prō-currō

prō-curro, cŭcurri and curri, cursum, 3, v. n., to run forth, rush forwards.

Lit. (class.), freq. of armies:

si Romani ferocius procucurrissent,

Liv. 25, 11:

infestis pilis,

Caes. B. C. 3, 93:

in proximum tumulum,

id. B. G. 6 39:

ad repellendum, et prosequendum hostem,

id. B. C. 2, 8:

longius,

to rush farther on, Verg. A. 9, 690:

adversos telum contorsit in hostes Procurrens,

id. ib. 12, 267.—Of animals:

qui et procurrentem (bovem) retrahat et cunctantem producat,

Col. 6, 2, 9; 7, 3, 26.—

Transf.

Of locality, to run or jut out, to extend, project ( poet. and in post-Aug. prose):

infelix saxis in procurrentibus haesit,

Verg. A. 5, 204:

terra procurrit in aequor,

Ov. F. 4, 419:

mons procurrit in occidentem,

Col. 6, 27, 7:

procurrens per medium Euxinum promontorium,

Plin. 4, 12, 26, § 86:

Clupea procurrit a Punico litore,

Flor. 2, 2, 19; Curt. 5, 4, 5; Plin. Ep. 6, 20, 11.—

Of plants, to extend:

radix in longitudinem procurrens,

Plin. 18, 13, 34, § 130.—

Of money, to increase:

in ipso procurrentis pecuniae impetu raptus,

Sen. Ep. 101, 4.—

Trop., to go on, advance:

ut productus studio, ultra facile procurras,

that you may advance beyond it, Auct. Her. 4, 47, 60.

hortor, ātus, 1 (archaic inf. pres. hortarier, Plaut. Merc. 4, 2, 5), v. dep. [for horitor, v. horior], to urge one strongly to do a thing, to incite, instigate, encourage, cheer, exhort (freq. and class.; cf.: moneo, admoneo, suadeo).

In gen., constr. aliquem, aliquem ad or in aliquid, ut, ne, with the simple subj., de aliqua re, aliquid, with the inf. or absol.

With acc. pers.:

coquos,

Plaut. Merc. 4, 2, 5 sq.:

hacc, quae supra scripta sunt, eo spectant, ut te horter et suadeam,

Cic. Fam. 13, 4, 3: neque nos hortari neque dehortari decet Hominem peregrinum, Plaut. Poen. 3, 3, 61:

timentem,

Ov. M. 10, 466:

celeres canes,

id. H. 4, 41; cf.:

terribiles hortatus equos,

spurring on, id. M. 5, 421:

vitulos,

Verg. G. 3, 164:

pedes,

to drive on, Plaut. Stich. 2, 1, 7:

senex in culina clamat: hortatur cocos: Quin agitis hodie?

Plaut. Cas. 4, 1, 6:

hortari coepit eundem Verbis, quae timido quoque possent addere mentem,

Hor. Ep. 2, 2, 35.—

Ad or in aliquid:

ad laudem milites,

Cic. Prov. Cons. 4, 9:

ad concordiam,

Quint. 6, 1, 50:

ad curam rei publicae,

id. 5, 11, 24:

ad diligentiam,

id. 9, 4, 133:

ad quaerendum,

id. 5, 12, 1:

ad reliqua fortius exsequenda,

id. 4, 5, 23:

paribus Messapum in proelia dictis Hortatur,

Verg. A. 11, 521:

in amicitiam jungendam,

Liv. 43, 19, 14.—

De aliqua re:

iisdem de rebus etiam atque etiam hortor, quibus superioribus litteris hortatus sum,

Cic. Fam. 4, 9, 1:

de Aufidiano nomine nihil te hortor,

id. ib. 16, 19:

aliquem de concilianda pace,

Caes. B. C. 1, 26, 3.—

With ut, ne, or the simple subj.:

Pompeium et hortari et orare... ut magnam infamiam fugiat, non desistemus,

Cic. Fam. 1, 1, 2:

petit atque hortatur, ut, etc.,

Caes. B. G. 1, 19 fin.:

ipse equo circumiens unumquemque nominans appellat, hortatur, rogat, uti meminerint, etc.,

