Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

surculi+n+m

  • 21 crassamentum

    crassāmentum, i, n. [st2]1 [-] Col. dépôt, sédiment, résidu. [st2]2 [-] Plin. épaisseur, grosseur.
    * * *
    crassāmentum, i, n. [st2]1 [-] Col. dépôt, sédiment, résidu. [st2]2 [-] Plin. épaisseur, grosseur.
    * * *
        Crassamentum. Gellius, Surculi duo erant pari crassamento. Grosseur, Espesseur.

    Dictionarium latinogallicum > crassamentum

  • 22 exto

    exsto (exto), āre - intr. - [st2]1 [-] être élevé au-dessus, se tenir au-dessus, dépasser, faire saillie, être saillant, être proéminent, ressortir. [st2]2 [-] ressortir, apparaître, se montrer, être visible. [st2]3 [-] durer, subsister, rester, survivre, exister, être. [st2]4 - tr. - s'élever au-dessus de, dépasser.    - exstabat ferrum de pectore, Ov. M. 9, 128: le fer ressortait par la poitrine.    - exstat + prop. inf.: il est certain que, c’est une chose avérée que.    - exstare aliquem, Stat. S. 1, 2, 116: dépasser qqn. (exstare + acc. chez les poètes).    - auctorem doctrinae ejus, quia non exstat alius, Pythagoram edunt, Liv. 1, 18, 2: du fait qu'il n'y en a aucun autre, il tire, rapporte-t-on, sa science de Pythagore.
    * * *
    exsto (exto), āre - intr. - [st2]1 [-] être élevé au-dessus, se tenir au-dessus, dépasser, faire saillie, être saillant, être proéminent, ressortir. [st2]2 [-] ressortir, apparaître, se montrer, être visible. [st2]3 [-] durer, subsister, rester, survivre, exister, être. [st2]4 - tr. - s'élever au-dessus de, dépasser.    - exstabat ferrum de pectore, Ov. M. 9, 128: le fer ressortait par la poitrine.    - exstat + prop. inf.: il est certain que, c’est une chose avérée que.    - exstare aliquem, Stat. S. 1, 2, 116: dépasser qqn. (exstare + acc. chez les poètes).    - auctorem doctrinae ejus, quia non exstat alius, Pythagoram edunt, Liv. 1, 18, 2: du fait qu'il n'y en a aucun autre, il tire, rapporte-t-on, sa science de Pythagore.
    * * *
        Exto, extas, extiti, extitum, pen. cor. extare. Virg. Apparoistre hors.
    \
        Extat capite solo ex aqua. Caes. On ne luy veoit que la teste hors l'eaue.
    \
        Ita vt supra terram paululum extent. Columel. Sortent un peu hors la terre.
    \
        Extant aedificia modice ab humo. Plin. Ne sont gueres eslevez hors terre.
    \
        Extant surculi de arbore sex digitis. Colu. Sortent hors l'arbre.
    \
        Extat e terra sesquipede. Colum. Un pied et demi hors terre.
    \
        Apparet atque extat vtrum simus earum rerum rudes, an didicerimus. Cic. Il appert, On voit.
    \
        Extant libri, orationes, studia, picturae, et huiusmodi. Sont en estre, ils se trouvent.
    \
        Non extat alius author doctrinae eius. Liu. Il n'y a point d'aultre autheur, etc.
    \
        Extat id. Cic. On l'appercoit, Il se monstre.
    \
        Dum id extabit. Cic. Tant que cela durera.
    \
        Extiterunt inimicitiae inter eos. Cic. Inimitiez sont sorties ou levees ou sources entre eulx.
    \
        Extat literis. Cic. Il est escript.
    \
        Extat memotia, sunt tabulae publicae: redargue me si mentior. Cic. Il en souvient encore bien, Il est enregistré, Les registres en sont encores.
    \
        Siquando aliquod officium extitit amici in periculis aut adeundis, aut, etc. Cic. S'il s'est monstré, etc.
    \
        Nostrum studium extabit in conueniendis magistratibus et senatoribus. Cic. On voirra et apparcevra on, etc.
    \
        Extant vestigia. Liu. Demeurent et les voit on tousjours, Les appercevances y sont.
    \
        Extat, pro Est. Quint. Tullius vt vbique, etiam in hoc opere, Platonis aemulus extitit. A esté, S'est monstré.
    \
        Quales tibi saepe scripsi, Consules extiterunt. Cic. Se sont monstrez tels.

