-
1 nāscēns
nāscēns entis, adj. [P. of nascor], arising, young, immature: nascentibus Athenis: cornu, Iu. -
2 nascens
nascens, entis, Part. and P. a., from nascor. -
3 gnata
nascor, nātus, nasci (ante-class., and in poets of the class. period also gnatus, v. under P. a. B.; part. fut. nasciturus, Pall. Jun. 7, § 8; Vulg. Judic. 13, 8), 3, v. dep. [from gnascor, gnatus, root gen, whence gigno; cf. Gr. gennaô], to be born, to be begotten (of or by male or female).I.Lit.; constr. with ex or de and abl., or with abl. alone; rarely with ab and abl.1.With ex and abl. (esp. with name or other appellation of the mother):2.cum ex utrāque (uxore) filius natus esset,
Cic. de Or. 1, 40, 183:cujus ex filiā natus est Sestius,
id. Fam. 13, 8, 1:Servius Tullius ex serva Tarquiniensi natus,
id. Rep. 2, 21, 37:ex hac feminā debuit nasci, qui, etc.,
Sen. ad Helv. 16, 6:natam sibi ex Poppaeā filiam,
Tac. A. 15, 23 init.:ex Thetide natus,
Quint. 3, 7, 11:ex Urbiniā natus,
id. 7, 2, 5:Alexandri filius natus ex Barsine,
Just. 13, 2, 7; cf.:negantis (Domitii) quidquam ex se et Agrippinā nisi detestabile nasci potuisse,
Suet. Ner. 6:quod ex nobis natos liberos appellamus, idcirco Cerere nati nominati sunt Liber et Libera,
Cic. N. D. 2, 24, 62; cf.:convinces facile ex te esse natum, nam tui similis est probe,
Ter. Heaut. 5, 4, 7:ex militibus Romanis et Hispanis mulieribus natos se memorantes,
Liv. 43, 3, 2;very rarely with a designation of the father, and only with pronouns: ex hoc Domitius nascitur,
Suet. Ner. 4 init.:Neoptolemus ex quo nata est Olympias,
Just. 17, 3, 14:ex quo nasci nepotes deceat,
Plin. Ep. 1, 14, 2:illum ex me natum,
Val. Max. 5, 10 ext. 3; cf.:quod tibi filiolus vel filia nascitur ex me,
Juv. 9, 83.—With de and abl.:3.de tigride natus,
Ov. M. 9, 612; cf.:de stirpe dei nasci,
id. ib. 11, 312:de pellice natus,
id. ib. 4, 422:natus de muliere,
Vulg. Job, 14, 1; 15, 14. —With abl. (so usually with proper names;4.and with general designations of parents, family, etc.): quos omnes Erebo et Nocte natos ferunt,
Cic. N. D. 3, 17, 44:Hercules Jove natus,
id. ib. 3, 16, 42:Nilo natus,
id. ib. 3, 16, 42:nascetur Oedipus Lao,
id. Fat. 13, 30:patre Marte,
id. Rep. 2, 2, 4:Paulo,
id. Off. 1, 33, 121:privignus Poppaeā natus,
Suet. Ner. 55:Ascanius Creusā matre natus,
Liv. 1, 3, 2: Junia, Vell. 2, 127, 4:amplissimā familiā nati adulescentes,
Caes. B. G. 7, 37, 1:honestis parentibus,
Quint. 1, 11, 85; Sen. Contr. 7, 21, 1:Mela quibus Gallio et Seneca parentibus natus,
Tac. A. 16, 17:deus deo natus,
Liv. 1, 16, 3:imperioso patre,
id. 7, 4, 5; 9, 1, 12: Assaraco natus Capus, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 3, 35 (Ann. v. 31 Vahl.):patre certo nasci,
Cic. Rosc. Am. 16, 46:Apolline natus,
Ov. M. 15, 639: natus deā, son of a goddess, i. e. Achilles, id. M. 12, 86; so,natus deā,
of Æneas, Verg. A. 1, 582:matre Musā natus,
Cic. N. D. 3, 18, 45:nascetur pulcrā Trojanus origine Caesar,
Verg. A. 1, 286.—With ab and abl.:5.generari et nasci a principibus,
Tac. H. 1, 16:et qui nascentur ab illo,
Verg. G. 1, 434.—In other constrr.:B.post homines natos,
since men have lived, Cic. Phil. 11, 1, 1:post genus hominum natum,
id. Balb. 10, 26:in miseriam nascimur,
id. Tusc. 1, 5, 9:aves omnes in pedes nascuntur,
with the feet foremost, Plin. 10, 53, 74, § 149:ad homines nascendos vim hujus numeri (septenarii) pertinere,
to the formation of man in the womb, Gell. 3, 10, 7:homo nascitur ad laborem,
i. e. it is his nature to suffer it, Vulg. Job, 5, 7.—Transf., to rise, take beginning, derive origin, spring forth, grow, be found: O fortunatam natam me consule Romam, Cic. ap. Quint. 11, 1, 24; and ap. Juv. 10, 122:II.humi nascentia fraga,
Verg. E. 3, 92:cum nata fuerint folia,
Vulg. Marc. 13, 28:nascitur ibi plumbum album in mediterraneis regionibus,
is found, produced, Caes. B. G. 5, 12:onyx nascitur circa Thebas Aegyptias,
Plin. 36, 8, 12, § 61:ex palude nascitur amnis,
rises, id. 36, 26, 65, § 190:nascere, praeque diem veniens age, Lucifer, almum,
rise, Verg. E. 8, 17:unde nigerrimus Auster Nascitur,
id. G. 3, 278:nascens luna,
Hor. C. 3, 23, 2; id. S. 2, 4, 30:nascentia templa,
newly built, Mart. 6, 4, 3:Circaeis nata forent an Lucrinum ad saxum... ostrea,
Juv. 4, 140.— To rise, be formed (of a hill):ab eo flumine collis nascebatur,
Caes. B. G. 2, 18; cf.:nascitur altera moles,
Sil. 3, 530. —Trop.A.To arise, spring forth, proceed from, be produced:B.scribes ad me, ut mihi nascatur epistulae argumentum,
Cic. Fam. 16, 22, 2:nulla tam detestabilis pestis est, quae non homini ab homine nascatur,
id. Off. 2, 5, 16:fateor ea me studiose secutum ex quibus vera gloria nasci posset,
id. Fam. 15, 4, 13:facinus natum a cupiditate,
id. Verr. 2, 2, 34, § 82; id. Font. 16, 37:visus ei dicitur draco... dicere quo illa loci nasceretur,
id. Div. 2, 66, 135:strumae nascuntur maxime in cervice,
Cels. 5, 28, 7; 7, 12, 1 fin.; 7, 6, 4 fin.:onychem in Arabiae tantum montibus nasci putavere,
Plin. 36, 7, 12, § 59:frumenta nata sunt,
Cic. Verr. 2, 3, 63, § 147:ex quo uno haec omnia nata et profecta esse concedit,
id. Quint. 28, 85; id. Agr 2, 33, 90:profectio nata a timore defectionis,
Caes. B. G. 7, 43:querelae verae nascuntur pectore ab imo,
Cat. 64, 198:omnis obligatio vel ex contractu nascitur vel ex delicto,
Gai. Inst. 3, 88 sq. —With ut:ex hoc nascitur ut,
