Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

reference+method

  • 121 ratio

    rătĭo, onis (abl. rationi, Lucr. 6, 66), f. [reor, ratus], a reckoning, account, calculation, computation.
    I.
    Lit.
    (α).
    Sing.: Les. Nequaquam argenti ratio conparet tamen. Sta. Ratio quidem hercle adparet: argentum oichetai, Plaut. Trin. 2, 4, 15 sq.:

    rationem putare... bene ratio accepti atque expensi inter nos convenit,

    id. Most. 1, 3, 141; 146; cf.: ad calculos vocare amicitiam, ut par sit ratio acceptorum et datorum, Cic. Lael. 16, 58:

    itur, putatur ratio cum argentario... Ubi disputata est ratio cum argentario,

    Plaut. Aul. 3, 5, 53 sq.:

    dextera digitis rationem computat,

    id. Mil. 2, 2, 49:

    magna ratio C. Verruci,

    Cic. Verr. 2, 2, 77, § 188:

    direptio ejus pecuniae, cujus ratio in aede Opis confecta est,

    id. Phil. 5, 6, 16; cf.:

    quibus in tabulis nominatim, ratio confecta erat, qui numerus domo exisset, etc.,... Quarum omnium rerum summa erat, etc.,

    Caes. B. G. 1, 29: auri ratio constat: aurum in aerario est, the account agrees, i. e. is correct, Cic. Fl. 28, 69 (v. consto):

    decumo post mense, ut rationem te dictare intellego,

    to make the reckoning, Plaut. Am. 2, 2, 38 (al. ductare):

    rationem ducere,

    to make a computation, to compute, calculate, reckon, Cic. Verr. 2, 2, 52, § 129; so, rationem habere, to take an account, make a computation:

    omnium proeliorum,

    Caes. B. C. 3, 53; cf.:

    hujus omnis pecuniae conjunctim ratio habetur,

    id. B. G. 6, 19; and:

    piratarum,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:

    rationem inire,

    to cast up, reckon, calculate, Caes. B. G. 7, 71, 4:

    quattuor minae periere, ut ratio redditur,

    Plaut. Men. 1, 3, 23; cf.:

    tibi ego rationem reddam?

    id. Aul. 1, 1, 6; id. Trin. 2, 4, 114:

    rationem referre,

    Cic. Verr. 2, 1, 39, § 98:

    rationem repetere de pecuniis repetundis,

    id. Clu. 37, 104: Py. Quanta istaec hominum summa est? Ar. Septem millia. Py. Tantum esse oportet:

    recte rationem tenes,

    Plaut. Mil. 1, 1, 47 et saep.:

    drachumae, quas de ratione debuisti,

    according to the account, id. Trin. 2, 4, 24:

    grandem (pecuniam) quemadmodum in rationem inducerent, non videbant,

    how they should bring it into their accounts, Cic. Verr. 2, 1, 41, § 106.—
    (β).
    Plur.: rationes putare argentariam, frumentariam, pabuli causa quae parata sunt;

    rationem vinariam, oleariam, quid venierit, etc.,

    Cato, R. R. 2, 5:

    rationes ad aerarium continuo detuli... quas rationes si cognoris, intelleges, etc.,

    Cic. Pis. 25, 61:

    ut rationes cum publicanis putarent,

    id. Att. 4, 11, 1:

    rationes a colono accepit,

    id. Caecin. 32, 94:

    quid opus est? inquam. Rationes conferatis. Assidunt, subducunt, ad nummum convenit,

    id. Att. 5, 21, 12:

    rationes referre... rationes deferre,

    id. Fam. 5, 20, 2:

    Romani pueri longis rationibus assem Discunt in partes centum diducere,

    Hor. A. P. 325 et saep.:

    A RATIONIBVS,

    an accountant, Inscr. Orell. 1494; 2973; 2986; 4173 et saep. (cf. ab).—
    B.
    Transf.
    1.
    A list, roll, register (rare):

    cedo rationem carceris, quae diligentissime conficitur, quo quisque die datus in custodiam, quo mortuus, quo necatus sit,

    Cic. Verr. 2, 5, 57, § 147:

    rationes imperii, ab Augusto proponi solitas, sed a Tiberio intermissas, publicavit (sc. Caligula),

    Suet. Calig. 16 ( = breviarium) totius imperii, id. Aug. 101 fin.:

    rationarium imperii,

    id. ib. 28.—
    2.
    A sum, number (rare), Plaut. Trin. 2, 4, 11:

    nunc lenonum et scortorum plus est fere Quam olim muscarum est. Ea nimia est ratio,

    id. Truc. 1, 1, 49:

    pro ratione pecuniae liberalius est Brutus tractatus quam Pompeius,

    Cic. Att. 6, 3, 5; cf. II. B. 1. c. infra.—
    3.
    A business matter, transaction, business; also, a matter, affair, in gen. (a favorite word of Cicero):

    res rationesque eri Ballionis curo,

    Plaut. Ps. 2, 2, 31:

    res rationesque vestrorum omnium,

    id. Am. prol. 4:

    re ac ratione cum aliquo conjunctus,

    Cic. Verr. 2, 2, 70, § 172:

    de tota illa ratione atque re Gallicana inter se multa communicare,

    id. Quint. 4, 15:

    cum (Druides) in reliquis fere rebus, publicis privatisque rationibus, Graecis utantur litteris,

