. i. 514; við sól, with the sun, at sunrise. Eg. 717; við aptan, towards evening, Grág. (Kb.) ii. 143; við þat sjálft, at that moment, Fms. xi. 432; bregða í kross við hvert orð, at every word, K. Þ. K.; vera við aldr, to be stricken in years, Eb. 18, Ísl. ii. 192, Fms. ii. 81; ef barn er við dauða, on the point to die, N. G. L. i. 345; við sjálft, on the verge of (see sjálfr); við váða sjálfan, búið við geig, on the verge of, Eg. 158; Grettir var við svefn, just asleep, Grett. 127.
    3. phrases, við svá búit, after all done, often with the notion of ‘in vain, nothing having been done’ (búa B. II. δ); fóru við þat heim, Fms. i. 54, ix. 469, Nj. 127; skildu við þetta, 260, Ísl. ii. 217.
    II. at, to; Hrútr er við skip, Nj. 4; Hrútr var við búð, 79; vera heima við bú sitt, 215; hanga upp við siglu-rá, Fas. iii. 659; bundinn við staf, Eg. 232; fastr við altara, fastened to the altar, Vm. 110; styðja sik vid e-t, to lean on, Fms. ix. 512; sitja upp við hægindit, leaning on it, Ld. 16; sitja upp við vegginn, Nj. 153; ganga við staf, 219; ganga við tréfót, Eb. 66; styðjask við höndina, Fas. i. 228; rísa upp við olboga, Þórð. 15; sitja við stýri, at the rudder, Eg. 385; hafa barn við brjóst, to have a bairn at breast, N. G. L. i. 340; leggja, bæta, auka, við e-t, to add to; blanda við e-t, to mix with; vera við e-t, to be present at, Ld. 92, Eg. 540; sitja við drykk, mat, to sit at drink, meat, Eg. 303, 420.
    III. denoting association, together with; vera samþingi, samfjórðungs við e-n, Grág. ii. 237; vera saman við e-n, vera samvista við e-n, eiga samneyti við, vera sammæðr við e-n, passim; vera utan-fjórðungs við víg, Grág. ii. 89; vera við e-t riðinn; þeir vildu eigi vera hér við heiðna menn, Íb. 4; búa við e-n, Gísl. 17.
    2. direction; í sýn við bæinn, Fas. ii. 507; í örskots-helgi við garðinn, Grág.; standa í höggfæri við e-n, Nj. 97; við þat lík at lifa, Hm.
    IV. denoting company, with; bauð þeim heim við alla sína menn, Vígl. 27; riðu við sextigi manna, Nj. 10, 213, Ld. 164; gékk á land við einn svein, Fms. ix. 502; sækja land við útlendan her, Hkr. i. 198; við fá, marga … menn, Fas. i. 35; the phrase, við annan, þriðja fjórða … mann (see annarr I. 1); þú ert hér kominn við svá mikit fé, Ld. 112; sækja mál við níu búa, Grág.; við váttorð, Kb. i. 103; leyfa e-t við vitni, Ld. 104; bjóða e-t við váttorð, in the presence of, by witnesses, Nj. 243.
    B. METAPH. USAGES:
    I. towards a person or thing, respecting, regarding; hryðja við aðilja, Grág. (Kb.) i. 127; missa fjár síns við þjóf, Grág.; skilja við e-n, to part with (see skilja); til metnaðar við sik, Edda i. 20; til huggunar við sik, Ld. 228; til þjónustu við e-n, Eg. 28; til gæzlu við e-n, for keeping, watching one, Ld. 152; ganga, koma, fara til fundar, til móts … við e-n, 62, 90, Nj. 4, Eg. 101; mildr, blíðr, léttr, kátr, ástúðigr, góðr, harðr, grimmr, reiðr, harðráðr, stríðr, … við