-
1 praerogo
praerogo, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] demander d'abord (des suffrages). [st2]2 [-] payer d'avance, payer avant l'échéance. [st2]3 [-] distribuer, partager, attribuer.* * *praerogo, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] demander d'abord (des suffrages). [st2]2 [-] payer d'avance, payer avant l'échéance. [st2]3 [-] distribuer, partager, attribuer.* * *Praerogo, praerogas, pen. corr. praerogare. Fort prier, Demander premier.\Praerogare pensionem. Vlpian. Avancer un terme de louage. -
2 praerogo
-
3 praerogo
prae-rogo, āvī, ātum, āre, I) vorher-, vorauszahlen, Cod. Iust. 10, 31, 20. – II) vorher in Vorschlag bringen, lex praerogata, ein vorher in Vorschlag gebrachtes Gesetz, Cod. Theod. tit. sequ. libr. 16. tit. 11. – III) verteilen, austeilen, Fulg. Vergil. contin. in. p. 138 M. Cael. Aur. de morb. acut. 1, 11, 87. Vgl. Muncker Fulg. myth. 1, 2. p. 33 (b).
-
4 praerogo
prae-rogo, āvī, ātum, āre, I) vorher-, vorauszahlen, Cod. Iust. 10, 31, 20. – II) vorher in Vorschlag bringen, lex praerogata, ein vorher in Vorschlag gebrachtes Gesetz, Cod. Theod. tit. sequ. libr. 16. tit. 11. – III) verteilen, austeilen, Fulg. Vergil. contin. in. p. 138 M. Cael. Aur. de morb. acut. 1, 11, 87. Vgl. Muncker Fulg. myth. 1, 2. p. 33 (b).Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praerogo
-
5 praerogo
prae-rŏgo, āvi, ātum, 1, v. a.I.To ask before another, to ask first:II.sententias, non more atque ordine, sed prout libuisset, praerogabat,
Suet. Aug. 35.—To pay beforehand or in advance:pensionem,
Dig. 19, 2, 19:expensas,
Cod. Just. 10, 31, 20.— Hence, praerŏgātus, a, um, P. a., asked before (class.):cujus in honore non unius tribus pars, sed comitia tota comitiis fuerint praerogata,
Cic. Planc. 20, 49 (al. praerogativa): lex, proposed previously, Cod. 16, 11, 1. -
6 praerogativus
praerogātīvus, a, um [ praerogo ]запрошенный первым, первым подающий голос ( centuria C) -
7 praerogator
praerogātor, ōris m. [ praerogo 2. \]распределитель, раздатчик Eccl -
8 praerogatio
praerogātio, ōnis, f. (praerogo), I) das Vorrecht, habemus quandam praerogationem sacerdoti ab ipso numine datam, Sen. contr. 1, 2, 19. – II) die Verteilung, Austeilung, Fulg. myth. 1, 2 u.a. Eccl.
-
9 praerogativus
praerogātīvus, a, um (praerogo), vor anderen-, zuerst um seine Meinung gefragt, I) eig., als publiz. t. t., zuerst in den Komitien abstimmend, centuria praerogativa, gew. subst. bl. praerogātīva, ae, f., die zuerst stimmende Zenturie, in den Zenturiatkomitien (deren Name, wenn er einen guten Klang hatte, wie Valeria u. dgl., als eine glückliche Vorbedeutung für den günstigen Ausgang der Komitien galt, s. unten), c. praer., Cic. Planc. 49, u. bl. praer., Cic. in Pis. 11; post red. in sen. 17; Phil. 2, 82; de div. 1, 103; 2, 74 u. 83. – Jede Klasse bestand aus centuriae seniorum u. iuniorum, dah. praer. Aniensis iuniorum, d.i. die iuniores der ersten Klasse in der tribus Aniensis, Liv. 24, 7, 12: ebenso praer. Veturia iuniorum, Liv. 26, 22, 2 u.a. – dah. der Plur. centuriae praerogativae, Fest. 249 (a), 7, u. bl. praerogativae, Liv. 10, 22, 1: valete classes populi et urbanarum tribuum praerogativae et centuriae iure vocatae, Auson. grat. act. VIII. 44. p. 25 Schenkl. – aber tribus pr., die Tribus, von der eine Zenturie als zuerst stimmende Zenturie ausgelost worden ist, Ps. Ascon. Cic. Verr. 1, 9, 26. p. 139 B. – adiecisse equitum praerogativae auctoritatem consules, Liv. 28, 9. § 20: invitis patribus P. Licinium Calvum praerogativa (die Ritterzenturien) tribunum militum creant, Liv. 5, 18, 1 (wo vielleicht praerogativae zu lesen ist; vgl. Mommsen Röm. Staatsrecht 3, 1. S. 397. Anm. 4): pro praerogativis (bei der Konsulwahl), Cic. I. Verr. 9, 26. – praerogativam