    Caes. B. G. 6, 14 (metaphrast. pragmasi):

    ratio nummaria,

    Cic. Att. 10, 11, 2:

    aeraria ratio,

    id. Quint. 4, 15:

    ratio domestica... bellica,

    id. Off. 1, 22, 76:

    quod ad popularem rationem attinet,

    id. Fam. 1, 2, 4:

    rationes familiares componere,

    Tac. A. 6, 16 fin.:

    fori judiciique rationem Messala suscepit,

    Cic. Rosc. Am. 51, 149; cf.:

    in explicandis rationibus rerum civilium,

    id. Rep. 1, 8, 13:

    rationes civitatis,

    id. ib. 1, 6, 11:

    quantos aestus habet ratio comitiorum... nihil fallacius ratione tota comitiorum,

    id. Mur. 17, 35:

    propter rationem Gallici belli,

    id. Prov. Cons. 8, 19; so id. ib. 8, 14, 35:

    ad omnem rationem humanitatis,

    id. Mur. 31, 66: in hac ratione quid res, quid causa, quid tempus ferat, tu facillime perspicies, id. Fam. 1, 7, 6 fin.:

    ad eam rationem existimabam satis aptam naturam meam,

    id. Att. 9, 11, A, 1.—
    b.
    Pregn.: meae (tuae, etc.) rationes, my ( thy, etc.) interest, my ( thy, etc.) advantage (cf. in Engl. to find one's account in any thing):

    me ad ejus rationes adjungo, quem tu in meis rationibus tibi esse adjungendum putasti,

    Cic. Fam. 1, 8, 2; cf.:

    exemplum meis alienissimum rationibus,

    id. Corn. Fragm. 1, 7 B. and K.:

    consideres, quid tuae rationes postulent,

    Sall. C. 44, 5: servitia repudiabat... alienum suis rationibus existimans videri causam civium cum servis fugitivis communicasse, inconsistent with his policy or interests, id. ib. 56, 5:

    si meas rationes unquam vestrae saluti anteposuissem,

    Cic. Red. ad Quir. 1, 1.
    II.
    Trop., a reckoning, account, computation:

    postquam hanc rationem cordi ventrique edidi,

    presented this reckoning, Plaut. Aul. 2, 7, 12:

    itidem hic ut Acheronti ratio accepti scribitur,

    i.e. things are taken only, nothing is given back, id. Truc. 4, 2, 36:

    nomen (comoediae) jam habetis, nunc rationes ceteras Accipite,

    an account of the rest, id. Poen. prol. 55; cf.:

    census quom sum, juratori recte rationem dedi,

    id. Trin. 4, 2, 30; so,

    rationem dare, for the more usual rationem reddere,

    Varr. L. L. 6, § 86 Mull.; Cic. Verr. 2, 1, 36, § 92 Zumpt:

    (argentarii) ratione utuntur,

    make a reckoning, settle up, Plaut. Cas. prol. 27:

    cum eam mecum rationem puto,

    go into that calculation, think over the matter, id. ib. 3, 2, 25; cf.:

    frustra egomet mecum has rationes puto,

    Ter. Ad. 2, 1, 54:

    (Medea et Atreus) inita subductaque ratione nefaria scelera meditantes,

    Cic. N. D. 3, 29, 71:

    quod posteaquam iste cognovit hanc rationem habere coepit,

    to make the following calculation, reflection, id. Verr. 2, 5, 39, § 101; cf.: totius rei consilium his rationibus explicavit, ut si, etc.,... si, etc.,... sin, etc., drew the plan of the whole undertaking according to the following calculation, that if, etc., Caes. B. C. 3, 78;

    and herewith cf.: rationem consilii mei accipite,

    id. ib. 3, 86:

    ut habere rationem possis, quo loco me convenias, etc.,

    that you may calculate, Cic. Fam. 3, 6, 6:

    semper ita vivamus, ut rationem reddendam nobis arbitremur,

    id. Verr. 2, 2, 11, § 28; cf.:

    nihil est, quod minus ferendum sit, quam rationem ab altero vitae reposcere eum, qui non possit suae reddere,

    id. Div. in Caecil. 9, 28;

    and with this cf.: si gravius quid acciderit, abs te rationem reposcent,

    will call you to account, Caes. B. G. 5, 30: clarorum virorum atque magnorum non minus otii, quam negotii rationem exstare oportere, an account must be capable of being given, Cato ap. Cic. Planc. 27, 66:

    tam otii quam negotii rationem reddere majores censuisse,

    Col. 11 fin.: eam condicionem esse imperandi, ut non aliter ratio constet, quam si uni reddatur, that the account is not correct unless, etc., Tac. A. 1, 6 fin.:

    mirum est quam singulis diebus in urbe ratio aut constet aut constare videatur,

    Plin. Ep. 1, 9, 1; 1, 5, 16 et saep.; cf. Just. praef. 5.—
    B.
    Transf.
    1.
    Relation, reference, respect to a thing:

    (agricolae) habent rationem cum terra, quae nunquam recusat imperium,

    have an account, have to do, have dealings with the earth, Cic. Sen. 15, 51; cf.:

    ubi ratio cum Orco habetur,

    Varr. R. R. 1, 4, 3;

    for which: ubi sit cum Orco ratio ponenda,

    Col. 1, 3, 2:

    cum omnibus Musis rationem habere cogito,

    Cic. Att. 2, 5, 2:

    cum hac (muliere) aliquid adulescentem hominem habuisse rationis,

    id. Cael. 20, 50; cf. id. Verr. 2, 2, 77, § 190. omnes, quibuscum ratio huic aut est aut fuit, assunt, defendunt, id. Quint. 23, 75; cf.

