-
1 promisi promisi ecc vb
[pro'mizi]See: -
2 promisi promisi ecc
vb [pro'mizi]See: -
3 promitto
promittere, promisi, promissus V -
4 persolvo
per-solvo, solvi, sŏlūtum, 3, v. a., to release or discharge completely; acc. to the signif. of the simple verb.I.To pay, pay out:B.stipendium militibus,
Cic. Att. 5, 14, 1:pecuniam alicui,
Tac. A. 1, 37:pecuniam ab aliquo,
to pay by a draft on any one, Cic. Fl. 20, 46: aes alienum alienis nominibus suis copiis, to pay the debts of others, Cat. ap. Sall. C. 35, 3; Plin. Ep. 9, 37, 2:legatā cum fide,
Suet. Calig. 16:veteranis promissa praemia,
id. Aug. 15.—Transf., in gen., to pay, give, show, render what is due to another:* II.quod relicum restat, volo persolvere,
Plaut. Cist. 1, 3, 40:alicui laborum praemia pro me,
Cic. Planc. 42, 101:hanc tibi animam pro morte Daretis,
Verg. A. 5, 484; 2, 537:grates,
to render thanks, id. ib. 1, 600; cf.:meritam dis immortalibus gratiam,
Cic. Planc. 33, 80: honorem dis, to pay due honor to the gods by sacrifices, Verg. A. 8, 62:vota,
to fulfil, Tac. A. 3, 64; Cic. Har. Resp. 13, 28; Prop. 2, 25, 23:velim reliquum, quod est promissi ac muneris tui mihi persolvas,
Cic. Fam. 3, 9, 3; id. Verr. 2, 5, 71, § 183:quod huic promisi, id ei persolvere,
id. Planc. 42, 103:persolvere justa,
to pay due honors to the dead, Sen. Oedip. 998; so Curt. 6, 6, 19: poenas, to suffer punishment:poenas dis hominibusque meritas debitasque persolvat,
Cic. Phil. 11, 12, 29:mihi sanguine poenas Persolves,
Verg. A. 9, 423.—Without the dat.:ea (pars civitatis) princeps poenas persolvit,
Caes. B. G. 1, 12, 6; cf.:supplicia persolvit,
Tac. A. 6, 26 fin. —On the contrary:poenae alicui ab omnibus persolutae,
imparted, inflicted by all, Cic. Or 63, 214; so,mortem alicui,
i. e. to kill, put to death, Suet. Calig. 26:persolvi primae epistulae,
have answered, Cic. Att. 14, 20, 2:NATVRAE DEBITVM,
to die, Inscr. Orell. 3453; so,DEBITVM,
Inscr. Orell. 4482. —To unravel, solve, explain: si hoc mihi zêtêma persolveris, magnā me molestiā liberaris, Cic. Att. 7, 3, 10. -
5 polliceo
pollĭcĕor, ĭtus ( act. form polliceres, Varr. Sat. Menip. 8, 5), 2, v. dep. a. and n. [from an old prep. por or port (= Gr. porti, proti, or pros; cf. pro) and liceor].I.To hold forth, offer, promise any thing (freq. and class.;II.syn.: promitto, spondeo): neque minus prolixe de tuā voluntate promisi, quam eram solitus de meā polliceri,
Cic. Fam. 7, 5, 1; id. Planc. 42, 101; cf.:alicui studium,
id. Fam. 5, 8, 4; cf.:mirandum in modum profitentur, offerunt se, pollicentur,
id. Q. Fr. 1, 2, 5:id omne tibi polliceor ac defero,
id. Imp. Pomp. 24, 67:pro certo polliceor hoc vobis atque confirmo me esse perfecturum, ut, etc.,
id. Agr. 2, 37, 100:non modo ut ponatur, verum etiam ut inviolata maneat pollicetur,
Just. 9, 2, 12.—With subj. alone, Hirt. B. G. 8, 52, 4: alicui divitias, Enn. ap. Cic. Div. 1, 58, 132 (Trag. v. 359 Vahl.):hospitium et cenam,
Plaut. Bacch. 2, 2, 8:plus pollicere quam ego a te postulo,
id. Truc. 2, 4, 23.—With inf. pres.:modo Qui sum pollicitus ducere,
Ter. And. 3, 5, 7;jusjurandum pollicitus est dare,
Plaut. Most. 5, 1, 36:pollicentur obsides dare,
Caes. B. C. 4, 21, 5; 6, 9, 7:benigne,
Cic. Fam. 4, 13, 3:liberalissime,
id. Att. 5, 13, 2.—Prov.: montes auri, to promise mountains of gold, i. e. boundless wealth, Ter. Phorm. 1, 2, 18;for which also: maria montesque,
Sall. C. 23, 3.—Esp.1.Of an orator, in opening his speech, to promise, announce:2. 3.quaeso ut, quid pollicitus sim, diligenter memoriae mandetis,
Cic. Quint. 10, 36:docui, quod primum pollicitus sum, causam omnino, cur postularet, non fuisse, etc.,
id. ib. 19, 60.—Of auspices, to forebode, promise:id assuetae sanguine et praedā aves pollicebantur,
Flor. 1, 1, 7.► Act. collat. form pollĭcĕo, ēre, to promise (ante-class.): ne dares, ne polliceres, Varr. ap. Non. 471, 13.—2.polliceor, in a pass. signif.: ut aliis ob metum statuae polliceantur, Metell. Numid. ap. Prisc. p. 972 P.; Dig. 14, 1, 1:pollicita fides,
Ov. F. 3, 366; Lact. Pasch. 60:pollicitus torus,
Ov. H. 21, 140.—Hence, subst.: pollĭcĭ-tum, i, n., something promised, a promise, Ov. A. A. 1, 632:memores polliciti nostri,
Col. 11, 3, 1.—In plur.:hanc tu pollicitis corrumpe,
Ov. A. A. 1, 355:pollicitis captus,
id. Am. 3, 7, 70; 2, 16, 48. -
6 polliceor
