-
41 człowiek
Ⅰ m (V człowieku a. człowiecze) 1. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (istota ludzka) person, human (being)- co z niego za dziwny człowiek what a strange person he is- była dobrym człowiekiem she was a good person- na świecie żyje ponad pięć miliardów ludzi there are over five thousand million people in the world- na plaży leżało dwoje ludzi two people were lying on the beach- łabędzie przyzwyczaiły się do ludzi the swans have grown accustomed to people- Konstytucja gwarantuje przestrzeganie praw człowieka the Constitution guarantees the observance of human rights- owszem, grzeszymy, w końcu jesteśmy tylko ludźmi we sin, it’s true – after all we’re only human- nie jesteś godny miana człowieka you don’t deserve to be called human- człowiek pierwotny/cywilizowany primitive/civilized man- człowiek z ulicy the (ordinary) man in the street- święto ludzi pracy a workers’ holiday2. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (mężczyzna) man- stary/starszy człowiek an old/elderly man- dwóch ludzi wniosło szafę na drugie piętro two men carried the wardrobe up to the second floor- młody człowieku, ustąp miejsca give up your seat, young man, will you?3. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (wartościowa jednostka) man, decent person- być (prawdziwym) człowiekiem to be a (really) decent person- wyrosnąć na człowieka to grow up to be a decent person- okazać się a. pokazać się człowiekiem to prove to be a. show oneself to be a decent person- wyjść na ludzi to do well (for oneself a. in life)- zrobić z kogoś człowieka to make a man (out) of sb- wojsko zrobi z niego człowieka the army will make a man (out) of him- pokierować a. wykierować a. wyprowadzić kogoś na człowieka a. na ludzi to bring sb up to be a decent person- matka wychowała nas na ludzi mother brought us up well- będą z niego/niej ludzie he/she’ll do well in life- wielki człowiek a great man4. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (osoba zaufana) pot. man- znał wielu ludzi prezydenta he knew many of the president’s people a. men a. aides- zostaw ją, to nasz człowiek leave her alone, she’s one of us5. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) pot. (pracownik) man, worker- musieliśmy wziąć paru ludzi, sami nie dawaliśmy rady we had to hire some men: we couldn’t manage on our own- przyjął człowieka do pomocy he hired a worker to help him6. sgt pot. (o sobie) you, one; (do kogoś) man- człowiek cały dzień haruje, i po co? you work like the clappers all day, and what for?- człowiek całe życie się uczy you never stop learning (in this life)- człowieku, zastanów się, co to ma być? come on, man, what are you playing at?- wytrawny rum, człowieku, co za smak dry rum, mate, there’s nothing like itⅡ ludzie plt 1. (opinia publiczna) people- ludzie mówią, że jest bardzo bogaty they a. people say he’s very rich- nie zależało mu, co ludzie powiedzą he didn’t care what people would say- na czułości nie wypada sobie pozwalać przy ludziach you shouldn’t show affection in public- u nas w firmie ludzie nie lubią żadnych zmian the people in our company don’t like change- ludzie nie pójdą na to, będzie strajk the workers/men won’t agree to that – there’ll be a strike- □ biały człowiek Antrop. Caucasian- człowiek jaskiniowy Antrop. caveman- człowiek kopalny Antrop. fossil man- człowiek neandertalski Antrop. Neanderthal (man)- człowiek śniegu (the) yeti, (the) Abominable Snowman■ człowiek czynu a man/woman of action- człowiek gór a highlander- człowiek honoru a man of honour- człowiek interesu a man of business, a business person- człowiek lasu a woodsman- człowiek renesansu a Renaissance man- człowiek z głową a smart one pot.- człowiek z krwi i kości (only) flesh and blood- ogarnij się trochę i umaluj, żebyś była podobna do ludzi tidy yourself up a bit and put some make-up on, so you look halfway human- ksiądz też człowiek, może zgrzeszyć priests are human too, and occasionally they sin- robić coś jak człowiek pot. to do sth properly- nareszcie wyspałam się jak człowiek I’ve finally had a proper night’s sleep- zachowuj się jak człowiek behave yourself (properly); try and act like a human being pot.* * *human being; ( mężczyzna) man ( bezosobowo)człowiek nie wie, co robić — one doesn't lub you don't know what to do
szary człowiek — (przen) man in the street, ordinary man
