-
61 semipatens
sēmĭ-pătens, entis, adj. [pateo], standing half-open, half-open:vestibula,
Sid. Ep. 7, 6. -
62 tueor
tŭĕor, tuĭtus, 2 ( perf. only post-Aug., Quint. 5, 13, 35; Plin. Ep. 6, 29, 10; collat. form tūtus, in the part., rare, Sall. J. 74, 3; Front. Strat. 2, 12, 13; but constantly in the P. a.; inf. parag. tuerier, Plaut. Rud. 1, 4, 35; collat. form acc. to the 3d conj. tŭor, Cat. 20, 5; Stat. Th. 3, 151:I.tuĕris,
Plaut. Trin. 3, 2, 82:tuimur,
Lucr. 1, 300; 4, 224; 4, 449;6, 934: tuamur,
id. 4, 361:tuantur,
id. 4, 1004; imper. tuĕre, id. 5, 318), v. dep. a. [etym. dub.], orig., to see, to look or gaze upon, to watch, view; hence, pregn., to see or look to, to defend, protect, etc.: tueri duo significat; unum ab aspectu, unde est Ennii illud: tueor te senex? pro Juppiter! (Trag. v. 225 Vahl.);alterum a curando ac tutela, ut cum dicimus bellum tueor et tueri villam,
Varr. L. L. 7, § 12 Müll. sq.—Accordingly,To look at, gaze at, behold, watch, view, regard, consider, examine, etc. (only poet.; syn.: specto, adspicio, intueor): quam te post multis tueor tempestatibus, Pac. ap. Non. 407, 32; 414, 3:(β).e tenebris, quae sunt in luce, tuemur,
Lucr. 4, 312:ubi nil aliud nisi aquam caelumque tuentur,
id. 4, 434:caeli templa,
id. 6, 1228 al.:tuendo Terribiles oculos, vultum, etc.,
Verg. A. 8, 265; cf. id. ib. 1, 713:talia dicentem jam dudum aversa tuetur,
id. ib. 4, 362:transversa tuentibus hircis,
id. E. 3, 8:acerba tuens,
looking fiercely, Lucr. 5, 33; cf. Verg. A. 9, 794:torva,
id. ib. 6, 467.—With object-clause:II.quod multa in terris fieri caeloque tuentur (homines), etc.,
Lucr. 1, 152; 6, 50; 6, 1163.—Pregn., to look to, care for, keep up, uphold, maintain, support, guard, preserve, defend, protect, etc. (the predom. class. signif. of the word; cf.:► 1.curo, conservo, tutor, protego, defendo): videte, ne... vobis turpissimum sit, id, quod accepistis, tueri et conservare non posse,
Cic. Imp. Pomp. 5, 12:ut quisque eis rebus tuendis conservandisque praefuerat,
id. Verr. 2, 4, 63, 140:omnia,
id. N. D. 2, 23, 60:mores et instituta vitae resque domesticas ac familiares,
id. Tusc. 1, 1, 2:societatem conjunctionis humanae munifice et aeque,
id. Fin. 5, 23, 65:concordiam,
id. Att. 1, 17, 10: rem et gratiam et auctoritatem suam, id. Fam. 13, 49, 1:dignitatem,
id. Tusc. 2, 21, 48:L. Paulus personam principis civis facile dicendo tuebatur,
id. Brut. 20, 80:personam in re publicā,
id. Phil. 8, 10, 29; cf.: tuum munus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 1:tueri et sustinere simulacrum pristinae dignitatis,
Cic. Rab. Post. 15, 41:aedem Castoris P. Junius habuit tuendam,
to keep in good order, id. Verr. 2, 1, 50, § 130; cf. Plin. Pan. 51, 1:Bassum ut incustoditum nimis et incautum,
id. Ep. 6, 29, 10:libertatem,
Tac. A. 3, 27; 14, 60:se, vitam corpusque tueri,
to keep, preserve, Cic. Off. 1, 4, 11:antea majores copias alere poterat, nunc exiguas vix tueri potest,
id. Deiot. 8, 22:se ac suos tueri,
