Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

sŭperstĭtĭo

  • 41 maleficus

    maleficus (malificus), a, um (malefacio), übel handelnd, etwas Böses tuend, gottlos, I) im allg.: a) eig.: mores, Plaut.: homo, Übeltäter, Cic.: Superl., maleficentissimos incolumes praestitit, Suet. Galb. 15, 2. – b) übtr.: α) schädlich, sucus, Vitr.: superstitio, Suet.: bestia piscibus malefica, Plin. – β) mißgünstig, natura, Nep. Ages. 8, 1. – II) insbes., zauberisch, subst., a) maleficus, ī, m. u. malefica, ae, f., der Zauberer, die Zaubrerin, Lact. 2, 16, 4 (neben magi). Cod. Iust. 9, 18, 5. Schol. Iuven. 6, 594. – b) malefica, ōrum, n., die Zaubermittel, Tac. ann. 2, 69. – Über die Form malificus s. Ritschl opusc. 2, 561.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > maleficus

  • 42 occupo

    1. occupo, āvī, ātum, āre (ob u. capio), einnehmen, I) eig.: 1) einen Ort od. einen Ggstd. einnehmen, besetzen, sich seiner bemächtigen, ihn in Beschlag nehmen, überrumpeln, Italiam praesidiis, Cic.: locum, Cic.: possessiones, Cic.: urbem, Liv.: regnum, Cic.: tyrannidem, Cic.: tempus occupandi res (die Staatsgewalt), Liv.: aditum, hineingehen, Verg.: currum, besteigen, Ov.: alqm amplexu, umarmen, Ov.: familiam optimam, in Beschlag nehmen, Plaut.: so auch Sextius noster eum occupavit, nahm ihn in Beschlag (er mußte durchaus Wohnung bei ihm nehmen), Cic. – 2) einen Ort od. Gegenstand besetzen, a) sich an etw. ansetzen, crustae occupant intus vasa omnia, in quis aquae fervent, Plin. 20, 95. – b) mit etw. besetzen = mit etwas anfüllen, urbem (sc. aedificiis), Liv.: polum nube, Hor.: aream fundamentis, Liv.: navem frumento, Auct. b. Afr. – c) v. Örtlichk. = einnehmen, urbs oram freti occupat, Mela: superna litora Padus occupat, Mela: Hercynia silva iter sexaginta dierum occupat, Mela. – II) übtr.: 1) überfallen, überraschen, a) femdl.: alqm, Liv. u. Curt.: alqm gladio, Verg., saxo, Ov.: mors ipsam occupat, ereilt sie, Ter.: sopor occupat artus, Verg.: si occupasset (nos) artior casus, wenn wir ins Gedränge kämen, Amm. – b) selten im freundlichen Sinne = überraschen, alqm, Hor. ep. 1, 7, 66. – 2) zuvor-
    ————
    kommen, rates, Ov.: ortum solis, Curt.: Servilius Ahala Sp. Maelium regnum appetentem occupatum (indem er ihm in der Ausführung seines Vorhabens zuvorkam) interemit, Cic.: u. absol., albati equo Corace occupavere, kamen zuvor, gewannen den Vorsprung (beim Wettrennen), Plin. 8,160: dah. = zuerst etwas tun, iuvenem occupat, redet zuerst ihn an, Val. Flacc.: num quid vis? occupo, willst du etwas? rede ich ihn zuerst an, frage ich zuerst, Hor. – m. folg. Infin. (s. Dräger Hist. Synt.2 2, 320. M. Müller Liv. 1, 14, 4. Weißenb. Liv. 4, 30, 3. Fabri Liv. 21, 39, 10), castris castra conferre occupant, Enn. fr.: occupabo adire, will zuerst auf ihn zugehen, Plaut.: interdum rapere occupat, Hor.: occupant bellum facere, Liv.: occupavit Padum traicere, Liv.: occupat eventum telo temptare priorem, Sil. – 3) in Besitz nehmen, einnehmen, sich bemächtigen, v. Pers.: proximum quodque verbum, aufgreifen, Quint.: multum est primo aspectu oculos occupasse, gefesselt zu haben, Sen.: carnificis manum, dem Sch. ins Handwerk greifen, Curt.: falsis criminibus aures occupare, Curt.: animos eorum, qui audiunt, magnitudine rei, Cic.: validioris gratiam, zu gewinnen suchen, Curt.: admirationem, erzwingen, Sen.: proximos illi tamen occupavit Pallas honores, hat inne, Hor.: occ. nomen beati, beanspruchen, Hor.: occupandi temporis causa, um Zeit zu gewinnen, Sen. – v. Gemütszuständen usw.,
    ————
    timor occupavit exercitum, Caes.: pavor occupat animos, Liv.: mentes Siculorum occupat superstitio, Cic.: occupati metu, Curt. – opinio vetus falsa occupavit et convaluit (hat Platz gegriffen und Wurzel gefaßt) m. folg. Acc. u. Infin., Gell. 4, 11, 1. – 4) in Beschlag nehmen, a) eine gewisse Zeit od. Zahl in Beschlag nehmen, wegnehmen, haec causa primos menses occupabit, Cael. in Cic. ep. 8, 10, 3: cum in mentem venit tres et sexaginta annos aeque multa volumina occupasse mihi, Liv. 31, 1, 3. – b) in Anspruch nehmen, beschäftigen, animum in funambulo, Ter.: homines occupatos hāc re, Plaut.: occupat res cogitatioaes hominum, Liv.: in apparando acerrime esse occupatum, Nep.: in patria funditus delenda occupatum et esse et fuisse, Cic.: occupati aliarum rerum curā, Liv.: occupatus variis cogitationibus iudex, Quint. Vgl. occupatus. – c) hindern, profluvium sanguinis occupat secantes, Curt.: ministeria aestu occupantur, Curt. – d) occupatum esse in alqa re, nur in etw. begriffen, auf etw. beschränkt sein, res enim sunt parvae, prope in singulis litteris atque interpunctionibus occupatae, Cic. Mur. 25. – 5) Geld irgendwo anlegen, pecuniam in pecore, Colum.: pecuniam grandi fenore, gegen hohe Zinsen anlegen, Cic.: pecunias apud alqm, Cic. – 6) beschleunigen, rasch ausführen, facinus, Iustin.: transitum, Iustin.: mortem manu, Flor.: preces, Sen. poët. – mit folg.
    ————
    Acc. u. Infin., sich beeilen, id nos priores facere occupabimus, Cato origg. 5. fr. 3. – Archaist. Coni. Perf. occupassis, Plaut. most. 1097: occupassit, Plaut. asin. 818.
    ————————
    2. occupo, ōnis, m. (1. occupo), der Sich-Bemächtiger, der Langfinger, euphem. v. Gott der Diebe (Merkur), occuponem propitium! Möge uns der L. günstig sein! Petron. 58, 11.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > occupo

