-
1 sponsus
sponsus sponsus, i m жених -
2 spōnsus
-
3 (spōnsus, ūs)
(spōnsus, ūs) m [spondeo], a bail, suretyship.—Only abl sing.: de sponsu si quid perspexeris. -
4 sponsus
[st1]1 [-] sponsus, a, um: part. passé de spondeo. - [abcl][b]a - promis en mariage. - [abcl]b - qui recherche en mariage.[/b] [st1]2 [-] sponsus, i, m.: - [abcl][b]a - fiancé. - [abcl]b - marié, époux.[/b] [st1]3 [-] sponsŭs, ūs, m.: engagement, promesse.* * *[st1]1 [-] sponsus, a, um: part. passé de spondeo. - [abcl][b]a - promis en mariage. - [abcl]b - qui recherche en mariage.[/b] [st1]2 [-] sponsus, i, m.: - [abcl][b]a - fiancé. - [abcl]b - marié, époux.[/b] [st1]3 [-] sponsŭs, ūs, m.: engagement, promesse.* * *I.Sponsus, Participium. Terent. Promis en mariage.\Sponsa est mihi. Terent. Elle m'est promise en mariage, C'est mon accordee.II.Sponsus, huius sponsus: vt Agere ex sponsu. Seruius Sulpitius. Intenter action à l'encontre d'aucun pour raison d'une promesse et obligation verbale, vulgairement appelee stipulation.\Sponsus, sponsi, m. g. Vlpianus. Celuy à qui est promise une fille en mariage, L'accordé, Le fiancé. -
5 sponsus
I spōnsus, a, um part. pf. к spondeo II spōnsus, ī m.1) обручённый, жених Pl, C, H etc.III spōnsus, ūs m.1) торжественное обещание Vr, Dig, G2) поручительство, ручательство C -
6 sponsus
1. spōnsus, ī, m., s. spondeo.————————2. spōnsus, ūs, m. (spondeo), I) = sponsio no. II, A, das Gelöbnis, interrogatio sponsus, Befragung mit G., Paul. dig. 50, 16, 7. – bes. die Verbürgung, Bürgschaft, Cic. ad Att. 12, 19, 2. – II) = sponsio no. II, B (w.s.), quod sponsu erat alligatus, Varro LL. 6, 71: ex sponsu agere, Serv. Sulpic. bei Gell. 4, 4, 2: agere cum alqo ex sponsu, Varro LL. 6, 72: lex Furia de sponsu adversus eum, qui etc., Gaius inst. 4, 22. -
7 sponsus
1.sponsus, a, um, Part. and P. a. of spondeo.2.sponsus, i, v. spondeo, P. a., A.3.sponsus, ūs, m. [spondeo], an engagement, betrothal; bail, suretyship (rare but class.):quod sponsu erat alligatus,
Varr. L. L. 6, § 71 sq. Müll.:de sponsu si quid perspexeris,
Cic. Att. 12, 19, 2:agere cum aliquo ex sponsu,
Varr. 1. 1.:sponsu locare,
Phaedr. 1, 16, 1; Sulp. ap. Gell. 4, 4, 2:lex Furia de sponsu adversus eum, qui, etc.,
Gai. Inst. 4, 22. -
8 sponsus [2]
2. spōnsus, ūs, m. (spondeo), I) = sponsio no. II, A, das Gelöbnis, interrogatio sponsus, Befragung mit G., Paul. dig. 50, 16, 7. – bes. die Verbürgung, Bürgschaft, Cic. ad Att. 12, 19, 2. – II) = sponsio no. II, B (w.s.), quod sponsu erat alligatus, Varro LL. 6, 71: ex sponsu agere, Serv. Sulpic. bei Gell. 4, 4, 2: agere cum alqo ex sponsu, Varro LL. 6, 72: lex Furia de sponsu adversus eum, qui etc., Gaius inst. 4, 22.
-
9 sponsus [1]
1. spōnsus, ī, m., s. spondeo.
