Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

taujan

  • 1 TÝJA

    I)
    f. poet. doubt.
    (týr, týði, týt), v. to avail, = tœja( hvat man mér týja, etc.?); þat týði ekki, it was of no avail.
    * * *
    tæja, tjóa, and tjá, the forms of this verb vary: tæja, tæjar tæja make a rhyme, Pd. 18; pres. tœr, pret. tœði, part. neut. tœð: týja, týr, týði: tjóa, pres. tjóar, pret. tjóaði or tjóði, see below B: and lastly, tjá, pres. té, tér (mod. tjái), pret. téði, part. téðr, téð: with neg. suff. tær-a, does not, Fms. vii. (in a verse): [Ulf. taujan = ποιειν; tawidon on the Golden horn; A. S. tawjan; O. H. G. zawian; Germ. thun; Dutch touwen.]
    B. Prop. to do, work; but here göra (q. v.) has in the Scaudin. taken the place of tæja, it is therefore only used in the sense,
    II. to help, assist, with dat. or absol.; at tœja Kleppjárni, Ísl. ii. 482 (Heiðarv. S.); þeir menn er tæðu máli Þorsteins, Ísl. ii. 305; þú tæðir mér, Drottinn ok huggaðir mik, 655 v. 2; tæja sjúkum ok vúluðum, 645. 93; þat góz eptir verðr skal ek töja ( bestow on) guðs móður, Mar.; ef þú vilt tæja honum, Clem. 56; Guðs mildi tæði málum hans, 45; hamingjan lét enn eigi seinat sér at töja honum, Al. 139; hirð er tæði honum vel, Fms. vi. 317 (in a verse); Kristr tær hodda hristi …, Lex. Poët.; at týjanda Guði = Deo auxiliante, Hom. 27; árnendr várir ok týiendr (töyiendr Cod.), 149; sá er öðrum vill týja til orrostu, 42; segir þat mest týja, at eigi hafi Guð nauðga þjónustu, O. H. L. 42; týja svá göfuglegri bæn, Hom. 1; opt hefir höfðingjum mikit tjóað at berjask at eins með frameggjan, Al. 5; kölluðu þeir á Jacobum, at þeir kæmi til at tjá þeim, 656 C. 2; Drottinn várr té (subj.) oss til þess, at vér megim, Hom. 90: recipr., téisk at báðir, help one another! H. E. i. 245.
    2. to avail; ok tör þat því at eins, ef hann vissi eigi, at, … it avails only in the case that he knew not, Grág. i. 315; þat týr ekki, boots not, avails not, or týði ekki, it was of no avail, eigi tør bónda sjá bjorgkviðr, 431; ek vissa at mér myndi ekki týja at forðask þik, Eg. 165; eyfit týr þótt skyndi seinn, a saying (see eyvit); ekki týr yðr nú at tauta eðr tutla, Fms. viii. 234 (tjár, Fb. ii, l. c.); hvárki tæði (týði, Hkr. l. c.; tjáði, Fms. v, l. c.) bæn manna né féboð, Ó. H. 190; konungr var svá reiðr at henni týði ekki at biðja, Hkr. i. 100; allir löttu Sigurð jarl í at ganga ok týði ekki (tjáði, v. l.), Nj. 271; lítið týr oss at mæða líkam várn í föstum, Hom. 73; hvat mun mér týja at eggja þá menn, what need I? Fms. viii. 136 (tjá, v. l.); ok er hón sá at eigi týði at flytja þetta mál lengra, þá hætti hón, xi. 288 (v. l.); sem hann sá at ekki týði þar at standa, Str. 42; Þorvaldr lét ekki tjóa at sakask um verkit, Glúm. 374; mun mik ekki tjóa at letja, Nj. 16; eigi mundi tjóa at brjótask við forlögunum, Fs. 20; at ekki moni tjóa, Fas. i. 364; ekki mun tjóa at göra þat, Fms. ii. 194 (v. l.); eigi þykkir oss þat tjóa, Gullþ. 20; veit ek eigi hvat þat mon tjóa, Mork. 194; Baglar sá at ekki tjóaði (tjóði) eptir at halda, Fms. ix. 13 (v. l. 7); ok tjóaðí ekki fyrir-tölur hans, x. 301; hefir ek um talat ok tjóar mér eigi, Fs. 60; eggjat væri nú ef nökkut tjóaði, 4; þeir biðja at … ok tjóar ekki, Glúm. 390; tjóði honum alls ekki, Str. 42; ekki tjóar skriptar-gangr þeim er …, 43; en at svá búnu tjár ekki, Fas. i. 364; hvat mun þá tjá við at mæla, Glúm. 324; hvat tjár mér nú, at hafa til hans stundat, Al. 129; ekki mun tjá at saka sik um orðinn hlut, Nj. 20; and so in mod. usage, þetta tjáir ekki, this won’t do; það tjáir ekki, ‘tis of no use; tjár þat alls ekki, Gísl. 43.
    3. peculiar usage, to grant, allow; því meiri gæsku er hann téði þeim af sinni hendi, Hom. 109.
    III. as an auxiliary verb; sól tér sortna, the sun does blacken, Vsp. 57 (see p. 264, foot-note 3); áðr tæði ben blæða, blood did flow, Nj. (in a verse); tjá buðlungi blæða undir, Hkv. Hjörv.; tær-a standa þarft af Þóri, Fms. vii. (in a verse); hón tær binda, Orkn. (in a verse); hann tæði velja, Rekst.; hyggja tæði, did think, Bkv. 13; tæði færa, did bring, Fms. vi. 340; Boðnar bára tér vaxa, does wax, Edda (in a verse). ☞ See also tjá, which is a different word.