Liv. 5, 4, 5:sex legiones (re suā),
Cic. Par. 6, 1, 45:armentum paleis,
Col. 6, 3, 3:se ceteris armis prudentiae tueri atque defendere,
to guard, protect, Cic. de Or. 1, 38, 172; cf.:tuemini castra et defendite diligenter,
Caes. B. C. 3, 94:suos fines,
id. B. G. 4, 8:portus,
id. ib. 5, 8:oppidum unius legionis praesidio,
id. B. C. 2, 23:oram maritimam,
id. ib. 3, 34:impedimenta,
to cover, protect, Hirt. B. G. 8, 2.—With ab and abl.:fines suos ab excursionibus et latrociniis,
Cic. Deiot. 8, 22:domum a furibus,
Phaedr. 3, 7, 10: mare ab hostibus, Auct. B. Afr. 8, 2.—With contra:quos non parsimoniā tueri potuit contra illius audaciam,
Cic. Prov. Cons. 5, 11:liberūm nostrorum pueritiam contra inprobitatem magistratuum,
id. Verr. 2, 1, 58, § 153; Quint. 5, 13, 35; Plin. 20, 14, 54, § 152; Tac. A. 6, 47 (41).—With adversus:tueri se adversus Romanos,
Liv. 25, 11, 7:nostra adversus vim atque injuriam,
id. 7, 31, 3:adversus Philippum tueri Athenas,
id. 31, 9, 3; 42, 46, 9; 42, 23, 6:arcem adversus tres cohortes tueri,
Tac. H. 3, 78; Just. 17, 3, 22; 43, 3, 4.—In part. perf.:Verres fortiter et industrie tuitus contra piratas Siciliam dicitur,
Quint. 5, 13, 35 (al. tutatus):Numidas in omnibus proeliis magis pedes quam arma tuta sunt,
Sall. J. 74, 3.Act. form tŭĕo, ēre:2.censores vectigalia tuento,
Cic. Leg. 3, 3, 7:ROGO PER SVPEROS, QVI ESTIS, OSSA MEA TVEATIS,
Inscr. Orell. 4788.—tŭĕor, ēri, in pass. signif.:A.majores nostri in pace a rusticis Romanis alebantur et in bello ab his tuebantur,
Varr. R. R. 3, 1, 4; Lucr. 4, 361:consilio et operā curatoris tueri debet non solum patrimonium, sed et corpus et salus furiosi,
Dig. 27, 10, 7:voluntas testatoris ex bono et aequo tuebitur,
ib. 28, 3, 17.—Hence, tūtus, a, um, P. a. (prop. well seen to or guarded; hence), safe, secure, out of danger (cf. securus, free from fear).Lit.(α).Absol.:(β).nullius res tuta, nullius domus clausa, nullius vita saepta... contra tuam cupiditatem,
Cic. Verr. 2, 5, 15, § 39:cum victis nihil tutum arbitrarentur,
Caes. B. G. 2, 28:nec se satis tutum fore arbitratur,
Hirt. B. G. 8, 27; cf.:me biremis praesidio scaphae Tutum per Aegaeos tumultus Aura feret,
Hor. C. 3, 29, 63; Ov. M. 8, 368:tutus bos rura perambulat,
Hor. C. 4, 5, 17:quis locus tam firmum habuit praesidium, ut tutus esset?
Cic. Imp. Pomp. 11, 31:mare tutum praestare,
id. Fl. 13, 31:sic existimabat tutissimam fore Galliam,
Hirt. B. G. 8, 54:nemus,
Hor. C. 1, 17, 5:via fugae,
Cic. Caecin. 15, 44; cf.:commodior ac tutior receptus,
Caes. B. C. 1, 46:perfugium,
Cic. Rep. 1, 4, 8:tutum iter et patens,
Hor. C. 3, 16, 7:tutissima custodia,
Liv. 31, 23, 9:praesidio nostro pasci genus esseque tutum,
Lucr. 5, 874:vitam consistere tutam,
id. 6, 11:tutiorem et opulentiorem vitam hominum reddere,
Cic. Rep. 1, 2, 3: est et fideli tuta silentio Merces, secure, sure (diff. from certa, definite, certain), Hor. C. 3, 2, 25:tutior at quanto merx est in classe secundā!