  • 43 omnis

    omnis, e, aller, alle, alles, I) in bezug auf die Zahl, A) übh.: omnis fortuna, Cic.: omnes habenas effundere, Verg.: sine omni periculo, ohne alle (jede) G., Ter.: sine omni sapientia, ohne die gesamte Philosophie, Cic.: ut omittas leges alias omnes, Cic. – omnis cetera praeda, Liv.: omnes ceterae res, Cic.: ceterum omne argentum, Liv.: ceterae omnes copiae, Liv.: cetera omnia, Cato. – alii omnes, Sall. u. Liv.: leges aliae omnes, Cic.: aliae res omnes, Cato: alia omnia, Cic.: omnia alia, Plin. ep.: virtutes omnes reliquae, Cic.: reliqui magistratus omnes, Liv. – omnes universi, s. universus. – ad unum omnes, s. unus. – omnes antiquissimi, alle, auch die ältesten, Cic.: omnia minima, alles, auch die geringste Kleinigkeit, Cic.: omnia tua etiam minima commoda, Cic. – omnia quaecumque loquimur, Cic., agimus, Liv. – Singul. omnis subst., brevem vitam esse omni, multo magis seni, Sen. suas. 7, 10: Plur. subst., omnes, alle (alle Menschen), Cic.: omnes, etiam infimi, Lentul. in Cic. ep.: m. partit. Genet., ibi Samnitium omnes considunt, Liv. 10, 31, 5: Macedonum fere omnibus et quibusdam Andriorum ut manerent persuasit, Liv. 31, 45, 7. – omne, alles, Cic.: gew. Plur., omnia, alles, Cic.: omnia facere, alles tun, alle Mühe anwenden, Cic.: cum Patrone Epicurio mihi omnia sunt, ich stehe mit dem E. P. durchweg in dem freundschaft-
    ————
    lichsten Verhältnis, in ganz gutem Einvernehmen, Cic. ep. 13, 1, 2: alia omnia sibi cum collega ratus, alle anderen Angelegenheiten mit dem K. gemeinschaftlich betreiben zu müssen, Sall. Iug. 43, 2: in eo sunt omnia, hierauf beruht alles, Cic.: tutus et ad omnia (in jeder Hinsicht) opportunus locus, Liv.: per omnia, Liv., Vell. u. Quint., od. bl. omnia, Verg., in allen Stücken: ante omnia, vor allen Dingen, vorzüglich, Liv.: alia omnia, das Gegenteil, Plin. ep.: dah. in alia omnia ire oder discedere, Cic., od. transire, Hirt. b. G., das Gegenteil behaupten, anderer Meinung sein: omnia esse, alles sein, alles gelten, das Faktotum sein (v. Pers.), hic enim omnia erat, Varro: Demetrius iis unus omnia est, Liv. – B) insbes.: a) = jeder, zuw. auch unser allemal, jedesmal, militat omnis amans, Ov.: omni die, Gell.: omnibus annis, Plin. u. Plin. pan.: omnibus mensibus, Cic.: omnibus tricenis diebus, Plin.: omnis veretur amor, die Liebe fürchtet allemal, Prop.: quaedam gallinae omnia gemina ova pariunt, einige Hühner legen allemal Doppeleier (Eier mit zwei Dottern), Plin. – b) = jedweder, aller und jeder Art, jegliche Art von usw., allerlei, von allerlei Art, alle möglichen, lauter, olus omne, Hor.: omnis superstitio, Liv.: omnis exempli documenta, Liv.: omnibus precibus petere, Cic.: omnibus tormentis necare, Caes.: omnibus rebus, auf alle mögliche Weise, in jeder Beziehung, Caes. –
    ————
    omnes secundos proventus rerum exspectare, lauter, Caes.: omnes (lauter) milites tales habere, Ps. Quint. decl.: omnis (lauter) ordo, Cic. Vgl. übh. Müller Liv. 1, 31, 6. Fabri Liv. 22, 41, 6. Schömann Cic. de nat. deor. 2, 56. Dietsch u. Fabri Sall. Iug. 103, 1. – II) in bezug auf die Stetigkeit = ganz, zuw. aller, alle, alles, Gallia omnis, Caes.: omnis insula, Caes.: sanguinem suum omnem effundere, Cic.: accepto omni patrimonio, Eutr.: in omni vita, Cic.: non omnis moriar, Hor.: omne corpus intendere, Cic. – omnia bei Dichtern zweisilb., s. Lachmann Lucr. 1, 1106. p. 72 sq.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > omnis