-
10 sponsus
1) = sponsio (1. 19 § 2 D. 21, 1). 2) (partic.), обрученный, жених;sponsa, невеста (1. 3 D. 23, 1. I. 12 § 1. 2. 1. 44 pr. D. 23, 2).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > sponsus
-
11 sponsus
, i mобручённый, жених -
12 spondeo
spondĕo, spŏpondi, sponsum, 2 ( perf. spepondi, Cic., Caes., and Val. Antias ap. Gell. 7, 9, 12 sq.; Inscr. Orell. 4358;I.without redup. sponderat,
Tert. Carm. adv. Mart. 3, 135; subj. sponsis = spoponderis, an ancient formula of prayer in Fest. p. 351 Müll.), v. a. [akin with spendô, to pour out, = libare; cf. spondai, league].Jurid. and publicists' t. t.A.In bargains, covenants, treaties, etc., to promise solemnly, to bind, engage, or pledge one's self (class.; syn.: recipio, stipulor, promitto; cf.: vadimonium obire, vadari); according to the civil law in its original form, it was essential to a binding contract verbally made (verbis) that a proposition and its acceptance should be expressed by the question spondes? and the answer spondeo; and only at a later period was the use of promitto, etc., valid (v. Sandars, Introd. ad Just. Inst. p. LV): verbis obligatio fit ex interrogatione et responsione, velut, Dari spondes? Spondeo. Dabis? Dabo. Promittis? Promitto;B.sed haec quidem verborum obligatio: dari spondes? spondeo, propria civium Romanorum est, cetera vero juris gentium sunt,
Gai. Inst. 3, 91 sq.; Dig. 45, 1, 126; 45, 1, 133; cf.the whole title,
ib. 45, 1: De verborum obligationibus: He. Aeternum tibi dapinabo victum, si vera autumas... Er. Sponden' tu istut? He. Spondeo, Plaut. Capt. 4, 2, 118: qui stulte spondet, Cato ap. Rufin. 18, p. 210:quis stipulatus est? Ubi? Quo die? Quis spopondisse me dicit? Nemo,
Cic. Rosc. Com. 5, 13:ut aliquando spondere se diceret,
id. Verr. 2, 5, 54, § 142:si quis quod spopondit, quā in re verbo se obligavit uno, si id non facit, etc.,
id. Caecin. 3, 7:faeneris, quod stipulanti spoponderam tibi, reliquam pensiunculam percipe,
Col. 10 praef.:ego meā fide spondeo futurum ut omnia invenias, etc.,
Plin. Ep. 1, 14, 10.—To promise for another, to become security for a person, to enter bail, etc.:2.quod multis benigne fecerit, pro multis spoponderit,
has become security, Cic. Planc. 19, 47:sed tamen scire velim quando dicar spopondisse et pro patre anne pro filio,
id. Att. 12, 14, 2:quod pro Cornificio me abhinc annis XXV. spopondisse dicit Flavius,
id. ib. 12, 17:et se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere,
Liv. 3, 46, 7:sponsum diceres advocasse, Cic. Fragm. Clod. et Cur. 3, 4, p. 29 B. and K.: hic sponsum vocat,
Hor. Ep. 2, 2, 67:sponsum descendam, quia promisi,
Sen. Ben. 4, 39, 2. —Transf., of promises or pledges made in behalf of a government, etc.:C.non foedere pax Caudina, sed per sponsionem facta est... Spoponderunt consules, legati, quaestores, tribuni militum,
Liv. 9, 5, 4:quod spondendo pacem servassent exercitum,
id. 9, 8, 15:quid tandem si spopondissemus urbem hanc relicturum populum Romanum?
id. 9, 9, 6:ea demum sponsio esset, quam populi jussu spopondissemus,
id. 9, 9, 13:hosti nihil spopondistis, civem neminem spondere pro vobis jussistis,
id. 9, 9, 16.—Esp., to promise or engage in marriage, betroth: qui uxorem ducturus erat ab eo unde ducenda erat, stipulabatur eam in matrimonium ductam iri; [p. 1746] qui daturus erat itidem spondebat. Tum quae promissa erat sponsa appellabatur, qui spoponderat ducturum, sponsus, Sulp. Dot. ap. Gell. 4, 4, 2: Ly. Istac lege filiam tuam sponden' mihi uxorem dari? Ch. Spondeo. Ca. Et ego spondeo idem hoc, Plaut. Trin. 5, 2, 38 sq.; 2, 4, 172: Me. Etiam mihi despondes filiam? Eu. Illis legibus, Cum illā dote quam tibi dixi. Me. Sponden' ergo? Eu. Spondeo, id. Aul. 2, 2, 78: Ph. Spondesne, miles, mi hanc uxorem? Th. Spondeo. Ph. Et ego huic victum spondeo, id. Curc. 5, 2, 73 sq.: sponden tu ergo tuam gnatam uxorem mihi? Ch. Spondeo et mille auri Philippum dotis, id. Trin. 5, 2, 34.—Hence, of women, alicui sponsam esse, to be betrothed, engaged to a man:D.si volt Demipho Dare quantum ab hac accipio, quae sponsa est mihi,
Ter. Phorm. 4, 3, 52:scis, sponsam mihi (esse)?