hence it follows that, Cic. Fin. 3, 19, 63; Sen. Ep. 74, 11.—Esp., of the spiritual renewal of a religious experience, to be regenerated, born again (eccl. Lat.):A.quod natum est ex spiritu, spiritus est,
Vulg. Johan. 3, 6:nasci denuo,
id. ib. 3, 7:natus ex Deo,
id. 1 Johan. 3, 9, etc.—Hence, P. a.nascens, entis, arising, beginning, nascent, infant, immature:2. B.ante Periclem et Thucydidem, qui non nascentibus Athenis, sed jam adultis fuerunt, littera nulla est, etc.,
Cic. Brut. 7, 27:eloquentiam pueris induunt adhuc nascentibus,
Petr. 4:(vitulus) vexat nascenti robora cornu,
Juv. 12, 9.—nātus, a, um, P. a., born; hence,1.Subst.: nātus ( gnātus), i, m., a son; and nāta ( gnāta), ae, f. (dat. and abl. pl. natabus, where ambiguity is to be avoided, Plaut. ap. Prisc. p. 733 P.; Inscr. Orell. 7421; Phocas, p. 1707 P.; v. Neue, Formenl. 1, p. 29), a daughter; in plur.: nati (gnati), children, offspring:2.caritas, quae est inter natos et parentes,
Cic. Lael. 8, 27:bellum prope inter parentes natosque,
Liv. 1, 23, 1; cf. id. 5, 40, 3:cum pecore et gnatis,
Hor. S. 2, 2, 115:et trepidae matres pressere ad pectora natos,
Verg. A. 7, 518: mihi ausculta, nate, pueros jube cremarier, Enn. [p. 1188] ap. Non. 246, 11 (Trag. v. 329 Vahl.); Hor. S. 1, 3, 43:natam conlocare alicui,
Plaut. Aul. Arg. 1, 15: o gnata, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 46 Vahl.):si quis gnatam pro mutā devovet agnā,
Hor. S. 2, 3, 219; cf. id. ib. 2, 3, 199: Hectoris natum de muro jactarier, Enn. ap. Varr. L. L. 10, § 70 Müll. (Trag. v. 130 Vahl.); so, Nerei natae, id. ap. Prisc. p. 733 P. (Trag. v. 135 Vahl.):maxima natarum Priami,
Verg. A. 1, 654; Ov. M. 13, 661.—Esp. in the phrase natus nemo, not a human being, nobody (Plautine for nemo mortalis):tamquam si natus nemo in aedibus habitet,
Plaut. Most. 2, 1, 55 Lorenz ad loc.; id. ib. 2, 2, 20:nato nemini,
id. Cas. 2, 4, 15; id. Ps. 1, 3, 63.—Adj.a.Natus alicui rei or ad aliquam rem, born, made, destined, designed, intended, produced by nature for any thing.(α).With dat. (class.):(β).me credo huic esse natum rei, ferundis miseriis,
Ter. Ad. 4, 2, 6:non sibi se soli natum meminerit, sed patriae, sed suis,
Cic. Fin. 2, 14, 45:natus huic imperio,
id. Cael. 24, 59:gurges atque helluo natus abdomini suo, non laudi atque gloriae,
id. Pis. 17, 41:Judaei et Syri, nationes natae servituti,
id. Prov. Cons. 5, 10. —With ad (class.):(γ).vir ad omnia summa natus,
Cic. Brut. 68, 239:natus ad haec tempora,
id. Phil. 12, 4, 9:ad dicendum natus aptusque,
id. de Or. 1, 22, 99:ad haudem et ad decus nati, suscepti, instituti sumus,
id. Fin. 5, 22, 63:ad hoc unum natus,
id. Or. 28, 99:ut ad cursum equus, ad arandum bos, ad indagandum canis, sic homo ad intellegendum et agendum natus est,
id. Fin. 2, 13, 40:natus ad sacra Cithaeron,
Ov. M. 2, 223:canor mulcendas natus ad aures,
id. ib. 5, 561.—With inf. ( poet.):(δ).quid meruere boves, animal... natum tolerare labores,
Ov. M. 15, 120: sentes tantummodo laedere natae, id. de Nuce, 113.—With in and acc. ( poet.):(ε).nati in usum laetitiae scyphi,
Hor. C. 1, 27, 1; Ov. M. 14, 99; 15, 117.—With propter (rare):b.apros, animal propter convivia natum,
Juv. 1, 141.—Formed or constituted by nature in any manner:(β).alius ager bene natus, alius male,
Varr. R. R. 1, 6, 1:sarmenta male nata,
Col. 4, 24, 7:ita natus locus est,
Liv. 9, 2:inculti versūs et male nati,
Hor. Ep. 2, 1, 233.—Pro re natā, or (ante- and post-class.) e re natā, under the present circumstances, according to the state of affairs, as matters are:c.ut in his pro re natā non incommode possint esse,
Cic. Att. 7, 14, 3:Antonii colloquium cum heroibus nostris pro re natā non incommodum,
id. ib. 14, 6, 1;7, 8, 2: e re natā melius fieri haud potuit, quam factum est,
Ter. Ad. 3, 1, 8; App. M. 4, p. 143, 38.—With a specification of time, so old, of the age of, etc.:eques Romanus annos prope XC. natus,
Cic. Verr. 2, 3, 25, § 62:annos natus unum et viginti,
id. de Or. 3, 20, 74:cum annos ad quinquaginta natus esset,
id. Clu. 40, 110:cum quinque et viginti natus annos dominatum occupavisset,
id. Tusc. 5, 20, 57:Cato annos quinque et octoginta natus excessit e vitā,
id. Brut. 20, 80; in inscr. ANNORVM NATVS, etc., Inscr. Mon. Scip. n. 7;Inscr. Marini Atti, p. 564.— Sometimes, in order to specify the age more exactly, major or minor, without or with quam, is added: annos nata est sedecim non major,
Ter. Eun. 3, 3, 23:minor quinque et viginti annis natus,
Nep. Han. 3, 2:minor triginta annis natus,
Cic. Verr. 2, 2, 49, § 122:homo annos natus major quadraginta,
over forty years old, Cic. Rosc. Am. 14, 49:Dionysius major annos sexaginta natus decessit,
Nep. Reg. 2, 3:cum liberis majoribus quam quindecim annos natis,
Liv. 45, 32, 3:minorem quam annos sex, majorem quam annos decem natam, negarunt capi fas esse,
Gell. 1, 12, 1.—For major, minor, sometimes with plus, minus (ante-class.):plus triginta annis natus sim,
Plaut. Men. 3, 1, 1:annos sexaginta natus es aut plus,
Ter. Heaut. 1, 1, 11; cf.:non amplius novem annos natus,
Nep. Han. 2, 3.— Act. collat. form: nasco, ĕre, to be born, etc.:ubi germen nascere coeperit,
Cato, R. R. 151 fin. -
4 nascor
nascor, nātus, nasci (ante-class., and in poets of the class. period also gnatus, v. under P. a. B.; part. fut. nasciturus, Pall. Jun. 7, § 8; Vulg. Judic. 13, 8), 3, v. dep. [from gnascor, gnatus, root gen, whence gigno; cf. Gr. gennaô], to be born, to be begotten (of or by male or female).I.Lit.; constr. with ex or de and abl., or with abl. alone; rarely with ab and abl.1.With ex and abl. (esp. with name or other appellation of the mother):2.cum ex utrāque (uxore) filius natus esset,
