Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

prōrēta

  • 1 proreta

    proreta, ae, m. vigie (en observation à la proue d'un navire).
    * * *
    proreta, ae, m. vigie (en observation à la proue d'un navire).
    * * *
        Proreta, proretae, pen. prod. Plau. Le gouverneur de la proue, Qui gouverne la navire soubz le patron.

    Dictionarium latinogallicum > proreta

  • 2 proreta

    prōrēta, ae, m., = prôratês, the lookout man at the prow, the under-pilot (anteand post-class.):

    si tu proreta isti navi es, ego gubernator ero,

    Plaut. Rud. 4, 3, 75; Dig. 39, 4, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > proreta

  • 3 proreta

    prōrēta, ae m. (греч.)
    наблюдатель, вахтенный на носу корабля (сигнализировавший кормчему направление), он же помощник рулевого (который находился на корме) Pl

    Латинско-русский словарь > proreta

  • 4 proreta

    prōrēta, ae, m. (πρῳράτης), der Oberbootsmann, der auf dem Vorderteile des Schiffes stand, um das Meer zu beobachten, u. der dem Steuermann (dem gubernator, griech. πρυμνήτης, der am Hinterteile des Schiffes saß) durch Zeichen andeutete, auf welchen Punkt er lossteuern sollte, nach dem Steuermann dem Range nach der Nächste, unter dessen Aufsicht u. Befehl auch alles stand, was zum Takelwerk und zur ganzen Ausrüstung des Schiffes gehörte, Plaut. rud. 1014. Corp. inscr. Lat. 10, 3483. Vgl. Gloss. V, 576, 57.

    lateinisch-deutsches > proreta

  • 5 proreta

    prōrēta, ae, m. (πρῳράτης), der Oberbootsmann, der auf dem Vorderteile des Schiffes stand, um das Meer zu beobachten, u. der dem Steuermann (dem gubernator, griech. πρυμνήτης, der am Hinterteile des Schiffes saß) durch Zeichen andeutete, auf welchen Punkt er lossteuern sollte, nach dem Steuermann dem Range nach der Nächste, unter dessen Aufsicht u. Befehl auch alles stand, was zum Takelwerk und zur ganzen Ausrüstung des Schiffes gehörte, Plaut. rud. 1014. Corp. inscr. Lat. 10, 3483. Vgl. Gloss. V, 576, 57.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > proreta

  • 6 proreta

    штурмaн (1. 11 § 2 D. 39, 4).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > proreta

  • 7 proreta

    Latin-English dictionary > proreta

  • 8 prora

    prōra, ae f.
    p. et puppis mihi fuit (ut) C греч. погов. =весь мой план состоял в том (чтобы)
    2) перен. корабль, судно V, O

    Латинско-русский словарь > prora

  • 9 proreus

    prōreus, eī и eos m. O = proreta

    Латинско-русский словарь > proreus

  • 10 prora

    prōra, ae, f. (πρωμα), das Vorderteil des Schiffes (Ggstz. puppis, das Hinterteil), I) eig., Caes. u.a.: prorae tutela = proreta, Ov.: ebenso prorae custos, Rutil. Nam. – Sprichw., mihi ›prora et puppis‹, ut Graecorum proverbium est, fuit a me tui dimittendi, ut etc., mein erster u. letzter Beweggrund, Cic. ep. 16, 24, 1. – II) meton.Schiff, Verg., Ov. u.a.: pr. emptica, Ven. Fort. – / Nbf. prōris, Akk. im, f., Acc. tr. 575.

    lateinisch-deutsches > prora

  • 11 prora

    prōra, ae, f. (πρωμα), das Vorderteil des Schiffes (Ggstz. puppis, das Hinterteil), I) eig., Caes. u.a.: prorae tutela = proreta, Ov.: ebenso prorae custos, Rutil. Nam. – Sprichw., mihi ›prora et puppis‹, ut Graecorum proverbium est, fuit a me tui dimittendi, ut etc., mein erster u. letzter Beweggrund, Cic. ep. 16, 24, 1. – II) meton.Schiff, Verg., Ov. u.a.: pr. emptica, Ven. Fort. – Nbf. prōris, Akk. im, f., Acc. tr. 575.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > prora