Sall. C. 59, 5:

magno opere te hortor, ut, etc.,

Cic. Off. 1, 1, 3:

ego vos hortari tantum possum, ut amicitiam omnibus rebus humanis anteponatis,

id. Lael. 5, 17; 27, 104:

juvenes ut illam ire viam pergant,

Juv. 14, 121:

te sedulo Et moneo et hortor, ne cujusquam misereat,

Ter. Hec. 1, 1, 7; Plaut. Mil. 4, 4, 52:

Ambiorix in Nervios pervenit hortaturque, ne sui in perpetuum liberandi occasionem dimittant,

Caes. B. G. 5, 38, 2:

hortatur eos, ne animo deficiant,

id. B. C. 1, 19, 1.—With the simple subj.:

Labienum Treboniumque hortatur... ad eam diem revertantur,

id. B. G. 6, 33 fin.; id. B. C. 1, 21, 4:

quid ego vos, de vestro impendatis, hortor?

Liv. 6, 15, 10:

hortatur et monet, imitetur vicinum suum Octavium,

Suet. Aug. 3 fin. —

Aliquem aliquid or simply aliquid:

sin tu (quod te jamdudum hortor) exieris,

Cic. Cat. 1, 5, 12: trepidus hortabar fugam, Poët. ap. Charis. 1, 4 fin.:

equidem pacem hortari non desino,

Cic. Att. 7, 14 fin.; so,

pacem amicitiamque,

Nep. Dat. 8, 5:

vias,

Stat. S. 3, 5, 22:

me miseram! cupio non persuadere quod hortor,

Ov. H. 19, 187.—

With inf. or an object-clause (rare):

cum legati hortarentur accipere,

Nep. Phoc. 1, 3:

(Daedalus) dedit oscula nato, Hortaturque sequi,

Ov. M. 8, 215; Hor. Ep. 1, 1, 69:

(Chariclem medicum) remanere ac recumbere hortatus est,

Suet. Tib. 72 (cf. in the foll. b.).—

With supine:

neque ego vos ultum injurias hortor,

Sall. H. Fragm. 3, 61, 17 Dietsch.—

Absol.:

hortor, asto, admoneo,

Plaut. Am. 3, 4, 10:

Sigambri fuga comparata, hortantibus iis, quos, etc.,

Caes. B. G. 4, 18 fin.:

hortante et jubente Vercingetorige,

id. ib. 7, 26, 1; Nep. Att. 10, 4 al.—

Of inanim. or abstract things:

pol benefacta tua me hortantur, tuo ut imperio paream,

Plaut. Pers. 5, 2, 60: res, tempus, locus, simul otium hortabatur, ut, etc., Afran. ap. Non. 523, 14:

multae res ad hoc consilium Gallos hortabantur,

Caes. B. G. 3, 18, 6:

secundum ea multae res eum hortabantur, quare sibi eam rem cogitandam et suscipiendam putaret,

id. ib. 1, 33, 2.—With inf.:

(rei publicae dignitas) me ad sese rapit, haec minora relinquere hortatur,

Cic. Sest. 3, 7.—

Prov.:

hortari currentem,

i. e. to urge one who needs no urging, Cic. Fin. 5, 2, 6; id. Att. 13, 45, 2; v. curro. —

In partic., in milit. lang., to exhort soldiers before a battle:

Sabinus suos hortatus cupientibus signum dat,

Caes. B. G. 3, 19, 2:

pauca pro tempore milites hortatus,

Sall. J. 49, 6:

suos hortando ad virtutem arrigere,

id. ib. 23, 1; Ov. A. A. 1, 207.

Also in the act. form, horto, āre (Prisc. p. 797 P.), Enn. Ann. 554 Vahl.; perf. hortavi, Sen. Suas. 5, 8.—

hortor, āri, in pass. signif.: ab amicis hortaretur, Varr. ap. Prisc. p. 793 P.; cf. Gell. 15, 13, 1: hoste hortato, Auct. B. Hisp. 1 fin.

hortor, ātus, 1 (archaic inf. pres. hortarier, Plaut. Merc. 4, 2, 5), v. dep. [for horitor, v. horior], to urge one strongly to do a thing, to incite, instigate, encourage, cheer, exhort (freq. and class.; cf.: moneo, admoneo, suadeo).

In gen., constr. aliquem, aliquem ad or in aliquid, ut, ne, with the simple subj., de aliqua re, aliquid, with the inf. or absol.