id. S. 1, 2, 47:non est tua tuta voluntas,
not without danger, Ov. M. 2, 53:in audaces non est audacia tuta,
id. ib. 10, 544:externā vi non tutus modo rex, sed invictus,
Curt. 6, 7, 1:vel tutioris audentiae est,
Quint. 12, prooem. §4: cogitatio tutior,
id. 10, 7, 19:fuit brevitas illa tutissima,
id. 10, 1, 39:regnum et diadema tutum Deferens uni,
i. e. that cannot be taken away, Hor. C. 2, 2, 21: male tutae mentis Orestes, i. e. unsound, = male sanae, id. S. 2, 3, 137: quicquid habes, age, Depone tutis auribus, qs. carefully guarded, i. e. safe, faithful, id. C. 1, 27, 18 (cf. the opp.: auris rimosa, id. S. 2, 6, 46).— Poet., with gen.:(pars ratium) tuta fugae,
Luc. 9, 346.—With ab and abl.: tutus ab insidiis inimici, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 31, 2:(γ).ab insidiis,
Hor. S. 2, 6, 117:a periculo,
Caes. B. G. 7, 14:ab hoste,
Ov. H. 11, 44:ab hospite,
id. M. 1, 144:a conjuge,
id. ib. 8, 316:a ferro,
id. ib. 13, 498:a bello, id. H. (15) 16, 344: ab omni injuriā,
Phaedr. 1, 31, 9.—With ad and acc.:(δ).turrim tuendam ad omnis repentinos casus tradidit,
Caes. B. C. 3, 39:ad id, quod ne timeatur fortuna facit, minime tuti sunt homines,
Liv. 25, 38, 14:testudinem tutam ad omnes ictus video esse,
id. 36, 32, 6.—With adversus:(ε).adversus venenorum pericula tutum corpus suum reddere,
Cels. 5, 23, 3:quo tutiores essent adversus ictus sagittarum,
Curt. 7, 9, 2:loci beneficio adversus intemperiem anni tutus est,
Sen. Ira, 2, 12, 1:per quem tutior adversus casus steti,
Val. Max. 4, 7, ext. 2:quorum praesidio tutus adversus hostes esse debuerat,
Just. 10, 1, 7.—With abl.: incendio fere tuta est Alexandria, Auct. B. Alex. 1, 3.—b.Tutum est, with a subj. -clause, it is prudent or safe, it is the part of a prudent man:2.si dicere palam parum tutum est,
Quint. 9, 2, 66; 8, 3, 47; 10, 3, 33:o nullis tutum credere blanditiis,
Prop. 1, 15, 42:tutius esse arbitrabantur, obsessis viis, commeatu intercluso sine ullo vulnere victoriā potiri,
Caes. B. G. 3, 24; Quint. 7, 1, 36; 11, 2, 48:nobis tutissimum est, auctores plurimos sequi,
id. 3, 4, 11; 3, 6, 63.—As subst.: tūtum, i, n., a place of safety, a shelter, safety, security: Tr. Circumspice dum, numquis est, Sermonem nostrum qui aucupet. Th. Tutum probe est, Plaut. Most. 2, 2, 42:B.tuta et parvula laudo,
Hor. Ep. 1, 15, 42:trepidum et tuta petentem Trux aper insequitur,
Ov. M. 10, 714:in tuto ut collocetur,
Ter. Heaut. 4, 3, 11:esse in tuto,
id. ib. 4, 3, 30:ut sitis in tuto,
Cic. Fam. 12, 2, 3:in tutum eduxi manipulares meos,
Plaut. Most. 5, 1, 7:in tutum receptus est,
Liv. 2, 19, 6.—Transf., watchful, careful, cautious, prudent (rare and not ante-Aug.;a.syn.: cautus, prudens): serpit humi tutus nimium timidusque procellae,
Hor. A. P. 28:tutus et intra Spem veniae cautus,
id. ib. 266:non nisi vicinas tutus ararit aquas,
Ov. Tr. 3, 12, 36:id suā sponte, apparebat, tuta celeribus consiliis praepositurum,
Liv. 22, 38, 13:celeriora quam tutiora consilia magis placuere ducibus,
id. 9, 32, 3.—Hence, adv. in two forms, tūtē and tūtō, safely, securely, in safety, without danger.Posit.(α).Form tute (very rare):(β).crede huic tute,
