-
21 committo
I.Of two or more objects, to bring, join, combine into one whole; to join or put together, to connect, unite.A.In gen. (rare; not in Cic.), constr. inter se, cum aliquā re, alicui, with in and acc., and with acc. only.(α).Inter se:(β).res in ordinem digestae atque inter se commissae,
Quint. 7, prooem. §1: per nondum commissa inter se munimenta urbem intravit,
Liv. 38, 4, 8; cf. thus with inter se:oras vulneris suturis,
Cels. 7, 19:duo verba,
Quint. 9, 4, 33:easdem litteras,
id. ib.:duo comparativa,
id. 9, 3, 19.—With cum:(γ).costae committuntur cum osse pectoris,
Cels. 8, 1.—With dat.:(δ).viam a Placentiā ut Flaminiae committeret,
Liv. 39, 2, 10:quā naris fronti committitur,
is joined to, Ov. M. 12, 315:quā vir equo commissus erat,
id. ib. 12, 478 (of a Centaur); cf.of Scylla: delphinum caudas utero commissa luporum,
Verg. A. 3, 428:commissa dextera dextrae,
Ov. H. 2, 31:medulla spinae commissa cerebro,
Cels. 8, 1:moles, quae urbem continenti committeret,
Curt. 4, 2, 16; Flor. 1, 4, 2 Duker.—With in and acc.:(ε).commissa in unum crura,
Ov. M. 4, 580:committuntur suturae in unguem,
Cels. 8, 1.—With acc. only: barbaricam pestem navibus obtulit, commissam infabre, Pac. ap. Non. p. 40, 31 (Trag. Rel. v. 271 Rib.):B.commissis operibus,
Liv. 38, 7, 10:fidibusque mei commissa mariti moenia,
Ov. M. 6, 178:(terra) maria committeret,
Curt. 3, 1, 13; 7, 7, 14:noctes duas,
Ov. Am. 1, 13, 46; cf.: nocte commissā. Sen. Herc. Oet. 1698:commissa corpore toto,
Ov. M. 4, 369; Lucil. ap. Non. p. 248, 25: cervix committitur primo [p. 380] artu, Val. Fl. 4, 310:domus plumbo commissa,
patched, Juv. 14, 310.—In partic., to set or bring men or animals together in a contest or fight, as competitors, etc., to set together, set on (freq. in Suet.;b.elsewhere rare): pugiles Latinos cum Graecis,
Suet. Aug. 45:quingenis peditibus, elephantis vicenis, tricenis equitibus hinc et inde commissis,
id. Caes. 39; id. Claud. 34:camelorum quadrigas,
id. Ner. 11; Luc. 1, 97:victores committe,
Mart. 8, 43, 3; cf. id. Spect. 28, 1:licet Aenean Rutulumque ferocem Committas,
i.e. you describe their contest in your poem, you bring them in contact with each other, Juv. 1, 162:eunucho Bromium committere noli,
id. 6, 378:inter se omnes,
Suet. Calig. 56:aequales inter se,
id. Gram. 17.—Trop., to bring together for comparison, to compare, put together, match:2.committit vates et comparat, inde Maronem, Atque aliā parte in trutinā suspendit Homerum,
Juv. 6, 436; cf. Prop. 2, 3, 21; Mart. 7, 24, 1.—Transf., of a battle, war: proelium, certamen, bellum, etc.a.To arrange a battle or contest, to enter upon, engage in, begin, join, commence, Cic. Div. 1, 35, 77:b.proelii committendi signum dare,
Caes. B. G. 2, 21:cum proelium commissum audissent,
id. ib. 7, 62:commisso ab equitibus proelio,
id. B. C. 1, 40:in aciem exercitum eduxit proeliumque commisit,
Nep. Eum. 3 fin.; id. Hann. 11, 3; id. Milt. 6, 3; Just. 2, 12, 7; 15, 4, 22; 22, 6, 6:postquam eo ventum est, ut a ferentariis proelium committi posset,
Sall. C. 60, 2:commisso proelio, diutius nostrorum militum impetum hostes ferre non potuerunt,
Caes. B. G. 4, 35; id. B. C. 1, 13; 2, 6 Kraner ad loc.:Caesar cohortatus suos proelium commisit,
id. ib. 1, 25:utrum proelium committi ex usu esset, necne,
id. ib. 1, 50; 1, 52; 2, 19; Nep. Milt. 5, 3:pridie quam Siciliensem pugnam classe committeret,
Suet. Aug. 96:avidus committere pugnam,
Sil. 8, 619:pugnas,
Stat. Th. 6, 143:rixae committendae causā,
Liv. 5, 25, 2:cum vates monere eum (regem) coepit, ne committeret, aut certe differret obsidionem,
Curt. 9, 4, 27.—Of a drinking contest for a wager:a summo septenis cyathis committe hos ludos,
Plaut. Pers. 5, 1, 19:nondum commisso spectaculo,
Liv. 2, 36, 1:musicum agona,
Suet. Ner. 23:aciem,
Flor. 4, 2, 46:commissum (bellum) ac profligatum conficere,
Liv. 21, 40, 11; 8, 25, 5; 31, 28, 1 al.; cf.:si quis trium temporum momenta consideret, primo commissum bellum, profligatum secundo, tertio vero confectum est,
Flor. 2, 15, 2:committere Martem,
Sil. 13, 155:quo die ludi committebantur,
Cic. Q. Fr. 3, 4, 6:ludos dedicationis,
Suet. Claud. 21:ludos,
Verg. A. 5, 113.—In gen., to maintain a contest, etc., to fight a battle, to hold, celebrate games, etc. (rare):(β).illam pugnam navalem... mediocri certamine commissam arbitraris?
