Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

oet+&+e

  • 101 canis

    1.
    cănis ( cănes, Plaut. Men. 5, 1, 18; id. Trin. 1, 2, 133; 1, 2, 135; Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 32 Müll., or Ann. v. 518 Vahl.; Lucil. ap. Varr. ib.; cf. Charis. 1, 17, p. 118 P.; abl. always cane; gen. plur. canum; v. Neue, Formenl. pp. 223, 258 sq.), comm. [Sanscr. cvan; Gr. kuôn, kunos; Germ. Hund; Engl. hound].
    I.
    Lit., a dog.
    A.
    In gen., v. Varr. R. R. 1, 21; 2, 9, 1 sqq.; Plin. 8, 40, 61, § 142 sqq.; Col. 7, 12, 1: tantidem quasi feta canes sine dentibus latrat, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 32 Müll. (Ann. v. 518 Vahl.):

    introiit in aedĭs ater alienus canis,

    Ter. Phorm. 4, 4, 25: inritata canes, Lucil. ap. Charis. 1, p. 100 P.:

    canem inritatam imitarier,

    Plaut. Capt. 3, 1, 25:

    in Hyrcaniă plebs publicos alit canes, optumates domesticos: nobile autem genus canum illud scimus esse, etc.,

    Cic. Tusc. 1, 45, 108:

    si lupi canibus similes sunt,

    id. Ac. 2, 16, 50:

    canes ut montivagae persaepe ferai Naribus inveniunt quietes,

    Lucr. 1, 405:

    canis acer,

    Hor. Epod. 12, 6:

    acres,

    Varr. R. R. 1, 21:

    acriores et vigilantiores,

    Cato, R. R. 124:

    assiduus,

    Col. R. R. 7, 12, 5:

    catenarius,

    Sen. Ira, 3, 37, 2:

    catenă vinctus,

    Petr. 29:

    Molossi,

    Hor. S. 2, 6, 115; cf. Lucr. 5, 1063:

    obscenae,

    Verg. G. 1, 470; Ov. F. 4, 936:

    pastoralis,

    Col. 7, 12, 3:

    pecuarius,

    id. 7, 12, 8:

    pulicosa,

    id. 7, 13, 2:

    rabidi,

    Lucr. 5, 892; Sen. Oedip. 932:

    rabiosus,

    Plin. 29, 4, 32, § 98:

    saeva canum rabies,

    Prop. 3, 16 (4, 15), 17; Plin. 8, 40, 63, § 152:

    est verunculus in linguă canum, quo exempto nec rabidi fuint, etc.,

    id. 29, 4, 32, § 100: rabiosa. Hor. Ep. 2, 2, 75:

    venatici,

    Cic. Verr. 2, 4, 13, § 31; Nep. Pel. 2, 5:

    alere canes ad venandum,

    Ter. And. 1, 1, 30; Curt. 9, 1, 31:

    vigiles,

    Hor. C. 3, 16, 2:

    canum fida custodia,

    Cic. N. D. 2, 63, 150:

    fida canum vis,

    Lucr. 6, 1222:

    levisomna canum fido cum pectore corda,

    id. 5, 864:

    caput mediae canis praecisae,

    Liv. 40, 6, 1; cf. Curt. 10, 9, 12:

    saepe citos egi per juga longa canes,

    Ov. H. 5, 20:

    canibus circumdare saltus,

    Verg. E. 10, 57:

    hos non inmissis canibus agitant,

    id. G. 3, 371:

    leporem canibus venari,

    id. ib. 3, 410.—
    B.
    Esp.
    1.
    As a term of reproach, to denote,
    a.
    A shameless, vile person, Plaut. Most. 1, 1, 40; Ter. Eun. 4, 7, 33 Donat. ad loc.; Hor. Epod. 6, 1; cf. id. S. 2, 2, 56; Petr. 74, 9; Suet. Vesp. 13. —
    b.
    A fierce or enraged person, Plaut. Men. 5, 1, 14, 5, 1, 18; Hyg. Fab. 3; cf. Cic. Rosc. Am. 20, 57; Sen. Cons. Marc. 22, 5.—
    2.
    As the regular designation of the hangers-on or parasites of an eminent or rich Roman; a follower, dog, creature:

    multa sibi opus esse, multa canibus suis quos circa se habuit,

    Cic. Verr. 2, 1, 48, § 126:

    cohors ista quorum hominum est? Volusii haruspices et Canelii medici et horum canum quos tribunal meum vides lambere,

    id. ib. 2, 3, 11, §

    28: apponit de suis canibus quendam,

    id. ib. 2, 4, 19, § 40; 2, 5, 56, § 146; id. Att. 6, 3, 6; id. Pis. 10, 23.—
    3.
    In mythical lang.
    a.
    Tergeminus, i. e. Cerberus. Ov. A. A. 3, 322; id. Tr. 4, 7, 16;

    called also viperius,

    id. Am. 3, 12, 26:

    Tartareus,

    Sen. Herc. Fur. 649:

    triformis,

    id. Herc. Oet. 1202: Echidnaea. Ov. M. 7, 409; cf.:

    infernae canes,

    Hor. S. 1, 8, 35; Verg. A. 6, 257; Luc. 6, 733. —
    b.
    Semidei canes, Anubis, Luc. 8, 832.—
    4.
    Prov.
    a.
    Stultitia est venatum ducere invitas canes, Plaut. Stich. 1, 2, 82.—
    b.
    Cane pejus et angui Vitare aliquid, Hor. Ep. 1, 17, 30.—
    c.
    Ut canis a corio numquam absterrebitur uncto, will never be frightened from the greasy hide, Hor. S. 2, 5, 83.—
    d.
    Canis caninam non ēst (cf. Engl. dog won ' t eat dog), Auct. ap. Varr. L. L. 7, § 32 Müll.—
    e.
    A cane non magno saepe tenetur aper, Ov. R. Am. 422.—
    5.
    CAVE CANEM, beware of the dog, a frequent inscription of warning to trespassers on doors, etc., Petr. 29; Varr. ap. Non. p. 153, 1; Inscr. Orell. 4320. —Hence:

    Cave Canem,

    the title of a satire by Varro, Non. p. 75, 22.—
    II.
    Transf. [p. 279]
    A.
    A constellation; the Dog.
    1.
    Esp.:

    Canis Major, or simply Canis,

    a constellation of twenty stars, Hyg. Astr. 3, 34; of which the brighest is Sirius or Canicula, Cic. N. D. 2, 44, 114; id. Arat. 108 (349); 123 (367); 138 (382); 276 (522); Vitr. 9, 5, 2; Verg. G. 1, 218; 2, 353; Hor. S. 1, 7, 25; id. Ep. 1, 10, 16; Tib. 3, 5, 2; Ov. F. 4, 904; Plin. 18, 26, 64, § 234 sqq.—
    2.
    Canis Minor, or Minusculus, the Little Dog, = Prokuôn, commonly called Antecanis (hence the plur. canes), Vitr. 9, 52; Plin. 18, 28, 68, § 268; Ov. F. 4, 904.—Acc. to the fable, the dog of Erigone, daughter of Icarius;

    hence, Erigoneïus,

    Ov. F. 5, 723, and Icarius, id. ib. 4, 939.—
    B.
    The sea-dog, called canis marinus, Plin. 9, 35, 55, § 110; and mythically, of the dogs of Scylla, Lucr. 5, 890; Verg. A. 3, 432; Tib. 3, 4, 89; Cic. Verr. 2, 5, 56, § 146; Luc. 1, 549 Cort.; Sen. Med. 351.—
    C.
    The worst throw with dice, the dog-throw (cf. canicula and alea):

    damnosi,

    Prop. 4 (5), 8, 46; Ov. Tr. 2, 474:

    canem mittere,

    Suet. Aug. 71; cf. Isid. Orig. 18, 65.—Prov.:

    tam facile quam canis excidit,

    Sen. Apocol. 10, 2.—
    D.
    A Cynic philosopher:

    Diogenes cum choro canum suorum,

    Lact. Epit. 39, 4.—
    E.
    A kind of fetter, Plaut. Cas. 2, 6, 37 dub. (al. camum; v. camus); cf. 1. catulus.
    2.
    Cănis, is, m., a small river tributary to the Po, Plin. 3, 16, 20, § 117.