id. Eun. 5, 9 (8), 6; Plaut. Trin. 2, 4, 101 sq.; 2, 4, 172; 2, 4, 174; id. Poen. 5, 3, 43.—= sponsionem facere (v. sponsio, II.), to lay a judicial wager, to enter into an agreement to pay contingent on the truth or falsity of an assertion: si hoc ita est, qui spondet mille nummūm? P. Afric. ap. Gell. 6 (7), 11, 9.— So, absol.:II. 1.cum illi jacenti latera tunderentur, ut aliquando spondere se diceret,
should declare that he made the required wager, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (cf. sponsum, P. a. fin. infra); Dig. 11, 5, 3.—With fut. inf.:2.promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, qualis hodie sit,
Cic. Phil. 5, 18, 51:ut (eum) inimicissimum huic conjurationi futurum esse, promittam et spondeam,
id. Mur. 41, 90:et ipse spondeo et omnes hoc tibi tui pro me recipient, te fructum esse capturum, etc.,
id. Fam. 13, 50, 2:quis est qui spondeat eundum, si differtur bellum, animum postea fore,
Liv. 5, 5, 9:quae si perpetua concordia sit, quis non spondere ausit, maximum hoc imperium brevi futurum esse?
id. 5, 3, 10:spondebant animis id (bellum) P. Cornelium finiturum,
with full conviction, id. 28, 38, 9; cf. id. 3, 59, 3:sponde affore reges,
Val. Fl. 3, 504.—With inf. pres., to warrant, give assurance of an existing fact:3.spondebo enim tibi, vel potius spondeo in meque recipio, eos esse M'. Curii mores,
Cic. Fam. 13, 17, 2.—With acc. of thing (and often dat. pers.):4.quibus cum consulem suum reliquissent, honores et praemia spopondistis,
Cic. Phil. 5, 11, 28: mihi sex menses sati' sunt vitae, septimum Orco spondeo, Poët. ap. Cic. Fin. 2, 7, 22: ea spondent, confirmant, quae, quidem mihi exploratiora essent, si remansissem, Cic Att. 11, 6, 3:quod ego non modo de me tibi spondere possum, sed de te etiam mihi,
id. Fam. 15, 21, 1:ac de infante (Tiberio) Scribonius mathematicus praeclara spopondit,
Suet. Tib. 14:tantum sibi vel de viribus suis, vel de fortunā spondentes,
Just. 3, 4, 1; Amm. 24, 1, 8:illius et dites monitis spondentibus Indi,
Val. Fl. 6, 117:non si mihi Juppiter auctor Spondeat, hoc sperem Italiam contingere caelo,
Verg. A. 5, 18:spondere fidem,
Ov. M. 10, 395:officium Amori,
id. ib. 10, 418.—Transf., of inanim. or abstract subjects (mostly poet. and post-Aug.):A.nec quicquam placidum spondentia Martis Sidera presserunt,
Ov. Ib. 217:quod prope diem futurum spondet et virtus et fortuna vestra,
Liv. 7, 30, 8:eorum hominum erat, qui, quantum spes spopondisset, cuperent, ni, etc.,
id. 45, 19, 7:magna de illo (Philippo) spes fuit propter ipsius ingenium, quod magnum spondebat virum,
Just. 7, 6, 1.— Hence, sponsus, a, um, P. a., promised, engaged, betrothed, affianced; substt,sponsus, i, m., a betrothed man, a bridegroom: virgo Sponso superba, Titin. ap. Non. 305, 5:B.accede ad sponsum audacter,
id. ib. 227, 15; Cic. Inv. 2, 26, 78:sponsus regius,
Hor. C. 3, 2, 10.— Poet., of Penelope's suitors, Hor. Ep. 1, 2, 28.—spon-sa, ae, f., a betrothed woman, a bride:C.scio equidem, sponsam tibi esse et filium ex sponsā tuā,
Plaut. Truc. 4, 4, 12; Ter. And. 2, 1, 24:flebilis sponsa,
Hor. C. 4, 2, 21 et saep.—Prov.: suam cuique sponsam, mihi meam, i. e. every one to his taste, Atil. ap. Cic. Att. 14, 20, 3.—sponsum, i, n., a covenant, agreement, engagement: sponsum negare, to break or disown one's pledge, Hor. S. 1, 3, 95:(β).sponsus contra sponsum rogatus,
Varr. L. L. 7, § 107 Müll.—Esp., a judicial wager (cf. sponsio, II.):ex sponso egit,
Cic. Quint. 9, 32. -
13 spondeo
spondeo, spopondī, spōnsum, ēre (griech. σπένδω, σπονδή,), förmlich-, feierlich versprechen, -sich verpflichten, geloben, angeloben, 1) als publiz. u. jurist. t.t., bei Bündnissen, Verträgen, Verhandlungen, qui stulte spondet, Cato fr.: qui spopondisse me dicit? Cic.: nomina omnium, qui spoponderunt, exstant, Liv. – m. Acc., si quis, quod spopondit, qua in re verbo se obligavit uno, si id non facit, maturo iudicio sine ulla religione iudicis condemnatur, Cic.: fenoris tui, quod stipulanti spoponderam tibi, reliquam particulam percipe, Colum.: qui spondet mille nummûm? P. African. fr. bei Gell.: illis spondere pacem, Liv.: im Passiv, spondebatur