Cic. Mur. 15, 33:levia inde proelia per quatriduum commissa,
Liv. 34, 37, 7:commisso modico certamine,
id. 23, 44, 5.—Absol. (post-Aug. and rare):3.contra quem Sulla iterum commisit,
Eutr. 5, 6; 9, 24; Dig. 9, 1, 1:priusquam committeretur,
before the contest began, Suet. Vesp. 5.—In gen.: committere aliquid, to begin any course of action, to undertake, carry on, hold (rare):4.tribuni sanguine commissa proscriptio,
Vell. 2, 64 fin.:judicium inter sicarios committitur,
Cic. Rosc. Am. 5, 11. —In part. perf.:egregie ad ultimum in audacter commisso perseveravit,
Liv. 44, 4, 11; cf. id. ib. § 8; 44, 6, 14.—In partic., to practise or perpetrate wrong, do injustice; to commit a crime (very freq. and class.).(α).With acc.:(β).ut neque timeant, qui nihil commiserint, et poenam semper ante oculos versari putent, qui peccaverint,
Cic. Mil. 23, 61; cf. Quint. 7, 2, 30:commississe cavet quod mox mutare laboret,
Hor. A. P. 168:ego etiam quae tu sine Verre commisisti, Verri crimini daturus sum,
Cic. Div. in Caecil. 11, 35:quantum flagitii,
id. Brut. 61, 219:tantum facinus,
id. Rosc. Am. 23, 65:virilis audaciae facinora,
Sall. C. 25, 1:majus delictum,
Caes. B. G. 7, 4:nil nefandum,
Ov. M. 9, 626:nefarias res,
Cic. Phil. 6, 1, 2:scelus,
id. Sull. 2, 6; Dig. 48, 9, 7:adulterium,
Quint. 7, 2, 11; 7, 3, 1:incestum cum filio,
id. 5, 10, 19:parricidium,
id. 7, 2, 2:caedem,
id. 7, 4, 43; 10, 1, 12; 5, 12, 3:sacrilegium,
id. 7, 2, 18:fraudem,
Hor. C. 1, 28, 31.— Aliquid adversus, in, erga:committere multa et in deos et in homines impie nefarieque,
Cic. Verr. 2, 1, 2, § 6; cf.:in te,
Verg. A. 1, 231:aliquid adversus populum Romanum,
Liv. 42, 38, 3:aliquid erga te,
Cic. Att. 3, 20, 3.—Committere contra legem, in legem, lege, to offend, sin, commit an offence:(γ).quasi committeret contra legem,
Cic. Brut. 12, 48:in legem Juliam de adulteriis,
Dig. 48, 5, 39; 48, 10, 13:adversus testamentum,
ib. 34, 3, 8, § 2:ne lege censoriā committant,
Varr. R. R. 2, 1, 16:lege de sicariis,
Quint. 7, 1, 9. —Absol.:(δ).hoc si in posterum edixisses, minus esset nefarium... nemo enim committeret,
Cic. Verr. 2, 1, 43, § 110.—With ut, to be guilty or be in fault, so that, to give occasion or cause, that, to act so as that:(ε).id me commissurum ut patiar fieri,
Plaut. Trin. 3, 2, 78:non committet hodie iterum ut vapulet,
Ter. Ad. 2, 1, 5:ego nolo quemquam civem committere, ut morte multandus sit: tu, etiam si commiserit, conservandum putas,
Cic. Phil. 8, 5, 15:committere ut accusator nominere,
id. Off. 2, 14, 50; so Liv. 25, 6, 17:non committam, ut tibi ipse insanire videar,
Cic. Fam. 5, 5, 3; 3, 7, 3; id. Att. 1, 6, 1; 1, 20, 3; id. de Or. 2, 57, 233; id. Off. 3, 2, 6; Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1, Quint. 1, 10, 30; 5, 13, 27; Cic. Leg. 1, 13, 37.—More rare in a like sense,With cur or quare:(ζ).Caedicius negare se commissurum, cur sibi quisquam imperium finiret,
Liv. 5, 46, 6:neque commissum a se, quare timeret,
Caes. B. G. 1, 14.—With inf.:b.non committunt scamna facere,
Col. 2, 4, 3:infelix committit saepe repelli,
Ov. M. 9, 632.—Poenam, multam, etc., jurid. t. t., to bring punishment upon one ' s self by an error or fault, to incur, make one ' s self liable to it:(β).poenam,
Cic. Verr. 2, 3, 12, § 30; cf. Quint. 7, 4, 20; and:committere in poenam edicti,
Dig. 2, 2, 4:ut illam multam non commiserit,
Cic. Clu. 37, 103; Dig. 35, 1, 6 pr.—Committi, with a definite object, to be forfeited or confiscated, as a penalty:c.hereditas Veneri Erycinae commissa,
Cic. Verr. 2, 1, 10, § 27; 2, 2, 14, § 36; so,commissae hypothecae,
id. Fam. 13, 56, 2:commissa tibi fiducia,
