per-hīlum

per-hīlum, ī, n., sehr wenig, Lucr. 6, 576.

    Nihil, n. g. componitur ex non et hilum, per apocopen. Author Georgius Valla. Putauerim tamen Nihilum ex ni, id est ne, et hilum componi: vt sit nihilum, quasi ni hilum quidem, vel ne hilum quidem. Praeterea ex nihilum, per apocopen fit Nihil: per syncopen, nilum. Lucret. Rien, Neant, Nulle chose.

\

    Nihil abest quin sim miserrimus. Cic. Il ne s'en fault rien.

\

    Nihil ad illum. Terent. Ce n'est rien au pris, ou à la comparaison de cestuy là.

\

    Nihil ad te. Terentius. Tu n'en as que faire, Cela ne te touche en rien.

\

    - omitto proloqui: Nam nihil ad hanc rem est Antipho. Terent. Ce n'est rien à propos.

\

    Nihil aliud quam. Sueton. Ad horam somni nihil aliud quam secreto solus deambulabat. Il ne faisoit que se pourmener seul jusques à l'heure du dormir.

\

    Nihil admodum territus. Liu. Il ne fut pas beaucoup espovanté.

\

    Nihil agere. Cic. Ne faire chose qui vaille, Perdre sa peine, Perdre temps.

\

    Illa nocte nihil praeterquam vigilatum est. Liu. On ne feit que veiller.

\

    Nihil amplius quam continere se statuit. Sueton. Il arresta et conclut de ne faire autre chose que de, etc.

\

    Si quicquam mentitum inuenies, occidito. S. nihil audio. Je n'ay que faire de ce que tu dis, Je n'en veulx plus rien ouyr.

\

    Nihil cessauisti vsque adhuc, vt filiam ab eo abduceres. Terent. Tu n'as cessé jusques à present de tascher à, etc.

\

    Nihil mihi cum illo fuit. Terentius. Je n'ay en rien à faire avec luy.

\

    Nihil desydero. Plaut. Je ne desire point.

\

    Cuius folia nihil ab Indico nardo distant. Plin. Duquel les fueilles ne sont en rien differentes de, etc.

\

    Nihil est. Plaut. Cela n'est rien, Il n'y a pas fort affaire à faire cela.

\

    Nobis autem in hac causa nihil aliud opus est, nisi te ius instituto tuo dicere. Cic. Nous n'avons que faire en ceci, sinon que, etc.

\

    Nihil est, pro Nulla est spes. Terentius, Nam quod sperem de argento, aut posse postulem me fallere, Nihil est. Il n'y a point d'esperance de le povoir faire.

\

    At nihil est, ignotum ad illum mittere, operam luseris. Plaut. Ce n'est rien, Tu pers ta peine.

\

    Nihil est quod, pro, non est opus. Terentius, Nihil est quod dicas mihi, alium quaerebam. Il ne fault point que tu me die, etc.

\

    Quare nihil est quod ex tanto comitatu virorum amplissimorum ne vnum abstrahas. Cic. Il ne fault point que tu, etc.

\

    Nihil est quod illi non prosequantur suis argutiis. Cic. Il n'y a rien que, etc.

\

    - nihil hercle hoc quidem, Praeut alia dicam tu quae nunquam feceris. Plaut. Ce n'est rien au pris.

\

    Nihil, Responsio. Terent. Nunquid est quod opera mea vobis opus sit? G. nihil. verum abi domum. Rien.

\

    Nihil facilius. Terent. Il n'est rien plus facile.

\

    Nihil festinare. Cic. Ne se haster point.

\

    Ego quid agas nihil intelligo. Terent. Je ne puis entendre que c'est que tu fais.

\

    Nihil interest dactylus sit extremus, an creticus. Cic. Il n'y a point de difference, etc.

\

    Cum Pompeius ita contendisset, vt nihil vnquam magis, vt cum Crasso redirem in gratiam. Cic. Jamais rien plus.

\

    Nihil minus. Cic. Illi corporis commodis compleri beatam vitam putant: nostri nihil minus. Rien moins, Point, Nullement, Tout le contraire.

\

    Ita tamen, vt nihil minus velim, quam Pomponiam et puerum versari in timore ruinae. Cic. Mais c'est à la charge qu'il n'y a rien que tant me desplaist, ou que moins je vueille, que, etc.

\

    Nihil minus. Terentius, - at apud nos hic mane, dum redeat ipsa. C. Nihil minus. Je n'en feray rien.

\

    Nunc ita tempus est mihi, vt cupiam filiam: olim nihil minus. Terent. Rien moins.

\

    Nihil moror. Plautus, Salutem tuam nihil moror. Je n'ay que faire de ton salut.

\

    Imo etiam porro, si vis, dicam. L. nihil moror. Plaut. Ce m'est tout un, Je ne m'en soulcie point.

\

    Te demiror Chreme, qui here tantum biberis. C. nihil nimis. Terent. Point trop.

\

    Nihil nisi sapientia es. Terent. Ce n'est rien que toute sagesse de toy.

\

    Nihil non ad rationem dirigebat Antonius. Cic. Il addressoit toutes choses à, etc.

\

    Illa causa nihil ocyus venit. Plaut. Point plustost.

\

    Pro frumento nihil soluit omnino. Cic. Rien du monde.

\

    Nihil opus est resciscat. Plaut. Il n'est ja besoing qu'il le scache.

\

    Nihil pretio parsit, filio dum parceret. Plaut. Il n'a rien espargné.

\

    Nihil hanc ferre poterit. Plaut. Il ne pourra nullement endurer ceste ci.

\

    Nihil mihi potius fuit, quam vt Masinissam conuenirem. Cic. Il n'y avoit chose que je desirasse tant, que de parler à, etc.

\

    Nihil mihi propius quam vt perirem. Plaut. Il ne s'en est de rien fallu que je ne, etc.

\

    Nihil prorsus. Terent. Rien du monde.

\

    Nihil tibi quicquam credo. Terent. Je ne te croy nullement.

\

    Mea nihil refert, dum potiar modo. Terentius. Je n'en ay que faire.

\

    Quo sim facturus pacto, nihil etiam scio. Plaut. Je n'en scay rien.

\

    Ita accurate, vt nihil posset supra. Subaudi esse, vel addi. Cic. On ne le pourroit faire plus soigneusement.