* * *mp1. antrop. human being ( Homo sapiens); człowiek pierwotny primitive man; człowiek jaskiniowy cave man; człowiek neandertalski Neanderthal man; człowiek epoki bronzu Bronze man; biały człowiek white man.2. (= osoba) person, individual; swój człowiek friend, my/our man; szary człowiek the man in the street; zwykły człowiek everyman; człowiek bez znaczenia nobody, nonentity; człowiek z ludu man of the people; dobry człowiek good person; święty człowiek holy man, man of God; człowiek gruboskórny thick-skinned person; człowiek interesu businessman; człowiek bezwartościowy no-good; człowiek czynu man of action, doer; człowiek sukcesu achiever, hot shot; człowiek śniegu Abominable Snowman, Yeti; człowiek starej daty mossback; człowiek-orkiestra one-man band; człowiek z krwi i kości flesh and blood; błąd człowieka human error; prawa człowieka human rights; upadek człowieka the Fall of Man; ani się człowiek obejrzy before one knows; być człowiekiem be human; jestem człowiekiem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce I am a human l. man and nothing that's human can be l. is alien to me; człowiek strzela, Pan Bóg kule nosi man proposes, God disposes; człowiek uczy się przez całe życie you never stop learning, live and learn; góra z górą się nie zejdzie, ale człowiek z człowiekiem tak friends may meet but mountains never greet; niewłaściwy człowiek na niewłaściwym miejscu a round peg in a square hole; okazać się człowiekiem prove human; człowieku nie irytuj się don't get irritated; człowiek boże igrzysko man, the plaything of God; nie ma ludzi niezastąpionych nobody is irreplaceable; nie samym chlebem człowiek żyje man does not live on bread alone; człowiek człowiekowi wilkiem man is a wolf to (his fellow-)man, one man preys on another.3. pot. (= ja, każdy, ktokolwiek) one, you; nie dadzą człowiekowi spokoju they won't let a fellow be.4. (= dorosły) adult, grown-up.5. pot. (= robotnik, pracownik) worker; nająć człowieka do kopania studni hire a worker l. sb to dig a well.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > człowiek
-
42 dochodzący
a.1. visiting; nauczyciel dochodzący szkoln. visiting teacher.2. (= niezamieszkały na miejscu) nonresident; pacjent dochodzący med. nonresident patient.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dochodzący
-
43 dostępny
adj( miejsce) easy to reach, accessible; ( osoba) accessible, approachable; ( towar) accessible, available; ( cena) reasonable; ( zrozumiały) accessible, comprehensible* * *a.( o miejscu) accessible, approachable; ( o człowieku) (= niestwarzający dystansu) approachable; (= w sprzedaży/zasięgu) available; (= łatwo zrozumiały; niekosztowny) accessible; dostępny bezpośrednio l. online komp. on-line; dostępny dla publiczności open to the public; dostępny dla zwiedzających open to visitors; dostępny bez recepty patent ( medicine); kultura powinna być dostępna dla wszystkich culture should be available l. accessible to everyone; łatwo l. powszechnie dostępny freely accessible l. available; premier jest zawsze dostępny dla dziennikarzy journalists always have full access to the PM.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dostępny
-
44 dreptać
(-czę, -czesz); vi( o dziecku) to toddle; ( o dorosłym) to mince* * *ipf.- czę l. - cę -czesz l. -cesz, -cz ( o dziecku) toddle; ( o dorosłym) mince; dreptać w miejscu mark time, make no progress; dreptać koło swoich spraw przen. take care of one's business.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dreptać
-
45 gdyby
Ⅰ conj. (w trybie warunkowym) if- gdybym się spóźnił, nie czekaj na mnie if I’m late, don’t wait for me- gdyby wybory odbyły się dwa lata temu, wygraliby socjaliści if the election had taken place a. had the election taken place two years ago, the socialists would have won- gdyby babcia żyła, cieszyłaby się z twojego sukcesu if granny were alive she’d be delighted at your success- gdybym był na twoim miejscu… if I were in your shoes a. place…- gdyby nadarzyła się sposobność should the opportunity arise- gdyby nie księżyc, (to) byłoby całkiem ciemno but for the moon książk. a. if it weren’t for the moon, it would be completely dark- przyszłabym wczoraj, gdyby nie wizyta ciotki if my aunt hadn’t paid a visit, I would have come yesterday- gdyby nie to, że… if it weren’t for the fact that…; were it not for the fact that… książk.- gdyby nawet a. nawet gdyby even if- postanowili walczyć do końca, nawet gdyby mieli przegrać they resolved to fight to the bitter end, even if they should loseⅡ part. 1. (wyrażające możliwość) what if- a gdyby posadzić go koło Adama? and what if I/we sit a. seat him next to Adam?- a gdybym ci nie uwierzył? and what if I hadn’t believed you?2. (wyrażające pragnienie) if only- gdyby tak mieć dużo pieniędzy! if only I/we were rich!- gdybym tylko dostał ich w swoje ręce! if I could just get a. lay my hands on them!- gdybym to ja wiedział! if only I knew/had known!- gdyby dało się przewidzieć, co z tego wyniknie! if only we knew a. could tell what would come of it!3. (wyrażające prośbę) if- gdyby pan był taki uprzejmy i zamknął okno if you would be kind enough to close the window- gdybyś mógł coś zrobić w tej sprawie if you could do something about it* * *conjifgdybyś tam (teraz) poszedł, przyjęliby cię — if you went there (now), they would accept you