    Lewis & Short latin dictionary > canis

  • 102 Caphareus

    Căphāreus or Căphēreus (trisyl.), ei, m., = Kaphareus, a rocky promontory on the southern coast of Eubœa, where the homeward-bound fleet of the Greeks was wrecked, being misled by Nauplius, king of the island, and father of Palamedes, who had been slain before Troy; now Capo del Oro, or Xylofago, Serv. ad Verg. A. 11, 260; Hyg. Fab. 116; Ov. M. 14, 472; 14, 481.— Gr. acc. Căphārĕă, Ov. M. 14, 472; id. Tr. 1, 1, 83; voc. Caphareu, Val. Fl. 1, 371.—Form Caphereus, Verg. A. 11, 260; Mel. 2, 7, 9; Plin. 4, 12, 21, § 64.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Căphārēus, a, um (four syll.), adj., = Kaphêreios, of Caphareus:

    aqua,

    Ov. Tr. 5, 7, 36.—Scanned Căphārĕa;

    saxa,

    Prop. 3 (4), 7, 39; Hyg. Fab. 116.—
    B.
    Căphā-ris, ĭdis, f. adj., = Kaphêris, of Caphareus:

    petrae,

    Sen. Herc. Oet. 805.

    Lewis & Short latin dictionary > Caphareus

  • 103 Capharis

    Căphāreus or Căphēreus (trisyl.), ei, m., = Kaphareus, a rocky promontory on the southern coast of Eubœa, where the homeward-bound fleet of the Greeks was wrecked, being misled by Nauplius, king of the island, and father of Palamedes, who had been slain before Troy; now Capo del Oro, or Xylofago, Serv. ad Verg. A. 11, 260; Hyg. Fab. 116; Ov. M. 14, 472; 14, 481.— Gr. acc. Căphārĕă, Ov. M. 14, 472; id. Tr. 1, 1, 83; voc. Caphareu, Val. Fl. 1, 371.—Form Caphereus, Verg. A. 11, 260; Mel. 2, 7, 9; Plin. 4, 12, 21, § 64.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Căphārēus, a, um (four syll.), adj., = Kaphêreios, of Caphareus:

    aqua,

    Ov. Tr. 5, 7, 36.—Scanned Căphārĕa;

    saxa,

    Prop. 3 (4), 7, 39; Hyg. Fab. 116.—
    B.
    Căphā-ris, ĭdis, f. adj., = Kaphêris, of Caphareus:

    petrae,

    Sen. Herc. Oet. 805.

    Lewis & Short latin dictionary > Capharis

  • 104 Caphereus

    Căphāreus or Căphēreus (trisyl.), ei, m., = Kaphareus, a rocky promontory on the southern coast of Eubœa, where the homeward-bound fleet of the Greeks was wrecked, being misled by Nauplius, king of the island, and father of Palamedes, who had been slain before Troy; now Capo del Oro, or Xylofago, Serv. ad Verg. A. 11, 260; Hyg. Fab. 116; Ov. M. 14, 472; 14, 481.— Gr. acc. Căphārĕă, Ov. M. 14, 472; id. Tr. 1, 1, 83; voc. Caphareu, Val. Fl. 1, 371.—Form Caphereus, Verg. A. 11, 260; Mel. 2, 7, 9; Plin. 4, 12, 21, § 64.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Căphārēus, a, um (four syll.), adj., = Kaphêreios, of Caphareus:

    aqua,

    Ov. Tr. 5, 7, 36.—Scanned Căphārĕa;

    saxa,

    Prop. 3 (4), 7, 39; Hyg. Fab. 116.—
    B.
    Căphā-ris, ĭdis, f. adj., = Kaphêris, of Caphareus:

    petrae,

    Sen. Herc. Oet. 805.

    Lewis & Short latin dictionary > Caphereus

  • 105 captivus

    captīvus, a, um, adj. [captus, capio, II. A. 1.].
    I.
    Of living beings.
    A.
    Of men, taken prisoner, captive.
    1.
    In gen. (rare):

    urbs regi, captiva corpora Romanis cessere,

    Liv. 31, 46, 16; cf.:

    vix precibus, Neptune, tuis captiva resolvit Corpora,

    Ov. A. A. 2, 587:

    multitudo captiva servorum,

    Liv. 7, 27, 9:

    mancipia,

    id. 32, 26, 6:

    Tecmessa,

    Hor. C. 2, 4, 6:

    pubes,

    id. ib. 3, 5, 18:

    matres,

    Ov. M. 13, 560.—
    2.
    Subst.: cap-tīvus, i, m., a captive in war, a captive, prisoner (freq. and class.), Cic. N. D. 3, 33, 82; id. Phil. 8, 11, 32; id. Tusc. 3, 22, 54; id. Off. 1, 12, 38; 1, 13, 39; id. Fam. 5, 11, 3; Caes. B. G. 1, 22; 1, 50; Nep. Hann. 7, 2; Quint. 5, 10, 115 al.; Verg. A. 9, 273; Hor. S. 1, 3, 89; id. Ep. 1, 16, 69; Ov. M. 13, 251; Juv. 7, 201.—
    b.
    captīva, ae, f.:

    tristis captiva,

    Ov. Am. 1, 7, 39; id. M. 13, 471; Curt. 6, 2, 5; 8, 4, 26; Claud. Rapt. Pros. 2, 264. —
    B.
    Transf., poet., that pertains or belongs to captives:

    sanguis,

    Verg. A. 10, 520:

    cruor,

    Tac. A. 14, 30:

    crines,

    Ov. Am. 1, 14, 45:

    lacerti,

    id. M. 13, 667:

    colla,

    id. P. 2, 1, 43:

    sitis,

    Mart. 11, 96, 4:

    bracchia,

    Sen. Herc. Oet. 109 al. —
    C.
    Of animals, caught or taken:

    pisces,

    Ov. M. 13, 932:

    ferae,

    id. ib. 1, 475:

    vulpes,

    id. F. 4, 705:

    crocodili,

    Plin. 8, 25, 38, § 93:

    mullus,

    Mart. 10, 37 al. —
    II.
    Of inanim. things, captured, plundered, taken as booty, spoiled, taken by force:

    naves,

    Caes. B. C. 2, 5; Liv. 26, 47, 3:

    navigia,

    id. 10, 2, 12:

    carpenta,

    id. 33, 23, 4:

    pecunia,

    id. 1, 53, 3; 10, 46, 6:

    aurum argentumque,

    id. 45, 40, 1:

    signa,

    id. 7, 37, 13:

    arma,

    id. 9, 40, 15:

    solum,

    id. 5, 30, 3:

    ager,

    id. 2, 48, 2; Tac. A. 12, 32:

    res,

    Plin. 33, 1, 3, § 7:

    vestis,

    Verg. A. 2, 765:

    portatur ebur, captiva Corinthus,

    Hor. Ep. 2, 1, 193:

    currus,

    Verg. A. 7, 184:

    caelum,

    Ov. M. 1, 184 al. —
    B.
    Trop.:

    captiva mens,

    i.e. by love, Ov. Am. 1, 2, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > captivus

  • 106 Chalybs

    1.
    chălybs, ybis, m., = chalups, steel (cf. Plin. 34, 14, 41, § 142 sq.):

    vulnificus (because weapons were made of it),

    Verg. A. 8, 446;

    on account of its hardness: ferro durior et chalybe,

    Prop. 1, 16, 30; cf. Sen. Herc. Oet. 152; Sil. 1, 171; 2, 403.—
    II.
    Meton., the things made of it.
    A.
    A sword:

    strictus,

    Sen. Thyest. 364.—
    B.
    A horse ' s bit, Luc. 6, 398.—
    C.
    The point of an arrow, Luc. 7, 518; Val. Fl. 6, 342; Sil. 2, 107 al.—
    D.
    An iron rail, Luc. 6, 547.
    2.
    Chălybs, ybis, m., a river in Lusitania, Just. 44, 3, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Chalybs

  • 107 chalybs

    1.
    chălybs, ybis, m., = chalups, steel (cf. Plin. 34, 14, 41, § 142 sq.):

    vulnificus (because weapons were made of it),

    Verg. A. 8, 446;

    on account of its hardness: ferro durior et chalybe,

    Prop. 1, 16, 30; cf. Sen. Herc. Oet. 152; Sil. 1, 171; 2, 403.—
    II.
    Meton., the things made of it.
    A.
    A sword:

    strictus,

    Sen. Thyest. 364.—
    B.
    A horse ' s bit, Luc. 6, 398.—
    C.
    The point of an arrow, Luc. 7, 518; Val. Fl. 6, 342; Sil. 2, 107 al.—
    D.
    An iron rail, Luc. 6, 547.
    2.
    Chălybs, ybis, m., a river in Lusitania, Just. 44, 3, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > chalybs

  • 108 Chaones

    Chāŏnes, um, m., = Chaones, a people in the north-west part of Epirus, named after Chaon (v. the preced. art.), the Chaonians, Plin. 4, prooem. § 2; Serv. ad Verg. A. 3, 334 sq.; acc. plur. Gr. Chaonas, Claud. B. Get. 135; their country was called Chā-ŏnĭa, ae, f., Verg. A. 3, 335 Serv.; Plin. 4, prooem. § 2; Cic. Att. 6, 3, 2; Liv. 32, 5, 9. —
    II.
    Hence,
    A.
    Chāŏnĭus, a, um, adj., Chaonian; also of Epirus:

    campi,

    Verg. A. 3, 334:

    sinus,

    Ov. M. 13, 717:

    glans,

    Verg. G. 1, 8: pater, i. e. Jupiter, whose oracle was at Dodona, id. ib. 2, 67; cf.