\

    Nihil circuitione vsus es. Terent. Tu n'as point usé de, etc.

\

    Oratio scripta elegantissime sententiis, verbis, vt nihil possit vltra. Cic. Tellement qu'il est impossible de plus.

\

    In Pamphilo vt nihil sit morae. Terent. Qu'il ne tienne point à Pamphile.

\

    - mihi nunc nihil rerum omnium est Quod malim, quam me hoc falso suspicarier. Terent. Il n'y a chose que j'aimasse mieulx, etc.

\

    Nihildum audieramus. Cic. Nous n'avions encores rien ouy.

nĭhil, or (ante-class. and post-Aug.) contr. nīl, n. indecl.; and nĭhĭlum, or contr. nīlum, i, n. [ne-hilum, not the least; v. hilum].

nĭhil, nothing:

nihil est agriculturā melius, nihil uberius,

Cic. Off. 1, 42, 151:

de re publicā nihil loquebantur,

id. Q. Fr. 3, 8, 4.—

Nihil agere, to accomplish nothing:

nil agis,

Plaut. Trin. 4, 2, 134:

nihil agis dolor! quamvis sis molestus, numquam te esse confitebor malum,

Cic. Tusc. 2, 25, 61:

nihil ergo agebat Q. Maximus? nihil L. Paulus? ceteri senes nihil agebant?

id. Sen. 6, 15; id. Rosc. Am. 45, 131; Hor. S. 1, 9, 15; Luc. 7, 809; Vell. 2, 66, 3.—In like manner, nihil per aliquem (sc. agere):

nihil per Senatum, multa et magna per populum et absente populo et invito,

Cic. Phil. 1, 2, 6; Tac. Agr. 19.—

Of persons:

victor, quo nihil erat moderatius,

Cic. Fam. 4, 4, 2:

ita tibi persuadeas, mihi te carius nihil fuisse,

id. ib. 14, 3, 5:

nihil est tam miserabile, quam ex beato miser,

id. Part. 17, 57; Tac. H. 1, 79; Nep. Alcib. 1, 1.—

Nihil, nec.. nec (without destroying the negation):

nihil me nec subterfugere voluisse reticendo, nec obscurare dicendo,

Cic. Clu. 1, 1; v. neque.—

Nihil non, everything:

nihil non ad rationem dirigebat,

Cic. Brut. 37, 140:

nihil non arroget armis,

Hor. A. P. 122; Nep. Att. 19, 3.—

Non nihil and haud nihil, something, somewhat:

non nihil, ut in tantis malis, est profectum,

Cic. Fam. 12, 2, 2:

non nihil me consolatur, cum recordor,

id. ib. 4, 14, 2:

haud nihil,

Ter. Eun. 4, 2, 13:

haud nihil ambigam,

I may be somewhat in doubt, Liv. 1, 3.—

Nihil quidquam or nihil unum, nothing whatever, nothing at all:

nil ego tibi hodie consili quicquam dabo,

Plaut. Bacch. 4, 9, 113:

sine studio nihil quidquam egregium nemo umquam assequetur,

Cic. de Or. 1, 30, 134:

Rhodiis ut nihil unum insigne, ita omnis generis dona dedit,

Liv. 41, 20, 7:

si nihil aliud,

if there were nothing else, id. 3, 19, 7; 30, 35, 8.—

With gen.:

nihil mali,

Cic. Att. 8, 4, 2:

nihil novi,

id. Fam. 2, 14, 1:

nihil humanarum rerum,

id. Red. Quir. 5, 1:

nihil est lucri quod me hodie facere mavelim, quam,

Plaut. Bacch. 4, 8, 18.—Adjectives also, of the second declension as well as of the third, are not unfrequently joined to nihil in the same case, as nihil honestum, lautum, forte, illustre:

nihil exspectatione vestrā dignum dico,

Cic. de Or. 1, 31, 137.—

Nihil, or mhil aliud, with nisi, quam, praeter, praeterquam, etc., nothing else than, nothing except, nothing but:

tu, quantus quantus, nihil nisi sapientia es,

Ter. Ad. 3, 3, 40:

amare nihil aliud est, nisi eum ipsum diligere, quem ames,

Cic. Lael. 27, 100:

si nihil aliud fecerunt, nisi rem detulerunt, etc.,

id. Rosc. Am. 37, 108:

ut nihil aliud, quam de hoste cogitet,

id. Imp. Pomp. 22, 64:

nihil tibi deest praeter voluntatem,

nothing except, id. Fam. 4, 7, 3:

puto te existimare, me ex his miseriis nihil aliud quaerere, nisi ut homines intellegant, etc.,

id. ib. 2, 16:

qui nihil praeterquam de vitā cogitarent, Auct. B. Alex. 8.—Sometimes, in this connection, elliptically: Herdonius, si nihil aliud, hostem se fatendo prope denuntiavit, ut, etc.,

Liv. 3, 19, 6:

si nihil aliud, vulneribus certe ferrum hostile hebetarent,

id. 30, 35, 8:

illā quidem nocte nihil praeterquam vigilatum est in urbe,

id. 3, 26; Suet. Aug. 83.—Hence, as adv.: nihil aliud quam, only:

nihil aliud quam prendere prohibito,

Liv. 2, 29, 4:

is intromissus in castra nihil aliud quam hoc narrāsse fertur,

id. 2, 32, 8:

nihil aliud quam in populationibus res fuit,

id. 2, 49, 9 al. —

Nihil... quin or quominus, nothing whereby: nihil praetermisi... quin Pompeium a Caesaris conjunctione avocarem, I have omitted nothing that might separate, Cic. Phil. 2, 10, 23:

nihil moror, quominus decemviratu abeam,

Liv. 3, 54:

nihil facere oportet, quominus excedat, etc.,

Cels. 3, 27, 4.—

Nihil est quod, cur, quamobrem, etc., there is no reason why I ( you, etc.) need not:

nihil est jam, quod tu mihi succenseas,

Plaut. Merc. 2, 2, 46:

nihil est, quod adventum nostrum extimescas,

Cic. Fam. 9, 26, 4:

sed ego nunc nil est, cur me morer,

Plaut. Poen. 4, 2, 102:

nihil est, cur advenientibus te offerre gestias,

Cic. Fam. 6, 20, 1:

nihil excogitem, quamobrem Oppianico damnari necesse sit?

id. Clu. 26, 70.—

Nihil est, ut, there is nothing that:

nihil fuit in Catulis, ut eos exquisito judicio putares uti litterarum,

Cic. Off. 1, 37, 133.—

Nihil est, it is of no use, to no purpose, in vain:

at ego ab hac puerum reposcam, ne mox infitias eat. Nihil est. Nam ipsa haec ultro, ut factum est, fecit omnem rem palam,

Plaut. Truc. 4, 3, 76: at nihil est, ignotum ad illum mittere: operam luseris. id. Capt. 2, 2, 94; Hor. S. 2, 3, 6.—In a question:

usque adeo nihil est, quod nostra infantia caelum hausit Aventini?

