-
1 afrennsli
-
2 ÓSS
(gen. óss, pl. ósar), m.1) mouth or outlet of a river or lake (Danubius fellr með sjau ósum til sjófar);2) fountain-head (at ósi skal á stemma).* * *m. [Lat. ostium], the mouth or outlet of a river or lake; at ósi skal á stemma, a saying;, Edda 60; Danubius fellr með sjau ósum til sjófar, Stj. 88; þó at brjóti nýja ósa í gögnum fjöru manns, ok skal inn forni óss ráða merki sem áðr, Grág. ii. 354; hér gékk upp óss (an inlet, estuary) við nes þetta, ok féll sjórinn út ór ósinum, Ld. 76; vatn þat er Holtavatn heitir stemmdi upp, … grafa út ósinn, hversu torsótt mundi ósinn út at grafa, en er þeir kómu til óssins, var hann út brotinn, Bs. i. 333.II. freq. in local names. Óss, Ósar, Ós-ló, in Norway; Holtavatns-óss, Bs. i. 308; Rangár-óss, Nj.; Faxa-óss (Landn. 29), Lækjar-óss, Landn.; Hóps-óss; Vágs-óss; Niðar-óss, the famous town in Norway; Ár-óss = the mod. Aar-huus, and Randar-óss = Randers in Denmark, óss-verki, a, m. a jetsum at the farm Óss, Vm. 140.III. the Rune ᚭ, see introduction. -
3 keldu-sog
n. the outlet of a k., Dipl. v. 19. -
4 LÁT
n.1) loss (þeir sögðu konungi lát sitt);2) death, decease (ek segi þér lát Eyvindar bróður þíns);3) in pl. manners; skipta litum ok látum, to change colour and manners.* * *n., like the Engl. subst. let, scarcely used except in compds; út-lát, an outlet; í-lat, an inlet, a bag; blóð-lát, blood-letting.II. a loss; þeir sögðu konungi lát sitt, ok kölluðusk eltir hafa verit, Fms. xi. 370:—death, decease, ek segi þér lát Eyvindar bróður þíns, Nj. 4; lát hins helga Knúts konungs, Bs. i. 71; litlu síðar var mér sögð brenna hans ok lát, Fms. ii. 18; hann frá lát sonar síns, Gullþ., passim; manna-lát, loss of life; and-lát, líf-lát, q. v.; af-lát, killing.III. in pl. manners; allit., litr ok lát; skipta litum ok látum, to change shape and manners, Skv. 1. 38: esp. of bad manners, howling, uproar, hón var svá mjök blótin at menn máttu eigi standask lát hennar, Fas. i. 254; skrípa-lát, scurrility, Fms. viii. (in a verse), see læti; en aldrei veit ek hvat látum var, vii. 202; í sínum látum sumum, Skálda 170; gera spott at látum yðrum, Nj. 124; hann bað menn ekki syrgja né láta öðrum herfilegum látum, 197. láta-læti, n. pl. dissimulation. -
5 merki-óss
m. a landmark, outlet, Grág. ii. 353. -
6 oss
(gen. óss, pl. ósar), m.1) mouth or outlet of a river or lake (Danubius fellr með sjau ósum til sjófar);2) fountain-head (at ósi skal á stemma).* * *acc. and dat. pl. from vér; see ek (C. 2. γ). -
7 SOG
* * *(gen. sagar, pl. sagar), f. saw.* * *n. [sjúga], an inlet; yfir skerin þar sem vága-sogin vóru mest, ok þvi skeri næst var sogit miklu breiðast, Bs. ii. 181.2. in compds, að-sog and út-sog in Icei. the ‘inrush and outsuck’ of the surf; lenda með að-soginu; en með út-soginu skall það á honum aptr, og rak hann langt út á sjó, Od. v. 428.II. a local name for the outlet of the Lake of Thingwalla. -
8 STAÐR