pollĭcĕor, ĭtus ( act. form polliceres, Varr. Sat. Menip. 8, 5), 2, v. dep. a. and n. [from an old prep. por or port (= Gr. porti, proti, or pros; cf. pro) and liceor].I.To hold forth, offer, promise any thing (freq. and class.;II.syn.: promitto, spondeo): neque minus prolixe de tuā voluntate promisi, quam eram solitus de meā polliceri,
Cic. Fam. 7, 5, 1; id. Planc. 42, 101; cf.:alicui studium,
id. Fam. 5, 8, 4; cf.:mirandum in modum profitentur, offerunt se, pollicentur,
id. Q. Fr. 1, 2, 5:id omne tibi polliceor ac defero,
id. Imp. Pomp. 24, 67:pro certo polliceor hoc vobis atque confirmo me esse perfecturum, ut, etc.,
id. Agr. 2, 37, 100:non modo ut ponatur, verum etiam ut inviolata maneat pollicetur,
Just. 9, 2, 12.—With subj. alone, Hirt. B. G. 8, 52, 4: alicui divitias, Enn. ap. Cic. Div. 1, 58, 132 (Trag. v. 359 Vahl.):hospitium et cenam,
Plaut. Bacch. 2, 2, 8:plus pollicere quam ego a te postulo,
id. Truc. 2, 4, 23.—With inf. pres.:modo Qui sum pollicitus ducere,
Ter. And. 3, 5, 7;jusjurandum pollicitus est dare,
Plaut. Most. 5, 1, 36:pollicentur obsides dare,
Caes. B. C. 4, 21, 5; 6, 9, 7:benigne,
Cic. Fam. 4, 13, 3:liberalissime,
id. Att. 5, 13, 2.—Prov.: montes auri, to promise mountains of gold, i. e. boundless wealth, Ter. Phorm. 1, 2, 18;for which also: maria montesque,
Sall. C. 23, 3.—Esp.1.Of an orator, in opening his speech, to promise, announce:2. 3.quaeso ut, quid pollicitus sim, diligenter memoriae mandetis,
Cic. Quint. 10, 36:docui, quod primum pollicitus sum, causam omnino, cur postularet, non fuisse, etc.,
id. ib. 19, 60.—Of auspices, to forebode, promise:id assuetae sanguine et praedā aves pollicebantur,
Flor. 1, 1, 7.► Act. collat. form pollĭcĕo, ēre, to promise (ante-class.): ne dares, ne polliceres, Varr. ap. Non. 471, 13.—2.polliceor, in a pass. signif.: ut aliis ob metum statuae polliceantur, Metell. Numid. ap. Prisc. p. 972 P.; Dig. 14, 1, 1:pollicita fides,
Ov. F. 3, 366; Lact. Pasch. 60:pollicitus torus,
Ov. H. 21, 140.—Hence, subst.: pollĭcĭ-tum, i, n., something promised, a promise, Ov. A. A. 1, 632:memores polliciti nostri,
Col. 11, 3, 1.—In plur.:hanc tu pollicitis corrumpe,
Ov. A. A. 1, 355:pollicitis captus,
id. Am. 3, 7, 70; 2, 16, 48. -
7 promitto
prō-mitto, mīsi, missum, 3 (sync. forms:I.promisti for promisisti,
Ter. Ad. 5, 8, 17; Cat. 110, 3:promisse for promisisse,
id. 110, 5:promissem,
Plaut. Bacch. 5, 1, 12; archaic inf. pass. promittier, id. ib. 4, 8, 32), v. a.Lit., to let go forward, to send or put forth, to let hang down, let grow, etc. (rare;II.not in Cic.): ramos vel ferro compescunt vel longius promittunt,
suffer to grow longer, Col. 5, 6, 11.—Reflex., to grow:nec ulla arborum avidius se promittit,
Plin. 16, 26, 44, § 107.—Of the hair, the beard, to let hang down, let grow:satis constat multos mortales capillum ac barbam promisisse,
Liv. 6, 16, 4; 5, 41; cf.:pogoniae, quibus inferiore ex parte promittitur juba,
Plin. 2, 25, 22, § 89.— Transf.:(Sonus lusciniae) promittitur revocato spiritu,
is drawn out, prolonged, Plin. 10, 29, 43, § 82;Gallia est longe et a nostris litoribus huc usque promissa,
Mel. 1, 3; v. infra, P. a.—Trop., of speech.A.To say beforehand, to forebode, foretell, predict, prophesy (very rare):B.praesertim cum, si mihi alterum utrum de eventu rerum promittendum esset, id futurum, quod evenit, exploratius possem promittere,
Cic. Fam. 6, 1, 5:ut (di) primis minentur extis, bene promittant secundis,
id. Div. 2, 17, 38.—Of signs or omens, to forebode, portend:pari in meliora praesagio in Caesaris castris omnia aves victimaeque promiserant,
Flor. 4, 7, 9:promittunt omina poenas,
Val. Fl. 6, 730: clarum fore (Servium) visa circa caput flamma promiserat, Flor 1, 6, 1; 1, 7, 9.—Also, in gen., to denote beforehand:stella... vindemiae maturitatem promittens,
Plin. 18, 31, 74, § 309.—To promise, hold out, cause to expect, give hope or promise of, assure (class. and freq.; syn.: polliceor, spondeo, recipio), constr. with acc., an object-clause, or de:C.domum,
Plaut. Most. 1, 3, 28:sestertia septem,
Hor. Ep. 1, 7, 81:carmen,
id. Epod. 14, 7, dona, Ov Tr. 4, 2, 7:auxilium alicui,
id. M. 13, 325:opem,
id. F 5, 247:salutem,
Luc. 4, 235:ea quae tibi promitto ac recipio,
Cic. Fam. 5, 8, 5:si Neptunus quod Theseo promiserat, non fecisset,
id. Off. 1, 10, 32:dii faxint, ut faciat ea quae promittit!