Juv. 3, 84.—

Nihil ad me (sc. pertinet):

recte an secus, nihil ad nos: aut si ad nos, nihil ad hoc tempus,

Cic. Pis. 28, 68; cf. Ter. And. 1, 2, 16; also, nihil ad, nothing to, nothing in comparison with:

nihil ad Persium,

Cic. de Or. 2, 6, 25; id. Leg. 1, 2, 6:

nihil ad tuum equitatum, Caesar, sed ex eis, quos habuit, electos,

id. Deiot. 8, 24.—

Nihil minus, nothing less so, i. e. by no means, not at all:

cadit ergo in virum bonum mentiri, fallere? nihil minus,

Cic. Off. 3, 20, 81:

an Gallos existimatis hic versari animo demisso atque humili? nihil vero minus,

id. Font. 11, 23.—

Nihil dum, nothing as yet:

quamquam nihil dum audieramus, nec ubi esses, nec, etc.,

Cic. Fam. 12, 7, 2; id. Att. 7, 12, 4.—

Nihil mihi cum illo est, I have nothing to do with him:

tecum nihil rei nobis Demipho est,

Ter. Phorm. 2, 3, 74; Ov. F 2, 308.—

Nihil esse, to be nothing or nobody, to have no power, to be of no use, Cic. Div. in Caecil. 14, 47; id. Fam. 7, 27, 2; 7, 33, 1; Ter. And. 2, 1, 14:

aliquem nihil putare,

to esteem meanly, Cic. Sest. 53, 114 (B. and K. nihili):

accepimus eum nihil hominis esse,

a worthless fellow, id. Tusc. 3, 32, 77; but de Attio Dionysio nihil puto esse, nothing about him, i. e. no news of him, id. Fam. 12, 30, 5.—

Aut nihil aut paulum, little or nothing (Gr. oligon ê ouden):

aut nihil aut paulo cui tum concedere digna,

Cat. 68, 131.—

Adverb.

Not (as a strengthened non), in nothing, in no respect, not at all:

me nihil poenitet,

Plaut. Bacch. 5, 2, 63; id. Mil. 4, 2, 16:

conjecturā nihil opus est,

Cic. Rosc. Am. 37, 107; Ter. And. 4, 1, 14:

beneficio isto legis nihil utitur,

Cic. Agr. 2, 23, 61:

de fratre nihil ego te accusavi,

id. Fam. 14, 1, 4:

Thebani nihil moti sunt,

Liv. 42, 46; 3, 65; 6, 38; 49; Sall. C. 16, 5:

nihil miror,

Quint. 2, 17, 15; 6, 1, 38.—

To no purpose, in vain:

herele hanc quidem Nihil tu amassis: mihi haec desponsa est,

Plaut. Mil. 4, 2, 16.—

For no reason: quorsum tandem aut cur ista quaeris? M Nihil sane, nisi ne nimis diligenter anquiras, Cic. Leg. 1, 1, 4. —

nĭhĭlum, i (contr. form nīlum, Lucr. 1, 159; Hor. S. 1, 5, 67), n., nothing:

erit aliquid, quod aut ex nihilo oriatur, aut in nihilum subito occidat,

Cic. Div. 2, 16, 37:

ut de nihilo quippiam fiat,

id. Fat. 9, 18:

interire in nihilum,

id. Ac. 1, 7, 27:

venire ad nihilum,

id. Fam. 11, 12, 1:

ad nihilum recidere,

id. Phil. 7, 8, 27: quam mihi ista pro nihilol id. Att. 14, 9, 1:

aliquid pro nihilo putare,

id. Div. in Caecil. 7, 24; cf. id. Verr. 2, 2, 16, § 40.—

Nihili, of no value, worthless:

quem putamus esse non hili, dicimus nihili,

Varr. L. L. 10, § 81 Müll.; cf.: nihili, qui nec hili quidem est. Paul. ex Fest. p. 175 Müll.:

unde is nihili? ubi fuisti?

Plaut. Cas. 2, 3, 29: nihili est autem suum Qui officium facere immemor est. id. Ps. 4, 7, 2:

homo nihili factus,

unmanned, id. Mil. 5, 16.—Hence, nihili pendere or facere, to esteem as nothing, Plaut. Men. 5, 7, 4; id. Ps. 4, 7, 1; Ter. Eun. 1, 2, 14.—

De nihilo, for nothing, without cause or reason, Plaut. Curc. 4, 1, 17:

mali rem exempli esse, de nihilo hospites corripi,

Liv. 34, 61; 30, 29.—

Nihilo, with compp., by nothing, no: nihilo pluris, quam si, etc., no more than if, etc., Plaut. Bacch. 3, 4, 21:

nihilo minus,

id. Men. 5, 5, 49:

Phaedriae esse nilo minus amicum quam Antiphoni,

Ter. Phorm. 4, 2, 7 (but minus nihilo, less than nothing, id. ib. 3, 3, 2):

nihilo benevolentior,

Cic. Fam. 3, 12, 4:

nihilo major,

id. ib. 6, 3, 4:

nihilo tamen setius,

Caes. B. G. 5, 4 and 7:

nihil segnius,

Liv. 6, 38.—Esp. as adv.: nĭhĭlō mĭnus, or, in one word, nĭhĭlōmĭnus, none the less, no less, nevertheless, notwith standing.

