praeter

praeter-quam (separate, praeter enim quam, Cic. Leg. 3, 19, 45; Plaut. Pers. 3, 1, 38 infra), adv., beyond, besides, except, save (class.):

neque, praeterquam quas ipse amor molestias Habet, addas,

Ter. Eun. 1, 1, 32:

verbum si mihi unum, praeterquam quod to rogo, faxis, cave,

id. And. 4, 4, 14:

virgo quae praeter sapiet quam placet parentibus,

Plaut. Pers. 3, 1, 38:

nullum praemium postulo, praeterquam hujus diei memoriam sempiternam,

Cic. Cat. 3, 11, 26:

interrogari, num quo crimine esset accusatus, praeterquam veneni ejus,

id. Clu. 38, 105:

a quā (moneta), praeterquam de sue plenā, quid umquam moniti sumus?

id. Div. 2, 32, 69:

si nullam praeterquam vitae nostrae jacturam fieri viderem,

Caes. B. G. 7, 77:

sine ullis doloribus, praeterquam quos ex curatione capiebat,

Nep. Att. 21, 3:

nec quod nos ex conubio vestro petamus, quicquam est, praeterquam ut, etc.,

Liv. 4, 4, 12:

multitudo coalescere nullā re praeterquam legibus poterat,

id. 1, 8, 1; 4, 17, 6; 4, 48, 3;

26, 42, 8: telum hastili abiegno et cetera tereti praeterquam ad extremum,

id. 21, 8, 10:

cuncta potest... vetustas, Praeterquam curas attenuare meas,

Ov. Tr. 4, 6, 17.—With etiam, quoque, tum vero, besides, = not only... but also:

malum, praeterquam atrox, etiam novum,

Liv. 22, 53, 6; 30, 6, 4 Weissenb. ad loc.; cf. id. 6, 24, 7:

Syracusarum oppugnatio ad finem venit, praeterquam vi ac virtute ducis, intestinā etiam proditione adjuta,

id. 25, 23:

lusit... praeterquam Decembri mense, aliis quoque festis ac profestis diebus,

Suet. Aug. 71:

declamaverat Antonius praeterquam semper alias, tum vero nimium quantum delectabiliter,

Gell. 15, 1, 1: praeterquam si, except when, unless:

hippopotamus tergoris impenetrabilis, praeterquam si umore madeat,

Plin. 8, 25, 39, § 95: praeterquam quod, except that:

omnes mihi labores fuere leves, praeterquam tui carendum quod erat,

Ter. Heaut. 2, 4, 20:

praeterquam quod sine te, ceterum satis commode, etc.,

Cic. Q. Fr. 2, 14, 1:

praeterquam quod ita Quintio placeret,

Liv. 35, 25:

amissio nullius animae, praeterquam navis,

but... only, Vulg. Act. 27, 22.—With praeterea:

praeter enim quam quod comitia illa essent armis gesta servilibus, praeterea, etc.,

Cic. Leg. 3, 19, 45.—

For praeterquam quod, except that, Plin. 20, 10, 42, § 108.

praeter-mitto, mīsī, missum, ere, I) vorbei (gehen) lassen, A) eig.: neminem, Cic. ep. 11, 21, 1. – B) übtr.: 1) eine Zeit, Gelegenheit usw. vorbeilassen, vorübergehen lassen, diem, Cic.: occasionem, Liv.: nonnullas eiusmodi occasiones, Caes.: nullam occasionem profectionis, Auct. b. Afr. (u. so ad oppidum recuperandum occasionem non praetermittere, Auct. b. Hisp.). – 2) unterlassen, gratulationem, Cic.: scelus, Cic.: defensionem, Cic.: nullum genus quaestus, Auct. b. Alex. – m. folg. Infin., Cic. II. Verr. 1, 86. Caes. b. c. 2, 39, 3. Nep. Cim. 4, 3. – non od. nihil pr. m. folg. quin, Cic. ad Q. fr. 3, 3, 1; Phil. 2, 23; od. nihil pr. m. folg. quo minus u. Konj., Cic. de legg. 1, 56. – 3) im Reden u. Schreiben, weglassen, übergehen, unberührt lassen, übersehen, verba, Cic.: tantam rem neglegenter, Liv.: accĭdit, quod dignum memoriā visum non praetereundum existimavimus, Caes.: nec utique originem urbis, quae est caput totius orbis, silentio praetermittat, Iustin. 43, 1, 2: minime vero assentior iis, qui negant locum a Panaetio praetermissum (übersehen), sed consulto relictum esse (beiseite gelassen worden sei), Cic. de off. 3, 9 (u. so öster relinquere im Ggstz. zu praetermittere, s. Benecke u. Halm Cic. Cat. 3, 18). – m. folg. Infin., commemorare non praetermittit, Augustin. de civ. dei 1, 5. – m. folg. Fragesatz, non arbitror esse praeter-

————

mittendum, quemadmodum exercitus utriusque fuerint in aciem instructi, Auct. b. Afr. 59, 1. – m. de u. Abl., non videtur esse praetermittendum de virtute militis veterani V. legionis, Auct. b. Afr. 84, 1: sed de Aventino monte praetermittendum non putavi, Gell. 13, 14, 7. – 4) ungestraft hingehen lassen, nicht ahnden, nachsehen, vitia, Lucr.: eādem neglegentiā deorum praetermissum (sc. ius gentium violatum), Liv.: absol., do, praetermitto, habe Nachsicht, Ter. – II) hinüberlassen, -bringen, an facili te praetermiserit undā Lucani rabida ora maris, Stat. silv. 3, 2, 84.