    . quae ratio tibi cum eo intercesserat?

    id. Rosc. Com. 14, 41:

    pacis vero quae potest esse cum eo ratio, in quo est incredibilis crudelitas, fides nulla?

    id. Phil. 4, 6, 14:

    quod si habenda cum M. Antonii latrocinio pacis ratio fuit, etc.,

    id. ib. 12, 7, 17:

    fontes ad nostrorum annalium rationem veteres, ad ipsorum sane recentes,

    in respect to our annals, id. Brut. 13, 49.—
    b.
    Pregn., a respect, regard, concern, consideration, care for a thing (usu. in the connection habere and ducere alicujus rei rationem): ad hanc rationem quoniam maximam vim natura habet, fortuna proximam: utriusque omnino habenda ratio est in deligendo genere vitae, Cic. Off. 1, 33, 120:

    quorum (civium Romanorum) nobis pro vestra sapientia, Quirites, habenda est ratio diligenter,

    id. Imp. Pomp. 7, 17:

    (deos) piorum et impiorum habere rationem,

    id. Leg. 2, 7, 15:

    cujus absentis rationem haberi proximis comitiis populus jussisset,

    Caes. B. C. 1, 9; so,

    absentis,

    id. ib. 1, 32; 3, 82 fin.:

    sauciorum et aegrorum habita ratione,

    id. ib. 3, 75:

    moneret, frumenti rationem esse habendam,

    Hirt. B. G. 8, 34;

    so (al. frumentandi), rationem habere,

    Caes. B. G. 7, 75 Oud.; cf. id. ib. 7, 71:

    alicujus vel dignitatis vel commodi rationem non habere,

    Cic. de Or. 2, 4, 17: ut summae rei publicae rationem habeamus, Pompeius ap. Cic. Att. 8, 12, c, 3:

    alicujus salutis rationem habere,

    i. e. to regard, care for, be concerned about, Caes. B. G. 7, 71; so id. B. C. 1, 20:

    turpissimae fugae rationem habere,

    id. ib. 2, 31:

    ut in ceteris habenda ratio non sui solum sed etiam aliorum, sic, etc.,

    Cic. Off. 1, 39, 139:

    proinde habeat rationem posteritatis et periculi sui,

    Caes. B. C. 1, 13:

    habere nunc se rationem officii pro beneficiis Caesaris,

    id. B. G. 5, 27:

    non ullius rationem sui commodi ducit,

    Cic. Rosc. Am. 44, 128:

    cum hujusce periculi tum ceterorum quoque officiorum et amicitiarum ratio,

    id. Clu. 42, 117:

    omnis hac in re habenda ratio et diligentia est, ut, etc.,

    id. Lael. 24, 89; cf.:

    didici ex tuis litteris, te omnibus in rebus habuisse rationem, ut mihi consuleres,

    id. Fam. 3, 5, 1:

    habeo rationem, quid a populo Romano acceperim,

    bring into consideration, consider, id. Verr. 2, 5, 14, § 36:

    ut habere rationem possis, quo loco me salva lege Cornelia convenias, ego veni, etc.,

    id. Fam. 3, 6, 6:

    neque illud rationis habuisti, eam provinciam ad summam stultitiam nequitiamque venisse,

    id. Verr. 2, 5, 15, § 38; cf.:

    hoc rationis habebant, facere eos nullo modo posse, ut, etc.,

    id. ib. 2, 2, 29, e70.—
    c.
    Relation to a thing, i. e.
    (α).
    Subject., course, conduct, procedure, mode, manner, method, fashion, plan, etc. (cf. consilium):

    nunc sic rationem incipissam, hanc instituam astutiam, ut, etc.,

    Plaut. Mil. 2, 2, 82; cf. id. ib. 3, 1, 175 sqq.:

    ubi cenas hodic, si hanc rationem instituis?

    Plaut. Stich. 3, 1, 26; id. Truc. 1, 1, 3:

    tua ratio est, ut secundum binos ludos mihi respondere incipias: mea, ut ante primos ludos comperendinem. Ita fiet, ut tua ista ratio existimetur astuta, meum hoc consilium necessarium,

    Cic. Verr. 1, 11, 34; cf.:

    ratio viaque defensionis,

    id. Verr. 2, 5, 1, § 4:

    itaque in praesentia Pompeii insequendi rationem omittit,

    Caes. B. C. 1, 30:

    mea autem ratio in dicendo haec esse solet, ut, etc.,

    Cic. de Or. 2, 72, 292:

    haec in philosophia ratio contra omnia disserendi,

    id. N. D. 1, 5, 11:

    dicendi,

    id. Or. 32, 114; id. de Or. 3, 15, 56; cf.:

    aliquot ante annis inita ratio est, ut, etc.,

    id. Rep. 2, 36, 61:

    ut, quo primum occurreretur, vix ratio iniri possit,

    Caes. B. G. 7, 24:

    quia reponendarum (tegularum) nemo artifex inire rationem potuerit,

    Liv. 42, 3 fin. —In plur.:

    hoc aditu laudis non mea me voluntas sed meae vitae rationes ab ineunte aetate susceptae prohibuerunt,

    plan of life, Cic. Imp. Pomp. 1, 1:

    de rationibus rerum publicarum aut constituendarum aut tuendarum,

    id. Rep. 1, 6, 11.—
    (β).
    Object., relation, condition, nature, kind, sort, fashion, way, etc. (cf. modus):

    sed ratio ordoque agminis aliter se habebat ac Belgae ad Nervios detulerant,

    Caes. B. G. 2, 19; cf.:

    ut rei militaris ratio atque ordo postulabat,

    id. ib. 2, 22; so,

    rei militaris,

    id. ib. 4, 23:

    ratio atque usus belli,

    the art and practice of war, id. ib. 4, 1; id. B. C. 1, 76 fin.; 2, 18; 3, 17 et saep. al.; cf.:

    novae rationes bellandi,

    id. ib. 3, 50:

    ratio equestris proelii,

    id. B. G. 5, 16:

    quorum operum haec erat ratio, etc.,

    id. B. C. 1, 25; cf.: rationem pontis hanc instituit;

    tigna bina, etc.,

    id. B. G. 4, 17:

    serpit per omnium vitas amicitia, nec ullam aetatis degendae rationem patitur esse expertem sui,

    Cic. Lael. 23, 87; cf.:

    ita ratio comparata est vitae naturaeque nostrae, ut, etc.,

    id. ib. 27, 101; id. Ac. 2, 43, 132:

    civitas (Platonis) non quae possit esse, sed in qua ratio rerum civilium perspici posset,

    id. Rep. 2, 30, 52 init.; cf.:

    reliqui disseruerunt de generibus et de rationibus civitatum,

    id. ib. 2, 11, 22;