  • 44 reddo

    reddo, didī, ditum, ere, zurück-, von sich geben, I) zurückgeben = wiedergeben, wieder abgeben, wieder herausgeben, zurückerstatten, wieder zustellen, 1) denselben Gegenstand (Ggstz. dare, committere, accipere, adimere): α) konkr. Objj.: omne argentum, Plaut.: equos, Cic.: alci pecuniam, Cic.: alci amissa, Liv.: da sodes abs te, ego post reddidero tibi, Plaut.: immo cedo abs te, ego post tibi reddam duplex, Plaut.: meum mihi reddatur, Ter.: ea, quae utenda acceperis, maiore mensurā, si modo possis, iubet reddere Hesiodus, Cic. – obsides, captivos, Caes.: redde hostem, bring wieder her, Ov. – bes. nach einer Unterbrechung, Abwesenheit, aus Gefahr, Mühsal eine Person oder Sache wiedergeben, ut te (medicus) suscitet ac natis reddat carisque propinquis, Hor.: urbem senatui ac populo Romano, templa dis reddita (esse), Tac. – u. so refl., se reddere convivio, sich zum G. zurückbegeben, Liv.: se terris (v. Tageslicht), Verg.: se alci, sich wieder zu jmd. gesellen, Plin. ep.: Teucrûm se iterum in arma, sich den W. der T. wieder stellen, Verg.: ebenso Pass. reddi medial, reddar tenebris, mich zurückbegeben zu usw., Verg.: Daedalus redditus his primum terris, zurückgegeben (nach gefahrvoller Luftfahrt), Verg.: nec post oculis est reddita nostris, bot sich nie wieder dar, Verg.: selten absol., wie Ov. met. 15, 275 sq. (v. einem Flusse).
    ————
    β) abstr. Objj.: libertatem (Ggstz. lib. adimere), Suet.: antiquum belli decus amissum, Liv.: alci patriam, Liv.: alci ereptum honorem, Verg.: Musis alcis operas, seinen tätigen Zustand wieder zuwenden, Cic. – zugl. m. Infin., tandem sua monstra profundo reddit habere Iovi, Stat. Theb. 1, 616.
    2) einem anderes als Entgelt, in gleichem Maße zurückgeben, wiedergeben, dagegengeben, erstatten, vergelten (Ggstz. dare, sumere, accipere), a) übh.: α) konkr. Objj.: alias tegulas, andere dafür (für die zerbrochenen) einsetzen, Plaut.: oscula, Ov.: pro benefactis alcis ei pretium, Plaut. – β) abstr. Objj.: alci operam, Plaut.: beneficium, Cic. u.a.: pro maleficio beneficium, Ter.: beneficium cum usura, Sen.: pro vita hominis hominis vitam, Caes.: ante illatum terrorem, Liv.: hosti cladem, cladem acceptam, Liv. (s. Fabri Liv. 24, 17, 7. p. 237): gratiam, die erwiesene Gunst zurückerstatten, durch die Tat Dank abstatten, Sall.: u. so gratiam cum magno fenore (v. Weinstock), Colum. – sive paria (verba) paribus redduntur (gegenübergestellt werden) sive opponuntur (entgegengesetzt werden) contraria, Cic. or. 164. – b) insbes.: α) in einer anderen Sprache wiedergeben = verdolmetschen, übersetzen, übertragen, cum ea quae legeram Graece, Latine redderem, Cic.: verba Latine, Ov.: verbum pro verbo, Cic.: verbum verbo, Hor. – β) mündlich zurückgeben, als Nachah-
    ————
    mung = wiedergeben, verba bene, v. Papagei, Ov.: de multis verba novissima (von dem Echo als Pers.), Ov.: clamorem, Curt. – als Antwort = erwidern, entgegnen, versetzen, veras audire et reddere voces, Verg.: mutua dicta, Worte wechseln, Ov.: verba tot, nur soviel entgegnen, Ov.: nullam vocem ad minas, Curt.: Aeneas contra cui talia reddit, Verg.
    3) einen Gegenstand dem Ansehen, der Beschaffenheit, dem Wesen nach wiedergeben, abspiegeln, vollständig nachahmen, im Bilde, ἀττικισμος ille reddens Athenarum proprium saporem, Quint.: natus hic vultus tuos reddit, Sen. poët.: tectorium odorem croci saporemque reddit, Plin. – qui te nomine reddet Silvius Aeneas, mit dir gleichnamig sein wird, Verg. – bes. durch Rede, Schrift od. Kunst, reddidisse in loquendo paternam elegantiam, Quint.: in litteris veteres aemulatur, exprimit, reddit, Propertium in primis, Plin. ep.: omnia reddiderat pictor, Petron. – u. im Wesen u. Benehmen, matrem reddit ac refert nobis, Plin. ep.: omnes Catilinas Acidinos postea reddidit, machte durch sein Benehmen Katilina u. seine Rotte zu Acidinern, d.i. ließ K. u. seine Rotte gegen sich als wahre Tugendspiegel erscheinen, Cic. ad Att. 4, 3, 3.
    4) einen Gegenstand in einen entgegengesetzten Zustand zurückversetzen, so und so herstellen, zu dem und dem machen, m. dopp. Acc.: α) alqd od.
    ————
    alqm m. Ang. wozu? durch ein Adi.: viscera saxea, Ov.: domum eius exornatam et instructam fere iam reddidisse nudam atque inanem, Cic.: segetes laetas, Colum.: itinera infesta, Caes.: mare tutum, Nep.: quae res post eum quae essent tuta ab hostibus reddebat, ihm den Rücken sicherte, Caes.: omnia breviora reddet ordo et ratio et modus, Quint. – persönl. Objj., alqm iratum, Cic.: alqm ita placidum mollemque, ut etc., Cic.: alqm hebetem, Cic.: alqm caecum, Cic.: alqm praecipiendo meliorem, Cic.: homines ex feris et immanibus mites et mansuetos, Cic.: formosum adulescentem exsectis virilibus semivirum (zum Kastraten), Lact – selten im Passiv m. dopp. Nom., obscura moto reddita forma lacu est, Ov. met. 3, 475 sq.: alias per sudorem corpus tantum imbecillius redditur, Cels. 3, 3, 19: adeo (eum) caedit, ut Granicus et Aesepus amnes cruenti redderentur, Flor. 3, 5, 17: u. so Iustin. 29, 4, 3; 42, 5, 4; 44, 1, 10. Eutr. 1, 9. – β) alqd od. alqm mit Ang. wozu? durch ein Partic. Perf.: alqd effectum, Plaut.: omne transactum, Plaut.: dictum ac factum reddidi, das war wie gesagt, so getan, das ist alles fertig und abgetan, Ter.: sed iam prior amor me ad hanc rem exercitatum reddidit, Ter. – γ) alqm mit Ang. wozu? durch ein Subst.: alqm avem, Ov.: alqm meum (zu meinem Freunde), hostem Romanis, Nep.: alqm spectatorem, Ov.: alqm ludibrium omnium inter aequales, Iustin. – δ) alqd m. Ang. wozu? durch ut m.