With acc. pers.:

coquos,

Plaut. Merc. 4, 2, 5 sq.:

hacc, quae supra scripta sunt, eo spectant, ut te horter et suadeam,

Cic. Fam. 13, 4, 3: neque nos hortari neque dehortari decet Hominem peregrinum, Plaut. Poen. 3, 3, 61:

timentem,

Ov. M. 10, 466:

celeres canes,

id. H. 4, 41; cf.:

terribiles hortatus equos,

spurring on, id. M. 5, 421:

vitulos,

Verg. G. 3, 164:

pedes,

to drive on, Plaut. Stich. 2, 1, 7:

senex in culina clamat: hortatur cocos: Quin agitis hodie?

Plaut. Cas. 4, 1, 6:

hortari coepit eundem Verbis, quae timido quoque possent addere mentem,

Hor. Ep. 2, 2, 35.—

Ad or in aliquid:

ad laudem milites,

Cic. Prov. Cons. 4, 9:

ad concordiam,

Quint. 6, 1, 50:

ad curam rei publicae,

id. 5, 11, 24:

ad diligentiam,

id. 9, 4, 133:

ad quaerendum,

id. 5, 12, 1:

ad reliqua fortius exsequenda,

id. 4, 5, 23:

paribus Messapum in proelia dictis Hortatur,

Verg. A. 11, 521:

in amicitiam jungendam,

Liv. 43, 19, 14.—

De aliqua re:

iisdem de rebus etiam atque etiam hortor, quibus superioribus litteris hortatus sum,

Cic. Fam. 4, 9, 1:

de Aufidiano nomine nihil te hortor,

id. ib. 16, 19:

aliquem de concilianda pace,

Caes. B. C. 1, 26, 3.—

With ut, ne, or the simple subj.:

Pompeium et hortari et orare... ut magnam infamiam fugiat, non desistemus,

Cic. Fam. 1, 1, 2:

petit atque hortatur, ut, etc.,

Caes. B. G. 1, 19 fin.:

ipse equo circumiens unumquemque nominans appellat, hortatur, rogat, uti meminerint, etc.,

Sall. C. 59, 5:

magno opere te hortor, ut, etc.,

Cic. Off. 1, 1, 3:

ego vos hortari tantum possum, ut amicitiam omnibus rebus humanis anteponatis,

id. Lael. 5, 17; 27, 104:

juvenes ut illam ire viam pergant,

Juv. 14, 121:

te sedulo Et moneo et hortor, ne cujusquam misereat,

Ter. Hec. 1, 1, 7; Plaut. Mil. 4, 4, 52:

Ambiorix in Nervios pervenit hortaturque, ne sui in perpetuum liberandi occasionem dimittant,

Caes. B. G. 5, 38, 2:

hortatur eos, ne animo deficiant,

id. B. C. 1, 19, 1.—With the simple subj.:

Labienum Treboniumque hortatur... ad eam diem revertantur,

id. B. G. 6, 33 fin.; id. B. C. 1, 21, 4:

quid ego vos, de vestro impendatis, hortor?

Liv. 6, 15, 10:

hortatur et monet, imitetur vicinum suum Octavium,

Suet. Aug. 3 fin. —

Aliquem aliquid or simply aliquid:

sin tu (quod te jamdudum hortor) exieris,

Cic. Cat. 1, 5, 12: trepidus hortabar fugam, Poët. ap. Charis. 1, 4 fin.:

equidem pacem hortari non desino,

Cic. Att. 7, 14 fin.; so,

pacem amicitiamque,

Nep. Dat. 8, 5:

vias,

Stat. S. 3, 5, 22:

me miseram! cupio non persuadere quod hortor,

Ov. H. 19, 187.—

With inf. or an object-clause (rare):

cum legati hortarentur accipere,

Nep. Phoc. 1, 3:

(Daedalus) dedit oscula nato, Hortaturque sequi,

Ov. M. 8, 215; Hor. Ep. 1, 1, 69:

(Chariclem medicum) remanere ac recumbere hortatus est,

Suet. Tib. 72 (cf. in the foll. b.).—

With supine:

neque ego vos ultum injurias hortor,

Sall. H. Fragm. 3, 61, 17 Dietsch.—

Absol.:

hortor, asto, admoneo,

Plaut. Am. 3, 4, 10:

Sigambri fuga comparata, hortantibus iis, quos, etc.,

Caes. B. G. 4, 18 fin.:

hortante et jubente Vercingetorige,

id. ib. 7, 26, 1; Nep. Att. 10, 4 al.—

Of inanim. or abstract things:

pol benefacta tua me hortantur, tuo ut imperio paream,

Plaut. Pers. 5, 2, 60: res, tempus, locus, simul otium hortabatur, ut, etc., Afran. ap. Non. 523, 14:

multae res ad hoc consilium Gallos hortabantur,

Caes. B. G. 3, 18, 6:

secundum ea multae res eum hortabantur, quare sibi eam rem cogitandam et suscipiendam putaret,

id. ib. 1, 33, 2.—With inf.:

(rei publicae dignitas) me ad sese rapit, haec minora relinquere hortatur,

Cic. Sest. 3, 7.—

Prov.:

hortari currentem,

i. e. to urge one who needs no urging, Cic. Fin. 5, 2, 6; id. Att. 13, 45, 2; v. curro. —

In partic., in milit. lang., to exhort soldiers before a battle:

Sabinus suos hortatus cupientibus signum dat,

Caes. B. G. 3, 19, 2:

pauca pro tempore milites hortatus,

Sall. J. 49, 6:

suos hortando ad virtutem arrigere,

id. ib. 23, 1; Ov. A. A. 1, 207.

Also in the act. form, horto, āre (Prisc. p. 797 P.), Enn. Ann. 554 Vahl.; perf. hortavi, Sen. Suas. 5, 8.—

hortor, āri, in pass. signif.: ab amicis hortaretur, Varr. ap. Prisc. p. 793 P.; cf. Gell. 15, 13, 1: hoste hortato, Auct. B. Hisp. 1 fin.

ŭter-que, utrăque, utrumque ( gen. sing. utriusque, always with ĭ, Plaut. Truc [p. 1945] 4, 3, 20; Lucr. 4, 503; Cat. 68, 39; Hor. C. 3, 8, 5; Ov. M. 6, 506; old gen. and dat. sing. fem. utraeque, acc. to Charis. 2, 3, p. 132; gen. plur. utrumque, Cic. Verr. 2, 5, 49, § 129 B. and K.), pron., each (of two), either, each one, one and the other, one as well as the other, both (applied to two subjects regarded severally, while ambo regards the two as a pair; cf. Zumpt, Gr. § 141, Anm. 2).

In gen.

With substt.

In gen.:

imperator uterque hinc et illinc Jovi Vota suscipere,

Plaut. Am. 1, 1, 74: tibi in utrāque parte pollet et pariter potest, Afran. ap. Non. p. 375, 5 (Com. Rel. v. 226 Rib.):

causae utriusque figurae,

Lucr. 4, 503; 4, 1212:

quascumque (insulas) in liquentibus stagnis Marique vasto fert uterque Neptunus,

Cat. 31, 3:

parique fastigio steterit in utrāque fortunā,

Nep. Att. 14, 2:

docte sermones utriusque linguae,

Greek and Latin, Hor. C. 3, 8, 5; cf.:

insignis utriusque linguae monimentis,

Plin. 12, 1, 5, § 9:

Quid... gentes ab utroque jacentes Oceano numerem?

Ov. M. 15, 829:

litora sub utroque jacentia Phoebo,

i. e. the rising and the setting sun, id. ib. 1, 338:

nutu (Jovis) tremefactus uterque Est polus,

id. F. 2, 489:

limes uterque poli,

Stat. Th. 1, 157:

deus est in utroque parente,

father and mother, Ov. M. 13, 147:

cum jam tempus esset deducendi ab Samnio exercitus aut utriusque aut certe alterius,

Liv. 10, 44, 6:

densis ictibus heros Creber utrāque manu pulsat versatque Dareta,

Verg. A. 5, 460:

numen utriusque Dianae,

Mart. Spect. 13, 5.—

Esp. in the phrase in utramque partem, in either way or direction, on both sides, for and against, etc.:

vemens in utramque partem es nimis, Aut largitate nimiā aut parsimoniā,

Ter. Heaut. 3, 1, 31:

magnam vim esse in fortunā in utramque partem, vel ad secundas res, vel ad adversas, quis ignorat,

