Перевод: с исландского на все языки

со всех языков на исландский

protest

  • 1 lÿsa yfir, halda fram

    Íslensk-ensk orðabók > lÿsa yfir, halda fram

  • 2 goða-lýrittr

    m. a law term, a protest or interdict, Grág. i. 112, ii. 97, passim; but it is uncertain whether it is derived from goði, i. e. the protest of a goði, or from goð, i. e. the great ban, a protest in the holy name of the gods.

    Íslensk-ensk orðabók > goða-lýrittr

  • 3 syn

    * * *
    (pl. -jar), f. denial, protest; setja s. fyrir, to deny, repel a charge (hann setti þar s. fyrir, ok bauð skírslur).
    * * *
    f., gen. synjar, [synja; syn is the root from which syn-ð is a derivative]:—a denial, protest; used in law phrases, koma, setja, hafa syn fyrir, to protest or repel a charge on oath, by ordeal, or the like; ef þeir hafa syn fyrir, þá skulu þeir synja með einseiði, K. Á. 150; hann setti þar syn fyrir, ok bauð skírslur, Fms. ix. 5; bændr kómu þar sumir syn fyrir sik, Hkr. i. 89; hón er sett til varnar á þingum … því er þat orðtak, at ‘syn sé fyrir sett’ þá er hann neitar, Edda 21; the word is freq. in the compd nauð-syn (q. v.), necessity, otherwise obsolete.
    II. the name of a goddess, Edda 21; arin-syn, the goddess of the hearth, Þd.; mens Synjar (gen.), the goddess of the necklace, i. e. a woman, Lex. Poët.; according to Edda 21, Syn was the goddess of lawsuits: synjar-spann, N. G. L. i. 258, is prob. an error = smjör-spann.