    Dictionarium latinogallicum > exto

  • 23 silens

    sĭlens, entis part. prés. de sileo. [st2]1 [-] qui se tait, silencieux; où l'on se tait. [st2]2 [-] oisif, inerte, inactif.    - umbrae silentes, Virg. En. 6: les ombres silencieuses, les morts.    - silentes, ĭum (poét. um), m.: les morts, les mânes.    - rex silentum, Ov. M. 5: le roi des ombres (Pluton).    - silentum sedes, Ov. M. 15: le séjour des morts.    - anni silentes, Claud.: les (cinq) années de silence (imposées aux disciples de Pythagore).    - coetus silentum, Ov. M. 15: la réunion des silencieux (des disciples de Pythagore).    - lunā silenti, Cato, R. R. 29: à l'époque où la lune ne brille plus, à la fin du mois.    - dies silens a ventis, Col. 4: journée sans vent.
    * * *
    sĭlens, entis part. prés. de sileo. [st2]1 [-] qui se tait, silencieux; où l'on se tait. [st2]2 [-] oisif, inerte, inactif.    - umbrae silentes, Virg. En. 6: les ombres silencieuses, les morts.    - silentes, ĭum (poét. um), m.: les morts, les mânes.    - rex silentum, Ov. M. 5: le roi des ombres (Pluton).    - silentum sedes, Ov. M. 15: le séjour des morts.    - anni silentes, Claud.: les (cinq) années de silence (imposées aux disciples de Pythagore).    - coetus silentum, Ov. M. 15: la réunion des silencieux (des disciples de Pythagore).    - lunā silenti, Cato, R. R. 29: à l'époque où la lune ne brille plus, à la fin du mois.    - dies silens a ventis, Col. 4: journée sans vent.
    * * *
        Silentes. Ouid. Les trespassez.
    \
        Caelum silens. Plin. Un temps serein.
    \
        Anni silentes. Claud. Les cinq ans que les nouveaulx disciples de Pythagoras se taisoyent, seulement escoutants la doctrine de leur maistre, Les ans de silence.
    \
        Dies silens a ventis. Columel. Auquel ne fait aucun vent, Point venteux.
    \
        Flos silens. Columel. La fleur qui n'est encore espanie.
    \
        Luna silens. Plin. Quand il ne fait point de lune.
    \
        Luci silentes. Sil. Forest où l'on n'oyt aucun bruit.
    \
        Spiritus silentis dies. Colum. Un jour qui ne fait point de vent.
    \
        Surculi silentes. Columel. Qui ne bourgeonnent point.
    \
        Venti silentes. Columel. Qui se tiennent coy, et ne ventent point.
    \
        Vineae silentes. Columel. Qui ne bourgeonnent point encore.
    \
        Vmbrae silentes. Virgil. Les ames des trespassez.

    Dictionarium latinogallicum > silens

  • 24 surculus

    surcŭlus, i, m. [st2]1 [-] jeune branche, pousse, rejeton, surgeon, scion, bouture, greffe. [st2]2 [-] jeune arbre, arbrisseau. [st2]3 [-] branche, baguette. [st2]4 [-] Cels. écharde, épine. [st2]5 [-] Apic. broche, brochette (t. de cuisine).    - surculum defringere, Cic.: briser une branche (comme symbole de la prise de possession d'un champ).    - da mihi ex ista arbore quos seram surculos, Cic.: donne-moi des boutures de cet arbre pour que je les plante (chez moi).    - ex surculo vel arbor procedit, ut olea, vel frutex, ut palma campestris, Col.: d'un rejeton provient ou un arbre, comme l'olivier, ou un arbrisseau, comme le palmier des champs.
    * * *
    surcŭlus, i, m. [st2]1 [-] jeune branche, pousse, rejeton, surgeon, scion, bouture, greffe. [st2]2 [-] jeune arbre, arbrisseau. [st2]3 [-] branche, baguette. [st2]4 [-] Cels. écharde, épine. [st2]5 [-] Apic. broche, brochette (t. de cuisine).    - surculum defringere, Cic.: briser une branche (comme symbole de la prise de possession d'un champ).    - da mihi ex ista arbore quos seram surculos, Cic.: donne-moi des boutures de cet arbre pour que je les plante (chez moi).    - ex surculo vel arbor procedit, ut olea, vel frutex, ut palma campestris, Col.: d'un rejeton provient ou un arbre, comme l'olivier, ou un arbrisseau, comme le palmier des champs.
    * * *
        Surculus, surculi, pen. cor. m. g. Varro. Un sourgeon, Un jecton, ou rejecton d'un arbre, Aucunesfois une Greffe, Une petite branche.

    Dictionarium latinogallicum > surculus

  • 25 adrado

    ad-rādo, rāsī, rāsum, ere, an-, beschaben, an-, bekratzen, scobinā ego illum actutum adraserim, wahrsch. = prellen, Plaut. fr. bei Varr. LL. 7, 68. – u. Bart- u. Haupthaar, Bäume stutzen (Ggstz. abradere), adrasus quidam, Hor.: adrasum caput, Col.: adrasi surculi, Col. – Übtr., λειτούργιον illud... nescio an satis, circumcisum tamen et adrasum est, beschnitten u. gestutzt (obschon nicht ganz unschädlich gemacht), Plin. ep. 2, 12, 1.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > adrado