id. Att. 16, 1, 6.— With inf. (usu. fut. inf.):promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, qualis hodie sit,
Cic. Phil. 5, 18, 51; cf.:promitto, in meque recipio fore eum, etc.,
id. Fam. 13, 10, 3:quem inimicissimum futurum esse promitto et spondeo,
id. Mur. 41, 90:surrepturum pallam promisit tibi,
Plaut. As. 5, 2, 80; id. Aul. 2, 2, 42; cf. id. Men. 5, 4, 6:promisit Apollo Ambiguam tellure novā Salamina futuram,
Hor. C. 1, 7, 28; id. S. 1, 6, 34.—With inf. pres.:si operam dare promittitis,
Plaut. Trin. prol. 5; id. Bacch. 4, 8, 79; id. Rud. 2, 6, 56: magorum vanitas ebrietati eas resistere [p. 1465] promittit, Plin. 37, 9, 40, § 124; cf.:se remedium afferer tantamque vim morbi levaturum esse promisit,
Curt. 3, 6, 2 monstrare, Amm. 22, 7, 5:promittere oratorem,
to give promise of becoming, Sen. Contr 4, 29, 10; cf.:per ea scelera se parricidam,
excite fears lest he become, Quint. Decl. 1, 6:me Promisi ultorem,
Verg. A. 2, 96.—With de:de alicujus voluntate promittere,
Cic. Fam. 7, 5, 1:de me tibi sic promitto atque confirmo, me, etc.,
id. ib. 3, 10, 1; Hor. S. 1, 4, 103:promittere damni infecti,
i. e. to promise indemnification for, become answerable for the possible damage, Cic. Top 4, 22.—With ut and subj.:2.promiserat ut daret,
Vulg. 2 Par. 21, 7.—Of things' terra ipsa promittit (aquas), gives promise of, leads one to expect water, Plin. 31, 3, 27, § 45:debet extremitas (picturae) sic desinere, ut promittat alia post se,
to lead one to suppose, to suggest, id. 35, 10, 36, § 68; Sen. Hippol. 569.—In partic.a.To promise to come, to engage one's self to meet any one, to dine, sup, etc., Plaut. Stich. 3, 2, 19 sq.; 4, 2, 16:b.ad fratrem,
Cic. de Or. 2, 7, 27:ad cenam mihi,
Phaedr. 4, 23, 15; Petr. 10; so,tibi me promittere noli,
to expect me, Ov. M. 11, 662.—To promise something to a deity, i. e. to vow:c.donum Jovi dicatum atque promissum,
Cic. Verr. 2, 5, 72, § 184:nigras pecudes Diti,
Tib. 3, 5, 33; Juv 13, 233; Petr 88; Flor. 1, 11, 4.—To offer as a price (post-Aug.):A.pro domo sestertium millies promittens,
Plin. 17. 1, 1, § 3. —Hence, prōmissus, a, um, P a.Lit., hanging down, long; of the hair: coma, Varr. ap. Non. 362, 32; Liv. 38, 17, 3; Ov. Tr. 4, 2, 34:B.Britanni capillo sunt promisso,
Caes. B. G. 5, 14; so,capillus,
Nep. Dat. 3, 1:barba,
Verg. E. 8, 34; Liv. 2, 23, 4:barba omnibus promissa erat,
id. 5, 41, 9; Plin. Ep. 2, 7, 7; Just. 4, 4, 1.—Of the dewlap:boves palearibus amplis et paene ad genua promissis,
Col. 6, 1, 3.—Of the belly:sues ventre promisso,
Col. 7, 9, 1.—Subst.: prōmissum, i, n., a promise (very freq. in prose and poetry; cf.promissio, pollicitatio),