gdybyście tam (wtedy) poszli, przyjęliby was — if you had gone there (then), they would have accepted you
gdyby żyła moja matka — I wish my mother were lub was still alive
* * *conj.1. ( wprowadza zdanie warunkowe) if; gdyby to planował, powiedziałby nam if he was planning it (l. if he were planning it), he'd tell us; gdybym tam był wczoraj... if I'd been there yesterday...2. ( w zdaniach wyrażających życzenie) och, gdybyś teraz była ze mną if only you were with me now.3. jak gdyby as if, as though.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gdyby
-
46 i
(cyfra rzymska) I- I wiek 1st century* * *ntI jak Irena — ≈I for Isaac, ≈I for item (US)
* * *I.in.indecl.1. ( litera) I, i; I jak Irena I is for India; I as in India; postawić kropkę nad i (= zakończyć wyjaśnienia) spell everything out; (= dokończyć starannie) dot the i's and cross the t's.2. ( głoska) i.II.i1conj.i particle.1. and; mój ojciec i moja matka my father and mother; mąż i żona husband and wife; nóż i widelec knife and fork; widelec i łyżka a fork and a spoon; usiądź i słuchaj sit down and listen.2. (= plus) and, plus; dwa i dwa to razem cztery two and two make four; two plus two is four.3. i..., i... both... and...; lubię i psy, i koty I like both cats and dogs.4. jak i... as well as...; (zarówno)..., jak i... both... and...; to dotyczy zarówno ciebie, jak i mnie it concerns both you and me; it concerns you as well as me.5. (= również, nawet) i ja tak potrafię I can do it too; i specjalista może nie mieć racji even an expert can be wrong.6. emf. (łączy wyrazy l. zwroty powtórzone) jeden i ten sam one and the same; nic i nic nothing whatsoever; mówił i mówił he talked and talked; he went on talking; są ludzie i ludziska there are people and people.7. ( wynik czynności) przekręciłem kluczyk i silnik ruszył I turned the key and the engine started; jeszcze raz mi przerwiesz i koniec interrupt me once again and it's over.8. (łączy zaimki wskazujące, powtórzone dla wyrażenia nieokreśloności) taki i taki such and such; w tym i tym miejscu at such and such a place.9. pot. idź i przynieś mi kawy go and fetch me some coffee; on znowu weźmie i zrobi coś głupiego he'll go and do something stupid again; weź i dokończ to go and finish it.10. ( rozpoczyna zwroty wtrącone) mówią, i nie bez powodu, że on wygra ten wyścig they say, and with good reason, that he'll win the race; on gra w szachy, i to dobrze he plays chess, and he plays well; wyleciał z pracy, i słusznie he was fired, and rightly so.11. ( w utartych zwrotach) (no) i już and that's all; nie pójdziesz i już! you are not to go, and I mean it!; i co teraz? so?; well?; no i co z tego? so what?; i jesteśmy kwita and we're quits; i tak nie zrozumiesz you won't understand anyway.III.i2int.( wyraża lekceważenie) i! też coś! who cares?; fiddle-de-dee!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > i
-
47 indziej
adv. 1. (o miejscu) gdzie indziej (mogą być)? where else (can a. could they be)?- gdzie(ś) indziej somewhere else- gdziekolwiek indziej anywhere else- nigdzie indziej nowhere else- codziennie gdzie indziej every day in a different place2. (o czasie) spotkajmy się kiedy indziej let’s meet some other time- kiedy indziej mogę go spotkać, jak nie jutro? when else shall a. could I meet him if not tomorrow?- dziś jest to ważniejsze niż kiedykolwiek indziej nowadays it’s more important than ever* * *advgdzie indziej — elsewhere, somewhere else
* * *adv.else; kiedy indziej some other time; pot. (= w bliżej nieokreślonej przyszłości) mañana; gdzie indziej somewhere else; nigdzie indziej nowhere else; być myślami gdzie indziej be miles away.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > indziej
-
48 kryć
(-ję, -jesz); vt( chować) perf; u- to hide; (uczucia, zamiary) to hide, to conceal; (dach, zwierzęta) perf; po- to cover; ( SPORT) ( pilnować) to cover, to mark (BRIT)kryć kogoś — (pot: chronić) to cover up for sb (pot)
kryć (w sobie) — ( zawierać) to have in store