    Íslensk-ensk orðabók > syn

  • 4 KALLA

    * * *
    (að), v.
    1) to call, shout, cry (kallaði konungr ok bað létta af);
    2) to call, summon by a call, send for (um kveldit kallaði konungr Áslák);
    3) to say (sumir menn kalla, at eigi sé sakleysi í);
    at kalla, so to say, nominally;
    sáttir at kalla, nominally reconciled;
    4) kalla sér e-t, to claim for oneself (konungr kallaði sér allar Orkneyjar);
    5) to call, name (Mörðr hét maðr, er kallaðr var gígja);
    6) refl., kallast, to say of oneself;
    konungr kallaðist hann reynt hafa at góðum dreng, the king said that he had found him a good and brave fellow;
    7) with preps.:
    kalla at e-m, to call to one;
    kalla á e-n, to call to one (Flosi gekk þá at durum ok kallaði á Njál); to call on, invoke (kallaði hann á guð ok hinn helga Ólaf);
    kalla á e-t, to lay claim to (Snækollr kallaði á bú nökkur þar í eyjunum);
    kalla eptir, to protest;
    kalla e-n eptir e-m, to call or name after;
    kalla til e-s, to call to, invoke (kalla til guðs); to lay claim to, to claim, demand (Snorri kallaði þá til brynju sinnar);
    kalla til e-s við e-n, í hendr e-m, to claim a thing from one.
    * * *
    að, with neg. suff., pres. kalliga, I call not, Gkv. 3. 8; kallar-a, Akv. 37; [an A. S. ceallian occurs once in the poem Byrnoth, and hilde-calla in Exodus, but in both instances the word is Danish; the word however occurs in O. H. G. challon, mid. H. G. kalle, but only in the sense to talk loud, and it is lost in mod. Germ.]:—to call, cry, shout; hver er sá karl karla er kallar um váginn? Hbl. 2; kallaði konungr ok bað létta af, Eg. 92; þá kölluðu allir ok mæltu, 623. 26; bónda-múgrinn æpti ok kallaði, Fms. i. 21; kalla hátt, Sturl. ii. 203; ek em rödd kallanda í eyðimörk, φϊνη βοωντος εν τη ερήμω, 625. 90; kalla kaldri röddu, Akv. 2: of the raven’s cry, hrafn hátt kallaði, Bkv. 11; hann kallaði þegar, bað þá eigi flýja, Fms. viii. 142; Þórir kallaði út á skipit, Ó. H. 136; þá lét hann kalla skip frá skipi, 182; þá kallaði Erlingr ok hét á lið sitt, id.
    2. to call, send for; síðan lét konungr kalla bændr, ok sagði at hann vill eiga tal við þá, Ó. H. 109; gékk hann til húsþings síns ok lét þangat kalla menn Svía-kouungs, 45; um kveldit kallaði konungr Áslák, Fms. vii. 161; konungr lét kalla til sín þá bræðr, Eg. 73: eccl., til þess er Guð kallaði hann af heiminum, Fms. ix. 383.
    II. to say, call; þat kalla menn at …, people say that …, Fms. x. 277; Svíþjóð ena miklu kalla sumir eigi minni en …, Hkr. 5; at blótmenn kalla eigi, at …, Fagrsk. 18; en ef lands-dróttinn kallar svá, at …, N. G. L. i. 249; þér kallit guð ykkarn margar jartegnir göra, O. H. L. 108; kalla ek betra spurt en úviss at vera, Sks.; sumir menn kalla at eigi sé sakleysi í, þótt …, Ld. 64; þótt þeir kalli fé þetta með sínum föngum, 76.
    2. at kalla, so to say, nominally, not really; sáttir at kalla, nominally on good terms, Fms. vii. 246; ok vóru þá sáttir at kalla, Ó. H. 112, Gullþ. 66; létu sér líka þessa tilskipan at kalla, Ísl. ii. 355; þóat menn væri skírðir ok Kristnir at kalla, Eb. 274; Helgi var Kristinn at kalla ( Christian by name) ok þó blandinn mjök í trúnni, Fms. i. 251; greri yfir at kalla, Fs. 67; menn héldusk at kalla, ok gengu á land, Fb. ii. 73; þóat þeir hefði líf at kalla, Stj. 436.
    3. to assert; skal þess at bíða, ok kalla hann rjúfa sætt á yðr, Nj. 102; eru synir þínir heima? þat má kalla, segir hón, Fær. 264.
    III. with prepp.; kalla á, to call on; hann kallaði á Karla, Ó. H. 136; Höskuldr kallar á hana, farðú hingat til min! segir hann, Nj. 2: to call on, invoke, þá kallaði hann á Guð ok hinn helga Ólaf konung, Ó. H. 242; kallaði hann þá til fulltings ser á Bárð, Bárð. 16. 13 new Ed.: to lay claim to, Snækollr kallaði á bú nokkur þar í eyjunum, Fms. ix. 423:—kalla eptir, to protest; en Kolbeinn kallar eptir ok vill eigi biskups dóm, Sturl. ii. 4:—kalla til e-s, to lay claim to (til-kall, a claim), to claim, demand; þótti nú sem dælst mundi til at kalla, Eg. 264, Fms. ix. 327; þessar eignir er hann kallaði áðr til, x. 414; kallaði hón til alls þess er aðrir áttu í nánd, Nj. 18; hann kallaði til fjár í hendr þeim, Ld. 300: to invoke, Bárð. 173:—kalla aptr, to recall, revoke, N. G. L. iii. 150, H. E. i. 477.
    IV. to claim for oneself; kalla sér e-t; konungr kallaði sér allar Orkneyjar, Fms. i. 201; ok kallaði sér þá landit allt, vii. 180; at jarl kalli sér þat, Fs. 132; ef menn skil á, ok kallar annarr sér, en annarr almenning …, hann er jörð þá kallar sér, Gþl. 451; kallaði Grímr hersir konungi allan arf hans, Landn. 213.
    V. to call, name; kölluðu Karl, Rm. 18; skal þar kirkju kalla er hann vill, K. Þ. K. 42; köllum karl inn skegglausa, Nj. 67; Mörðr hét maðr er kallaðr var gigja, 1; Einarr er þá var kallaðr Skjaldmeyjar-Einar, Fms. xi. 127; þessir menn vóru kallaðir skírðir, baptized nominally, called Christians, Ísl. ii. 399; Þórr sá er kallaðr er Ása-Þórr, Edda: ok má þat kalla hátta-fall, Skálda 210; þeir taka hann ok kalla njósnar-mann, Sturl. ii. 247; ef maðr kallar annan mann tröllriðu, N. G. L. ii. 326. VI. reflex, to call, tell, say of oneself; kallask sumir hafa látið fé, Ó. H. 58; hón talði upp harma sína þá er hón kallaðisk hafa fengit af Ólafi konungi, 191; konungr kallaðisk hann reynt hafa at góðum dreng, Ld. 60, Geisli 2.
    2. recipr., kallask á, to shout to one another; er okkr þá alhægt at kallask á fyrir tíðindum, Fas. ii. 65, Skálda 210.
    3. pass. (rare), to be called; speki hans kallask sonr hans, Eluc. 4; er at réttu má kallask postuli Norðmanna, Fms. x. 371; þat er kallat, it is said, 656 C. 1; ok vísar svá til í sögu Bjarnar, at þeir kallaðisk jafnir at íþróttum, Grett. 133, cp. Bjarn. 38,—þeir lögðusk ofan eptir ánni, ok vóru ‘kallaðir’ jafnsterkir menn.