I)(-ar, ir), m.1) ‘stead’, place, spot;fimmtán í hvárum stað, fifteen in each place;í einum stað í Englandi, somewhere in England;skipta í tvá, fjóra staði, to divide into two, four parts;fara af stað, to go away, leave;hafa sik af stað, to absent oneself;bíða e-s ór stað, to wait on the spot, wait till one is attacked (Baglar biðu eigi högganna ór stað, ok flýðu þeir upp fyrir norðan bœinn);ráða e-u til staðar, to settle;gefa e-u stað, to stop;þeir gefa eigi stað ferðinni, they stopped not on their journey;gefa staðar, to stop, halt;þá er sá íss gaf staðar ok rann eigi, when that ice stopped and flowed no more;nema stað or staðar, to stop (hér munum vér stað nema);leita staðar, to seek a place to ease oneself;2) adverbially, í stað, þegar í stað, on the spot, at once;rétt í stað, just now;í marga staði, in many respects;í alla staði, in every respect;í engan stað, no-ways;í annan stað, on the other hand, secondly;í staðinn, instead;alls staðar, everywhere;annars staðar, elsewhere;nökkurs staðar, anywhere;3) end, result;vil ek vita, hvern stað eiga skal málit, I wish to know how the matter is to stand;koma í einn stað niðr, to turn out the same way;4) stop, pause, hesitation (þeim varð staðr á um andsvörin);5) springness, elasticity, of steel, etc.;ok dregr ór allan ataðinn ór boganum, the bow lost all its spring;6) strength of mind, courage;mun hann ekki eiga stað við sjónum hans, he will not be able to stand his looks;gøra stað í hestinn, to make the horse firm7) mark, print, traces (þeir sá þar engan stað þeira tíðinda, er þar höfðu orðit);8) church establishment, church, convent (staðrinn í Skálaholti, á Hólum);9) town (marga staði vann hann í þessu landi í vald Girkjakonungi).a. restive, of a horse;verða staðr at, to stop, start, from surprise.* * *1.m., gen. staðar, dat. stað, and older staði, pl. staðir: [from standa; Ulf. staþs = τόπος; A. S. stæð; Engl. stead in home-stead; Dan. stæd; Germ. statt]:—a ‘stead,’ place, abode; stjörnur þat né vissu hvar þær staði áttu, Vsp. 5; sessa ok staði, Ls. 7; fá mönnum stað ok mála, Grág. i. 473; nú hefir maðr eigi stað þeim mönnum, 465; færa úmaga til staðar, 256; færa varnað til staðar, Eg. 535; koma í þann stað, Grág. i. 485; í einn stað, in one place; í annan stað, in another place, 656 C. 11; fimmtán í hvárum stað, fifteen in each place, Eg. 577; í einhverjum stað, in some place, somewhere, Sks. 94; í einum stað í England, somewhere in England, Fms. x. 392; ek hefi í einum stað á stofnat, Nj. 3; í öllum stöðum, in all places, altogether, Grág. ii. 178; í öllum stöðum þeim, er…, in every case, where …, i. 153.2. skipta í tvá, fjóra, sextán … staði, to divide into two, four, sixteen … parts, 656 C. 16; skiptask í tvá staði, Fb. ii. 437:—fara af stað (mod. á stað), to go away, leave, Gþl. 177; hafa sik af stað, to absent oneself, Fb. i. 565; bíða e-s ór stað, to wait in one’s place, wait till one is attacked, Fms. iv. 268, viii. 48, 318, 355; ráða e-u til staðar, to settle, ii. 78, Ld. 178; gefa e-u stað, or gefa staðar, to stop, halt, Edda (pref.) 3, 40, Fms. vi. 384 (gefa A. V. 3), viii. 400; nema stað or staðar, to stop, Nj. 18, 54, 132, Dropl, 29, Fms. i. 167, 206, Fas. ii. 535, Ld. 104, Bs. i. 144, Edda 40 (nema A. 5); leita staðar, to seek a place (privy), Hm. 113. Hkr. i. 16, Fær. 197 (leita I): to seek an outlet, Fas. ii. 528; ganga at staðar, cacare, N. G. L. i. 127.3. adverbially, í stað, on the spot, at once, presently, Dropl. 