    1, 8, 13: quam creberrimis litteris faciam ut tibi nota sit omnis ratio dierum atque itinerum meorum,

    id. Fam. 3, 5, 4: quoniam eadem est ratio juris in utroque, id. Rep. 3, 12, 21; cf.:

    haec eadem ratio est in summa totius Galliae,

    Caes. B. G. 6, 11 fin.:

    ab nostris eadem ratione, qua pridie, resistitur,

    id. ib. 5, 40; id. B. C. 3, 100; cf. id. ib. 3, 101:

    docet, longe alia ratione esse bellum gerendum atque antea sit gestum,

    id. B. G. 7, 14:

    hoc si Romae fieri posset, certe aliqua ratione expugnasset iste,

    Cic. Verr. 2, 2, 52, ee130:

    quid refert, qua me ratione cogatis?

    id. Lael. 8, 26:

    quod fuit illis conandum atque omni ratione efficiendum,

    Caes. B. C. 1, 65 fin.; 1, 67 fin.:

    simili ratione Pompeius in suis castris consedit,

    id. ib. 3, 76:

    auxilium ferri nulla ratione poterat,

    id. ib. 1, 70:

    nec quibus rationibus superare possent, sed quem ad modum uti victoria deberent, cogitabant,

    id. ib. 3, 83 fin.; 3, 58; 3, 18 fin. et saep.—
    (γ).
    With gen. of a subst. in circumlocution for the subst. itself (v. Zumpt, Gram. §

    678): vereor ne oratio mea aliena ab judiciorum ratione esse videatur,

    Cic. Verr. 2, 4, 49, ee109:

    multa autem propter rationem brevitatis praetermittenda,

    id. ib. 2, 1, 40, ee

    103: quantas perturbationes et quantos aestus habet ratio comitiorum?

    id. Mur. 17, 35:

    nihil fallacius ratione tota comitiorum,

    id. ib. 17, 36:

    praedicere tempestatum rationem et praedonum,

    id. ib. 2, 4:

    tota ratio talium largitionum genere vitiosa est,

    id. Off. 2, 17, 60.—
    2.
    Pregn., that faculty of the mind which forms the basis of computation and calculation, and hence of mental action in general, i. e. judgment, understanding, reason: duplex est vis animorum atque natura: una pars in appetitu posita est, quae est hormê Graece, quae hominem huc et illuc rapit;

    altera in ratione, quae docet et explanat, quid faciendum, quid fugiendum sit. Ita fit, ut ratio praesit, appetitus obtemperet,

    Cic. Off. 1, 28, 101:

    homo, quod rationis est particeps, per quam consequentia cernit, causas rerum videt earumque progressus et quasi antecessiones non ignorat, similitudines comparat rebusque praesentibus adjungit atque annectit futuras, facile totius vitae cursum videt ad eamque degendam praeparat res necessarias. Eademque natura vi rationis hominem concilia homini et ad orationis et ad vitae societatem, etc.,

    id. ib. 1, 4, 11 sq.:

    haud scio, an melius fuerit, humano generi motum istum celerem cogitationis, acumen, sollertiam, quam rationem vocamus, non dari omnino quam tam munifice et tam large dari, etc.,

    id. N. D. 2, 27, 69:

    lex est ratio summa, insita in natura, quae jubet ea, quae facienda sunt, prohibetque contraria. Eadem ratio, cum est in hominis mente confirmata et confecta, lex est,

    id. Leg. 1, 6, 18:

    ut, quos ratio non posset, eos ad officium religio duceret,

    id. N. D. 1, 42, 118:

    mens et ratio et consilium in senibus est,

    id. Sen. 19, 67; cf. Liv. 28, 28:

    si pudor quaeritur, si probitas, si fides, Mancinus haec attulit, si ratio, consilium, prudentia, Pompeius antistat,

    Cic. Rep. 3, 18, 28; cf. id. Quint. 16, 53; and:

    si ratio et prudentia curas aufert,

    Hor. Ep. 1, 11, 25:

    quibus in rebus temeritas et casus, non ratio nec consilium valet,

    Cic. Div. 2, 41, 85; cf.:

    illa de urbis situ revoces ad rationem quae a Romulo casu aut necessitate facta sunt,

    id. Rep. 2, 11, 22; and:

    moneo ut agentem te ratio ducat, non fortuna,

    Liv. 22, 39 fin.: mulier abundat audacia;

    consilio et ratione deficitur,

    Cic. Clu. 65, 184:

    Ariovistum magis ratione et consilio quam virtute vicisse. Cui rationi contra homines barbaros locus fuisset, etc.,

    Caes. B. G. 1, 40: arma amens capio;

    nec sat rationis in armis,

    Verg. A. 2, 314:

    rationis egens,

    id. ib. 8, 299 et saep.:

    iracundia dissidens a ratione,

    Cic. Rep. 1, 38, 60:

    majora quam hominum ratio consequi possit,

    id. ib. 1, 10, 15:

    quantum ratione provideri poterat,

    Caes. B. G. 7, 16 fin.:

    quantumque in ratione esset, exploratum habuit,

    Hirt. B. G. 8, 6 init.:

    nec majore ratione bellum administrari posse,

    Caes. B. C. 7, 21:

    minari divisoribus ratio non erat,

    it was not reasonable, was contrary to reason, Cic. Verr. 1, 9, 24; so, nulla ratio est, with an objectclause, id. Caecin. 5, 15; so,

    too, minime rationis est,

    Col. 3, 5, 3; cf. with dat.:

    Vitellianus exercitus, cui acquiescere Cremonae ratio fuit,

    which, as reason dictated, ought to have rested at Cremona, Tac. H. 3, 22:

    quod domi te inclusisti, ratione fecisti,

    reasonably, sensibly, judiciously, Cic. Att. 12, [p. 1527] 14, 3.—
    b.
    The reasonable cause of a thing, a ground, motive, reason:

    ratio est causa, quae demonstrat, verum esse id, quod intendimus, brevi subjectione. Rationis confirmatio est ea, quae pluribus argumentis corroborat breviter expositam rationem,