  • 26 affero

    af-fero (ad-fero), attulī (adtulī), allātum (adlātum), afferre (adferre), her-, herbei-, hinbringen, -tragen, - schaffen, -liefern, m. bl. Acc., od. zugl. m. folg. ad od. m. bl. Dat. des Orts od. der Person, I) eig.: 1) v. leb. Wesen: C. Attuli hunc (habe hergebracht). Ps. Quid attulisti? C. Adduxi volui dicere, Plaut.: lumen, Enn. fr.: dona, panem, Curt.: argentum secum, Plaut.: coronam auream donum (als G.), Curt. 4, 2 (7), 2: huc afferam meum corium et flagrum, Varr. fr.: affer huc scyphos, Hor.: inde mortuus Romam allatus, Liv.: aff. eo (dahin) munera cuiusque generis, Nep.: scrinium cum litteris... eodem (ebendahin) Sall.: viginti minas ad alqm, Plaut.: HS sexagies ad alqm, Caes.: argentum alci, Ter.: camelis (auf K.) cocta cibaria, Curt.: lecticā (in einer S.) alqm in forum, Liv.: ex propinquis urbibus cocta cibaria in castra, Liv.: a Graecia leges, Flor.: tabulas Romam, Caes.: alqd domo, Cic.: omnem cibum pede ad rostrum, veluti manu, Plin.: lapidem ad filium claudendum ad introitum aedis, Nep.: scribam sibi pugionem a Bibulo attulisse, Cic.: peditem alvo (im Bauche), Verg.: alimenta nubibus (Dat.), zuführen, Ov. – insbes., afferre epistulam od. litteras, überbringen, Cic. u.a. (dah. is qui litteras attulit, der Überbringer dieses Br., Cic.): aff. litteras od. epistulam ad alqm, Cic.: u. im Passiv, affertur epistula, afferuntur litterae peregre, ab urbe,
    ————
    ab alqo (von jmd. als Absender), ex Asia, Romam, ein Br. (eine Depesche) geht od. läuft ein, Plaut., Cic. u.a. – abite illuc, unde malum pedem attulistis, hierher gesetzt, Catull.: te qui vivum casus... attulerint, hergebracht, -geführt, Verg.: dah. se afferre huc, sich hierher begeben, hier erscheinen, Komik. u. Verg.: u. so sese a moenibus, Verg.: u. ebenso im Pass., afferri hanc urbem, nahen dieser St., Verg. Aen. 7, 216.
    2) v. Lebl.: a) übh.: si tantum notas odor attulit auras, herbeigeführt hat, Verg. georg. 3, 251: tunc modulatae multitudinis conferta vox aures eius affertur, dringt zu seinen O., Apul. met. 5, 3. – b) insbes., v. Boden, v. Bäumen = als Ertrag bringen, tragen, hervorbringen, talis ager post longam desidiam laetas segetes affert, Col.: vitis afferre se uvam ostendit, Varr.: vitis intra annum ingentes uvas purpureas attulit, Capit.: surculi, qui primum florem afferunt, Col.: plantae sinapis plus vere afferunt, Col.: u. so afferre fructum oft bei den Eccl. (s. Rönsch Itala p. 348 f.). – u.v. Jahr, magnum proventum poëtarum annus hic attulit, brachte eine gr. Ausbeute, war sehr ergiebig an D., Plin. ep. 1, 13 in. – v. Handlungen, pecuniam, Geld einbringen, Gewinn bringen, Sen. ep. 76, 18.
    II) übtr.: A) im allg., herbei-, bei-, mitbringen, bei etw. zeigen, aufzuweisen haben, an sich haben (s. Sorof Cic. de or. 3, 45), plenas aures adfero, Titin.
    ————
    fr.: pacem ad vos adfero, Plaut.: alqd ad amicitiam populi Romani, Caes.: aliquantulum (sc. dotis) quae adferret, Ter.: consulatum in familiam, Cic.: animum vacuum ad res difficiles scribendas, Cic.: unum hoc vitium senectus affert hominibus, Ter.: si unum aliquid (einen einzigen Vorzug) affert, Cic.: aliquid oratori (für den R.), Cic.: nihil ostentationis aut imitationis, Cic.: matri salutem, Ov.: alci auxilium, Ter., opem, Ter. u. Ov.: opem in eam rem, Liv.: consilium, einen R. erteilen, Liv. u. Curt. – insbes., dentes in dominum (von den Hunden des Aktäon), gegen ihren Herrn richten, Varr. r.r. 2, 9, 9. – manus afferre alci od. alci rei (zB. bonis alienis), an jmd. od. etw. Hand legen, sich vergreifen, Cic.: manus sibi, Hand an sich selbst legen = sich töten, Planc. in Cic. ep. 10, 23, 4. Auct. b. Afr. 93, 3; od. = sich einen Stich beibringen, sich Blut abzapfen, Sen. nat. qu. 4, 6, 3: manus suis vulneribus, sie wieder aufreißen, Cic.: beneficio suo manus, die W. wertlos machen, Sen.: ohne Dativ, pro se quisque manus affert, legt Hand mit an, wird handgreiflich, Cic. II. Verr. 1, 67. – alci (virgini, corpori, pudicitiae u. dgl.) vim, jmdm. »Gewalt antun«, an jmd. »gewalttätig sich vergreifen«, jmd. »mit Gewalt nötigen«, Cic. u.a. (vgl. Drak. Liv. 42, 29, 9 u. die Erklärungen zu Ov. her. 17, 21): vim aff. religioni, Iustin.: vim et manus afferre, zu Gewalt u. Gewalttätigkeiten schreiten, Cic.
    ————