    Juppiter,

    Val. Fl. 1, 303:

    columbae,

    which revealed the future at Dodona, Verg. E. 9, 13:

    nemus,

    i. e. the oak forest, Stat. Th. 6, 99:

    truncus,

    Val. Fl. 8, 461:

    vertex,

    Luc. 3, 180:

    victus,

    i.e. of acorns, Claud. Rapt. Pros. 3, 47.—
    B.
    Chāŏnis, ĭdis, f. adj., Chaonian:

    ales, i.e. columba (v. the preced.),

    Ov. A. A. 2, 150:

    arbos, i. e. quercus,

    id. M. 10, 90:

    quercus,

    Sen. Herc. Oet. 1624.

    Lewis & Short latin dictionary > Chaones

  • 109 Chaonia

    Chāŏnes, um, m., = Chaones, a people in the north-west part of Epirus, named after Chaon (v. the preced. art.), the Chaonians, Plin. 4, prooem. § 2; Serv. ad Verg. A. 3, 334 sq.; acc. plur. Gr. Chaonas, Claud. B. Get. 135; their country was called Chā-ŏnĭa, ae, f., Verg. A. 3, 335 Serv.; Plin. 4, prooem. § 2; Cic. Att. 6, 3, 2; Liv. 32, 5, 9. —
    II.
    Hence,
    A.
    Chāŏnĭus, a, um, adj., Chaonian; also of Epirus:

    campi,

    Verg. A. 3, 334:

    sinus,

    Ov. M. 13, 717:

    glans,

    Verg. G. 1, 8: pater, i. e. Jupiter, whose oracle was at Dodona, id. ib. 2, 67; cf.

    Juppiter,

    Val. Fl. 1, 303:

    columbae,

    which revealed the future at Dodona, Verg. E. 9, 13:

    nemus,

    i. e. the oak forest, Stat. Th. 6, 99:

    truncus,

    Val. Fl. 8, 461:

    vertex,

    Luc. 3, 180:

    victus,

    i.e. of acorns, Claud. Rapt. Pros. 3, 47.—
    B.
    Chāŏnis, ĭdis, f. adj., Chaonian:

    ales, i.e. columba (v. the preced.),

    Ov. A. A. 2, 150:

    arbos, i. e. quercus,

    id. M. 10, 90:

    quercus,

    Sen. Herc. Oet. 1624.

    Lewis & Short latin dictionary > Chaonia

  • 110 Chaonis

    Chāŏnes, um, m., = Chaones, a people in the north-west part of Epirus, named after Chaon (v. the preced. art.), the Chaonians, Plin. 4, prooem. § 2; Serv. ad Verg. A. 3, 334 sq.; acc. plur. Gr. Chaonas, Claud. B. Get. 135; their country was called Chā-ŏnĭa, ae, f., Verg. A. 3, 335 Serv.; Plin. 4, prooem. § 2; Cic. Att. 6, 3, 2; Liv. 32, 5, 9. —
    II.
    Hence,
    A.
    Chāŏnĭus, a, um, adj., Chaonian; also of Epirus:

    campi,

    Verg. A. 3, 334:

    sinus,

    Ov. M. 13, 717:

    glans,

    Verg. G. 1, 8: pater, i. e. Jupiter, whose oracle was at Dodona, id. ib. 2, 67; cf.

    Juppiter,

    Val. Fl. 1, 303:

    columbae,

    which revealed the future at Dodona, Verg. E. 9, 13:

    nemus,

    i. e. the oak forest, Stat. Th. 6, 99:

    truncus,

    Val. Fl. 8, 461:

    vertex,

    Luc. 3, 180:

    victus,

    i.e. of acorns, Claud. Rapt. Pros. 3, 47.—
    B.
    Chāŏnis, ĭdis, f. adj., Chaonian:

    ales, i.e. columba (v. the preced.),

    Ov. A. A. 2, 150:

    arbos, i. e. quercus,

    id. M. 10, 90:

    quercus,

    Sen. Herc. Oet. 1624.

    Lewis & Short latin dictionary > Chaonis

  • 111 Chaonius

    Chāŏnes, um, m., = Chaones, a people in the north-west part of Epirus, named after Chaon (v. the preced. art.), the Chaonians, Plin. 4, prooem. § 2; Serv. ad Verg. A. 3, 334 sq.; acc. plur. Gr. Chaonas, Claud. B. Get. 135; their country was called Chā-ŏnĭa, ae, f., Verg. A. 3, 335 Serv.; Plin. 4, prooem. § 2; Cic. Att. 6, 3, 2; Liv. 32, 5, 9. —
    II.
    Hence,
    A.
    Chāŏnĭus, a, um, adj., Chaonian; also of Epirus:

    campi,

    Verg. A. 3, 334:

    sinus,

    Ov. M. 13, 717:

    glans,

    Verg. G. 1, 8: pater, i. e. Jupiter, whose oracle was at Dodona, id. ib. 2, 67; cf.

    Juppiter,

    Val. Fl. 1, 303:

    columbae,

    which revealed the future at Dodona, Verg. E. 9, 13:

    nemus,

    i. e. the oak forest, Stat. Th. 6, 99:

    truncus,

    Val. Fl. 8, 461:

    vertex,

    Luc. 3, 180:

    victus,

    i.e. of acorns, Claud. Rapt. Pros. 3, 47.—
    B.
    Chāŏnis, ĭdis, f. adj., Chaonian:

    ales, i.e. columba (v. the preced.),

    Ov. A. A. 2, 150:

    arbos, i. e. quercus,

    id. M. 10, 90:

    quercus,

    Sen. Herc. Oet. 1624.

    Lewis & Short latin dictionary > Chaonius

  • 112 chelys

    chĕlys, acc. chelyn, voc. chely (other cases apparently not in use), f., = chelus.
    I.
    The tortoise, Petr. Fragm. 32, 5.—
    II.
    As in Greek (cf. Lidd. and Scott in h. v.), a lyre or harp made of its shell, pure Lat. testudo (except Ovid, in post-Aug. poets only;

    most freq. in Statius): chelys,

    Stat. S. 1, 5, 1; 4, 4, 33; Claud. III. Cons. Hon. praef. 18; id. Cons. Mall. Theod. 313; id. IV. Cons. Hon. 123; Prud. Apoth. 455:

    chelyn,

    Ov. H. 15, 181; Stat. S. 1, 5, 11; 2, 2, 120; 4, 6, 30; 4, 8, 38; id. Th. 6, 366; Sen. Troad. 325; id. Herc. Oet. 1034; Claud. Rapt. Pros. 2, praef. 8:

    chely,

    Stat. S. 4, 3, 119.—
    B.
    The constellation Lyra, Avien. Arat. 617 and 631.

    Lewis & Short latin dictionary > chelys

  • 113 chorus

    chŏrus, i, m., = choros [cf. Lidd. and Scott under choros].
    I.
    A dance in a ring, a choral dance, a dance, = chorea:

    chorus et cantus,

    Tib. 1, 7, 44; cf. Prop. 4 (5), 6, 70:

    Nympharum leves chori,

    Hor. C. 1, 1, 31:

    ferre pedem choris,

    id. ib. 2, 12, 17; Tib. 2, 1, 56:

    choros agere,

    Prop. 2, 3, 18:

    agitare,

    Verg. G. 4, 533:

    ducere,

    Hor. C. 1, 4, 5; 4, 7, 6:

    exercere,

    Verg. A. 1, 499:

    indicere,

    id. ib. 11, 737:

    instaurare,

    Stat. Achill. 4, 145:

    ostentare,

    id. ib. 2, 148 sq.:

    celebrare,

    Sen. Herc. Oet. 594:

    nectere,

    id. ib. 367:

    dare,

    Mart. 4, 44.—
    b.
    The harmonious motions of the heavenly bodies (cf. chorea), Tib. 2, 1, 88. —
    II.
    Meton. (abstr. pro concr.), a troop or band of dancers and singers, a chorus, choir:

    saltatores, citharistas, totum denique comissationis Antonianae chorum, etc.,

    Cic. Phil. 5, 6, 15; Cat. 63, 30:

    Phoebi chorus,

    Verg. E. 6, 66; cf. Prop. 3 (4), 5, 20; Hor. C. S. 75:

    chorus Dryadum,

    Verg. G. 4, 460:

    Nereidum,

    id. A. 5, 240:

    Idaei chori,

    id. ib. 9, 112:

    Pierius,

    Mart. 12, 3:

    canorus,

    Juv. 11, 163; Ov. M. 3, 685.—Of the chorus in tragedy:

    actoris partes chorus officiumque virile Defendat, etc.,

    Hor. A. P. 193; cf. id. ib. 283; id. Ep. 2, 1, 134; Gell. 19, 10, 12. —
    B.
    The heavenly bodies moving in harmony (cf. supra, I. b.):

    Pleiadum,

    Prop. 3 (4), 5, 36; Hor. C. 4, 14, 21:

    astrorum,

    Stat. Achill. 1, 643.—
    C.
    In gen., a multitude, band, troop, crowd:

    chorus juventutis,

    Cic. Mur. 24, 49:

    philosophorum,

    id. Fin. 1, 8, 26; id. Att. 14, 8, 1; so,

    vatum,

    Hor. C. 4, 3, 15:

    scriptorum,

    id. Ep. 2, 2, 77:

    puellarum,

    id. C. 2, 5, 21:

    (piscium),

    Sen. Agam. 452:

    virtutum,

    Cic. Off. 3, 33, 116; id. Tusc. 5, 5, 13 (hence, Engl. choir, quire; Fr. choeur; Ital. coro).

