nicht+so

vt başa düşmək, anlamaq; nicht \begreifen können anlaya bilməmək, ağlına sığışdıra bilməmək; ich kann es nicht \begreifen bunu ağlıma sığışdıra bilmirəm; er begreift leicht! o zehinlidir!

feldə ayrılan ön şəkilçi: verməni, təklifi bildirir; darbringen vt gətirmək, təqdim etmək; vermək (bəxşiş). d(a)ran adv buna; o haqda; bundan, buna görə; bunda; ich bin \dar- beteiligt mən bunda iştirak edirəm; ◊ ich bin noch lange nicht \dar- mənim növbəm hələ gec çatar; es liegt zmir viel \dar- bu, mənə çox vacibdir; ich war nahe \dar- abzureisen az qalmışdı gedəm; ich bin übel \dar- mənə çətin/ağır gəlir. d(a)rangeh(e)n vi (s) işə başlamaq; işə girişmək; \dar-kommen vi (s) növbədə olmaq; ◊ wann komme ich daran? mənim növbəm nə vaxt çatar?; \dar-setzen vt risk etmək, cəsarət etmək; ürək etmək; alles \dar- bütün qüvvəsini sərf etmək. d(a)rauf adv buna; ondan sonra; bunun dalınca; den Tag \dar- ertəsi gün; er gibt viel\dar- o, buna böyük əhəmiyyət verir; er versteht sich \dar- o bu işi bilir; es kommt \dar- an bu ondan asılıdır; ich komme nicht \dar- mən heç cür xatırlaya bilmirəm

vi (s) 1. yıxılmaq, dağılmaq, sökülmək (tikinti); 2. soxulmaq, zorla girmək (düşmən); 3. mus. başlamaq; die Posaune fiel ein sur düdüyü səsləndi; 4. məc. ağla gəlmək, yada düşmək; was fällt Ihnen ein! necə cürət edirsiniz!; fällt mir gar nicht / nicht im Traum ein dan. heç fikrimə də gəlmir, heç yatanda yuxuma da girməz; sich etw. \einfallen lassen* nəyinsə fikrinə/xəyalına düşmək

vt çatmamaq, bir şeyə malik olmamaq; es nicht \ermangeln lassen* (an A) yaddan çıxartmaq; es an Sorgfalt nicht \ermangeln lassen* bütün bacarığını sərf etmək

vi, vimp 1. (an D) çatmamaq, əskik olmaq; es fehlt uns an Geld pulumuz çatmır; es fehlt uns Geld pulumuz əskik gəlir; es sich an nichts \fehlen lassen* heç nədən imtina etməmək; heç nədə özünə korluq verməmək; 2. olmamaq, qaib olmaq, iştirak etməmək; wer fehlt? kim yoxdur?, kim gəlməyib?; oft \fehlen tez-tez dərs buraxmaq; 3. səhv etmək, təqsirkar olmaq; weit gefehlt! həddindən artıq yanılmaq; 4.: was fehlt Ihnen? Sizə nə olub?, haranızdan şikayətlənirsiniz?; es fehlt ihm immer etwas o daima xəstədir; ◊ an mir soll es nicht \fehlen mənə qalırsa, mən hazıram; es fehlte nicht viel, so wäre ich gefallen az qaldı yıxılam; das fehlte gerade noch! elə bu çatmırdı! bir bu qalmışdı!

n (2) 1. xəz; 2. dəri; ◊ j-m das \Fell gerben kimisə kötəkləmək; j-m das \Fell über die Ohren ziehen* məc. 1) kiminsə dərisini soymaq; 2) kimisə aldatmaq; sich das \Fell über die Ohren ziehen lassen* dan. özünü müdafiə edə bilməmək; j-n beim \Fell nehmen* / haben / halten* / kriegen kiminsə boynunun ardından yapışmaq; er hat ein dickes \Fell məc. onun dərisi (gönü) qalındır; seine \Felle fortschwimmen sehen* son ümidini itirmək; dir juckt das \Fell! çoxdandır döyülmürsən; çoxdan boynunun ardı sillə görmür; Man soll das \Fell nicht verkaufen, ehe man (nicht) den Bären hat! ata. söz. ≅ At almamış tövlə tikməzlər

m (1) 1. yer; sich nicht vom \Flecke rühren yerindən tərpənməmək; auf dem alten \Flecke köhnə yerində; nicht vom \Flecke kommen* yerindən tərpənməmək; ◊ das Herz auf dem rechten \Fleck haben məc. cəsarətli olmaq, əsil insan olmaq, xeyirxah, düz, ədalətli olmaq; den Mund / das Maul auf dem rechten \Fleck haben dildən pərgar olmaq; 2. ləkə; blauer \Fleck göy, qançır; ein weißer \Fleck im Auge titə, ağ (göz qarasına düşən ağ ləkə); 3. bir parça torpaq; ein \Fleck Erde bir qarış torpaq (yer); 4. yamaq, pinə; ◊ den \Fleck neben das Loch setzen başdansovdu işləmək