Cic. Verr 2, 5, 53, § 139:voto quodam et promisso teneri,
id. Att. 12, 18, 1:constantia promissi,
id. ib. 4, 17, 1:promissum absolvere,
Varr. R. R. 2, 11, 1:facere,
Cic. Off. 1, 10, 31; 3, 25, 95:exigere,
id. ib. 3, 25, 94:ludere aliquem promisso inani,
Ov. F. 3, 685.—In plur.:pacta et promissa servare,
Cic. Off. 3, 24, 92:illis promissis standum non est, quae, etc.,
id. ib. 1, 10, 32:promissis manere,
Verg. A. 2, 160:promissa firmare,
Ov. M. 10, 430:multa fidem promissa levant,
Hor. Ep. 2, 2, 10:dic aliquid dignum promissis,
id. S. 2, 3, 6:quo promissa (Ennii) cadant,
i. e. the expectations which he raises, id. Ep. 2, 1, 52:promissa dare,
to make promises, Cat. 63, 239; to fulfil, Ov. M. 2, 51. -
8 renuncio
I. A.In gen. (rare and mostly ante-class.;B.syn. refero): quid nunc renuntiem abs te responsum, Chreme?
Ter. Heaut. 4, 8, 18:hoc alii mihi renuntiant,
Plaut. Ps. 1, 5, 6; cf. id. ib. 1, 5, 36:quia nihil a quoquam renuntiabatur,
no answer was brought, Suet. Ner. 47:teque ad patrem esse mortuum renuntiem,
Plaut. Bacch. 1, 2, 49.—With obj.clause:istaec quae tibi renuntiantur, filium te velle circumducere,
Plaut. Ps. 1, 5, 15:quasi non tibi renuntiata sint haec, sic fore,
Ter. And. 3, 2, 28:Alexandro regi renuntiatam adeo divitem (insulam),
Plin. 6, 31, 36, § 198:is me nunc renuntiare repudium jussit tibi,
Plaut. Aul. 4, 10, 54; Ter. Phorm. 4, 3, 72:deliberet renuntietque hodie mihi, Velintne annon,
id. Hec. 3, 5, 58:hunc metuebam, ne meae Uxori renuntiaret de pallā,
Plaut. Men. 2, 3, 67.— Impers., Plaut. Aul. 4, 1, 18: posteaquam mihi renuntiatum est de obitu Tulliae filiae tuae, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 1:tibi renuntiari sic me habere in animo,
Cic. Clu. 5, 17.— Absol.:abi et renuntia,
Plaut. Bacch. 4, 2, 10; Ter. Heaut. 4, 4, 5:rus abiisse aiebant, nunc domum renuntio,
Plaut. Merc. 4, 5, 2:huc,
Ter. And. 3, 4, 15:ita mihi renuntiatum est, quibus credo satis,
Plaut. Poen. 3, 5, 19; so,renuntiatum est,
Ter. And. 3, 2, 21.—In partic., publicists' and jurid. t. t., to state officially, to report, declare, proclaim, announce, etc. (freq. and class.;2.syn. indico): legati ex auctoritate haec Caesari renuntiant, Intelligere se, etc.,
Caes. B. C. 1, 35:Volusenus perspectis regionibus... ad Caesarem revertitur quaeque ibi perspexisset, renuntiat,
id. B. G. 4, 21 fin.; cf. id. ib. 7, 5:Roscius postulata Caesaris renuntiat,
id. B. C. 1, 10:Caesari renuntiaverunt, pulverem majorem in eā parte videri,
id. B. G. 4, 32:Caesar cognoscit Considium timore perterritum, quod non vidisset, pro viso sibi renuntiasse,
id. ib. 1, 22:si ille vir legationem renuntiare potuisset,
had been able to give an account of his mission, Cic. Phil. 9, 1, 1; so,legationem,
Liv. 9, 4; 23, 6; 35, 32; 36, 35; 39, 33; Plin. Ep. 4, 9, 20 al.; cf.:haec dicta legatis renuntiataque in consilium,
Liv. 29, 3:nunc imperant pullario: ille renuntiat,
Cic. Div. 2, 35, 74; cf. Liv. 34, 44:haec cum renuntiata essent,
id. 36, 1, 4:renuntiat collegae facturum se quod is censeret,
id. 37, 1, 8:tribuni revocaturos se easdem tribus renuntiarunt,
id. 45, 36 fin.:hostium numerum,
Cic. ad Q. Fr. 3, 2, 2:acta et imperia tua domum ad senatum suum renuntiaverunt,
id. Verr. 2, 3, 31, § 73.— Esp. of the official announcement of an election (either by the praeco or the presiding magistrate), to declare or announce elected, to make the return: coepti sunt a praecone renuntiari, quem quaeque [p. 1566] tribus fecerint aedilem, Varr. R. R. 3, 17; cf.:cum esset praetor renuntiatus,