    Íslensk-ensk orðabók > KALLA

  • 5 and-svar

    and annsvar, n. [A. S. andsvaru; Hel. uses andvordi and andvordian = respondere; Ulf. andavaurd], an ‘answer,’ response, but in old writers esp. a decision; vera skjótr í andsvörum, prompt in deciding, Fms. i. 277; sagðist til hans hafa vikit um ansvarit, put the case under his decision, vi. 354; munu vit tala fleira áðr ek veita því andsvör, before I decide, Ld. 80; in N. G. L. i. 86 it seems to mean protest, intervention: used of the echo in Al. 35.
    COMPD: andsvaramaðr.

    Íslensk-ensk orðabók > and-svar

  • 6 BANN

    * * *
    n.
    1) excommunication, anathema, interdict;
    hit meira b, the greater exc.;
    hit minna bann (the lesser exc.) þat sem forboð er kallat á norrœnu;
    leggja bann fyrir e-t, to prohibit.
    * * *
    n. [cp. Ulf. bandva; Hel. bann, mandatum; Engl. ban; Germ. bann; A. S. geban; mid. Lat. bannum], prob. of foreign origin:
    1. eccles. excommunication, interdict; minna b. ( excommunicatio minor), þat sem forboð er kallat á Norrænu, K. Á. 226 (App.); meira b. ( excommunicatio major), Ann. A. D. 1255; England í banni, id. A. D. 1208; Bs., H. E. several times.
    2. in secular sense, prohibition of trade or intercourse; leggja b. fyrir mjöl eðr vöru, N. G. L. i. 204, 103; cp. farbann, forbidding ships to set sail.
    3. gener. a protest, prohibition, in phrases, boð ok b., Gþl. 76; lof né b., Eg. 349; leggja b. fyrir, to prohibit, Ísl. ii. 265.
    4. = bannan, a curse, swearing. The notion of jurisdiction common in Germany (v. Grimm) is unknown in the Scandin. idioms; yet the Laufás’ Edda, Ed. A. M. i. 586, v. l. 14, has bann as one of the names of the earth, cp. the O. H. G. banz, regio. The passage Gísl. 16, náttlangt né lengra banni, is an απ. λεγ. and probably corrupt, = á lengr or the like; lengra banni might, however, be equivalent to lengra meli, bann here denoting spatium temporis, a while.
    COMPDS: bannsatkvæði, bannsáfell, bannsdómr, bannsmál, bannspína, bannsspjót, bannsverk.

    Íslensk-ensk orðabók > BANN

  • 7 BRIGÐ

    f.
    1) right to reclaim (chiefly of landed property); fyrnist þá eigi brigðin, then the right of reclamation will not be lost;
    2) n. pl. change (engi brigð mun ek hér í gera); kaupa et í brigð við annan mann, to purchase a thing already bought by another.
    * * *
    f. [bregða A. H.]
    1. a law term, ‘jus retrahendi,’ a right to reclaim, chiefly of landed property; eiga b. til lands; fyrnist þá eigi brigðin, then the right of reclamation will not be lost, Grág. ii. 202 sqq.; cp. Landbrigð and Landbrigða-þáttr, one of the sections of the law; cp. also óðals-brigð (Norse), vide Gþl. 295 sqq.: also brigð á dómi, change of a doom or sentence, Sks 588 B: kaupa e-t í brigð við annan, to purchase a thing already bought by another man, Rd. 252; engi brigð (neut. acc. pl. enga?) mun ek her á göra, where brigð nearly means protest, Fms. ii. 25.
    2. gener. breaking, breach; vináttu-brigð, breach of friendship, fickleness, Hm. 83.
    COMPD: brigðarmaðr.

