-
1 subsortitio
subsortītĭo, ōnis, f. [subsortior], a choosing of substitutes by lot, sc. of other judges in place of those rejected by the parties, Cic. Verr. 2, 1, 61, § 157; id. Clu. 33, 91;a selection of citizens to receive corn in place of those who had died: subsortitio a praetore fieret,
Suet. Caes. 41 fin. -
2 subsortītiō
-
3 instituo
instĭtŭo, ŭi, ūtum (institivi, Plaut. Most. 1, 2, 2), 3, v. a. [in-statuo].I.To put or place into, to plant, fix, set (cf.: instruo, informo;2.class.): vestigia nuda sinistri Instituere pedis,
Verg. A. 7, 690.— Trop.: argumenta in pectus multa institui, I have put, i. e. formed in my heart, Plaut. Most. 1, 2, 2: quemquamne hominem in animum instituere, aut parare, i. e. to set his heart on (al. in animo), Ter. Ad. 1, 1, 13.—To set up, erect, plant, establish, arrange:B.vestigia,
Lucr. 4, 474:arborem,
Suet. Galb. 1:pratum,
Col. 2, 18, 3:jugera tercenta, ubi institui vineae possunt,
Cic. Agr. 2, 25, 67:portorium vini,
to lay on, impose, id. Font. 5:instituit officinam Syracusis in regia maximam,
founded, erected, id. Verr. 2, 4, 24, § 54:mercatum,
id. Phil. 3, 12:codicem et conscribere,
id. Rosc. Com. 2:bibliothecam,
Plin. 35, 2, 2, § 10. —In gen., to make, fabricate, construct:2.magnus muralium pilorum numerus instituitur,
Caes. B. G. 5, 39:naves,
to build, id. ib. 5, 11:pontem,
to construct, id. ib. 4, 18:turres,
id. ib. 5, 52:amphora coepit institui,
Hor. A. P. 22:convivia,
Suet. Tit. 7:longiorem sermonem,
to hold, Caes. B. G. 5, 37:delectum,
id. B. C. 1, 16:remiges ex provincia,
to obtain, procure, id. B. G. 3, 9.—To prepare, furnish, provide (viands, food, a feast, etc.):II.dapes,
Verg. A. 7, 109:convivium,
Just. 12, 13, 6:convivia jucunda,
Suet. Tit. 7.—Trop.A.To institute, found, establish, organize, set up (of institutions, governments, etc.); cf.:B.ibi regnum magnum institutum,
Plaut. Rud. 4, 2, 30:quo in magistratu non institutum est a me regnum, sed repressum,
Cic. Sull. 7, 21: so,magistratum,
id. Att. 6, 1, 8:de civitatibus instituendis littera,
id. de Or. 1, 19, 86:civitatis formam,
Tac. H. 4, 8:is id regnum cum fratribus suis instituit,
Lact. 1, 13, 14:ab instituta gente,
Amm. 17, 13, 27:collegium figulorum,
Plin. 35, 12, 46, § 159:aerarium militare,
Suet. Aug. 49:stipendia,
id. Claud. 5.—So of holidays, games, etc.:ferias diesque festos,
Plin. 18, 29, 69, § 284:Saturnalia institutus festus dies,
Liv. 2, 21, 2:sacros ludos,
Ov. M. 1, 446.—To institute, appoint one, esp. as heir or to an office:C.qui me cum tutorem, tum etiam secundum heredem instituerit,
Cic. Fam. 13, 61:Populum Romanum tutorem,
id. de Or. 1, 53, 228:magistratum,
id. Att. 6, 1; Suet. Caes. 83; id. Vitel. 6; id. Claud. 1; Just. 7, 2, 5; Plin. Ep. 5, 1, 9.—With ut, to ordain that: Arcesilas instituit, ut ii, qui, etc., Cic. Fin. 2, 1, 2:D.ut fierent quaestores),
Liv. 4, 4; Cic. Tusc. 5, 20, 58.—With the simple subj.:instituit, quotannis subsortitio a praetore fieret,
Suet. Caes. 41.—To take upon one ' s self, to undertake:E.ubi cenas hodie, si hanc rationem instituis?