f (11) sual; an j-n eine \Frage stellen / richten kiməsə sual vermək; kimdənsə nəsə soruşmaq; das ist noch eine \Frage bu hələ naməlumdur (sualdır); das ist außer \Frage buna şübhə ola bilməz/yoxdur; es ist keine \Frage öz-özünə aydındır; in \Frage stellen şübhə altına salmaq; in \Frage kommen* nəzərə alınmaq; das kommt nicht in \Frage bu haqda heç söz ola bilməz; die \Frage aufrollen məsələ qaldırmaq; das gehört nicht zur \Frage bunun işə dəxli yoxdur; zur \Frage stehen* gündəlikdə durmaq (iclasın)

I a 1. hazır (yemək), qızardılmış, qaynadılmış; das Fleisch ist \gar ət qızarmışdır; 2. aşılanmış (dəri); II adv çox; \gar oft çox tez-tez; ganz und \gar tamamilə, tamamkamal; \gar nicht heç də; \gar nichts heç nə; \gar zu / sehr həddindən artıq; warum nicht \gar! niyə belə olmasın ki!

I a 1. düz; 2. safürəkli, təmizürəkli; məc. namuslu; ein \gerader Mensch düz adam; 3. cüt (say haqqında); eine \gerade Zahl cüt ədəd; II adv düz; lap; er kam \gerade zur rechten Zeit o lap vaxtında gəldi; es ist \gerade halb vier indi düz dördün yarısıdır; er ist nicht \gerade dumm o, axmaq deyil; er lässt fünf \gerade sein o, barmaqarası baxır; o mərhəmətlidir; nun \gerade nicht! axı yox!

a arxayın, xatircəm; dinc, rahat; seien Sie \getrost! narahat olmayın!; er ist nicht recht / nicht ganz \getrost onun ağlı başında deyil

I adv sanki, elə bil ki, guya ki; II: \gleichsam als / als ob / als wenn cj sanki, guya, elə bil; er tat, \gleichsam als sähe er sie nicht, er tat, \gleichsam als ob / wenn er sie nicht sähe o özünü elə apardı ki, sanki (elə bil) guya onu görmür

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

a 1. isti; \heiße Zone coğr. isti (tropik) qurşaq; in \heißen Landstrichen tropik ölkələrdə; 2. məc. alovlu, odlu; \heiße Tränen məc. acı göz yaşları; ein \heißer Kampf məc. qızğın döyüş; Was ich nicht weiß, macht mich nicht \heiß ata. söz. ≅ Bilmədiyim işə qarışmaram; Dəvə gördünmü, qığın da görmədim; ◊ j-m den Kopf \heiß machen kimisə başdan çıxarmaq; j-m die Holle \heiß machen kiməsə toy tutmaq; da geht es \heiß her qızğın iş gedir

adv bura, buraya; von außen \her bayırdan, xaricdən; bayır tərəfdən, üzdən; von da / dort \her oradan; von oben \her yuxarıdan; von unten \her aşağıdan; hin und \her orabura, oyana-buyana; rings um uns \her ətrafımızda, dövrəmizdə; yörəmizdə; es ist eine Woche \her, daß… artıq bir həftədir ki…; nicht weit \her sein 1) az əhəmiyyəti olmaq; 2) yaxında yaşamaq (olmaq); er weiß nicht hin noch \her o nə edəcəyini bilmir

a ağıllı, kamallı; tədbirli; bəsirətli, gözüaçıq, fərasətli, dərrakəli; ein \kluges Haus ağıl dəryası; nicht \klug aus j-m, etw. werden məc. kimdənsə, nədənsə ağlı bir şey kəsməmək; du bist wohl nicht \klug? deyəsən ağlın başında deyil!?; daraus mag der Teufel \klug werden dan. ≅ bundan heç şeytanın da başı çıxmaz; ◊ Durch Schaden wird man \klug ata. söz. ≅ Hər dərədə bir at öldürməsən, baytar olmazsan; Das Ei will klüger sein als die Henne ≅ ata. söz. Builki sərçə bildirkinə civ-civ öyrədir; Der \kluge Mann baut vor ≅ ata. söz. Ağıllının anası ağlamaz

adv uzun müddət; uzun zaman; (noch) \lange nicht (hələ) heç də; schon \lange artıq çoxdan; \lange vorher çox-çox əvvəl; \lange nach çox gec, çox sonra; so \lange bu vaxta kimi; hələ də; so\lange bis …, so \langeals … o vaxta qədər ki, … ta ki; ◊ er wird nicht mehr lange machen dan. o çox yaşamaz; das ist noch \lange kein Beweis bu hələ heç də inandırıcı deyil