    Íslensk-ensk orðabók > TÝJA

См. также в других словарях:

  • taujan — pron. pers. dat. sing. → tu …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • taujan — *taujan germ., schwach. Verb: Verweis: s. *tawjan s. tawjan; …   Germanisches Wörterbuch

  • taujan — (taw ) [akin to Eng taw] : make. Deriv. tass (*) regulated, taui work, tewa order, tewi order, tewjan (*) arrange, tojis (*) doer. Comp. attaujan (*) adorn, fullatojis perfect, gatass (*) regulated, gataujan make, gatewjan decree, missataujands… …   Gothic dictionary with etymologies

  • (deu-2 or dou-) : du- —     (deu 2 or dou ) : du     English meaning: to worship; mighty     Deutsche Übersetzung: etwa “(religiös) verehren, gewähren, verehrungswũrdig, mächtig”     Material: O.Ind. duvas n. “ offering, worship instruction “, duvasyáti “ honors,… …   Proto-Indo-European etymological dictionary

  • ataviar — (Del gótico taujan, hacer, obrar.) ► verbo transitivo/ pronominal INDUMENTARIA Y MODA Adornar o arreglar a una persona: ■ se atavió con su mejor traje. SE CONJUGA COMO vaciar SINÓNIMO engalanar * * * ataviar (¿del gót. «taujan», hacer, obrar?) tr …   Enciclopedia Universal

  • tu — 1 tù pron. pers. II prs. K, Š; SD1183, SD375, BPII205, H167, R, MŽ, Sut, N, M, tùgu DP17; K, N, tugujan, tùjai, KŽ, LzŽ, tùjaina, tujainai AruP14, tùjaino LD434(Kp, Lkm, Rš), tùjainos Pl, Plš, Dglš, Lkm, tùjan NdŽ, KŽ; PK77, 80, JJ,… …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • Taw — Taw, v. t. [imp. & p. p. {Tawed}; p. pr. & vb. n. {Tawing}.] [OE. tawen, tewen, AS. t[=a]wian to prepare; cf. D. touwen, Goth. t[=e]wa order, taujan to do, and E. tool. [root]64. Cf. 1st {Tew}, {Tow} the coarse part of flax.] 1. To prepare or… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Tawed — Taw Taw, v. t. [imp. & p. p. {Tawed}; p. pr. & vb. n. {Tawing}.] [OE. tawen, tewen, AS. t[=a]wian to prepare; cf. D. touwen, Goth. t[=e]wa order, taujan to do, and E. tool. [root]64. Cf. 1st {Tew}, {Tow} the coarse part of flax.] 1. To prepare or …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Tawing — Taw Taw, v. t. [imp. & p. p. {Tawed}; p. pr. & vb. n. {Tawing}.] [OE. tawen, tewen, AS. t[=a]wian to prepare; cf. D. touwen, Goth. t[=e]wa order, taujan to do, and E. tool. [root]64. Cf. 1st {Tew}, {Tow} the coarse part of flax.] 1. To prepare or …   The Collaborative International Dictionary of English

  • taw — I. transitive verb Etymology: Middle English, to prepare (soil), taw, from Old English tawian to prepare, make; akin to Old High German zawjan to hasten, Gothic taujan to do, make Date: before 12th century to tan (skins) usually by a dry process… …   New Collegiate Dictionary

  • Goldhorn von Gallehus — Rekonstruktion der Hörner im Nationalmuseum Dänemarks Die Goldhörner von Gallehus waren zwei aus Gold gefertigte Trink oder Blashörner, die 1639 bzw. 1734 in Gallehus in der Nähe von Tondern im Süden Jütlands gefunden worden sind. Datiert werden… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»