sunjeins

(sónn, satt), a.

1) true (sónn saga); hón sagði þór satt frá Geirróði, she told Thor the truth about G.; nú skal ek segja þér it sanna, now I will tell thee the truth; hafa e-t fyrir satt, to be sure (convinced) of; hafa sannara, to be in the right (skal konungr um segja, hvárir sannara hafi); gøra e-t satt, to make good, prove (hvern veg gørir þú þat satt); s. sem dagr, true as day, clear as noonday (= dagsannr); sönnu sagðr, justly charged; með sönnu, at sönnu, in truth, truly; til sanns, certainly, for certain (vita e-t til sanns);

2) meet, proper (væri þat sannara, at þú værir drepinn);

3) s. at e-u, convicted of, (proved) guilty of (s. at sökinni).

1) truth (vita sann á e-u); fœra e-m heim sanninn, to tell one the bitter truth;

2) fairness; e-t er nær sanni, is fair or reasonable; ástir þeirra vóru at góðum sanni, they loved each other fittingly;

3) estimation; bœtta e-t við góðra manna sann, according to the estimate of good men.

* * *

adj., fem. sönn, neut. satt for sannt, Dan. sandt; an older form saðr, as also saðrar, saðri, see introduction to letter N; cp. sannari, sannastr: with suffix satt-na, Bs. i. 469, v. l.: [Goth. sunis is assumed from Ulf. sunjeins = ἀληθής, sunja = ἀλήθεια; A. S. and Hel. sôð; Engl.sooth; O. H. G. sunnis; old Frank, sone; cp. Germ. ver-söhnen, all with a radical u sound, whereas Swed.-Dan. sann, sand; Lat. -sons, -sontis, is the same word; the old Norse law term, sannr at sök, or ú-sannr, eigi sannr at sök, exactly answers to the Lat. law term ‘in-sons’; thus Lat. injuriae insons is literally rendered in Icel. by ‘ú-sannr at sök.’]:—sooth, true; allit., vitni salt ok sært, D. N. ii. 140; sönn saga, Ld. 52; sönn sök, Hm. 119; sannar jarteinir, Eg. 476; segja satt, to say sooth, Vþm. 43, Ld. 194, Eb. 47 new Ed.; hafa e-t fyrir satt, to believe to be true, be convinced of, Nj. 10; eigi er þat satt, Fs. 97; þat er satt, ‘tis true, Bs. i. 469; hverir sannara hafa, Fas. i. 317, N. G. L. i. 40; hann kveðsk sagt hafa sem hann vissi sannast, Ld. 194; it sannasta, Vþm. 42; mála sannast, Ísl. ii. 125:—at sönnu. forsooth, Sks. 491 B, MS. 655 xiii. A. 2, 633. 31: in mod. used as Germ. zwar (‘tis true enough …, but); með sönnu, Ld. 76; til sanns. forsooth, Fms. vi. 41, 128, Gþl. 315, Eg. 458, 568; vera, verða sannr at e-n, to be convicted of, be guilty of; þeir báru Gunnar sannan at sökinni, Nj. 87, Eb. 22 new Ed.; þeir er sannir urðu at á verkum við Sigurð konung, Fms. vii. 248; er áðr hefir kuðr ok saðr orðinn at þjófskap, Grág. ii. 189, Fs. 97, 159; er hann sönnu sagðr, is he justly charged? Bret. 12; þá þykkir þú bleyði borinn eða sönnu sagðr, Sdm. 25.

2. sincere; með sönnu hugskoti, Mar.: due, meet, væri þat sannara at þú værir drepinn, Gísl. 50.