-
1 substantialis
substantiālis, e (substantia), I) wesentlich, Tert. de res. carn. 45 u.a. Eccl. – II) übtr. selbständig, tutela (Schutzgeist), Amm. 14, 11, 25: potestates, Geister, Amm. 21, 1, 8.
-
2 substantialis
substantiālis, e (substantia), I) wesentlich, Tert. de res. carn. 45 u.a. Eccl. – II) übtr. selbständig, tutela (Schutzgeist), Amm. 14, 11, 25: potestates, Geister, Amm. 21, 1, 8.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > substantialis
-
3 consubstantialis
cōn-substantiālis, e, von gleichem Wesen, gleich beschaffen, Eccl. – Dav. Adv. cōnsubstantiāliter, Eccl.
-
4 prolativus
prōlātīvus, a, um (prolatus v. profero), aus dem Munde hervorgehend gesprochen (Ggstz. substantialis, was Fleisch geworden), verbum, Ambros. in Luc. 1. § 5 u.a. Eccl.
-
5 substantialitas
substantiālitās, ātis, f. (substantialis), die Wesentlichkeit, Hieron. in Didym. de spir. scto c. 15. Cassiod. hist. eccl. 7, 14.
-
6 substantialiter
substantiāliter, Adv. (substantialis), wesentlich, Tert. adv. Valent. 7 u.a. Eccl.
-
7 substantivalis
substantīvālis, e (substantivus) = substantialis, Tert. adv. Valent. 27.
-
8 tutela
tūtēla, ae, f. (tueor), das Ins-Auge-Fassen, dah. bildl.: I) die Fürsorge, Obhut, der Schutz, die Aufrechterhaltung, A) im allg.: 1) eig.: t. ac praesidium bellicae virtutis, Cic.: tutelam ianuae gerere, Plaut.: sit in eius tutela Gallia, Cic.: cuius (Apollinis) in tutela Athenas antiqui historici esse voluerunt, Cic.: constat omnes urbes in alicuius dei esse tutela, Macr.: dii, quorum tutelae ea loca erant, Liv.: salutem hominum in Iovis esse tutela, Cic.: quibus est tutela per agros, Prop.: ut omnia illa prima naturae huius (rationis) tutelae subiciantur, Cic. – 2) meton.: a) aktiv: α) = die schützende Person, der Beschützer, Schutz, Schirm, Schutzheilige, prorae (πρῳράτης), der Oberbootsmann, der im Vorderteile des Schiffes saß u. dem Steuermann durch Zeichen den einzuhaltenden Kurs angab, Ov.: templi, Ov.: Italiae, Hor.: Pelasgi nominis, Ov.: rerum t. mearum cum sis, Hor.: von der Schutzgottheit (dem Schutzpatrone) eines Schiffes, unter dessen Schutze man das Schiff u. dessen Bemannung gestellt glaubte, Ov. trist. 1, 10, 1. Petron. 105, 6: als kleine Statue od. als geschnitztes Bild am Hinterteile des Schiffes angebracht (während das insigne am Vorderteile sich befand), Petron. 108, 13. Sen. ep. 76, 13. Lact. 1, 11, 19. Sil. 14, 543. – der Schutzgeist eines Ortes, loci, Petron. 57, 2: pomarii (v. Priapus), Priap. 72, 1; vgl. Verg. georg. 4, 110 u. 111: Lemni, Priap. 28, 7: bes. des Hauses, Hieron. in Isai. lib. 16. c. 57. v. 7: dea Fortuna tutela, Corp. inscr. Lat. 6, 178 u. 179: substantialis tutela (v. der Adrastia), Amm. 14, 11, 25. – β) das schützende Gehege, die Einfriedigung, earum tutelarum genera quattuor, Varro r.r. 1, 14, 1. – b) passiv = die beschützte Person, der Beschützte, Schützling, Lanuvium annosi vetus est tutela draconis, Prop.: virginum primae puerique claris patribus orti, Deliae tutela deae, Hor. – B) insbes., die Vormundschaft, 1) eig.: alqm alci in tutelam tradere, Pacuv. tr. fr.: in alcis tutelam venire, Cic. ( aber in tutelam suam venire od. pervenire, mündig werden, Cic.: u. so post tutelam receptam, nachdem er volljährig geworden war, Suet.): alcis tutelam accipere, Varro: tutelam gerere, Liv., od. administrare, ICt.: tutelam deponere, Liv.: ad sanos abeat tutela propinquos, Hor.: iudicium tutelae, Cic.: actio tutelae, ICt.: agere tutelae, ICt.: Plur., Cic. de or. 1, 173. – 2) meton.: a) der Bevormundete, der od. das Mündel, Masur. bei Gell. 5, 13, 5. – b) das Vermögen der Mündel, legitima, Cic. ad Att. 1, 5, 6: exigua, ICt. – II) die Bewahrung, Erhaltung, Unterhaltung, a) lebl. Subjj.: villarum, Plin.: Capitolii, Plin.: viae, ICt.: saeptorum, Varro: tutelae nomine, Corp. inscr. Lat. 6, 1396. – b) leb. Wesen, die Unterhaltung, Erhaltung, Ernährung, tut. pecudum silvestrium et apium educatio, Colum.: boum, Colum.: asellus exiguae tutelae est, Colum.: tenuiorum, Suet.: classis, Iustin. – / Die Schreibung tutela vorgeschrieben von Mar. Victorin. 1, 4, 57. p. 17, 11 K.; doch tutella b. Gratt. cyn. 48 u. 306 H. u. B.