menn, mild … towards, Nj. 2, 47, 48; víkjast undan við e-n, Ld. 42; fyrir kapps sakir við e-n, til liðveizlu, hjálpar … við e-n, Eg. 44, Nj. 75; sýna vinskap, halda vinskap við e-n, Ld. 150; leggja ást við e-n, 34; líka vel, ílla við e-n, Nj. 53; eiga eyrindi við e-n, Eg. 260; eiga orð við e-n, 255; hafa lög við e-n, Nj. 106; tala, mæla, ræða, segja, spjalla við e-n, to talk, speak … with a person, passim; skipta, eiga, … við e-n, to deal… with; berjask, deila við e-n, to fight with, against; göra e-t við e-n, so to act with, Greg. 43; reyna e-t við e-n, to contend with one, Nj. 46, 94, Edda i. 106; hafa misgört við e-n, Fms. viii. 103; láta vaxa óþokka við e-n, Nj. 107; tilför við Gunuar, 101; mála-tilbúnaðr við e-n, 100; sekr við e-n, útlagr við goða, Grág.
    2. hræddr við e-n, afraid of one; verða varr við e-t, to perceive; vanr við e-t, used to a thing; hann var svá vanr við vini sína, Fms. viii. 220; fella sik við e-t, kunna við e-t, to apply oneself to, to like.
    II. of cause, by, at; falla við högg, to fall by a stroke, Nj. 163; hrata við lagit, Eg. 379; vakna við e-t, Fas. ii. 116; vakna við draum; verða glaðr, reiðr, hryggr, úkátr … við e-t, to become glad, wroth … at, Íb. 10, Eg. 102, 321, passim; bregða sér við e-t, Ld. 190: by, við minn atbeina, Fms. vi. 66; við samþykki e-s, Eg. 165; við ráð e-s, Grág. (Kb.) ii. 30; gört þat við einræði þitt, Ld. 188; et þat at vánum við skaplyndi Þorgeirs, Nj. 255; hlaða seglum við mikinn háska, with great danger, Korm. 168; sigla við stjörnu-ljós, to sail by star-light, Fms. i. 24; lesa við ljós, to read with a light; búa sik við skart, to dress fine.
    III. as compared with, set off against; sex sær við kú, Grág. i. 502–504; selja, virðing sína við íllgirni þínaa, Eb. 160; þrjóta mun mik íllsku við þik. Hkr. i. 322; mik skortir við hann, Nj. 90; hafa afta við e-n, Eg. 187; eigi minna virðr enn við konunginn, i. e. of equal worth with the king, Fms. xi. 45; er þetta við mikla fémuni, Hrafn. 19; fjórðungi skerð við goðorð önnur, Grág. (Kb.) i. 211; Skotland er þriðjungr ríkis við England, Nj. 266; þriðjung við liðsmenn, Eg. 57; at þriðjungi við ykkr, Ld. 102; helming við hann, Fms. i. 22; gaf þeim hálfar tekjur við sik, 7.
    IV. við þann kost, on that condition, Grág. (Kb.) i. 233: of medicine, for, við svefnleysi, við orms-bit, við offeitan kvið …, Lækn.: in mod. usage dat., and so in Hm. 138.
    V. denoting fitness, proportion; göra klæði við vöxt e-s, Eg. 516; við þeirra hæfi, 109; er þat ekki við þitt æði, Ld. 298; vera við alþýðu-skap, Fs. 63; við sik, in proportion, B. K. 8; neyta skógar við sik sem þarf, Grág. ii. 292; þat er hann má eigi sjálfr við sik njóta, himself alone, 623. 21; hann var skapaðr allr við sik, well shaped, symmetrical, Fas. i. 173; fagrt ok allt vel við sik, Fms. x. 321; veðrit vesnaði en nátt-myrkr á við sik. Bjarn. 52; vita hvat við sik væri, to know what was the matter, Fms. xi. 11, Fas. ii. 516; leggja mál við tré, Ld. 316; draga kvarða við lérept, vaðmál, Grág. i. 497, 498.