    B) insbes.: 1) eine Nachricht, ein Gerücht usw. bringen, hinterbringen, im Passiv = eingehen, einlaufen, alci non iucundissimum nuntium, Cic.: falsum nuntium mortis eius, Curt.: alci laetus nuntius affertur m. folg. Acc. u. Infin., Curt.: qui de me rumores afferuntur, Cic. fil.: priusquam fama ac nuntius afferretur, Caes.: affertur fama m. folg. Acc. u. Infin., Liv. – öfter afferre alqd od. de alqa re ( wie φέρειν), etw. als Nachricht, Kunde, Botschaft, Gerücht usw. über- od. hinterbringen, melden, an- od. verkündigen, zutragen, novum, aliquid novi, Komik. u. Curt.: pacis condicionem od. condiciones, Caes. u. Curt.: miros terrores (Schreckensnachrichten) ad alqm, Cic.: eo de Hortensii morte mihi est allatum, es ist mir die Nachricht zugekommen, Cic.: iam diu nihil novi ad nos afferebatur, haben nichts Neues gehört, Cic.: exspecto, quid illim (von dort) afferatur, Cic. – bes. m. folg. Acc. u. Infin., Caelium ad illum attulisse se quaerere etc., Cic.: cum crebri nuntii afferrent male rem gerere Darium, Nep.: cum alii atque alii nuntii bellum instare afferrent, da eine Nachricht über die andere den nahen Ausbruch des Kriegs ankündigte, Liv.: alius praesens terror (Schreckensnachricht) affertur Scythas adventare, Curt.: u. im Passiv, crebri rumores afferuntur (es verbreitet sich ein Gerücht über das andere) Belgas contra populum Rom. coniurare, Caes.: u. unpers., paucis ei diebus affertur
    ————
    (läuft die Nachricht ein) conventum Cordubensem ab eo defecisse, Auct. b. Alex.: dictatorem eum dictum... Veios allatum est, ist die Nachricht gelangt od. eingelaufen, Liv. (vgl. Drak. Liv. 8, 17, 7. Drak. u. Fabri 22, 14, 11 viele Beisp.).
    2) einen Beweis, Grund usw. od. etw. als Beweis, Grund, Behauptung, Widerlegung, Entschuldigung bei- od. vorbringen, vorschlagen, anführen, angeben (s. Müller Liv. 1, 23, 6), indicium conscientiae, Curt.: causam, Cic.: vana, haud vana, Liv.: argumentum (als Beweis) mit folg. Acc. u. Infin., aquam... mitescere, Curt. 6, 4 (12), 18: rationes, cur hoc ita sit, Cic.: affers haec omnia argumenta, cur di sint, Cic.: u. mit indir. Fragesatz (s. die Auslgg. zu Cic. Tusc. 1, 70. Sorof Cic. de or. 3, 78), cur credam, afferre possum, kann ich (den Grund) angeben, Cic. – nihil afferunt, qui negant, man bringt etwas Nichtssagendes vor, wenn man behauptet, nicht usw., Cic.: hic mihi afferunt mediocritates, da kommen sie mit ihren M., Cic.: aetatem, zur Entschuldigung anführen, Cic.
    3) jmdm. etw. beibringen, herbeiführen = hervorbringen, hervorrufen, eintragen, veranlassen, bewirken, verursachen, machen, geben, für jmd. mit sich führen od. bringen, nach sich ziehen (bes. v. Umständen, Ereignissen usw., s. Heräus Tac. hist. 1, 7, 12 u. 1, 39, 10. Nägelsb. Stil. § 107, 1), insaniam, Caecil. com.: alci mortem, Plaut. u. Cic.: alci causam
    ————
    mortis voluntariae, Cic.: alci perniciem, interitum, Cic.: detrimentum, incommodum, Caes.: alci laetitiam, delectationem, dolorem, Cic.: alci parem invidiam, Tac.: alci odium, contemptum, Curt.: alci curam maiorem, Cic.: multas alci lacrimas, magnam populo Romano cladem, Cic.: festinationes (Eile über Eile), Cic.: salutem alci, Cic.: alci rei, Caes.: alci crimen, zum Vorwurf gereichen, Cic.: in re militari nova, neue Einrichtungen herbeiführen, Nep.: non (illa praesidia) afferunt oratori aliquid, haben für den Redner etwas an sich (üben einige Gewalt auf den R. aus), Cic. – v.d. Zeit, nunc hic dies aliam vitam affert, Ter. Andr. 189: multa diem tempusque afferre posse, Liv. 42, 50, 3: quod optanti divom promittere nemo auderet, volvenda dies en attulit ultro, Verg. Aen. 9, 6 sq.
    4) zu irgend einem Zweck od. Erfolg beitragen, communes utilitates in medium (Gemeinnützliches, zum Gebrauch aller), Cic.: multam utilitatem rei publicae atque societati, Cic. – dah. afferre aliquid, zu etwas beitragen, bei etwas nützen, helfen, mit folg. ad u. Akk. od. bl. Dat., aliquid ad communem utilitatem, Cic.: ad bene vivendum aliquid, Cic.: u. das Gegenteil, nihil afferre, nichts beitragen, -nützen, ad communem fructum, Cic.: u. in der Frage, quid oves aliud afferunt (nützen), nisi ut homines vestiantur, Cic.
    ————
    5) etwas als Zutat, Zuwachs hinzubringen, hinzufügen, multa addunt atque afferunt de suo, Cic.: ad paternas magnas necessitudines magnam attulit accessionem tua voluntas erga me, Cic.: quis attulerit, wer die Klausel (der Rogation) angefügt habe, ihr Urheber sei, Cic. – Parag. Infin. Präs. Pass. adferrier, Plaut. aul. 571. – spätlat. afferet (= affert), Itala (Fuld.) Matth. 13, 23: Imperat. affers (= affer), Poët. b. Fulg. myth. 3, 8. Itala Luc. 13, 7 u.a. (s. Rönsch Itala p. 294): afferitis (= afferte), Itala (Verc.). Ioann. 21, 10.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > affero

