so+weit+das

I a 1. uzaq; das liegt nicht in \weitem Feld bu uzaq deyil; bu yaxın gələcəkdə olacaq / baş verəcək; 2. geniş, gen-bol, enli; das Weite sichen qaçıb yaxasını qurtarmaq; II adv uzaqda, uzaqlarda; (özündən sonra sifət comp.’də gəldikdə) daha, daha da; \weit größer daha çox; zu \weit gehen* məc. həddini aşmaq; \weit ausholen məc. dolayı yollarla mətləbin üstünə gəlmək; die Tür stand \weit offen qapı taybatay açıq idi; wie \weit bist du mit der Arbeit? məc. iş nə qədər yerinə yetirilib?; bei \weitem nicht heç də; von \weitem uzaqdan, von \weit uzaqdan, uzaq yerdən; so \weit dan. buraya qədər; \weit und breit hər yerdə, hər yanda, hər tərəfdə; ◊ nicht \weit her sein çox da yüksək keyfiyyətli olmamaq; dar düşüncəli olmaq; es ist so \weit əsil məqamdır

n (5) 1. çöl; 2. əkin yeri, tarla; auf freiem \Felde çöldə, tarlada; ein bestelles \Feld işlənmiş (becərilmiş) tarla; das ist noch weit im \Feld, das steht noch in weitem \Feld məc. buna hələ çox qalıb; 3. döyüş meydanı; er war / stand im \Feld o, müharibədə olub; ins \Feld ziehen* / rücken cəbhəyə yola düşmək; gegen j-n, etw. zu \Felde ziehen* var gücü ilə kiminsə, nəyinsə əleyhinə çıxmaq; 4. sahə, meydan; 5. mətb. qrafa, sütun; 6. şahm. sahə; ◊ das \Feld beherrschen hakim vəziyyətdə olmaq; duruma hakim kəsilmək; j-n aus dem \Feld schlagen* kiməsə üstün gəlmək; j-m das \Feld räumen yerini başqasına vermək; allerlei Grunde ins \Feld führen müxtəlif dəlillər gətirmək

vi (s) 1. gəlmək; gəlib çıxmaq; er kommt wie gerufen o lap yerində gəlib çıxır; in den Sinn \kommen fikrə gəlmək; zu sich \kommen özünə gəlmək; 2. getmək; dalınca getmək; 3. əmələ gəlmək, baş vermək; das durfte nicht \kommen bu olmamalı idi; das kommt wohl bisweilen belə şeylər olur; woher / wie kommt es, daß… 1) necə olur ki…; 2) nədən baş vermişdir ki…; 4. yayılmaq, gəlmək (səs); 5. (inf + zu) məlum olmaq, aşkar olmaq; es kam oben zu liegen bu yuxarıda imiş; neben j-m zu sitezen* \kommen kimləsə yanaşı olmaq; auf j-n sprechen* \kommen kiminsə haqqında danışmaq; hoch / teuer zu stehen* \kommen baha başa gəlmək; 6. (part II ilə): (an)gefahren \kommen gəlmək (miniklə); angelaufen \kommen qaçaraq gəlmək; 7. \kommen lassen çağırtdırmaq; yol vermək, icazə vermək; dahin darf man es nicht \kommen lassen buna yol vermək olmaz; 8. j-m grob \kommen kiməsə kobud cavab vermək; das kommt mir unerwartet mən bunu gözləmirdim; so mußt du mir nicht \kommen! mənimlə belə rəftar etmək olmaz; hart einander \kommen birisilə toqquşmaq; plötzlich auf etw. (A) anderes \kommen danışığı birdən başqa səmtə yönəltmək; 9. payına düşmək; es \kommen auf jeden 100 Rubel hər adama 100 manat düşür; auf j-n nichts \kommen lassen bir kəs haqqında pis şey danışmağa qoymamaq; 10. j-m /einer Sache auf die Spur \kommen kiminsə (nəyinsə) izinə düşmək; 11. damit kommst du nicht weit beləliklə heç bir şeyə nail ola bilməzsən; das ist an den rechten Mann gekommen bu, yaxşı adamın əlinə düşüb; an den Tag \kommen aşkar olmaq, üzə çıxmaq; an die Reihe \kommen növbədə (sırada) olmaq; außer Atem \kommen tövşümək, təngnəfəs olmaq; außer Fassung /aus der Fassung\kommen özünü itirmək, özündən çıxmaq; auseinander \kommen ayrılmaq, görüşüb ayrılmaq; aus dem Sinn \kommen yadından çıxmaq; ein Unglück kam über mich mənə bədbəxtlik üz verdi; um etw. (A)\kommen nədənsə məhrum olmaq; nicht vom Fleck / von der Stelle \kommen yerindən tərpənməmək; von Sinnen \kommen ağlını itirmək, başını itirmək; ich bin nicht dazu gekommen mənim vaxtım yox idi; mən çatdıra bilmədim; es war dazu gekommen iş o yerə çatdı ki; wie \kommen Sie dazu? siz necə cürət edirsiniz?; zu Atem \kommen cürətlənmək, ürəklənmək; zur Besinnung \kommen özünə gəlmək; zu nichts \kommen heç bir şeyə nail olmamaq; zu Kräften \kommen bax: Kraft; zum Ausdruck \kommen ifadə olunmaq; wie es gerade kommt! imkan daxilində; ◊ Kommt Zeit, kommt Rat ata. söz. ≅ Ölmərik/yaşayarıq, görərik; Axşamın xeyrindən sabahın şəri yaxşıdır