    Íslensk-ensk orðabók > BRIGÐ

  • 8 for-tak

    n. denial, protest, Dipl. i. 7.
    COMPDS: fortakslaust, fortaksorð.

    Íslensk-ensk orðabók > for-tak

  • 9 FRÝJA

    I)
    (frý, frýða, frýt), v.
    1) to defy, taunt (hón frýði honum með mörgum orðum): f. e-m hugar, to challenge one’s courage; þessi klæði frýja ykkr föður-hefnda, those clothes challenge you to revenge your father;
    f. taunt, reproach; verja sik frýju, to clear one self of reproach.
    * * *
    pres. frýr, pret. frýði, pres. with the neg. suf. frýr-at, Lex. Poët., to defy, challenge, question, taunt, with dat. of the person; hón fryði honum með mörgum orðum, Fas. i. 142: with gen. of the thing, to challenge, question; frýja e-m hugar, to question one’s courage, Nj. 60, Ísl. ii. 102; meir frýr þú mér grimmleiks en aðrir menn, Eg. 255; þessi klæði frýja ykkr föður-hefnda, those clothes challenge you to revenge your father, Ld. 260; er hvárigum sóknar at f., neither needed to be spurred on, Fms. xi. 131; konungr kvað öngan þess mundu f. honum, the king said that no one would challenge, question him as to that, v. 337; hvárki frý ek mér skygnleiks eðr áræðis (the words of a bravo), Nj. 258; engan heyri ek efndanna f., Fms. vii. 121; enginn frýr þér vits, en meir ertu grunaðr um gæzku, no one questions thy wit ( head), but thy godliness ( heart) is more questioned, Sturl. i. 135; frýr nú skutrinn (better skutnum) skriðar, a pun, now the stern hangs, the stern-rowers pull feebly, Grett. 113 new Ed.
    II. frýja á e-t, a law phrase, to complain of, protest; cp. áfrýja, ef annarr hvárr frýr á hlut sinn, Gþl. 23; frýja á mál, N. G. L. i. 26; buðu þeir biskupi þann kost fyrir þat sem á var frýð, Bs. i. 754: to egg on, ekki skaltú hér enn þurfa mjök á at f., Nj. 58; þyrfti þat þeim at bæta sem brotið var á, en eigi hinum, er á frýðu ( who provoked), Sturl. iii. 162.

    Íslensk-ensk orðabók > FRÝJA

  • 10 FULLR

    a.
    1) full of (e-s or af e-u); f. upp úlfúðar, full of savageness; f. eitri (dat.), full of poison;
    2) full, complete, entire; full vissa, full certainty; soekja mil til fullra, laga, to the full extent of the law; halda til fulls við e-n, to stand on one’s full right against another; hafa fullara hlut, to get the better of it; at fullu, til fulls, fully, thorougly.
    * * *
    adj., compar. and superl. sometimes in old writers fullari, fullastr, in mod. fyllri, fyllztr, fullast, Fms. i. 162; fullara, Sighvat: [Ulf. fulls: A. S. and Engl. full; Germ. voll; Swed. full; Dan. fuld; cp. Lat. plēnus, Gr. πλήρης]:
    I. of bags or vessels, full, either with gen., fullr e-s, or with a prep., af e-u; fullr af silfri, full of silver, Eg. 310; fullr af fiskum, full of fishes, Landn. 51 (with v. l. fullr með fiskum less correct); fullr mjaðar, Ls. 53.
    2. metaph., eitri f., fraught with poison, Bær. 15; full of poison, Fms. ii. 139; fullr lausungar, fullr öfundar, full of looseness, full of envy, Hom. 151: fullr upp úlbúðar, full of savageness, Eg. 114; hafa fullara hlut, to have the better of, Ísl. ii. 386; fullr fjandskapr, Fms. ii. 256; full skynsemd, i. 138; fullasta gipt, Greg. 37.
    II. full, complete, entire; fullt tungl, full moon, Rb. passim.
    2. fullt goðorð, a full priesthood, that is to say, complete, lawful, Grág. Þ. Þ. passim; fullir baugar, fullr höfuðbaugr, full payment, Grág. ii. 181, 182; aura fulla, full ( good) money, i. 84; með fé fullu, ii. 69.
    3. the phrase, halda til fulls við e-n, to stand on one’s full right against one (as a rival), Ó. H. 111; halda fullara, to engage in a sharper contest, Sighvat, metaphor from a lawsuit.
    III. law phrases, fullr dómr, a full court, Grág. Þ. Þ., Nj. passim; til fullra laga, to the full extent of law, Hrafn. 18; fulln ok föstu lýritti, with full protest, Nj. 87; í fullu umboði e-s, Dipl. v. 28: lawful, þar er maðr tekr sókn eða vörn fyrir annan, ok verðr þó fullt ( lawful), þótt …, Grág. i. 141 (cp. Engl. lawful); sverja mun ek þat, ef yðr þykkir þá fullara, more lawful ( valid), Ísl. ii. 98; ef yðr þykir hitt fullara, þá vil ek bera járn, Fb. ii. 244; þat er jafnfullt, equally lawful, N. G. L. i. 34.
    IV. adv., at fullu, fully, Edda 20, Fms. i. 53; til fulls, fully, thoroughly: in law, eiga setur … til fulls, to sit duly (in parliament), Grág. i. 7; cp. fylla lög, to make laws.