id. Fl. 21, 51:merces,
Dig. 39, 4, 11, § 2:mancipium,
ib. 39, 14, 6:praedia in publicum,
ib. 3, 5, 12:hanc devotionem capitis esse commissam,
incurred, Cic. Dom. 57, 145.—Also (mostly in jurid. Lat.) of laws, judicial regulations, promises, etc., that become binding in consequence of the fulfilment of a condition as the commission of a crime, etc.:II.in civitatem obligatam sponsione commissa iratis omnibus diis,
a promise the condition of which has been fulfilled, Liv. 9, 11, 10 Weissenb. ad loc.; cf.:hanc ego devotionem capitis mei... convictam esse et commissam putabo,
Cic. Dom. 57, 145:si alius committat edictum,
transgresses, incurs its penalty, makes himself liable to, Dig. 37, 4, 3, § 11; cf.:commisso edicto ab alio filio, ib. lex 8, § 4: commisso per alium edicto, ib. lex 10, § 1 al.: statim atque commissa lex est,
ib. 18, 3, 4, § 2:committetur stipulatio,
ib. 24, 3, 56.To place a thing somewhere for preservation, protection, care, etc.; to give, intrust, commit to, to give up or resign to, to trust (syn.: commendo, trado, credo; very freq. and class.); constr. with aliquid ( aliquem) alicui, in aliquid, or absol.(α).Aliquid ( aliquem, se) alicui:(β).honor non solum datus sed etiam creditus ac commissus,
Cic. Verr. 2, 5, 14, § 35:nec illi (Catoni) committendum illud negotium, sed inponendum putaverunt,
id. Sest. 28, 60:qui capita vestra non dubitatis credere, cui calceandos nemo commisit pedes?
Phaedr. 1, 14, 16:ego me tuae commendo et committo fidei,
Ter. Eun. 5, 2, 47 (cf. id. And. 1, 5, 61):ne quid committam tibi,
Plaut. Most. 3, 3, 21; Ter. Hec. 2, 1, 15; id. And. 3, 5, 3; cf.:his salutem nostram, his fortunas, his liberos rectissime committi arbitramur,
Cic. Off. 2, 9, 33; id. Att. 1, 13, 1; cf. id. ib. §4: tibi rem magnam,
id. Fam. 13, 5, 1; id. Mil. 25, 68:quia commissi sunt eis magistratus,
id. Planc. 25, 61:summum imperium potestatemque omnium rerum alicui,
Nep. Lys. 1 fin.:domino rem omnem,
Hor. S. 2, 7, 67:caput tonsori,
id. A. P. 301:ratem pelago,
id. C. 1, 3, 11:sulcis semina (corresp. with spem credere terrae),
Verg. G. 1, 223; cf.:committere semen sitienti solo,
Col. 2, 8, 4:ulcus frigori,
Cels. 6, 18, n. 2:aliquid litteris,
Cic. Att. 4, 1, 8; so,verba tabellis,
Ov. M. 9, 587:vivunt commissi calores Aeoliae fidibus puellae,
Hor. C. 4, 9, 11 al.:committere se populo, senatui, publicis praesidiis et armis (corresp. with se tradere),
Cic. Mil. 23, 61; so,se urbi,
id. Att. 15, 11, 1:se theatro populoque Romano,
id. Sest. 54, 116:se proelio,
Liv. 4, 59, 2:se pugnae,
id. 5, 32, 4:se publico,
to venture into the streets, Suet. Ner. 26:se neque navigationi, neque viae,
Cic. Fam. 16, 8, 1; cf. id. Phil. 12, 10, 25; id. Imp. Pomp. 11, 31:se timidius fortunae,
id. Att. 9, 6, 4:civilibus fluctibus,
Nep. Att. 6, 1 al. —Prov.: ovem lupo (Gr. kataleipein oïn en lukoisi), Ter. Eun. 5, 1, 16.—Aliquid ( aliquem, se) in aliquid (so esp. freq. in Liv.):(γ).aliquid in alicujus fidem committere,
Ter. Hec. 1, 2, 34; cf. Liv. 30, 14, 4:se in id conclave,
Cic. Rosc. Am. 23, 64:se in conspectum populi Romani,
id. Verr. 2, 4, 11, § 26; cf. Pompei. ap. Cic. Att. 8, 12, C, 2:se in senatum,
Cic. Q. Fr. 3, 2, 2; id. Ac. 2, 21, 68:summae fuisse dementiae dubiā spe impulsum certum in periculum se committere,
id. Inv. 2, 8, 27:rem in casum ancipitis eventus,
Liv. 4, 27, 6; cf.:duos filios in aleam ejus casus,
id. 40, 21, 6:rem in aciem,
id. 3, 2, 12; cf.:se in aciem,
id. 7, 26, 11; 23, 11, 10;rempublicam in discrimen,
id. 8, 32, 4; cf.:rerum summam in discrimen,
id. 33, 7, 10. —Simply alicui, or entirely absol.:A.sanan' es, Quae isti committas?
