Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

pariō

  • 1 pario

    pario pario, peperi, partum, ere порождать, производить

    Латинско-русский словарь > pario

  • 2 pario

    pario pario, peperi, partum, ere рождать

    Латинско-русский словарь > pario

  • 3 pariō

        pariō peperī, partus (P. fut. pariturus), ere    [2 PAR-], to bring forth, bear, give birth, drop, lay, spawn, produce: si quintum pareret mater eius: Troica quem peperit sacerdos, H.: fruges et reliqua, quae terra pariat.—Fig., to produce, create, effect, accomplish, devise, invent, procure, acquire, obtain: veritas odium parit, T.: consulatus vobis pariebatur, sicuti partus est: meis laboribus dignitas salusque pariatur: salutem sibi, Cs.: gratiam apud eum ordinem, L.: amicos officio, S.: regia coniunx Parta tibi, V.
    * * *
    I
    parere, peperi, partus V
    bear; give birth to; beget, bring forth; produce, lay (eggs); create; acquire
    II
    pariare, pariavi, pariatus V
    aquire (accounts); settle a debt; settle up
    III
    parire, peperi, paritus V
    bear; give birth to; beget, bring forth; produce, lay (eggs); create; acquire

    Latin-English dictionary > pariō

  • 4 pario

    [st1]1 [-] părĭo, āre, āvi, ātum: rendre égal, aller de pair, payer complètement, trafiquer. [st1]2 [-] părĭo, ĕre (arch. īre), pĕpĕri (arch. părĭi), partum (părĭtum): - intr. et tr. - [abcl][b]a - enfanter, accoucher, mettre au jour; mettre bas, pondre. - [abcl]b - porter, produire, faire naître (en parl. de la nature). - [abcl]c - créer, inventer. - [abcl]d - causer, procurer, produire, faire naître, engendrer, susciter. - [abcl]e - gagner, acquérir; se procurer.[/b]    - (amici) officio et fide pariuntur, Sall. J. 10, 4: (les amis), on les gagne par les services rendus et par la fidélité.    - parere sibi decus, Nep.: acquérir de la gloire.    - parere sibi letum manu, Virg.: se donner la mort.    - parere sibi honores, Hor.: parvenir aux honneurs.    - parta, partōrum, n.: les acquisitions, les biens acquis.
    * * *
    [st1]1 [-] părĭo, āre, āvi, ātum: rendre égal, aller de pair, payer complètement, trafiquer. [st1]2 [-] părĭo, ĕre (arch. īre), pĕpĕri (arch. părĭi), partum (părĭtum): - intr. et tr. - [abcl][b]a - enfanter, accoucher, mettre au jour; mettre bas, pondre. - [abcl]b - porter, produire, faire naître (en parl. de la nature). - [abcl]c - créer, inventer. - [abcl]d - causer, procurer, produire, faire naître, engendrer, susciter. - [abcl]e - gagner, acquérir; se procurer.[/b]    - (amici) officio et fide pariuntur, Sall. J. 10, 4: (les amis), on les gagne par les services rendus et par la fidélité.    - parere sibi decus, Nep.: acquérir de la gloire.    - parere sibi letum manu, Virg.: se donner la mort.    - parere sibi honores, Hor.: parvenir aux honneurs.    - parta, partōrum, n.: les acquisitions, les biens acquis.
    * * *
    I.
        Pario, parias, pariaui, pariare. Vlpian. Rendre compte en sorte qu'il se trouve autant mis que receu, Rembourser aucun, et luy payer autant qu'il avoit desboursé.
    II.
        Pario, paris, peperi, pen. corr. partum vel paritum, pe. cor. parere. Proprie ad foeminas pertinet. Plin. Enfanter, Se delivrer du fruict de son ventre, Accoucher.
    \
        Terra parit fruges. Lucret. Produit.
    \
        Parere oua dicuntur aues. Varro. Pondre.
    \
        Vermiculos pariunt ligna putrefacta. Lucret. Produisent.