    Íslensk-ensk orðabók > FULLR

  • 11 laga-lyriti

    n. a law protest, Nj. 187.

    Íslensk-ensk orðabók > laga-lyriti

  • 12 sýn

    * * *
    (pl. -jar), f. denial, protest; setja s. fyrir, to deny, repel a charge (hann setti þar s. fyrir, ok bauð skírslur).
    * * *
    f. = sjón, q. v. [Dan. syn], a sight; sýn, heyrn, Fms. i. 97; heyrn eða sýn, Grág. ii. 16; þat birtir sýn, Pr. 471; sýn er sögn ríkari, a saying, Stj. 621; kunnugr at sýn ok máli, Fb. ii. 58; sýn, at sjá it rétta, 623. 26, Gþl. 58; er mér þat at sýn orðit er ek hefi opt heyrt frá sagt, I have seen it with my eyes, Ó. H. 57; í sýn við bæinn, within sight of the farm, Fms. ix. 510; koma í sýn við menn, Rb. 388; ganga í sýn við e-n, Fms. x. 329; lét hann leiða í sýn við þá tvær dætr sínar, 105; svá at feli sýn (acc.), Vm. 88; sól hvarf at sýn, Ó. H. 218; sólar-gangr vex at sýn, visibly, Rb. 92: tungl er þá ekki at sýn, not visible, 452; hvarf hann frá henni at sýn, Bs. i. 184; var þeim at sýn þar vel fagnat, apparently, Hkr. i. 73; hann druknaði á firðinum, ok gékk þar inn í fjallit at sýn, apparently, Landn. 159, v. l.; an appearance, bregða á sik mannligri sýn, Fms. x. 301; forkunnar sýn, Fsm.: a vision; bar fyrir hann í svefni mikla sýn, Fms. i. 137. 2. sýnum, adverbially, by sight, apparently; fríð sýnum, Nj. 2; hann var fríðr sýnum, Eg. 22; hinn likligsti sýnum, Hkr. i. 262.
    II. [a different word = sunna, q. v.], poët. the sun, Edda (Gl.)