aut pecunia aut filia nuptiarum causā (s. no. 3), Varro LL. 6, 70: pecunia sponsa, ibid. – m. folg. Acc. u. Infin., si spopondissemus urbem hanc relicturum populum Romanum, Liv. 9, 9, 6. – Partiz. spōnsum subst., s. bes. – 2) sich verbürgen, Bürge sein, se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere, Liv.: ita vindicatur Virginia spondentibus propinquis, Liv.: hic sponsum (Supin.) vocat, Hor.: fraudator homines cum advocat sponsum improbos, Phaedr.: sponsum descendam, quia promisi, Sen. – m. pro u. Abl., pro multis, pro Cornificio, Cic.: levi (kreditlosen) pro paupere, Hor.: pro iudicato (für einen Verurteilten), Sen.: quod mihi pro illo spoponderat, Cic. – m. Acc. (für wen?) sustine carnifex! adsum, quem spopondit, für den er sich verbürgt hat, Hygin. fab. 257. – 3) eine Tochter versprechen, verloben (vgl. Serv. Sulpic. bei Gell. 4, 4, 2), Lu. sponden tu ergo tuam gratam uxorem mihi? Ch. Spondeo et mille auri Philippûm dotis, Plaut.: spondesne, miles, mihi hanc uxorem? Plaut.: sponden tuam gnatam filio uxorem meo? Poëta bei Varro LL. 6, 70: istāc lege filiam tuam sponden mi uxorem dari? Plaut.: Passiv, scis (Pamphilam) sponsam mihi? Ter. eun. 1036; vgl. oben no. 1 aus Varro LL. 6, 70. – Partiz. subst., spōnsus, ī, m., der Verlobte, der Bräutigam, u. spōnsa, ae, f., die Verlobte, die Braut, Komik., Cic., Liv. u.a.: sponsus sponsaque, ICt.: sponsus et sponsa, Isid.: sponsi Penelopae, poet. = die Freier, Hor. ep. 1, 2, 28: vulg. synk. sposus, Corp. inscr. Lat. 4318 (= maritus). – Sprichw., suam cuique sponsam, mihi meam, jedem nach seinem Geschmacke, Atil. com. 1 ( bei Cic. ad Att. 14, 20, 3). – 4) weissagend usw. verheißen, verkünden, de infante Scribonius mathematicus praeclara spopondit, Suet. Tib. 14, 2: illius et dites monitis spondentibus Indi, Val. Flacc. 6, 117: sponde adfore reges, Val. Flacc. 3, 504. – v.d. Gestirnen, te fera nec quicquam placidum spondentia Martis sidera presserunt, Ov. Ib. 213 sq. – 5) übh. heilig versichern, -versprechen, verheißen, geloben, gleichs. Bürge sein, a) v. Pers., m. Acc., non solam fidem (Verschwiegenheit), Ov.: iis honores et praemia, Cic.: celeres missae (sorori) recursus, Ov.: officium (Dienstwilligkeit) commisso amori, Ov.: impunitatem vitiis suis, Lact.: non, si mihi Iuppiter auctor spondeat, hoc sperem, Verg. – m. allg. Acc. u.m. de u. Abl., quod ego non modo de me tibi spondere possum, sed de te etiam mihi, Cic. ep. 15, 21, 1: tantum sibi vel de viribus suis vel de fortuna spondentes, sich versprechend von usw., Iustin. 3, 4, 1: u. so multa sibi de lenitudine Romana spondebant, Amm. 24, 1, 8. – m. folg. Acc. u. Infin., quem ego vobis ita commendo, ut cupidissimum otii, studiosissimum bonorum... futurum esse promittam et spondeam, Cic.: promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, qualis etc., Cic.: spopondit Lacedaemonios eo nolle classe confligere, quod etc., Nep.: spondeo sollicitudini tuae, spei meae, magnitudini causae (eum) suffecturum, Plin. ep. – m. bl. Infin., at ego fide meā spondeo (ich gebe dir mein heiliges Wort) futurum, ut omnia longe ampliora quam a me praedicantur invenias, Plin. ep. 1, 14, 10: oboedire praeceptis promptissime spoponderunt, Amm. 17, 12, 11. – b) übtr., v. Lebl., m. Acc., quod (ingenium) magnum spondebat virum, einen gr. M. verhieß, Iustin. 7, 6, 1. – m. de u. Abl., implent (epistulae tuae) me bonā spe et iam non promittunt de te, sed spondent, Sen. ep. 19, 1. – m. Acc. u. Infin., quod propediem futurum spondet et virtus et fortuna vestra, Liv. 7, 30, 8. – / spondēn = spondesne, Plaut. capt. 898 u.a. Comoed. pall. inc. fr. 15. p. 114 R.2 – Perf. auch spepondi, Val. Ant. fr. bei Gell. 7, 9, 12 (nach Gell. 7, 9, 14 auch Cic. u. Caes.). Corp. inscr. Lat. 6, 10241, 30. – ohne Reduplikation spondi, Vulg. (Amiat.) genes. 26, 3; spondisti, Itala (Floriac.) prov. 6, 3, sponderis, Vulg. (Amiat.) Sirach 8, 16, sponderit, Itala (Tolet.) 17, 18: Plusquamperf. sponderat, Ps. Tert. carm. adv. Marc. 3, 135: sponsis = spoponderis, Form. augur. vet. bei Fest. 351 (a), 10. – Nbf. nach der 3. Konjug. spondit = spondet, Gloss. IV, 174, 43 u.ö.