    Dictionarium latinogallicum > pario

  • 5 pario

    1.
    părĭo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [par].
    I.
    Act.
    A.
    In gen., to make equal; hence, pass., with force of mid., to be equal (postclass.):

    pariari deo,

    Tert. Res. Carn. 6.—
    B.
    In partic., to settle, pay in full a debt:

    nummos alicui,

    Dig. 40, 1, 4: QVISQVIS MENSIB. CONTINENTER NON PARIAVERIT, has not paid his share, Inscr. Lanuv. (a. p. Chr. 136) in Momms. Collegg. et Sodalicc. Romann.— In part. perf. mid.: PARIATVS, that has paid his share, Inscr. Lanuv. in Momms. Collegg. et Sodalicc. Romann.—
    II.
    Neutr., to be equal, Tert. Anim. 30 fin.; 32 fin.
    2.
    părĭo, pĕpĕri, părĭtum, and partum, 3 ( fut. part. parturam, Plaut. Am. 2, 2, 86; fut. paribis for paries, Pompon. ap. Non. 508, 3; inf. parire, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 59 Müll., and in Diom. p. 378 P.; Plaut. Fragm. ap. Philarg. Verg. E. 2, 63), v. a. [cf. Gr. root por- in eporon, gave, peprôtai, is fated; Lat. portio, partus, puerpera, perh. parare], to bring forth, to bear; of animals, to drop, lay, spawn, etc. (syn. gigno).
    I.
    Lit.:

    si quintum pareret mater ejus, asinum fuisse pariturum,

    Cic. de Or. 2, 66, 267: ut ea liberos ex sese pareret, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3:

    gallinas teneras, quae primum parient, concludat,

    Cato, R. R. 89; so,

    quae gallina id ovum peperisset,

    Cic. Ac. 2, 18, 57; cf.:

    ova parire solet, etc., Enn. l. l. (Ann. v. 10 Vahl.): nam audivi feminam ego leonem semel parire, Plaut. l. l.—Of plants,

    to flower, Plin. 16, 25, 39, § 94.—
    B.
    Transf
    1.
    Of males, to beget ( poet.):

    apud tragicos: et jam leo pariet, at pater est,

    Quint. 8, 6, 34; Caecil. ap. Non. 464, 22 (in a corrupt passage).—
    2.
    In gen., to bring forth, produce:

    ligna putrefacta per imbres Vermiculos pariunt,

    Lucr. 2, 899:

    ut sarmentum in pariendis colibus vires habeat majores,

    Varr. R. R. 1, 32, 2; cf. id. ib. 1, 41, 5:

    fruges et reliqua, quae terra pariat,

    Cic. N. D. 1, 2; Plin. 16, 37, 68, § 174; 31, 10, 46, § 112:

    spiritum,

    Vulg. Isa. 26, 18. —
    II.
    Trop., to produce, create, bring about, accomplish, occasion, devise, invent, procure, acquire, etc. (syn.:

    genero, creo, gigno): ars dicendi habet hanc vim, non ut aliquid pariat et procreet, verum ut educet atque confirmet,

    Cic. de Or. 2, 87, 356: qui famam multo peperere labore, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 188 (Ann. v. 427 Vahl.):

    dolorem, voluptatem,

    Cic. Fin. 1, 15, 49:

    discidium,

    Lucr. 1, 220:

    taedium,

    Quint. 9, 4, 43:

    spinosiora multa pepererunt,

    Cic. Or. 32, 114; so,

    quibus etiam verba parienda sunt,

    id. Fin. 3, 1, 3; and:

    hinc fabulae Scyllam et Charybdim peperere,

    Just. 4, 1, 13:

    ne quicquam nobis pariant ex se incommodi,

    Plaut. Most. 2, 1, 17:

    alicui aegritudinem,

    id. Trin. 2, 2, 35:

    fiduciam,

    Sall. H. 1, 41, 22 Dietsch:

    alicni curas,

    Prop. 1, 18, 23:

    obsequium amicos, veritas odium parit,

    Ter. And. 1, 1, 41:

    sibi maximam laudem,

    Cic. Off. 2, 13, 47:

    meis laboribus dignitas salusque pariatur,

    id. Cat. 4, 1, 1; id. Sull. 17, 49:

    praedā improbe partā,

    id. Fin. 1, 16, 51:

    aliquem honeste partis bonis privare,

    id. Quint. 23, 74; id. Sull. 28, 77:

    sibi salutem,

    Caes. B. C. 3, 69:

    ante partam rei militaris gloriam amittere,

    id. B. G. 6, 39:

    gratiam ingentem apud aliquem,

    Liv. 34, 44:

    sibi decus et victoriam,

    id. 30, 14:

    amicos officio et fide,

    Sall. J. 10, 4:

    alicui somnum mero,

    Tib. 1, 7, 27 (6, 23):

    qui sibi letum Insontes peperere manu,

    Verg. A. 6, 434; Tib. 4, 13, 20.—Hence, partus, a, um, P. a., that has borne:

    parta nutrici consociata, etc.,

    the ewe that has dropped the lamb, Col. 7, 4, 3.—
    B.
    Gained, acquired. — Hence, as subst.: parta, ōrum, n., acquisitions, possessions:

    quod majus dedecus est parta amittere, quam omnino non paravisse,

    Sall. J. 31, 17; cf. id. C. 51, 42;

    d. H. 1, 41, 17 Dietsch: tantis parta malis curā majore metuque Servantur,

    Juv. 14, 303.
    3.
    părĭo, īre, the ground form of aperio and operio.