    Íslensk-ensk orðabók > sýn

  • 13 verja

    * * *
    I)
    (ver; varða; variðr, varðr), v.
    1) to defend (v. sik vel ok frœknliga); v. landit fyrir e-m, to defend the country against one; ek man þó engum hlífa, ef ek á hendr mínar at v., if I have to fight for my life;
    2) v. mál, to defend a cause, opp. to sœkja;
    3) v. e-t, or v. e-m e-t, to guard a place, hold it against a comer (at vísu ætla ek at v. þér ríki mitt); Egill varði dyrrnar, E. held the door; v. e-t laga lýriti, to forbid by a lawful protest;
    4) v. e-u, to keep away (Birkibeinar vörðu eldinum ok fengu sløkkt); v. e-m e-u, to withhold from one; meyjar ástum muna þér verða of varið, the maiden’s love shall not be denied thee;
    5) refl., verjast, to defend oneself (þeir vörðust með drengskap); v. e-u, to defend oneself against (þar mœtti hann finngálkni ok varðist því lengi).
    (ver; varða; variðr, varðr), v.
    1) to wrap, enclose; v. e-n armi, faðmi, to fold in one’s arms, embrace; mun ek vexa vel blæju at v. þitt líki, to shroud thy body; variðr, mounted, adorned (gulli, silfri, járni variðr);
    2) v. sverði, to swing, wield the sword;
    3) v. sér til, to exert oneself; en með því at hann varði sér mjök til, þá spruttu honum fœtr á jakanum, as he exerted himself greatly, his feet slipped on the ice;
    4) to invest money, lay out, expend (hann selr jarðir sínar ok verr fénu til útanferðar); vænta ek, at ek hafa þá vel varit, that I have made a good bargain;
    5) pp. n., varit; áttu svá til varit of menn, at, thou art so well provided with men that; þú átt til þess varit, it is thy nature; e-m er svá varit, at, one is so constituted that (honum var svá v., at hann var undirhyggjumaðr).
    f. outer garment, cloak (hann hafði yfir sér verju, saumaða saman af mörgum tötrum).
    * * *
    u, f. [verja = to wear], an outer garment, an outer frock; í síðri verju, Fbr. 156; annat verja en annat hit, Sd. 157; úlfalda verjur (but see vera), Stj. 181.