    ————
    Konj., reddes omnia quae nunc sunt certa ei consilia, incerta ut sient sine omni periculo, Ter. Andr. 389.
    II) von sich geben, herausgeben, 1) für jmd. Bestimmtes, jmdm. Gebührendes, Erbetenes abgeben, herausgeben, zustellen, zukommen lassen, a) übh.: alci epistulam, litteras, Cic. (u. so nullae mihi abs te sunt redditae litterae, Br. von dir, Cic.): mandata Augusto Romae (v. Gesandten), Suet. – argentum, Ter.: caprum, Verg.: tunicam non reddere servo, Iuven.: lavacrum et vinum et varium cibum, Cael. Aur.: alci hereditatem, Cic.: suum cuique, Cic.: nomina sua facto, die T. beim rechten Namen nennen, Ov. – praemia debita, Verg.: cetera praemia, Verg.: honorem. Cic.: nec medico honorem (Honorar) suum nec operario mercedem, Augustin.: promissa viro, Verg.: caute vota, erfüllen, Cic.: u. so vota Iovi, Herculi, Ov. u. Suet. – rationem, Rechnung, Rechenschaft ablegen (Aufschluß geben), alci, Cic., alcis rei, Cic., de alqa re, Vitr. – poenas graves impietatis in parentem alcis, büßen, Sall. – So nun α) von Sterbenden, debitum naturae morbo, Nep.: vitam naturae, Cic., u. bl. vitam, Lucr., vitam bene, Cic.: vitam pro alqo, Ov.: animam caelestem caelo, Vell., u. bl. animas, Verg.: u. bl. reddi caelo, Vell.: eum spiritum, quem naturae debeo, patriae reddere, Cic. (vgl. unten no. 2): quod reliquum vitae viriumque, id ferro potissimum reddere volebant, preisgeben, Cic. – β) v. Opfernden, dar-
    ————
    bringen, tura lari, Tibull.: liba deae, Ov.: exta Marti, Suet.: u. prägn., super caespitem exta, über den R. (legend) = auf dem R. darbringen, Tac.: u. so lancibus pandis fumantia exta, auf gebogenen Sch., Verg. – γ) v. Schreibenden od. Sprechenden, schristlich oder mündlich zukommen lassen, zum besten geben, berichten, sin nihil praeter iocationem, redde hoc ipsum, Cic.: sed perge, Pomponi, de Caesare, et redde quae restant, Cic.: in eo libro, quo causas eloquentiae reddebamus, Quint. – b) als Zugeständnis zukommen lassen, α) als neue Bewilligung zugestehen, anheimgeben, erteilen, gewähren, zuweisen, suis quaeque temporibus, Curt.: responsa, Verg.: nullo reddito responso, Liv.: conubia, Liv.: peccatis veniam, Hor.: una superstitio (bindende Eid) superis quae reddita divis, Verg. – So nun als gerichtl. t. t.: αα) reddere iudicium, eine gerichtl. Untersuchung erteilen (gewähren), anstellen (von der Obrigkeit, bes. v. Prätor), absol., Cornif. rhet., in alqm, Caes., maiestatis, Tac., de eadem causa iterum, Ter., an reus causa sit mortis, Quint. – ββ) reddere ius, Recht erteilen, sprechen (v. Könige, Kaiser, v. der Obrigkeit, bes. v. Prätor), absol., Tac., alci petenti, Caes.: populo, Liv.: pro tribunali, Suet. – Plur., iura reddere, Liv.: suo regia iura Quiriti (v. Romulus), Ov.: iura adversus paganos, Tac.: reddere iura per pagos vicosque, Tac. – β) als bereits Besessenes belassen, Ther-
    ————
    mitanis urbem, agros legesque suas, Cic.: civitati suas leges, Liv.: civitati iura legesque, Caes.: Lanuvinis sacra sua, Liv.: omnia sua incolis, Curt. Vgl. Drak. Liv. 9, 43, 23.
    2) aus dem Körper usw. von sich geben = a) ans dem Körper usw. ausstoßen, auswerfen, ausspeien, aspera arteria excipiat animam eam, quae ducta sit spiritu, eandemque a pulmonibus respiret et reddat, Cic.: sonum, einen Ton von sich geben, tönen, klingen (v. musikal. Instrum., Worten usw.), Hor., Sen. u.a.: lenem sonum, Plin.: vocem (v. leb. Wesen), Verg. u. Hor.: crepitum (ventris), v. Esel, Plin.: stridorem, Ov.: murmura, Ov.: flammam, Plin.: sanguinem, Plin. ep.: bilem alvo, Cels.: alvum, urinam, Cels.: calculum urinā, Plin. – bes. v. Gebären, catulum partu, Ov.: vivum onus, Ov. – b) als Ertrag abwerfen, von Grundstücken, fructum (Ertrag), Varro: in pabulo non minus quam in feno, Colum. – v. Getreide, quae siccae moluntur plus farinae reddunt, Plin.: siligineae farinae modius Gallicae XXII libras panis reddit, Plin. – c) Gehörtes, Erdachtes aus dem Kopfe hersagen, aufsagen, vortragen, ea sine scripto verbis isdem, Cic.: rerum multa nomina audita, Quint.: quid cuique vendidissent, Quint.: dictata magistro, Hor.: carmina, Hor.: modos voce, absingen, Hor. – verba male, aussprechen, Ov. – redideique (= reddidique), Corp. inscr. Lat. 1, 551, 11. – ar-
    ————
    chaist. Futur. reddibo, Plaut. Cas. 129; Men. 1038; Vidul. fr. 4 Stud. (bei Prisc. 6, 32 u. 35. Non. 508, 8): reddebit, Corp. inscr. Lat. 5, 8752. – parag. Infin. reddier, *Arnob. 7, 25 extr. (nach Zinks Vermutung).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > reddo