Cic. de Or. 1, 40, 183:cujus ex filiā natus est Sestius,
id. Fam. 13, 8, 1:Servius Tullius ex serva Tarquiniensi natus,
id. Rep. 2, 21, 37:ex hac feminā debuit nasci, qui, etc.,
Sen. ad Helv. 16, 6:natam sibi ex Poppaeā filiam,
Tac. A. 15, 23 init.:ex Thetide natus,
Quint. 3, 7, 11:ex Urbiniā natus,
id. 7, 2, 5:Alexandri filius natus ex Barsine,
Just. 13, 2, 7; cf.:negantis (Domitii) quidquam ex se et Agrippinā nisi detestabile nasci potuisse,
Suet. Ner. 6:quod ex nobis natos liberos appellamus, idcirco Cerere nati nominati sunt Liber et Libera,
Cic. N. D. 2, 24, 62; cf.:convinces facile ex te esse natum, nam tui similis est probe,
Ter. Heaut. 5, 4, 7:ex militibus Romanis et Hispanis mulieribus natos se memorantes,
Liv. 43, 3, 2;very rarely with a designation of the father, and only with pronouns: ex hoc Domitius nascitur,
Suet. Ner. 4 init.:Neoptolemus ex quo nata est Olympias,
Just. 17, 3, 14:ex quo nasci nepotes deceat,
Plin. Ep. 1, 14, 2:illum ex me natum,
Val. Max. 5, 10 ext. 3; cf.:quod tibi filiolus vel filia nascitur ex me,
Juv. 9, 83.—With de and abl.:3.de tigride natus,
Ov. M. 9, 612; cf.:de stirpe dei nasci,
id. ib. 11, 312:de pellice natus,
id. ib. 4, 422:natus de muliere,
Vulg. Job, 14, 1; 15, 14. —With abl. (so usually with proper names;4.and with general designations of parents, family, etc.): quos omnes Erebo et Nocte natos ferunt,
Cic. N. D. 3, 17, 44:Hercules Jove natus,
id. ib. 3, 16, 42:Nilo natus,
id. ib. 3, 16, 42:nascetur Oedipus Lao,
id. Fat. 13, 30:patre Marte,
id. Rep. 2, 2, 4:Paulo,
id. Off. 1, 33, 121:privignus Poppaeā natus,
Suet. Ner. 55:Ascanius Creusā matre natus,
Liv. 1, 3, 2: Junia, Vell. 2, 127, 4:amplissimā familiā nati adulescentes,
Caes. B. G. 7, 37, 1:honestis parentibus,
Quint. 1, 11, 85; Sen. Contr. 7, 21, 1:Mela quibus Gallio et Seneca parentibus natus,
Tac. A. 16, 17:deus deo natus,
Liv. 1, 16, 3:imperioso patre,
id. 7, 4, 5; 9, 1, 12: Assaraco natus Capus, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 3, 35 (Ann. v. 31 Vahl.):patre certo nasci,
Cic. Rosc. Am. 16, 46:Apolline natus,
Ov. M. 15, 639: natus deā, son of a goddess, i. e. Achilles, id. M. 12, 86; so,natus deā,
of Æneas, Verg. A. 1, 582:matre Musā natus,
Cic. N. D. 3, 18, 45:nascetur pulcrā Trojanus origine Caesar,
Verg. A. 1, 286.—With ab and abl.:5.generari et nasci a principibus,
Tac. H. 1, 16:et qui nascentur ab illo,
Verg. G. 1, 434.—In other constrr.:B.post homines natos,
since men have lived, Cic. Phil. 11, 1, 1:post genus hominum natum,
id. Balb. 10, 26:in miseriam nascimur,
id. Tusc. 1, 5, 9:aves omnes in pedes nascuntur,
with the feet foremost, Plin. 10, 53, 74, § 149:ad homines nascendos vim hujus numeri (septenarii) pertinere,
to the formation of man in the womb, Gell. 3, 10, 7:homo nascitur ad laborem,
i. e. it is his nature to suffer it, Vulg. Job, 5, 7.—Transf., to rise, take beginning, derive origin, spring forth, grow, be found: O fortunatam natam me consule Romam, Cic. ap. Quint. 11, 1, 24; and ap. Juv. 10, 122:II.humi nascentia fraga,
Verg. E. 3, 92:cum nata fuerint folia,
Vulg. Marc. 13, 28:nascitur ibi plumbum album in mediterraneis regionibus,
is found, produced, Caes. B. G. 5, 12:onyx nascitur circa Thebas Aegyptias,
Plin. 36, 8, 12, § 61:ex palude nascitur amnis,
rises, id. 36, 26, 65, § 190:nascere, praeque diem veniens age, Lucifer, almum,
rise, Verg. E. 8, 17:unde nigerrimus Auster Nascitur,
id. G. 3, 278:nascens luna,
Hor. C. 3, 23, 2; id. S. 2, 4, 30:nascentia templa,
newly built, Mart. 6, 4, 3:Circaeis nata forent an Lucrinum ad saxum... ostrea,
Juv. 4, 140.— To rise, be formed (of a hill):ab eo flumine collis nascebatur,
Caes. B. G. 2, 18; cf.:nascitur altera moles,
Sil. 3, 530. —Trop.A.To arise, spring forth, proceed from, be produced:B.scribes ad me, ut mihi nascatur epistulae argumentum,
Cic. Fam. 16, 22, 2:nulla tam detestabilis pestis est, quae non homini ab homine nascatur,
id. Off. 2, 5, 16:fateor ea me studiose secutum ex quibus vera gloria nasci posset,
id. Fam. 15, 4, 13:facinus natum a cupiditate,
id. Verr. 2, 2, 34, § 82; id. Font. 16, 37:visus ei dicitur draco... dicere quo illa loci nasceretur,
id. Div. 2, 66, 135:strumae nascuntur maxime in cervice,
Cels. 5, 28, 7; 7, 12, 1 fin.; 7, 6, 4 fin.:onychem in Arabiae tantum montibus nasci putavere,
Plin. 36, 7, 12, § 59:frumenta nata sunt,
Cic. Verr. 2, 3, 63, § 147:ex quo uno haec omnia nata et profecta esse concedit,
id. Quint. 28, 85; id. Agr 2, 33, 90:profectio nata a timore defectionis,
Caes. B. G. 7, 43:querelae verae nascuntur pectore ab imo,
Cat. 64, 198:omnis obligatio vel ex contractu nascitur vel ex delicto,
Gai. Inst. 3, 88 sq. —With ut:ex hoc nascitur ut,
hence it follows that, Cic. Fin. 3, 19, 63; Sen. Ep. 74, 11.—Esp., of the spiritual renewal of a religious experience, to be regenerated, born again (eccl. Lat.):A.quod natum est ex spiritu, spiritus est,
Vulg. Johan. 3, 6:nasci denuo,
id. ib. 3, 7:natus ex Deo,
id. 1 Johan. 3, 9, etc.—Hence, P. a.nascens, entis, arising, beginning, nascent, infant, immature:2. B.ante Periclem et Thucydidem, qui non nascentibus Athenis, sed jam adultis fuerunt, littera nulla est, etc.,
Cic. Brut. 7, 27:eloquentiam pueris induunt adhuc nascentibus,