    Lewis & Short latin dictionary > pario

  • 6 pario

    1. pario, āvī, ātum, āre (par), gleichmachen, dah. I) refl. pariare u. medial pariari = gleich sein, Tert. de anim. 30 u. 32; de res. carn. 6. – II) insbes.: a) eine Schuld ausgleichen, völlig abzahlen, alci, Ulp. dig. 40, 1, 4: einen Beitrag berichtigen, bezahlen, Corp. inscr. Lat. 6, 11035. – b) kaufen und verkaufen, Schacher treiben, Lampr. Alex. Sev. 49, 1.
    ————————
    2. pario, peperī, partum, paritūrus, ere (zu Wurzel *per, bringe hervor in griech. επορον, brachte, gab), gebären, hecken, I) eig.: a) von Frauen, quintum (zum fünften Male), Cic.: ibi semel, Solin.: apud alqm (bei jmd. = in jmds. Hause), Cic.: sine obstetricis opera, sine doloribus, Plaut.: liberos ex sese, Sulpic. in Cic. ep. – b) v. Säugetieren, equuleum, Liv.: animal (lebendige Junge), vom Walfisch, Plin.: formatos pullos, Macr. – c) v. Vögeln, primum (zum ersten Male), Cato: quae id gallina peperisset, Cic.: ova, Eier legen, Cic. – d) v. Fischen, laichen, Plin. – Partic. subst. (als Deponens), parta, ae, f. = quae peperit, Colum. 7, 4, 3. – II) übtr.: A) physisch zeugen, hervorbringen, fruges et reliqua, quae terra pariat, Cic.: ligna putrefacta pariunt vermiculos, Lucr.: urbes, Cic. – B) geistig erfinden, aushecken, verba, Cic.: quae ab oratore pariuntur, Cic.: fabulae Scyllam peperere, Iustin. – C) zeugen = zuwege bringen, a) im guten Sinne = verschaffen, erwerben, amicos, Ter.: sibi laudem, Cic.: victoriam ex hoste, Liv.: praedam, Cic.: consulatum, Cic.: gratiam ab alqo, Sall. fr., ingentem gratiam apud alqm, Liv.: sibi amicitiam cum alqo, Nep.: maximam fiduciam mihi parit victor exercitus, Sall. fr.: ei nihil est domi nisi armis partum aut per iniuriam, Sall. fr.: quidquid partum est, alles Erworbene = alle Eroberungen, Sen. – Partic., parta
    ————
    bona, erworbene, Cic.: male partae opes, Lact. – Plur. subst., parta, ōrum, n. = das Erworbene, α) das erworbene Vermögen, patris mei bene parta, Ter.: parta viri retinere, amittere, Sall.: male parta male dilabuntur, Naev. tr. fr.: propter annonae caritatem ante parta consumpsisse, Auct. b. Afr. – β) die Eroberungen, parta a Lucullo, die Eroberungen des L., Tac.: parta retinere, Tac. – b) im üblen Sinne = verursachen, stiften, zuziehen, discidium, Lucr.: odium, Ter.: dolorem, Cic.: suspicionem, Cic.: letum sibi manu, sich den Tod geben, Verg. – Archaist. Fut. paribis, Pompon. com. 20: Infin. parire, Enn. ann. 10 ( bei Varro LL. 5, 59). Plaut. vidul. fr. 17 St. = fr. XIX. ed. 2. p. 62 u. dazu Studemunds Anmerkung gegen Langen, Beitr. p. 85 ( bei Philarg. ad Verg. ecl. 2, 63). Vgl. Diom. 483, 5. Prisc. 8, 33; 10, 8 u. 50. Auct. inc. de verbo c. 8. § 1 (an Macrobii op. vol. 1. p. 296 ed. Ian); dagegen Prob. cath. 36, 15: Coni. Imperf. pariret, Itala (Cant.) Luc. 1, 57.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > pario