    Auct. Her. 2, 18, 28:

    quid tandem habuit argumenti aut rationis res, quamobrem, etc.,

    Cic. Verr. 2, 2, 47, § 115; cf.:

    nostra confirmare argumentis ac rationibus: deinde contraria refutare,

    id. de Or. 2, 19, 80:

    noverit orator argumentorum et rationum locos,

    id. Or. 14, 44 (v. also argumentum):

    si mei consilii causam rationemque cognoverit,

    id. Div. in Caecil. 1, 1; cf.:

    ad eam sententiam cum reliquis causis haec quoque ratio eos deduxit, quod, etc.,

    Caes. B. G. 2, 10 fin.:

    quam habet rationem, non quaero aequitatis, sed ipsius improbitatis atque impudentiae?... facti, si non bonam, at aliquam rationem afferre,

    Cic. Verr. 2, 3, 85, e196; cf.:

    deinde nihil rationis affert, quamobrem, etc.,

    id. Caecin. 33, 96:

    non deest hoc loco copia rationum, quibus docere velitis, humanas esse formas deorum: primum quod, etc.... deinde quod, etc.... tertiam rationem affertis, quod, etc.,

    id. N. D. 1, 27, 76:

    et quidem, cur sic opinetur, rationem subicit,

    id. Div. 2, 50, 104:

    idcirco minus existimo te nihil nisi summa ratione fecisse,

    id. Att. 8, 11, D, §

    5: nunc non modo agendi rationem nullam habeo, sed ne cogitandi quidem,

    id. Fam. 4, 13, 3:

    rationes in ea disputatione a te collectae vetabant me rei publicae penitus diffidere,

    id. Fam. 5, 13, 3; cf. id. Ac. 2, 36, 116:

    rationibus conquisitis de voluptate et dolore disputandum putant,

    id. Fin. 1, 9, 31; cf.:

    quod cum disputando rationibusque docuisset,

    id. Rep. 1, 16, 25:

    his rationibus tam certis tamque illustribus opponuntur ab his, qui contra disputant primum labores, etc.,

    id. ib. 1, 3, 4 et saep.:

    num parva causa aut prava ratio est?

    reason, excuse, Ter. Eun. 3, 5, 27.—
    (β).
    In rhet., a showing cause, argument, reasoning in support of a proposition:

    ratio est, quae continet causam, quae si sublata sit, nihil in causa controversiae relinquatur, hoc modo: Orestes si accusetur matricidii, nisi hoc dicat, Jure feci, illa enim patrem meum occiderat, non habet defensionem,

    Cic. Inv. 1, 13, 18:

    ad propositum subjecta ratio, et item in distributis supposita ratio,

    id. de Or. 3, 54, 207; cf. Quint. 3, 11, 4; 5, 14, 1; 16; 7, 8, 3.—
    c.
    Reasonableness, reason, propriety, law, rule, order, conformity, etc.:

    in omnibus, quae ratione docentur et via, primum constituendum est, quid quidque sit, etc.,

    in a reasonable, regular manner, Cic. Or. 33, 116; cf.:

    ut ratione et via procedat oratio,

    id. Fin. 1, 9, 29:

    modo et ratione aliquid facere (along with recte atque ordine facere),

    id. Quint. 7, 28; cf.:

    quae res Nec modum habet neque consilium, ratione modoque Tractari non vult,

    Hor. S. 2, 3, 266:

    nihil est, quod ratione et numero moveri possit sine consilio,

    Cic. N. D. 2, 16, 43:

    intervallis imparibus, sed tamen pro rata parte ratione distinctis,

    divided proportionally by rule, id. Rep. 6, 18, 18; cf.:

    ex summis et infimis et mediis interjectis ordinibus ut sonis moderata ratione civitas concinit,

    in symmetrical proportion, id. ib. 2, 42, 69:

    in quo defuit fortasse ratio, sed tamen vincit ipsa rerum publicarum natura saepe rationem,

    order, system, id. ib. 2, 33, 57;

    5, 5, 7: declinatio si cum ratione fiet,

    reasonably, id. Tusc. 4, 6, 13:

    ratio et distributio,

    a reasonable division, Q. Cic. Pet. Cons. 1, 1.—
    d.
    A theory, doctrine, or system based upon reason; science, and (less freq.), subject., knowledge:

    erat enim tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

    Cic. Rep. 1, 16, 25; cf.:

    nova et a nobis inventa ratio,

    id. ib. 1, 8, 13;

    2, 39, 66: si animum contulisti in istam rationem et quasi artem,

    id. ib. 1, 23, 37; cf.:

    omnes tacito quodam sensu sine ulla arte aut ratione, quae sint in artibus ac rationibus recta ac prava dijudicant,

    id. de Or. 3, 50, 195; id. Brut. 74, 258:

    continet enim totam hanc quaestionem ea ratio, quae est de natura deorum,

    id. Div. 1, 51, 117:

    Epicuri ratio, quae plerisque notissima est,

    doctrine, system, philosophy, id. Fin. 1, 5, 13; cf.:

    Stoicorum ratio disciplinaque,

    id. Off. 3, 4, 20:

    Cynicorum ratio,

    id. ib. 1, 41, 148; so id. Fin. 3, 20, 68: ratio vivendi... ratio civilis et disciplina populorum, the art of living... statesmanship, id. Rep. 3, 3, 4; cf.:

    etiamsi cui videbitur illa in optimis studiis et artibus quieta vitae ratio beatior, haec civilis laudabilior est certe et illustrior,

    id. ib. 3, 3, 4:

    improba navigii ratio tum caeca jacebat,

    Lucr. 5, 1004: saltationis ac musicae rationis studiosi, Col. prooem. e3 al.—Subject., knowledge:

    si qua (est in me) exercitatio dicendi aut si hujus rei ratio aliqua, ab optimarum artium studiis ac disciplina profecta,

