-
1 exspectatio
exspectātĭo ( expect-), ōnis, f. [id.], an awaiting, expecting, expectation (very freq. and class.; in sing. and plur.).(α).With gen. obj.:(β).si spes est exspectatio boni, mali exspectationem esse necesse est metum,
Cic. Tusc. 4, 37, 80:harum rerum,
id. Rab. Perd. 5, 16:acerbior reliquorum,
id. Brut. 76, 266; cf.poenarum,
Quint. 12, 1, 7:tanta vel animi vel ingenii tui, ut, etc.,
Cic. Fam. 2, 1, 2; cf.:sustines non parvam exspectationem imitandae industriae nostrae,
id. Off. 3, 2, 6:majorem exspectationem mei faciam quam, etc.,
id. Ac. 2, 4, 10; cf.:Varronis sermo facit exspectationem Caesaris,
id. Att. 3, 15, 3:quotidiana rerum novarum,
id. ib. 3, 14, 2:maximi belli,
id. Fam. 15, 4, 5:rerum,
Caes. B. C. 1, 21 fin.:ejus rei,
id. ib. 3, 19, 4:desiderii,
Cic. de Or. 1, 47, 205:nostri consilii,
Hirt. B. G. 8, 9, 1:audiendi,
Cic. de Or. 3, 5, 18 et saep. —In plur.:crebras exspectationes nobis tui commoves,
Cic. Att. 1, 4, 1.—With de:(γ).quantam tu mihi moves exspectationem de sermone Bibuli!
Cic. Att. 2, 14, 1:plenus sum exspectatione de Pompeio,
id. ib. 3, 14, 1.—With a rel.-clause:(δ).eo me major exspectatio tenet, quibusnam rationibus ea tanta vis comparetur,
Cic. de Or. 2, 18, 74. —In plur.:nunc has exspectationes habemus duas: unam, etc., alteram, etc.,
Cic. Att. 7, 16, 2.—Absol.:II.ne sis in exspectatione,
Plaut. Mil. 4, 6, 64:pendeo animi exspectatione Corfiniensi, in qua de salute rei publicae decernitur,
Cic. Att. 8, 5, 2:nolo plebem Romanam obscura spe et caeca exspectatione pendere,
id. Agr. 2, 25, 66; cf.:omnia spe et exspectatione laudata,
id. Or. 30, 107:aliquem in summam exspectationem adducere,
id. Tusc. 1, 17, 39:permagnam exspectationem imponere orationi,
id. Rep. 1, 23 fin.:M'. Curii causa nuper qua exspectatione defensa est?
id. de Or. 1, 39, 180:praeter exspectationem,
unexpectedly, id. de Or. 2, 70, 284:supra exspectationem,
Quint. 3, 7, 16:exspectatione minor,
id. 4, 1, 39:contra exspectationem omnium,
Hirt. B. G. 8, 40, 1.—In plur.:exspectationibus decipiendis,
Cic. de Or. 2, 71, 289. —The object of expectation or longing:gentium,
Vulg. Gen. 49, 10:Israel,
id. Jer. 17, 13:pistorum laetitia,
id. Prov. 10, 28. -
2 exspectātiō or expectātiō
exspectātiō or expectātiō ōnis, f [exspecto], an awaiting, expecting, expectation, longing, desire: caeca: praeter exspectationem, unexpectedly: magna: cum summā exspectatione populi R.: exspectationibus decipiendis: Funambuli, T.: eventūs, S.: boni, mali: audiendi: crebras exspectationes nobis tui commoves: plenus sum exspectatione de Pompeio: maior exspectatio, quibusnam rationibus ea vis comparetur. -
3 spes
spes, spēi ( gen. spe, Liv. 1, 40, 7 dub.; Weissenb. spei; plur. nom. and acc. speres, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll., or Ann. v. 410 and 132 Vahl.; gen. sperum, Eum. Paneg. Const. 15; abl. speribus, Varr. ap. Non. 171, 27 and 30:I.spebus,