-
9 consubstantialis
cōn-substantiālis, e, von gleichem Wesen, gleich beschaffen, Eccl. – Dav. Adv. cōnsubstantiāliter, Eccl.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > consubstantialis
-
10 prolativus
prōlātīvus, a, um (prolatus v. profero), aus dem Munde hervorgehend gesprochen (Ggstz. substantialis, was Fleisch geworden), verbum, Ambros. in Luc. 1. § 5 u.a. Eccl.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > prolativus
-
11 substantialitas
substantiālitās, ātis, f. (substantialis), die Wesentlichkeit, Hieron. in Didym. de spir. scto c. 15. Cassiod. hist. eccl. 7, 14.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > substantialitas
-
12 substantialiter
substantiāliter, Adv. (substantialis), wesentlich, Tert. adv. Valent. 7 u.a. Eccl.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > substantialiter
-
13 substantivalis
substantīvālis, e (substantivus) = substantialis, Tert. adv. Valent. 27.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > substantivalis
-
14 tutela
tūtēla, ae, f. (tueor), das Ins-Auge-Fassen, dah. bildl.: I) die Fürsorge, Obhut, der Schutz, die Aufrechterhaltung, A) im allg.: 1) eig.: t. ac praesidium bellicae virtutis, Cic.: tutelam ianuae gerere, Plaut.: sit in eius tutela Gallia, Cic.: cuius (Apollinis) in tutela Athenas antiqui historici esse voluerunt, Cic.: constat omnes urbes in alicuius dei esse tutela, Macr.: dii, quorum tutelae ea loca erant, Liv.: salutem hominum in Iovis esse tutela, Cic.: quibus est tutela per agros, Prop.: ut omnia illa prima naturae huius (rationis) tutelae subiciantur, Cic. – 2) meton.: a) aktiv: α) = die schützende Person, der Beschützer, Schutz, Schirm, Schutzheilige, prorae (πρῳράτης), der Oberbootsmann, der im Vorderteile des Schiffes saß u. dem Steuermann durch Zeichen den einzuhaltenden Kurs angab, Ov.: templi, Ov.: Italiae, Hor.: Pelasgi nominis, Ov.: rerum t. mearum cum sis, Hor.: von der Schutzgottheit (dem Schutzpatrone) eines Schiffes, unter dessen Schutze man das Schiff u. dessen Bemannung gestellt glaubte, Ov. trist. 1, 10, 1. Petron. 105, 6: als kleine Statue od. als geschnitztes Bild am Hinterteile des Schiffes angebracht (während das insigne am Vorderteile sich befand), Petron. 108, 13. Sen. ep. 76, 13. Lact. 1, 11, 19. Sil. 14, 543. – der Schutzgeist eines Ortes, loci, Petron. 57, 2: pomarii (v. Priapus), Priap. 72, 1; vgl. Verg.————georg. 4, 110 u. 111: Lemni, Priap. 28, 7: bes. des Hauses, Hieron. in Isai. lib. 16. c. 57. v. 7: dea Fortuna tutela, Corp. inscr. Lat. 6, 178 u. 179: substantialis tutela (v. der Adrastia), Amm. 14, 11, 25. – β) das schützende Gehege, die Einfriedigung, earum tutelarum genera quattuor, Varro r.r. 1, 14, 1. – b) passiv = die beschützte Person, der Beschützte, Schützling, Lanuvium annosi vetus est tutela draconis, Prop.: virginum primae puerique claris patribus orti, Deliae tutela deae, Hor. – B) insbes., die Vormundschaft, 1) eig.: alqm alci in tutelam tradere, Pacuv. tr. fr.: in alcis tutelam venire, Cic. ( aber in tutelam suam venire od. pervenire, mündig werden, Cic.: u. so post tutelam receptam, nachdem er volljährig geworden war, Suet.): alcis tutelam accipere, Varro: tutelam gerere, Liv., od. administrare, ICt.: tutelam deponere, Liv.: ad sanos abeat tutela propinquos, Hor.: iudicium tutelae, Cic.: actio tutelae, ICt.: agere tutelae, ICt.: Plur., Cic. de or. 1, 173. – 2) meton.: a) der Bevormundete, der od. das Mündel, Masur. bei Gell. 5, 13, 5. – b) das Vermögen der Mündel, legitima, Cic. ad Att. 1, 5, 6: exigua, ICt. – II) die Bewahrung, Erhaltung, Unterhaltung, a) lebl. Subjj.: villarum, Plin.: Capitolii, Plin.: viae, ICt.: saeptorum, Varro: tutelae nomine, Corp. inscr. Lat. 6, 1396. – b) leb. Wesen, die Unterhaltung, Erhaltung, Ernährung, tut. pecudum silvestrium et————apium educatio, Colum.: boum, Colum.: asellus exiguae tutelae est, Colum.: tenuiorum, Suet.: classis, Iustin. – ⇒ Die Schreibung tutela vorgeschrieben von Mar. Victorin. 1, 4, 57. p. 17, 11 K.; doch tutella b. Gratt. cyn. 48 u. 306 H. u. B.