  • 45 Samaria

    Samarīa, ae, f. (Σαμάρεια), eine Landschaft mit gleichnamiger Hauptstadt in Palästina, Plin. 5, 68 sq. – Dav.: A) Samarītēs, ae, m., der Samariter, Tac. u.a. – B) Samarītānus, a, um, samaritanisch, Eccl.: subst., Samarītāna, ae, f., die Samaritanerin, Eccl.: Plur. Samarītānī, ōrum, m., die Samaritaner, Eccl. – C) Samarīticus, a, um, samaritisch, Eccl. – D) Samarītis, idis, f., samaritisch, femina, Iuvenc. 2, 252: subst., die Samariterin, Eccl. – E) Samarītida, ae, f., samaritisch, mulier, Iuvenc. 2, 256. – F) Samarēus, a, um, samaritisch, superstitio, Cassiod. var. 3, 45, 2.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Samaria

  • 46 superstitiosus

    superstitiōsus, a, um (superstitio), I) weissagerisch, subst. der Weissager, die Weissagerin, vox, Poëta trag. inc.: hariolationes, Enn. fr.: homo, Plaut.: si ista superstitiosa aut hariola est, Plaut. – II) abergläubisch (Ggstz. religiosus), philosophi, Cic.: gentes, Mela: ab recenti clade superstitiosi principes, Liv. – Compar., per omnia quasi superstitiosiores vos video, Vulg. act. apost. 17, 22: Superl., saeculum superstitiosissimum, Tert. adv. gnost. 2.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > superstitiosus

  • 47 gentilis

    1) член известного рода (gentiles sunt, qui inter se eodem nomine sunt), родич (Gai. III, 17. Paul. IV. 83. Coll. XVI. 4 § 2);

    gentilicius, касающийся родa, poдичей: ius gentil. (Gai. c. l. C. oll. 1. c.).