Sid. Apollin. Ep. 3, 6; Sulp. Sev. Dial. 3, 10; Paul. Nol. Carm. 18, 243; Hilar. in Psa. 119; cf. Neue, Formenl. 1, 570), f. [perh. root spa-, to draw out; Gr. spaô; cf.: prosper, spondeo; v. spatium].Lit.A.In gen., the expectation of something desired, hope (the predom. signif. of the word; syn. exspectatio).(α).Absol.:(β).si spes est exspectatio boni, mali exspectationem esse necesse est metum,
Cic. Tusc. 4, 37, 80:bona spes cum omnium rerum desperatione confligit,
id. Cat. 2, 11, 25: ut aegroto, dum anima est, spes esse dicitur;sic, etc.,
id. Att. 9, 10, 3: nolite nimiam spem habere, Cat. ap. Gell. 13, 17, 1:spem habere in fide alicujus,
Cic. Inv. 1, 39, 71; cf.:nostros tantum spei habere ad vivendum, quantum accepissent ab Antonio,
id. Att. 15, 20, 2:miserum est nec habere ne spei quidem extremum,
id. N. D. 3, 6, 14:in quīs plurimum habebat spei,
Curt. 3, 3, 1:spem sibi aliquam proponere,
Cic. Verr. 2, 5, 16, § 41:spem reliquorum in vestrā potestate positam esse,
id. Fl. 1, 3:spem ponere in armis,
Verg. A. 2, 676:spem deponere,
abandon, Hor. S. 2, 5, 26;but: spem salvis in alicujus morte deponere,
to place, Curt. 10, 9, 7:spem alicujus alere,
Cic. Cat. 1, 12, 30; cf.:auxerat meam spem, quod, etc.,
id. Phil. 12, 1, 2:aliquem in spem adducere,
id. Att. 3, 19, 2:quae (salus nostra) spe exiguā extremāque pendet,
id. Fl. 2, 4:ut eos homines spes falleret,
id. Div. in Caecil. 2, 4:quantā de spe decidi,
Ter. Heaut. 2, 3, 9:hac spe lapsus Indutiomarus,
Caes. B. G. 5, 55:nostris militibus spem minuit,
id. ib. 5, 33:Helvetii eā spe dejecti,
id. ib. 1, 8:ab hac spe repulsi Nervii,
id. ib. 5, 42; cf.:de spe conatuque depulsus,
Cic. Cat. 2, 7, 14:pro re certā spem falsam domum retulerunt,
id. Rosc. Am. 38, 110:non solum spe, sed certā re jam et possessione deturbatus est,
id. Fam. 12, 25, 2:spei nostrae finem inponere,
Liv. 5, 4, 10:morando spem destituere,
id. 1, 51, 5:dolor tantae ad inritum cadentis spei,
id. 2, 6, 1:spes ad inritum redacta,
id. 28, 31, 1:Philippus, magnā spe depulsus,
id. 31, 25, 11:Tyrii ab ingenti spe destituti erant,
Curt. 4, 3, 20:tantā spe destituti,
id. 8, 6, 20: spem pro re [p. 1741] ferentes, Liv. 36, 40, 7:hominem sine re, sine fide, sine spe, etc.,
Cic. Cael. 32, 78:sunt omnia, sicut adulescentis, non tam re et maturitate quam spe et exspectatione laudata,
id. Or. 30, 107:ego jam aut rem aut ne spem quidem exspecto,
id. Att. 3, 22, 4:nemo umquam animo aut spe majora suscipiet, qui, etc.,
id. Lael. 27, 102:multa praeter spem scio multis bona evenisse,
Plaut. Rud. 2, 3, 69; so,praeter spem evenit!
Ter. And. 2, 6, 5; 4, 1, 55; id. Heaut. 4, 1, 51:repente praeter spem dixit, etc.,
Cic. Fam. 4, 4, 3:cetera contra spem salva invenit,
Liv. 9, 23, 17:omnia bona in spe habere,
Sall. C. 31, 7.— Plur.:ubi sunt spes meae?