  • 7 pario

    I peperī, par(i)tum, ere (редко Enn īre) (part. fut. părĭtūrus)
    1)
    б) о животных рожать, метать, высиживать Cato, C etc.
    2) производить ( fruges C); создавать, основывать, строить ( urbes C); выдумывать ( verba C)
    3)
    а) добывать, достигать (consulatum C; paritur pax bello Nep); снискать, стяжать, заслужить (sibi laudem C; gratiam apud aliquem L); одерживать ( victoriam ex hoste L); наживать ( parta bona C)
    non minor est virtus, quam quaerere, parta tueri O — в умении сберегать приобретённое не меньшая заслуга, чем в самом приобретении
    4) причинять ( alicui dolorem C); навлекать, порождать ( verilas odium parit Ter)
    letum sibi manu p. Vпокончить с собой
    II pario, āvī, ātum, āre [ par ]
    1) делать равным, med.-pass. быть равным ( pariari deo Tert)
    3) совершать куплю-продажу, торговать Lampr

    Латинско-русский словарь > pario

  • 8 pario [1]

    1. pario, āvī, ātum, āre (par), gleichmachen, dah. I) refl. pariare u. medial pariari = gleich sein, Tert. de anim. 30 u. 32; de res. carn. 6. – II) insbes.: a) eine Schuld ausgleichen, völlig abzahlen, alci, Ulp. dig. 40, 1, 4: einen Beitrag berichtigen, bezahlen, Corp. inscr. Lat. 6, 11035. – b) kaufen und verkaufen, Schacher treiben, Lampr. Alex. Sev. 49, 1.

    lateinisch-deutsches > pario [1]

  • 9 pario [2]

    2. pario, peperī, partum, paritūrus, ere (zu Wurzel *per, bringe hervor in griech. επορον, brachte, gab), gebären, hecken, I) eig.: a) von Frauen, quintum (zum fünften Male), Cic.: ibi semel, Solin.: apud alqm (bei jmd. = in jmds. Hause), Cic.: sine obstetricis opera, sine doloribus, Plaut.: liberos ex sese, Sulpic. in Cic. ep. – b) v. Säugetieren, equuleum, Liv.: animal (lebendige Junge), vom Walfisch, Plin.: formatos pullos, Macr. – c) v. Vögeln, primum (zum ersten Male), Cato: quae id gallina peperisset, Cic.: ova, Eier legen, Cic. – d) v. Fischen, laichen, Plin. – Partic. subst. (als Deponens), parta, ae, f. = quae peperit, Colum. 7, 4, 3. – II) übtr.: A) physisch zeugen, hervorbringen, fruges et reliqua, quae terra pariat, Cic.: ligna putrefacta pariunt vermiculos, Lucr.: urbes, Cic. – B) geistig erfinden, aushecken, verba, Cic.: quae ab oratore pariuntur, Cic.: fabulae Scyllam peperere, Iustin. – C) zeugen = zuwege bringen, a) im guten Sinne = verschaffen, erwerben, amicos, Ter.: sibi laudem, Cic.: victoriam ex hoste, Liv.: praedam, Cic.: consulatum, Cic.: gratiam ab alqo, Sall. fr., ingentem gratiam apud alqm, Liv.: sibi amicitiam cum alqo, Nep.: maximam fiduciam mihi parit victor exercitus, Sall. fr.: ei nihil est domi nisi armis partum aut per iniuriam, Sall. fr.: quidquid partum est, alles Erworbene = alle Eroberungen, Sen. – Partic., parta bona, erworbene, Cic.: male partae opes, Lact. – Plur. subst., parta, ōrum, n. = das Erworbene, α) das erworbene Vermögen, patris mei bene parta, Ter.: parta viri retinere, amittere, Sall.: male parta male dilabuntur, Naev. tr. fr.: propter annonae caritatem ante parta consumpsisse, Auct. b. Afr. – β) die Eroberungen, parta a Lucullo, die Eroberungen des L., Tac.: parta retinere, Tac. – b) im üblen Sinne = verursachen, stiften, zuziehen, discidium, Lucr.: odium, Ter.: dolorem, Cic.: suspicionem, Cic.: letum sibi manu, sich den Tod geben, Verg. – / Archaist. Fut. paribis, Pompon. com. 20: Infin. parire, Enn. ann. 10 ( bei Varro LL. 5, 59). Plaut. vidul. fr. 17 St. = fr. XIX. ed. 2. p. 62 u. dazu Studemunds Anmerkung gegen Langen, Beitr. p. 85 ( bei Philarg. ad Verg. ecl. 2, 63). Vgl. Diom. 483, 5. Prisc. 8, 33; 10, 8 u. 50. Auct. inc. de verbo c. 8. § 1 (an Macrobii op. vol. 1. p. 296 ed. Ian); dagegen Prob. cath. 36, 15: Coni. Imperf. pariret, Itala (Cant.) Luc. 1, 57.

    lateinisch-deutsches > pario [2]

  • 10 pario

    to bear, bring forth, produce/ create, make, get.