in trusting to him, Plaut. Curc. 5, 2, 55:ei commisi et credidi, Ter, Heaut. 5, 2, 13: haec cum scirem et cogitarem, commisi tamen, judices, Heio,
Cic. Verr. 2, 4, 7, § 16:universo populo neque ipse committit neque illi horum consiliorum auctores committi recte putant posse,
id. Agr. 2, 8, 20:venti, quibus necessario committendum existimabat,
Caes. B. C. 3, 25:sed quoniam non es veritus concredere nobis, accipe commissae munera laetitiae,
intrusted, Prop. 1, 10, 12:instant enim (adversarii) et saepe discrimen omne committunt, quod deesse nobis putant,
often hazard the most important advantage, Quint. 6, 4, 17:cum senatus ei commiserit, ut videret, ne quid res publica detrimenti caperet,
Cic. Mil. 26, 70.—With de:iste negat se de existimatione suā cuiquam nisi suis commissurum,
Cic. Verr. 2, 3, 60, § 137. —Hence, P. a. as subst.: commissum, i, n.(Acc. to I. 3.) An undertaking, enterprise:B.nec aliud restabat quam audacter commissum corrigere,
Liv. 44, 4, 8:supererat nihil aliud in temere commisso, quam, etc.,
id. 44, 6, 14.—(Acc. to I. 4.) A transgression, offence, fault, crime:2.sacrum,
Cic. Leg. 2, 9, 22:nisi aut quid commissi aut est causa jurgi,
Plaut. Men. 5, 2, 21:ecquod hujus factum aut commissum non dicam audacius, sed quod, etc.,
Cic. Sull. 26, 72; cf.turpe,
Hor. C. 3, 27, 39:commissi praemia,
Ov. F. 4, 590.—In plur.:post mihi non simili poenā commissa luetis,
offences, Verg. A. 1, 136; so,fateri,
Stat. S. 5, 5, 5:improba,
Claud. Rapt. Pros. 2, 304.—Jurid. Lat., an incurring of fines, a confiscation or confiscated property, Suet. Calig. 41:C.in commissum cadere,
Dig. 39, 4, 16:causa commissi,
ib. 39, 4, 16 al.; 19, 2, 61 fin.:aliquid pro commisso tenetur,
Quint. Decl. 341.—(Acc. to II.) That which is intrusted, a secret, trust:enuntiare commissa,
Cic. Tusc. 2, 13, 31:commissa celare,
Nep. Epam. 3, 2; cf. Juv. 9, 93:commissa tacere,
Hor. S. 1, 4, 84:prodere,
id. ib. 1, 3, 95:retinent commissa fideliter aures,
id. Ep. 1, 18, 70:commissum teges (corresp. with arcanum scrutaberis),
id. ib. 1, 18, 38; cf. id. A. P. 200. -
22 conmitto
I.Of two or more objects, to bring, join, combine into one whole; to join or put together, to connect, unite.A.In gen. (rare; not in Cic.), constr. inter se, cum aliquā re, alicui, with in and acc., and with acc. only.(α).Inter se:(β).res in ordinem digestae atque inter se commissae,
Quint. 7, prooem. §1: per nondum commissa inter se munimenta urbem intravit,
Liv. 38, 4, 8; cf. thus with inter se:oras vulneris suturis,
Cels. 7, 19:duo verba,
Quint. 9, 4, 33:easdem litteras,
id. ib.:duo comparativa,
id. 9, 3, 19.—With cum:(γ).costae committuntur cum osse pectoris,
Cels. 8, 1.—With dat.:(δ).viam a Placentiā ut Flaminiae committeret,
Liv. 39, 2, 10:quā naris fronti committitur,
is joined to, Ov. M. 12, 315:quā vir equo commissus erat,
id. ib. 12, 478 (of a Centaur); cf.of Scylla: delphinum caudas utero commissa luporum,
Verg. A. 3, 428:commissa dextera dextrae,
Ov. H. 2, 31:medulla spinae commissa cerebro,
Cels. 8, 1:moles, quae urbem continenti committeret,
Curt. 4, 2, 16; Flor. 1, 4, 2 Duker.—With in and acc.:(ε).commissa in unum crura,
Ov. M. 4, 580:committuntur suturae in unguem,
Cels. 8, 1.—With acc. only: barbaricam pestem navibus obtulit, commissam infabre, Pac. ap. Non. p. 40, 31 (Trag. Rel. v. 271 Rib.):B.commissis operibus,
Liv. 38, 7, 10:fidibusque mei commissa mariti moenia,
Ov. M. 6, 178:(terra) maria committeret,
Curt. 3, 1, 13; 7, 7, 14:noctes duas,
Ov. Am. 1, 13, 46; cf.: nocte commissā. Sen. Herc. Oet. 1698:commissa corpore toto,
Ov. M. 4, 369; Lucil. ap. Non. p. 248, 25: cervix committitur primo [p. 380] artu, Val. Fl. 4, 310:domus plumbo commissa,
patched, Juv. 14, 310.—In partic., to set or bring men or animals together in a contest or fight, as competitors, etc., to set together, set on (freq. in Suet.;b.elsewhere rare): pugiles Latinos cum Graecis,