Petr. 4:(vitulus) vexat nascenti robora cornu,
Juv. 12, 9.—nātus, a, um, P. a., born; hence,1.Subst.: nātus ( gnātus), i, m., a son; and nāta ( gnāta), ae, f. (dat. and abl. pl. natabus, where ambiguity is to be avoided, Plaut. ap. Prisc. p. 733 P.; Inscr. Orell. 7421; Phocas, p. 1707 P.; v. Neue, Formenl. 1, p. 29), a daughter; in plur.: nati (gnati), children, offspring:2.caritas, quae est inter natos et parentes,
Cic. Lael. 8, 27:bellum prope inter parentes natosque,
Liv. 1, 23, 1; cf. id. 5, 40, 3:cum pecore et gnatis,
Hor. S. 2, 2, 115:et trepidae matres pressere ad pectora natos,
Verg. A. 7, 518: mihi ausculta, nate, pueros jube cremarier, Enn. [p. 1188] ap. Non. 246, 11 (Trag. v. 329 Vahl.); Hor. S. 1, 3, 43:natam conlocare alicui,
Plaut. Aul. Arg. 1, 15: o gnata, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 46 Vahl.):si quis gnatam pro mutā devovet agnā,
Hor. S. 2, 3, 219; cf. id. ib. 2, 3, 199: Hectoris natum de muro jactarier, Enn. ap. Varr. L. L. 10, § 70 Müll. (Trag. v. 130 Vahl.); so, Nerei natae, id. ap. Prisc. p. 733 P. (Trag. v. 135 Vahl.):maxima natarum Priami,
Verg. A. 1, 654; Ov. M. 13, 661.—Esp. in the phrase natus nemo, not a human being, nobody (Plautine for nemo mortalis):tamquam si natus nemo in aedibus habitet,
Plaut. Most. 2, 1, 55 Lorenz ad loc.; id. ib. 2, 2, 20:nato nemini,
id. Cas. 2, 4, 15; id. Ps. 1, 3, 63.—Adj.a.Natus alicui rei or ad aliquam rem, born, made, destined, designed, intended, produced by nature for any thing.(α).With dat. (class.):(β).me credo huic esse natum rei, ferundis miseriis,
Ter. Ad. 4, 2, 6:non sibi se soli natum meminerit, sed patriae, sed suis,
Cic. Fin. 2, 14, 45:natus huic imperio,
id. Cael. 24, 59:gurges atque helluo natus abdomini suo, non laudi atque gloriae,
id. Pis. 17, 41:Judaei et Syri, nationes natae servituti,
id. Prov. Cons. 5, 10. —With ad (class.):(γ).vir ad omnia summa natus,
Cic. Brut. 68, 239:natus ad haec tempora,
id. Phil. 12, 4, 9:ad dicendum natus aptusque,
id. de Or. 1, 22, 99:ad haudem et ad decus nati, suscepti, instituti sumus,
id. Fin. 5, 22, 63:ad hoc unum natus,
id. Or. 28, 99:ut ad cursum equus, ad arandum bos, ad indagandum canis, sic homo ad intellegendum et agendum natus est,
id. Fin. 2, 13, 40:natus ad sacra Cithaeron,
Ov. M. 2, 223:canor mulcendas natus ad aures,
id. ib. 5, 561.—With inf. ( poet.):(δ).quid meruere boves, animal... natum tolerare labores,
Ov. M. 15, 120: sentes tantummodo laedere natae, id. de Nuce, 113.—With in and acc. ( poet.):(ε).nati in usum laetitiae scyphi,
Hor. C. 1, 27, 1; Ov. M. 14, 99; 15, 117.—With propter (rare):b.apros, animal propter convivia natum,
Juv. 1, 141.—Formed or constituted by nature in any manner:(β).alius ager bene natus, alius male,
Varr. R. R. 1, 6, 1:sarmenta male nata,
Col. 4, 24, 7:ita natus locus est,
Liv. 9, 2:inculti versūs et male nati,
Hor. Ep. 2, 1, 233.—Pro re natā, or (ante- and post-class.) e re natā, under the present circumstances, according to the state of affairs, as matters are:c.ut in his pro re natā non incommode possint esse,
Cic. Att. 7, 14, 3:Antonii colloquium cum heroibus nostris pro re natā non incommodum,
id. ib. 14, 6, 1;7, 8, 2: e re natā melius fieri haud potuit, quam factum est,
Ter. Ad. 3, 1, 8; App. M. 4, p. 143, 38.—With a specification of time, so old, of the age of, etc.:eques Romanus annos prope XC. natus,
Cic. Verr. 2, 3, 25, § 62:annos natus unum et viginti,
id. de Or. 3, 20, 74:cum annos ad quinquaginta natus esset,
id. Clu. 40, 110:cum quinque et viginti natus annos dominatum occupavisset,
id. Tusc. 5, 20, 57:Cato annos quinque et octoginta natus excessit e vitā,
id. Brut. 20, 80; in inscr. ANNORVM NATVS, etc., Inscr. Mon. Scip. n. 7;Inscr. Marini Atti, p. 564.— Sometimes, in order to specify the age more exactly, major or minor, without or with quam, is added: annos nata est sedecim non major,
Ter. Eun. 3, 3, 23:minor quinque et viginti annis natus,
Nep. Han. 3, 2:minor triginta annis natus,
Cic. Verr. 2, 2, 49, § 122:homo annos natus major quadraginta,
over forty years old, Cic. Rosc. Am. 14, 49:Dionysius major annos sexaginta natus decessit,
Nep. Reg. 2, 3:cum liberis majoribus quam quindecim annos natis,
Liv. 45, 32, 3:minorem quam annos sex, majorem quam annos decem natam, negarunt capi fas esse,
Gell. 1, 12, 1.—For major, minor, sometimes with plus, minus (ante-class.):plus triginta annis natus sim,
Plaut. Men. 3, 1, 1:annos sexaginta natus es aut plus,
Ter. Heaut. 1, 1, 11; cf.:non amplius novem annos natus,
Nep. Han. 2, 3.— Act. collat. form: nasco, ĕre, to be born, etc.:ubi germen nascere coeperit,
Cato, R. R. 151 fin. -
5 состояние в момент выделения
Oil: nascent state, status nascensУниверсальный русско-английский словарь > состояние в момент выделения
-
6 nāscor