    Lewis & Short latin dictionary > chorus

  • 114 Cirra

    Cirrha ( Cirra), ae, f., = Kirra, a very ancient town in Phocis, near Delphi, devoted to Apollo, Liv. 42, 15, 5; Stat. Th. 3, 474; Luc. 3, 172; Mart, 1, 77; cf. Mel. 2, 3, 10; Plin. 4, 3, 4, § 7.—Hence,
    II.
    Cirrhaeus ( Cirraeus), a, um, adj., of or pertaining to Cirrha, or (in post-Aug. poets freq.) to Apollo:

    campi,

    Plin. 4, 3, 4, § 7:

    templa,

    Sen. Herc. Oet. 92:

    Cirrhaea vates,

    i. e. of Delphi, Delphic, of the Pythia, Sen. Oedip. 269; cf.

    virgo,

    Stat. Th. 3, 106:

    Cirrhaeus vates,

    of Apollo, Juv. 13, 79:

    antra,

    i.e. the Delphic oracle, Luc. 5, 95; Sil. 3, 9:

    hiatus,

    Stat. Th. 8, 331:

    secreta,

    Luc. 1, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Cirra

  • 115 Cirraeus

    Cirrha ( Cirra), ae, f., = Kirra, a very ancient town in Phocis, near Delphi, devoted to Apollo, Liv. 42, 15, 5; Stat. Th. 3, 474; Luc. 3, 172; Mart, 1, 77; cf. Mel. 2, 3, 10; Plin. 4, 3, 4, § 7.—Hence,
    II.
    Cirrhaeus ( Cirraeus), a, um, adj., of or pertaining to Cirrha, or (in post-Aug. poets freq.) to Apollo:

    campi,

    Plin. 4, 3, 4, § 7:

    templa,

    Sen. Herc. Oet. 92:

    Cirrhaea vates,

    i. e. of Delphi, Delphic, of the Pythia, Sen. Oedip. 269; cf.

    virgo,

    Stat. Th. 3, 106:

    Cirrhaeus vates,

    of Apollo, Juv. 13, 79:

    antra,

    i.e. the Delphic oracle, Luc. 5, 95; Sil. 3, 9:

    hiatus,

    Stat. Th. 8, 331:

    secreta,

    Luc. 1, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Cirraeus

  • 116 Cirrha

    Cirrha ( Cirra), ae, f., = Kirra, a very ancient town in Phocis, near Delphi, devoted to Apollo, Liv. 42, 15, 5; Stat. Th. 3, 474; Luc. 3, 172; Mart, 1, 77; cf. Mel. 2, 3, 10; Plin. 4, 3, 4, § 7.—Hence,
    II.
    Cirrhaeus ( Cirraeus), a, um, adj., of or pertaining to Cirrha, or (in post-Aug. poets freq.) to Apollo:

    campi,

    Plin. 4, 3, 4, § 7:

    templa,

    Sen. Herc. Oet. 92:

    Cirrhaea vates,

    i. e. of Delphi, Delphic, of the Pythia, Sen. Oedip. 269; cf.

    virgo,

    Stat. Th. 3, 106:

    Cirrhaeus vates,

    of Apollo, Juv. 13, 79:

    antra,

    i.e. the Delphic oracle, Luc. 5, 95; Sil. 3, 9:

    hiatus,

    Stat. Th. 8, 331:

    secreta,

    Luc. 1, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Cirrha

  • 117 Cirrhaeus

    Cirrha ( Cirra), ae, f., = Kirra, a very ancient town in Phocis, near Delphi, devoted to Apollo, Liv. 42, 15, 5; Stat. Th. 3, 474; Luc. 3, 172; Mart, 1, 77; cf. Mel. 2, 3, 10; Plin. 4, 3, 4, § 7.—Hence,
    II.
    Cirrhaeus ( Cirraeus), a, um, adj., of or pertaining to Cirrha, or (in post-Aug. poets freq.) to Apollo:

    campi,

    Plin. 4, 3, 4, § 7:

    templa,

    Sen. Herc. Oet. 92:

    Cirrhaea vates,

    i. e. of Delphi, Delphic, of the Pythia, Sen. Oedip. 269; cf.

    virgo,

    Stat. Th. 3, 106:

    Cirrhaeus vates,

    of Apollo, Juv. 13, 79:

    antra,

    i.e. the Delphic oracle, Luc. 5, 95; Sil. 3, 9:

    hiatus,

    Stat. Th. 8, 331:

    secreta,

    Luc. 1, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Cirrhaeus

  • 118 coelestis

    caelestis ( coel-), e ( gen. sing. CAELESTAE, Inscr. Neapol. 2602; abl. sing. regularly, caelesti:

    caeleste,

    Ov. H. 16, 277; id. M. 15, 743; cf.: bimestris, cognominis, perennis, patruelis, etc.; gen. plur. caelestum, but caelestium, Enn. Epigr. v. 9 Vahl.; Att. ap. Cic. N. D. 3, 26, 68, or id. Trag. Rel. v. 209 Rib.; Varr. L. L. 6, § 53 Müll.; Lucr. 6, 1274; Cat. 64, 191; 64, 205; Verg. A. 7, 432; Ov. M. 1, 150), adj. [caelum], pertaining to heaven or to the heavens, found in heaven, coming from heaven, etc., heavenly, celestial (class. and very freq.):

    ignis fulminis,

    Lucr. 2, 384; cf.:

    turbine correptus et igni,

    id. 6, 395:

    flammae,

    id. 5, 1093:

    urbes igne caelesti flagrasse,

    Tac. H. 5, 7:

    arcus,

    the rainbow, Plin. 11, 14, 14, § 37; Suet. Aug. 95:

    nubes,

    Ov. A. A. 2, 237:

    aqua,

    rain, Hor. C. 3, 10, 20; cf.

    aquae,

    id. Ep. 2, 1, 135; Liv. 4, 30, 7; Col. 3, 12, 2; 7, 4, 8; Plin. 17, 2, 2, § 14; Dig. 39, 3, 1:

    imbres,

    Col. 3, 13, 7:

    templa,

    Lucr. 5, 1203; 6, 388; 6, 671:

    solum,

    Ov. M. 1, 73:

    plagae,

    id. ib. 12, 40 al.:

    astra,

    id. ib. 15, 846:

    aërii mellis dona,

    Verg. G. 4, 1:

    prodigia,

    Liv. 1, 34, 9; cf.

    minae,

    Tac. H. 1, 18: caelestia auguria vocant cum fulminat aut tonat, Paul. ex Fest. p. 64, 8 Müll.:

    fragor,

    Quint. 12, 10, 4:

    orbes, quorum unus est caelestis,

    Cic. Rep 6, 17, 17.— Subst.: caelestĭa, ĭum, n., the heavenly bodies:

    cogitantes supera atque caelestia, haec nostra, ut exigua et minima, contemnimus,

    Cic. Ac. 2, 41, 127; Tac. H. 5, 4; id. A. 4, 58.—
    II.
    Meton.
    A.
    Divine; and subst., the deity (most freq. like caeles in plur.), the gods.
    1.
    Adj., numen, Cat. 66, 7; Tib. 3, 4, 53; Ov. M. 1, 367:

    animi,

    Verg. A. 1, 11: aula, Ov F 1, 139: irae. Liv. 2, 36, 6:

    ira,

    Sen. Herc. Oet. 441:

    origo,

    Verg. A. 6, 730:

    ortus,

    Quint. 3, 7, 5:

    stirps,

    Ov. M. 1, 760; cf.

    species,

    id. ib. 15, 743:

    nectar,

    id. ib. 4, 252; cf.