9, Fas. ii. 508, Stj. 263, 505, Fms. iv. 249; rétt í stað, just now, Flóv. 7; í marga staði, in many respects, Fms. vii. 221; í engan stað, noways, i. 80; í alla staði, in every respect, Nj. 213, 224, 237, Fms. vi. 59, xi. 58; í staðinn. instead, Grág. i. 61, Fms. i. 24, Nj. 73, Fb. i. 285; í annan stað, on the other hand, secondly. Fms. vi. 191, Nj. 210, 216:—gen. as adverb, alls staðar, everywhere; annars s., elsewhere; einhvers-staðar, nökkurs-s., somewhere; marg-staðar, fás staðar, in many places, in few places; né eins staðar, nowhere; sums-staðar, somewhere; see allr, annarr, einn, nekkverr, margr, sumr.4. metaph. a goal, aim; hvern stað á sættar-umleitan þessi, Fms. ix. 51; ef þann stað tæki vizka þeirra, H. E. i. 249; vil ek vita hvern stað eiga skal málit, I wish to know the final answer, Ísl. ii. 216: hann spyrr hvern skal eiga hans mál, Eb. 132; koma í einn stað niðr, to turn out the same way, Fb. ii. 168.II. spec. usages, a stop, pause, hesitation; þeim varð staðr á um andsvörin. Fms. ix. 461; nú drepr ór hljóð, ok verðr honum staðr á, ok mælti þó vánu bráðara, xi. 115.2. elasticity, of steel or the like; ok dregr ór allan staðinn ór honum, it (the bow) lost all its elasticity, 623. 19; var þá ór sverðinu allr staðrinn, Sd. 118, 132; staðr í sverði, Kormak, freq. in mod. usage:—strength of mind, courage, þann úhreinan anda er hann átti eigi stað við at sjá, Sturl. iii. 246; mun hann ekki eiga stað við sjónum haus, he will not be able to stand his looks, Fms. iv. 242; ef þú þykkisk mega göra stað í hestinn ( make the horse firm), þá far til, Bs. i. 633.3. a mark, print; sýndi hann oss á sínum limum járna stað ok banda, Hom. 121; sá þar öngan stað (no marks, traces were seen) þeirra tíðenda er þar hofðu orðit, Fb. i. 283.III. a church-establishment (church, see, convent); höfuð-kirkja á staðinum, Fms. ix. 369; staðrinn í Skálaholti, s. á Hólum, or Hóla-staðr, á staðnum á Hólum, Bs. i. passim; staðr í Lundi, Ann. 1234; klaustr eða aðrir stórir staðir, Fms. xi. 202; Brandr er setti stað ( a benefice) at Húsa-felli, Ld. 332; staðr í Viðey ( a convent), D. I. i. 512 stað hér at Helgafelli, 282: a town, staðr í Lybiku, Fms. x. 48; s. í Óðinsvé, xi. 267; þann inn dýrliga stað (Konunga-hella), vii. 187; stað eða borg, K. Á. 222: staðar-ábúð, staðar-bót, staðar-spjöll; staðar-bú, a rectory; staðar-eign, church-possession; staðar-fé, church-property; staðar-forráð, administration of church-establishments; staðar-jörð, a glebe; staðar-prestr, a parish-priest; staðar-setning, an establishment, Sturl. i. 113, 143, iii. 229, Vm. 6, Ám. 28, Dipl. iii. 4, v. 18, Bs. i. 546; staða-mál, the church contest, the name given to the struggle between clergy and laity about the ownership and administration of the churches and glebes (staða-forráð), which took place in Icel. at the end of the 13th century, and was partly settled by the agreement of A. D. 1296, Bs., Arna S., Ann. passim; staða-menn, the lay proprietors of the church estates, Arna S.; staða-gjafir, the yielding up of staðir, Ann.2. ‘staðr’ was hence (but always in sing.) added to several local names where such an establishment had been erected, e. g. Staðr, Staðar-fell, Staðar-hraun, Staðar-hóll, as also Mel-staðr, Reyni-staðr, the old names in the heathen age of these places being Fell, Hraun, Hóll, Melr, see Sturl., Band., Bjarn.3. again, the plur. - staðir is freq. in local names of the heathen age; Grani bjó at Grana-stöðum, Grímarr á Grímars-stöðum, Höskulds-staðir, Alreks-staðir …, Landn., Fms. passim, see also map of lcel.2.adj. restive, of a horse; hross skjart eða statt, Gþl. 504; verða staðr at, to stop, start, from surprise, Korm. 76; þá varð þeim staðara at höggva, Fms. ix. 225. -
9 STEMMA