Plaut. Curc. 2, 3, 28:si mihi mulierculae essent salvae, spes aliquae forent,
id. Rud. 2, 6, 69; id. Capt. 2, 3, 85:in quo nostrae spes omnesque opes sitae Erant,
Ter. Ad. 3, 2, 33; id. Phorm. 3, 1, 6; cf.:omnes Catilinae spes atque opes concidisse,
Cic. Cat. 3, 7, 16;so often: spes opesque,
Sall. J. 107, 4:(cadus) Spes donare novas largus,
Hor. C. 4, 12, 19 al. —With gen. obj.:(γ).spem istoc pacto nuptiarum omnem eripis,
Ter. Heaut. 4, 3, 35:spe mercedis adducti,
Cic. Lael. 9, 31:spes dignitatis suae,
id. de Or. 1, 7, 25:spes diuturnitatis atque imperii,
id. Rep. 2, 3, 5:nec in praemiis humanis spem posueris rerum tuarum,
id. ib. 6, 23, 25; cf. id. de Or. 1, 7, 25:quoniam me tui spem das,
id. Rep. 1, 10, 15:ni mihi esset spes ostensa Hujusce habendae,
Ter. Phorm. 5, 4, 7:spes amplificandae fortunae fractior,
Cic. Lael. 16, 59:ut reo audaci spem judicii corrumpendi praeciderem,
id. Verr. 2, 1, 7, § 20:Antiochus a spe societatis Prusiae decidit,
Liv. 37, 26, 1:hoc conloquium abstulit spem Hannibali recipiendae Nolae,
id. 33, 44, 3:exulanti Amyandro spes recuperandi regni facta est,
id. 38, 1, 3; Tac. Or. 14 fin.:spe templi capiendi,
Liv. 31, 25, 2:spem suae mortis conceperat,
Ov. M. 6, 554. —With obj.-clause:(δ).spes est, eum melius facturum,
Plaut. Stich. 1, 1, 22; id. Ep. 3, 1, 11; Auct. Her. 2, 17, 25:magna me spes tenet, explicare, etc.,
Cic. Clu. 3, 7:in spem maximam adducti, hunc ipsum annum salutarem civitati fore,
id. Mil. 28, 78:ne spes quidem ulla ostenditur, fore melius,
id. Att. 11, 11, 1:magnam in spem veniebat, fore, uti, etc.,
Caes. B. G. 1, 42:magnam se habere spem, Ariovistum finem injuriis facturum,
id. ib. 1, 33:injecta est spes patri, Posse illam extrudi,
Ter. Phorm. 4, 4, 11:si qui vestrum spe ducitur, se posse, etc.,
Cic. Agr. 1, 9, 27:in spem venio, appropinquare tuum adventum,
id. Fam. 9, 1, 1:magna me spes tenet, bene mihi evenire, quod mittar ad mortem,
id. Tusc. 1, 41, 97:ad Aetolos legatum misit, magis ut nudaret animos, quam spe impetrari posse,
Liv. 34, 24, 7:a spe scalis capi urbem posse,
id. 6, 9, 9:spe castra eo die se oppugnaturos,
id. 40, 31, 6.—With ut:(ε).quae te ratio in istam spem induxit, ut eos tibi fidelis putaris fore?