    VI. with, by, denoting means; tendra eld við fjallrapa, to light fire with, Bs. i. 7; við þessar fortölur, Ld. 204; kom svá við umtölur góðra manna, Nj. 267; við áskoran þína, 258; mýkjask við e-t, Fms. v. 239; húð skorpnuð við eld, Nj. 208.
    VII. with verbs; lifa við skömm, meizlur, harm, lifa við slíka harma, to live with or in shame, sorrow, Nj. 92, Hkr. ii. 107, Eg. 604, Ld. 332; leika við e-n, Nj. 2; kaupa við e-n, Grág.; binda við e-t, to bind, fasten to; sætta, rægja, friða e-n við e-n, Eg. 226, Grág. ii. 99; tala, … við e-n, to speak, deal … with, Nj. 2, 197, Ld. 22 (see I); hefja upp bónorð við e-n, Eg. 38; leita eptir við e-n, leita ráða við e-n, eiga hlut at við e-n, Nj. 75, 101, 213, Eg. 174; fæða, lifa, fæðask, ala, búa, bjargast, við e-t, to feed, live, subsist … on, Edda i. 46, Fms. i. 226, v. 219, Nj. 236, passim; vera við e-t, to be present at, and metaph. to enjoy, Hom. 87, Edda (pref.); nema lyfsteinn sé við riðinn, Ld. 250; hann brá upp við fætinum (viz. við lagit), Nj. 264; binda við e-t, to bind to, Fms. ix. 358; at þeim heimilum ok í örskotshelgi við (viz. þau) á alla vega, Grág. (Kb.) i. 88; þar við, hér við, at engi mundi þar þora við at etja, Nj. 89.
    2. hagr við e-t, skilful at; kunna vel við e-t, id.; skjarr við skot, Ls.; temja, venja, … við e-t; drekka við sleitur (see sleita); kveða við raust, Sturl. iii. 317, Eg. 554; syngja vid tón, Sturl. iii. 210; búa sik við skart, skikkja búin við gull, Fms. x. 199; skyrta saumuð við gull, embroidered with, Fas. ii. 529; glóa við gull, to glow or gleam with gold, Lex. Poët.
    VIII. elliptical or ad- verbial usages; bregða við, to start; hann þagði við, remained silent, Nj. 2; verða bilt, felmt við, Ísl. ii. 274, Nj. 105; fá við þrjú skip, to add three ships, Fms. xi. 73; jók nú miklu við, it waxed much, Ld. 54; kveða við, gella við, to scream, yell; þurfa við, to need, Nj. 74; njóta e-s við, to enjoy, 85; komask við, to be touched; leita við, to try; bera við, to happen (see bera); koma við, to touch; standa, bíða við, to stop a bit; nema við, to hinder, cause a hindrance; kunna við, to like; koma e-u við, to bring a thing about, 101; ef ek viðr um kæmumk, if I could manage it, Hbl.; bjarga e-u við, hjálpa við, to help, put right; reisa við, rétta við, to raise up again, put right; kannask við, to recognise; vera við staddr, to be present, = við e-t staddr.
    IX. in recipr. phrases, talask við, eigask við, fásk við, etc., to speak … to one another, where the object is suffixed to the preceding verb.
    X. with an adverb or particle, of direction; upp á við, niðr á við, upwards, downwards; vestr á við, Fas. ii. 244; móts við, towards; á við, equivalent to (það er á við tvær merkr); austan við, vestan við, sunnan við, fram við, inn við, etc., followed by an accusative.