-
14 spondeo
spondeo, spopondī, spōnsum, ēre (griech. σπένδω, σπονδή,), förmlich-, feierlich versprechen, -sich verpflichten, geloben, angeloben, 1) als publiz. u. jurist. t.t., bei Bündnissen, Verträgen, Verhandlungen, qui stulte spondet, Cato fr.: qui spopondisse me dicit? Cic.: nomina omnium, qui spoponderunt, exstant, Liv. – m. Acc., si quis, quod spopondit, qua in re verbo se obligavit uno, si id non facit, maturo iudicio sine ulla religione iudicis condemnatur, Cic.: fenoris tui, quod stipulanti spoponderam tibi, reliquam particulam percipe, Colum.: qui spondet mille nummûm? P. African. fr. bei Gell.: illis spondere pacem, Liv.: im Passiv, spondebatur aut pecunia aut filia nuptiarum causā (s. no. 3), Varro LL. 6, 70: pecunia sponsa, ibid. – m. folg. Acc. u. Infin., si spopondissemus urbem hanc relicturum populum Romanum, Liv. 9, 9, 6. – Partiz. spōnsum subst., s. bes. – 2) sich verbürgen, Bürge sein, se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere, Liv.: ita vindicatur Virginia spondentibus propinquis, Liv.: hic sponsum (Supin.) vocat, Hor.: fraudator homines cum advocat sponsum improbos, Phaedr.: sponsum descendam, quia promisi, Sen. – m. pro u. Abl., pro multis, pro Cornificio, Cic.: levi (kreditlosen) pro paupere, Hor.: pro iudicato (für einen Verurteilten), Sen.: quod mihi pro illo spoponderat, Cic. – m. Acc. (für wen?) sustine carnifex!————adsum, quem spopondit, für den er sich verbürgt hat, Hygin. fab. 257. – 3) eine Tochter versprechen, verloben (vgl. Serv. Sulpic. bei Gell. 4, 4, 2), Lu. sponden tu ergo tuam gratam uxorem mihi? Ch. Spondeo et mille auri Philippûm dotis, Plaut.: spondesne, miles, mihi hanc uxorem? Plaut.: sponden tuam gnatam filio uxorem meo? Poëta bei Varro LL. 6, 70: istāc lege filiam tuam sponden mi uxorem dari? Plaut.: Passiv, scis (Pamphilam) sponsam mihi? Ter. eun. 1036; vgl. oben no. 1 aus Varro LL. 6, 70. – Partiz. subst., spōnsus, ī, m., der Verlobte, der Bräutigam, u. spōnsa, ae, f., die Verlobte, die Braut, Komik., Cic., Liv. u.a.: sponsus sponsaque, ICt.: sponsus et sponsa, Isid.: sponsi Penelopae, poet. = die Freier, Hor. ep. 1, 2, 28: vulg. synk. sposus, Corp. inscr. Lat. 4318 (= maritus). – Sprichw., suam cuique sponsam, mihi meam, jedem nach seinem Geschmacke, Atil. com. 1 ( bei Cic. ad Att. 14, 20, 3). – 4) weissagend usw. verheißen, verkünden, de infante Scribonius mathematicus praeclara spopondit, Suet. Tib. 14, 2: illius et dites monitis spondentibus Indi, Val. Flacc. 6, 117: sponde adfore reges, Val. Flacc. 3, 504. – v.d. Gestirnen, te fera nec quicquam placidum spondentia Martis sidera presserunt, Ov. Ib. 213 sq. – 5) übh. heilig versichern, -versprechen, verheißen, geloben, gleichs. Bürge sein, a) v. Pers., m. Acc., non solam fidem (Verschwiegenheit), Ov.:————iis honores et praemia, Cic.: celeres missae (sorori) recursus, Ov.: officium (Dienstwilligkeit) commisso amori, Ov.: impunitatem vitiis suis, Lact.: non, si mihi Iuppiter auctor spondeat, hoc sperem, Verg. – m. allg. Acc. u.m. de u. Abl., quod ego non modo de me tibi spondere possum, sed de te etiam mihi, Cic. ep. 15, 21, 1: tantum sibi vel de viribus suis vel de fortuna spondentes, sich versprechend von usw., Iustin. 