    pabula,

    id. ib. 4, 217:

    sapientia,

    Hor. Ep 1, 3, 27:

    auxilium,

    of the gods, Ov. M. 15, 630:

    dona,

    id. ib. 13, 289 al.:

    cognitio caelestium et mortalium,

    Quint. 1, 10, 5; cf. id. 10, 1, 86.—
    * Comp neutr.:

    nihil est caelesti caelestius,

    Sen. Ep. 66, 11 —
    2.
    Subst.: caelestis, is, m., a deity: quicumque dedit formam caelestis avarae, Tib 2, 4, 35.—Mostly plur., the gods:

    divos et eos qui caelestes semper habiti colunto,

    Cic. Leg. 2, 8, 19:

    caelestum templa,

    Lucr. 6, 1273:

    in concilio caelestium,

    Cic. Off. 3, 5, 25; so id. Phil. 4, 4, 10; Liv. 1, 16, 7; 9, 1, 3; Tac. G. 9; id. H. 4, 84; Cat. 64, 191; 64, 205; 68, 76; Tib. 1, 9, 5; Verg. A. 1, 387; 7, 432; Ov. M. 1, 150; 4, 594; 6, 72, 6, 171.—
    3.
    Caelestis, is, f., a female divinity in Carthage, Tert. Apol. 24, Capitol. Pert. 4, 2; Macrin. 3, 1; Treb. Pol. Trig. Tyr. 29, 1.—
    4.
    caelestĭa, ĭum, n., heavenly objects, divine things:

    haec caelelestia semper spectato, illa humana con-t emnito,

    Cic. Rep. 6, 19, 20:

    sapientem non modo cognitione caelestium vel mortalium putant instruendum,

    Quint. 1, 10, 5; Tac. H. 5, 5.—
    B.
    As in most languages, an epithet of any thing splendid or excellent, celestial, divine, god-like, magnificent, preeminent, etc. (so most freq. since the Aug. per., esp. as a complimentary term applied to eminent persons and their qualities;

    in Cic. only once): caelestes divinaeque legiones,

    Cic. Phil. 5, 11, 28:

    quem prope caelestem fecerint,

    Liv. 6, 17, 5:

    ingenium,

    Ov. A. A. 1, 185:

    mens,

    id. F. 1, 534:

    in dicendo vir (sc. Cicero),

    Quint. 10, 2, 18; cf.:

    caelestissimum os (Ciceronis),

    Vell. 2, 66, 3:

    ju dicia,

    Quint. 4, prooem. §

    2 Spald.: praecepta,

    Vell. 2, 94, 2:

    anima,

    id. 2, 123:

    animus,

    id. 2, 60, 2:

    caelestissimorum ejus operum,

    id. 2, 104, 3: quos Elea domum reducit Palma caelestes, glorified, like the gods, Hor C. 4, 2, 18.— Adv. not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > coelestis

  • 119 colens

    1.
    cŏlo, colŭi, cultum, 3, v. a. [from the stem KOL, whence boukolos, boukoleô; cf.: colonus, in-cola, agri-cola] (orig. pertaining to agriculture), to cultivate, till, tend, take care of a field, garden, etc. (freq. in all per. and species of composition).
    I.
    Prop.
    (α).
    With acc.:

    fundum,

    Varr. R. R. 1, 1, 2:

    agrum,

    id. ib. 1, 2, 14; Cato, R. R. 61; Col. 1 pr.:

    agri non omnes frugiferi sunt qui coluntur,

    Cic. Tusc. 2, 5, 13; id. Agr. 2, 25, 67:

    arva et vineta et oleas et arbustum,

    Quint. 1, 12, 7:

    praedia,

    Cic. Rosc. Am. 17, 49:

    rus,

    Col. 1, 1:

    rura,

    Cat. 64, 38; Tib. 1, 5, 21; Verg. G. 2, 413:

    hortos,

    Ov. M. 14, 624 al.:

    jugera,

    Col. 1 pr.:

    patrios fines,

    id. ib.:

    solum,

    id. 2, 2, 8:

    terram,

    id. 2, 2, 4:

    arbustum,

    Quint. 1, 12, 7:

    vitem,

    Cic. Fin. 4, 14, 38:

    arbores,

    Hor. C. 2, 14, 22:

    arva,

    id. ib. 3, 5, 24; Ov. Am. 1, 13, 15:

    fructus,

    Verg. G. 2, 36:

    fruges,

    Ov. M. 15, 134:

    poma,

    id. ib. 14, 687; cf. under P. a.—
    (β).
    Absol., Varr. R. R. 1, 2, 8; Verg. G. 1, 121; Dig. 19, 2, 54, § 1.—
    B.
    In gen., without reference to economics, to abide, dwell, stay in a place, to inhabit (syn.: incolo, habito; most freq. since the Aug. per.).
    (α).
    With acc.:

    hanc domum,

    Plaut. Aul. prol. 4:

    nemora atque cavos montes silvasque colebant,

    Lucr. 5, 955:

    regiones Acherunticas,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 21:

    colitur ea pars (urbis) et habitatur frequentissime,

    Cic. Verr. 2, 4, 53, § 119:

    urbem, urbem, mi Rufe, cole,

    id. Fam. 2, 12, 2:

    has terras,

    id. N. D. 2, 66, 164; Tac. A. 2, 60:

    loca Idae,

    Cat. 63, 70:

    Idalium,

    id. 36, 12 sq.; 61, 17:

    urbem Trojanam,

    Verg. A. 4, 343:

    Sicaniam,

    Ov. M. 5, 495:

    Maeoniam Sipylumque,

    id. ib. 6, 149:

    Elin Messeniaque arva,

    id. ib. 2, 679:

    regnum nemorale Dianae,

    id. ib. 14, 331:

    hoc nemus,

    id. ib. 15, 545:

    Elysium,

    Verg. A. 5, 735:

    loca magna,

    Ov. M. 14, 681; Liv. 1, 7, 10:

    Britanniam,

    Tac. Agr. 11:

    Rheni ripam,

    id. G. 28:

    victam ripam,

    id. A. 1, 59:

    terras,

    id. ib. 2, 60; cf. id. H. 5, 2:

    insulam,

    id. A. 12, 61; id. G. 29:

    regionem,

    Curt. 7, 7, 4.— Poet., of poets:

    me juvat in primā coluisse Helicona juventā,

    i. e. to have written poetry in early youth, Prop. 3 (4), 5, 19.—Also of animals:

    anguis stagna,

    Verg. G. 3, 430; Ov. M. 2, 380.—
    (β).
    Absol.:

    hic,

    Plaut. Ps. 1, 2, 68:

    subdiu colere te usque perpetuom diem,

    id. Most. 3, 2, 78; Liv. 42, 67, 9; Curt. 9, 9, 2:

    colunt discreti ac diversi,

    Tac. G. 16:

    proximi Cattis Usipii ac Tencteri colunt,

    id. ib. 32:

    circa utramque ripam Rhodani,

    Liv. 21, 26, 6:

    quā Cilices maritimi colunt,

    id. 38, 18, 12:

    prope Oceanum,

    id. 24, 49, 6:

    usque ad Albim,

    Tac. A. 2, 41:

    ultra Borysthenem fluvium,

    Gell. 9, 4, 6:

    super Bosporum,

    Curt. 6, 2, 13:

    extra urbem,

    App. M. 1, p. 111.—
    II.
    Trop. (freq. and class.).
    A. 1.
    Of the gods: colere aliquem locum, to frequent, cherish, care for, protect, be the guardian of, said of places where they were worshipped, had temples, etc.:

    deos deasque veneror, qui hanc urbem colunt,

    Plaut. Poen. 5, 1, 19; Cat. 36, 12:

    Pallas, quas condidit arces, Ipsa colat,

    Verg. E. 2, 62:

    ille (Juppiter) colit terras,

    id. ib. 3, 61; id. A. 1, 16 Forbig. ad loc.:

    undis jura dabat, nymphisque colentibus undas,

    Ov. M. 1, 576:

    urbem colentes di,

    Liv. 31, 30, 9; 5, 21, 3:

    vos, Ceres mater ac Proserpina, precor, ceteri superi infernique di, qui hanc urbem colitis,

    id. 24, 39, 8:

    divi divaeque, qui maria terrasque colitis,

    id. 29, 27, 1.—
    2.
    Rarely with persons as object (syn.:

    curo, studeo, observo, obsequor): Juppiter, qui genus colis alisque hominum,

    Plaut. Poen. 5, 4, 24; cf.:

    (Castor et Pollux) dum terras hominumque colunt genus,

    i. e. improve, polish, Hor. Ep. 2, 1, 7. —
    3.
    Of the body or its parts, to cultivate, attend to, dress, clothe, adorn, etc.:

    formamque augere colendo,

    by attire, dress, Ov. M. 10, 534:

    corpora,

    id. A. A. 3, 107:

    tu quoque dum coleris,

    id. ib. 3, 225.—With abl.:

    lacertos auro,

    Curt. 8, 9, 21:

    lacertum armillā aureā,

    Petr. 32:

    capillos,

    Tib. 1, 6, 39; 1, 8, 9.—
    4.
    With abstr. objects, to cultivate, cherish, seek, practise, devote one ' s self to, etc.;

    of mental and moral cultivation: aequom et bonum,

    Plaut. Men. 4, 2, 10:

    amicitiam,

    id. Cist. 1, 1, 27:

    fidem rectumque,

    Ov. M. 1, 90:

    fortitudinem,

    Curt. 10, 3, 9:

    jus et fas,

    Liv. 27, 17 fin.:

    memoriam alicujus,

    Cic. Fin. 2, 31, 101:

    bonos mores,

    Sall. C. 9, 1:

    suum quaestum colit,

    Plaut. Poen. 5, 2, 137:

    pietatem,

    id. As. 3, 1, 5; Ter. Hec. 3, 4, 33:

    virtutem,

    Cic. Arch. 7, 16; id. Off. 1, 41, 149:

    amicitiam, justitiam, liberalitatem,

    id. ib. 1, 2, 5:

    virginitatis amorem,

    Verg. A. 11, 584:

    pacem,

    Ov. M. 11, 297; cf. Martem, Sil. [p. 370] 8, 464:

    studium philosophiae,

    Cic. Brut. 91, 315:

    disciplinam,

    id. ib. 31, 117:

    aequabile et temperatum orationis genus,

    id. Off. 1, 1, 3:

    patrias artes militiamque,

    Ov. F. 2, 508; cf.:

    artes liberales,

    Suet. Tib. 60:

    ingenium singulari rerum militarium prudentiā,

    Vell. 2, 29, 5 Kritz.—
    5.
    Of a period of time or a condition, to live in, experience, live through, pass, spend, etc.:

    servitutem apud aliquem,

    to be a slave, Plaut. Poen. 4, 2, 7:

    nunc plane nec ego victum, nec vitam illam colere possum, etc.,

    Cic. Att. 12, 28, 2; and poet. in gen.: vitam or aevum = degere, to take care of life, for to live:

    vitam,

    Plaut. Trin. 3, 2, 74; id. Cas. 2, 1, 12; id. Rud. 1, 5, 25:

    vitam inopem,

    Ter. Heaut. 1, 1, 84:

    aevum vi,

    Lucr. 5, 1144 and 1149.—
    B.
    Colere aliquem, to regard one with care, i. e. to honor, revere, reverence, worship, etc. (syn.: observo, veneror, diligo).
    1.
    Most freq. of the reverence and worship of the gods, and the respect paid to objects pertaining thereto, to honor, respect, revere, reverence, worship:

    quid est enim cur deos ab hominibus colendos dicas?

    Cic. N. D. 1, 41, 115:

    hos deos et venerari et colere debemus,

    id. ib. 2, 28, 71; cf. id. ib. 1, 42, 119; id. Agr. 2, 35, 94; Liv. 39, 15, 2; Cat. 61, 48:

    Phoebe silvarumque potens Diana... o colendi Semper et culti,

    Hor. C. S. 2 and 3; cf. Ov. M. 8, 350:

    deos aris, pulvinaribus,

    Plin. Pan. 11, 3:

    Mercurium,

    Caes. B. G. 6, 17:

    Apollinem nimiā religione,

    Curt. 4, 3, 21:

    Cererem secubitu,

    Ov. A. 3, 10, 16:

    (deam) magis officiis quam probitate,

    id. P. 3, 1, 76:

    per flamines et sacerdotes,

    Tac. A. 1, 10; Suet. Vit. 1:

    quo cognomine is deus quādam in parte urbis colebatur,

    id. Aug. 70:

    deum precibus,

    Sen. Herc. Oet. 580:

    testimoniorum religionem et fidem,

    Cic. Fl. 4, 9; cf. id. Font. 10, 21; and:

    colebantur religiones pie magis quam magnifice,

    Liv. 3, 57, 7; and:

    apud quos juxta divinas religiones humana fides colitur,

    id. 9, 9, 4:

    sacra,

    Ov. M. 4, 32; 15, 679:

    aras,

    id. ib. 3, 733; 6, 208; cf. Liv. 1, 7, 10; Suet. Vit. 2 et saep.:

    numina alicujus,

    Verg. G. 1, 30:

    templum,

    id. A. 4, 458; Ov. M. 11, 578:

    caerimonias sepulcrorum tantā curà,

    Cic. Tusc. 1, 12, 27:

    sacrarium summā caerimoniā,

    Nep. Th. 8, 4:

    simulacrum,

    Suet. Galb. 4.—
    2.
    Of the honor bestowed upon men:

    ut Africanum ut deum coleret Laelius,

    Cic. Rep. 1, 12, 18:

    quia me colitis et magnificatis,

    Plaut. Cist. 1, 1, 23; Ter. Ad. 3, 2, 54:

    a quibus diligenter observari videmur et coli,

    Cic. Mur. 34, 70; cf. id. Fam. 6, 10, 7; 13, 22, 1; id. Off. 1, 41, 149; Sall. J. 10, 8:

    poëtarum nomen,

    Cic. Arch. 11, 27:

    civitatem,

    id. Fl. 22, 52; cf.:

    in amicis et diligendis et colendis,

    id. Lael. 22, 85 and 82:

    semper ego plebem Romanam militiae domique... colo atque colui,

    Liv. 7, 32, 16:

    colere et ornare,

    Cic. Fam. 5, 8, 2:

    me diligentissime,

    id. ib. 13, 25 init.:

    si te colo, Sexte, non amabo,

    Mart. 2, 55:

    aliquem donis,

    Liv. 31, 43, 7:

    litteris,

    Nep. Att. 20, 4:

    nec illos arte colam, nec opulenter,

    Sall. J. 85, 34 Kritz.— Hence,
    1.
    cŏlens, entis, P. a., honoring, treating respectfully; subst., a reverer, worshipper; with gen.:

    religionum,

    Cic. Planc. 33, 80.—
    2.
    cultus, a, um, P. a. (acc. to I.).
    A.
    Cultivated, tilled:

    ager cultior,

    Varr. R. R. 1, 2, 20:

    ager cultissimus,

    Cic. Rosc. Com. 12, 33:

    materia et culta et silvestris,

    id. N. D. 2, 60, 151:

    res pecuaria,

    id. Quint. 3, 12:

    rus cultissimum,

    Col. 1, 1, 1:

    terra,

    Quint. 5, 11, 24:

    fundus cultior,

    id. 8, 3, 8:

    cultiora loca,

    Curt. 7, 3, 18.—
    b.
    Subst.: culta, ōrum, n., tilled, cultivated land, gardens, plantations, etc., Lucr. 1, 165; 1, 210; 5, 1370; Verg. G. 1, 153; 2, 196; 4, 372; Plin. 24, 10, 49, § 83—Hence,
    B.
    Trop., ornamented, adorned, polished, elegant, cultivated:

    milites habebat tam cultos ut argento et auro politis armis ornaret,

    Suet. Caes. 67:

    adulter,

    Ov. Tr. 2, 499:

    turba muliebriter culta,

    Curt. 3, 3, 14:

    sacerdos veste candidā cultus,

    Plin. 16, 44, 95, § 251:

    matrona vetitā purpurā culta,

    Suet. Ner. 32:

    filia cultior,

    Mart. 10, 98, 3:

    animi culti,

    Cic. Tusc. 2, 5, 13; cf.:

    tempora et ingenia cultiora,

    Curt. 7, 8, 11:

    Tibullus,

    Ov. Am. 1, 15, 28; cf.

    carmina,

    id. A. A. 3, 341:

    cultiores doctioresque redire,

    Gell. 19, 8, 1:

    sermone cultissimus,

    Aur. Vict. Epit. 45.— Adv.: cul-tē, elegantly: dicere, * Quint. 8, 3, 7; Plin. Ep. 5, 20, 6.— Comp.:

    dicere,

    Sen. Suas. 4 fin.; Tac. Or. 21: (sc. veste) progredi, Just. 3, 3, 5:

    incubare strato lectulo,

    Val. Max. 2, 6, 8.— Sup. apparently not in use.
    2.
    cōlo, āvi, ātum, āre, v. a. [colum], to filter, strain, to clarify, purify (post-Aug.):

    ceram,

    Col. 9, 16, 1:

    mel,

    id. 12, 11, 1:

    vinum sportā palmeā,

    Pall. Febr. 27:

    sucum linteo,

    Plin. 25, 13, 103, § 164:

    thymum cribro,

    Col. 7, 8, 7:

    aliquid per linteum,

    Scrib. Comp. 271:

    ad colum,

    Veg. 2, 28, 19:

    per colum,

    Apic. 4, 2:

    aurum,

    App. Flor. p. 343, 20:

    terra colans,

    Plin. 31, 3, 23, § 38:

    faex colata,

    id. 31, 8, 44, § 95.— Poet.:

    amnes inductis retibus,

    i. e. to spread out a fish-net, Manil. 5, 193.—Hence, cōlātus, a, um, P. a., cleansed, purified (post-class.):

    nitor (beryllorum),

    Tert. Anim. 9.—
    B.
    Trop.:

    certiora et colatiora somniari,

    Tert. Anim. 48.