Cic. Off. 2, 15, 53:si spem afferunt, ut... fructus appareat,
id. Lael. 19, 68:spes mihi certa fuit ut, etc.,
Aus. Idyll. 2, 46:irritā spe agitari, ut, etc.,
Tac. A. 16, 26.—With de:(ζ).spes est de argento,
Plaut. Most. 3, 1, 40; Cic. Lael. 3, 11:de flumine transeundo spem se fefellisse,
Caes. B. G. 2, 10:quam spem tunc ille de me concepit,
Plin. Ep. 1, 10, 3:nato filio pater spem de illo quam optimam capiat,
Quint. 1, 1, 1.—With ad and gerund.:2.postea vero quam vidi nostros tantum spei habere ad vivendum,
Cic. Att. 15, 20, 2:spem habere ad ejus salutem exstinguendam,
id. Mil. 2, 5:Gallis ad temptanda ea defuit spes,
Liv. 21, 25, 10 Weissenb. ad loc.:cum spei ad resistendum nihil esset,
id. 43, 18, 10; 43, 19, 9.—In partic.a.The hope of being appointed heir (rare):b.leniter in spem Arrepe officiosus, ut et scribare secundus Heres,
Hor. S. 2, 5, 47:in spem secundam nepotes pronepotesque (assumebantur),
Tac. A. 1, 8. —Spes, a Roman divinity who had several temples in Rome, Plaut. Bacch. 4, 8, 52; id. Ps. 2, 4, 19; id. Cist. 4, 1, 18; Cic. Leg. 2, 11, 28; id. N. D. 2, 23, 61; 3, 18, 47; Liv. 2, 51, 2; 25, 7, 6; 40, 51, 6; Tac. A. 2, 49; Plin. 2, 7, 5, § 14; Tib. 1, 1, 9 (19); Ov. A. A. 1, 445; Aus. Idyll. 12, 9; cf. Hartung, Relig. d. Röm. 2, p. 264.—B.Transf, concr., like the Engl. hope, of that in which hope is placed, or which is hoped for ( poet. and in postAug. prose).1.In gen.:2.puppes, Spes vestri reditus,
Ov. M. 13, 94; cf.: vestras spes uritis, Verg. A. 5, 672:spes o fidissima Teucrum (of Aeneas),
id. ib. 2, 281:spem suam (i. e. exta) circumvolat alis (milvus),
Ov. M. 2, 719; cf.:spe (i. e. re speratā) potitur,
id. ib. 11, 527.—In partic., of hopeful children, and, by analogy, of the young of animals, or of the fruits of the earth:b.devovit nati spemque caputque parens,
Ov. H. 3, 94 Ruhnk.; cf. also in plur., of one child:per spes surgentis Iuli,
Verg. A. 6, 364; 10, 524; 4, 274; cf.:tuosne ego, o meae spes inanes, labentis oculis vidi,
Quint. 6, prooem. §12: (capella) gemellos, Spem gregis, silice in nudā connixa reliquit,
Verg. E. 1, 15; cf. id. G. 4, 162:(sus) quia semina pando Eruerit rostro spemque interceperit anni,
Ov. M. 15, 113.—In gen., as a term of endearment, hope:II.spes mea,
Plaut. Rud. 1, 4, 27:o spes mea, o mea vita, o mea voluptas, salve,
id. Stich. 4, 2, 5:o salutis meae spes,
id. Rud. 3, 3, 17:et mea carissima filiola, et spes reliqua nostra, Cicero,
Cic. Fam. 14, 4, 6.—An anticipation or apprehension of something not desired, elpis (very rare):si meam spem vis improborum fefellerit atque superaverit,
Cic. Cat. 4, 11, 23:mala res, spes multo asperior,
Sall. C. 20, 13:Metellus contra spem suam laetissimis animis excipitur,
id. J. 88, 1:id (bellum) quidem spe omnium serius fuit,
Liv. 2, 3, 1:omnium spe celerius,
id. 21, 6, 5:in malā jam spe,
id. 22, 48:in spe Hannibali fuit defectio Tarentinorum,
id. 25, 7:dum spes nulla necis,
Stat. Th. 9, 129; cf.:naufragii spes omnis abit,
Luc. 5, 455.
См. также в других словарях:
PRAETEXTA — Togae species, Etruscae, ut Plinius censet, originis, ita appellata est, quod in extrema ora limboque purpuram praetextam sive circumtextam haberet: quam ob rem a Plutarcho περιπόρφυρος nominatur. Instituisse illam omnium primum Romae Tullium… … Hofmann J. Lexicon universale
JUGURTHA — fil. Mastanabalis, fratris Micipsae, ex pellice, nepos Masinislae, Regis Numidarum, quem patruus Moriens heredem regni sui constituit, una cum 2. filiis suis adhuc impuberibus, Adherbale, et Hiemsale: quos ille postea beneficiorum immemor,… … Hofmann J. Lexicon universale