  • 27 bifurcus

    bifurcus, a, um (bis u. furca), zweizackig, -zinkig, zweigabelig, ramus, Ov.: surculi, Col.: valli, gabelförmige Schanzpfähle, Liv.: terminus = samardacus od. samartia (w. s.), Gromat. vet.: ders. bifurtius terminus, ibid. – subst., bifurcum, ī, n., der Punkt, wo sich zwei Äste voneinander teilen, Col.: von der Verbindung zweier Venen am Kopfe des Zugviehs, Veget. – dah. in der Volksspr.: sudor mihi per bifurcum volabat, über die Backen nach der Kehle zu, Petr. 62, 10.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > bifurcus

  • 28 corticatus

    corticātus, a, um (cortex), mit Rinde versehen, pars (surculi), Pallad. 4, 1, 2: pix, Harz, das mit einem Teile der Rinde vom Baume abgenommen ist, Col. 12, 23, 1.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > corticatus

  • 29 crassamentum

    crassāmentum, ī, n. (crasso), I) der dicke Bodensatz einer Flüssigkeit, Col. 12, 12, 1. – II) die Dicke eines Gegenstandes, surculi, Gell. 17, 9, 7.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > crassamentum

  • 30 exploratio

    explōrātio, ōnis, f. (explōro), das Aufsuchen, I) eig., das Kundschaften, das Ausspähen, die Spionage, bes. als milit. t. t., equestris (zu Pferde), Solin. 7, 23: occulta, Tac. hist. 3, 54: secunda (günstiges), Iul. Val. 3, 15 (17): explorationis falsum crimen, Augustin. quaest. in Levit. qu. 68: qui in exploratione emanet, Modestin. dig. 49, 16, 3. § 4. – II) übtr., die Untersuchung, Erforschung, absol., Apul. met. 9, 3: m. subj. Genet., acuminis sui, Apul. de mund. praef. p. 106, 5 G.: m. obj. Genet., surculi, Col. 3, 9, 5: veri, Sen. de ben. 4, 33, 2: Platonici dogmatis, Chalcid. Tim. 246.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > exploratio

  • 31 insero

    1. īn-sero, sēvī, situm, ere, einsäen, einpflanzen, einpfropfen, I) eig.: A ) einsäen, frumentum, Colum. 5, 7, 3. – B) einpfropfen, pfropfen, a) im allg.: pirum bonam in pirum silvaticam, Varro: omne genus surculi omni generi arboris, Colum.: ex arbore in arborem, Varro: sarmentum, Colum. – Partiz. subst., īnsitum, ī, n., das Gepfropfte, das Pfropfreis, Varro u. Colum. – b) prägn., mit Pfropfreisern versehen, pfropfen, vitem, oleam, Colum.: arbutum fetu nucis, Verg.: insita mala, Verg.: insita arbor, Colum. – II) übtr.: A) gleichs. einpfropfen, stirps alieni generis insita (utero mulae), Colum. 6, 36, 2. – in Calatinos Atilios insitus, einverleibt, Cic. Sest. 72: insitus (eingeschoben) et adoptivus, Tac. ann. 13, 14. – B) einpflanzen, haec (eloquentia) inserit novas opiniones, evellit insitas, Cic.: vitia, Hor. – Partiz. īnsitus, a, um, eingepflanzt, angeboren, angestammt, von Natur od. durch Erziehung usw. eigen, virtus, opinio, Cic.: natura, der Volkscharakter, Liv.: amor ille penitus insitus animo, Cic.: insitus menti cognitionis amor, Cic.: lex est ratio summa insita in natura, quae etc., Cic.: hoc naturā insitum est, ut etc., Cic. – ut esset insitum militibus nostris aut vincere aut emori, Cic. de off. 3, 114: huic populo ita fuerat libertas insita, ut etc., Cic. – C) vereinigen, animos corporibus, Cic. Tim. 44.
    ————————
    2. īn-sero, seruī, sertum, ere, hineinfügen, - stecken, -tun, -bringen, I) eig.: A) im allg.: collum in laqueum, Cic.: cibum alci in os, Cic.: per clostrum, qua (wo) se commissura laxaverat, quattuor denarios in tabernam, Sen.: calceo pedem, Amm.: laevam tunicis manum, Ov.: gemmas soleis, Curt.: uno lino decies HS, an eine Schnur für eine Million Sest. (Perlen) anreihen, Tert.: seram posti, Ov.: ossa inserta catenis et implicita, Plin. ep.: ins. ex propinquo telum, eindringen lassen, hineinstoßen, Liv.: trecentos, hineinpacken (in ein Schiff), Hor.: insertae fenestrae, die in die Wände eingelassenen Fensteröffnungen, Verg.: praedia agris meis vicina atque etiam inserta, darin liegende, Plin. ep. – oculos in alcis pectora, den Blick dringen lassen, Ov.: oculos suos secretis, Cypr.: u. oculos huic miraculo, den Blick werfen auf usw., Val. Max. – ins. se turbae, sich hineinbegeben in usw., Ov. art. am. 1, 605. – B) insbes.: a) als t. t. der Gärtnerspr., einpfropfen, quidquid inserueris, vimine diligenter ligato, Colum. de arb. 8, 2: inserantur fructuosae arbores vel gemmis vel surculis, mögen okuliert od. gepfropft werden, Hieron. epist. 125, 11: non insertae arbores fici sed sponte natae, Porphyr. Hor. epod. 16, 46: surculus insertus, Colum. de arb. 8, 3. – b) als t. t. der Weberei, den Einschlag durch den Aufzug (vermittels des Weberschiffchens) schie-
    ————
    ßen, subtemen (radiis) ins., Ov. met. 6, 56. Sen. ep. 90, 20. – II) übtr.: A) hineinbringen, einmischen, einfügen, einschalten, falsa vitiaque, Vell.: iocos historiae, Ov.: narrationes orationibus, Quint.: alqd huic loco, Vell.: tantae rerum magnitudini hoc, qualecumque est, Vell.: nomen suum verum carmini, Lact.: deos minimis rebus, Liv.: poet., alqm vitae, beim Leben erhalten, Stat.: nomen famae, berühmt machen, Tac. dial. – ins. se, sich in etw. einmischen, inserentibus se centurionibus, Tac.: se bellis, Ov.: sese fortunae, sich dem Glücke aufdrängen, Tac. (vgl. ignobilitatem suam magnis nominibus, Tac.). – B) insbes., einreihen, einverleiben, alqm vatibus, choro, Hor.: stellis, unter die Sterne versetzen (= Unsterblichkeit verleihen), Hor.: insertus familiae, numero civium, Suet.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > insero