    Latin-English dictionary of medieval > pario

  • 11 pario

    ,peperi,partum, ere
    рождать

    Latin-Russian dictionary > pario

  • 12 pario

    , peperi, partum, parere 3
      рожать, рождать, порождать; производить, добывать

    Dictionary Latin-Russian new > pario

  • 13 Nitor splendens Pario marmore purius

    Белизна, сверкающая чище юсского мрамора.
    Гораций, "Оды", I, 19, 5-6:
    "Жжет меня блеск Гликеры, сверкающей чище паросского мрамора".
    Шея у нее была длинная и красиво изогнутая; я мог бы даже сказать, если бы не боялся оскорбить ее скромности, что эта часть ее тела затмила красоты знаменитой Венеры Медицейской. Белизной с ней не могут соперничать никакие лилии, никакая слоновая кость или алебастр. Тончайший батист, казалось, из зависти прикрывал ее грудь, гораздо белейшую, чем он сам. Она была действительно nitor splendens Pario marmore purius. (Генри Фильдинг, История Тома Джонса Найденыша.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Nitor splendens Pario marmore purius

  • 14 parens

    [st1]1 [-] părens, entis, m. f. [pario]: - [abcl][b]a - le père, la mère. - [abcl]b - père, mère (des animaux). - [abcl]c - grand-père, grand-mère, aïeul. - [abcl]d - père, inventeur, auteur, fondateur; au fig. souche. - [abcl]e - père (titre honorifique). - [abcl]f - parent, proche.[/b]    - gén. plur. - um; qqf. -ium.    - parens tuus, Torquate, consul, Cic.: Torquatus, ton père, qui était consul.    - per speciem honorandae parentis, Liv. 8, 22: sous prétexte d'honorer sa mère.    - quo nos cumque feret melior fortuna parente, ibimus, Hor. O. 1, 7, 25: où que nous mène la Fortune plus clémente que mon père, nous irons.    - parens Idaea deum, Virg. En. 10, 252: Ida, mère des dieux.    - au plur. parentes: - [abcl]a - le père et la mère, les parents. - [abcl]b - les proches. - [abcl]c - les ascendants, les aïeux, les ancêtres. [st1]2 [-] pārens, entis: part. présent de pareo; qui obéit, obéissant.    - pārentes, ĭum: les sujets, les peuples soumis.    - parentes abunde habemus, Sall. J. 102, 7: nous avons des sujets en grand nombre.
    * * *
    [st1]1 [-] părens, entis, m. f. [pario]: - [abcl][b]a - le père, la mère. - [abcl]b - père, mère (des animaux). - [abcl]c - grand-père, grand-mère, aïeul. - [abcl]d - père, inventeur, auteur, fondateur; au fig. souche. - [abcl]e - père (titre honorifique). - [abcl]f - parent, proche.[/b]    - gén. plur. - um; qqf. -ium.    - parens tuus, Torquate, consul, Cic.: Torquatus, ton père, qui était consul.    - per speciem honorandae parentis, Liv. 8, 22: sous prétexte d'honorer sa mère.    - quo nos cumque feret melior fortuna parente, ibimus, Hor. O. 1, 7, 25: où que nous mène la Fortune plus clémente que mon père, nous irons.    - parens Idaea deum, Virg. En. 10, 252: Ida, mère des dieux.    - au plur. parentes: - [abcl]a - le père et la mère, les parents. - [abcl]b - les proches. - [abcl]c - les ascendants, les aïeux, les ancêtres. [st1]2 [-] pārens, entis: part. présent de pareo; qui obéit, obéissant.    - pārentes, ĭum: les sujets, les peuples soumis.    - parentes abunde habemus, Sall. J. 102, 7: nous avons des sujets en grand nombre.
    * * *
    I.
        Parens, parentis, priore correpta, com. gen. a Pario fit. Paulus. Le pere ou la mere.
    \
        Parentes. Caius. Pere et mere, et autres personnes en montant en ligne directe jusques au bisayeul de nostre bisayeul.
    \
        Rigidus parens. Ouid. Severe, Rude.
    \
        Facere parentem pulchra prole. Virg. Faire un homme pere, Luy enfanter de beaulx enfants.
    \
        Parens cunctorum, terra. Pli. La mere et nourrice de touts.
    \
        Parens eloquentiae. Colum. Le pere d'eloquence.
    \
        Lyrae parens, Mercurius. Horat. Inventeur de, etc.
    \
        Parens vrbis, Romulus. Liu. Le premier fondateur de Rome.
    II.
        Parens, Particip. siue Nomen ex participio. Cic. Parentiores habuerunt exercitus. Plus obeissants.