nāscor nātus (gnātus), ī, dep. [GEN-], to be born, begin life, be produced, proceed, be begotten: uxorem duxit, nati filii Duo, T.: post homines natos, since men have lived: nascendi incerta condicio: sine sensu: huic rei p. natus hostis Antonius: cum ex utrāque (uxore) filius natus esset: ex militibus Romanis et Hispanis mulieribus nati, L.: Quod tibi filia nascitur ex me, Iu.: de tigride natus, O.: de stirpe dei, O.: Erebo et Nocte nati: nascetur Oedipus Laio: Ascanius Creüsā matre natus, L.: amplissimā familiā nati adulescentes, Cs.: natus deā, son of a goddess, O.: et qui nascentur ab illo, V.— To rise, begin, be produced, derive origin, spring forth, start, proceed, grow, be found: humi nascentia fraga, V.: nascitur ibi plumbum album, is found, Cs.: Nascere Lucifer, rise, V.: nascens luna, H.: Circaeis nata forent an Lucrinum ad saxum... ostrea, Iu.: ab eo flumine collis nascebatur, rose, Cs.—Fig., to arise, spring forth, proceed, be produced: quā ex re factiones nascuntur, Cs.: facinus natum a cupiditate: frumenta nata sunt: ex hoc nascitur ut, hence it follows that.* * *nasci, natus sum V DEPbe produced spontaneously, come into existance/being; spring forth, grow; live; be born/begotten/formed/destined; rise (stars), dawn; start, originate; arise -
7 состояние в момент выделения
Русско-английский словарь по химии > состояние в момент выделения
-
8 adtingo
at-tingo (not adt-), tĭgi, tactum, 3, v. a. [tango] (ante-class. form attĭgo, ĕre, v. infra; attinge = attingam, acc. to Paul. ex Fest. p. 26 Müll.; v. Müll. ad h. l.; concerning attigo, āre, v. fin.), to touch, come in contact with; constr. with the acc.; poet. with ad.I.Lit.A.In gen.: mento summam aquam, vet. poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10: vestem, Att. ap. Non. p. 75, 32:B.Egone Argivum imperium attingam,
id. Trag. Rel. p. 166 Rib.:suaviter (omnia) attingunt,
Lucr. 4, 623:nec enim ullum hoc frigidius flumen attigi,
Cic. Leg. 2, 3, 6:prius quam aries murum attigisset,
Caes. B. G. 2, 32:pedibus terram,
Nep. Eum. 5, 5:quisquis (vas) attigerit,
Vulg. Lev. 15, 23:nos nihil tuorum attigimus,
id. Gen. 26, 29:(medicus) pulsum venarum attigit,
Tac. A. 6, 50:se esse possessorem soli, quod primum Divus Augustus nascens attigisset,
Suet. Aug. 5 (cf. Ov. Tr. 4, 3, 46: Tactaque nascenti corpus haberet humus, acc. to the practice of laying new-born children upon the ground; v. tollo).— Poet.: (Callisto) miles erat Phoebes, nec Maenalon attigit ( nor did there touch, set foot on) ulla Gratior hac Triviae, Ov. M. 2, 415:usque ad caelum attingebat stans in terrā,
Vulg. Sap. 18, 16.—With partic. access. ideas.1.To touch by striking, to strike; rarely in a hostile manner, to attack, assault:2.ne me attingas,
Plaut. As. 2, 2, 106;ne attigas me,
id. Truc. 2, 2, 21:ne attigas puerum istac caussā,
id. Bacch. 3, 3, 41 (quoted by Non. p. 75, 33):Si tu illam attigeris secus quam dignumst liberam,
Ter. Phorm. 2, 3, 91.—Of lightning: ICTV. FVLMINIS. ARBORES. ATTACTAE. ARDVERINT., Fragm. Fratr. Arval. Inscr. Orell. 961; cf.Fest. s. v. scribonianum, p. 333 Müll., and s. v. obstitum, p. 193: si Vestinus attingeretur, i. e. ei bellum indiceretur,
Liv. 8, 29; so Suet. Ner. 38.—In mal. part., aliquam, to touch:3.virginem,
Ter. Hec. 1, 2, 61; Cat. 67, 20.—To touch in eating, to taste, crop:4.nulla neque amnem Libavit quadrupes, nec graminis attigit herbam,
Verg. E. 5, 26.—Of local relations, to come to a place, to approach, reach, arrive at (class.;5.esp. freq. in the histt.): aedīs ne attigatis,
Plaut. Most. 2, 2, 37:ut primum Asiam attigisti,
Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 8:cum primis navibus Britanniam attigit,
Caes. B. G. 4, 23:Siciliam,
Nep. Dion, 5, 3:Syriam ac legiones,
Tac. A. 2, 55:saltuosos locos,
id. ib. 4, 45:Urbem,
id. Or. 7 fin.:In paucis diebus quam Capreus attigit etc.,
Suet. Tib. 60; id. Calig. 44; id. Vesp. 4 al.—Transf., to touch, lie near, border upon, be contiguous to:II.Theseus... Attigit injusti regis Gortynia tecta,
Cat. 64, 75:Cappadociae regio, quae Ciliciam attingeret,
Cic. Fam. 15, 4, 4; id. Pis. 16 fin.:(stomachus) utrāque ex parte tonsillas attingens, etc.,
id. N. D. 2, 54, 135:eorum fines Nervii attingebant,
Caes. B. G. 2, 15:ITEM. COLLEGIA. QVAE. ATTINGVNT. EIDEM. FORO,
Inscr. Orell. 3314:attingere parietem,
Vulg. Ezech. 41, 6.—Trop.A.In gen., to touch, affect, reach:B.nec desiderium nos attigit,
Lucr. 3, 922 ( adficit, Lachm.):ante quam voluptas aut dolor attigerit,
Cic. Fin. 3, 5, 16:nimirum me alia quoque causa delectat, quae te non attingit,
id. Leg. 2, 1, 3:quo studio providit, ne qua me illius temporis invidia attingeret,
id. Fam. 3, 10, 10:si qua de Pompeio nostro tuendo... cura te attingit,
id. Att. 9, 11, A:erant perpauci, quos ea infamia attingeret, Liv 27, 11, 6: cupidus attingere gaudia,
to feel, Prop. 1, 19, 9:vox, sonus, attigit aures,
Val. Fl. 2, 452; Claud. B. Get: 412; Manil. 1, 326.—Esp.1.To touch upon in speaking, etc., to mention slightly:2.paucis rem,
Plaut. Truc. 4, 4, 11:summatim attingere,
Lucr. 3, 261:ut meos quoque attingam,
Cat. 39, 13:quod perquam breviter perstrinxi atque attigi,
Cic. de Or. 2, 49, 201; id. Fam. 2, 4 fin.:si tantummodo summas attigero,
Nep. Pelop. 1, 1:invitus ea, tamquam vulnera, attingo, sed nisi tacta tractataque sanari non possunt,
Liv. 28, 27:ut seditionem attigit,
Tac. A. 1, 35:familiae (Galbae) breviter attingam,
Suet. Galb. 3 al. —To touch, i. e. to undertake, enter upon some course of action (esp. mental), to apply one's self to, be occupied with, engage in, to take in hand, manage:3.quae isti rhetores ne primoribus quidem labris attigissent,
Cic. de Or. 1, 19, 87; cf. id. Cael. 12; id. Arch. 8:egomet, qui sero ac leviter Graecas litteras attigissem,
id. de Or. 1, 18, 82:orationes,
id. Or. 13, 41:poëticen,
Nep. Att. 18, 5; so Suet. Aug. 85:liberales disciplinas omnes,
id. Ner. 52:studia,
id. Gram. 9:ut primum forum attigi, i. e. accessi, adii,
applied myself to public affairs, Cic. Fam. 5, 8, 3:arma,