  • 32 positio

    positio, ōnis, f. (pono), I) das Setzen, Stellen, A) im allg.: 1) eig. u. übtr.: surculi, Colum. – übtr.: a) das Setzen = Gebrauchen eines Wortes, Quint. 1, 5, 51: μετωνυμία, quae est nominis pro nomine positio, Quint. 8, 6, 23: παρονομασία est secundum praedictum verbum positio alterius, Rufin. de schem. lex. § 13. – b) die Bejahung, Sen. ep. 87, 39. – 2) meton., das Gesetzte = die Aufgabe, das Thema, Plur. bei Quint. 2, 10, 15. – B) insbes., das Herablassen, dah. meton.: a) als t. t. der Metrik, der Niederschlag im Takte, Ggstz. sublatio u. levatio (der Auftakt), Quint. 9, 4, 48 (cf. § 55). Augustin. de music. 3, 8: u. so pos. vocis, Ggstz. elevatio, Isid. orig. 1, 16, 21. Vgl. Santen Ter. Maur. 1346. p. 50 sq. – b) als gramm. t. t., die Endung, feminina, neutralis, Quint. 1, 4, 24. – u. die Form, prima verbi positio ›strido stridis stridit‹, Serv. Verg. Aen. 2, 418. – II) das Gesetzt-, Gelegtsein, die Lage, Stellung, corporis, Sen.: membrorum, Augustin.: nervorum articulorumque, Sen. rhet.: signiferi, Plin.: labyrinthi, Plin.: loci, Sen. rhet. u. Quint.: caeli, Himmelsstrich, Klima, Tac.: supina iacendi positio, Cael. Aur. de morb. chron. 5, 10, 117. – übtr., a) die Lage, Verfassung, mentis, Sen. ep. 64, 4: controversiae, Sen. contr. 10, 1 (30), 12. – positiones, die Umstände, Quint. 7, 4, 40. – b) insbes., positio syllabae, die Stellung einer kurzen
    ————
    Silbe, wodurch sie lang wird, bes. wenn zwei Konsonanten zusammenkommen, die Position, Quint. 1, 5, 28 u. 9, 4, 86.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > positio

  • 33 sileo

    sileo, uī, ēre (zu Wz. sē (i), nachlassen, gotisch ana- silan, nachlassen, still werden), lautlos-, still sein, schweigen, mit folg. Objekt = in bezug auf etw., von etw. schweigen, etw. verschweigen, I) eig.: 1) v. Pers.: a) ganz absol. od. m. de u. Abl.: silete et tacete, Plaut.: silens ac prope mutum agmen incessisse, Liv.: sedentibus ac silentibus cunctis, Suet.: optimum quemque silere, Liv. – ceteri de nobis silent, Cic.: sileremus de re publica, Cic. – impers., de iurgio siletur, Ter.: silebitur toto iudicio de maximis illius furtis, Cic. ( aber Augustin. de civ. dei 16, 2, 3. p. 124, 24 D.2 jetzt silentium est, s. silentium no. I, A). – Partiz. silēns, schweigend, schweigsam, still, umbrae silentes (der Verstorbenen), Verg.: u. so animae silentes, Prop., u. sil. populus, Claud. – subst., silentes, die Schweigenden, α) = die Toten in der Unterwelt, rex silentum (v. Pluto), Ov. u. Claud.: sedes silentum, Ov.: concilium silentum, Verg.: pia turba silentum, Val. Flacc.: umbrae silentum, Ov.: coetus silentum, Lucan. 6, 513. – β) die Pythagoreer, coetus silentum, Ov. met. 15, 66. – b) m. Acc.: tu hoc silebis, Cic.: ut alia sileam, Oros.: neque te silebo, Liber, Hor.: s. fortia facta, Ov. – im Passiv, res siletur, Cic.: vir neque silendus neque dicendus sine cura, Vell.: quae (tempora) sileri Agricolam non sinerent, von A. zu schweigen, Tac.: sileantur fraudenturve laude suā, Liv. –
    ————
    Partiz. subst., silenda, ōrum, n., zu verschweigende Dinge, Geheimnisse, Mysterien, Liv. 39, 10, 5: verb. arcana et silenda, Curt. 6, 7 (25), 3. – c) m. Infin.: ut sileat verbum facere, Auct. b. Hisp. 3, 7. – 2) von Lebl.: silet aura, silent venti, Colum.: silet aër, Ov.: silet nox, Verg.: silet aequor, Verg., mare, Val. Flacc.: silent immotae frondes, Ov.: materia silens, vom nicht knackenden Holze, Plin. – m. folg. Relativsatz, si chartae sileant quod bene feceris, Hor. carm. 4, 8, 21. – Partiz. silēns, schweigend, schweigsam, ruhig, still, silentes venti, Plin.: sil. nox, Verg.: nocte silente od. silenti, Tibull., Ov. u. Liv.: luna silens, Plin.: silente od. silenti lunā (Ggstz. plenā lunā), Cato u. Plin.: silente caelo, Plin.: silenti agmine, Liv.: aerarium silens (friedlich) et quietum, Plin. pan.: silentes anni, die Jahre des Stillschweigens bei den Pythagoreern, Claud.: vineae silentes, noch nicht ausschlagende, Colum.: u. so surculi, sarmentum, Colum.: silentia ova, in denen die Küchlein sich noch nicht bewegen, Colum. – mit ab u. Abl., dies silens a ventis, ein windstiller, Colum. 4, 29, 5. – m. Acc. neutr. statt des Adv., Bauli magnum silentes, in tiefes Schweigen gehüllte, Symm. epist. 1, 8. – II) übtr., still-, untätig sein, ruhen, feiern, aufhören, a) v. Pers.: silent diutius Musae Varronis quam solebant, Cic.: nec ceterae nationes silebant, Tac.: fixa silet Gradivus in hasta, Val. Flacc. – b) von
    ————
    Lebl.: silent leges inter arma, Cic.: si quando ambitus sileat, Cic.: silent carmina, Lucr.: ne sileret sine fabulis hilaritas, Petron. – Part. Praes. im Abl. Sing. gew. silente; doch auch silenti, wie Cato r. r. 40 (41), 1. Liv. 23, 35, 18 u.a. Ov. met. 4, 84. – synk. Nom. Plur. silenta (loca), Laev. fr. 15 M. ( bei Gell. 19, 7, 7): synkop. Genet. Plur. silentum, Verg. Aen. 6, 432 u. catal. 11, 46. Ov. met. 5, 356 u.a. Prop. 3, 12, 33.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > sileo