referre, v. Stimmensammler (rogator), Cic. de div. 2, 74: praerogativam renuntiare, v. Herold, Cic. Phil. 2, 82. – dah. omen praerog., die zuerst stimmende Zenturie (wegen ihres Namens [s. oben] oder ihrer Stimme) als Vorbedeutung, Cic. Mur. 38; vgl. Cic. de div. 1, 103. – II) übtr., praerogātīva, ae, f., A) (weil die zuerst stimmende Zenturie vor den übrigen stimmte) die Vorwahl, pr. comitiorum militarium, Liv. 3, 51, 8: pr. militaris, Liv. 21, 3, 1 (versch. von unten no. II, C). – B) (weil die Stimme der zuerst stimmenden Zenturie, nach der sich meist die übrigen Zenturien beim Abstimmen richteten, eine Art Vorbedeutung für den Ausgang der Komitien hatte) die günstige Vorbedeutung, der Vorgeschmack, das Vorzeichen, das Merkmal, daß etwas eintreten werde, pr. triumphi, Cic. ep. 15, 5, 2: pr. suae voluntatis, Cic. I. Verr. 26: pr. fecunditatis in feminis, Plin. 7, 67. – C) der Vorrang, Vorzug, das Vorrecht, pr. decoris in gemmis, Plin. 37, 129: vetus imperatoriae domus illa pr., Eumen. pan. Const. 2, 4: militares praerogativae, Lampr. Alex. Sev. 15, 2: uti praerogativā deductionis, Ulp. dig. 26, 7, 11; u. so oft b. ICt. (auch im Plur.)
-
10 praerogator
praerogātor, ōris, m. (praerogo), der Austeiler, Eccl.
-
11 praerogatio
praerogātio, ōnis, f. (praerogo), I) das Vorrecht, habemus quandam praerogationem sacerdoti ab ipso numine datam, Sen. contr. 1, 2, 19. – II) die Verteilung, Austeilung, Fulg. myth. 1, 2 u.a. Eccl.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praerogatio
-
12 praerogativus
praerogātīvus, a, um (praerogo), vor anderen-, zuerst um seine Meinung gefragt, I) eig., als publiz. t. t., zuerst in den Komitien abstimmend, centuria praerogativa, gew. subst. bl. praerogātīva, ae, f., die zuerst stimmende Zenturie, in den Zenturiatkomitien (deren Name, wenn er einen guten Klang hatte, wie Valeria u. dgl., als eine glückliche Vorbedeutung für den günstigen Ausgang der Komitien galt, s. unten), c. praer., Cic. Planc. 49, u. bl. praer., Cic. in Pis. 11; post red. in sen. 17; Phil. 2, 82; de div. 1, 103; 2, 74 u. 83. – Jede Klasse bestand aus centuriae seniorum u. iuniorum, dah. praer. Aniensis iuniorum, d.i. die iuniores der ersten Klasse in der tribus Aniensis, Liv. 24, 7, 12: ebenso praer. Veturia iuniorum, Liv. 26, 22, 2 u.a. – dah. der Plur. centuriae praerogativae, Fest. 249 (a), 7, u. bl. praerogativae, Liv. 10, 22, 1: valete classes populi et urbanarum tribuum praerogativae et centuriae iure vocatae, Auson. grat. act. VIII. 44. p. 25 Schenkl. – aber tribus pr., die Tribus, von der eine Zenturie als zuerst stimmende Zenturie ausgelost worden ist, Ps. Ascon. Cic. Verr. 1, 9, 26. p. 139 B. – adiecisse equitum praerogativae auctoritatem consules, Liv. 28, 9. § 20: invitis patribus P. Licinium Calvum praerogativa (die Ritterzenturien) tribunum militum creant, Liv. 5, 18, 1 (wo vielleicht praerogativae zu lesen ist; vgl.————Mommsen Röm. Staatsrecht 3, 1. S. 397. Anm. 4): pro praerogativis (bei der Konsulwahl), Cic. I. Verr. 9, 26. – praerogativam referre, v. Stimmensammler (rogator), Cic. de div. 2, 74: praerogativam renuntiare, v. Herold, Cic. Phil. 2, 82. – dah. omen praerog., die zuerst stimmende Zenturie (wegen ihres Namens [s. oben] oder ihrer Stimme) als Vorbedeutung, Cic. Mur. 38; vgl. Cic. de div. 1, 103. – II) übtr., praerogātīva, ae, f., A) (weil die zuerst stimmende Zenturie vor den übrigen stimmte) die Vorwahl, pr. comitiorum militarium, Liv. 3, 51, 8: pr. militaris, Liv. 21, 3, 1 (versch. von unten no. II, C). – B) (weil die Stimme der zuerst stimmenden Zenturie, nach der sich meist die übrigen Zenturien beim Abstimmen richteten, eine Art Vorbedeutung für den Ausgang der Komitien hatte) die günstige Vorbedeutung, der Vorgeschmack, das Vorzeichen, das Merkmal, daß etwas eintreten werde, pr. triumphi, Cic. ep. 15, 5, 2: pr. suae voluntatis, Cic. I. Verr. 26: pr. fecunditatis in feminis, Plin. 7, 67. – C) der Vorrang, Vorzug, das Vorrecht, pr. decoris in gemmis, Plin. 37, 129: vetus imperatoriae domus illa pr., Eumen. pan. Const. 2, 4: militares praerogativae, Lampr. Alex. Sev. 15, 2: uti praerogativā deductionis, Ulp. dig. 26, 7, 11; u. so oft b. ICt. (auch im Plur.)Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praerogativus