Cic. Verr. 2, 5, 15, § 38:cum propter dilationem comitiorum ter praetor primus centuriis cunctis renuntiatus sum,
id. Imp. Pomp. 1, 2:eo modo sacerdos Climarchias renuntiatus est,
id. Verr. 2, 2, 52, § 129:qui (magistratus) priusquam renuntiarentur,
Liv. 5, 18 et saep.:aliquem consulem,
Cic. Mur. 1, 1; cf. id. de Or. 2, 64, 260:ut hostis renuntiaretur,
declared a public enemy, Spart. Jul. 5, 3:dictator comitia consularia habuit aemulumque decoris sui absentem M. Valerium Corvum consulem renuntiavit,
Liv. 7, 26; Plin. Pan. 92, 3; Val. Max. 3, 8, ext. 3: renuntiare repudium, v. h. v.—Transf., in gen., to announce, report, declare:C.assentior vero renuntioque vobis, nihil esse, quod adhuc de re publicā dictum putemus,
Cic. Rep. 2, 44, 71.—Renuntiare sibi, to report to one ' s self, impress on one ' s own mind, i. e. reflect, think: qui renuntient sibi, quanta sit humani ingenii vis, quam potens efficiendi, quae velit, represent to themselves, i. e. think, meditate, Quint. 12, 11, 10; cf.:II.potest et illa res a luctu te prohibere nimio, si tibi ipse renuntiaveris, nihil horum, quae facis, posse subduco,
Sen. ad Polyb. 6 (25), 1.—( Re negative or qs. rejecting.) To retract, revoke, recall, refuse; to give up, break off, protest against, disclaim, renounce (good prose): Pa. Ad cenam hercle alio promisi foras. Ge. Jube domi cenam coqui Atque ad illum renuntiari, Plaut. Stich. 4, 2, 19; cf.:renuntiari extemplo amicis, quos in consilium rogaverat, imperavit,
Sen. Clem. 1, 9:ego illi ad prandium promisissem, and prandium renuntiassem,
id. Suas. 2, 12: incensus hospitium ei renuntiat;domo ejus emigrat,
Cic. Verr. 2, 2, 36, § 89:societatem et amicitiam alicui,
Liv. 36, 3; so,societatem alicui,
id. 38, 31:amicitiam alicui,
id. 42, 25, 1; Tac. A. 2, 70; Suet. Calig. 3:renuntiat Habonius illam decisionem tutoribus,
Cic. Verr. 2, 1, 54, § 141; cf. id. ib. 1, 6, 16.— Absol.:quid imprudentius publicanis renuntiantibus?
Cic. Att. 2, 1, 8:nemo ingemuit, etc.... pedem nemo in illo judicio supplosit, credo, ne Stoicis renuntiaretur,
id. de Or. 1, 53:civilibus officiis,
Quint. 10, 7, 1; Plin. Ep. 2, 1, 8:vitae,
Suet. Galb. 11:foro,
id. Rhet. 6:Campaniae,
Sen. Q. N. 6, 1, 10:inertiae,
Plin. Pan. 59, 2:nuptiis,
Tert. ad Uxor. 1, 1:societati,
Dig. 17, 19, 65, § 3. -
9 renuntio
I. A.In gen. (rare and mostly ante-class.;B.syn. refero): quid nunc renuntiem abs te responsum, Chreme?
Ter. Heaut. 4, 8, 18:hoc alii mihi renuntiant,
Plaut. Ps. 1, 5, 6; cf. id. ib. 1, 5, 36:quia nihil a quoquam renuntiabatur,
no answer was brought, Suet. Ner. 47:teque ad patrem esse mortuum renuntiem,
Plaut. Bacch. 1, 2, 49.—With obj.clause:istaec quae tibi renuntiantur, filium te velle circumducere,
Plaut. Ps. 1, 5, 15:quasi non tibi renuntiata sint haec, sic fore,
Ter. And. 3, 2, 28:Alexandro regi renuntiatam adeo divitem (insulam),
Plin. 6, 31, 36, § 198:is me nunc renuntiare repudium jussit tibi,
Plaut. Aul. 4, 10, 54; Ter. Phorm. 4, 3, 72:deliberet renuntietque hodie mihi, Velintne annon,
id. Hec. 3, 5, 58:hunc metuebam, ne meae Uxori renuntiaret de pallā,
Plaut. Men. 2, 3, 67.— Impers., Plaut. Aul. 4, 1, 18: posteaquam mihi renuntiatum est de obitu Tulliae filiae tuae, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 1:tibi renuntiari sic me habere in animo,
Cic. Clu. 5, 17.— Absol.:abi et renuntia,
Plaut. Bacch. 4, 2, 10; Ter. Heaut. 4, 4, 5:rus abiisse aiebant, nunc domum renuntio,
Plaut. Merc. 4, 5, 2:huc,
Ter. And. 3, 4, 15:ita mihi renuntiatum est, quibus credo satis,