3, 4, 1: u. so multa sibi de lenitudine Romana spondebant, Amm. 24, 1, 8. – m. folg. Acc. u. Infin., quem ego vobis ita commendo, ut cupidissimum otii, studiosissimum bonorum... futurum esse promittam et spondeam, Cic.: promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, qualis etc., Cic.: spopondit Lacedaemonios eo nolle classe confligere, quod etc., Nep.: spondeo sollicitudini tuae, spei meae, magnitudini causae (eum) suffecturum, Plin. ep. – m. bl. Infin., at ego fide meā spondeo (ich gebe dir mein heiliges Wort) futurum, ut omnia longe ampliora quam a me praedicantur invenias, Plin. ep. 1, 14, 10: oboedire praeceptis promptissime spoponderunt, Amm. 17, 12, 11. – b) übtr., v. Lebl., m. Acc., quod (ingenium) magnum spondebat virum, einen gr. M. verhieß, Iustin. 7, 6, 1. – m. de u. Abl., implent (epistulae tuae) me bonā spe et iam non promittunt de te, sed spondent, Sen. ep. 19, 1. – m. Acc. u. Infin., quod propediem futurum spondet et virtus et fortuna vestra,————Liv. 7, 30, 8. – ⇒ spondēn = spondesne, Plaut. capt. 898 u.a. Comoed. pall. inc. fr. 15. p. 114 R.2 – Perf. auch spepondi, Val. Ant. fr. bei Gell. 7, 9, 12 (nach Gell. 7, 9, 14 auch Cic. u. Caes.). Corp. inscr. Lat. 6, 10241, 30. – ohne Reduplikation spondi, Vulg. (Amiat.) genes. 26, 3; spondisti, Itala (Floriac.) prov. 6, 3, sponderis, Vulg. (Amiat.) Sirach 8, 16, sponderit, Itala (Tolet.) 17, 18: Plusquamperf. sponderat, Ps. Tert. carm. adv. Marc. 3, 135: sponsis = spoponderis, Form. augur. vet. bei Fest. 351 (a), 10. – Nbf. nach der 3. Konjug. spondit = spondet, Gloss. IV, 174, 43 u.ö. -
15 spondeō
spondeō spopondī, spōnsus, ēre [cf. σπένδω], to promise sacredly, warrant, vow, give assurance: promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, etc.: quis est qui spondeat eundum animum postea fore, L.: spondebant animis id (bellum) Cornelium finiturum, i. e. were entirely confident, L.: spondebo enim tibi, vel potius spondeo in meque recipio, eos esse M'. Curi mores: praemia, quae spopondimus: fidem, O.: legionibus agros: non si mihi Iuppiter auctor Spondeat, hoc sperem, V.—In law, to assume an obligation, promise solemnly, bind oneself, undertake: quis spopondisse me dicit? nemo: si quis quod spopondit... si id non facit, condemnatur. —In behalf of another, to engage, vouch, become security, enter bail: pro multis: et se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere, L.: Hic sponsum (me) vocat, H.: Fraudator homines cum advocat sponsum inprobos, Ph.