    Lewis & Short latin dictionary > colens

  • 120 colo

    1.
    cŏlo, colŭi, cultum, 3, v. a. [from the stem KOL, whence boukolos, boukoleô; cf.: colonus, in-cola, agri-cola] (orig. pertaining to agriculture), to cultivate, till, tend, take care of a field, garden, etc. (freq. in all per. and species of composition).
    I.
    Prop.
    (α).
    With acc.:

    fundum,

    Varr. R. R. 1, 1, 2:

    agrum,

    id. ib. 1, 2, 14; Cato, R. R. 61; Col. 1 pr.:

    agri non omnes frugiferi sunt qui coluntur,

    Cic. Tusc. 2, 5, 13; id. Agr. 2, 25, 67:

    arva et vineta et oleas et arbustum,

    Quint. 1, 12, 7:

    praedia,

    Cic. Rosc. Am. 17, 49:

    rus,

    Col. 1, 1:

    rura,

    Cat. 64, 38; Tib. 1, 5, 21; Verg. G. 2, 413:

    hortos,

    Ov. M. 14, 624 al.:

    jugera,

    Col. 1 pr.:

    patrios fines,

    id. ib.:

    solum,

    id. 2, 2, 8:

    terram,

    id. 2, 2, 4:

    arbustum,

    Quint. 1, 12, 7:

    vitem,

    Cic. Fin. 4, 14, 38:

    arbores,

    Hor. C. 2, 14, 22:

    arva,

    id. ib. 3, 5, 24; Ov. Am. 1, 13, 15:

    fructus,

    Verg. G. 2, 36:

    fruges,

    Ov. M. 15, 134:

    poma,

    id. ib. 14, 687; cf. under P. a.—
    (β).
    Absol., Varr. R. R. 1, 2, 8; Verg. G. 1, 121; Dig. 19, 2, 54, § 1.—
    B.
    In gen., without reference to economics, to abide, dwell, stay in a place, to inhabit (syn.: incolo, habito; most freq. since the Aug. per.).
    (α).
    With acc.:

    hanc domum,

    Plaut. Aul. prol. 4:

    nemora atque cavos montes silvasque colebant,

    Lucr. 5, 955:

    regiones Acherunticas,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 21:

    colitur ea pars (urbis) et habitatur frequentissime,

    Cic. Verr. 2, 4, 53, § 119:

    urbem, urbem, mi Rufe, cole,

    id. Fam. 2, 12, 2:

    has terras,

    id. N. D. 2, 66, 164; Tac. A. 2, 60:

    loca Idae,

    Cat. 63, 70:

    Idalium,

    id. 36, 12 sq.; 61, 17:

    urbem Trojanam,

    Verg. A. 4, 343:

    Sicaniam,

    Ov. M. 5, 495:

    Maeoniam Sipylumque,

    id. ib. 6, 149:

    Elin Messeniaque arva,

    id. ib. 2, 679:

    regnum nemorale Dianae,

    id. ib. 14, 331:

    hoc nemus,

    id. ib. 15, 545:

    Elysium,

    Verg. A. 5, 735:

    loca magna,

    Ov. M. 14, 681; Liv. 1, 7, 10:

    Britanniam,

    Tac. Agr. 11:

    Rheni ripam,

    id. G. 28:

    victam ripam,

    id. A. 1, 59:

    terras,

    id. ib. 2, 60; cf. id. H. 5, 2:

    insulam,

    id. A. 12, 61; id. G. 29:

    regionem,

    Curt. 7, 7, 4.— Poet., of poets:

    me juvat in primā coluisse Helicona juventā,

    i. e. to have written poetry in early youth, Prop. 3 (4), 5, 19.—Also of animals:

    anguis stagna,

    Verg. G. 3, 430; Ov. M. 2, 380.—
    (β).
    Absol.:

    hic,

    Plaut. Ps. 1, 2, 68:

    subdiu colere te usque perpetuom diem,

    id. Most. 3, 2, 78; Liv. 42, 67, 9; Curt. 9, 9, 2:

    colunt discreti ac diversi,

    Tac. G. 16:

    proximi Cattis Usipii ac Tencteri colunt,

    id. ib. 32:

    circa utramque ripam Rhodani,

    Liv. 21, 26, 6:

    quā Cilices maritimi colunt,

    id. 38, 18, 12:

    prope Oceanum,

    id. 24, 49, 6:

    usque ad Albim,

    Tac. A. 2, 41:

    ultra Borysthenem fluvium,

    Gell. 9, 4, 6:

    super Bosporum,

    Curt. 6, 2, 13:

    extra urbem,

    App. M. 1, p. 111.—
    II.
    Trop. (freq. and class.).
    A. 1.
    Of the gods: colere aliquem locum, to frequent, cherish, care for, protect, be the guardian of, said of places where they were worshipped, had temples, etc.:

    deos deasque veneror, qui hanc urbem colunt,

    Plaut. Poen. 5, 1, 19; Cat. 36, 12:

    Pallas, quas condidit arces, Ipsa colat,

    Verg. E. 2, 62:

    ille (Juppiter) colit terras,

    id. ib. 3, 61; id. A. 1, 16 Forbig. ad loc.:

    undis jura dabat, nymphisque colentibus undas,

    Ov. M. 1, 576:

    urbem colentes di,

    Liv. 31, 30, 9; 5, 21, 3:

    vos, Ceres mater ac Proserpina, precor, ceteri superi infernique di, qui hanc urbem colitis,

    id. 24, 39, 8:

    divi divaeque, qui maria terrasque colitis,

    id. 29, 27, 1.—
    2.
    Rarely with persons as object (syn.:

    curo, studeo, observo, obsequor): Juppiter, qui genus colis alisque hominum,

    Plaut. Poen. 5, 4, 24; cf.:

    (Castor et Pollux) dum terras hominumque colunt genus,

    i. e. improve, polish, Hor. Ep. 2, 1, 7. —
    3.
    Of the body or its parts, to cultivate, attend to, dress, clothe, adorn, etc.:

    formamque augere colendo,

    by attire, dress, Ov. M. 10, 534:

    corpora,

    id. A. A. 3, 107:

    tu quoque dum coleris,

    id. ib. 3, 225.—With abl.:

    lacertos auro,

    Curt. 8, 9, 21:

    lacertum armillā aureā,

    Petr. 32:

    capillos,

    Tib. 1, 6, 39; 1, 8, 9.—
    4.
    With abstr. objects, to cultivate, cherish, seek, practise, devote one ' s self to, etc.;

    of mental and moral cultivation: aequom et bonum,

    Plaut. Men. 4, 2, 10:

    amicitiam,

    id. Cist. 1, 1, 27:

    fidem rectumque,

    Ov. M. 1, 90:

    fortitudinem,

    Curt. 10, 3, 9:

    jus et fas,

    Liv. 27, 17 fin.:

    memoriam alicujus,

    Cic. Fin. 2, 31, 101:

    bonos mores,

    Sall. C. 9, 1:

    suum quaestum colit,

    Plaut. Poen. 5, 2, 137:

    pietatem,

    id. As. 3, 1, 5; Ter. Hec. 3, 4, 33:

    virtutem,

    Cic. Arch. 7, 16; id. Off. 1, 41, 149:

    amicitiam, justitiam, liberalitatem,

    id. ib. 1, 2, 5:

    virginitatis amorem,

    Verg. A. 11, 584:

    pacem,

    Ov. M. 11, 297; cf. Martem, Sil. [p. 370] 8, 464:

    studium philosophiae,

    Cic. Brut. 91, 315:

    disciplinam,

    id. ib. 31, 117:

    aequabile et temperatum orationis genus,

    id. Off. 1, 1, 3:

    patrias artes militiamque,

    Ov. F. 2, 508; cf.:

    artes liberales,

    Suet. Tib. 60:

    ingenium singulari rerum militarium prudentiā,

    Vell. 2, 29, 5 Kritz.—
    5.
    Of a period of time or a condition, to live in, experience, live through, pass, spend, etc.:

    servitutem apud aliquem,

    to be a slave, Plaut. Poen. 4, 2, 7:

    nunc plane nec ego victum, nec vitam illam colere possum, etc.,

    Cic. Att. 12, 28, 2; and poet. in gen.: vitam or aevum = degere, to take care of life, for to live:

    vitam,

    Plaut. Trin. 3, 2, 74; id. Cas. 2, 1, 12; id. Rud. 1, 5, 25:

    vitam inopem,

    Ter. Heaut. 1, 1, 84:

    aevum vi,

    Lucr. 5, 1144 and 1149.—
    B.
    Colere aliquem, to regard one with care, i. e. to honor, revere, reverence, worship, etc. (syn.: observo, veneror, diligo).
    1.
    Most freq. of the reverence and worship of the gods, and the respect paid to objects pertaining thereto, to honor, respect, revere, reverence, worship:

    quid est enim cur deos ab hominibus colendos dicas?