Liv. 3, 19:militiam resque bellicas,
Suet. Calig. 43:curam rei publicae,
id. Tib. 13:ad Venerem seram,
Ov. A. A. 2, 701.—(Acc. to I. B. 4.) To arrive somewhere:4.quod ab illo attigisset nuntius,
Plaut. Bacch. 2, 2, 19 (cf. id. ib. 3, 5, 3: si a me tetigit nuntius).—(Acc. to I. B. 5.) To come near to in quality, to be similar; or to belong to, appertain to, to concern, relate to:* 5.quae nihil attingunt ad rem nec sunt usui,
Plaut. Merc. 1, 1, 32:haec quemque attigit,
id. ib. 1, 1, 20:attingit animi naturam corporis similitudo,
Cic. Tusc. 4, 13, 30; id. Fam. 13, 7, 4; id. ad Q. Fr. 1, 1, 1:quae non magis legis nomen attingunt, quam si latrones aliqua sanxerint,
id. Leg. 2, 5:Segestana, Centuripina civitas, quae cum officiis, fide, vetustate, tum etiam cognatione populi Romani nomen attingunt,
id. Verr. 2, 5, 32:(labor) non attingit deum,
id. N. D. 1, 9, 22:primus ille (locus), qui in veri cognitione consistit, maxime naturam attingit humanam,
id. Off. 1, 6, 18; id. Tusc. 5, 33, 93; id. Fin. 5, 9.—Si quid eam humanitus attigisset (for the usu. euphemism, accidisset), if any misfortune had happened to her, App. Mag. p. 337.► Ne me attiga atque aufer manum, Turp.ap. Non. p. 75, 30 dub. (Rib. here reads attigas, Com. Rel. p. 98): custodite istunc, ne attigat, Pac., Trag. Rel. p. 105 Rib. -
9 attingo
at-tingo (not adt-), tĭgi, tactum, 3, v. a. [tango] (ante-class. form attĭgo, ĕre, v. infra; attinge = attingam, acc. to Paul. ex Fest. p. 26 Müll.; v. Müll. ad h. l.; concerning attigo, āre, v. fin.), to touch, come in contact with; constr. with the acc.; poet. with ad.I.Lit.A.In gen.: mento summam aquam, vet. poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10: vestem, Att. ap. Non. p. 75, 32:B.Egone Argivum imperium attingam,
id. Trag. Rel. p. 166 Rib.:suaviter (omnia) attingunt,
Lucr. 4, 623:nec enim ullum hoc frigidius flumen attigi,
Cic. Leg. 2, 3, 6:prius quam aries murum attigisset,
Caes. B. G. 2, 32:pedibus terram,
Nep. Eum. 5, 5:quisquis (vas) attigerit,
Vulg. Lev. 15, 23:nos nihil tuorum attigimus,
id. Gen. 26, 29:(medicus) pulsum venarum attigit,
Tac. A. 6, 50:se esse possessorem soli, quod primum Divus Augustus nascens attigisset,
Suet. Aug. 5 (cf. Ov. Tr. 4, 3, 46: Tactaque nascenti corpus haberet humus, acc. to the practice of laying new-born children upon the ground; v. tollo).— Poet.: (Callisto) miles erat Phoebes, nec Maenalon attigit ( nor did there touch, set foot on) ulla Gratior hac Triviae, Ov. M. 2, 415:usque ad caelum attingebat stans in terrā,
Vulg. Sap. 18, 16.—With partic. access. ideas.1.To touch by striking, to strike; rarely in a hostile manner, to attack, assault:2.ne me attingas,
Plaut. As. 2, 2, 106;ne attigas me,
id. Truc. 2, 2, 21:ne attigas puerum istac caussā,
id. Bacch. 3, 3, 41 (quoted by Non. p. 75, 33):Si tu illam attigeris secus quam dignumst liberam,
Ter. Phorm. 2, 3, 91.—Of lightning: ICTV. FVLMINIS. ARBORES. ATTACTAE. ARDVERINT., Fragm. Fratr. Arval. Inscr. Orell. 961; cf.Fest. s. v. scribonianum, p. 333 Müll., and s. v. obstitum, p. 193: si Vestinus attingeretur, i. e. ei bellum indiceretur,
Liv. 8, 29; so Suet. Ner. 38.—In mal. part., aliquam, to touch:3.virginem,
Ter. Hec. 1, 2, 61; Cat. 67, 20.—To touch in eating, to taste, crop:4.nulla neque amnem Libavit quadrupes, nec graminis attigit herbam,
Verg. E. 5, 26.—Of local relations, to come to a place, to approach, reach, arrive at (class.;5.esp. freq. in the histt.): aedīs ne attigatis,
Plaut. Most. 2, 2, 37:ut primum Asiam attigisti,
Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 8:cum primis navibus Britanniam attigit,
Caes. B. G. 4, 23:Siciliam,
Nep. Dion, 5, 3:Syriam ac legiones,
Tac. A. 2, 55:saltuosos locos,
id. ib. 4, 45:Urbem,
id. Or. 7 fin.:In paucis diebus quam Capreus attigit etc.,
Suet. Tib. 60; id. Calig. 44; id. Vesp. 4 al.—Transf., to touch, lie near, border upon, be contiguous to:II.Theseus... Attigit injusti regis Gortynia tecta,
Cat. 64, 75:Cappadociae regio, quae Ciliciam attingeret,
Cic. Fam. 15, 4, 4; id. Pis. 16 fin.:(stomachus) utrāque ex parte tonsillas attingens, etc.,
id. N. D. 2, 54, 135:eorum fines Nervii attingebant,
Caes. B. G. 2, 15:ITEM. COLLEGIA. QVAE. ATTINGVNT. EIDEM. FORO,
Inscr. Orell. 3314:attingere parietem,
Vulg. Ezech. 41, 6.—Trop.A.In gen., to touch, affect, reach:B.nec desiderium nos attigit,
Lucr. 3, 922 ( adficit, Lachm.):ante quam voluptas aut dolor attigerit,
Cic. Fin. 3, 5, 16:nimirum me alia quoque causa delectat, quae te non attingit,
id. Leg. 2, 1, 3:quo studio providit, ne qua me illius temporis invidia attingeret,
id. Fam. 3, 10, 10:si qua de Pompeio nostro tuendo... cura te attingit,
id. Att. 9, 11, A:erant perpauci, quos ea infamia attingeret, Liv 27, 11, 6: cupidus attingere gaudia,
to feel, Prop. 1, 19, 9:vox, sonus, attigit aures,
Val. Fl. 2, 452; Claud. B. Get: 412; Manil. 1, 326.—Esp.1.To touch upon in speaking, etc., to mention slightly:2.paucis rem,
Plaut. Truc. 4, 4, 11:summatim attingere,
Lucr. 3, 261:ut meos quoque attingam,
Cat. 39, 13:quod perquam breviter perstrinxi atque attigi,
Cic. de Or. 2, 49, 201; id. Fam. 2, 4 fin.:si tantummodo summas attigero,
Nep. Pelop. 1, 1:invitus ea, tamquam vulnera, attingo, sed nisi tacta tractataque sanari non possunt,
Liv. 28, 27:ut seditionem attigit,
Tac. A. 1, 35:familiae (Galbae) breviter attingam,