* * *(-da, -dr), v. to stem, stop, dam up, esp. a stream or fluid (þeir stemdu svá uppi vatnit); steinn sá, er stemdi þurftina, stopped the urine; impers., stóra lœki stemdi uppi, were stemmed, obstructed;refl., stemmast, to be stayed, to abate (kvað við þat opt stríð manna stemmast).* * *d, [stamr], to stem, stop, dam up, esp. of a stream or fluid; steinn sá er stemdi þurftina, stopped the urine, Bs. i. 310; tekr kuldinn at s. vindæðaruar, Al. 22; stemdu svá upp vatnit, Ó. H. 163; stemma af, Fms. vi. 351: impers., stóra læki stemdi uppi, were stemmed, obstructed, 67; vatnið (acc.) stemdi uppi, Bs. i. 315; at ósi skal á stemma, to dam up a river at its outlet, a saying, Edda; demma ok stemma, D. N. i. 275; hljóp skriða … fylldi dalinn ok stemdi ána Gaul, Ann. 1345: reflex., stríð stemmisk, grief abates, Brand. 60. -
10 út-rás
f. an outlet, Barl. 64. -
11 útrás
n.1) sally, sortie (gera útrásir á hendr e-m);2) outlet, outflow.
См. также в других словарях:
outlet — out‧let [ˈaʊtlet, lt] noun [countable] 1. COMMERCE a shop, company, or organization through which products are sold: • The farmers need to find more outlets for their produce. • The company managed to improve margins in its high street retail… … Financial and business terms
Outlet — may mean: An electrical outlet An outlet store or outlet mall The pelvic outlet A type of instance variable used for graphical user interface programming in the OpenStep / Cocoa environment Outlet, Ontario, a community in Canada The Outlet… … Wikipedia
outlet — or outlet store [out′let΄] n. 1. a passage or vent for letting something out 2. a means of expression [an outlet for the emotions] 3. a stream, river, etc. that flows out from a lake 4. a) a market for goods b) … English World dictionary
Outlet — Out let , n. The place or opening by which anything is let out; a passage out; an exit; a vent. [1913 Webster] Receiving all, and having no outlet. Fuller. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
outlet — [n1] place or means of escape, release aperture, avenue, break, channel, crack, duct, egress, escape, exit, hole, nozzle, opening, orifice, porthole, release, safety valve, spout, tear, vent, way out; concepts 513,693 Ant. egress, entrance outlet … New thesaurus
Outlet — Out*let , v. t. To let out; to emit. [R.] Daniel. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
outlet — I noun access, aperture, avenue, channel, chute, conduit, demand, door, egress, egressus, emissarium, exhaust, exit, exitus, floodgate, gate, gateway, hatch, hole, market, means of escape, opening, passage out, path, portal, spout, vent, way out… … Law dictionary
outlet — (n.) early 13c., originally a river mouth, from OUT (Cf. out) + LET (Cf. let) (v.). Electrical wiring sense is attested from 1892. Meaning a retail store is attested from 1933 … Etymology dictionary
outlet — |auteléte| s. m. Estabelecimento comercial de retalho onde se vendem produtos de uma marca ou fabricante a preços reduzidos. • Plural: outlets. ‣ Etimologia: palavra inglesa … Dicionário da Língua Portuguesa
outlet — /ˈautlet, ingl. ˈautlɛt, ˈautlɪt/ [vc. ingl., propr. «sbocco, scarico»] s. m. inv. spaccio CFR. stock house … Sinonimi e Contrari. Terza edizione
outlet — {{/stl 13}}{{stl 7}}[wym. ałtlet] {{/stl 7}}{{stl 8}}rz. mnż I, D. u. Mc. outletecie {{/stl 8}}{{stl 7}} centrum handlowe, w którym sprzedaje się końcówki markowych kolekcji po cenach fabrycznych : {{/stl 7}}{{stl 10}}Po supermarketach i wielkich … Langenscheidt Polski wyjaśnień