    2) чужой, иностранец, barbarus, peregrinus (1. un. C. Th. 3, 14)), praefecti, legati gentilium (1. 62 C. Th. 11, 30. 1. 5 C. Th. 12, 12). 3) (subst.) язычник (1. 46. 63 C. Th. 16, 5);

    gentilicius = paganus (adi.) s. 2, напр. professio, superstitio gentil. (1. 12 § 2. 1. 20 § 2. C. Th. 16, 10).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > gentilis

  • 48 idolum

    идол, кумир: idolorum superstitio (l. 6 C. Th. 16, 7).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > idolum

  • 49 iudaeus

    жид (1. 11 pr. D. 48, 8. tit. C. 1, 9);

    iudaicus, иудейский, lex, synagoga jud. (1. 4. 5. 19 § 1 eod.);

    superstitio iud. (1. 3 § 3 D. 50, 2).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > iudaeus

  • 50 nefandus

    ужасный, безбожный, scelus nefandissimum (1. 2 C. 5, 8);

    nef. superstitio (1. 4 C. Th. 16, 9)

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > nefandus

  • 51 paganus

    1) (subst.) сельский житель, поселянин, praedia senatorum vel. paganorum (1. 1 § 2. 1. 3 D. 11, 4) 2) не военный, прот. miles (1. 1 § 2 cit, 1. 50 D. 19, 2. 1. 26 D. 28, 2. 1. 3. 14. 38 § 1 D. 29, 1. 1. 96 D. 35, 2. 1. 52 D. 40, 4. 1. 14 D. 48, 19);

    pagani прот. qui habent castrense peculium vel quasi castr. (1. 7 § 6 D. 39, 5).

    3) язычник (1. 6 C. 1, 11). 5) (adi.) приобретенный не при отправлении военной службы, pag. peculium, прот. castrense (1. 37 pr. C. 3, 28). 6) языческий: pag. superstitio (1. 8 C. 1, 11).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > paganus

  • 52 perversus

    дурной, perv. iudex (1. 2 C. 10, 19);

    perv. superstitio (1. 5 C. Th. 16, 5).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > perversus

  • 53 portentosus

    необыкновенный, чудовищный, si portentosum ediderit mulier (1. 135 D. 50, 16);

    portent. superstitio (1. 6 C. 1, 5);

    civitas (1. 7 § 1 C. 8, 56).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > portentosus

  • 54 barbarus

        barbarus adj.    with (poet.) comp., βάρβαροσ, of strange speech, speaking jargon, unintelligible: lingua, S.: sum, quia non intellegor ulli, O. — Foreign, strange, barbarous, uncivilized, not Greek nor Roman: mixta Graiis turba, O.: reges, H.: gentes, the Germans.—As subst: multa milia barbarorum, L.: apud barbaros in honore: barbarorum soli Germani, etc., Ta.: quae tibi virginum barbara serviet? H.—Of things: carmen, Phrygian (opp. Dorium), H.: Prora, O.: tegmina crurum, V.—Like a foreigner, rude, uncultivated, ignorant, uncivilized: homines: superstitio.—Savage, cruel, barbarous, fierce: in edictis: pirata: consuetudo: mos, H.: sacra suo barbariora loco, O. —As subst: exsultat barbarus, the barbarian, O.
    * * *
    I
    barbara -um, barbarior -or -us, barbarissimus -a -um ADJ
    foreign, of/used by/typical of foreigners; cruel, savage; uncivilized, uncouth
    II
    barbarian, uncivilized person; foreigner (not Greek/Roman)

    Latin-English dictionary > barbarus

  • 55 contāminātus

        contāminātus adj. with sup.    [P. of contamino], polluted, contaminated, impure, vile, defiled, stained, degraded: se ut contaminatos abactos esse, L.: pars civitatis, L.: superstitio: grex virorum, H.: flagitiis contaminatissimus.— Plur m. as subst: contaminati, abandoned youths, Ta.— Plur n. as subst, adulterated things.
    * * *
    I
    contaminata -um, contaminatior -or -us, contaminatissimus -a -um ADJ
    contaminated, polluted, adulterated; used, second-hand, soiled by use; profane; impure, vile, defiled, degraded; morally foul, guilt stained; ritually unclean
    II
    abandoned youths (pl.); (juvenile delinquents?)

    Latin-English dictionary > contāminātus

  • 56 fundō

        fundō fūdī, fūsus, ere    [FV-], to pour, pour out, shed: sanguinem e paterā: liquorem de paterā, H.: vinum inter cornua, O.: vinum super aequora, O.: lacrimas, V.: parumne Fusum est Latini sanguinis? split, H.: sanguinem de regno (i. e. propter regnum), Cu.: ingentibus procellis fusus imber, pouring, L.: fusus labris amnis Inficit (i. e. fusa in labra aqua), V.— To make by melting, cast, found. quaerere, quid fusum durius esset, H.— To pour from, empty, pour: duo carchesia Baccho humi, V.: pateram vaccae inter cornua, V.— To pour forth in abundance, scatter, cast, hurl, spread, extend, diffuse: segetem corbibus in Tiberim, L.: res, quibus ignis excitari potest, Cs.: quas (maculas) incuria fudit, has scattered, H.: in pectora odores, O.: luna se per fenestras, V.: ne (vitis) in omnīs partīs fundatur, spread out: latius incendium, Cu.: fusus propexam in pectore barbam, V.: fusis circum armis, in full armor, V.— To bring forth, bear, produce abundantly, yield richly: flores: quem Maia fudit, bore, V.: te beluam ex utero.— To throw down, cast to the ground, prostrate: (hostes) de iugis funduntur, L.: septem Corpora (cervorum) humi, V.: puero fuso, O.— To overthrow, overcome, rout, vanquish, put to flight: hostīs: Gallos a delubris vestris, L.: Latini ad Veserim fusi: quattuor exercitūs, L.: omnibus hostium copiis fusis, Cs.— Fig., to pour out, pour forth, give up, waste, lose: verba, T.: vitam cum sanguine, V.: opes, H.— To spread, extend, display: se latius fundet orator, will display himself: superstitio fusa per gentīs. —Of speech, to pour forth, utter: inanīs sonos: verba poëtarum more: carmen: ore loquelas, V.: vocem extremam cum sanguine, V.: preces, Ta.
    * * *
    I
    fundare, fundavi, fundatus V
    establish, found, begin; lay the bottom, lay a foundation; confirm
    II
    fundere, fudi, fusus V
    pour, cast (metals); scatter, shed, rout