Plaut. Stich. 3, 1, 26:cum Zenone Arcesilas sibi omne certamen instituit,
Cic. Ac. 1, 12.—To undertake, begin, commence:F.id negotium institutum est,
Plaut. Poen. 4, 2, 103:si diligentiam, quam instituisti, adhibueris,
id. ib. 16, 20:perge tenere istam viam, quam instituisti,
Q. Cic. Petit. Cons. 14:ad hunc ipsum quaedam institui,
Cic. Ac. 1, 1, 2:historia nec institui potest sine, etc.,
id. Leg. 1, 3, 9:iter,
Hor. C. 3, 27, 5.— With inf.:ut primum Velia navigare coepi, institui Topica conscribere,
Cic. Fam. 7, 19 init.:flagitare,
id. ib. 10, 16, 1:si quae non nupta mulier virorum alienissimorum conviviis uti instituerit,
begun, made it a practice, id. Cael. 20, 49:recitare omnia,
Suet. Aug. 84. —Of troops, to draw up, arrange:G.tu actionem instituis, ille aciem instruit,
Cic. Mur. 9:quartae aciei quam instituerat, signum dedit,
Caes. B. C. 3, 93, 5.—To provide, procure:H.quaestum,
Cic. Quint. 3:aliquos sibi amicos,
id. Verr. 2, 4, 9, § 21:animum ad cogitandum,
apply, Ter. Phorm. 2, 1, 10. —To purpose, determine, resolve upon:I.in praesentia (Caesar) similem rationem operis instituit,
Caes. B. C. 1, 42, 1. —With inf.:senex scribere historias instituit,
Nep. Cat. 3:quaerere tempus ejus interficiendi,
id. Alcib. 5:montanos oppugnare,
Liv. 28, 46:habere secum,
Caes. B. G. 7, 13, 1:coronas ad ipsum mittere,
Suet. Ner. 22.— With object-clause:frumentum plebi dari,
Vell. 2, 6, 3.—To order, govern, administer, regulate:K.sapienter vitam instituit,
Ter. And. 1, 1, 40:libri de civitatibus instituendis,
Cic. de Or. 1, 19, 86:mores,
Quint. 1, 2, 2:familiam,
id. 10, 3, 9.—To teach, instruct, train up, educate:sic tu instituis adulescentes?
Cic. Cael. 17, 39: oratorem, Quint.1, 1, 21.—With inf.:Latine loqui,
Col. 1, 1, 12:Pan primus calamos cerā conjungere plures Instituit,
Verg. E. 2, 32; 5, 30; id. G. 1, 148:amphora fumum bibere instituta Consule Tullo,
Hor. C. 3, 8, 11:cum tibiis canere voce instituit,
Plin. 7, 56, 57, § 204.—With abl.:aliquem disciplinis Graecis,
Quint. 1, 1, 12:lyrā,
id. 1, 10, 13:disciplina Romana,
Suet. Caes. 24.—With ad:aliquem ad dicendum,
Cic. de Or. 2, 39, 162:aliquem artibus et moribus,
Juv. 14, 74:filios instituere atque erudire ad majorum instituta,
Cic. Verr. 2, 3, 69; § 161:ad lectionem,
Quint. 1, 7, 17.— With ut or ne and subj.:quem tu a puero sic instituisses, ut nobili ne gladiatori quidem faveret,
Cic. Quint. 21, 69:pueros, ut, etc.,
Suet. Tib. 44; id. Aug. 64:nos, ne quem coleremus, etc.,
Sall. J. 14, 18.—Of animals:boves,
Col. 6, 2, 8 al.
См. также в других словарях:
Subsortitĭo — (röm. Ant.), die zweite Wahl; wenn nämlich dem Kläger od. Beklagten ein von der Gegenpartei gewählter Richter nicht gefiel, so konnte er ihn verwerfen, worauf der Prätor od. der Judex quaestionis einen Andern wählte … Pierer's Universal-Lexikon
СУДЬЯ — • Iudex. I. В общем смысле: 1. обозначает должностное лицо как в древнейшую пору Римской республики (когда даже консулы назывались iudices), так и в императорскую эпоху, когда стали различать iudices civiles и militares. Другие… … Реальный словарь классических древностей
Loos [1] — Loos, 1) Mittel für gewisse Fälle in menschlichen Angelegenheiten eine göttliche Entscheidung zu erlangen; dann auch das, was Einem nach göttlicher Schickung zufällt. Der Gebrauch des Looses findet[515] sich schon bei den meisten alten Völkern.… … Pierer's Universal-Lexikon
SORTIUM Praefectus — Hebr. Gap desc: Hebrew, munus fuit apud Hebraeos in Templo celeberrimum, ad id constitutum, ut ministeria sacra rite distribuerentur. Cum enim ministeria Templi universa ex sortitione peragenda essent, scil. iuxta ephem eriarum vices (quôlibet… … Hofmann J. Lexicon universale