Plaut. Trin. 1, 2, 102:eum tute vivere, qui honeste vivat,
Auct. Her. 3, 5, 9:tute cauteque agere,
id. ib. 3, 7, 13.—Form tuto (class. in prose and poetry):b.pervenire,
Plaut. Mil. 2, 2, 70; Lucr. 1, 179:dimicare,
Caes. B. G. 3, 24:tuto et libere decernere,
id. B. C. 1, 2:ut tuto sim,
in security, Cic. Fam. 14, 3, 3:ut tuto ab repentino hostium incursu etiam singuli commeare possent,
Caes. B. G. 7, 36. —Comp.:c.ut in vadis consisterent tutius,
Caes. B. G. 3, 13:tutius et facilius receptus daretur,
id. B. C. 2, 30:tutius ac facilius id tractatur,
Quint. 5, 5, 1:usitatis tutius utimur,
id. 1, 5, 71:ut ubivis tutius quam in meo regno essem,
Sall. J. 14, 11.—Sup.(α).Form tutissime: nam te hic tutissime puto fore, Pomp. ap. Cic. Att. 8, 11, A.—(β).Form tutissimo:quaerere, ubi tutissimo essem,
Cic. Att. 8, 1, 2; cf. Charis. p. 173 P.:tutissimo infunduntur oboli quattuor,
Plin. 20, 3, 8, § 14. -
63 tutum
tŭĕor, tuĭtus, 2 ( perf. only post-Aug., Quint. 5, 13, 35; Plin. Ep. 6, 29, 10; collat. form tūtus, in the part., rare, Sall. J. 74, 3; Front. Strat. 2, 12, 13; but constantly in the P. a.; inf. parag. tuerier, Plaut. Rud. 1, 4, 35; collat. form acc. to the 3d conj. tŭor, Cat. 20, 5; Stat. Th. 3, 151:I.tuĕris,
Plaut. Trin. 3, 2, 82:tuimur,
Lucr. 1, 300; 4, 224; 4, 449;6, 934: tuamur,
id. 4, 361:tuantur,
id. 4, 1004; imper. tuĕre, id. 5, 318), v. dep. a. [etym. dub.], orig., to see, to look or gaze upon, to watch, view; hence, pregn., to see or look to, to defend, protect, etc.: tueri duo significat; unum ab aspectu, unde est Ennii illud: tueor te senex? pro Juppiter! (Trag. v. 225 Vahl.);alterum a curando ac tutela, ut cum dicimus bellum tueor et tueri villam,
Varr. L. L. 7, § 12 Müll. sq.—Accordingly,To look at, gaze at, behold, watch, view, regard, consider, examine, etc. (only poet.; syn.: specto, adspicio, intueor): quam te post multis tueor tempestatibus, Pac. ap. Non. 407, 32; 414, 3:(β).e tenebris, quae sunt in luce, tuemur,
Lucr. 4, 312:ubi nil aliud nisi aquam caelumque tuentur,
id. 4, 434:caeli templa,
id. 6, 1228 al.:tuendo Terribiles oculos, vultum, etc.,
Verg. A. 8, 265; cf. id. ib. 1, 713:talia dicentem jam dudum aversa tuetur,
id. ib. 4, 362:transversa tuentibus hircis,
id. E. 3, 8:acerba tuens,
looking fiercely, Lucr. 5, 33; cf. Verg. A. 9, 794:torva,
id. ib. 6, 467.—With object-clause:II.quod multa in terris fieri caeloque tuentur (homines), etc.,
Lucr. 1, 152; 6, 50; 6, 1163.—Pregn., to look to, care for, keep up, uphold, maintain, support, guard, preserve, defend, protect, etc. (the predom. class. signif. of the word; cf.:► 1.curo, conservo, tutor, protego, defendo): videte, ne... vobis turpissimum sit, id, quod accepistis, tueri et conservare non posse,
Cic. Imp. Pomp. 5, 12:ut quisque eis rebus tuendis conservandisque praefuerat,
id. Verr. 2, 4, 63, 140:omnia,
id. N. D. 2, 23, 60:mores et instituta vitae resque domesticas ac familiares,
id. Tusc. 1, 1, 2:societatem conjunctionis humanae munifice et aeque,