  • 34 surculus

    sūrculus, ī, m. (Demin. v. sūrus, s. Paul. ex Fest. 299, 1), der ( junge) Zweig, Schößling, das Reis, I) im allg., Verg., Plin. u.a.: traiectos surculos (Gesträuch) rasit, Suet.: surculum defringere, als Symbol der Besitzergreifung, Cic. de or. 3, 110 (s. Ellendt z. St.). – II) insbes.: 1) das junge Reis zum Setzen, das Pfropfreis, Setzreis, der Setzling, Cic. u.a.: ruratio omnis in sarculo et surculo, in Bodenbearbeitung und Baumzucht, Apul. flor. 15 in. p. 16, 15 Kr. – 2) ein abgebrochener Zweig, Span, Spänchen, Splitter, a) übh.: ubi surculus corpori infixus est, Cels.: surculum extrahere (v. Pers.), Plin.: surculum educere (v. einem Heilmittel), Cels.: surculum vel manu vel etiam ferramento eicere, Cels. – b) als chirurg. t.t., die kleine Schiene, Cels. 8, 10, 6. – c) als t.t. der Kochkunst, der Speil, das Spießchen (s. Schuch Apic. 5, 181), surculo alligare, Apic. 5, 207: surculo infigere, Apic. 7, 319. – d) das Stäbchen, surculi duo erant teretes, oblonguli, Gell. 17, 9, 7. – Akk. Plur. synkop. surclos, Varro r.r. 1, 40, 4 K. – Nbf., surculum, ī, n., Plur. surcula, Ven. Fort. carm. 5, 13, 4.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > surculus

  • 35 trifurcus

    trifurcus, a, um (tres u. furca), dreizackig, dreispitzig, stirps, Colum.: surculi, Colum.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > trifurcus

  • 36 ubero

    ūbero (āvī), ātum, āre (2. uber), I) intr. fruchtbar sein, Colum. 5, 9, 11. – II) tr. fruchtbar machen, befruchten, hoc velut coitu steriles arbores uberantur, Pallad. 11, 8, 3: surculi gemmis pluribus uberati, reich an usw., Pallad. 3, 17, 4.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ubero

  • 37 bifurcum

    bĭfurcus, a, um, adj. [bis-furca], having two prongs or points, two-pronged:

    ramus,

    two-forked, Ov. M. 12, 442:

    surculi,

    Col. 5, 11, 3:

    ferramentum,

    id. 3, 18, 6:

    arbores,

    Plin. 16, 30, 53, § 122:

    valli,

    Liv. 33, 5, 9.— Also, subst.: bĭfurcum, i, n., a fork, Col. 3, 18, 6.— Trop., of the place where two branches start, Col. 4, 24, 10.—Of the connection of two veins upon the head of draught-cattle, Veg. 2, 40, 2;

    hence, sudor mihi per bifurcum volabat,

    over the cheeks down to the neck, Petr. 62.

    Lewis & Short latin dictionary > bifurcum

  • 38 bifurcus

    bĭfurcus, a, um, adj. [bis-furca], having two prongs or points, two-pronged:

    ramus,

    two-forked, Ov. M. 12, 442:

    surculi,

    Col. 5, 11, 3:

    ferramentum,

    id. 3, 18, 6:

    arbores,

    Plin. 16, 30, 53, § 122:

    valli,

    Liv. 33, 5, 9.— Also, subst.: bĭfurcum, i, n., a fork, Col. 3, 18, 6.— Trop., of the place where two branches start, Col. 4, 24, 10.—Of the connection of two veins upon the head of draught-cattle, Veg. 2, 40, 2;

    hence, sudor mihi per bifurcum volabat,

    over the cheeks down to the neck, Petr. 62.