— To make a wager of law, agree to a forfeit on failure to prove an assertion: eum illi iacenti latera tunderentur, ut aliquando spondere se diceret.—In public life, to engage, stipulate, agree, conclude, promise: spoponderunt consules, legati (in concluding peace), L.: quod spondendo pacem servassent exercitum, L.: hosti nihil spopondistis, civem neminem spondere pro vobis iussistis, L.: quid tandem si spopondissemus urbem hanc relicturum populum R.? L.— To promise in marriage, engage, betroth: quae sponsa est mihi, T.—Of things, to promise, forbode: nec quicquam placidum spondentia Sidera, O.: quod prope diem futurum spondet fortuna vestra, L.* * *Ispondere, spepondi, sponsus V INTRANSpromise, give pledge/undertaking/surety; contract to give/take in marriageIIspondere, spopondi, sponsus V INTRANSpromise, give pledge/undertaking/surety; contract to give/take in marriage -
16 sponsalia
sponsālĭa, ĭum (ĭorum), n. [sponsus] [st2]1 [-] fiançailles. [st2]2 [-] repas de noces, fête de fiançailles. [st2]3 [-] C. Just. cadeaux de noces. - dies sponsaliorum, Suet. Aug. 53: jour des fiançailles.* * *sponsālĭa, ĭum (ĭorum), n. [sponsus] [st2]1 [-] fiançailles. [st2]2 [-] repas de noces, fête de fiançailles. [st2]3 [-] C. Just. cadeaux de noces. - dies sponsaliorum, Suet. Aug. 53: jour des fiançailles.* * *Sponsalia, sponsaliorum, neutro genere, plurali numero. Vlpianus. L'accord et convenance matrimoniale, Fianceailles. -
17 spondeo
spopondī, spōnsum, ēre1) торжественно обязаться, клятвенно обещать (s. alicui pecunias, agros C; fidem O)2) выступать поручителем, ручаться, гарантировать (jam non promittĕre, sed s. Sen)aliquem vocare sponsum (supin.) H — звать кого-л. в поручителиs. pro aliquo C, H, Sen — поручиться за кого-л.s. aliquid Pl etc. — ручаться за что-л.3) сговорить, помолвить (filiam suam s. alicui uxorem Pl)4) предвещать (nihil placidum O; clara de aliquo Su); подавать надежду (ingenium Philippi magnum spondebat virum Just). — см. тж. sponsus -
18 sponsa
spōnsa, ae f. [ sponsus II \]обручённая, невеста Pl, Ter etc.suam cuique sponsam, mihi meam погов. C = — у всякого свой вкус -
19 sponsalis
spōnsālis, e [ sponsus ]связанный с обручением (dies Vr; tabulae Hier) -
20 sponsalis
spōnsālis, e (sponsus), zum Eheverlöbnis-, zur Verlobung gehörig, Verlobungs- I) adi.: dies, Varro LL.: tabulae, Hieron. – II) subst.: 1) spōnsālis, is, m., das Brautgemach, Tert. adv. Valent. 31. – 2) spōnsālia, ûm od. ōrum, n., a) das Verlöbnis, die Verlobung, sponsalia saepe nubentis, Sen.: cena sponsalium, Plin.: dies sponsaliorum, Suet.: decentissimum sponsaliorum genus est adulterium, Sen.: sponsalia facere (schließen), Cic.: sponsalia rite facere, Liv.: sponsalia facere dictatis verbis, Ov.: surgam ad sponsalia, quod promisi, Sen. – b) der Verlöbnisschmaus, sponsalia Crassipedi praebui, Cic. ad Q. fr. 2, 5, 2 (2, 6, 1). – c) die Verlobungsgeschenke, Cod. Iust. 5, 3, 3 u.a.
