-
1 speld
n. a square tablet.* * *mod. speldi, n. a square tablet; gluggar, ok snúin fyrir speld, Nj. 114; undir söðulfjölinni sprettir hann upp speldi, tekr þar upp bréfit, Sturl. iii. 295: a tablet to write on, ríta á speldi, Fas. ii. 551. -
2 SNÚA
* * *(sný; snøra or snera; snúinn), v.1) to turn, with dat.;snýr jarl þangat herinum, the earl turns his host thither;snúa úfriði á hendr e-m, to begin hostilities against one;snúa aptr ferð sinni, to turn back;2) to turn, go;sneru þeir þá yfir ána, then they went across the river;þeir snerú í móti þeim ok börðust við þá, they turned against them and fought with them;snúa aptr, to turn back;snúa brott, to go away (maðrinn sneri þá brott);3) to change, alter (hann sneri síðan nafni sínu);snúa skapi sínu, to change one’s mind;4) to turn, twist, twine (snúa vönd í hárit);5) to translate (snúa Látinu-bréfinu í norrœnu);6) impers., snýr e-u, it is turned (snøri þá mannfalli í lið Kirjala); it changes (brátt sneri fjáærhaginum fyrir Teiti, er G. var í brottu);7) with preps.,snúa at e-m, to turn on one;snúm vér nú at þeim, let us turn upon them;snúa at brúðhlaupi, to prepare for;halt svá hendi yfir honum, at øngri hefnd sé til hans snúit, protect him so that no vengeance may befall him;snúa e-u til leiðar, to bring about;skiptir mik miklu, hversu þú vilt til snúa, what turn thou wilt take;snúa e-u um, to turn upside down, upset (um snýr þú öllum, sætunum); to change completely (hón kvaðst hafa ætlat at snúa þar um lands-lagi öllu);snúa undan, draw back, retreat, flee (en er Baglar sá þat, þá sneru þeir undan);8) refl., snúast.* * *pres. sný, snýr (snýrðu), snýr; plur. snúm, snúit, snúa: pret. snöri, sneri (also spelt sneyri); subj. snöri and sneri: imperat. snú, snúðú: part. snúinn: [Ulf. sniwan; Dan. snoe.]A. To turn, with dat.; sný ek hennar öllum sefa, Hm. 162; ek fékk snúit mínum hesti, Fms. ix. 382; himininn snýr sólu frá austri til vestrs. Rb. 474; hón lét hann mala ok s. kvern, Fas. ii. 377; þeir snúa skipum sínum ok láta framstafna horfa frá landi, Fms. xi. 101; Baglar vildu snúa Rauðsúðinni, viii. 378; hann hafði snúit út skinnunum, vii. 34; snýr jarl þangat herinum, Nj. 127; komask fyrir þá ok snúa þeim aptr, Al. 30: snúa umb öllu því er í er húsinu, Greg. 33; um snýr þú ( to turn up and down) öllum sæmdunum, Ölk. 37; snúa sínu ráði áleiðis með sæmd, to proceed well, take a good turn, Fms. vii. 21; mikit (better miklu) þótti mér þeir þá hafa snúit til leiðar, Edda i. 52; s. máli til sættar, Fms. x. 413; þá snýrðu öllum vanda á hendr mér, Nj. 215; sný ek þessu niði á hönd Eiríki, Eg. 389; at öngri hefnd sé til hans snúit, Nj. 266; snúa vináttu sinni til e-s, Fms. x. 51; s. úfriði á hendr e-m, to turn upon a person, begin hostilities, ix. 436; s. e-m til samþykkis við sik, vii. 307; snúa at brullaupi, to prepare for, Ld. 70, Fms. x. 105; s. til seyðis, Edda; nú skiptir miklu hversu þú vilt til snúa, what turn wilt thon take? Gísl. 58; snúa aptr ferð sinni, to turn back, Fms. vi. 89.2. to turn on a journey; göra þá ráð sitt, hvert hann sneyri (subj.) þaðan, … snéri konungr þá með þat lið austr, Fms. v. 24: snúa aptr, to turn back; þeir snéru aptr til Kvenlands, Eg. 59, Fms. vii. 289, viii. 378; at þeir snöri (subj.) heimleiðis … vildu þeir við þetta heim snúa, Rb. 261; sneyru þau suðr, Landn. 