In gen.:

minus dolendum fuit re non perfectā, sed puniendum certe nihilo minus,

Cic. Mil. 7, 19; id. Phil. 5, 9, 26; Quint. 8, 3, 85.—

With si, etsi, quamvis, quamquam, ut, etc.:

in iis rebus, quae nihilo minus, ut ego absim, confici possunt,

Cic. Fam. 10, 2, 2:

nihilo minus eloquentiae studendum est, etsi ea quidam perverse abutuntur,

id. Inv. 1, 4, 5; Caes. B. C. 3, 17:

alia sunt, quae quamvis nolit accidere, nihilominus laudat,

Sen. Ep. 66, 44:

si nihil fiet, nihilominus, etc.,

Cato, R. R. 39, 2.—

Strengthened by tamen:

nihilominus ego hoc faciam tamen,

Ter. Heaut. 5, 3, 10; Cic. Fam. 4, 13, 5; Caes. B. C. 3, 17.—

Nihilo aliter, no otherwise:

ego isti nihilo sum aliter ac fui,

Ter. Phorm. 3, 2, 45.—

Transf., adverb., for non, not, by no means:

nihilum metuenda timere,

Hor. S. 2, 3, 53. —

nīl, nothing, no (rare and mostly poet.;

in Cic. not at all): nil intra est oleam, nil extra est in nuce durum,

Hor. Ep. 2, 1, 31; id. C. 4, 4, 73:

nil sanguinis,

no drop of blood, Ov. M. 13, 266:

nil sui,

nothing proper, id. ib. 3, 435; Vulg. Prov. 10, 2 (in Caes. B. G. 5, 29, the true reading is nihil):

hoc ridere meum, tam nil, nulla tibi vendo Iliade,

such a trifle, Pers. 1, 122.—

Transf. as adv., not at all, by no means:

nil opus est verbis,

Lucr. 5, 263:

ut nil umor abundet,

id. 5, 265; 1, 266:

nil pictis timidus navita puppibus Fidit,

Hor. C. 1, 14, 14.—

nīlum, abl. nīlo, nothing (Lucretian):

ad nilum revorti,

Lucr. 1, 237; so id. 1, 673; 791; 797; 2, 756;

864: nil igitur fieri de nilo posse,

id. 1, 205; 266.

nĭhil, or (ante-class. and post-Aug.) contr. nīl, n. indecl.; and nĭhĭlum, or contr. nīlum, i, n. [ne-hilum, not the least; v. hilum].

nĭhil, nothing:

nihil est agriculturā melius, nihil uberius,

Cic. Off. 1, 42, 151:

de re publicā nihil loquebantur,

id. Q. Fr. 3, 8, 4.—

Nihil agere, to accomplish nothing:

nil agis,

Plaut. Trin. 4, 2, 134:

nihil agis dolor! quamvis sis molestus, numquam te esse confitebor malum,

Cic. Tusc. 2, 25, 61:

nihil ergo agebat Q. Maximus? nihil L. Paulus? ceteri senes nihil agebant?

id. Sen. 6, 15; id. Rosc. Am. 45, 131; Hor. S. 1, 9, 15; Luc. 7, 809; Vell. 2, 66, 3.—In like manner, nihil per aliquem (sc. agere):

nihil per Senatum, multa et magna per populum et absente populo et invito,

Cic. Phil. 1, 2, 6; Tac. Agr. 19.—

Of persons:

victor, quo nihil erat moderatius,

Cic. Fam. 4, 4, 2:

ita tibi persuadeas, mihi te carius nihil fuisse,

id. ib. 14, 3, 5:

nihil est tam miserabile, quam ex beato miser,

id. Part. 17, 57; Tac. H. 1, 79; Nep. Alcib. 1, 1.—

Nihil, nec.. nec (without destroying the negation):

nihil me nec subterfugere voluisse reticendo, nec obscurare dicendo,

Cic. Clu. 1, 1; v. neque.—

Nihil non, everything:

nihil non ad rationem dirigebat,

Cic. Brut. 37, 140:

nihil non arroget armis,

Hor. A. P. 122; Nep. Att. 19, 3.—

Non nihil and haud nihil, something, somewhat:

non nihil, ut in tantis malis, est profectum,

Cic. Fam. 12, 2, 2:

non nihil me consolatur, cum recordor,

id. ib. 4, 14, 2:

haud nihil,

Ter. Eun. 4, 2, 13:

haud nihil ambigam,

I may be somewhat in doubt, Liv. 1, 3.—

Nihil quidquam or nihil unum, nothing whatever, nothing at all:

nil ego tibi hodie consili quicquam dabo,

Plaut. Bacch. 4, 9, 113:

sine studio nihil quidquam egregium nemo umquam assequetur,

Cic. de Or. 1, 30, 134:

Rhodiis ut nihil unum insigne, ita omnis generis dona dedit,

Liv. 41, 20, 7:

si nihil aliud,

if there were nothing else, id. 3, 19, 7; 30, 35, 8.—

With gen.:

nihil mali,

Cic. Att. 8, 4, 2:

nihil novi,

id. Fam. 2, 14, 1:

nihil humanarum rerum,

id. Red. Quir. 5, 1:

nihil est lucri quod me hodie facere mavelim, quam,

Plaut. Bacch. 4, 8, 18.—Adjectives also, of the second declension as well as of the third, are not unfrequently joined to nihil in the same case, as nihil honestum, lautum, forte, illustre:

nihil exspectatione vestrā dignum dico,

Cic. de Or. 1, 31, 137.—

Nihil, or mhil aliud, with nisi, quam, praeter, praeterquam, etc., nothing else than, nothing except, nothing but:

tu, quantus quantus, nihil nisi sapientia es,

Ter. Ad. 3, 3, 40:

amare nihil aliud est, nisi eum ipsum diligere, quem ames,

Cic. Lael. 27, 100:

si nihil aliud fecerunt, nisi rem detulerunt, etc.,

id. Rosc. Am. 37, 108:

ut nihil aliud, quam de hoste cogitet,

id. Imp. Pomp. 22, 64:

nihil tibi deest praeter voluntatem,

nothing except, id. Fam. 4, 7, 3:

puto te existimare, me ex his miseriis nihil aliud quaerere, nisi ut homines intellegant, etc.,

id. ib. 2, 16:

qui nihil praeterquam de vitā cogitarent, Auct. B. Alex. 8.—Sometimes, in this connection, elliptically: Herdonius, si nihil aliud, hostem se fatendo prope denuntiavit, ut, etc.,