Cic. Off. 2, 6, 19; 2, 10, 37:

in utramque partem disserere = pro et contra,

id. Rep. 3, 6, 4; id. de Or. 3, 27, 107:

utramque in partem multa dicuntur,

id. Ac. 2, 39, 124:

magna est vis conscientiae, et magna in utramque partem, ut neque timeant... et putent, etc.,

id. Mil. 23, 61:

suam sententiam in utramque partem esse tutam,

on either assumption, Caes. B. G. 5, 29.—

In gen.:

aequom'st, quod in rem esse utrique arbitremur, Et mihi te et tibi me consulere,

Plaut. Aul. 2, 1, 10:

conveniunt adhuc utriusque verba,

id. Truc. 4, 3, 20:

verum utrique mos geratur amborum ex sententiā,

id. ib. 5, 69:

sed uterque (sapiens appellatus est) alio quodam modo,

Cic. Lael. 2, 6:

ut aut uterque inter se aut neuter satis duret,

id. Quint. 8, 30:

tu mihi videris utrumque facturus,

id. Rep. 2, 11, 22:

quare qui utrumque voluit et potuit,

id. ib. 3, 3, 6:

uterque cum equitatu veniret,

Caes. B. G. 1, 42:

hic, qui utrumque probat, ambobus debuit uti,

Cic. Fin. 2, 7, 20: cum utrique sis maxime necessarius, Balb. et Opp. ap. Cic. Att. 9, 7, A, 2;

opp. unus,

Cic. Verr. 2, 3, 60, § 140:

quod tibi non utriusque petenti copia facta'st,

Cat. 68, 39:

utque fide pignus dextras utriusque poposcit,

Ov. M. 6, 506:

vitium est utriusque,

Mart. 3, 27, 3:

cum esset et aequalis Mars utriusque,

id. Spect. 29, 2.—

Esp., in apposit. with nouns or clauses:

apud Antiphonem uterque, mater et pater, Quasi deditā operā domi erant,

Ter. Eun. 5, 2, 1:

Maecenas atque Coccejus, missi magnis de rebus uterque Legati,

Hor. S 1, 5, 28:

ego utrumque meum puto esse, et quid sentiam ostendere et quod feceris defendere,

Cic. Fam. 1, 9, 25.—With pron. understood:

verum, Demea, Curemus aequam uterque partem,

Ter. Ad. 1, 2, 50; so freq. with neutr. pron. where the gen. would be ambiguous (cf. 3. infra):

id utrumque tardum fructum reddit,

Plin. 17, 22, 35, § 176: quod (aquam et pabulum) utrumque large palus praebere poterat, Auct. B. Alex. 1 fin. —Once with nom. masc.: nam qui instat alicui... aut contra de alicujus periculo festinatur, is uterque infestus dicitur, Nigid. ap. Gell 9, 12, 6.—

With gen. part. (class. with pers. pronn., etc.; cf.

Zumpt, Gr. § 429): utrique nostrum gratum admodum feceris,

Cic. Lael. 4, 16:

uterque nostrum id sibi suscipiendum putavit,

id. Sull. 4, 13:

horum uterque ita cecidit victus ut victor idem regnaverit... utrique horum secunda fortuna regnum est largita,

id. Har. Resp. 25, 54:

domus utriusque nostrum aedificatur strenue,

id. Q. Fr. 2, 4, 2: cum eorum, de quibus dicimus, aut utrumque, aut unum quodque certe concluditur verbo, etc., Auct. Her. 4, 27, 37:

ante utriusque horum obitum,

Vell. 2, 103, 1; v. also I. B. 1. and 3. infra.—Also with substt., accompanied by adj. pron.:

earum enim rerum utramque a corde proficisci,

Cic. Div. 1, 52, 119:

quarum civitatum utraque foederata est,

id. Verr. 2, 5, 22, § 56:

quorum generum in utroque magnus noster Cato est,

id. Leg. 3, 18, 40:

utriusque harum rerum expers,

id. Tusc. 1, 26, 65.—Rarely with substt. alone ( poet. and post-Aug.):

et haec utinam Viscorum laudet uterque!

Hor. S. 1, 10, 83:

uterque legatorum et quisquis... remissi,

Vell. 2, 50, 3:

post utriusque adulescentium obitum,

id. 2, 103, 2:

obiit, utroque liberorum superstite, Tiberio Drusoque Neronibus,

Suet. Tib. 4 fin. —

In partic.