Plaut. Poen. 3, 5, 19; so,renuntiatum est,
Ter. And. 3, 2, 21.—In partic., publicists' and jurid. t. t., to state officially, to report, declare, proclaim, announce, etc. (freq. and class.;2.syn. indico): legati ex auctoritate haec Caesari renuntiant, Intelligere se, etc.,
Caes. B. C. 1, 35:Volusenus perspectis regionibus... ad Caesarem revertitur quaeque ibi perspexisset, renuntiat,
id. B. G. 4, 21 fin.; cf. id. ib. 7, 5:Roscius postulata Caesaris renuntiat,
id. B. C. 1, 10:Caesari renuntiaverunt, pulverem majorem in eā parte videri,
id. B. G. 4, 32:Caesar cognoscit Considium timore perterritum, quod non vidisset, pro viso sibi renuntiasse,
id. ib. 1, 22:si ille vir legationem renuntiare potuisset,
had been able to give an account of his mission, Cic. Phil. 9, 1, 1; so,legationem,
Liv. 9, 4; 23, 6; 35, 32; 36, 35; 39, 33; Plin. Ep. 4, 9, 20 al.; cf.:haec dicta legatis renuntiataque in consilium,
Liv. 29, 3:nunc imperant pullario: ille renuntiat,
Cic. Div. 2, 35, 74; cf. Liv. 34, 44:haec cum renuntiata essent,
id. 36, 1, 4:renuntiat collegae facturum se quod is censeret,
id. 37, 1, 8:tribuni revocaturos se easdem tribus renuntiarunt,
id. 45, 36 fin.:hostium numerum,
Cic. ad Q. Fr. 3, 2, 2:acta et imperia tua domum ad senatum suum renuntiaverunt,
id. Verr. 2, 3, 31, § 73.— Esp. of the official announcement of an election (either by the praeco or the presiding magistrate), to declare or announce elected, to make the return: coepti sunt a praecone renuntiari, quem quaeque [p. 1566] tribus fecerint aedilem, Varr. R. R. 3, 17; cf.:cum esset praetor renuntiatus,
Cic. Verr. 2, 5, 15, § 38:cum propter dilationem comitiorum ter praetor primus centuriis cunctis renuntiatus sum,
id. Imp. Pomp. 1, 2:eo modo sacerdos Climarchias renuntiatus est,
id. Verr. 2, 2, 52, § 129:qui (magistratus) priusquam renuntiarentur,
Liv. 5, 18 et saep.:aliquem consulem,
Cic. Mur. 1, 1; cf. id. de Or. 2, 64, 260:ut hostis renuntiaretur,
declared a public enemy, Spart. Jul. 5, 3:dictator comitia consularia habuit aemulumque decoris sui absentem M. Valerium Corvum consulem renuntiavit,
Liv. 7, 26; Plin. Pan. 92, 3; Val. Max. 3, 8, ext. 3: renuntiare repudium, v. h. v.—Transf., in gen., to announce, report, declare:C.assentior vero renuntioque vobis, nihil esse, quod adhuc de re publicā dictum putemus,
Cic. Rep. 2, 44, 71.—Renuntiare sibi, to report to one ' s self, impress on one ' s own mind, i. e. reflect, think: qui renuntient sibi, quanta sit humani ingenii vis, quam potens efficiendi, quae velit, represent to themselves, i. e. think, meditate, Quint. 12, 11, 10; cf.:II.potest et illa res a luctu te prohibere nimio, si tibi ipse renuntiaveris, nihil horum, quae facis, posse subduco,
Sen. ad Polyb. 6 (25), 1.—( Re negative or qs. rejecting.) To retract, revoke, recall, refuse; to give up, break off, protest against, disclaim, renounce (good prose): Pa. Ad cenam hercle alio promisi foras. Ge. Jube domi cenam coqui Atque ad illum renuntiari, Plaut. Stich. 4, 2, 19; cf.:renuntiari extemplo amicis, quos in consilium rogaverat, imperavit,
Sen. Clem. 1, 9:ego illi ad prandium promisissem, and prandium renuntiassem,
id. Suas. 2, 12: incensus hospitium ei renuntiat;domo ejus emigrat,
Cic. Verr. 2, 2, 36, § 89:societatem et amicitiam alicui,
Liv. 36, 3; so,societatem alicui,
id. 38, 31:amicitiam alicui,
id. 42, 25, 1; Tac. A. 2, 70; Suet. Calig. 3:renuntiat Habonius illam decisionem tutoribus,
Cic. Verr. 2, 1, 54, § 141; cf. id. ib. 1, 6, 16.— Absol.:quid imprudentius publicanis renuntiantibus?