id. Fin. 5, 23, 65:concordiam,
id. Att. 1, 17, 10: rem et gratiam et auctoritatem suam, id. Fam. 13, 49, 1:dignitatem,
id. Tusc. 2, 21, 48:L. Paulus personam principis civis facile dicendo tuebatur,
id. Brut. 20, 80:personam in re publicā,
id. Phil. 8, 10, 29; cf.: tuum munus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 1:tueri et sustinere simulacrum pristinae dignitatis,
Cic. Rab. Post. 15, 41:aedem Castoris P. Junius habuit tuendam,
to keep in good order, id. Verr. 2, 1, 50, § 130; cf. Plin. Pan. 51, 1:Bassum ut incustoditum nimis et incautum,
id. Ep. 6, 29, 10:libertatem,
Tac. A. 3, 27; 14, 60:se, vitam corpusque tueri,
to keep, preserve, Cic. Off. 1, 4, 11:antea majores copias alere poterat, nunc exiguas vix tueri potest,
id. Deiot. 8, 22:se ac suos tueri,
Liv. 5, 4, 5:sex legiones (re suā),
Cic. Par. 6, 1, 45:armentum paleis,
Col. 6, 3, 3:se ceteris armis prudentiae tueri atque defendere,
to guard, protect, Cic. de Or. 1, 38, 172; cf.:tuemini castra et defendite diligenter,
Caes. B. C. 3, 94:suos fines,
id. B. G. 4, 8:portus,
id. ib. 5, 8:oppidum unius legionis praesidio,
id. B. C. 2, 23:oram maritimam,
id. ib. 3, 34:impedimenta,
to cover, protect, Hirt. B. G. 8, 2.—With ab and abl.:fines suos ab excursionibus et latrociniis,
Cic. Deiot. 8, 22:domum a furibus,
Phaedr. 3, 7, 10: mare ab hostibus, Auct. B. Afr. 8, 2.—With contra:quos non parsimoniā tueri potuit contra illius audaciam,
Cic. Prov. Cons. 5, 11:liberūm nostrorum pueritiam contra inprobitatem magistratuum,
id. Verr. 2, 1, 58, § 153; Quint. 5, 13, 35; Plin. 20, 14, 54, § 152; Tac. A. 6, 47 (41).—With adversus:tueri se adversus Romanos,
Liv. 25, 11, 7:nostra adversus vim atque injuriam,
id. 7, 31, 3:adversus Philippum tueri Athenas,
id. 31, 9, 3; 42, 46, 9; 42, 23, 6:arcem adversus tres cohortes tueri,
Tac. H. 3, 78; Just. 17, 3, 22; 43, 3, 4.—In part. perf.:Verres fortiter et industrie tuitus contra piratas Siciliam dicitur,
Quint. 5, 13, 35 (al. tutatus):Numidas in omnibus proeliis magis pedes quam arma tuta sunt,
Sall. J. 74, 3.Act. form tŭĕo, ēre:2.censores vectigalia tuento,
Cic. Leg. 3, 3, 7:ROGO PER SVPEROS, QVI ESTIS, OSSA MEA TVEATIS,
Inscr. Orell. 4788.—tŭĕor, ēri, in pass. signif.:A.majores nostri in pace a rusticis Romanis alebantur et in bello ab his tuebantur,
Varr. R. R. 3, 1, 4; Lucr. 4, 361:consilio et operā curatoris tueri debet non solum patrimonium, sed et corpus et salus furiosi,
Dig. 27, 10, 7:voluntas testatoris ex bono et aequo tuebitur,
ib. 28, 3, 17.—Hence, tūtus, a, um, P. a. (prop. well seen to or guarded; hence), safe, secure, out of danger (cf. securus, free from fear).Lit.(α).Absol.:(β).nullius res tuta, nullius domus clausa, nullius vita saepta... contra tuam cupiditatem,
Cic. Verr. 2, 5, 15, § 39:cum victis nihil tutum arbitrarentur,
Caes. B. G. 2, 28:nec se satis tutum fore arbitratur,
Hirt. B. G. 8, 27; cf.:me biremis praesidio scaphae Tutum per Aegaeos tumultus Aura feret,
Hor. C. 3, 29, 63; Ov. M. 8, 368:tutus bos rura perambulat,
Hor. C. 4, 5, 17:quis locus tam firmum habuit praesidium, ut tutus esset?