Suet. Galb. 3 al. —To touch, i. e. to undertake, enter upon some course of action (esp. mental), to apply one's self to, be occupied with, engage in, to take in hand, manage:3.quae isti rhetores ne primoribus quidem labris attigissent,
Cic. de Or. 1, 19, 87; cf. id. Cael. 12; id. Arch. 8:egomet, qui sero ac leviter Graecas litteras attigissem,
id. de Or. 1, 18, 82:orationes,
id. Or. 13, 41:poëticen,
Nep. Att. 18, 5; so Suet. Aug. 85:liberales disciplinas omnes,
id. Ner. 52:studia,
id. Gram. 9:ut primum forum attigi, i. e. accessi, adii,
applied myself to public affairs, Cic. Fam. 5, 8, 3:arma,
Liv. 3, 19:militiam resque bellicas,
Suet. Calig. 43:curam rei publicae,
id. Tib. 13:ad Venerem seram,
Ov. A. A. 2, 701.—(Acc. to I. B. 4.) To arrive somewhere:4.quod ab illo attigisset nuntius,
Plaut. Bacch. 2, 2, 19 (cf. id. ib. 3, 5, 3: si a me tetigit nuntius).—(Acc. to I. B. 5.) To come near to in quality, to be similar; or to belong to, appertain to, to concern, relate to:* 5.quae nihil attingunt ad rem nec sunt usui,
Plaut. Merc. 1, 1, 32:haec quemque attigit,
id. ib. 1, 1, 20:attingit animi naturam corporis similitudo,
Cic. Tusc. 4, 13, 30; id. Fam. 13, 7, 4; id. ad Q. Fr. 1, 1, 1:quae non magis legis nomen attingunt, quam si latrones aliqua sanxerint,
id. Leg. 2, 5:Segestana, Centuripina civitas, quae cum officiis, fide, vetustate, tum etiam cognatione populi Romani nomen attingunt,
id. Verr. 2, 5, 32:(labor) non attingit deum,
id. N. D. 1, 9, 22:primus ille (locus), qui in veri cognitione consistit, maxime naturam attingit humanam,
id. Off. 1, 6, 18; id. Tusc. 5, 33, 93; id. Fin. 5, 9.—Si quid eam humanitus attigisset (for the usu. euphemism, accidisset), if any misfortune had happened to her, App. Mag. p. 337.► Ne me attiga atque aufer manum, Turp.ap. Non. p. 75, 30 dub. (Rib. here reads attigas, Com. Rel. p. 98): custodite istunc, ne attigat, Pac., Trag. Rel. p. 105 Rib. -
10 circumnascens
circum-nascens, entis, Part. [nascor], growing up around:absinthium,
Plin. 2, 103, 106, § 232. -
11 duplico
dū̆plĭco, āvi, ātum, 1 (u long, Verg. E. 2, 67), v. a. [duplex], to double (class.)I.Lit.:II.numerum dierum,
Cic. N. D. 1, 22; so,numerum,
id. Rep. 2, 20 (twice); Caes. B. G. 4, 36, 2; Tac. H. 2, 30:modum hastae,
Nep. Iphicr. 1 fin.:exercitum,
Cic. Att. 5, 18, 2; cf.copias,
Liv. 7, 7:fructum,
Varr. R. R. 1, 69, 1; cf.:reditum pretio,
Col. 12, 52, 2:rem,
Pers. 6, 78:stipendium legionibus in perpetuum,
Suet. Caes. 26:tributa,
id. Vesp. 16:verba,
i. e. to repeat, Cic. Or. 39, 135 (with iterare); id. Part. 6, 20 sq.; also, to form a bipartite word, to compound (e. g. androgynus):faciliore ad duplicanda verba Graeco sermone,
Liv. 27, 11.—Transf.A.(Acc. to duplex, I. B. 3.), to double, i. e. to enlarge, augment, increase:B.mobilitas duplicatur,
Lucr. 6, 337:duplicato ejus diei itinere,
Caes. B. C. 3, 76 fin.; cf.cursu,
id. ib. 3, 92, 2:et sol crescentes decedens duplicat umbras,
Verg. E. 2, 67; cf. Ov. M. 11, 550:duplicata nimbo flumina,
id. Am. 1, 9, 11:ut in dies magis magisque haec nascens de me duplicetur opinio,
Cic. Fil. Fam. 16, 21, 2: curam, Sall. Or. Cottae, p. 245 ed. Gerl.; cf. sollicitudines, Lucei. in Cic. Fam. 5, 14, 2: bellum, Sall. Fragm. ap. Serv. Verg. E. 2, 67.—In poets and in post-Aug. prose meton. (effectu pro causa), to double up, to bow, bend a person or thing: nos duplicat timos, Naev. ap. Non. p. 487 (Trag. v. 45 Rib.):C.duplicato poplite,
Verg. A. 12, 927:corpus frigore,
Val. Max. 5, 1, 1 ext.:virum dolore,
Verg. A. 11, 645; Ov. M. 6, 293; Stat. Th. 3, 89; 6, 859.—To double by dividing, to split in two, tear apart, tear (late Lat.):capillum,
Cels. 7, 7, 8:vesicam,
id. 7, 26, 2 fin. al.—Hence, * dū̆plĭcāto, adv., twice as much:degredi,
Plin. 2, 17, 14, § 76. -
12 elegea
I.An elegy:II.form elegia,
Quint. 10, 1, 58; 93; Stat. S. 1, 2, 7; Mart. 5, 30, 4; Aus. Parent. 7, 1;form elegea,
Quint. 1, 8, 6;form elegeia,
Ov. Am. 3, 1, 7; 3, 9, 3; id. R. Am. 379.—A kind of reed:est et obliqua harundo, non in excelsitatem nascens, sed juxta terram fruticis modo se spargens, suavissima in teneritate animalibus: vocatur a quibusdam elegia,
Plin. 16, 36, 66, § 167. -
13 elegeia
I.An elegy:II.form elegia,
Quint. 10, 1, 58; 93; Stat. S. 1, 2, 7; Mart. 5, 30, 4; Aus. Parent. 7, 1;form elegea,
Quint. 1, 8, 6;form elegeia,
Ov. Am. 3, 1, 7; 3, 9, 3; id. R. Am. 379.—A kind of reed:est et obliqua harundo, non in excelsitatem nascens, sed juxta terram fruticis modo se spargens, suavissima in teneritate animalibus: vocatur a quibusdam elegia,
Plin. 16, 36, 66, § 167. -
14 elegia
I.An elegy:II.form elegia,
Quint. 10, 1, 58; 93; Stat. S. 1, 2, 7; Mart. 5, 30, 4; Aus. Parent. 7, 1;form elegea,
Quint. 1, 8, 6;form elegeia,
Ov. Am. 3, 1, 7; 3, 9, 3; id. R. Am. 379.—A kind of reed:est et obliqua harundo, non in excelsitatem nascens, sed juxta terram fruticis modo se spargens, suavissima in teneritate animalibus: vocatur a quibusdam elegia,
Plin. 16, 36, 66, § 167. -
15 maceria
mācĕrĭa, ae (post-class. form, mācĕ-rĭes, only nom. and acc., Afran. ap. Non. 138; Varr. R. R. 3, 5, 11; Prud. Hamart. 227; Inscr. Grut. 611, 13; Inscr. Orell. 4057), f. [from macero, to soften; orig. a wall built of soft clay; cf. Gr. massô], an enclosure, a wall (class.):II.maceriam sine calce ex caementis et silice altam pedes quinque facito,
Cato, R. R. 15; cf. Varr. R. R. 1, 14, 4; 3, 5, 12:quid maceria illa ait in horto, quaest quae in noctes singulas latere fit minor?