    Lewis & Short latin dictionary > bifurcus

  • 39 bimus

    bīmus, a, um, adj. [prob. contracted from bis-hiems, of two winters; cf. Eutych. ap. Cassiod. p. 2311 P., and Aufrecht, Zeitschrift für vergl. Sprachf. 4, p. 415], two years old, of two years, continuing two years:

    nuces,

    Cato, R. R. 17, 2; Varr. R. R. 2, 1, 13: una veterana legio, altera bima, octo tironum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 3; so,

    semen,

    Plin. 18, 24, 54, § 195:

    surculi,

    id. 17, 14, 24, § 105:

    plantae,

    biennial, Pall. Febr. 25, 2: merum, * Hor. C. 1, 19, 15:

    nix,

    Ov. Tr. 3, 10, 16:

    pensio,

    Mart. 12, 32, 3:

    honor,

    Ov. P. 4, 9, 64:

    aestimatio ususfructus,

    Dig. 33, 2, 6:

    si legatum sit relictum annua, bima, trima die, etc., i. e. solvendum intra annum, biennium, triennium, etc.,

    ib. 33, 1, 3; cf. dies.—
    * II.
    In epist. style, as an abbreviated expression:

    bima sententia,

    the vote concerning the continuance of a provincial government for two years, Cic. Fam. 3, 8, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > bimus

  • 40 crassamentum

    crassāmentum, i, n. [id.] (post-Aug.), the thickness of an object.
    I.
    In gen.:

    portarum,

    Plin. 16, 40, 77, § 210:

    surculi,

    Gell. 17, 9, 7.—
    II.
    Esp., the thick sediment of a liquid, the dregs, grounds, Col. 12, 12, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > crassamentum

См. также в других словарях:

  • SCYTALE — I. SCYTALE Graece Σκυτάλη, genus Epistolae secretae,d Laconibus olim usitatae, de qua sic A. Gellius l. 17. c. 9. Lacedaemonii veteres, quum dissimulare et occultare liter as publice ad Imper atores suos missas volebant, ne si ab hostibus… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CAPILLACEA Coma — apub Plin. l. 12. c. 25. ubi de balsamo, Arboris tria genera: tenui et capillaceâ comâ, quod vocant Eutheriston: alterum scabrô aspectu, incurvum, sruticosum, odoratius, quod Trachy appellant: tertium Eumenes, quia est reliquis procerius levi… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CINNAMOMUM — Graece Κιννάμωμον, quasi κίνναμον ἄμωμον, Latinis Cinnamomum quoque, et Cinnamum, de quo multa fabulose tradit Antiquitas, uti vidimus; Garciae ab Horto idem cum casia est: infimâ aetate Graeci Latinique Imperii cum κανέλᾳ illud quoque… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PHILTRA — quibus in amorem per vim inducuntur homines, ἀνάγκαι quoque et κατανάγκαι Graecis dicta, ut ex Synesio discimus, qui κατανάγκας et καταδέσμους in amatoriis memorat. Unde et herba, cuius ad amatoria usus, Plinio, l. 27. c. 8. catanance appellatur …   Hofmann J. Lexicon universale

  • jecton — Un jecton et sion d arbre, Festuca, Surculus, Pullus. Un jecton d un arbre qui ne porte point de fruit, Spadones. Jectons d arbres qui ne bourgeonnent point, Surculi silentes. Appartenant à jectons, Surcularius. Oster les jectons inutiles des… …   Thresor de la langue françoyse

  • ADOLFUS — I. ADOLFUS Comes Nassovius, lineae Weisbadensis. fil. secundo genitus Walreavii, lineae huius Auctoris, ex Adelheida (Dieterici Comitis Cattimelibocensis filia) frater Dietherisive Theodori, Archiepiscopi Moguntini, Patri in Comitatu successit,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • AMOMUM — ἀμωμον, dictum Graecis veterib. omne aroma, quod sincerum et inculpatum esset, ut πιςτικὴ νάρδος in Euangelio Marc. c. 14. v. 3. dicitur, quae sine dolo est, et minime adulterata. Sic ἀμωμον λιβάνιον, tus sincerum, et αμωμον simplicirer. Inde et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BICOCULAE inlices — in Appuleii Apolog. Laelio dicuntur ἴϋγγες, i. e. motacillae, quod caudae assiduâ vibratione quadantenus duplicem eam faciunt, et sic duas videntur caudas habere. Bochart. Hieroz. part. prior. l. 1. c. 4. Quemadmodum bilingues Serpentes nonnullae …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CALAMUS — I. CALAMUS Aromaticus, cuius mentio Ierem. c. 6. v. 20. Salmasio non nisi Indicus est, quem ideo Arabicum ac Syriacum nonnullis dici vult, quia ex India in Arabiam et Syriam advehebatur. Sed solum in India crevisle falsum, cum Mosis aevô Iudaeis… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CANELLA — apud Myrepsum, Gall. Canelle, vox recentioris aevi, cinnamomum Veterum notare creditur haud paucis; sed Veteres omnes cinnamum a casia statuunt diversum: atqui casia veterum hodierna Canella est, quod nomen ipsum aperte ostendit. Casiam enim… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CORNU — proprie de quadrupedibus. Plin. l. 11. c. 37. Cornua multis quidem et aquatilium et marinorum et serpentum variis data sunt modis: sed quae iure cornua intelligantur, quadrupedum generi tantum Nec alibi maior naturae lascivia lusit animalium… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»