    Cic. Arch. 1, 1.—
    e.
    A view or opinion resting upon reasonable grounds:

    mea sic est ratio,

    Ter. Ad. 1, 1, 43; cf.:

    inventus est nemo, cujus non haec et sententia esset et oratio, non esse metuendum, etc.... Haec cum omnes sentirent et cum in eam rationem pro suo quisque sensu ac dolore loqueretur,

    Cic. Verr. 2, 1, 27, § 68 sq.; and with this cf. id. Att. 1, 11, 1:

    cujus ratio etsi non valuit,

    Nep. Milt. 3, 6 (just before: hujus cum sententiam plurimi essent secuti).—
    f.
    In philos. lang., a production of proof, argumentation, reasoning: (Epicurus) tollit definitiones; nihil de dividendo ac partiendo docet;

    non, quo modo efficiatur concludaturque ratio, tradit,

    Cic. Fin. 1, 7, 22; cf. id. Div. 2, 10, 25; id. de Or. 2, 38, 158:

    ratio ipsa coget, et ex aeternitate quaedam esse vera et ea non esse nexa causis aeternis, etc.,

    id. Fat. 16, 38; cf.:

    ergo, ubi tyrannus est, ibi non vitiosam ut heri dicebam, sed, ut nunc ratio cogit, dicendum est, plane nullam esse rem publicam,

    id. Rep. 3, 31, 43.

    Lewis & Short latin dictionary > ratio

  • 122 косвенный

    Русско-английский большой базовый словарь > косвенный

  • 123 полный

    1. absolute

    полный, неограниченный контрольabsolute control

    2. detailed
    3. integral
    4. thorough
    5. chubby
    6. overall

    полное усиление; общий коэффициент усиленияoverall gain

    7. comprehensive
    8. implicit
    9. thorongh
    10. exhaustive
    11. floor-to-floor
    12. full-length
    13. plenarily
    14. plenary

    полное, безоговорочное признаниеplenary confession

    15. plug-to-plug
    16. portly
    17. seamless
    18. stout

    она была полная, но не тучная — she was stout, not obese

    19. full; to the brim; all right; never mind
    20. full; complete; absolute; perfect; stout; chubby
    21. complete
    22. flush
    23. plump
    24. rich
    25. total
    26. utter

    в полном запустении; всеми покинутыйin utter desertion

    Синонимический ряд:
    1. глубокая (прил.) абсолютная; глубокая; гробовая; мертвая; могильная; невозмутимая; ненарушимая; нерушимая; совершенная
    2. исчерпывающая (прил.) всесторонний; исчерпывающая
    3. неограниченная (прил.) абсолютная; безраздельная; не имеющий границ; не имеющий ограничений; неограниченная; ничем не ограниченный
    4. полнотелая (прил.) гладкая; дородная; полнотелая; пухлая; пышная; сдобная; упитанная
    5. толстая (прил.) жирная; толстая
    6. цельная (прил.) вся; круглая; целая; цельная
    Антонимический ряд:
    порожняя; пустая; худая

    Русско-английский большой базовый словарь > полный

  • 124 Point To Point Seaming (Linking)

    One of the most successful and desirable methods of joining selvedge goods is the point to point method. The articles are made in flat pieces, which are afterwards turned along their centre line and joined together point by point, that is, the stitch in one edge has its counterpart in the other, and each point in the machine holds a pair of loops, which the seaming threads of the machine then unite or join together. Such an operation is required for full-fashioned goods, while the process is termed linking, having special reference to the joining of toes in goods made on the seamless hose producing machines. Such articles are seamless, except that they require to be joined across the upper part of the toes in order to close them.

    Dictionary of the English textile terms > Point To Point Seaming (Linking)

  • 125 определение


    determination
    (значений величин)
    - (формулировка понятия или термина) — definition definition that "altitude" is to be taken as "pressure altitude".
    - (нахождение) дефектов (неисправностей)detection of defects (troubles)
    - графического условного обозначенияdefinition of symbol
    - дефектов (отказавших блоков, узлов и т.п.) — isolating the trouble into...
    - (обнаружение) и устранение дефектовtrouble shooting
    - координат ппм при помощи пеленга и расстояния — definition of /defining/ waypoint (coordinates) by bearing and distance
    - курсаheading determination
    - мест (участков) планера, систем, двигателя, могущих повлиять на безопасность эксплуатации — detection of problem areas in airframe, systems and engines
    - местоположения ла (общий термин) — position determination. аll position-determination schemes are classified as dead-reckoning or position fixing.
    - местоположения ла (безотносительно к предыдущему местоположению) — position fixing. in contrast to dead reckoning, position fixing is the determination of the aircraft position (a fix) without reference to any former position.
    - местоположения ла методом счисления пути (относительно предыдущего известного местоположения) — dead reckoning. dead reckoning consists of extra polation of a "known" position to some future time.
    - местоположения (ла) методом счисления no звездамposition reckoning using the stars

    the stars are used to navigate and reckon position.
    - отказавшего двигателяacquisition of the engine failed
    - ппм (промежуточного пункта маршрута)waypoint definition (wpt def)
    - правильного угла захода на посадкуgauging of right approach angle

    learn a method of gauging the right approach angle.
    - скорости v1 по отношению v1/vn.оп (график) — conversion of v1/vr ratio into v1
    - технического состояния деталей и сборочных единиц (раздел рр) — inspection/check