* * *ipf.- ję -jesz1. (= chować) hide.2. (= skrywać, zasłaniać) cover (up), conceal; (= przesłaniać, osłaniać) cover, screen; kryć coś pod maską l. płaszczykiem (czegoś) hide sth behind l. under a mask (of sth); kryć twarz w dłoniach bury one's face in one's hands.3. (= osłaniać przed odpowiedzialnością) cover up for (sb).5. sport (= pilnować) mark, cover.6. (= zawierać w sobie) contain, hold.7. (pokrywać, zabezpieczać) cover, protect, shield.ipf.1. (= chować się, pozostawać w ukryciu) hide (przed kimś/czymś from sb/sth); kryć się z czymś conceal sth.2. (= ukrywać się za pozorami) be behind ( sth); co się kryje za tym przyjaznym uśmiechem? what's behind this friendly smile?3. (= czaić się, majaczyć) lurk.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kryć
-
49 maskulinizacja
f.1. (np. w miejscu pracy) (= antyfeminizacja) male domination.2. biol., med., jęz. masculinization.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > maskulinizacja
-
50 maskulinizować
ipf.1. (np. o miejscu pracy) (= zdominować) dominate by males.2. biol., med., jęz. masculinize.ipf.(np. o niektórych zawodach) become male-dominated, give way to male domination.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > maskulinizować
-
51 maszerować
* * *ipf.march; maszerować w miejscu muz., wojsk. mark time; maszerować w takt czegoś march in step with sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > maszerować
-
52 mąciciel
m mąciciel, mącicielka f (G pl mącicieli, mącicielek) pejor. (w polityce, w miejscu pracy) troublemaker; (w towarzystwie, domu) troublemaker; stirrer pot.* * *-a; -e; gen pl; -i; m* * *mpmącicielka f. Gen.pl. -ek troublemaker, disturber of the peace.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mąciciel
-
53 możliwy
adj( do wyobrażenia) conceivable; ( ewentualny) possible; (pot: dość dobry) passablemożliwe, że zadzwonią jutro — they may give us a ring tomorrow
możliwy do uniknięcia/rozpoznania — avoidable/recognizable
* * *a.1. (= dający się urzeczywistnić) possible, likely; możliwy do wyobrażenia conceivable; możliwy do przyjęcia acceptable; o ile to (w ogóle) możliwe if (at all) possible; na tyle, na ile (to) możliwe as far as possible; to może nie być możliwe it may not be possible; czy to możliwe? is that possible?, could that be true?; jak to możliwe? is that possible?, how come?; wszelkimi możliwymi sposobami by any means possible, by any means available.2. (= ewentualny) possible, potential; uniknąć możliwego niebezpieczeństwa avoid a possible l. potential danger; możliwe, że zadzwonią jutro they may give us a ring tomorrow; możliwe, że spóźnili się na pociąg they may have missed the train; szukałem w każdym możliwym miejscu I searched in every likely place.3. pot. (= znośny) passable, so-so.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > możliwy
-
54 myślnik
m Jęz. dash- w tym miejscu powinieneś postawić myślnik you need to put a dash here* * *1) ( w zdaniu) dash2) (pot) ( w wyrazie) hyphen* * *miGen. -a hyphen, dash.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > myślnik
-
55 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
56 naczelny
1. adj( główny) chief (attr)2. m* * *a.1. (= kierujący, główny) chief, head; dyrektor naczelny chief executive; redaktor naczelny dzienn. chief editor, editor in chief; wódz naczelny wojsk. commander in chief.2. (= najważniejszy) (hasło, zadanie) main, chief, principal; na naczelnym miejscu first and foremost.3. ssak naczelny zool. primate.mp- ego pot. (= dyrektor naczelny, szef) boss.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > naczelny
-
57 najbliższy
* * *a.sup.1. (= sąsiedni) (the) next.2. (= niedaleki w czasie) next; przy najbliższej okazji (at) the first chance possible; w najbliższych dniach within the next few l. couple of days; w najbliższym czasie in the (very) near future.3. (= zażyły) closest; najbliższa rodzina immediate family; najbliższy krewny next of kin; zob. bliski.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > najbliższy
-
58 najdalej
( o miejscu) (the) farthest, (the) furthest; ( w największym stopniu) (the) furthest; ( najpóźniej) at the latest* * *adv.1. sup. (= w największej odległości) farthest, furthest; najdalej na północ położona część kraju the northernmost part of the country; zob. daleko.2. (= nie dalej niż) at the furthest, at the farthest.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > najdalej
-
59 naukładać
pf.1. (= ułożyć jedno na drugim) heap up.2. (= ułożyć na jakimś miejscu) place.3. (o wierszach, muzyce) (= napisać dużo) compose.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > naukładać
-
60 obecny
1. adj( będący na miejscu) present; ( teraźniejszy) present, currentbyć obecnym na czymś — to attend sth, to be present at sth
2. mobecny/obecna! — SZKOL here!, present!