praeter-propter, Adv., drüber und dran = ungefähr, Fronto bei Gell. 19, 10. § 2. Cato u. Varro nach Gell. 19, 10. § 10: praeter propter vitam vivitur, bald so, bald so, Enn. fr. sen. 241. Vgl. Hand Tursell. 4. p. 544 sq.

praeter-vehor, vectus sum, vehī, I) vorbeifahren, zu Schiffe = vorbeisegeln, Cic. u.a.: classis praetervehens, Liv.: praetervehens equo, vorbeireitend, Liv.: in der Tmesis, praeter erant vecti, Ov. met. 13, 713. – m. folg. Acc., Velabrum, zu Wagen, Suet.: mystica ad dextram vada, Acc. fr.: Locros classe, Liv.: navibus Galliae oram, Liv.: naves Apolloniam praetervectae, Caes. – im Bilde, locum silentio, mit Stillschweigen übergehen, Cic.: oratio praetervecta est scopulos, Cic.: oratio aures vestras praetervecta est, Cic.: equitum censuram, Fronto. – II) zu Fuße vorbeiziehen, von Soldaten, cito agmine forum et imminentia foro templa praetervecti, Tac. hist. 3, 71 in.

praeter-volo, āre, vorbeifliegen, I) eig. u. übtr.: a) eig., absol., aquila praetervolans, Suet.: corvus praetervolans, Curt. – m. Acc., quem praetervolat ales, Cic. – b) übtr.: quae (hasta) medias praetervolat auras, Sil.: parvā puppe lacum, vorbeieilen am usw., Claud. – II) bildl., vorbeischlüpfen, -eilen, praetervolat numerus, Cic.: occasionis opportunitas praetervolat, fliegt vorüber, entschwindet schnell, Liv.: haec duo proposita non praetervolant, über diese beiden Sätze gehen sie nicht so flüchtig (oberflächlich) hinweg, sed ita dilatant, ut etc., Cic.: quam callide periculum praetervolavit, Lact. – ⇒ In der Tmesis, Etrusca praeter et volate litora, Hor. epod. 16, 40.

praeter-vĕhor, vectus sum (separate, praeter erant vecti, Ov. M. 13, 713), 3, v. dep. n. and a.; prop., to be borne past, to drive, ride, or sail by (class.).

Lit.:

qui praetervehebantur,

Cic. Fin. 5, 18, 49:

praetervehens equo,

riding by, Liv. 22, 49, 6.—With acc.:

Apolloniam,

Caes. B. C. 3, 26:

ostia,

Verg. A. 3, 688:

Dulichios portus,

Ov. M. 13, 711:

Judaeam,

Suet. Aug. 93:

Puteolanum sinum,

id. ib. 98:

Velabrum,

id. Caes. 37.—

Transf., to pass by, march by, of foot-soldiers:

cito agmine forum praetervecti,

Tac. H. 3, 71.—

Trop., to pass by or over:

periculosissimum locum silentio sum praetervectus,

passed over in silence, Cic. Phil. 7, 3, 8:

scopulos praetervecta videtur oratio mea,

passed by, id. Cael. 21, 51:

oratio, quae non praetervecta sit aures vestras, sed, etc.,

id. Balb. 1, 4; Plin. Pan. 56.

praeter-vŏlo, āre, v. n. and a., to fly by or past (class.).

Lit.:

praetervolans aquila,

Suet. Claud. 7.—With acc.:

quem praetervolat Ales,

Cic. Arat. 412.—

Transf., to fly or sail over, fly across:

hasta medias praetervolat auras,

Sil. 10, 114:

puppe lacum praetervolat,

Claud. B. G. 321;

in tmesi: Etrusca praeter et volate litora,

Hor. Epod. 16, 40.—

Trop., to slip by, to escape:

sententiae saepe acutae non acutorum hominum sensus praetervolant,

Cic. de Or. 3, 59, 223:

dum sententias animis attentis excipiunt, fugit eos et praetervolat numerus,

slips away, escapes, id. Or. 58, 197:

haec duo proposita non praetervolant, sed ita dilatant, ut, etc.,

i. e. do not pass over cursorily, id. Ac. 2, 13, 42.

1) кроме (сверх) того C etc.

2) потом, затем, далее Ter, V etc.

1) проходить мимо, миновать (aliquem, aliquid C etc.); протекать мимо ( flumina ripas praetereunt H); тянуться вдоль ( mons Ciliciam praetĕrit QC)

2) (о времени) проходить, истекать

3) опережать, обгонять ( aliquem cursu V); превзойти (aliquem O; aliquem vincere et p. Sen); переступить ( modum O)

4) перен. ускользать, т. е. оставаться неизвестным

5) не упоминать, опускать, оставлять без внимания (p. peccatum, v. l. delictum PS)

6) пропускать ( syllabas Su)

7) обходить, обделять ( dignos C)

8) упускать

9) ускользать, избегнуть (aliquid măli p. Ter; poenam PS)