    Dictionarium latinogallicum > parens

  • 15 parta

    1.
    părĭo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [par].
    I.
    Act.
    A.
    In gen., to make equal; hence, pass., with force of mid., to be equal (postclass.):

    pariari deo,

    Tert. Res. Carn. 6.—
    B.
    In partic., to settle, pay in full a debt:

    nummos alicui,

    Dig. 40, 1, 4: QVISQVIS MENSIB. CONTINENTER NON PARIAVERIT, has not paid his share, Inscr. Lanuv. (a. p. Chr. 136) in Momms. Collegg. et Sodalicc. Romann.— In part. perf. mid.: PARIATVS, that has paid his share, Inscr. Lanuv. in Momms. Collegg. et Sodalicc. Romann.—
    II.
    Neutr., to be equal, Tert. Anim. 30 fin.; 32 fin.
    2.
    părĭo, pĕpĕri, părĭtum, and partum, 3 ( fut. part. parturam, Plaut. Am. 2, 2, 86; fut. paribis for paries, Pompon. ap. Non. 508, 3; inf. parire, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 59 Müll., and in Diom. p. 378 P.; Plaut. Fragm. ap. Philarg. Verg. E. 2, 63), v. a. [cf. Gr. root por- in eporon, gave, peprôtai, is fated; Lat. portio, partus, puerpera, perh. parare], to bring forth, to bear; of animals, to drop, lay, spawn, etc. (syn. gigno).
    I.
    Lit.:

    si quintum pareret mater ejus, asinum fuisse pariturum,

    Cic. de Or. 2, 66, 267: ut ea liberos ex sese pareret, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3:

    gallinas teneras, quae primum parient, concludat,

    Cato, R. R. 89; so,

    quae gallina id ovum peperisset,

    Cic. Ac. 2, 18, 57; cf.:

    ova parire solet, etc., Enn. l. l. (Ann. v. 10 Vahl.): nam audivi feminam ego leonem semel parire, Plaut. l. l.—Of plants,

    to flower, Plin. 16, 25, 39, § 94.—
    B.
    Transf
    1.
    Of males, to beget ( poet.):

    apud tragicos: et jam leo pariet, at pater est,

    Quint. 8, 6, 34; Caecil. ap. Non. 464, 22 (in a corrupt passage).—
    2.
    In gen., to bring forth, produce:

    ligna putrefacta per imbres Vermiculos pariunt,

    Lucr. 2, 899:

    ut sarmentum in pariendis colibus vires habeat majores,

    Varr. R. R. 1, 32, 2; cf. id. ib. 1, 41, 5:

    fruges et reliqua, quae terra pariat,

    Cic. N. D. 1, 2; Plin. 16, 37, 68, § 174; 31, 10, 46, § 112:

    spiritum,

    Vulg. Isa. 26, 18. —
    II.
    Trop., to produce, create, bring about, accomplish, occasion, devise, invent, procure, acquire, etc. (syn.:

    genero, creo, gigno): ars dicendi habet hanc vim, non ut aliquid pariat et procreet, verum ut educet atque confirmet,

    Cic. de Or. 2, 87, 356: qui famam multo peperere labore, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 188 (Ann. v. 427 Vahl.):

    dolorem, voluptatem,

    Cic. Fin. 1, 15, 49:

    discidium,

    Lucr. 1, 220:

    taedium,

    Quint. 9, 4, 43:

    spinosiora multa pepererunt,

    Cic. Or. 32, 114; so,

    quibus etiam verba parienda sunt,

    id. Fin. 3, 1, 3; and:

    hinc fabulae Scyllam et Charybdim peperere,

    Just. 4, 1, 13:

    ne quicquam nobis pariant ex se incommodi,

    Plaut. Most. 2, 1, 17:

    alicui aegritudinem,

    id. Trin. 2, 2, 35:

    fiduciam,

    Sall. H. 1, 41, 22 Dietsch:

    alicni curas,

    Prop. 1, 18, 23:

    obsequium amicos, veritas odium parit,

    Ter. And. 1, 1, 41:

    sibi maximam laudem,

    Cic. Off. 2, 13, 47:

    meis laboribus dignitas salusque pariatur,

    id. Cat. 4, 1, 1; id. Sull. 17, 49:

    praedā improbe partā,

    id. Fin. 1, 16, 51:

    aliquem honeste partis bonis privare,

    id. Quint. 23, 74; id. Sull. 28, 77:

    sibi salutem,

    Caes. B. C. 3, 69:

    ante partam rei militaris gloriam amittere,

    id. B. G. 6, 39:

    gratiam ingentem apud aliquem,

    Liv. 34, 44:

    sibi decus et victoriam,

    id. 30, 14:

    amicos officio et fide,

    Sall. J. 10, 4:

    alicui somnum mero,

    Tib. 1, 7, 27 (6, 23):

    qui sibi letum Insontes peperere manu,

    Verg. A. 6, 434; Tib. 4, 13, 20.—Hence, partus, a, um, P. a., that has borne:

    parta nutrici consociata, etc.,

    the ewe that has dropped the lamb, Col. 7, 4, 3.—
    B.
    Gained, acquired. — Hence, as subst.: parta, ōrum, n., acquisitions, possessions:

    quod majus dedecus est parta amittere, quam omnino non paravisse,

    Sall. J. 31, 17; cf. id. C. 51, 42;

    d. H. 1, 41, 17 Dietsch: tantis parta malis curā majore metuque Servantur,

    Juv. 14, 303.
    3.
    părĭo, īre, the ground form of aperio and operio.

    Lewis & Short latin dictionary > parta

  • 16 parturio

    īvī, —, īre [desiderat. к pario I ]
    1) мучиться родами, рожать ( canis parturiens Ph)
    parturiunt montes, nascetur ridiculus mus впоследствии погов. M — рожают горы, а родится смешная мышь (ср. русск. гора родила мышь)
    2) быть чреватым, таить в себе ( periculum C)
    3) (= pario) рождать, производить (Notus parturit imbres H; parturit ira minas O); давать побеги, распускаться ( arbor parturit V); давать всходы, зеленеть ( ager parturit V)
    4) иметь на уме, замышлять, затевать ( aliquid L)
    5) тревожиться, беспокоиться, терзаться ( pro aliquo C или aliquem Ap)

    Латинско-русский словарь > parturio

  • 17 partus

    I a, um part. pf. к pario II partus, ūs m. [ pario ]
    aliquem partu ēdere (enīti, dare, reddere) O, L etc. — произвести кого-л. на свет
    2) происхождение, возникновение, начало ( Graeciae oratorum partūs atque fontes C)
    3) роды, время родов (p. appropinquat C)
    4) утробный плод, зародыш ( Latona partu gravīda T)

    Латинско-русский словарь > partus

  • 18 comperio

    comperio, comperire, comperi, compertum [cum + pario] - tr. - découvrir, apprendre, reconnaître, savoir avec exactitude (par qqn: per + acc. ou ex + abl.).    - compertum habere, pro comperto habere + prop. inf.: tenir pour prouvé que, être certain que.    - per exploratores comperire, Caes. B. G. 4, 19: apprendre par les éclaireurs.    - hoc mihi jamdiu compertum est: [pour moi cela est connu depuis longtemps] = je sais cela depuis longtemps.    - pro re comperta habere aliquid: tenir qqch pour certain.    - comperto, abl. abs. + prop. inf.: quand on sut que...    - comperto cur + subj.: quand on sut pourquoi...
    * * *
    comperio, comperire, comperi, compertum [cum + pario] - tr. - découvrir, apprendre, reconnaître, savoir avec exactitude (par qqn: per + acc. ou ex + abl.).    - compertum habere, pro comperto habere + prop. inf.: tenir pour prouvé que, être certain que.    - per exploratores comperire, Caes. B. G. 4, 19: apprendre par les éclaireurs.    - hoc mihi jamdiu compertum est: [pour moi cela est connu depuis longtemps] = je sais cela depuis longtemps.    - pro re comperta habere aliquid: tenir qqch pour certain.    - comperto, abl. abs. + prop. inf.: quand on sut que...    - comperto cur + subj.: quand on sut pourquoi...
    * * *
        Comperio, comperis, comperi, penul. corr. compertum, comperire. Terent. Scavoir pour certain apres s'estre enquesté.
    \
        Comperire de re aliqua. Terent. De amore hoc comperit. Il scait certainement qu'il l'aime.
    \
        Vt postea Caesar ex captiuis comperit. Caesar. Il sceut depuis par les prisonniers.
    \
        Dispicere et comperire dicitur, qui primus obseruauit. Catul. Qui a trouvé et entendu le premier.
    \
        Compertum est mihi, et Exploratum est mihi, Idem. Je scay certainement par m'en estre enquis.
    \
        Compertum aliquid habere. Cic. Scavoir de vray.
    \
        Compertum oculis. Liu. Chose que nous avons veue.
    \
        Compertum, id maxime radicibus prodesse. Plinius. On le scait par experience.