См. также в других словарях:
Sponsus — or The Bridegroom is a medieval Latin and Occitan dramatic treatment of Jesus parable of the ten virgins. A liturgical play designed for Easter Vigil, it was composed probably in Gascony or western Languedoc in the mid eleventh century. Its… … Wikipedia
Sponsus — (lat.), Bräutigam … Pierer's Universal-Lexikon
Sponsus — (lat.), Bräutigam; Sponsa, Braut … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Sponsus — Spọn|sus [ʃp…, sp…], der; , …si [lat. sponsus, ↑ Sponsalien]: (in Kirchenbüchern) lat. Bez. für: Bräutigam. * * * Spọn|sus [ʃp..., sp...], der; , ...si [lat. sponsus, ↑Sponsalien]: (in Kirchenbüchern) lat. Bez. für Bräutigam … Universal-Lexikon
Sponsus — Spon|sus [ʃp..., sp...] der; , Spọnsi <aus lat. sponsus> in Kirchenbüchern lat. Bez. für Bräutigam … Das große Fremdwörterbuch
Sponsus — Brudgom … Danske encyklopædi
SPONSA ut et SPONSUS — SPONSA, ut et SPONSUS inde dicti Verrio Flacco, apud Pomp. Festum, quod ςπονδὰς interpositis rebus divinis facerent: Ulpiano vero ac Florentino, a sponsiombus vel spondendo, quod Veter. stipulari et spondere Uxores solerent; quam sententiam ipse… … Hofmann J. Lexicon universale
NUPTIALE Epulum seu Laetitia epularis — apud Hebraeos, Deductionem sequebatur. Epulum enim a Sponso sive caelibe ante sive viduo, sive uxori etiamnum superstiti coniuncto, laete lauteque celebrandum erat, per dies a Deductione minimum septem, ubi Virgo erat Sponsa (exemplô vetustissimô … Hofmann J. Lexicon universale
DEDUCTIO Nuptialis — [Gap desc: Hebrew] seu Deductio in Domum aut Thalamum Hebraeis dicebantur Nuptiae, a Sponsalibus discriminatae, cum viz. post haec Nuptiae perfectae fiebant ac absolutae. Cuius discriminis vestigia apparent in lege illa militari Deut. c. 20. v. 7 … Hofmann J. Lexicon universale
époux — époux, ouse [ epu, uz ] n. • v. 1050 au sens 2; lat. sponsus, sponsa 1 ♦ Dr. ou littér. Personne unie à une autre par le mariage. Prendre pour époux, pour épouse. ⇒ femme, mari. Choisir pour épouse. Accepter de prendre qqn pour époux. Époux… … Encyclopédie Universelle
épousailles — [ epuzaj ] n. f. pl. • espousailles XIIe; lat. sponsalia « fiançailles », de sponsus « époux » ♦ Vx ou plaisant Célébration d un mariage. ⇒ mariage, noce. ● épousailles nom féminin pluriel (latin sponsalia, fiançailles, de sponsus, époux) Vieux… … Encyclopédie Universelle