I vt 1. aparmaq; gətirmək; daşımaq; 2. geymək; ◊ etw. zur Schau \tragen məc. nəyisə nümayiş etdirmək; das Herz auf der Zunge \tragen ürəyi açıq olmaq; Bedenken / Zweifeil \tragen şübhələnmək; Verlangen \tragen arzu etmək; j-n zu Grabe \tragen basdırmaq; II vi 1. bar gətirmək (meyvə); 2. qalmaq, əriməmək (buz); das Eis trägt sich schon buz ərimək bilmir; 3. vurmaq (silah); das Geschütz trägt weit toplar uzağı vurur; III sich \tragen davamlı olmaq; das Unternehmen trägt sich (selbst) müəssisə öz xərcini çıxarır

vt 1. aparmaq; das wird uns von unserem Thema zu weit \abführen məc. bu, bizi mövzumuzdan çox uzaqlaşdırar; 2. həbs etmək; 3. tib. ayağı işlətmək

vi (s) aralı durmaq, kənarda durmaq; das liegt weit vom Wege ab bu, yoldan uzaqdadır

vi, vimp 1. (an D) çatmamaq, əskik olmaq; es fehlt uns an Geld pulumuz çatmır; es fehlt uns Geld pulumuz əskik gəlir; es sich an nichts \fehlen lassen* heç nədən imtina etməmək; heç nədə özünə korluq verməmək; 2. olmamaq, qaib olmaq, iştirak etməmək; wer fehlt? kim yoxdur?, kim gəlməyib?; oft \fehlen tez-tez dərs buraxmaq; 3. səhv etmək, təqsirkar olmaq; weit gefehlt! həddindən artıq yanılmaq; 4.: was fehlt Ihnen? Sizə nə olub?, haranızdan şikayətlənirsiniz?; es fehlt ihm immer etwas o daima xəstədir; ◊ an mir soll es nicht \fehlen mənə qalırsa, mən hazıram; es fehlte nicht viel, so wäre ich gefallen az qaldı yıxılam; das fehlte gerade noch! elə bu çatmırdı! bir bu qalmışdı!

I köməkçi fel (tərcümə olunmur); II vt 1. malik olmaq; ich habe varımdır; ich habe nicht yoxumdur; ich habe nichts davon bundan mənə heç bir xeyir yoxdur; was hast du? sənə nə olub?; die Sache hat Eile işi gecikdirmək olmaz; jetzt habe ich ihn 1) indi onu tutdum; 2) məc. indi o mənim əlimdədir; bei uns ist alles zu \haben bizdə hər şey əldə etmək (tapmaq) olar (mümkündür); das Buch ist noch zu \haben kitab satışda hələ var; 2. (inf+zu): ich habe zu… mən gərək …; er hat hier nichts zu sagen onun burada əmr verməyə ixtiyarı yoxdur; es hat nichts zu sagen bunun əhəmiyyəti yoxdur, bu vacib deyil; wir \haben noch ein Kilometer bis dahin (zu gehen*) biz hələ bir kilometr getməliyik; ich habe nicht zu lesen* oxumağa bir şeyim yoxdur; ich habe zu tun* işim var, məşğulam; ich will damit nichts zu tun* \haben mən bu işə qarışmaq istəmirəm; 3. (inf’lə zu’suz): du hast gut reden sənin üçün demək asandır; Sie \haben gut fragen sizin üçün soruşmaq asandır; 4. (“es” tamamlığı ilə birlikdə); es bequem \haben rahat(ca) yerləşmək; es gut \haben yaxşı yaşamaq; es eilig \haben tələsmək; ich habe es weit yolum uzaqdır; jetzt habe ich’s! indi bildim, indi tapdım!; es hat nichts auf sich bunun mənası (əhəmiyyəti) yoxdur; er hat es von ihm 1) bunu ondan öyrəndi (bildi); 2) bunu ondan aldı; ich will es so \haben mən belə istəyirəm; 5.: da \haben wir die Bescherung / den Braten / den Salat! gördün başımıza nə gəldi!; da hast du’s, da \haben wir’s! əcəb işdir!; hab dich nicht so! çox lovğalanma!, burnunu çox dik tutma!; habe Dank! təşəkkür edirəm!