    Dictionarium latinogallicum > comperio

  • 19 gemellipara

    gĕmellĭpăra, ae, f. [gemellus + pario] mère de deux jumeaux [surnom de Latone]. --- Ov. M. 6, 315.
    * * *
    gĕmellĭpăra, ae, f. [gemellus + pario] mère de deux jumeaux [surnom de Latone]. --- Ov. M. 6, 315.
    * * *
        Gemellipara, gemelliparae, pen. corr. Ouid. Femme qui enfante deux enfants d'une ventree.

    Dictionarium latinogallicum > gemellipara

  • 20 parentela

    părentēla, ae, f. [parens, pario] Isid. parenté, alliance.    - Capitol. Gord. 23; Isid. Pent. 3, 21, 7: Cassiod. Var. 9, 1.
    * * *
    părentēla, ae, f. [parens, pario] Isid. parenté, alliance.    - Capitol. Gord. 23; Isid. Pent. 3, 21, 7: Cassiod. Var. 9, 1.
    * * *
        Parentela, parentelae, pen. prod. Parum Latina vox, sed qua vsus est tamen Iulius Capitolinus. Parenté.

    Dictionarium latinogallicum > parentela

См. также в других словарях:

  • pario — pario, ria (Del lat. Parĭus). 1. adj. Natural de Paros. U. t. c. s.) 2. Perteneciente o relativo a esta isla del mar Egeo …   Diccionario de la lengua española

  • pario — ► adjetivo 1 De Paros, isla del mar Egeo. ► sustantivo 2 Persona natural de esta isla. * * * pario, a (del lat. «Parĭus») adj. y, aplicado a personas, también n. De la isla griega de Paros. ⇒ Paro. * * * pario, ria. (Del lat. Parĭus). adj.… …   Enciclopedia Universal

  • Pario la choca — Saltar a navegación, búsqueda Parió la Choca Parió la Choca es una agrupación cultural que nace en junio de 1993 en Maipú, en la provincia de Mendoza, Argentina. Eran 5 chicos tratando de hacer una mezcla de pop con ska. Su debút oficial fue en… …   Wikipedia Español

  • Pario drakonžuvė — statusas T sritis zoologija | vardynas taksono rangas rūšis atitikmenys: lot. Eusomias parri angl. Parr’s dragonfish rus. эустома Парра ryšiai: platesnis terminas – drakonžuvės eustomijos …   Žuvų pavadinimų žodynas

  • Pario Salos indėnų rezervacija — Sp Pãrio Salõs indėnų rezervãcija Ap Parry Island Indian Reserve L Kanadoje (Ontarijo p ja) …   Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė

  • Pario kyšulys — Sp Pãrio kyšulỹs Ap Cape Parry L Kanadoje (ŠV teritorijos) …   Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė

  • Pario pusiasalis — Sp Pãrio pùsiasalis Ap Parry Peninsula L Kanadoje (ŠV teritorijos) …   Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė

  • Pario salos — Sp Pãrio sãlos Ap Parry Islands L Karalienės Elžbietos ss., Kanada (Nunavutas, ŠV teritorijos) …   Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė

  • Pario įlanka — Sp Pãrio įlanka Ap Parry Bay L Fokso įl. dalis prie Melvilio p lio, Kanada (Nunavutas) …   Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė

  • parió — pa|ri|ó Mot Agut Nom masculí …   Diccionari Català-Català

  • pario — pà·rio agg. CO relativo all isola di Paro {{line}} {{/line}} DATA: av. 1514. ETIMO: dal lat. Parĭu(m), dal gr. Pários, der. di Páros, it. Paro, nome dell isola greca dell arcipelago delle Cicladi, nel Mar Egeo …   Dizionario italiano

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»