  • 12 gubernator

    gŭbernātor, ōris, m. [id.], a steersman, pilot (cf.: magister, navarchus, nauclerus, navicularius).
    I.
    Lit.:

    si tu proreta isti navi's, ego gubernator ero,

    Plaut. Rud. 4, 3, 75; id. Am. 3, 2, 69:

    gubernator clavum tenens sedet in puppi quietus,

    Cic. de Sen. 6, 17; id. Phil. 7, 9, 27; id. Ac. 2, 31, 100; id. de Inv. 1, 34, 58; id. Rep. 1, 40; 5, 3; Quint. 2, 17, 24; 34; 4, 1, 61; Verg. A. 3, 269; 5, 12; 6, 337 et saep.—Prov.:

    tranquillo quilibet gubernator est,

    Sen. Ep. 85 med.
    II.
    Transf., a director, ruler, governor: cum in rebus animalibus aliud pro alio ponitur;

    ut de agitatore (Ennius): Gubernator magna contorsit equum vi,

    Quint. 8, 6, 9; the same, Enn. ap. Charis. p. 244 P. and ap. Diom. p. 451 ib. (Ann. v. 160 Vahl.):

    poli,

    i. e. God, Sen. Hippol. 903:

    custodes gubernatoresque rei publicae,

    Cic. Rab. Perd. 9, 26; cf.:

    quasi tutor et procurator rei publicae: sic enim appelletur, quicumque erit rector et gubernator civitatis,

    id. Rep. 2, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > gubernator

  • 13 prora

    prōra, ae (collat. form prōris; acc. prorim, Att. ap. Non. 200, 33, or Trag. 575), f., = prôra.
    I.
    The forepart of a ship, the prow (opp. puppis, the stern;

    class.): astitit prorae,

    Plaut. Merc. 1, 2, 65; Lucr. 2, 554:

    prorae admodum erectae,

    Caes. B. G. 3, 13:

    rostrata,

    Plin. 9, 30, 49, § 94:

    terris advertere proram,

    Verg. G. 4, 117; id. A. 6, 3; 7, 35: prorae tutela Melanthus, i. e. the lookout stationed at the prow, = proreta, Ov. M. 3, 617:

    suspensa prora navim in puppim statuebat,

    Liv. 24, 34:

    prorae litore illisae,

    id. 22, 20; Luc. 9, 1082; Stat. Th. 5, 335.—Prov.: mihi prora et puppis, ut Graecorum proverbium est, fuit a me tui dimittendi, ut rationes nostras explicares, i. e. my intention from beginning to end, my whole design, Gr. prôra kai prumnê, Cic. Fam. 16, 24, 1.—
    II.
    Poet., transf., a ship:

    quot prius aeratae steterant ad litora prorae,

    Verg. A. 10, 223; Ov. M. 14, 164.

    Lewis & Short latin dictionary > prora

  • 14 tutela

    tūtēla, ae, f. [1. tutor], a watching, keeping, charge, care, safeguard, defence, protection (syn.: praesidium, cura).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    tutelam januae gerere,

    Plaut. Truc. 2, 1, 43:

    foribus tutelam gerere,

    id. Trin. 4, 2, 28:

    viae,

    Dig. 31, 1, 30:

    suo tergo tutelam gerere,

    Plaut. Trin. 4, 3, 51:

    nunc de septis, quae tutandi causā fundi fiant dicam. Earum tutelarum genera quattuor, etc.,

    Varr. R. R. 1, 14, 1:

    pecudum silvestrium,

    care, management, Col. 9, praef. §

    1: boum,

    id. 6, 2, 15:

    aselli,

    id. 7, 1, 2:

    tenuiorum,

    support, maintenance, Suet. Caes. 68:

    lanae tutelam praestant contra frigora,

    Plin. 29, 2, 9, § 30:

    ut villarum tutela non sit oneri,

    id. 18, 5, 6, § 31; 35, 3, 4, § 14:

    classis,

    Just. 16, 3, 9:

    cum de hominis summo bono quaererent, nullam in eo neque animi neque corporis partem vacuam tutela reliquerunt,

    Cic. Fin. 4, 14, 36:

    tutela ac praesidium bellicae virtutis,

    id. Mur. 10, 22:

    Apollo, cujus in tutelā Athenas antiqui historici esse voluerunt,

    id. N. D. 3, 22, 55; cf.:

    quare sit in ejus tutela Gallia, cujus, etc.,

    id. Prov. Cons. 14, 35:

    intellegi volumus salutem hominum in ejus (Jovis) esse tutela,

    id. Fin. 3, 20, 66:

    Juno, cujus in tutelā Argi sunt,

    Liv. 34, 24, 2; Plin. 28, 2, 4, § 18:

    subicere aliquid tutelae alicujus,

    Cic. Fin. 4, 14, 38:

    filios suos parvos tutelae populi commendare,

    id. de Or. 1, 53, 228:

    dii, quorum tutelae ea loca essent,

    Liv. 1, 6, 4:

    quae suae fidei tutelaeque essent,

    id. 24, 22, 15:

    publicae tutelae esse,

    id. 42, 19, 5; 21, 41, 12:

    te Jovis impio Tutela Saturno Eripuit,

    Hor. C. 2, 17, 23:

    ut dicar tutelā pulsa Minervae,

    Ov. M. 2, 563:

    dique deaeque omnes, quibus est tutela per agros,

    Prop. 3, 13 (4, 12), 41:

    ut te generi humano, cujus tutela et securitas saluti tuae innisa est, incolumem praestarent,

    Plin. Ep. 10, 52 (60).— With gen. obj.:

    loci,

    protection, Just. 41, 5, 3.—
    B.
    In partic., jurid. t. t., the office of a guardian, guardianship, wardship, tutelage of minors, insane persons, etc.:

    tutela est, ut Servius definit, vis ac potestas in capite libero ad tuendum eum, qui propter aetatem suā sponte se defendere nequit, jure civili data ac permissa,

    Dig. 26, 1 (De tutelis), 1: tradere aliquem in tutelam alicujus, Pac. ap. Cic. de Or. 2, 46, 193:

    in suam tutelam venire,

    to become one's own master, come of age, Cic. de Or. 1, 39, 180; Dig. 37, 11, 8, § 1; Cic. Top. 10, 44; id. Brut. 52, 195; 53, 197; id. Inv. 2, 21, 62; Gai. 2, 179; Nep. Eum. 2, 1;

    rarely in the order, in tutelam suam venire,

    Cic. Inv. 2, 42, 122: tutelae suae fieri, Sen. Ep. 33, 10:

    fraudare pupillum, qui in tutelam pervenit,

    Cic. Rosc. Com. 6, 16:

    alicujus tutelam accipere,

    Varr. R. R. 3, 2, 17:

    ad sanos abeat tutela propinquos,

    Hor. S. 2, 3, 218:

    rei publicae,

    Cic. Off. 1, 25, 85:

    tutelam filiorum servo committere,

    Just. 4, 2, 5:

    tutelam pupilli suscipere,

    id. 30, 2, 8:

    gerere,

    Val. Max. 6, 6, 1:

    nancisci,

    to become guardian, Just. Inst. 1, 12, 6:

    administrare,

    Dig. 26, 7, 3, § 2:

    reddere,

    ib. 5, 1, 2, § 3.—
    II.
    Transf., concr.
    A.
    Act., like our watch, of that which guards or protects, a keeper, warder, guardian, protector (mostly poet.):

    (Philemon et Baucis) templi tutela fuere,

    Ov. M. 8, 711: prorae tutela Melanthus, i. e. the pilot at the prow, = proreta, id. ib. 3, 617:

    o tutela praesens Italiae (Augustus),

    Hor. C. 4, 14, 43:

    (Achilles) decus et tutela Pelasgi Nominis,

    Ov. M. 12, 612:

    rerum tutela mearum Cum sis (shortly before: curator a praetore datus),

    Hor. Ep. 1, 1, 103.—Of the image of the tutelar deity of a ship:

    navis, cujus tutela ebore caelata est, etc.,

    Sen. Ep. 76, 13; Lact. 1, 11, 19; cf. Sil. 14, 543; Petr. 105 and 108.—Of the tutelar deity of a place, Petr. 57; Auct. Priap. 37; Hier. in Isa. 57, 7; Inscr. Orell. 1698 sq.; 1736.—
    2.
    A remedy against, cure:

    si qua est tutela podagrae,

    Grat. Cyn. 478.—
    B.
    Pass., of that which is guarded or protected, a charge, care.
    1.
    In gen. ( poet.):

    virginum primae puerique claris Patribus orti, Deliae tutela deae,

    Hor. C. 4, 6, 33:

    Lanuvium annosi vetus est tutela draconis,

    Prop. 4 (5), 8, 3:

    sit, precor, tutela Minervae Navis,

    Ov. Tr. 1, 10, 1 sq. —
    2.
    In partic., in jurid. lang., that which is under guardianship or tutelage: in officiis apud majores ita observatum est: primum tutelae, deinde hospiti, deinde clienti, tum cognato, postea affini, a ward, Massur. ap. Gell. 5, 13, 5.—Of the property of a ward:

    mirabamur, te ignorare, de tutelā legitimā... nihil usucapi posse,

    Cic. Att. 1, 5, 6:

    nihil potest de tutelā legitimā sine omnium tutorum auctoritate deminui,

    id. Fl. 34, 84; Dig. 26, 7, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > tutela

См. также в других словарях:

  • proreta — próreta dkt. Áudeklas su próretomis …   Bendrinės lietuvių kalbos žodyno antraštynas

  • proreta — sf. (1), prorėta (1) DŽ 1. retesnė, šviesesnė vieta miške, properša. 2. spraga tarp dantų: Tas dvynes aš tik iš proretos atskiru Krž. Jai nepritinka ta proreta dantyse Pšš. 3. retesnis dryžis išilgai audeklo, atsirandantis, kai skiete… …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • prareta — praretà sf. (3b) 1. žr. proreta 1: Praretà miške pasidaro pati, o iškartas žmogus daro Skdv. 2. žr. proreta 3: Audžiant neapdabojau, dabar jau i liks praretà Dglš …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • proretis — 2 proretis sm. (1), prorėtis (1) BŽ495 1. žr. proreta 1: Antai tarp miškų proretis matyti Up. 2. žr. proreta 3: Kada tik ji auda, visumet padaro kelis prorėčius Up …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • proretė — sf. (1) 1. žr. proreta 2: Tokios proretės tarp dantų jam, taip negražus ans Ar. 2. žr. proreta 3: Menka audėja: į skietą nemoka įverti – audimas vienų prorečių Up …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • Roman Navy — The Roman Navy (Latin: Classis , lit. fleet ) comprised the naval forces of the Roman state. Unlike modern naval forces, it never existed as an autonomous service, but operated as an adjunct to the Roman army. Founded in ca. 311 BC, and massively …   Wikipedia

  • Römische Marine — Flottenoperationen und Seeschlachten während des zweiten Triumvirats 43 31 v. Chr. Pompeius …   Deutsch Wikipedia

  • Marine Romaine — Baliste sur un navire romain. La marine militaire romaine (latin : Classis) opéra depuis la Première Guerre punique, en 260 av. J. C. jusqu à la Fin de l Empire romain. Durant les guerres puniques, ou durant …   Wikipédia en Français

  • Marine romaine — Baliste sur un navire romain. La marine militaire romaine (latin : Classis) opéra depuis la Première Guerre punique, en 260 av. J. C. jusqu à la Fin de l Empire romain. Durant les guerres puniques, ou durant les autres conquêtes, spécialement à l …   Wikipédia en Français

  • НАВИГАЦИЯ —    • Navigatio,          ναυτιλία. Мореплавание достигло у греков, которые самой природой были направлены на морскую стихию, уже рано известной степени совершенства. Гомеровский корабль (ср. Autenricht, hom. Wörterbuch и Fridrichs, hom. Realien,… …   Реальный словарь классических древностей

  • Lyncêvs — LYNCÊVS, ëi, (⇒ Tab. XXIII.) des Aphareus und der Arene, einer Tochter des Oebalus, Sohn, und Bruder des Idas und Pisus, hatte so ein scharfes Gesicht, daß er auch sehen konnte, was unter der Erde verborgen lag. Apollod. l. II. c. 10. §. 3. Er… …   Gründliches mythologisches Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»