Cic. Att. 2, 1, 8:nemo ingemuit, etc.... pedem nemo in illo judicio supplosit, credo, ne Stoicis renuntiaretur,
id. de Or. 1, 53:civilibus officiis,
Quint. 10, 7, 1; Plin. Ep. 2, 1, 8:vitae,
Suet. Galb. 11:foro,
id. Rhet. 6:Campaniae,
Sen. Q. N. 6, 1, 10:inertiae,
Plin. Pan. 59, 2:nuptiis,
Tert. ad Uxor. 1, 1:societati,
Dig. 17, 19, 65, § 3. -
10 spondeo
spondĕo, spŏpondi, sponsum, 2 ( perf. spepondi, Cic., Caes., and Val. Antias ap. Gell. 7, 9, 12 sq.; Inscr. Orell. 4358;I.without redup. sponderat,
Tert. Carm. adv. Mart. 3, 135; subj. sponsis = spoponderis, an ancient formula of prayer in Fest. p. 351 Müll.), v. a. [akin with spendô, to pour out, = libare; cf. spondai, league].Jurid. and publicists' t. t.A.In bargains, covenants, treaties, etc., to promise solemnly, to bind, engage, or pledge one's self (class.; syn.: recipio, stipulor, promitto; cf.: vadimonium obire, vadari); according to the civil law in its original form, it was essential to a binding contract verbally made (verbis) that a proposition and its acceptance should be expressed by the question spondes? and the answer spondeo; and only at a later period was the use of promitto, etc., valid (v. Sandars, Introd. ad Just. Inst. p. LV): verbis obligatio fit ex interrogatione et responsione, velut, Dari spondes? Spondeo. Dabis? Dabo. Promittis? Promitto;B.sed haec quidem verborum obligatio: dari spondes? spondeo, propria civium Romanorum est, cetera vero juris gentium sunt,
Gai. Inst. 3, 91 sq.; Dig. 45, 1, 126; 45, 1, 133; cf.the whole title,
ib. 45, 1: De verborum obligationibus: He. Aeternum tibi dapinabo victum, si vera autumas... Er. Sponden' tu istut? He. Spondeo, Plaut. Capt. 4, 2, 118: qui stulte spondet, Cato ap. Rufin. 18, p. 210:quis stipulatus est? Ubi? Quo die? Quis spopondisse me dicit? Nemo,
Cic. Rosc. Com. 5, 13:ut aliquando spondere se diceret,
id. Verr. 2, 5, 54, § 142:si quis quod spopondit, quā in re verbo se obligavit uno, si id non facit, etc.,
id. Caecin. 3, 7:faeneris, quod stipulanti spoponderam tibi, reliquam pensiunculam percipe,
Col. 10 praef.:ego meā fide spondeo futurum ut omnia invenias, etc.,
Plin. Ep. 1, 14, 10.—To promise for another, to become security for a person, to enter bail, etc.:2.quod multis benigne fecerit, pro multis spoponderit,
has become security, Cic. Planc. 19, 47:sed tamen scire velim quando dicar spopondisse et pro patre anne pro filio,
id. Att. 12, 14, 2:quod pro Cornificio me abhinc annis XXV. spopondisse dicit Flavius,
id. ib. 12, 17:et se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere,
Liv. 3, 46, 7:sponsum diceres advocasse, Cic. Fragm. Clod. et Cur. 3, 4, p. 29 B. and K.: hic sponsum vocat,
Hor. Ep. 2, 2, 67:sponsum descendam, quia promisi,
Sen. Ben. 4, 39, 2. —Transf., of promises or pledges made in behalf of a government, etc.:C.non foedere pax Caudina, sed per sponsionem facta est... Spoponderunt consules, legati, quaestores, tribuni militum,
Liv. 9, 5, 4:quod spondendo pacem servassent exercitum,
id. 9, 8, 15:quid tandem si spopondissemus urbem hanc relicturum populum Romanum?
id. 9, 9, 6:ea demum sponsio esset, quam populi jussu spopondissemus,
id. 9, 9, 13:hosti nihil spopondistis, civem neminem spondere pro vobis jussistis,
id. 9, 9, 16.—Esp., to promise or engage in marriage, betroth: qui uxorem ducturus erat ab eo unde ducenda erat, stipulabatur eam in matrimonium ductam iri; [p. 1746] qui daturus erat itidem spondebat. Tum quae promissa erat sponsa appellabatur, qui spoponderat ducturum, sponsus, Sulp. Dot. ap. Gell. 4, 4, 2: Ly. Istac lege filiam tuam sponden' mihi uxorem dari? Ch. Spondeo. Ca. Et ego spondeo idem hoc, Plaut. Trin. 5, 2, 38 sq.; 2, 4, 172: Me. Etiam mihi despondes filiam? Eu. Illis legibus, Cum illā dote quam tibi dixi. Me. Sponden' ergo? Eu. Spondeo, id. Aul. 2, 2, 78: Ph. Spondesne, miles, mi hanc uxorem? Th. Spondeo. Ph. Et ego huic victum spondeo, id. Curc. 5, 2, 73 sq.: sponden tu ergo tuam gnatam uxorem mihi? Ch. Spondeo et mille auri Philippum dotis, id. Trin. 5, 2, 34.—Hence, of women, alicui sponsam esse, to be betrothed, engaged to a man:D.si volt Demipho Dare quantum ab hac accipio, quae sponsa est mihi,
Ter. Phorm. 4, 3, 52:scis, sponsam mihi (esse)?
id. Eun. 5, 9 (8), 6; Plaut. Trin. 2, 4, 101 sq.; 2, 4, 172; 2, 4, 174; id. Poen. 5, 3, 43.—= sponsionem facere (v. sponsio, II.), to lay a judicial wager, to enter into an agreement to pay contingent on the truth or falsity of an assertion: si hoc ita est, qui spondet mille nummūm? P. Afric. ap. Gell. 6 (7), 11, 9.— So, absol.:II. 1.cum illi jacenti latera tunderentur, ut aliquando spondere se diceret,
should declare that he made the required wager, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (cf. sponsum, P. a. fin. infra); Dig. 11, 5, 3.—With fut. inf.:2.promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, qualis hodie sit,
Cic. Phil. 5, 18, 51:ut (eum) inimicissimum huic conjurationi futurum esse, promittam et spondeam,
id. Mur. 41, 90:et ipse spondeo et omnes hoc tibi tui pro me recipient, te fructum esse capturum, etc.,
id. Fam. 13, 50, 2:quis est qui spondeat eundum, si differtur bellum, animum postea fore,
Liv. 5, 5, 9:quae si perpetua concordia sit, quis non spondere ausit, maximum hoc imperium brevi futurum esse?