Cic. Imp. Pomp. 11, 31:mare tutum praestare,
id. Fl. 13, 31:sic existimabat tutissimam fore Galliam,
Hirt. B. G. 8, 54:nemus,
Hor. C. 1, 17, 5:via fugae,
Cic. Caecin. 15, 44; cf.:commodior ac tutior receptus,
Caes. B. C. 1, 46:perfugium,
Cic. Rep. 1, 4, 8:tutum iter et patens,
Hor. C. 3, 16, 7:tutissima custodia,
Liv. 31, 23, 9:praesidio nostro pasci genus esseque tutum,
Lucr. 5, 874:vitam consistere tutam,
id. 6, 11:tutiorem et opulentiorem vitam hominum reddere,
Cic. Rep. 1, 2, 3: est et fideli tuta silentio Merces, secure, sure (diff. from certa, definite, certain), Hor. C. 3, 2, 25:tutior at quanto merx est in classe secundā!
id. S. 1, 2, 47:non est tua tuta voluntas,
not without danger, Ov. M. 2, 53:in audaces non est audacia tuta,
id. ib. 10, 544:externā vi non tutus modo rex, sed invictus,
Curt. 6, 7, 1:vel tutioris audentiae est,
Quint. 12, prooem. §4: cogitatio tutior,
id. 10, 7, 19:fuit brevitas illa tutissima,
id. 10, 1, 39:regnum et diadema tutum Deferens uni,
i. e. that cannot be taken away, Hor. C. 2, 2, 21: male tutae mentis Orestes, i. e. unsound, = male sanae, id. S. 2, 3, 137: quicquid habes, age, Depone tutis auribus, qs. carefully guarded, i. e. safe, faithful, id. C. 1, 27, 18 (cf. the opp.: auris rimosa, id. S. 2, 6, 46).— Poet., with gen.:(pars ratium) tuta fugae,
Luc. 9, 346.—With ab and abl.: tutus ab insidiis inimici, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 31, 2:(γ).ab insidiis,
Hor. S. 2, 6, 117:a periculo,
Caes. B. G. 7, 14:ab hoste,
Ov. H. 11, 44:ab hospite,
id. M. 1, 144:a conjuge,
id. ib. 8, 316:a ferro,
id. ib. 13, 498:a bello, id. H. (15) 16, 344: ab omni injuriā,
Phaedr. 1, 31, 9.—With ad and acc.:(δ).turrim tuendam ad omnis repentinos casus tradidit,
Caes. B. C. 3, 39:ad id, quod ne timeatur fortuna facit, minime tuti sunt homines,
Liv. 25, 38, 14:testudinem tutam ad omnes ictus video esse,
id. 36, 32, 6.—With adversus:(ε).adversus venenorum pericula tutum corpus suum reddere,
Cels. 5, 23, 3:quo tutiores essent adversus ictus sagittarum,
Curt. 7, 9, 2:loci beneficio adversus intemperiem anni tutus est,
Sen. Ira, 2, 12, 1:per quem tutior adversus casus steti,
Val. Max. 4, 7, ext. 2:quorum praesidio tutus adversus hostes esse debuerat,
Just. 10, 1, 7.—With abl.: incendio fere tuta est Alexandria, Auct. B. Alex. 1, 3.—b.Tutum est, with a subj. -clause, it is prudent or safe, it is the part of a prudent man:2.si dicere palam parum tutum est,
Quint. 9, 2, 66; 8, 3, 47; 10, 3, 33:o nullis tutum credere blanditiis,
Prop. 1, 15, 42:tutius esse arbitrabantur, obsessis viis, commeatu intercluso sine ullo vulnere victoriā potiri,
Caes. B. G. 3, 24; Quint. 7, 1, 36; 11, 2, 48:nobis tutissimum est, auctores plurimos sequi,
id. 3, 4, 11; 3, 6, 63.—As subst.: tūtum, i, n., a place of safety, a shelter, safety, security: Tr. Circumspice dum, numquis est, Sermonem nostrum qui aucupet. Th. Tutum probe est, Plaut. Most. 2, 2, 42:B.tuta et parvula laudo,
Hor. Ep. 1, 15, 42:trepidum et tuta petentem Trux aper insequitur,
Ov. M. 10, 714:in tuto ut collocetur,