    Latin-English dictionary > fundō

  • 57 red-dō

        red-dō didī, ditus, ere.    I. To give back, return, restore: scripsit ad te, ut redderes: alqd tibi, T.: Accipe quod numquam reddas mihi, H.: si quid ab omnibus conceditur, id reddo ac remitto, I give it back and renounce it: vobis amissa, L.: obsides, Cs.: follibus auras Accipiunt redduntque, take in and expel, V.: mulieri hereditatem: Redditus Cyri solio Phraates, H.: oculis nostris, V.: non reddere (beneficium) viro bono non licet: se convivio, return, L.: se catenis, H.: Teucrūm se reddat in arma, exposes, V.: Sic modo conbibitur, modo... Redditur ingens Erasinus, is swallowed up... reappears, O.: (Daedalus) Redditus his terris, on his return, V.—To utter in response, make in answer: veras audire et reddere voces, return, V.: Aeneas contra cui talia reddit, answered, V.: responsum, L.—To render, translate, interpret: quae legeram Graece, Latine reddere: verbum pro verbo: verbum verbo, H.—To render, represent, imitate, express, resemble: faciem locorum, O.: et qui te nomine reddet Silvius Aeneas, i. e. shall bear your name, V.—To make to be, cause to appear, render, make: quam (civitatem) ille inlustrem reddidit: itinera infesta, Cs.: Quem insignem reddidit arte, V.: obscuraque moto Reddita forma lacu est, made indistinct, O.: omnīs Catillinas Acidinos postea reddidit, made patriots in comparison: dictum ac factum reddidi, i. e. no sooner said than done, T.: hic reddes omnia ei consilia incerta ut sient, T.: fasciculum sibi aquā madidum r<*>itum esse.—To pay back, revenge, requite, p<*>sh, take satisfaction for: per eum stare quo minus accepta ad Cannas redderetur hosti clades, L.: reddidit hosti cladem, L.    II. To give up, hand over, deliver, impart, assign, yield, render, give, grant, bestow, surrender, relinquish, resign: mihi epistulam: litteris a Caesare consulibus redditis, Cs.: ut primi Salio reddantur honores, V.: reddita gratia (i. e. relata), S.: reddunt ova columbae, Iu.: obligatam Iovi dapem, H.: mors pro patriā reddita: morbo naturae debitum, i. e. to die by disease, N.: hanc animam vacuas in auras, O.: caute vota reddunto, pay: fumantia exta, V.: gravīs poenas, i. e. suffer, S.: reddi viro promissa iubebant, to be awarded, V.: rationem, render an account: animam a pulmonibus reddere, exhale: sonum, give forth, H.: vox reddita, uttered, V: catulum partu, O.: Fructum, quem reddunt praedia, produce, T.: Una superstitio, superis quae reddita divis, which belongs to the gods, V.: tunicam servo, Iu.: neque his petentibus ius redditur, is granted, Cs.: quod reliquum vitae virium, id ferro potissimum reddere volebant, sacrifice: Thermitanis urbem, agros, i. e. leave unforfeited: (civitati) iura legesque, home-rule, Cs.: tribus populis suae leges redditae, independence was recognized, L.: conubia, to grant, L.: Peccatis veniam, H.: Nomina facto vera, call by the right name, O.: magistratūs adi, Iudicium ut reddant tibi, grant you a trial, T.: iudicia in privatos reddebat, assumed jurisdiction in civil actions, Cs.: ius, to give judgment, Ta.—To repeat, report, narrate, recite, rehearse: ea sine scripto verbis eisdem: sive paribus paria (verba) redduntur, sive opponuntur contraria: dictata, rehearse, H.: carmen, recite, H.: causam, O.

    Latin-English dictionary > red-dō

  • 58 superstitiōsus

        superstitiōsus adj.    [superstitio], soothsaying, prophetic, prophetical: hariolationes, Enn. ap. C.: vox, Poët. ap. C.— Full of superstition, superstitious: nimium esse superstitiosum non oportere: philosophi: principes, L.: superstitiosa ista concipere.
    * * *
    superstitiosa, superstitiosum ADJ
    superstitious, full of unreasoning religious awe