Suet. Aug. 45:quingenis peditibus, elephantis vicenis, tricenis equitibus hinc et inde commissis,
id. Caes. 39; id. Claud. 34:camelorum quadrigas,
id. Ner. 11; Luc. 1, 97:victores committe,
Mart. 8, 43, 3; cf. id. Spect. 28, 1:licet Aenean Rutulumque ferocem Committas,
i.e. you describe their contest in your poem, you bring them in contact with each other, Juv. 1, 162:eunucho Bromium committere noli,
id. 6, 378:inter se omnes,
Suet. Calig. 56:aequales inter se,
id. Gram. 17.—Trop., to bring together for comparison, to compare, put together, match:2.committit vates et comparat, inde Maronem, Atque aliā parte in trutinā suspendit Homerum,
Juv. 6, 436; cf. Prop. 2, 3, 21; Mart. 7, 24, 1.—Transf., of a battle, war: proelium, certamen, bellum, etc.a.To arrange a battle or contest, to enter upon, engage in, begin, join, commence, Cic. Div. 1, 35, 77:b.proelii committendi signum dare,
Caes. B. G. 2, 21:cum proelium commissum audissent,
id. ib. 7, 62:commisso ab equitibus proelio,
id. B. C. 1, 40:in aciem exercitum eduxit proeliumque commisit,
Nep. Eum. 3 fin.; id. Hann. 11, 3; id. Milt. 6, 3; Just. 2, 12, 7; 15, 4, 22; 22, 6, 6:postquam eo ventum est, ut a ferentariis proelium committi posset,
Sall. C. 60, 2:commisso proelio, diutius nostrorum militum impetum hostes ferre non potuerunt,
Caes. B. G. 4, 35; id. B. C. 1, 13; 2, 6 Kraner ad loc.:Caesar cohortatus suos proelium commisit,
id. ib. 1, 25:utrum proelium committi ex usu esset, necne,
id. ib. 1, 50; 1, 52; 2, 19; Nep. Milt. 5, 3:pridie quam Siciliensem pugnam classe committeret,
Suet. Aug. 96:avidus committere pugnam,
Sil. 8, 619:pugnas,
Stat. Th. 6, 143:rixae committendae causā,
Liv. 5, 25, 2:cum vates monere eum (regem) coepit, ne committeret, aut certe differret obsidionem,
Curt. 9, 4, 27.—Of a drinking contest for a wager:a summo septenis cyathis committe hos ludos,
Plaut. Pers. 5, 1, 19:nondum commisso spectaculo,
Liv. 2, 36, 1:musicum agona,
Suet. Ner. 23:aciem,
Flor. 4, 2, 46:commissum (bellum) ac profligatum conficere,
Liv. 21, 40, 11; 8, 25, 5; 31, 28, 1 al.; cf.:si quis trium temporum momenta consideret, primo commissum bellum, profligatum secundo, tertio vero confectum est,
Flor. 2, 15, 2:committere Martem,
Sil. 13, 155:quo die ludi committebantur,
Cic. Q. Fr. 3, 4, 6:ludos dedicationis,
Suet. Claud. 21:ludos,
Verg. A. 5, 113.—In gen., to maintain a contest, etc., to fight a battle, to hold, celebrate games, etc. (rare):(β).illam pugnam navalem... mediocri certamine commissam arbitraris?
Cic. Mur. 15, 33:levia inde proelia per quatriduum commissa,
Liv. 34, 37, 7:commisso modico certamine,
id. 23, 44, 5.—Absol. (post-Aug. and rare):3.contra quem Sulla iterum commisit,
Eutr. 5, 6; 9, 24; Dig. 9, 1, 1:priusquam committeretur,
before the contest began, Suet. Vesp. 5.—In gen.: committere aliquid, to begin any course of action, to undertake, carry on, hold (rare):4.tribuni sanguine commissa proscriptio,
Vell. 2, 64 fin.:judicium inter sicarios committitur,
Cic. Rosc. Am. 5, 11. —In part. perf.:egregie ad ultimum in audacter commisso perseveravit,
Liv. 44, 4, 11; cf. id. ib. § 8; 44, 6, 14.—In partic., to practise or perpetrate wrong, do injustice; to commit a crime (very freq. and class.).(α).With acc.:(β).ut neque timeant, qui nihil commiserint, et poenam semper ante oculos versari putent, qui peccaverint,
Cic. Mil. 23, 61; cf. Quint. 7, 2, 30:commississe cavet quod mox mutare laboret,
Hor. A. P. 168:ego etiam quae tu sine Verre commisisti, Verri crimini daturus sum,
Cic. Div. in Caecil. 11, 35:quantum flagitii,
id. Brut. 61, 219:tantum facinus,
id. Rosc. Am. 23, 65:virilis audaciae facinora,
Sall. C. 25, 1:majus delictum,
Caes. B. G. 7, 4:nil nefandum,
Ov. M. 9, 626:nefarias res,
Cic. Phil. 6, 1, 2:scelus,