См. также в других словарях:
substantiel — substantiel, ielle [ sypstɑ̃sjɛl ] adj. • substanciel 1265; du lat. substantialis 1 ♦ Vx Essentiel. 2 ♦ (1541) Didact. Qui appartient à la substance (I, II, 1o), à l essence, à la chose en soi. « les qualités originales ou substantielles, qui… … Encyclopédie Universelle
The Real Presence of Christ in the Eucharist — The Real Presence of Christ in the Eucharist † Catholic Encyclopedia ► The Real Presence of Christ in the Eucharist In this article we shall consider: ♦ the fact of the Real Presence, which is, indeed, the central dogma; ♦ the … Catholic encyclopedia
substantielle — ● substantiel, substantielle adjectif (bas latin substantialis, du latin classique substantia, substance) Se dit d un repas, d un aliment nourrissant : Nourriture substantielle. Dont le contenu est riche, abondant : Exposé très substantiel. Qui… … Encyclopédie Universelle
substanziell — prinzipiell; wesentlich; konstitutiv; grundlegend; essentiell; integral (fachsprachlich); basal; notwendig; essenziell; primär; uner … Universal-Lexikon
substanzial — ◆ sub|stan|zi|al 〈Adj.〉 = substanziell; oV substantial [<lat. substantialis „wesentlich“] ◆ Die Buchstabenfolge sub|st... kann in Fremdwörtern auch subs|t... getrennt werden. Davon ausgenommen sind Zusammensetzungen, in denen die… … Universal-Lexikon
Les Thèses De 1914 — Thèses de 1914 Saint Thomas d Aquin, docteur de l église catholique, (1225 1274) En 1914, sous le pontificat de saint Pie X, la Congrégation romaine des Séminaires et Universités promulgua une liste de 24 thèses thomistes considérées comme normæ… … Wikipédia en Français
Les thèses de 1914 — Thèses de 1914 Saint Thomas d Aquin, docteur de l église catholique, (1225 1274) En 1914, sous le pontificat de saint Pie X, la Congrégation romaine des Séminaires et Universités promulgua une liste de 24 thèses thomistes considérées comme normæ… … Wikipédia en Français
Theses de 1914 — Thèses de 1914 Saint Thomas d Aquin, docteur de l église catholique, (1225 1274) En 1914, sous le pontificat de saint Pie X, la Congrégation romaine des Séminaires et Universités promulgua une liste de 24 thèses thomistes considérées comme normæ… … Wikipédia en Français
Thèses de 1914 — Saint Thomas d Aquin, docteur de l église catholique, (1225 1274) En 1914, sous le pontificat de saint Pie X, la Congrégation romaine des Séminaires et Universités promulgua une liste de 24 thèses thomistes considérées comme normæ directivæ tutæ… … Wikipédia en Français
substancial — ► adjetivo Sustancial [en todas sus acepciones]. * * * substancial (del lat. «substantiālis») adj. Sustancial. * * * substancial. (Del lat. substantiālis). adj. sustancial. * * * ► adjetivo Sustancial … Enciclopedia Universal
substantialisme — [ sypstɑ̃sjalism ] n. m. • 1864; du lat. substantialis ♦ Philos. Doctrine qui admet l existence d une substance (I, 1o ou II, 1o). Adj. et n. SUBSTANTIALISTE , 1874 . ⊗ CONTR. Phénoménisme. ● substantialisme nom masculin Doctrine qui admet la… … Encyclopédie Universelle