    Íslensk-ensk orðabók > verja

  • 14 VERJA

    * * *
    I)
    (ver; varða; variðr, varðr), v.
    1) to defend (v. sik vel ok frœknliga); v. landit fyrir e-m, to defend the country against one; ek man þó engum hlífa, ef ek á hendr mínar at v., if I have to fight for my life;
    2) v. mál, to defend a cause, opp. to sœkja;
    3) v. e-t, or v. e-m e-t, to guard a place, hold it against a comer (at vísu ætla ek at v. þér ríki mitt); Egill varði dyrrnar, E. held the door; v. e-t laga lýriti, to forbid by a lawful protest;
    4) v. e-u, to keep away (Birkibeinar vörðu eldinum ok fengu sløkkt); v. e-m e-u, to withhold from one; meyjar ástum muna þér verða of varið, the maiden’s love shall not be denied thee;
    5) refl., verjast, to defend oneself (þeir vörðust með drengskap); v. e-u, to defend oneself against (þar mœtti hann finngálkni ok varðist því lengi).
    (ver; varða; variðr, varðr), v.
    1) to wrap, enclose; v. e-n armi, faðmi, to fold in one’s arms, embrace; mun ek vexa vel blæju at v. þitt líki, to shroud thy body; variðr, mounted, adorned (gulli, silfri, járni variðr);
    2) v. sverði, to swing, wield the sword;
    3) v. sér til, to exert oneself; en með því at hann varði sér mjök til, þá spruttu honum fœtr á jakanum, as he exerted himself greatly, his feet slipped on the ice;
    4) to invest money, lay out, expend (hann selr jarðir sínar ok verr fénu til útanferðar); vænta ek, at ek hafa þá vel varit, that I have made a good bargain;
    5) pp. n., varit; áttu svá til varit of menn, at, thou art so well provided with men that; þú átt til þess varit, it is thy nature; e-m er svá varit, at, one is so constituted that (honum var svá v., at hann var undirhyggjumaðr).
    f. outer garment, cloak (hann hafði yfir sér verju, saumaða saman af mörgum tötrum).
    * * *
    pres. ver, pl. verjum; pret. varði; subj. verði; part. variðr, varðr, varinn: [Ulf. warian = κωλύειν; A. S. werjan; Chaucer werye, were; Germ. wehren; Dan. værge]:—to defend; verja sik … hvárt þú verr þik lengr eðr skemr, … verja sik vel ok fræknliga, Nj. 116; verja sik eðr gefask upp, 124; verja sik eðr Helga, 136; verja hendr sínar, 47, 84 (hönd III. 2); verja land fyrir e-m, Fms. i. 23; at jarl verði landit fyrir víkingum, 192.
    2. in law; verja mál, to defend, opp. to sækja; var málit hvárki sótt né varit þaðan af, Nj. 37; ek skal svá mál þetta verja sem ek veit réttast …, 239; vera variðr, varðr sök, enda er hann varðr sökinni, Grág. i. 56; ok er hann variðr sökinni, ii. 36: the law phrase, verja e-t lyriti, to set a veto on, forbid, Grág. passim (see lyritr): also ‘verja’ absol., ‘lyriti’ being understood, Grág. (Kb.) ii. 81, Nj. 87, 240.
    3. verja e-t, or verja e-m e-t, to guard a place, hold it against a comer; Egill varði dyrrnar, held the door, Eg. 239; af vörn drengiligri er Ormrinn var variðr, Fms. x. 364; verja þeim bæinn, viii. 72; þeir ætluðu at verja konungi land, i. 306; at vísu ætla ek at verja þér ríki mitt, ix. 424; úvinir þeirra ætluðu at verja þeim vígi þingvöllinn, ii. 234; ok beiddi at þeir verði honum eigi vígi land sitt, vii. 180; fylkja þar liði mínu ok verja þeim vígit, Nj. 228; eða ætlar þú at verja mér skarðit, Ölk. 37; at hann skyldi eigi verja Rögnvaldi jarli þann hlut ríkis er hann átti, Orkn. 394.
    II. reflex. to defend oneself; þeir vörðusk með drengskap, Fms. i. 104; hann varðisk vel, Nj. 122; svá varðisk hann vel, … varðisk hann þá með annarri hendi, 64; tók hann þá einn þeirra ok varðisk með, Fms. vi. 110; mun ek þér eigi vápuum verjask, ii. 257; hann varð upp at standa ok verjask þeim, xi. 279; mætti hann finn-gálkni ok varðisk því lengi, defended himself against it, braved, fought it a long time, Nj. 183; eitt lopt þat er þeim þótti sem lengst mundi verjask mega, Fms. xi. 117; þá versk hann sökinni, Grág. (Kb.) i. 43.
    B. Though similar in inflexion this word is etymologically distinct from the preceding, having had a radical s, which has since been changed into r; this is seen from the Goth.: [Ulf. wasjan = ἀμφι-εννύναι; A. S. werjan; Engl. wear ( clothes); akin are Lat. vestis, Gr. Ϝεσθής; perh. also the Icel. váð, cp. Hel. wadi = Lat. vestis and wadjan = vestire, a contracting of vast- or vasd- into vâd- instead of assimilating into dd: in vesl, a cloak, the s has been preserved]:—to clothe, wrap, enclose; verja e-n armi, to embrace, fold in one’s arms, Hm. 164, Hkv. Hjörv. 42; verja e-n faðmi ljósum, … varði hvítan háls Völundar, Vkv. 2; hann varði mey varmri blæju, Og. 7; ok léttliga líni verðit, Gkv. 3. 2 (both the latter phrases refer to a wedding); vexa vel blæju at verja þitt líki, to shroud thy body, Am. 101.
    2. to mount, of metalwork; skutla silfri varða, Rm. 29; af gulli vörðu altari, a gold-adorned altar, Geisli; sverð varið gulli, Hkv. Hjörv. 8.
    3. part. fagr-variðr, fair-dressed, Vkv. 37; brúðr baug-varið, a ring-wearing bride, Hkv. 2. 33; grætr þú, gull-varið, thou gold wearer, clad in gold, 43; málmr hring-variðr, gold-enamelled metal, Skv. 3. 64; dreki járni varðr, iron-mounted; jarn-varðr yllir, Darr.; örkin var gulli varið útan, Ver. 22.
    4. verja sverði, to wield the sword, Hðm. 8.
    II. metaph. to invest money, lay out; varði Ingólfr fé þeirra til Íslands-ferðar, Landn. 32; selr jarðir sínar ok verr fénu til útan-ferðar, Ld. 158; hann hafði varit þar til fé miklu, Eg. 79; verja varningi, Barl. 68; verja aurum sínum í gimsteina, 623. 19; hann verr sumt í gripi, O. H. L. ch. 56; verja fé sínu í lausa-eyri, Eg. 139; hann er sjálfs síns líf ok líkam (lífi ok líkama) varði, Magn. 468; fimtán hundruð varið í Norrænan eyri, Lv. 25; þeir vörðu varningi sínum í trausti Arinbjarnar, Eg. 465; fengu þeir fullendi fjár, allir þeir er nakkvat höfðu at verja, Fas. ii. 513; var enn tírætt hundrað úvart, not used up, D. N. ii. 154; þeir menn er vart hafa til Grænlands, who have invested money in coasting Greenland, Grág. (Kb.) ii. 197; nú leggja menn félag sitt ok verja ór einum sjóð, Jb. 406; vænti ek at ek hafa því vel varit, that I have made a good bargain, Ld. 284; veit ek at því mun öllu bezt varit er ek hefi gört til þakka yðvarra, Eg. 63; þykkir honum því ílla varit, er …, Fms. xi. 58.
    2. to exert oneself; en með því at hann varði sér mjök til, þá spruttu honum fætr á jakanum, but as he strained himself much, his feet slipped on the ice, Eb. 238.
    III. reflex., hann tók mikit kaup … honum varðisk þat svú, at hann hafði mat ok klæði, ok ekki um þat fram, Sturl. i. 146 C; hversu versk fénu, how does the money increase? Fms. vi. 238.
    2. part. varit; áttú svá til varit of menn, at …, than art so provided with men, that …, Nj. 55; þú átt til þess varit, that is thy nature, Ölk. 35 C; örorðr muntú, áttú ok lítt til þess varit, Fms. iv. 257; son Melkorku var sköruligr, enda átti hann til þess varit, Ld. 82; fullvel ætta ek til þess varit, Mkv., see fara A. VI. 2. β: the participles of the two verbs fara and verja having here been confused with one another.