id. Sull. 2, 6; Dig. 48, 9, 7:adulterium,
Quint. 7, 2, 11; 7, 3, 1:incestum cum filio,
id. 5, 10, 19:parricidium,
id. 7, 2, 2:caedem,
id. 7, 4, 43; 10, 1, 12; 5, 12, 3:sacrilegium,
id. 7, 2, 18:fraudem,
Hor. C. 1, 28, 31.— Aliquid adversus, in, erga:committere multa et in deos et in homines impie nefarieque,
Cic. Verr. 2, 1, 2, § 6; cf.:in te,
Verg. A. 1, 231:aliquid adversus populum Romanum,
Liv. 42, 38, 3:aliquid erga te,
Cic. Att. 3, 20, 3.—Committere contra legem, in legem, lege, to offend, sin, commit an offence:(γ).quasi committeret contra legem,
Cic. Brut. 12, 48:in legem Juliam de adulteriis,
Dig. 48, 5, 39; 48, 10, 13:adversus testamentum,
ib. 34, 3, 8, § 2:ne lege censoriā committant,
Varr. R. R. 2, 1, 16:lege de sicariis,
Quint. 7, 1, 9. —Absol.:(δ).hoc si in posterum edixisses, minus esset nefarium... nemo enim committeret,
Cic. Verr. 2, 1, 43, § 110.—With ut, to be guilty or be in fault, so that, to give occasion or cause, that, to act so as that:(ε).id me commissurum ut patiar fieri,
Plaut. Trin. 3, 2, 78:non committet hodie iterum ut vapulet,
Ter. Ad. 2, 1, 5:ego nolo quemquam civem committere, ut morte multandus sit: tu, etiam si commiserit, conservandum putas,
Cic. Phil. 8, 5, 15:committere ut accusator nominere,
id. Off. 2, 14, 50; so Liv. 25, 6, 17:non committam, ut tibi ipse insanire videar,
Cic. Fam. 5, 5, 3; 3, 7, 3; id. Att. 1, 6, 1; 1, 20, 3; id. de Or. 2, 57, 233; id. Off. 3, 2, 6; Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1, Quint. 1, 10, 30; 5, 13, 27; Cic. Leg. 1, 13, 37.—More rare in a like sense,With cur or quare:(ζ).Caedicius negare se commissurum, cur sibi quisquam imperium finiret,
Liv. 5, 46, 6:neque commissum a se, quare timeret,
Caes. B. G. 1, 14.—With inf.:b.non committunt scamna facere,
Col. 2, 4, 3:infelix committit saepe repelli,
Ov. M. 9, 632.—Poenam, multam, etc., jurid. t. t., to bring punishment upon one ' s self by an error or fault, to incur, make one ' s self liable to it:(β).poenam,
Cic. Verr. 2, 3, 12, § 30; cf. Quint. 7, 4, 20; and:committere in poenam edicti,
Dig. 2, 2, 4:ut illam multam non commiserit,
Cic. Clu. 37, 103; Dig. 35, 1, 6 pr.—Committi, with a definite object, to be forfeited or confiscated, as a penalty:c.hereditas Veneri Erycinae commissa,
Cic. Verr. 2, 1, 10, § 27; 2, 2, 14, § 36; so,commissae hypothecae,
id. Fam. 13, 56, 2:commissa tibi fiducia,
id. Fl. 21, 51:merces,
Dig. 39, 4, 11, § 2:mancipium,
ib. 39, 14, 6:praedia in publicum,
ib. 3, 5, 12:hanc devotionem capitis esse commissam,
incurred, Cic. Dom. 57, 145.—Also (mostly in jurid. Lat.) of laws, judicial regulations, promises, etc., that become binding in consequence of the fulfilment of a condition as the commission of a crime, etc.:II.in civitatem obligatam sponsione commissa iratis omnibus diis,
a promise the condition of which has been fulfilled, Liv. 9, 11, 10 Weissenb. ad loc.; cf.:hanc ego devotionem capitis mei... convictam esse et commissam putabo,
Cic. Dom. 57, 145:si alius committat edictum,
transgresses, incurs its penalty, makes himself liable to, Dig. 37, 4, 3, § 11; cf.:commisso edicto ab alio filio, ib. lex 8, § 4: commisso per alium edicto, ib. lex 10, § 1 al.: statim atque commissa lex est,
ib. 18, 3, 4, § 2:committetur stipulatio,
ib. 24, 3, 56.To place a thing somewhere for preservation, protection, care, etc.; to give, intrust, commit to, to give up or resign to, to trust (syn.: commendo, trado, credo; very freq. and class.); constr. with aliquid ( aliquem) alicui, in aliquid, or absol.(α).Aliquid ( aliquem, se) alicui:(β).honor non solum datus sed etiam creditus ac commissus,
Cic. Verr. 2, 5, 14, § 35:nec illi (Catoni) committendum illud negotium, sed inponendum putaverunt,
id. Sest. 28, 60:qui capita vestra non dubitatis credere, cui calceandos nemo commisit pedes?