Plaut. Truc. 2, 2, 49:hanc in horto maceriam jube dirui,
Ter. Ad. 5, 7, 10:herba in maceriis nascens,
Plin. 25, 5, 19, § 43:nulla maceria, nulla casa,
Cic. Fam. 16, 18, 2: post villarum macerias, Sisenn. ap. Non. 141, 23:fossam et maceriam sex in altitudinem pedum praeduxerant,
Caes. B. G. 7, 69; 7, 70:maceria ab laeva semitae paulum exstans a fundamenta,
Liv. 42, 15.—Affliction: facere illi satis vis, quanta illius mors sit maceries tibi? Afran. ap. Non. 138, 13 (Com. Rel. v. 150 Rib.). -
16 obatratus
ŏb-ātrātus, a, um, adj., obscured, black, blackish: nascens luna si cornu superiore obatrato surget, pluvias decrescens dabit, Varr. ap. Plin. 18, 35, 79, § 349 Sillig. N. cr. (al. obatro). -
17 saxosa
saxōsus (collat. form saxŭōsus, Sicul. Fl. p. 11 Goes.), a, um, adj. [saxum], full of rocks or stones, rocky, stony:montes,
Verg. G. 2, 111:valles,
id. E. 5, 84:loca,
Col. Arb. 21, 1:mare,
id. ib. 8, 16, 8:Hypanis,
Verg. G. 4, 370:Euphrates,
Plin. 5, 24, 20, § 84:frutex,
growing among stones, id. 15, 7, 7:Phlegethon saxosa incendia torquet,
Sil. 13, 565.—As subst.: saxōsa, ōrum, n., rocky or stony places:piscium genera alia planis gaudent, alia saxosis,
Quint. 5, 10, 21 (cf.:saxatiles pisces, under saxatilis): herba in saxosis nascens,
Plin. 21, 29, 103, § 175. -
18 saxosus
saxōsus (collat. form saxŭōsus, Sicul. Fl. p. 11 Goes.), a, um, adj. [saxum], full of rocks or stones, rocky, stony:montes,
Verg. G. 2, 111:valles,
id. E. 5, 84:loca,
Col. Arb. 21, 1:mare,
id. ib. 8, 16, 8:Hypanis,
Verg. G. 4, 370:Euphrates,
Plin. 5, 24, 20, § 84:frutex,
growing among stones, id. 15, 7, 7:Phlegethon saxosa incendia torquet,
Sil. 13, 565.—As subst.: saxōsa, ōrum, n., rocky or stony places:piscium genera alia planis gaudent, alia saxosis,
Quint. 5, 10, 21 (cf.:saxatiles pisces, under saxatilis): herba in saxosis nascens,
Plin. 21, 29, 103, § 175. -
19 umidum
I.Prop., moist, humid, damp, dank, wet (freq. and class.):II.simplex est natura animantis, ut vel terrena sit vel ignea vel animalis vel umida,
Cic. N. D. 3, 14, 34; cf.:terrena et umida,
id. Tusc. 1, 17, 40:tellus,
Lucr. 2, 873; so,terra,
id. 6, 1100:ignem ex lignis viridibus atque umidis facere,
Cic. Verr. 2, 1, 16, § 45; cf.:(naves) factae subito ex umidā materiā,
Caes. B. C. 1, 58:saxa,
Lucr. 5, 948 sq.:linguaï templa,
id. 4, 622:lumina,
Ov. M. 9, 536:creta,
Hor. Epod. 12, 10:quanto umidius est solum,
Col. 4, 19, 2:ager uliginosus umidissimus,
Varr. L. L. 5, 5, 9, § 44:umidissimum cerebrum,
Plin. 11, 37, 49, § 133: subices, Enn. ap. Gell. 4, 17, 14:nox,
Verg. A. 2, 8:dies,
Quint. 11, 3, 27:nulla dies adeo est australibus umida nimbis,
Ov. P. 4, 4, 1:solstitia,
Verg. G. 1, 100:regna,
i. e. of the river, id. ib. 4, 363: caedunt securibus umida vina, i. e. formerly liquid (now frozen), id. ib. 3, 364 Heyn.:caligo, quam circa umidi effuderant montes,
Curt. 4, 12, 20:maria,
Verg. A. 5, 594:mella,
id. ib. 4, 486:umidiora et aquosa,
App. Dogm. Plat. 1, p. 9.—As subst.: ūmĭdum, i, n. (sc. solum), a moist, wet, or damp place:castra in umido locare,
Curt. 8, 4, 13:pontes et aggeres umido paludum imponere,
Tac. A. 1, 61:herba in umidis nascens,
Plin. 24, 11, 63, § 104:Sirius alto Defluit ab caelo mersumque per umida quaerit,
i. e. the ocean, Avien. Arat. 755; cf. Cels. praef. 1.— -
20 umidus
I.Prop., moist, humid, damp, dank, wet (freq. and class.):II.simplex est natura animantis, ut vel terrena sit vel ignea vel animalis vel umida,
Cic. N. D. 3, 14, 34; cf.:terrena et umida,
id. Tusc. 1, 17, 40:tellus,
Lucr. 2, 873; so,terra,
id. 6, 1100:ignem ex lignis viridibus atque umidis facere,
Cic. Verr. 2, 1, 16, § 45; cf.:(naves) factae subito ex umidā materiā,
Caes. B. C. 1, 58:saxa,
Lucr. 5, 948 sq.:linguaï templa,
id. 4, 622:lumina,
Ov. M. 9, 536:creta,
Hor. Epod. 12, 10:quanto umidius est solum,
Col. 4, 19, 2:ager uliginosus umidissimus,
Varr. L. L. 5, 5, 9, § 44:umidissimum cerebrum,
Plin. 11, 37, 49, § 133: subices, Enn. ap. Gell. 4, 17, 14:nox,
Verg. A. 2, 8:dies,
Quint. 11, 3, 27:nulla dies adeo est australibus umida nimbis,
Ov. P. 4, 4, 1:solstitia,
Verg. G. 1, 100:regna,
i. e. of the river, id. ib. 4, 363: caedunt securibus umida vina, i. e. formerly liquid (now frozen), id. ib. 3, 364 Heyn.:caligo, quam circa umidi effuderant montes,
Curt. 4, 12, 20:maria,
Verg. A. 5, 594:mella,
id. ib. 4, 486:umidiora et aquosa,
App. Dogm. Plat. 1, p. 9.—As subst.: ūmĭdum, i, n. (sc. solum), a moist, wet, or damp place:castra in umido locare,
Curt. 8, 4, 13:pontes et aggeres umido paludum imponere,
Tac. A. 1, 61:herba in umidis nascens,
Plin. 24, 11, 63, § 104:Sirius alto Defluit ab caelo mersumque per umida quaerit,
i. e. the ocean, Avien. Arat. 755; cf. Cels. praef. 1.—
- 1
- 2
См. также в других словарях:
nascens — vgl. naszierend … Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke
Hymenocephalus nascens — Hymenocephalus nascens Clasificación científica Reino … Wikipedia Español
Verbum Supernum Prodiens — El himno Verbum Supernum Prodiens (trad. Verbo que baja de lo alto ) es uno de los cinco himnos escritos por Tomás de Aquino a petición del Papa Urbano IV para la liturgia de la solemnidad de Corpus Christi. El Aquinate compuso este himno para… … Wikipedia Español
nascent — 1. Beginning; being born or produced. 2. Denoting the state of a chemical element at the moment it is set free from one of its compounds. [L. nascor, pres. p. nascens, to be born] * * * na·scent nas ənt, nās adj 1) coming or having recently come… … Medical dictionary
naciente — ► adjetivo 1 Que nace: ■ la planta ya tiene flores nacientes. 2 Que es muy reciente o empieza a manifestarse: ■ hay que cuidar bien la naciente amistad. SINÓNIMO nuevo 3 HERÁLDICA Se aplica al animal que asoma cabeza, cuello y patas por encima de … Enciclopedia Universal
naistre — Naistre, neutr. penac. dissyllab. Exoriri, Nasci, Enasci, Innasci, Ingredi, vel introire in vitam, Prouenire. Naistre en ce monde, Aspicere lucem, Edi in lucem nascendo. Naistre apres le testament du pere fait, Agnasci. Naistre d avantage,… … Thresor de la langue françoyse
Connascence — Con*nas cence, Connascency Con*nas cen*cy, n. [L. con + nascentia birth, fr. nascens, p. pr. of nasci to be born.] 1. The common birth of two or more at the same tome; production of two or more together. Johnson. [1913 Webster] 2. That which is… … The Collaborative International Dictionary of English
Connascency — Connascence Con*nas cence, Connascency Con*nas cen*cy, n. [L. con + nascentia birth, fr. nascens, p. pr. of nasci to be born.] 1. The common birth of two or more at the same tome; production of two or more together. Johnson. [1913 Webster] 2.… … The Collaborative International Dictionary of English
Nascent — Nas cent, a. [L. nascens, entis, p. pr. nasci to be born. See {Nation}, and cf. {Naissant}.] 1. Commencing, or in process of development; beginning to exist or to grow; coming into being; as, a nascent germ. [1913 Webster] Nascent passions and… … The Collaborative International Dictionary of English
Nascent state — Nascent Nas cent, a. [L. nascens, entis, p. pr. nasci to be born. See {Nation}, and cf. {Naissant}.] 1. Commencing, or in process of development; beginning to exist or to grow; coming into being; as, a nascent germ. [1913 Webster] Nascent… … The Collaborative International Dictionary of English
nascent — adjective Etymology: Latin nascent , nascens, present participle of nasci to be born more at nation Date: circa 1624 coming or having recently come into existence < a nascent middle class > < her nascent singing career > … New Collegiate Dictionary