With plur. predic. (rare in the best prose; not in Cic.; cf.

infra): uterque insaniunt,

Plaut. Curc. 1, 3, 31:

deinde uterque imperator in medium exeunt,

id. Am. 1, 1, 68; cf. Ter. Eun. 5, 2, 1, A, 2, b, supra:

facite ut uterque sublimiter stent,

Cato, R. R. 70, 2:

uterque eorum ex castris exercitum ducunt,

Caes. B. C. 3, 30:

illae (naves) conflixerunt, ut utraque ex concursu laborarent,

id. ib. 2, 6:

uterque cum illo gravis inimicitias exercebant,

Sall. C. 49, 2:

utraque festinant,

Ov. M. 6, 59:

uterque ambigui,

Tac. H. 2, 97:

uterque opibus perviguere,

id. A. 4, 34:

decernitur ut uterque in regnum restituantur,

Just. 38, 3, 4; Val. Max. 5, 4, 6; Vell. 2, 66, 1; Claud. Rapt. Pros. 2, 20; cf. plur. in consecutive clauses:

hic cum uterque me intueretur, seseque ad audiendum significarent paratos,

Cic. Fin. 2, 1, 1 Madvig ad loc.:

quorum utrumque audivi, cum mihi nihil sane praeter sedulitatem probarent, etc.,

id. ib. 1, 5, 16.—

With predicate in first or second person (mostly post-Aug.):

sed uterque mensuram implevimus, ego et tu,

Tac. A. 14, 54 init.:

quid ergo inter me et te interest, si uterque habere volumus,

Sen. Vit. Beat. 26, 1:

uterque magnum beneficium dedistis,

id. Contr. 4 (8), 24, 4:

quod uterque cuperemus,

Front. Ep. ad Am. 1, 5; cf. Ter. Heaut. 2, 4, 14, II. B. infra.—

In reciprocal uses, one... the other, each... the other, either... the other, one another, etc.

Uterque repeated in another case (mostly ante-class. and post-Aug.):

quia uterque utrique est cordi,

Ter. Phorm. 5, 3, 17:

cum uterque utrique esset exercitus in conspectu,

Caes. B. G. 7, 35 (al. uterque utrimque):

cum uterque utrique insidiaretur, Auct. B. Alex. 4, 1: uterque utrumque vituperato,

Varr. Fragm. p. 131 Durdr.—

With a case of alter:

ita est utraque res sine alterā debilis,

Cic. Tusc. 2, 5, 13:

quorum uterque suo studio delectatus contempsit alterum,

id. Off. 1, 1, 4:

cum enim uterque alteri obiciat, palam est utrumque fecisse,

Quint. 11, 3, 168:

invictum tamen ab altero utrumque servavit,

Just. 6, 2, 9:

arceri utrumque genus ab altero narrant,

Plin. 8, 44, 69, § 171; Cels. 5, 26, 35 fin.; Ascon. ad Cic. Mil. § 30.—

Regularly of two parties, sets, or classes, each including a plurality: Praenestini et Lanuvini hospites: suopte utrosque decuit acceptos cibo, etc., Naev. ap. Macr. S. 3, 18, 6 (Com. Rel. v. 21 Rib.): non cauponantes bellum sed belligerantes, Ferro non auro vitam cernamus utrique, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 202 Vahl.):

utrosque pergnovi probe,

Plaut. Truc. 1, 2, 50:

quoniam utrique Socratici et Platonici volumus esse,

Cic. Off. 1, 1, 2:

a quibus utrisque (actoribus et poëtis) summittitur aliquid, etc.,

id. de Or. 3, 26, 102:

quos ego utrosque in eodem genere praedatorum direptorumque pono,

id. Cat. 2, 9, 20:

his utrisque (Atrebatis et Viromanduis) persuaserant,

Caes. B. G. 2, 16:

Aetolorum utraeque manus Heracleam sese incluserunt,

Liv. 36, 16, 5; Sall. J. 76, 4:

utrique (plebis fautores et senatus) victoriam crudeliter exercebant,

id. C. 38, 4; Suet. Claud. 21; cf.: hic igitur Q. Ligarius... nunc a te supplex fratris salutem petit: quam hujus admonitus officio cum utrisque his dederis, tris fratres optimos... rei publicae condonaveris, i. e. two brothers on one side and Ligarius on the other, Cic. Lig. 12, 36:

Marius impigre suorum et hostium res pariter attendere, cognoscere, quid boni utrisque aut contra esset,

