so+alt+er

a 1. qoca; köhnə, qədim; əvvəlki; \alt und jung qocalı-cavanlı, qocası və cavanı, hamı; beim \alten bleiben əvvəlki fikrində qalmaq; es beim \alten lassen olduğu kimi saxlamaq; es ist die \alt Geschichte! məlum bir şey!; adi bir hadisə! (ancaq die Alte Geschichte qədim tarix); die Alte Welt 1) tar. qədim dünya; 2) köhnə dünya (Avropa, Asiya, Afrika); das \alte Testament din. Yeni Öyüd (Əhdi-Ətiq), İncil \alter Kram cır-cındır; \alten Stils köhnə təqvimlə; seit \alten Zeiten qədim zamanlardan, ta qədimdən; 2.: wie \alt sind Sie? sizin neçə yaşınız var?; ich bin 20 Jahre \alt mənim iyirmi yaşım var; wir sind gleich \alt biz həmyaşıq; \altwerden qocalmaq ◊ j-n zum \alten Eisen werfen məc. bir kəsi işdən kənar etmək; mein \alter Herr (tələbə jarq.) atam; meine \alte Dame anam; \alte Schachtel nifr. küpəgirən qarı, kaftar; immer die \alte Leier çalınmış bayatı, çoxdan məlum olan şey; das ist für den \alten Fritzen nəticəsiz zəhmət; er ist immer der \alte o heç dəyişilməyib; auf seine \alten Tage qocalıqda; Jung gewohnt, alt getan ata. söz. südlə gələn, sümüklə gedər; \alter Freund, \altes Haus dan. qoca, dost, dostum (müraciətdə); \alter Mann geol. köhnə mədən

f 1. bölmə; 2. yarım şöbə; \Unterabteilungarm m anat. bazu önü (qolun dirsəklə bilək arasındakı hissə); \Unterabteilungart f növ, variant; \Unterabteilungarzt m (1) assistent (həkim); \Unterabteilungausschuß m -sses, -schüsse alt komitə; \Unterabteilungbau m 1. özül, əsas, bünövrə, təməl; 2. dəmir yol döşəməsinin alt hissəsi; \Unterabteilungbelastung f tex., iqt. natamam yük

n -es, oh. pl aşağı palata (parlamentdə); \Unterhaushemd n alt köynəyi; \Unterhaushose f alt tumanı (kişi üçün)

m (1*) tex. alt; sokol (alt hissə)

a alt, aşağıdakı; zu \unterst lap altda; das Unterste zuoberst kehren məc. alt-üst etmək

m yarım / alt sərlövhə; \Untertitelwäsche f oh. pl tuman-köynək, alt paltarı

cj 1. …zaman, … -kən, da/də şəkilçiləri; \als ich 8 Jahre alt wurde, kam ich in die Schule 8 yaşım olanda məktəbə getdim; 2. məsələn, bir dəfə; 3. … vəzifəsində, rolunda, kimi; er arbeitet \als Traktorist o, traktorçu işləyir; 4. müqayisə dərəcəsi, sonra, -dan/-dən şəkilçisi; mehr \als …dan/-dən çox; größer \als … -dan/-dən çox, böyük; 5. (inkardan sonra) necə, başqa; kein anderer \als du səndən başqa heç kəs; 6. \als ob, \als wenn guya, guya ki; elə bil; \als ob ich das schon nicht tausendmal gesagt hätte! elə bil bunu min dəfə deməmişəm!; sowohl…, \als auch həm … həm (də) …; sowohl der eine, \als auch der andre həm bubiri, həm də obiri

m (1) lif, alt qabıq

adv = darunter dan. bunun altında, onların arasında, o cümlədən; ◊ alles geht \drunten und drüber hər şey alt-üstdür

vt diqqətlə axtarmaq; məc. alt-üst etmək

n alt mərtəbə, birinci mərtəbə; \Erdgeschoßgürtel m coğr. yer qurşağı; zona; \Erdgeschoßhälfte f yarımkürə, Yer kürəsinin yarısı

I a 1. təzə, tər, sərin; \frisch werden sərinləşmək; gümrahlaşmaq; 2. yaxın keçmişdəki, təzə; \frischen Datums, von \frischem Datum bu yaxında, təzəlikcə; ein \frisches Hemd anziehen* təmiz köynək geymək; \frischgesalzen təzə duza qoyulmuş, az duzlanmış; \frische Wäsche təmiz alt paltarı; \frische Truppen təzə gəlmiş qoşun (döyüş görməmiş qoşun); 3. sağlam; \frische Gesichtsfarbe sifətin sağlam rəngi; 4. gümrah, qıvraq; \frischen Mut fassen, ruhlanmaq, ürəklənmək; ◊ auf \frischer Tat ertappen cinayət başında (üstündə) tutmaq (yaxalamaq); II adv 1. sərin; es ist heute ziemlich \frisch bu gün hava nisbətən sərindir; 2. yenidən, təzədən; \frisch anstreichen* təzədən rəngləmək; von \frischem, aufs \frische yenidən; ◊ \frisch gewagt ist halb gewonnen ata. söz ≅ Yaxşı başlanğıc işin yarısıdır

f kombinasiya (alt paltarı); \Hemdhosekrause f büzməli yaxalıq

(comp jünger, superl jüngst) a 1. gənc, cavan; \jung an Jahren yaşdan cavan; \jung und alt qoca-cavan hamı; \jung werden cavanlaşmaq; von \jung auf cavanlıqdan, cavan yaşından; 2. təzə, tər; \junges Gemüse tər göyərti, təzə tərəvəz