obecni (pl) — those present (pl)
* * *a.2. (= teraźniejszy) current, present; w obecnej chwili at present, at the moment.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > obecny
См. также в других словарях:
na miejscu — I {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. {{/stl 8}}{{stl 7}} wartościujące pozytywnie określenie osoby umiejącej się zachować kulturalnie w każdej sytuacji, ułożonej, taktownej : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nieznajomy okazał się człowiekiem na miejscu. {{/stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
być nie na miejscu — {{/stl 13}}{{stl 7}} być uważanym za niestosowne, nieodpowiednie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zwrócono mu uwagę, że takie żarty są nie na miejscu. Twoje uwagi są nie na miejscu. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
na (swoim) miejscu — {{/stl 13}}{{stl 8}}przysł. {{/stl 8}}{{stl 7}} o usytuowaniu czegoś: tam, gdzie ma się dana rzecz znajdować; w miejscu na to przeznaczonym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Proszę uprzątnąć ten bałagan! Za chwilę wszystko ma się znaleźć na swoim miejscu.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
czas stanął [zatrzymał się] (w miejscu) — {{/stl 13}}{{stl 7}} nic się nie zmienia, wszystko trwa w niezmiennej postaci : {{/stl 7}}{{stl 10}}W Asyżu ma się wrażenie, że czas stanął w miejscu. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
dreptać w miejscu — {{/stl 13}}{{stl 7}} nie posuwać się do przodu, nie rozwijać się, nie odnosić nowych sukcesów : {{/stl 7}}{{stl 10}}Założył firmę, ale w nią nie inwestował. Stale drepcze w miejscu. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
stać w miejscu — {{/stl 13}}{{stl 7}} nie posuwać się naprzód w rozumowaniu, w pracy, w jakiejś działalności; nie robić postępów : {{/stl 7}}{{stl 10}}Prace budowlane stały w miejscu z powodu mrozów. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
miejsce — 1. Być na swoim miejscu «zajmować odpowiednie dla siebie stanowisko, wykonywać odpowiednią dla siebie pracę»: (...) ważna jest codzienna robota, pewność, że uczestniczy się we wspólnym wysiłku, że widzi się owoce swojej pracy, że człowiek czuje,… … Słownik frazeologiczny
miejsce — n I; lm D. miejsc 1. «wolna przestrzeń, którą można zająć, zapełnić czymś, gdzie można się zmieścić albo coś umieścić» Wolne miejsce w walizce. Miejsce na książki. Mieć mało miejsca w mieszkaniu. Szafa zabiera dużo miejsca. Chodźcie tu, jest dość … Słownik języka polskiego
miejsce — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. n III {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wolna przestrzeń w terenie lub pomieszczeniu, którą można czymś wypełnić; obszar, teren, pole : {{/stl 7}}{{stl 10}}Mało, dużo miejsca. Miejsca na… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
indziej — przestarz. «na innym, w innym miejscu; na inne miejsce» dziś tylko w wyrażeniach: ◊ Gdzie indziej «na innym, w innym miejscu; na inne miejsce» ◊ Kiedy indziej «w innym czasie» ◊ Nigdzie indziej «w żadnym innym miejscu» ◊ rzad. Wszędzie indziej «w … Słownik języka polskiego
klepka — 1. pot. żart. Brak komuś piątej klepki (w głowie) «ktoś jest niespełna rozumu, głupi»: Ewci brak piątej klepki, ale chyba nie wszystkie panny skaczą przez okno jak kozy... K. Makuszyński, Szaleństwa. 2. pot. żart. Mieć wszystkie klepki (w głowie … Słownik frazeologiczny