    Íslensk-ensk orðabók > VERJA

  • 15 lagalýritr

    Íslensk-ensk orðabók > lagalýritr

  • 16 lagalýritti

    Íslensk-ensk orðabók > lagalýritti

  • 17 mótmæli

    n pl
    protest

    Íslensk-tékknesk orðabók > mótmæli

См. также в других словарях:

  • protest — pro·test n 1: a solemn declaration of opinion and usu. of disagreement: as a: a solemn written declaration by a notary public or U.S. consul on behalf of the holder of an instrument (as a note) announcing dishonor and declaring the liability of… …   Law dictionary

  • protest — PROTÉST, proteste, s.n. 1. Faptul de a protesta; manifestare energică împotriva unei acţiuni considerate ca nejustă; opoziţie hotărâtă; (concr.) act scris prin care se exprimă o asemenea manifestare; protestaţie. ♢ Notă de protest = act prin care …   Dicționar Român

  • protest — pròtest m DEFINICIJA 1. čin protestiranja, izražavanja nezadovoljstva i neslaganja s čim; prosvjed [izraziti protest] 2. individualni ili organizirani javni skup [organizirati protest] 3. pravn. a. u građanskom pravu, isprava kojom nadležno… …   Hrvatski jezični portal

  • protest — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż I, D. u, Mc. protesteście {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} energiczny, zdecydowany sprzeciw, wystąpienie skierowane przeciw czemuś, co uważa się za niesłuszne, niewłaściwe; opozycja,… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Protest — Pro*test , v. i. [imp. & p. p. {Protested}; p. pr. & vb. n. {Protesting}.] [F. protester, L. protestari, pro before + testari to be a witness, testis a witness. See {Testify}.] 1. To affirm in a public or formal manner; to bear witness; to… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Protest — Pro*test , v. t. 1. To make a solemn declaration or affirmation of; to proclaim; to display; as, to protest one s loyalty. [1913 Webster] I will protest your cowardice. Shak. [1913 Webster] 2. To call as a witness in affirming or denying, or to… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • protest — mid 14c. (implied in protestation) solemn declaration, from L. protestari declare publicly, testify, protest, from pro forth, before + testari testify, from testis witness (see TESTAMENT (Cf. testament)). Original sense preserved in to protest… …   Etymology dictionary

  • Protest — Pro test, n. [Cf. F. prot[^e]t, It. protesto. See {Protest}, v.] 1. A solemn declaration of opinion, commonly a formal objection against some act; especially, a formal and solemn declaration, in writing, of dissent from the proceedings of a… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • protest — 1. The noun is pronounced with the stress on the first syllable, and the verb with the stress on the second syllable. 2. • Anatoly Koryagin, who has been imprisoned for protesting the use of psychiatry for political purposes New Yorker, 1987.… …   Modern English usage

  • protest — Protest. s. m. Terme de Banque. Acte par lequel, faute d acceptation ou de payement d une lettre de change, on declare que celuy sur qui elle est tirée & son correspondant seront tenus de tous les prejudices qu on en recevra. Faire un protest par …   Dictionnaire de l'Académie française

  • protest — see MASCULINE PROTEST …   Medical dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»