m (1*) 1. baş; den \Kopf oben behalten* 1) başını dik tutmaq; 2) məc. ruhdan düşməmək; den \Kopf hängen lassen* məc. ruhdan düşmək; er weiß nicht, wo ihm der \Kopf steht o, başını itirib; ◊ das will ihm nicht in den \Kopf məc. bu onun başına girmir; er ist nicht auf den \Kopf gefallen məc. o, axmaq deyil; der \Kopf steht ihm nicht recht məc. o özündə deyil; j-m den \Kopf warm machen məc. kimisə qızışdırmaq; j-m den \Kopf waschen* kimisə danlaqdan keçirmək; j-m etw. auf den \Kopf zusagen məc. kimisə təqsirləndirmək; j-m über den \Kopf wachsen* məc. kimisə ötüb keçmək (birlikdə); j-m den \Kopf zurechtrücken məc. kiminsə başına ağıl qoymaq; die Köpfe zusammenstecken məc. pıçıldaşmaq; alles auf den \Kopf stellen hər şeyi alt-üst etmək; sich (D) die Augen aus dem \Kopfe sehen məc. gözlərini xarab etmək (çox işləməkdən); mit bloßem \Kopfe açıq başla, başıaçıq; Hals über \Kopf çox iti, çox cəld; die Hände über dem \Kopfe zusammenschlagen* əllərini başı üstündə çarpazlamaq; 2. ağıl, zehin, dərrakə, idrak; ein klarer \Kopf ağıllı baş, aydın fikirləşən; im \Kopf(e) fikrində, ağlında; die führenden / leitenden Köpfe einer Idee hansısa ideyanın baniləri; er hat einen offenen \Kopf o, aydın fikirləşən adamdır; den \Kopf verlieren* məc. başını itirmək; çaşmaq; aus dem \Kopfe əzbər, əzbərdən; etw. im \Kopfe behalten* nəyisə yadda saxlamaq; er ist nicht richtig im \Kopfe onun ağılı özündə deyil; etw. geht mir durch den \Kopf ağlıma bir şey gəldi, yadıma bir şey düşdü; 3. baş, həyat; seinen \Kopf aufs Spiel setzen həyatı ilə risk etmək; \Kopf und Kragen kosten məc. baha başa gəlmək, baha oturmaq; es gilt den \Kopf, es geht an \Kopf und Kragen burada başınla (həyatınla) risk edirsən; den \Kopf hergeben müssen* cəfasını çəkmək; başını qurban vermək; 4. bot. papaq (göbələkdə); baş (kələm); 5.: \Kopf einer Zeituug məc. başlıq (qəzetdə); ◊ j-m eine Beleidigung an den \Kopf werfen* kimisə təhqir etmək, ; etw. auf seinen eigenen \Kopf tun* nəyisə özbaşına etmək; auf seinem \Kopf(e) bestehen* / beharren / verbleiben* dediyindən dönməmək, inad etmək; sich (D) etw. in den \Kopf setzen məc. beyninə yerləşdirmək (özünün); bei meinem \Kopf! başıma and olsun!, başım haqqı!; j-n vor den \Kopf stoßen* kiminsə xətrinə dəymək; kimisə bərk həyəcanlandırmaq; kimisə itələmək; ein Brett vor dem \Kopfe haben dan. dardüşüncəli (axmaq) olmaq

f (3) inək; ◊ dastehen* wie die \Kuh vor dem neuen Tor ≅ gözünü mal kimi döymək; Man wird alt wie ene \Kuh und lernt noch immer was dazu ata. söz. ≅ Yüz yaşa, yüz öyrən; Soviel von etw. verstehen*, wie die \Kuh vom Sonntag ≅ Eşşək nə bilir, zəfəran nədir

f ömürlük kəsmət/renta, təqaüd; \Leibrenteschmerz m qarınağrısı, qarın sancısı; \Leibrentewache f şəxsi mühafizə; \Leibrentewächter m qorçu, cangüdən; \Leibrentewäsche f alt paltarı

adv yuxarıda, üstdə; bis \oben yuxarıya qədər; nach \oben (hin) yuxarı, üstə; von \oben (herab) yuxarıdan / üstdən/aşağı; ◊ j-n von \oben herab ansehen kimisə saymamaq; kiməsə üstdən-aşağı baxmaq; von \oben bis unten mustern başdan-ayağa süzmək; das Haus von \oben nach unten kehren evi alt-üst etmək

m (9) zool. quzğun, qarğa; gefräßig wie ein \Rabe qarğa kimi acgöz; schwarz wie ein \Rabe qarğa kimi qara; er stiehlt wie ein \Rabe o, əlinə keçəni çırpışdırır; dich werden die \Raben fressen sən qarğayemi olacaqsan (dar ağacından asılacaqsan); ◊ alt wie ein \Rabe çox qoca; weißer \Rabe ala qarğa (başqalarından seçilən / fərqlənən insan)

f (11) 1. şalğam; gelbe \Rübe kök; rote \Rübe çuğundur; weiße \Rübe bot. şalğam; ◊ wie Kraut und \Rüben durcheinander alt-üst; 2. dan. burun; baş; koppuş; er hat eins auf die \Rübe gekriegt dan. ona qulaqburması verdilər