Ter. Heaut. 4, 3, 11:esse in tuto,
id. ib. 4, 3, 30:ut sitis in tuto,
Cic. Fam. 12, 2, 3:in tutum eduxi manipulares meos,
Plaut. Most. 5, 1, 7:in tutum receptus est,
Liv. 2, 19, 6.—Transf., watchful, careful, cautious, prudent (rare and not ante-Aug.;a.syn.: cautus, prudens): serpit humi tutus nimium timidusque procellae,
Hor. A. P. 28:tutus et intra Spem veniae cautus,
id. ib. 266:non nisi vicinas tutus ararit aquas,
Ov. Tr. 3, 12, 36:id suā sponte, apparebat, tuta celeribus consiliis praepositurum,
Liv. 22, 38, 13:celeriora quam tutiora consilia magis placuere ducibus,
id. 9, 32, 3.—Hence, adv. in two forms, tūtē and tūtō, safely, securely, in safety, without danger.Posit.(α).Form tute (very rare):(β).crede huic tute,
Plaut. Trin. 1, 2, 102:eum tute vivere, qui honeste vivat,
Auct. Her. 3, 5, 9:tute cauteque agere,
id. ib. 3, 7, 13.—Form tuto (class. in prose and poetry):b.pervenire,
Plaut. Mil. 2, 2, 70; Lucr. 1, 179:dimicare,
Caes. B. G. 3, 24:tuto et libere decernere,
id. B. C. 1, 2:ut tuto sim,
in security, Cic. Fam. 14, 3, 3:ut tuto ab repentino hostium incursu etiam singuli commeare possent,
Caes. B. G. 7, 36. —Comp.:c.ut in vadis consisterent tutius,
Caes. B. G. 3, 13:tutius et facilius receptus daretur,
id. B. C. 2, 30:tutius ac facilius id tractatur,
Quint. 5, 5, 1:usitatis tutius utimur,
id. 1, 5, 71:ut ubivis tutius quam in meo regno essem,
Sall. J. 14, 11.—Sup.(α).Form tutissime: nam te hic tutissime puto fore, Pomp. ap. Cic. Att. 8, 11, A.—(β).Form tutissimo:quaerere, ubi tutissimo essem,
Cic. Att. 8, 1, 2; cf. Charis. p. 173 P.:tutissimo infunduntur oboli quattuor,
Plin. 20, 3, 8, § 14. -
64 vagus
văgus, a, um, adj. [root vagh-; Sanscr. vāhas; Gr. ochos, wagon; cf. veho], strolling about, rambling, roving, roaming, wandering, [p. 1953] unfixed, unsettled, vagrant (freq. and class.; syn. errabundus).I.Lit.:II.cum vagus et exsul erraret,
Cic. Clu. 62, 175:itaque vagus esse cogitabam,
id. Att. 7, 11, 5:dum existimabam vagos nos fore,
id. ib. 7, 26, 3:Gaetuli vagi, palantes,
Sall. J. 18, 2; cf. id. ib. 19, 5:multitudo dispersa atque vaga,
Cic. Rep. 1, 25, 40 (from Aug. Ep. 138, 10):quae circum vicinos vaga es,
Plaut. Mil. 2, 5, 14:navita,
Tib. 1, 3, 39:mercator,
Hor. A. P. 117:Hercules,
id. C. 3, 3, 9:scurra,
id. Ep. 1, 15, 28:tibicen,
id. A. P. 215:pecus,
id. C. 3, 13, 12:aves,
id. ib. 4, 4, 2:cornix,
id. ib. 3, 27, 16:pisces,
id. S. 2, 4, 77:vagi per silvas ritu ferarum,
Quint. 8, 3, 81; cf.also: saepe vagos extra limina ferte pedes,
Ov. A. A. 3, 418:refringit virgulta pede vago,
Cat. 63, 84:ne bestiae quidem... facile patiuntur sese contineri motusque solutos et vagos a naturā sibi tributos requirunt,
unrestrained, Cic. Fin. 5, 20, 56:peregrinationes,
Sen. Tranq. 2, 13:errores,
Ov. M. 4, 502:gressus,
Mart. 2, 57, 1.—Of inanim. things:quae (sidera) autem vaga et mutabili erratione labuntur,
Cic. Univ. 10; cf.:quae (stellae) errantes et quasi vagae nominarentur,
id. Rep. 1, 14, 22:Aurorā exoriente vagi sub limina Solis,
Cat. 64, 271:luna,
Hor. S. 1, 8, 21:aequora,