I 1. (inf ilə) məcbur etmək; er hat mich schreiben \lassen o mənə yazdırıb; 2. (inf ilə) icazə vermək, ixtiyar vermək, imkan vermək; laß mich schreiben qoy yazım; 3. vt əl çəkmək, boşlamaq, tərk etmək; laß mich in Ruhe; məni dinc burax!; außer Acht \lassen nəzərdən qaçırmaq, etina etməmək; das Leben \lassen ölmək; laß das Weinen; ağlamağı kəs!; j-n nicht aus den Augen \lassen kimisə gözdən qoymamaq, kiməsə gözlərini zilləyib baxmaq; məc. kimisə nəzərdən qaçırmamaq; \lassen Sie diese Scherze! zarafat bir yana qalsın!; das muß man ihm \lassen bunu onun əlindən almaq olmaz (həmç. məc.); sich (D) Zeit \lassen tələsməmək; wo hast du das Buch gelassen? kitabı harda qoymusan? ◊ das läßt sich hören bu haqda danışmaq olar; das lasse ich mir nicht bieten mən buna dözə bilmərəm; sich etw. (A) gefallen \lassen bir şeyə dözmək, səbir etmək; sich sehen \lassen görünmək, görsənmək; im Stich \lassen darda qoymaq; II vi: von etw. (D) \lassen nədənsə boyun qaçırmaq

vi uzanmaq; yerləşmək; olmaq; vor Anker \liegen lövbər salmaq; auf der Hand \liegen göz qabağında olmaq; in der Luft \liegen havada uçuşmaq; auf der Zunge \liegen dilin ucunda olmaq (söz); j-m in den Ohren \liegen məc. kimisə dəng etmək; j-n links \liegen lassen məc. kimdənsə üz çevirmək (döndərmək); in j-s Absicht \liegen kiminsə niyyətində olmaq; klar vor Augen \liegen göz qabağında olmaq; wie die Dinge \liegen işlərin belə vəziyyətində, belə vəziyyətdə; die Sache liegt so … məsələ burasındadır/belədir ki, … woran liegt es? nə olub?, səbəb nədir?; es liegt mir daran bu mənim üçün əhəmiyyətlidir; was liegt dir daran? bunun sənə nə dəxli? das liegt mir nicht bu mənə əl vermir (yaramır); das liegt nicht an mir bu məndən asılı deyil, burada mən təqsirkar deyil

I vt 1. etmək; icra etmək; hazırlamaq; 2. … ibarət olmaq; das macht im ganzen … bu … ibarətdir; 3. səbəb olmaq, bais olmaq; \machen, daß … elə etmək ki… j-m Durst \machen kimdəsə coşqun həvəs oyatmaq; j-m Angst \machen kimisə qorxutmaq; den Anfang \machen başlamaq, bir işin bünövrəsini qoymaq; Anstalten \machen nəyəsə hazırlaşmaq; das Bett \machen yatağı (yorğan-döşəyi) yığışdırmaq; böses Blut \machen həyəcanlandırmaq; narazılığa səbəb olmaq; den Dummen \machen aldadılmaq; axmaq yerinə qalmaq; Einwände / Einwürfe \machen etiraz etmək; Feierabend \machen işi qurtarmaq, dayandırmaq; Feuer \machen ocaq qalamaq; Gebrauch \machen von etw. nədənsə istifadə etmək; Geschichte \machen tarix açmaq; Geschichten \machen əngəl törətmək; sich (D) Illusionen \machen xəyalpərvərlik etmək; Licht \machen işığı yandırmaq; j-m Mut \machen kimisə ruhlandırmaq; eine Partie \machen bir əl oynamaq (şahmat və s.); sie machte eine gute Partie o, yaxşı ər tapdı; einen Punkt \machen nöqtə qoymaq, son qoymaq; Schluß \machen bitirmək, qurtarmaq; es ist nicht zu \machen bu, mümkün olan iş deyil; es ist nichts zu \machen nə edəsən, buna çarə yoxdur; das macht nichts! zərər yoxdur; sich (D) nichts aus etw. \machen nəyəsə əhəmiyyət verməmək; nəyisə ürəyinə salmamaq; mach schnell! tez ol!, tələs!; er macht’s nicht mehr lange onun ömrünə az qalıb; II sich \machen: sich an etw. \machen bir işə girişmək; sich auf den Weg / die Beine / die Socken \machen yola düşmək / düzəlmək; sich aus dem Staube \machen sürüşquluya dəm vermək