Liv. 3, 19, 6:

si nihil aliud, vulneribus certe ferrum hostile hebetarent,

id. 30, 35, 8:

illā quidem nocte nihil praeterquam vigilatum est in urbe,

id. 3, 26; Suet. Aug. 83.—Hence, as adv.: nihil aliud quam, only:

nihil aliud quam prendere prohibito,

Liv. 2, 29, 4:

is intromissus in castra nihil aliud quam hoc narrāsse fertur,

id. 2, 32, 8:

nihil aliud quam in populationibus res fuit,

id. 2, 49, 9 al. —

Nihil... quin or quominus, nothing whereby: nihil praetermisi... quin Pompeium a Caesaris conjunctione avocarem, I have omitted nothing that might separate, Cic. Phil. 2, 10, 23:

nihil moror, quominus decemviratu abeam,

Liv. 3, 54:

nihil facere oportet, quominus excedat, etc.,

Cels. 3, 27, 4.—

Nihil est quod, cur, quamobrem, etc., there is no reason why I ( you, etc.) need not:

nihil est jam, quod tu mihi succenseas,

Plaut. Merc. 2, 2, 46:

nihil est, quod adventum nostrum extimescas,

Cic. Fam. 9, 26, 4:

sed ego nunc nil est, cur me morer,

Plaut. Poen. 4, 2, 102:

nihil est, cur advenientibus te offerre gestias,

Cic. Fam. 6, 20, 1:

nihil excogitem, quamobrem Oppianico damnari necesse sit?

id. Clu. 26, 70.—

Nihil est, ut, there is nothing that:

nihil fuit in Catulis, ut eos exquisito judicio putares uti litterarum,

Cic. Off. 1, 37, 133.—

Nihil est, it is of no use, to no purpose, in vain:

at ego ab hac puerum reposcam, ne mox infitias eat. Nihil est. Nam ipsa haec ultro, ut factum est, fecit omnem rem palam,

Plaut. Truc. 4, 3, 76: at nihil est, ignotum ad illum mittere: operam luseris. id. Capt. 2, 2, 94; Hor. S. 2, 3, 6.—In a question:

usque adeo nihil est, quod nostra infantia caelum hausit Aventini?

Juv. 3, 84.—

Nihil ad me (sc. pertinet):

recte an secus, nihil ad nos: aut si ad nos, nihil ad hoc tempus,

Cic. Pis. 28, 68; cf. Ter. And. 1, 2, 16; also, nihil ad, nothing to, nothing in comparison with:

nihil ad Persium,

Cic. de Or. 2, 6, 25; id. Leg. 1, 2, 6:

nihil ad tuum equitatum, Caesar, sed ex eis, quos habuit, electos,

id. Deiot. 8, 24.—

Nihil minus, nothing less so, i. e. by no means, not at all:

cadit ergo in virum bonum mentiri, fallere? nihil minus,

Cic. Off. 3, 20, 81:

an Gallos existimatis hic versari animo demisso atque humili? nihil vero minus,

id. Font. 11, 23.—

Nihil dum, nothing as yet:

quamquam nihil dum audieramus, nec ubi esses, nec, etc.,

Cic. Fam. 12, 7, 2; id. Att. 7, 12, 4.—

Nihil mihi cum illo est, I have nothing to do with him:

tecum nihil rei nobis Demipho est,

Ter. Phorm. 2, 3, 74; Ov. F 2, 308.—

Nihil esse, to be nothing or nobody, to have no power, to be of no use, Cic. Div. in Caecil. 14, 47; id. Fam. 7, 27, 2; 7, 33, 1; Ter. And. 2, 1, 14:

aliquem nihil putare,

to esteem meanly, Cic. Sest. 53, 114 (B. and K. nihili):

accepimus eum nihil hominis esse,

a worthless fellow, id. Tusc. 3, 32, 77; but de Attio Dionysio nihil puto esse, nothing about him, i. e. no news of him, id. Fam. 12, 30, 5.—

Aut nihil aut paulum, little or nothing (Gr. oligon ê ouden):

aut nihil aut paulo cui tum concedere digna,

Cat. 68, 131.—

Adverb.

Not (as a strengthened non), in nothing, in no respect, not at all:

me nihil poenitet,

Plaut. Bacch. 5, 2, 63; id. Mil. 4, 2, 16:

conjecturā nihil opus est,

Cic. Rosc. Am. 37, 107; Ter. And. 4, 1, 14:

beneficio isto legis nihil utitur,

Cic. Agr. 2, 23, 61:

de fratre nihil ego te accusavi,

id. Fam. 14, 1, 4:

Thebani nihil moti sunt,

Liv. 42, 46; 3, 65; 6, 38; 49; Sall. C. 16, 5:

nihil miror,

Quint. 2, 17, 15; 6, 1, 38.—

To no purpose, in vain:

herele hanc quidem Nihil tu amassis: mihi haec desponsa est,

Plaut. Mil. 4, 2, 16.—

For no reason: quorsum tandem aut cur ista quaeris? M Nihil sane, nisi ne nimis diligenter anquiras, Cic. Leg. 1, 1, 4. —

nĭhĭlum, i (contr. form nīlum, Lucr. 1, 159; Hor. S. 1, 5, 67), n., nothing:

erit aliquid, quod aut ex nihilo oriatur, aut in nihilum subito occidat,

Cic. Div. 2, 16, 37:

ut de nihilo quippiam fiat,

id. Fat. 9, 18:

interire in nihilum,

id. Ac. 1, 7, 27:

venire ad nihilum,

id. Fam. 11, 12, 1:

ad nihilum recidere,

id. Phil. 7, 8, 27: quam mihi ista pro nihilol id. Att. 14, 9, 1:

aliquid pro nihilo putare,

id. Div. in Caecil. 7, 24; cf. id. Verr. 2, 2, 16, § 40.—

Nihili, of no value, worthless:

quem putamus esse non hili, dicimus nihili,

Varr. L. L. 10, § 81 Müll.; cf.: nihili, qui nec hili quidem est. Paul. ex Fest. p. 175 Müll.:

unde is nihili? ubi fuisti?