    Íslensk-ensk orðabók > VIÐ

  • 31 fœra

    (-ða, -ðr), v.
    1) to bring, convey (fœra fé til skips);
    2) to bring, present (fœra e-m e-t);
    fœra e-m höfuð sitt, to surrender to one;
    fœra e-m kvæði, to deliver a poem;
    3) to remove (fœra kirkju, fœra bú sitt);
    4) with preps.:
    fœra e-t at e-m, to inflict on one;
    fœra skömm at e-m, to sneer at one;
    refl., fœrast at, to bestir oneself;
    mega ekki at fœrast, to be unable to do anything;
    fœra á e-n, to mock one;
    refl., fœrast á fœtr, to grow up;
    fœra e-n fram, to maintain, feed;
    fœra e-t í hljóðmæli, to hush up;
    fœra e-n í kaf, to plunge one under water;
    fœra sik í ætt, to vindicate one’s kinship (by a gallant deed);
    fœra e-n niðr = fœra e-n í kaf;
    fœra korn (sáð) niðr, to put down corn (seed), to sow;
    fœra e-t sundr, to split asunder;
    fœra e-n til kristni, to convert to Christianily;
    fœra til rétts máls, to turn into prose;
    refl., fœrast undan e-u, to quit (release) oneself of;
    fœra upp, to put up (fœra upp vef);
    to lift up (fœra upp øxina);
    to take out (fœra upp mat ór katli);
    fœra út búðarveggi, to enlarge the walls of a booth.

    Íslensk-ensk orðabók > fœra

  • 32 dekra viî, mata

    Íslensk-ensk orðabók > dekra viî, mata

  • 33 mata meî skeiî

    Íslensk-ensk orðabók > mata meî skeiî

Страницы
  • 1
  • 2

См. также в других словарях:

  • Feed-in tariffs in Australia — Feed in tariffs generally refers to the rates at which a small scale producer of electricity (such as a household) is able to sell that electricity to another party (generally their electricity retailer). They are a means of providing PV… …   Wikipedia

  • Feed-forward — is a term describing a kind of system which reacts to changes in its environment, usually to maintain some desired state of the system. A system which exhibits feed forward behavior responds to a measured disturbance in a pre defined way mdash;… …   Wikipedia

  • Feed The Children — founded in 1979 is a Christian, international, non profit relief organization, whose stated mission is to deliver food, medicine, clothing and other necessities to individuals, children and families who lack these essentials due to famine, war,… …   Wikipedia

  • Feed — Feed, n. 1. That which is eaten; esp., food for beasts; fodder; pasture; hay; grain, ground or whole; as, the best feed for sheep. [1913 Webster] 2. A grazing or pasture ground. Shak. [1913 Webster] 3. An allowance of provender given to a horse,… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • feed — Feed, n. 1. That which is eaten; esp., food for beasts; fodder; pasture; hay; grain, ground or whole; as, the best feed for sheep. [1913 Webster] 2. A grazing or pasture ground. Shak. [1913 Webster] 3. An allowance of provender given to a horse,… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Feed bag — Feed Feed, n. 1. That which is eaten; esp., food for beasts; fodder; pasture; hay; grain, ground or whole; as, the best feed for sheep. [1913 Webster] 2. A grazing or pasture ground. Shak. [1913 Webster] 3. An allowance of provender given to a… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Feed cloth — Feed Feed, n. 1. That which is eaten; esp., food for beasts; fodder; pasture; hay; grain, ground or whole; as, the best feed for sheep. [1913 Webster] 2. A grazing or pasture ground. Shak. [1913 Webster] 3. An allowance of provender given to a… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Feed door — Feed Feed, n. 1. That which is eaten; esp., food for beasts; fodder; pasture; hay; grain, ground or whole; as, the best feed for sheep. [1913 Webster] 2. A grazing or pasture ground. Shak. [1913 Webster] 3. An allowance of provender given to a… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Feed gear — Feed Feed, n. 1. That which is eaten; esp., food for beasts; fodder; pasture; hay; grain, ground or whole; as, the best feed for sheep. [1913 Webster] 2. A grazing or pasture ground. Shak. [1913 Webster] 3. An allowance of provender given to a… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Feed head — Feed Feed, n. 1. That which is eaten; esp., food for beasts; fodder; pasture; hay; grain, ground or whole; as, the best feed for sheep. [1913 Webster] 2. A grazing or pasture ground. Shak. [1913 Webster] 3. An allowance of provender given to a… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Feed heater — Feed Feed, n. 1. That which is eaten; esp., food for beasts; fodder; pasture; hay; grain, ground or whole; as, the best feed for sheep. [1913 Webster] 2. A grazing or pasture ground. Shak. [1913 Webster] 3. An allowance of provender given to a… …   The Collaborative International Dictionary of English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»