    Latin-English dictionary > superstitiōsus

  • 59 anilis

    ănīlis, e, adj. [anus], of or pertaining to an old woman.
    I.
    Lit.:

    voltus,

    Verg. A. 7, 416:

    passus,

    Ov. M. 13, 533:

    aetas,

    Col. 2, 1, 2.—
    II.
    Often in a contemptuous sense, like an old woman, old womanish, anile:

    ineptiae paene aniles,

    Cic. Tusc. 1, 39, 93:

    superstitio imbecilli animi atque anilis,

    id. Div. 2, 60; so id. N. D. 2, 28; 3, 5; * Hor. S. 2, 6, 77; Quint. 1, 8, 19.— Comp. and sup. not used.—
    * Adv.: ănīlĭter, like an old woman:

    dicere aliquid,

    Cic. N. D. 3, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > anilis

  • 60 castimonia

    castīmōnĭa, ae, f. ( castĭmōnĭ-nium, i, n., App. M. 11. p. 266, 9; cf. castimonium hagneia, Gloss. Philox.) [castus, like acrimonia, aegrimonia, etc.].
    * I.
    Ingen., purity of morals, morality, Cic. Cael. 5, 11. —
    II.
    Esp., purity, such as is requisite for religious services (abstaining from sexual intercourse, from delicate food, etc.), purity, chastity, abstinence (rare but class.):

    quae sacra per summam castimoniam virorum ac mulierum fiant, eadem per istius stuprum ac flagitium esse violata,

    Cic. Verr. 2, 4, 45, § 102 Zumpt: caste jubet lex adire ad deos; animo videlicet, in quo sunt omnia;

    nec tollit castimoniam corporis,

    id. Leg. 2, 10, 24:

    decem dierum,

    Liv. 39, 9, 4:

    superstitio castimoniarum,

    Plin. 31, 8, 44. §

    96: inanima,

    abstinence from animal food, App. M. 11, p. 272, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > castimonia

См. также в других словарях:

  • Superstitio — (lateinisch, aus dem Adjektiv super stes, Gen. super stitis ‚darüber, oberhalb stehend‘, übertragen: ‚überlegen‘) meint ursprünglich im Altlateinischen wahrscheinlich das Außer sich Sein, also die Ekstase während eines Opfers zu mantischen… …   Deutsch Wikipedia

  • SUPERSTITIO — Graecis Δεισιδαιμονία, Plutarcho definitur δόξα ἐμπαθὴς καὶ δέος ποιητικὴ ὑπόληψις ενταπεινοῦιτος καὶ συντρίβοντος τῆς ἄνθρωπον, οἰό μενόν τ᾿ εἶναι θεοὺς, εἶναι δὲ λυπηροὺς καὶ βλαβερούς. Nascitur nempe, ab immani divinitatis metu, quu Deum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Superstitio —    • Superstitĭo, в римском смысле считалось отклонение от поклонения отечественным богам и обращения к богам чужеземным, не признанным государством. Это обращение к чужеземному культу проистекало отчасти из страха перед неведомым, отчасти из… …   Реальный словарь классических древностей

  • Superstitio — Pour les romains de l antiquité la superstitio désigne tout culte, croyance, pensée ou attitude intervenant dans un cadre non public et relatif à un dieu. Une superstitio est le contraire de la religio qui concerne le culte public rendu aux dieux …   Wikipédia en Français

  • Superstitiös — Superstitio (von lateinisch super: ‚darüber, oberhalb‘, stare: ‚stehen‘; man beachte den Zusammenhang mit superstes – drüberstehend/überlegen) meint ursprünglich im Altlateinischen wahrscheinlich das Außer sich sein, also die Ekstase während… …   Deutsch Wikipedia

  • SUPERSTITION — L’analyse historique des variations sémantiques du terme «superstition» confirme le jugement de Renan, qui voyait là un mot d’une clarté superficielle: utilisé pour désigner des croyances et des pratiques religieuses irrationnelles, il se révèle… …   Encyclopédie Universelle

  • Religion in ancient Rome — Ancient Roman religion Marcus Aurelius (head covered) sacrificing at the Temple of Jupiter …   Wikipedia

  • Religio Romana — Die Maison Carrée in Nîmes (erbaut Ende des 1. Jahrhunderts v. Chr. oder Anfang des 1. Jahrhunderts n. Chr.) weist die Kennzeichen des römischen „Standardtempels“ auf: Freitreppe, hohes Podium, geräumige Säulenvorhalle. Die Römische Religion,… …   Deutsch Wikipedia

  • Religio romana — Die Maison Carrée in Nîmes (erbaut Ende des 1. Jahrhunderts v. Chr. oder Anfang des 1. Jahrhunderts n. Chr.) weist die Kennzeichen des römischen „Standardtempels“ auf: Freitreppe, hohes Podium, geräumige Säulenvorhalle. Die Römische Religion,… …   Deutsch Wikipedia

  • Religion im Römischen Reich — Die Maison Carrée in Nîmes (erbaut Ende des 1. Jahrhunderts v. Chr. oder Anfang des 1. Jahrhunderts n. Chr.) weist die Kennzeichen des römischen „Standardtempels“ auf: Freitreppe, hohes Podium, geräumige Säulenvorhalle. Die Römische Religion,… …   Deutsch Wikipedia

  • Römische Religion — Die Maison Carrée in Nîmes (erbaut Ende des 1. Jahrhunderts v. Chr. oder Anfang des 1. Jahrhunderts n. Chr.) weist die Kennzeichen des römischen „Standardtempels“ auf: Freitreppe, hohes Podium, geräumige Säulenvorhalle. Die Römische Religion,… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»