Plaut. Cas. 2, 3, 29: nihili est autem suum Qui officium facere immemor est. id. Ps. 4, 7, 2:

homo nihili factus,

unmanned, id. Mil. 5, 16.—Hence, nihili pendere or facere, to esteem as nothing, Plaut. Men. 5, 7, 4; id. Ps. 4, 7, 1; Ter. Eun. 1, 2, 14.—

De nihilo, for nothing, without cause or reason, Plaut. Curc. 4, 1, 17:

mali rem exempli esse, de nihilo hospites corripi,

Liv. 34, 61; 30, 29.—

Nihilo, with compp., by nothing, no: nihilo pluris, quam si, etc., no more than if, etc., Plaut. Bacch. 3, 4, 21:

nihilo minus,

id. Men. 5, 5, 49:

Phaedriae esse nilo minus amicum quam Antiphoni,

Ter. Phorm. 4, 2, 7 (but minus nihilo, less than nothing, id. ib. 3, 3, 2):

nihilo benevolentior,

Cic. Fam. 3, 12, 4:

nihilo major,

id. ib. 6, 3, 4:

nihilo tamen setius,

Caes. B. G. 5, 4 and 7:

nihil segnius,

Liv. 6, 38.—Esp. as adv.: nĭhĭlō mĭnus, or, in one word, nĭhĭlōmĭnus, none the less, no less, nevertheless, notwith standing.

In gen.:

minus dolendum fuit re non perfectā, sed puniendum certe nihilo minus,

Cic. Mil. 7, 19; id. Phil. 5, 9, 26; Quint. 8, 3, 85.—

With si, etsi, quamvis, quamquam, ut, etc.:

in iis rebus, quae nihilo minus, ut ego absim, confici possunt,

Cic. Fam. 10, 2, 2:

nihilo minus eloquentiae studendum est, etsi ea quidam perverse abutuntur,

id. Inv. 1, 4, 5; Caes. B. C. 3, 17:

alia sunt, quae quamvis nolit accidere, nihilominus laudat,

Sen. Ep. 66, 44:

si nihil fiet, nihilominus, etc.,

Cato, R. R. 39, 2.—

Strengthened by tamen:

nihilominus ego hoc faciam tamen,

Ter. Heaut. 5, 3, 10; Cic. Fam. 4, 13, 5; Caes. B. C. 3, 17.—

Nihilo aliter, no otherwise:

ego isti nihilo sum aliter ac fui,

Ter. Phorm. 3, 2, 45.—

Transf., adverb., for non, not, by no means:

nihilum metuenda timere,

Hor. S. 2, 3, 53. —

nīl, nothing, no (rare and mostly poet.;

in Cic. not at all): nil intra est oleam, nil extra est in nuce durum,

Hor. Ep. 2, 1, 31; id. C. 4, 4, 73:

nil sanguinis,

no drop of blood, Ov. M. 13, 266:

nil sui,

nothing proper, id. ib. 3, 435; Vulg. Prov. 10, 2 (in Caes. B. G. 5, 29, the true reading is nihil):

hoc ridere meum, tam nil, nulla tibi vendo Iliade,

such a trifle, Pers. 1, 122.—

Transf. as adv., not at all, by no means:

nil opus est verbis,

Lucr. 5, 263:

ut nil umor abundet,

id. 5, 265; 1, 266:

nil pictis timidus navita puppibus Fidit,

Hor. C. 1, 14, 14.—

nīlum, abl. nīlo, nothing (Lucretian):

ad nilum revorti,

Lucr. 1, 237; so id. 1, 673; 791; 797; 2, 756;

864: nil igitur fieri de nilo posse,

id. 1, 205; 266.

dē-lībo, āvi, ātum, 1, v. a., to take off, take away a little from any thing; of food, to taste (class.).

Lit.:

parvam delibet ab aequore partem,

Lucr. 6, 622:

aliquid membrorum,

Varr. R. R. 2, 2, 16:

truncum,

Col. 2, 2, 26:

paululum carnis,

Petr. 136, 1; cf. cenas (opp. edere), Favor. ap. Gell. 15, 8 fin. —

Trop.

To take, enjoy, pluck, gather: flos delibatus populi Suadaeque medulla, the picked flower of the people, Enn. ap. Cic. Brut. 15, 58:

ut omni ex genere orationem aucuper et omnes undique flosculos carpam atque delibem,

cull, Cic. Sest. 56:

ex universa mente divina delibatos animos habere,

id. de Sen. 21, 78:

novum honorem,

to taste, enjoy, Liv. 5, 12; cf.:

honores parcissime,

Plin. Pan. 54, 3: oscula, Verg. A. 12, 434; Phaedr. 4, 24, 8:

artes,

Ov. F. 1, 169:

omnia narratione,

to touch upon, Quint. 4, 2, 55; cf. Plin. Pan. 38; Suet. Aug. 94: delibor, I am ripe for plucking, i. e. about to die, Vulg. 2 Tim. 4, 6. —

To take away, detract from, diminish:

neque úlla Res animi pacem delibat,

Lucr. 3, 24:

de laude jejuni hominis delibare quicquam,

Cic. Fam. 10, 21, 2:

aliquid de honestate,

id. Inv. 2, 58, 174:

de gloria sua,

id. ib. 2, 39, 115:

de virginitatis integritate,

Flor. 2, 6, 40; cf.:

castitatem virginis,

Val. Max. 9, 1, 2 ext.:

pudicitiam,

Suet. Aug. 68:

nec vitam ducendo demimus hilum Tempore de mortis nec delibare valemus,

Lucr. 3, 1088 al. — Poet., transf.:

Delibata deum per te tibi numina sancta Saepe oberunt,

disparaged, Lucr. 6, 70; cf.:

ille (Gracchus) nulla voce delibans insitam virtutem concidit tacitus,

Auct. Her. 4, 55, 68.

dēmo, mpsi (msi), mptum (mtum), 3, v. a. [contr. from de-emo; cf. adimo and abemito], to take off, take away, to withdraw, subtract, remove (class. and very freq.; for syn. cf.: adimo, eripio, furor, rapio, prehendo, capio, sumo, excipio).