77; skipin snéru hér ok hvar undir nesit, Fms. ix. 314; snöri hann þá frá, Stj. 401; þá snéru þeir undan, drew back, Fms. ix. 216; snúm at þeim, let us turn upon them, Nj. 245; snéri hann þá í móti honum, 8; hann snýr í móti honum, 125; sólin snýr um jörðina, turns (passes) round the earth, Rb. 488.3. to change, alter; hann snéri siðan namni sínu, Fms. ix. 272; nú skulu vit snúa vísum þeim er mest eru ákveðin orð, v. 173; s. skapi sínu, Fas. i. 339; snúa þingboði í herör, Hkr. i. 270: sneri hón því í villu er hann hafði mælt, Nj. 161; sneri hann manns-líki á sik, 623. 35: to turn, translate, snúa Látinu-bréfinu í Norrænu, Bs. i. (Laur. S.); Rodbert ábóti sneri ok Hakon konungr … lét snúa þessi Norrænu-bók, El; snúa þeim lögum í Norrænu. K. Á. 122; s. ór Franzeizu í Norrænu, Art.II. to turn, twist, absol.; fá, mér leppa tvá ór hári-þínu, ok snúit þit móðir mín saman til boga-strengs mér, Nj. 114: with, acc., lét hann snúa hinu ramligustu blýbönd, Fb. i. 564; vóru snúin þar fyrir speld, a shutter for the window, Nj. 114; var vöndr snúinn í hár þeim, Fms. xi. 147; snúa e-n undir, to throw down by a turn or twist, in wrestling, 656 B. 9: so also, snúa e-n niðr, to throw down, Stj. 346; harð-snúinn, hard-twisted; margsnúinn, many-twisted, cp. snúðr, snúðigr; snúa vélar ok svik, to twist, contrive, Sks. 349.III. impers. it is turned; þá. snéri um sæti því, it was upset, Sks. 110 B: acc., þá snéri um höll konungsins ok öll önnur hús, 648 B, less correct; henni snýr frá austri til vestrs, Rb. 480; snéri þá mannfalli í lið Kirjála, Eg. 59; sneri mannfalli á hendr Ribbungum, Fms. ix. 313; brátt sneri fjárhaginum fyrir Teiti, Sturl. i. 131 C; ef konur hengja klæði út … en ef um snýr, if they be turned up and down, N. G. L. i. 349.B. Reflex. to turn oneself; hafði Gunnarr snúizk í hauginum, Nj. 118; snerisk hann á hæli, 253; allir Þrændir snérusk til hans, Fms. i. 55.2. snérisk hann suðr aptr, he returned, Fms. xi. 417; snýsk Jörmungandr í jötunmóði, Vsp.: en þegar eptir snýsk fram Viðarr, W. comes forth, Edda i. 192; snerisk sá maðr fyrir honum inn í höllina, wheeled round into the hall, Edda 34; snúask undan, Nj. 129; snúask at e-m, í móti e-m, við e-m, to turn upon, face about, to meet an attack or the like, 84, 115, 129. Eg. 380, 583, passim: snúask um, to turn up and down; snýsk jörðin um fyrir sjónum þeirra. Fms. i. 9; snúask í hring, to spin round, rotate, Rb. 100; svá snerisk ( it turned out so) at þér kómusk í engan lífs-háska, Eg. 45; þá snýsk veðrátta á inn hægra veg, Rb. 100; vatnið snýsk til loptsins svá, sem þat þynnisk, Stj.; þó er líkast hann snúisk til várrar ættar um vinfengit, Nj. 38; snúask til leiðar, to turn towards the right, Fms. vii. 136; snúask til hlýðni við e-n, i. 232; þú neitaðir Guði ok snérisk aptr ( returnest to sin), … þú tókt við skírn ok snérisk til Guðs, Hom. 151: vér snörumk frá Skapara órum, turned away from our Maker, Greg. 38; at þeir snúisk ok fram heilsu anda sinna, 623. 26; snérisk allr lyðr í sút ok sorg, Stj.: pass., snúask um, s. niðr, he turned up and down, Sks. 110 B.II. part., for snúandi, Bs. i. 139, l. 28, read suiuandi, i. e. svífandi.2. past part. snúinn, turning to, bent on; snúinn til fégirni, Fms. v. 35; snúinn til vináttu við e-n, xi. 350; lýðr s. Guði til handa, 656 B. 8; konungr var mjök snúinn á þat at sigla til Írlands, enn menn hans löttu, Fms. x. 142, v. l. -