    Русско-английский сборник авиационно-технических терминов > определение

  • 126 программа


    program
    -, безкоррекционная дискретная — slave/free discrete program
    - выбора звезд (телескопом)star choose program
    - выработки топливаfuel management schedule
    выполнение программы выработки топлива не должно влиять на прочность и центpовку ла. — the fuel management schedule must be followed for structural and center of gravity reasons.
    - выработки топлива, состоящая из...очередей — fuel management schedule covering...tank fuel usage procedures
    - вычисленийcomputer program
    - вычислений, жесткая (эвм) — permanent computer program
    - вычислений, 'зашита'в 'память' — computer program built-in memory /storage/
    -, дискретная — discrete program
    - испытанияtest program
    - летных испытанийflight-test program
    - набора высотыclimb program
    - набора высоты, базовая — reference climb program
    - (обеспечения) надежностиreliability program
    выполнение программы надежности является лучшим методом для обеспечения надежной работы систем в периоды между регламентными работами. — the reliability program is the best method of controlling the interval between scheduled maintenance actions.
    -, обменная (эвм) — exchange program
    -, основная (эвм) — main (data) program
    - по уровню надежностиreliability program
    -, приемо-сдаточная (ла) — aircraft acceptance program
    - работы (системы)operational program

    the number of the operational program in use is displayed on the cdu.
    -, рабочая (активная) (эвм) — active program
    - снижения (ла)descent program
    - совместных летных испытанийconjoint flight test program
    - совместных наземных испытаний — conjoint ground test /check/ program

    Русско-английский сборник авиационно-технических терминов > программа

  • 127 Chapelon, André

    [br]
    b. 26 October 1892 Saint-Paul-en-Cornillon, Loire, France
    d. 29 June 1978 Paris, France
    [br]
    French locomotive engineer who developed high-performance steam locomotives.
    [br]
    Chapelon's technical education at the Ecole Centrale des Arts et Manufactures, Paris, was interrupted by extended military service during the First World War. From experience of observing artillery from the basket of a captive balloon, he developed a method of artillery fire control which was more accurate than that in use and which was adopted by the French army.
    In 1925 he joined the motive-power and rolling-stock department of the Paris-Orléans Railway under Chief Mechanical Engineer Maurice Lacoin and was given the task of improving the performance of its main-line 4–6–2 locomotives, most of them compounds. He had already made an intensive study of steam locomotive design and in 1926 introduced his Kylchap exhaust system, based in part on the earlier work of the Finnish engineer Kyläla. Chapelon improved the entrainment of the hot gases in the smokebox by the exhaust steam and so minimized back pressure in the cylinders, increasing the power of a locomotive substantially. He also greatly increased the cross-sectional area of steam passages, used poppet valves instead of piston valves and increased superheating of steam. PO (Paris-Orléans) 4–6–2s rebuilt on these principles from 1929 onwards proved able to haul 800-ton trains, in place of the previous 500-ton trains, and to do so to accelerated schedules with reduced coal consumption. Commencing in 1932, some were converted, at the time of rebuilding, into 4–8–0s to increase adhesive weight for hauling heavy trains over the steeply graded Paris-Toulouse line.
    Chapelon's principles were quickly adopted on other French railways and elsewhere.
    H.N. Gresley was particularly influenced by them. After formation of the French National Railways (SNCF) in 1938, Chapelon produced in 1941 a prototype rebuilt PO 2–10–0 freight locomotive as a six-cylinder compound, with four low-pressure cylinders to maximize expansive use of steam and with all cylinders steam-jacketed to minimize heat loss by condensation and radiation. War conditions delayed extended testing until 1948–52. Meanwhile Chapelon had, by rebuilding, produced in 1946 a high-powered, three-cylinder, compound 4–8–4 intended as a stage in development of a proposed range of powerful and thermally efficient steam locomotives for the postwar SNCF: a high-speed 4–6–4 in this range was to run at sustained speeds of 125 mph (200 km/h). However, plans for improved steam locomotives were then overtaken in France by electriflcation and dieselization, though the performance of the 4–8–4, which produced 4,000 hp (3,000 kW) at the drawbar for the first time in Europe, prompted modification of electric locomotives, already on order, to increase their power.
    Chapelon retired from the SNCF in 1953, but continued to act as a consultant. His principles were incorporated into steam locomotives built in France for export to South America, and even after the energy crisis of 1973 he was consulted on projects to build improved, high-powered steam locomotives for countries with reserves of cheap coal. The eventual fall in oil prices brought these to an end.
    [br]
    Bibliography
    1938, La Locomotive à vapeur, Paris: J.B.Bailière (a comprehensive summary of contemporary knowledge of every function of the locomotive).
    Further Reading
    H.C.B.Rogers, 1972, Chapelon, Genius of French Steam, Shepperton: Ian Allan.
    1986, "André Chapelon, locomotive engineer: a survey of his work", Transactions of the Newcomen Society 58 (a symposium on Chapelon's work).
    Obituary, 1978, Railway Engineer (September/October) (makes reference to the technical significance of Chapelon's work).
    PJGR