Phaedr. 1, 14, 16:ego me tuae commendo et committo fidei,
Ter. Eun. 5, 2, 47 (cf. id. And. 1, 5, 61):ne quid committam tibi,
Plaut. Most. 3, 3, 21; Ter. Hec. 2, 1, 15; id. And. 3, 5, 3; cf.:his salutem nostram, his fortunas, his liberos rectissime committi arbitramur,
Cic. Off. 2, 9, 33; id. Att. 1, 13, 1; cf. id. ib. §4: tibi rem magnam,
id. Fam. 13, 5, 1; id. Mil. 25, 68:quia commissi sunt eis magistratus,
id. Planc. 25, 61:summum imperium potestatemque omnium rerum alicui,
Nep. Lys. 1 fin.:domino rem omnem,
Hor. S. 2, 7, 67:caput tonsori,
id. A. P. 301:ratem pelago,
id. C. 1, 3, 11:sulcis semina (corresp. with spem credere terrae),
Verg. G. 1, 223; cf.:committere semen sitienti solo,
Col. 2, 8, 4:ulcus frigori,
Cels. 6, 18, n. 2:aliquid litteris,
Cic. Att. 4, 1, 8; so,verba tabellis,
Ov. M. 9, 587:vivunt commissi calores Aeoliae fidibus puellae,
Hor. C. 4, 9, 11 al.:committere se populo, senatui, publicis praesidiis et armis (corresp. with se tradere),
Cic. Mil. 23, 61; so,se urbi,
id. Att. 15, 11, 1:se theatro populoque Romano,
id. Sest. 54, 116:se proelio,
Liv. 4, 59, 2:se pugnae,
id. 5, 32, 4:se publico,
to venture into the streets, Suet. Ner. 26:se neque navigationi, neque viae,
Cic. Fam. 16, 8, 1; cf. id. Phil. 12, 10, 25; id. Imp. Pomp. 11, 31:se timidius fortunae,
id. Att. 9, 6, 4:civilibus fluctibus,
Nep. Att. 6, 1 al. —Prov.: ovem lupo (Gr. kataleipein oïn en lukoisi), Ter. Eun. 5, 1, 16.—Aliquid ( aliquem, se) in aliquid (so esp. freq. in Liv.):(γ).aliquid in alicujus fidem committere,
Ter. Hec. 1, 2, 34; cf. Liv. 30, 14, 4:se in id conclave,
Cic. Rosc. Am. 23, 64:se in conspectum populi Romani,
id. Verr. 2, 4, 11, § 26; cf. Pompei. ap. Cic. Att. 8, 12, C, 2:se in senatum,
Cic. Q. Fr. 3, 2, 2; id. Ac. 2, 21, 68:summae fuisse dementiae dubiā spe impulsum certum in periculum se committere,
id. Inv. 2, 8, 27:rem in casum ancipitis eventus,
Liv. 4, 27, 6; cf.:duos filios in aleam ejus casus,
id. 40, 21, 6:rem in aciem,
id. 3, 2, 12; cf.:se in aciem,
id. 7, 26, 11; 23, 11, 10;rempublicam in discrimen,
id. 8, 32, 4; cf.:rerum summam in discrimen,
id. 33, 7, 10. —Simply alicui, or entirely absol.:A.sanan' es, Quae isti committas?
in trusting to him, Plaut. Curc. 5, 2, 55:ei commisi et credidi, Ter, Heaut. 5, 2, 13: haec cum scirem et cogitarem, commisi tamen, judices, Heio,
Cic. Verr. 2, 4, 7, § 16:universo populo neque ipse committit neque illi horum consiliorum auctores committi recte putant posse,
id. Agr. 2, 8, 20:venti, quibus necessario committendum existimabat,
Caes. B. C. 3, 25:sed quoniam non es veritus concredere nobis, accipe commissae munera laetitiae,
intrusted, Prop. 1, 10, 12:instant enim (adversarii) et saepe discrimen omne committunt, quod deesse nobis putant,
often hazard the most important advantage, Quint. 6, 4, 17:cum senatus ei commiserit, ut videret, ne quid res publica detrimenti caperet,
Cic. Mil. 26, 70.—With de:iste negat se de existimatione suā cuiquam nisi suis commissurum,
Cic. Verr. 2, 3, 60, § 137. —Hence, P. a. as subst.: commissum, i, n.(Acc. to I. 3.) An undertaking, enterprise:B.nec aliud restabat quam audacter commissum corrigere,
Liv. 44, 4, 8:supererat nihil aliud in temere commisso, quam, etc.,
id. 44, 6, 14.—(Acc. to I. 4.) A transgression, offence, fault, crime:2.sacrum,
Cic. Leg. 2, 9, 22:nisi aut quid commissi aut est causa jurgi,
Plaut. Men. 5, 2, 21:ecquod hujus factum aut commissum non dicam audacius, sed quod, etc.,
Cic. Sull. 26, 72; cf.turpe,
Hor. C. 3, 27, 39:commissi praemia,
Ov. F. 4, 590.—In plur.:post mihi non simili poenā commissa luetis,
offences, Verg. A. 1, 136; so,fateri,
Stat. S. 5, 5, 5:improba,
Claud. Rapt. Pros. 2, 304.—Jurid. Lat., an incurring of fines, a confiscation or confiscated property, Suet. Calig. 41:C.in commissum cadere,
Dig. 39, 4, 16:causa commissi,
ib. 39, 4, 16 al.; 19, 2, 61 fin.:aliquid pro commisso tenetur,
Quint. Decl. 341.—(Acc. to II.) That which is intrusted, a secret, trust:enuntiare commissa,
Cic. Tusc. 2, 13, 31:commissa celare,
Nep. Epam. 3, 2; cf. Juv. 9, 93:commissa tacere,
Hor. S. 1, 4, 84:prodere,
id. ib. 1, 3, 95:retinent commissa fideliter aures,