-
13 praerogator
praerogātor, ōris, m. (praerogo), der Austeiler, Eccl.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praerogator
-
14 praerogatio
praerŏgātĭō, ōnis, f. [praerogo], a distributing beforehand (post-class.):annonae,
Fulg. Myth. 1, 2. -
15 praerogativatius
praerŏgativatius, ii, m. [praerogo], one that enjoys certain privileges or prerogatives [p. 1427] (late Lat.), Cassiod. Var. 11, 27; cf. Symm. Ep. 3, 67. -
16 praerogativus
praerŏgātīvus, a, um, adj. [praerogo], that is asked before others for his opinion, that votes before or first, prerogative (class.).I.Adj.:II.centuria praerogativa,
Cic. Planc. 20, 49; cf. Fest. p. 249 Müll.; Becker, Antiq. II. 3, p. 3 sq., and the authorities there cited; Mommsen, Die Röm. Tribus, p. 64 sq.—More freq.,Subst.: praerŏgā-tīva, ae, f. (sc. tribus or centuria). Lit., the tribe or century to which it fell, by lot, to vote first in the Comitia, Cic. Div. 1, 45, 103:B.praerogativa Veturia juniorum (because it was double, juniorum and seniorum),
Liv. 26, 22, 2; cf.:cum sors praerogativae Aniensi juniorum exisset,
id. 24, 7 fin.; cf. id. 26, 22, 2:Q. Fabium et praerogativae et primo vocatae omnes centuriae consulem dicebant, i. e. the centuriae equitum who, in that ancient time, voted first,
id. 10, 22, 1; cf.: praerogativae sunt tribus, quae primae suffragium ferunt ante jure vocatas. Mos enim fuerat, quo facilius in comitiis concordia populi firmaretur, bina omnia de iisdem candidatis comitia fieri: quorum tribus primae praerogativae dicebantur, quod primae rogarentur, quos vellent consules fieri, secundae jure vocatae, quod in his, sequente populo, ut saepe contigit, praerogativarum voluntatem, jure omnia complerentur, Ascon. ap. Cic. Verr. 1, 9, 26.—Collect. of the same; praerogativa, with plur.:praerogativa tribunum militum non petentem creant,
Liv. 5, 18, 1.—In plur.:praerogativae of two comitia,
Cic. Verr. 1, 9, 26: omen praerogativae, i. e. the choice of the century that voted first, which was regarded as an omen, id. Mur. 18, 38; cf.:praerogativam etiam majores omen justorum comitiorum esse voluerunt,
id. Div. 1, 45, 103:praerogativam referre, said of the herald who informed the magistrate holding the comitia of the choice of the century that voted first,
id. ib. 2, 35, 74;also praerogativam renuntiare,
id. Phil. 2, 33, 82.—Because the other tribes or centuries readily followed the praerogativa; hence, transf.A previous choice or election:2.militaris,
Liv. 21, 3, 1:comitiorum militarium,
id. 3, 51, 8:equitum,
id. 28, 9 fin. —A sure sign, token, pregnostie, omen: quod si triumphi praerogativam putas supplicationem, Cato ap. Cic. Fam. 15, 5, 2:3.voluntatis suae,
Cic. Verr. 1, 9, 26:fecunditatis in feminis,
Plin. 7, 16, 14, § 67.—Preference, privilege, prerogative:decoris in gemmis,
Plin. 37, 9, 46, § 129:magni enim faciunt provinciales, servari sibi consuetudinem istam, et hujusmodi praerogativas,
Dig. 1, 16, 4; cf. ib. 26, 7, 11:vetus illa imperatoriae domūs praerogativa,
Eum. Pan. ad Constant. 2; Ambros. in Psa. 43, 13; 118, Serm. 2, 14 fin. -
17 praerogatus
prae-rŏgātus, a, um, P. a., v. praerogo fin. -
18 ADVANCE: BRING IN ADVANCE
[V]PRAEROGO (-ARE -AVI -ATUM) -
19 ASK FIRST
[V]PRAEROGO (-ARE -AVI -ATUM) -
20 PAY IN ADVANCE
[V]PRAEROGO (-ARE -AVI -ATUM)
- 1
- 2