Tib. 2, 6, 3:flumina,
Hor. C. 1, 34, 9:Tiberis,
id. ib. 1, 2, 18:venti,
id. ib. 3, 29, 24:fulmina,
Ov. M. 1, 596:flamma,
Hor. S. 1, 5, 73:crines,
Ov. M. 2, 673:harena,
flying, light, Hor. C. 1, 28, 23:domus (Scytharum),
id. ib. 3, 24, 10:lumina noctis,
Stat. Th. 3, 63:febres,
sporadic, Cels. 3, 5:fel toto corpore,
diffusing itself, Plin. 11, 37, 75, § 193.—Trop., wandering, wavering, unsteady, inconstant, doubtful, uncertain, vague:(in oratione) solutum quiddam sit nec vagum tamen,
capricious, Cic. Or. 23, 77:genus orationum,
id. Brut. 31, 119; cf.:pars quaestionum vaga et libera et late patens,
indefinite, vague, id. de Or. 2, 16, 67:nomen Ambrosiae et circa alias herbas fluctuatum,
Plin. 27, 4, 11, § 28:de dis immortalibus habere non errantem et vagam, sed stabilem certamque sententiam,
Cic. N. D. 2, 1, 2:vaga volubilisque fortuna,
id. Mil. 26, 69: vaga popularisque supplicatio, irregular, i. e. celebrated as men chanced to meet, without legal appointment, Liv. 3, 63, 5:incertum diu et quasi vagum imperium,
Suet. Vesp. 1:vagus adhuc Domitius,
i. e. vacillating between the parties, Vell. 2, 76, 2:puellae,
inconstant in love, Prop. 1, 5, 7:vagae moderator juventae,
flighty, giddy, Mart. 2, 90, 1; Stat. S. 4, 6, 2:concubitu prohibere vago,
i. e. promiscuous, Hor. A. P. 398; so Col. 12, 1, 2; Mart. 6, 21, 6.— Poet., with gen.:vagus animi,
wandering in mind, Cat. 63, 4.—adv.: văgē, here and there, far and wide, dispersedly:vage effusi per agros palatique, etc.,
Liv. 26, 39, 22:res sparsae et vage disjectae,
Auct. Her. 4, 2, 3:dispergere,
id. ib. 4, 31, 42:dicere,
Sen. Q. N. 2, 48, 2.
См. также в других словарях:
Patens — (Bot.), offen, ausgebreitet, abstehend … Pierer's Universal-Lexikon
patens — index open (unclosed) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
patens — See ambiguitas patens … Ballentine's law dictionary
patens — pat·en || pætn n. metal plate or dish used to hold the Holy Eucharist … English contemporary dictionary
patens — L. pateo, lie open. Inflorescence or culm branches diverging at near right angles from the parent axis … Etymological dictionary of grasses
Aphanorhegma patens — Kleines Blasenmützenmoos Kleines Blasenmützenmoos ( Physcomitrella patens ) Systematik Klasse: Laubmoose (Bryopsida) Unterklasse … Deutsch Wikipedia
Physcomitrella patens — Kleines Blasenmützenmoos Kleines Blasenmützenmoos ( Physcomitrella patens ) Systematik Klasse: Laubmoose (Bryopsida) Unterklasse … Deutsch Wikipedia
Physcomitrella patens — Physcomitrella patens … Wikipédia en Français
Physcomitrella patens — Taxobox name = Physcomitrella patens image width = 240px regnum = Plantae divisio = Bryophyta classis = Bryopsida subclassis = Funariidae ordo = Funariales familia = Funariaceae genus = Physcomitrella binomial = Physcomitrella patens binomial… … Wikipedia
Physcomitrella patens — Saltar a navegación, búsqueda ? Physcomitrella patens Esporófitos de la sp. Clasificación científica … Wikipedia Español
Physcomitrella patens — Physcomitrella patens … Wikipédia en Français