Lit.:

addita demptaque quaedam,

Lucr. 2, 770; cf.:

cum aliquid additur aut demitur,

Cic. Ac. 2, 16:

si quid ad eas (leges) addi demi mutarive vellet,

Liv. 31, 11 fin.:

lubet scire quantum auri erus sibi dempsit,

Plaut. Bac. 4, 4, 14 (for which, shortly after, sibi novem abstulit):

aurum sibi,

Ter. Eun. 4, 1, 13:

secures de fascibus,

Cic. Rep. 2, 31; so,

clipea de columnis,

Liv. 40, 51: de capite ( from the sum total) medimna DC, Cic. Verr. 2, 3, 33; cf. ib. 35 (twice): una dempta uncia deunx, dextans dempto sextante, dodrans dempto quadrante, bes dempto triente, Varr. L. L. 5, § 172 Müll.:

de stipendio equitum aera,

Liv. 7, 41:

non hilum de tempore mortis,

Lucr. 3, 1100; cf.:

partem de die,

Hor. Od. 1, 1, 20; Ov. Tr. 5, 2, 20 et saep.:

quam minimum ex osse,

Cels. 8, 4; cf.:

aliquid ex cibo,

id. 6, 6, 16:

fetus ab arbore,

Ov. H. 20, 9; cf.:

sucum a vellere,

id. A. A. 3, 214.—With simple abl.:

fetus arbore,

id. M. 14, 689:

juga equis,

id. ib. 7, 324; id. F. 2, 74; cf.:

juga bobus,

Hor. Od. 3, 6, 42:

vincla pedibus,

Ov. M. 3, 168; cf.:

vincula nobis,

id. F. 3, 320:

nubem supercilio,

Hor. Ep. 1, 18, 94 et saep.:

soleas (when about to recline at table),

Plaut. Truc. 2, 4, 16; cf.: Ov. A. A. 2, 212: haec (epistola) casu ad turrim adhaesit... dempta ad Ciceronem defertur, *Caes. B. C. 5, 48, 8:

odorem vino,

Cato R. R. 110:

barbam,

to shave, Suet. Caes. 67.—

Trop.:

nulla dies nobis maerorem e pectore demet,

Lucr. 3, 921; so,

mihi et tibi et illis molestiam,

Ter. Ad. 5, 3, 33:

nobis acerbam necessitudinem,

Sall. J. 102, 5:

plus dignitatis patribus (with detrahere, and opp. addere),

Liv. 2, 60:

silentia furto,

i. e. to disclose the theft, Ov. M. 2, 700 et saep.—Without a dat.:

metum omnem,

Ter. Ad. 4, 7, 18:

dolorem,

Lucr. 2, 21:

sollicitudinem,

Cic. Att. 11, 15 fin.:

curas his dictis,

Verg. A. 2, 775; 3, 153 et saep.:

ex dignitate populi (opp. adicere),

Liv. 34, 54; cf.:

de vi magistratus,

id. 3, 33 fin.:

lex ipsa per se dempto auctore,

even without its author, Liv. 2, 42; cf.:

dempto fine,

without end, Ov. Tr. 3, 11, 2:

addere aut demere ad haec (verba),

Vulg. 1 Mac. 8, 30.

nōn (old collat. forms noenum and noenu, cf. Lachm. ad Lucr. tom. 2, p. 149 sq.:

noenum pro non Lucilius lib. XXX.: sed tamen hoc dicas, quid est, si noenu molestum'st. Varro Epistola ad Fusium: si hodie noenum venis, cras quidem, etc.,

Non. 143, 33 sq.: noenum rumores ponebat ante salutem, Enn. ap. Macr. S. 6, 1; Ann. v. 314 Vahl.; so, noenum sperando cupide rem prodere summam, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 229 Müll.;

Ann. v. 411 ib.: noenum mecastor,

Plaut. Aul. 1, 1, 28: noenu necesse'st, Enn. ap. Cic. Div. 2, 62, 127;

Ann. v. 161 Vahl.: noenu potest,

Lucr. 3, 199 Lachm. N. cr.:

noenu queunt,

id. 4, 712), adv. [contr. from neoenum, i. e. nec unum, not one, like ne hilum, not any thing (cf. Engl. not, i. q. naught, Angl.-Sax. naht, contr. from ne-aht); cf. Germ. nein], not:

hocine agis an non?

Ter. And. 1, 2, 15:

non erat abundans, non inops tamen,

Cic. Brut. 67, 238:

non est ita, judices, non est profecto,

id. Fl. 22, 53:

cum ipsi auxilium ferre, si cupiant, non queant,

id. Rep. 1, 5, 9; 1, 2, 2:

eam (fugam) si nunc sequor, quonam? Cum illo non,

id. Att. 8, 3, 5.—

Non before negatives forms a weak affirmative, and before adverbs of emphatic assertion (as prorsus, omnino, etc.) a weak negative:

moveo nonnullis suspicionem, velle me navigare: quod tamen fortasse non nollem, si possem ad otium,

Cic. Fam. 2, 16, 2; so,

non nemo, non nihil, non nullus, v. h. vv: Res has non omnino quidem, sed magnam partem relinquere,

Cic. Fam. 9, 15, 3: so, non prorsus, etc.—

After negatives it forms a strong affirmative, and after the adverbs above named a strong negative:

nihil non ad rationem dirigebat,

Cic. Brut. 37, 140;

v. nemo, nihil, nullus: prorsus non arbitror,

id. Tusc. 4, 4, 8:

omnino non dicere,

Quint. 10, 7, 24.—

But the negative force of non is not destroyed by a following ne... quidem, or nec... nec: non fugio ne hos quidem mores. Cic. Verr. 2, 3, 90, § 210; Liv. 28, 42, 16:

non medius fidius prae lacrimis possum reliqua nec cogitare nec scribere,

Cic. Att. 9, 12, 1.—In a very few passages non is added to a negative to strengthen it (cf. Gr. ou mê):

nolle successum non patribus, non consulibus,

Liv. 2, 45, 5; id. 3, 11, 6:

nec sursum nec deorsum non cresco,

Petr. 58:

horam eximere nullam... non possumus,

Cic. Phil. 6, 3, 7; Plaut. Mil. 5, 18; id. Curc. 4, 4, 23; Plin. Ep. 4, 13, 8.—

Unus non = ne unus quidem:

unus enim vir Numantinus non fuit, qui in catenis duceretur,

Flor. 2, 18, 17.—

Per litoten, [p. 1215] emphatic, by no means, not at all, the reverse of:

non ignobilis tragicus,

Quint. 1, 12, 18:

non inimici mihi,

Curt. 7, 10, 7; esp. with sup.:

Cethegus homo non probatissimus,

Cic. Par. 5, 3, 40:

homo non aptissimus ad jocandum,

id. N. D. 2, 17, 47:

non minime commoveri,

id. Verr. 2, 4, 66, § 125:

tu me consiliario fortasse non imperitissimo usus esses,

id. Fam. 1, 9, 2.—

Non quod, non quo, not that, not as if:

non quod sola ornent, sed quod excellant,

Cic. Or. 39, 134: me non sane movet res publica;

non quo sit mihi quidquam carius: sed, etc.,

id. Att. 16, 15, 5:

non quo sit servulus unus, idem quod familia, verum quia,

id. Caecin. 20, 58.—

Non nisi, only:

non nisi vicinas tutus arārit aquas,

Ov. Tr. 3, 12, 36; v. nisi.—

Non vero, truly not:

non vero tam isti quam tu ipse nugator,

Cic. Sen. 9, 27.—

Non modo, non solum... sed or sed etiam, not only... but also:

non modo falsum illud esse, sed hoc verissimum,

Cic. Rep. 2, 44, 70; id. Lael. 15, 54;

v. modo and solum.—Sometimes sed is omitted: nec solum apud Caecinam: Fabii quoque Valentis, etc.,

Tac. H. 2, 27.—

Non modo (solum) non... sed or sed etiam, not only not... but even: sed ne... quidem... but not even:

ut non modo a mente non deserar, sed id ipsum doleam, me, etc.,

Cic. Att. 3, 15, 2:

hoc non modo non laudari, sed ne concedi quidem potest,

id. Mur. 3, 8:

tu id non modo non prohibebas, verum etiam approbabas,

id. Att. 16, 7, 3.—When the verb of the second clause is the common predicate of both clauses, the second non is omitted in the first clause:

talis vir non modo facere, sed ne cogitare quidem quidquam audebit,

Cic. Off. 3, 19, 77:

assentatio, quae non modo amico, sed ne libero quidem digna est,

id. Lael. 24, 89:

advena non modo vicinae sed ne Italicae quidem stirpis,

Liv. 1, 40, 2; 3, 24, 4; 6, 20, 2:

neque solum inscientiam meam, sed ne rerum quidem,

Cic. de Or. 1, 46, 203:

quod mihi non modo irasci, sed ne dolere quidem impune licet,

id. Att. 11, 24, 1:

non mentibus solum consipere, sed ne auribus quidem satis constare poterant,

Liv. 5, 42, 3; 4, 3, 11;

so with sed vix in the second clause: haec genera virtutum non solum in moribus nostris, sed vix jam in libris reperiuntur,

Cic. Cael. 17, 40:

non modo ad expeditiones sed vix ad quietas stationes viribus sufficiebant,

Liv. 3, 6, 8;

very rarely verum ne... quidem, instead of sed ne... quidem,

Cic. Rep. 3, 30, 42; id. Rosc. Am. 19, 54; cf. Zumpt, Gram. § 724.—

Non ita, non tam, not so very, not particularly:

simulacra non ita antiqua,

Cic. Verr. 2, 4, 49, § 109:

non ita lato interjecto mari,

id. Or. 8, 25:

non ita diu,

id. Brut. 66, 233:

quae nunc quidem non tam est in plerisque,

id. ib. 15, 58.—So, non fere, scarcely, hardly (v. fere):

non fere quisquam,

id. Verr. 2, 5, 71, § 182.—

Non si, not even if:

injussu tuo imperator, extra ordinem numquam pugnaverim, non si certam victoriam videam,

Liv. 7, 10; Sen. Ep. 59, 8; Hor. C. 2, 14, 5; so,

followed by idcirco (ideo, eo, propterea, etc.): non si Opimium defendisti, idcirco te isti bonum civem putabunt,

Cic. de Or. 2, 40, 170; id. Cael. 9, 21; id. Top. 16, 60; Liv. 3, 45, 8.—

For nedum, much less:

vix mehercule servis hoc eum suis, non vobis probaturum arbitrer,

Cic. Agr. 2, 9, 22.—

In an interrogation for nonne:

quid haec amentia significat? non vim? non scelus? non latrocinium?

Cic. Quint. 26, 82; id. Rosc. Com. 2, 5; id. Verr. 2, 4, 23, § 50.—

For ne ( poet. and in post-Aug. prose, regarded by Quint. as a solecism):

qui tamen dicat pro illo Ne feceris, Non feceris, in idem incidat vitium, quia alterum negandi est, alterum vetandi,

Quint. 1, 5, 50:

vos quoque non caris aures onerate lapillis... Munditiis capimur: non sint sine lege capilli,

Ov. A. A. 3, 129; id. P. 1, 2, 105:

non Teucros agat in Rutulos,

Verg. A. 12, 78:

non etiam sileas,

Hor. S. 2, 5, 91:

non sit, qui tollere curat,

id. A. P. 460:

non ancilla tuum jecur ulceret ulla puerve,

id. Ep. 1, 18, 72:

non dubitaveris,

Sen. Q. N. 1, 3, 3; so,

non credideris,

Rutil. Lup. 2, 9.—

With substantives coalescing to form one notion:

nec vero, aut quod efficeret aliquid, aut quod efficeretur, posse esse non corpus,

Cic. Ac. 1, 11, 40:

etiam non orator,

Quint. 2, 15, 17; 4, 1, 22: veri non dissimulator amoris, Ov. M. 5, 61:

quasi servitute praedii non possessori relicta,

Dig. 34, 1, 14 fin.:

non dominus,

ib. 43, 15, 7.—

As an answer, no:

aut etiam aut non respondere,

Cic. Ac. 2, 32, 104:

exhereditavitne (pater filium)? Non,

id. Rosc. Am. 19, 54; id. Verr. 1, 7, 20; id. Ac. 2, 30, 97; id. N. D. 1, 25, 70.—

In questions, non expresses surprise, and doubt of the possibility of denial (v. Madv. Gram. §

451): non sum ego servus Amphitruonis Sosia?

Plaut. Am. 1, 1, 247:

non tu scis, etc.?

id. ib. 2, 2, 71:

haec non turpe est dubitare philosophos, quae ne rustici quidem dubitant,

Cic. Off. 3, 19, 77; id. Leg. 3, 20, 47:

Quid? aviam tuam pater tuus non manifesto necavit,

id. Clu. 14, 40.