id. 5, 3, 10:spondebant animis id (bellum) P. Cornelium finiturum,
with full conviction, id. 28, 38, 9; cf. id. 3, 59, 3:sponde affore reges,
Val. Fl. 3, 504.—With inf. pres., to warrant, give assurance of an existing fact:3.spondebo enim tibi, vel potius spondeo in meque recipio, eos esse M'. Curii mores,
Cic. Fam. 13, 17, 2.—With acc. of thing (and often dat. pers.):4.quibus cum consulem suum reliquissent, honores et praemia spopondistis,
Cic. Phil. 5, 11, 28: mihi sex menses sati' sunt vitae, septimum Orco spondeo, Poët. ap. Cic. Fin. 2, 7, 22: ea spondent, confirmant, quae, quidem mihi exploratiora essent, si remansissem, Cic Att. 11, 6, 3:quod ego non modo de me tibi spondere possum, sed de te etiam mihi,
id. Fam. 15, 21, 1:ac de infante (Tiberio) Scribonius mathematicus praeclara spopondit,
Suet. Tib. 14:tantum sibi vel de viribus suis, vel de fortunā spondentes,
Just. 3, 4, 1; Amm. 24, 1, 8:illius et dites monitis spondentibus Indi,
Val. Fl. 6, 117:non si mihi Juppiter auctor Spondeat, hoc sperem Italiam contingere caelo,
Verg. A. 5, 18:spondere fidem,
Ov. M. 10, 395:officium Amori,
id. ib. 10, 418.—Transf., of inanim. or abstract subjects (mostly poet. and post-Aug.):A.nec quicquam placidum spondentia Martis Sidera presserunt,
Ov. Ib. 217:quod prope diem futurum spondet et virtus et fortuna vestra,
Liv. 7, 30, 8:eorum hominum erat, qui, quantum spes spopondisset, cuperent, ni, etc.,
id. 45, 19, 7:magna de illo (Philippo) spes fuit propter ipsius ingenium, quod magnum spondebat virum,
Just. 7, 6, 1.— Hence, sponsus, a, um, P. a., promised, engaged, betrothed, affianced; substt,sponsus, i, m., a betrothed man, a bridegroom: virgo Sponso superba, Titin. ap. Non. 305, 5:B.accede ad sponsum audacter,
id. ib. 227, 15; Cic. Inv. 2, 26, 78:sponsus regius,
Hor. C. 3, 2, 10.— Poet., of Penelope's suitors, Hor. Ep. 1, 2, 28.—spon-sa, ae, f., a betrothed woman, a bride:C.scio equidem, sponsam tibi esse et filium ex sponsā tuā,
Plaut. Truc. 4, 4, 12; Ter. And. 2, 1, 24:flebilis sponsa,
Hor. C. 4, 2, 21 et saep.—Prov.: suam cuique sponsam, mihi meam, i. e. every one to his taste, Atil. ap. Cic. Att. 14, 20, 3.—sponsum, i, n., a covenant, agreement, engagement: sponsum negare, to break or disown one's pledge, Hor. S. 1, 3, 95:(β).sponsus contra sponsum rogatus,
Varr. L. L. 7, § 107 Müll.—Esp., a judicial wager (cf. sponsio, II.):ex sponso egit,
Cic. Quint. 9, 32.
См. также в других словарях:
promisi — pro·mì·si pass.rem. → promettere, promettersi … Dizionario italiano
promis — PROMÍS, Ă, promişi, se, adj. Care constituie obiectul unei promisiuni; făgăduit. – v. promite. Trimis de oprocopiuc, 13.09.2007. Sursa: DEX 98 promís adj. m., pl. promíşi; f. sg. promísă, pl … Dicționar Român
Famille Both — Pour les articles homonymes, voir Both. Famille Both … Wikipédia en Français
acceptilation — ⇒ACCEPTILATION, subst. fém. DR. ROMAIN. Mode solennel d extinction des obligations qui s appliquait à celles contractées verbalement et exigeait l emploi d une formule verbale; remise de dette à la suite de ce paiement fictif par le créancier en… … Encyclopédie Universelle
scusarsi — scu·sàr·si v.pronom.intr. CO 1a. chiedere scusa: scusarsi per il ritardo, per il disturbo, per l incomodo; non si scusi, è colpa mia 1b. discolparsi da un accusa, addurre giustificazioni: il danno è fatto, non serve cercare di scusarsi Sinonimi:… … Dizionario italiano
promettere — {{hw}}{{promettere}}{{/hw}}A v. tr. (pass. rem. io promisi , tu promettesti ; part. pass. promesso ) 1 Impegnarsi a fare qlco. o a comportarsi in un dato modo: promettere un impiego; promettere di riflettere prima di agire | Promettere mari e… … Enciclopedia di italiano
foy — Foy, f. Quand on fait ce qu on dit, et qu on tient sa promesse, Fides. Foy promise, Fides pacta. B. Foy qui dure tousjours, et n est en rien faulsée, Perpetua fides. Une foy entiere des gens du temps passé, Cana fides. Faulse foy, Vana fides. La… … Thresor de la langue françoyse