    Cic. N. D. 1, 41, 115:

    hos deos et venerari et colere debemus,

    id. ib. 2, 28, 71; cf. id. ib. 1, 42, 119; id. Agr. 2, 35, 94; Liv. 39, 15, 2; Cat. 61, 48:

    Phoebe silvarumque potens Diana... o colendi Semper et culti,

    Hor. C. S. 2 and 3; cf. Ov. M. 8, 350:

    deos aris, pulvinaribus,

    Plin. Pan. 11, 3:

    Mercurium,

    Caes. B. G. 6, 17:

    Apollinem nimiā religione,

    Curt. 4, 3, 21:

    Cererem secubitu,

    Ov. A. 3, 10, 16:

    (deam) magis officiis quam probitate,

    id. P. 3, 1, 76:

    per flamines et sacerdotes,

    Tac. A. 1, 10; Suet. Vit. 1:

    quo cognomine is deus quādam in parte urbis colebatur,

    id. Aug. 70:

    deum precibus,

    Sen. Herc. Oet. 580:

    testimoniorum religionem et fidem,

    Cic. Fl. 4, 9; cf. id. Font. 10, 21; and:

    colebantur religiones pie magis quam magnifice,

    Liv. 3, 57, 7; and:

    apud quos juxta divinas religiones humana fides colitur,

    id. 9, 9, 4:

    sacra,

    Ov. M. 4, 32; 15, 679:

    aras,

    id. ib. 3, 733; 6, 208; cf. Liv. 1, 7, 10; Suet. Vit. 2 et saep.:

    numina alicujus,

    Verg. G. 1, 30:

    templum,

    id. A. 4, 458; Ov. M. 11, 578:

    caerimonias sepulcrorum tantā curà,

    Cic. Tusc. 1, 12, 27:

    sacrarium summā caerimoniā,

    Nep. Th. 8, 4:

    simulacrum,

    Suet. Galb. 4.—
    2.
    Of the honor bestowed upon men:

    ut Africanum ut deum coleret Laelius,

    Cic. Rep. 1, 12, 18:

    quia me colitis et magnificatis,

    Plaut. Cist. 1, 1, 23; Ter. Ad. 3, 2, 54:

    a quibus diligenter observari videmur et coli,

    Cic. Mur. 34, 70; cf. id. Fam. 6, 10, 7; 13, 22, 1; id. Off. 1, 41, 149; Sall. J. 10, 8:

    poëtarum nomen,

    Cic. Arch. 11, 27:

    civitatem,

    id. Fl. 22, 52; cf.:

    in amicis et diligendis et colendis,

    id. Lael. 22, 85 and 82:

    semper ego plebem Romanam militiae domique... colo atque colui,

    Liv. 7, 32, 16:

    colere et ornare,

    Cic. Fam. 5, 8, 2:

    me diligentissime,

    id. ib. 13, 25 init.:

    si te colo, Sexte, non amabo,

    Mart. 2, 55:

    aliquem donis,

    Liv. 31, 43, 7:

    litteris,

    Nep. Att. 20, 4:

    nec illos arte colam, nec opulenter,

    Sall. J. 85, 34 Kritz.— Hence,
    1.
    cŏlens, entis, P. a., honoring, treating respectfully; subst., a reverer, worshipper; with gen.:

    religionum,

    Cic. Planc. 33, 80.—
    2.
    cultus, a, um, P. a. (acc. to I.).
    A.
    Cultivated, tilled:

    ager cultior,

    Varr. R. R. 1, 2, 20:

    ager cultissimus,

    Cic. Rosc. Com. 12, 33:

    materia et culta et silvestris,

    id. N. D. 2, 60, 151:

    res pecuaria,

    id. Quint. 3, 12:

    rus cultissimum,

    Col. 1, 1, 1:

    terra,

    Quint. 5, 11, 24:

    fundus cultior,

    id. 8, 3, 8:

    cultiora loca,

    Curt. 7, 3, 18.—
    b.
    Subst.: culta, ōrum, n., tilled, cultivated land, gardens, plantations, etc., Lucr. 1, 165; 1, 210; 5, 1370; Verg. G. 1, 153; 2, 196; 4, 372; Plin. 24, 10, 49, § 83—Hence,
    B.
    Trop., ornamented, adorned, polished, elegant, cultivated:

    milites habebat tam cultos ut argento et auro politis armis ornaret,

    Suet. Caes. 67:

    adulter,

    Ov. Tr. 2, 499:

    turba muliebriter culta,

    Curt. 3, 3, 14:

    sacerdos veste candidā cultus,

    Plin. 16, 44, 95, § 251:

    matrona vetitā purpurā culta,

    Suet. Ner. 32:

    filia cultior,

    Mart. 10, 98, 3:

    animi culti,

    Cic. Tusc. 2, 5, 13; cf.:

    tempora et ingenia cultiora,

    Curt. 7, 8, 11:

    Tibullus,

    Ov. Am. 1, 15, 28; cf.

    carmina,

    id. A. A. 3, 341:

    cultiores doctioresque redire,

    Gell. 19, 8, 1:

    sermone cultissimus,

    Aur. Vict. Epit. 45.— Adv.: cul-tē, elegantly: dicere, * Quint. 8, 3, 7; Plin. Ep. 5, 20, 6.— Comp.:

    dicere,

    Sen. Suas. 4 fin.; Tac. Or. 21: (sc. veste) progredi, Just. 3, 3, 5:

    incubare strato lectulo,

    Val. Max. 2, 6, 8.— Sup. apparently not in use.
    2.
    cōlo, āvi, ātum, āre, v. a. [colum], to filter, strain, to clarify, purify (post-Aug.):

    ceram,

    Col. 9, 16, 1:

    mel,

    id. 12, 11, 1:

    vinum sportā palmeā,

    Pall. Febr. 27:

    sucum linteo,

    Plin. 25, 13, 103, § 164:

    thymum cribro,

    Col. 7, 8, 7:

    aliquid per linteum,

    Scrib. Comp. 271:

    ad colum,

    Veg. 2, 28, 19:

    per colum,

    Apic. 4, 2:

    aurum,

    App. Flor. p. 343, 20:

    terra colans,

    Plin. 31, 3, 23, § 38:

    faex colata,

    id. 31, 8, 44, § 95.— Poet.:

    amnes inductis retibus,

    i. e. to spread out a fish-net, Manil. 5, 193.—Hence, cōlātus, a, um, P. a., cleansed, purified (post-class.):

    nitor (beryllorum),

    Tert. Anim. 9.—
    B.
    Trop.:

    certiora et colatiora somniari,

    Tert. Anim. 48.

    Lewis & Short latin dictionary > colo

См. также в других словарях:

  • OET — may refer to: Occupational English Test, a test for health professionals wishing to work or study in Australia. Old English Text, a font imitating late medieval English textura letterforms. This disambiguation page lists articles associated with… …   Wikipedia

  • OET — Office of Emergency Transportation (DOT) …   Military dictionary

  • OET — Office of Engineering and Technology (Governmental » US Government) *** Office of Educational Technology (Governmental » US Government) *** Office of Educational Technology (Academic & Science » Universities) * Office of Employment and Training… …   Abbreviations dictionary

  • OET — oral endotracheal tube; oral esophageal tube …   Medical dictionary

  • OET — Orbital Environments Test Contributor: MSFC …   NASA Acronyms

  • OET — abbr. Office of Economic Transition …   Dictionary of abbreviations

  • OET — • Office of Emergency Transportation …   Maritime acronyms and abbreviations

  • OET — • oral endotracheal tube; • oral esophageal tube …   Dictionary of medical acronyms & abbreviations

  • ЭТИЛ —    • Oetўlus,          Ο ίτυλος, город Лаконии с гаванью в Мессенском заливе и с храмом Сераписа. О нем упоминает уже Гомер (Il. 2. 585). Paus. 3, 21, 7. 25, 10 …   Реальный словарь классических древностей

  • Occupational English Test — (O.E.T.) is an English language proficiency test for trained health professionals from overseas who want to work or study in Australia or New Zealand. The OET is recognised by the regulatory authorities of most major health professions across… …   Wikipedia

  • Phenylsilane — Chembox new Name = Phenylsilane ImageFileL1 = Phenylsilane.png ImageSizeL1 = 80 px ImageNameL1 = skeletal formula of phenylsilane ImageFileR1 = Phenylsilane 3D vdW.png ImageSizeR1 = 120 px ImageNameR1 = ball and stick model of the phenylsilane… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»