Sall. J. 88, 2: cujus flamma ut ab oppidanis et oppugnatoribus est visa, utrisque venit in opinionem, etc., Nep. Milt. 7, 3.—So with collective nouns:

primo impetu simul utraque cornua et Numidae pulsi,

Liv. 30, 8, 7; cf.:

utraque oppida,

id. 42, 54, 8:

utraeque nationes Rheno praetexuntur,

Tac. G. 34.—

Freq. also of two individual subjects, esp. when regarded as belonging together (cf. Krebs, Antibarb. p. 1175):

nec clam te est quam illi utraeque nunc inutiles Et ad pudicitiam et ad rem tutandam sient,

Ter. And. 1, 5, 52:

hoc beneficio utrique ab utrisque vero devincimini, Ut, etc.,

id. Heaut. 2, 4, 14:

utrique imperatores exeunt,

Plaut. Am. 1, 1, 68 Ussing (Fleck., uterque imperator): sed qui utrosque error vos agitat, Expedibo, Pomp. ap. Non. 505, 7 (Com. Rel. v. 175 Rib.): suis utrisque superstitibus praesentibus istam viam dico, Leg. Form. ap. Cic. Mur. 12, 26:

binos habebam (scyphos): jnbeo promi utrosque,

Cic. Verr. 2, 4, 14, § 32:

duae fuerunt Ariovisti uxores... utraeque in eā fugā perierunt,

Caes. B. G. 1, 53:

hi utrique ad urbem imperatores erant (Q. Marcius et Q. Metellus),

Sall. C. 30, 4:

animus ferox inopia rei familiaris et conscientia scelerum, quae utraque eis artibus auxerat,

id. ib. 5, 7:

illa utrosque (patrem et aviam) intuens,

Tac. A. 16, 11; id. Or. 2:

palmas utrasque tetendit,

Verg. A. 6, 685:

quod utrorum Dionysiorum opibus Corinthi saepe adjuti fuerant,

Nep. Timol. 2, 2:

utrique (Mithridates et Datames) locum qui explorarent mittunt,

id. Dat. 2, 2:

laudare senis utraque consilia,

Liv. 9, 12, 2:

utrisque consulibus Italia decreta est,

id. 27, 22, 2:

in invidiā censores cum essent... Cn. Baebius diem ad populum utrisque dixit,

id. 29, 37, 17; 32, 17, 15; 34, 25, 5;

42, 54, 8: Suillium accusandis utrisque immittit,

Tac. A. 11, 1 init.:

Natalem multa cum Scaevino collocutum, et esse utrosque C. Pisonis intimos,

id. ib. 15, 55 fin.:

pater filiam, avia neptem, illa utrosque intuens,

id. ib. 16, 11:

nam Mago Cambyses aures utrasque praeciderat,

Just. 1, 9, 17; 9, 7, 8:

crederes imperatum, ut acies utraeque tela cohiberent,

Curt. 7, 4, 35.—Hence,

ŭtrōquĕ, adv.

Lit., of place, to both places, parts, or sides, in both directions:

utroque citius quam vellemus, cursum confecimus,

Cic. Att. 5, 12, 1:

exercitus utroque ducti,

Liv. 8, 29, 7:

jactantem utroque caput,

Verg. A. 5, 469:

nunc huc, nunc illuc et utroque sine ordine curro,

Ov. H. 10, 19:

nescit, utro potius ruat, et ruere ardet utroque,

id. M. 5, 166. —

Transf., in both directions, in either point of view, both ways, etc.:

auctores utroque trahunt,

Liv. 1, 24, 1:

medium maxime et moderatum utroque consilium,

id. 2, 30, 1:

utroque firmiores qui in callibus versentur,

Varr. R. R. 2, 10, 1.—

Esp., connected with versum ( vorsum; sometimes written in one word, utroqueversum):

utroque vorsum rectum est ingenium meum,

Plaut. Capt. 2, 3, 8: accidit, ut quaedam vocabula ambigua sint et utroque versum dicantur, i. e. in a twofold sense, denoting augmentation or diminution, Gell. 5, 12, 10.—

ŭtrasquĕ, adv. (acc. to the analogy of alias, alteras), both times (ante-class.): in Hispaniā pugnatum bis: utrasque nostri loco moti, Cass. Hem. ap. Non. 183, 24; Caecil. ib. 183, 25.