3 SPJALD
* * *n., pl. spjöld, [Ulf. spilda = πινακίδιον, πλάξ]:—a square tablet; með spjöldum ok spilum, Stj. 563: a tablet in a church, brík yfir altari, spjöld tvau, Vm. 149; spjald ok á crucifixio. Ám. 58: the square wooden board in the binding of a book, átta bækr í spjöldum, Vm. 177; hálfr fimti tugr bóka í spjöldum, Dipl. v. 18: spjalda-laus, without a cover, id.: the phrase, spjaldanna á milli, from one cover to the other; eg hefi lesið bókina spjalda á milli, i. e. all, every word of it: vax-spjöld, wax-tablets, Sturl. iii: for writing, Lat. cera, skrifa á spjald, Stat. 275; kirkjunnar lög rituð á spjali(d) ok upp-fest, H. E. i. 501: the squares made in weaving by ladies, hlaða spjöldum, to make, weave, check, Gkv. 2. 26; hence a woman is in poets called spjalda gná, the fairy of the tablets, Skáld H. 6. 48; spennti eg miðja spjalda gná spriklaði sál á vörum, a ditty.
См. также в других словарях:
speld — speld·ing; … English syllables
speld — pina … Woordenlijst Sranan
speld — … Useful english dictionary
spelder — ˈspeldər verb ( ed/ ing/ s) Etymology: obsolete English speld to split open, spread open (from Middle English spelden, probably alteration influenced by spelde splinter of spalden to split, spread open, from Middle Low German, from Old High… … Useful english dictionary
spelding — speld·ing … English syllables
Spell — Spell, n. [OE. speld, AS. speld a spill to light a candle with; akin to D. speld a pin, OD. spelle, G. spalten to split, OHG. spaltan, MHG. spelte a splinter, Icel. spjald a square tablet, Goth. spilda a writing tablet. Cf. {Spill}splinter, roll… … The Collaborative International Dictionary of English
speldin — spelˈding, speldˈring, spelˈdin or speldˈrin noun A haddock (or other fish) split open and dried • • • Main Entry: ↑speld … Useful english dictionary
speldrin — spelˈding, speldˈring, spelˈdin or speldˈrin noun A haddock (or other fish) split open and dried • • • Main Entry: ↑speld … Useful english dictionary
Spilstead — This is a very rare locational surname. It would seem to derive from a lost medieval hamlet or individual building, which was probably called Speld stede or similar. This would have described a substantial farm or homestead built of wood, from… … Surnames reference
Spilsted — This is a very rare locational surname. It would seem to derive from a lost medieval hamlet or individual building, which was probably called Speld stede or similar. This would have described a substantial farm or homestead built of wood, from… … Surnames reference
Spelding — Spel ding, n. [Scot. speld to spread out, spelder to split. spread open; cf. G. spalten split.] A haddock or other small fish split open and dried in the sun; called also {speldron}. [Scot.] [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