    Biographical history of technology > Chapelon, André

  • 128 Chevenard, Pierre Antoine Jean Sylvestre

    SUBJECT AREA: Metallurgy
    [br]
    b. 31 December 1888 Thizy, Rhône, France
    d. 15 August 1960 Fontenoy-aux-Roses, France
    [br]
    French metallurgist, inventor of the alloys Elinvar and Platinite and of the method of strengthening nickel-chromium alloys by a precipitate ofNi3Al which provided the basis of all later super-alloy development.
    [br]
    Soon after graduating from the Ecole des Mines at St-Etienne in 1910, Chevenard joined the Société de Commentry Fourchambault et Decazeville at their steelworks at Imphy, where he remained for the whole of his career. Imphy had for some years specialized in the production of nickel steels. From this venture emerged the first austenitic nickel-chromium steel, containing 6 per cent chromium and 22–4 per cent nickel and produced commercially in 1895. Most of the alloys required by Guillaume in his search for the low-expansion alloy Invar were made at Imphy. At the Imphy Research Laboratory, established in 1911, Chevenard conducted research into the development of specialized nickel-based alloys. His first success followed from an observation that some of the ferro-nickels were free from the low-temperature brittleness exhibited by conventional steels. To satisfy the technical requirements of Georges Claude, the French cryogenic pioneer, Chevenard was then able in 1912 to develop an alloy containing 55–60 per cent nickel, 1–3 per cent manganese and 0.2–0.4 per cent carbon. This was ductile down to −190°C, at which temperature carbon steel was very brittle.
    By 1916 Elinvar, a nickel-iron-chromium alloy with an elastic modulus that did not vary appreciably with changes in ambient temperature, had been identified. This found extensive use in horology and instrument manufacture, and even for the production of high-quality tuning forks. Another very popular alloy was Platinite, which had the same coefficient of thermal expansion as platinum and soda glass. It was used in considerable quantities by incandescent-lamp manufacturers for lead-in wires. Other materials developed by Chevenard at this stage to satisfy the requirements of the electrical industry included resistance alloys, base-metal thermocouple combinations, magnetically soft high-permeability alloys, and nickel-aluminium permanent magnet steels of very high coercivity which greatly improved the power and reliability of car magnetos. Thermostatic bimetals of all varieties soon became an important branch of manufacture at Imphy.
    During the remainder of his career at Imphy, Chevenard brilliantly elaborated the work on nickel-chromium-tungsten alloys to make stronger pressure vessels for the Haber and other chemical processes. Another famous alloy that he developed, ATV, contained 35 per cent nickel and 11 per cent chromium and was free from the problem of stress-induced cracking in steam that had hitherto inhibited the development of high-power steam turbines. Between 1912 and 1917, Chevenard recognized the harmful effects of traces of carbon on this type of alloy, and in the immediate postwar years he found efficient methods of scavenging the residual carbon by controlled additions of reactive metals. This led to the development of a range of stabilized austenitic stainless steels which were free from the problems of intercrystalline corrosion and weld decay that then caused so much difficulty to the manufacturers of chemical plant.
    Chevenard soon concluded that only the nickel-chromium system could provide a satisfactory basis for the subsequent development of high-temperature alloys. The first published reference to the strengthening of such materials by additions of aluminium and/or titanium occurs in his UK patent of 1929. This strengthening approach was adopted in the later wartime development in Britain of the Nimonic series of alloys, all of which depended for their high-temperature strength upon the precipitated compound Ni3Al.
    In 1936 he was studying the effect of what is now known as "thermal fatigue", which contributes to the eventual failure of both gas and steam turbines. He then published details of equipment for assessing the susceptibility of nickel-chromium alloys to this type of breakdown by a process of repeated quenching. Around this time he began to make systematic use of the thermo-gravimetrie balance for high-temperature oxidation studies.
    [br]
    Principal Honours and Distinctions
    President, Société de Physique. Commandeur de la Légion d'honneur.
    Bibliography
    1929, Analyse dilatométrique des matériaux, with a preface be C.E.Guillaume, Paris: Dunod (still regarded as the definitive work on this subject).
    The Dictionary of Scientific Biography lists around thirty of his more important publications between 1914 and 1943.
    Further Reading
    "Chevenard, a great French metallurgist", 1960, Acier Fins (Spec.) 36:92–100.
    L.Valluz, 1961, "Notice sur les travaux de Pierre Chevenard, 1888–1960", Paris: Institut de France, Académie des Sciences.
    ASD

    Biographical history of technology > Chevenard, Pierre Antoine Jean Sylvestre

См. также в других словарях:

  • reference method — pamatinis metodas statusas T sritis Standartizacija ir metrologija apibrėžtis Išsamiai išnagrinėtas metodas, aiškiai ir tiksliai nurodantis būtinas sąlygas ir veiksmus matuojant vienos ar kelių savybių vertes, kurio tikslumas ir rezultatų… …   Penkiakalbis aiškinamasis metrologijos terminų žodynas

  • reference method — pamatinis metodas statusas T sritis Standartizacija ir metrologija apibrėžtis Metrologijos tarnybų įteisintas metodas, kurį taikant rezultatų nuokrypis nuo tikrosios vertės arba sutartinės tikrosios vertės nykstamai mažas. atitikmenys: angl.… …   Penkiakalbis aiškinamasis metrologijos terminų žodynas

  • reference method — pamatinis metodas statusas T sritis fizika atitikmenys: angl. reference method vok. Referenzmethode, f rus. образцовый метод, m; стандартный метод, m pranc. méthode de référence, f …   Fizikos terminų žodynas

  • reference method — etaloninis metodas statusas T sritis chemija apibrėžtis Metrologinių tarnybų įteisintas metodas. atitikmenys: angl. reference method rus. стандартный метод …   Chemijos terminų aiškinamasis žodynas

  • reference method — pamatinis metodas statusas T sritis chemija apibrėžtis Metodas, kuriuo naudojantis rezultatų nuokrypis nuo tikrosios arba sutartinės tikrosios vertės nykstamai mažas. atitikmenys: angl. reference method rus. образцовый метод; стандартный метод …   Chemijos terminų aiškinamasis žodynas

  • Reference method — Стандартный метод …   Краткий толковый словарь по полиграфии

  • Standard Reference Method — or SRM is a system modern brewers use to measure color intensity, roughly darkness, of a beer or malted grain. This method involves the use of spectrophotometry to assign a number of degrees SRM to light intensity. The SRM number is defined as 10 …   Wikipedia

  • Reference range — Reference ranges edit in: blood urine CSF feces In health related fields, a reference range or reference interval usually describes the variations of a measurement or value in healthy i …   Wikipedia

  • Reference ranges for blood tests — Reference ranges edit in: blood urine CSF feces Reference ranges for blood tests are sets of values used by a health professional to interpret a set of …   Wikipedia

  • Reference class forecasting — predicts the outcome of a planned action based on actual outcomes in a reference class of similar actions to that being forecast. The theories behind reference class forecasting were developed by Daniel Kahneman and Amos Tversky. They helped… …   Wikipedia

  • Method Man (song) — Method Man Song by Wu Tang Clan from the album Enter the Wu Tang (36 Chambers) and Tical Released August 3, 1993 Recorded March 1993 Firehouse Studio in New York City Genre …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»