id. Ep. 1, 18, 70:commissum teges (corresp. with arcanum scrutaberis),
id. ib. 1, 18, 38; cf. id. A. P. 200. -
23 exstinguo
ex-stinguo ( ext-), nxi, nctum, 3 (archaic perf. subj. exstinxit, for exstinxerit, Plaut. Truc. 2, 6, 43.—Contracted forms exstinxsti, Verg. A. 4, 682; Pac. ap. Cic. de Or. 2, 46, 193;I.and exstinxem,
Verg. A. 4, 606), v. a., to put out what is burning, to quench, extinguish (class.; esp. freq. in Cic. and in the trop. signif.).Lit.:B.recens exstinctum lumen,
Lucr. 6, 791:exstincta lumina,
Cic. Fam. 4, 3, 2:faces,
Plin. 2, 103, 106, § 228:lucernam,
id. 31, 3, 28, § 49; cf.:senes mori sic videntur ut sua sponte nulla adhibita vi consumptus ignis exstinguitur,
goes out, Cic. de Sen. 19, 71:ignem,
Ov. F. 2, 712:incendium,
Cic. Fam. 4, 13, 2:sol exstinguitur,
id. Rep. 6, 22: exstincto calore ipsi exstinguimur, id. N. D. 2, 9, 23:calx exstincta,
i. e. slaked, Vitr. 2, 5.—Transf., to deprive of life or strength, to kill, destroy:II.animam alicui,
Ter. Ad. 3, 2, 16:nolite, hunc jam natura ipsa occidentem velle maturius exstingui vulnere vestro,
Cic. Cael. 32, 79; cf. id. N. D. 2, 9, 23:juvenem fortuna morbo exstinxit,
Liv. 8, 3, 7:vir egregius exstinctus,
cut off, Cic. Brut. 1, 1; id. Rep. 6, 14; Verg. E. 5, 20; Hor. Ep. 2, 1, 14; Plin. 9, 8, 8, § 25; Tac. A. 3, 7 et saep.:rapitur miser exstinguendus Messalinae oculis,
Juv. 10, 332:vel modico tepore sucus exstinguitur,
i. e. is dried up, Curt. 6, 4, 11:mammas,
Plin. 23, 2, 32, § 67:odorem alii,
to destroy, id. 19, 6, 34, § 113:venena,
to render powerless, id. 20, 17, 69, § 179: aquam Albanam dissipatam rivis, to consume, get rid of, an old prophecy in Liv. 5, 16, 9.—Trop., to abolish, destroy, annihilate, annul (syn.: tollo, deleo, opprimo, diruo, everto, demolior, destruo;opp. inflammo): tyrannis institutis leges omnes exstinguuntur atque tolluntur,
Cic. Agr. 3, 2, 5:ea, quae antea scripserat,
id. Verr. 2, 2, 70, § 172:improbitas exstinguenda atque delenda est,
id. Div. in Caecil. 8, 26:potentiam exstinguere atque opprimere,
id. Rosc. Am. 13, 36;but also distinguished from opprimere: ut exstinctae potius amicitiae quam oppressae esse videantur,
extinct, id. Lael. 21, 78:ad sensus animorum atque motus vel inflammandos vel etiam exstinguendos,
id. de Or. 1, 14, 60:sermo omnis ille oblivione posteritatis extinguitur,
id. Rep. 6, 23 fin.; cf.:exstinctis rumoribus,
Caes. B. C. 1, 60 fin.:ad ejus salutem exstinguendam,
Cic. Mil. 2, 5:nomen populi Romani,
id. Cat. 4, 4, 7:superiorem gloriam rei militaris,
Caes. B. G. 5, 29, 4:memoriam publicam,
Cic. Mil. 27, 73:gratiam,
id. Fam. 1, 1, 4:familiaritates,
id. Lael. 10, 35:invidiam,
id. Balb. 6, 16:infamiam,
id. Verr. 2, 2, 69, § 168: causam nascentem dissensionis, Matius in Cic. Fam. 11, 28, 2:consuetudinem,
Cic. Cael. 25, 61:reliquias belli,
id. Fam. 10, 25, 1:bellum civile,
Plin. 7, 26, 27, § 96:jus pignoris,
Dig. 20, 1, 9; cf.fideicommissum,
ib. 32, 1, 11:actionem,
ib. 47, 2, 42 al. -
24 extinguo
ex-stinguo ( ext-), nxi, nctum, 3 (archaic perf. subj. exstinxit, for exstinxerit, Plaut. Truc. 2, 6, 43.—Contracted forms exstinxsti, Verg. A. 4, 682; Pac. ap. Cic. de Or. 2, 46, 193;I.and exstinxem,
Verg. A. 4, 606), v. a., to put out what is burning, to quench, extinguish (class.; esp. freq. in Cic. and in the trop. signif.).Lit.:B.recens exstinctum lumen,
Lucr. 6, 791:exstincta lumina,
Cic. Fam. 4, 3, 2:faces,
Plin. 2, 103, 106, § 228:lucernam,
id. 31, 3, 28, § 49; cf.:senes mori sic videntur ut sua sponte nulla adhibita vi consumptus ignis exstinguitur,
goes out, Cic. de Sen. 19, 71:ignem,
Ov. F. 2, 712:incendium,
Cic. Fam. 4, 13, 2:sol exstinguitur,
id. Rep. 6, 22: exstincto calore ipsi exstinguimur, id. N. D. 2, 9, 23:calx exstincta,
i. e. slaked, Vitr. 2, 5.—Transf., to deprive of life or strength, to kill, destroy:II.animam alicui,
Ter. Ad. 3, 2, 16:nolite, hunc jam natura ipsa occidentem velle maturius exstingui vulnere vestro,
Cic. Cael. 32, 79; cf. id. N. D. 2, 9, 23:juvenem fortuna morbo exstinxit,
Liv. 8, 3, 7:vir egregius exstinctus,
cut off, Cic. Brut. 1, 1; id. Rep. 6, 14; Verg. E. 5, 20; Hor. Ep. 2, 1, 14; Plin. 9, 8, 8, § 25; Tac. A. 3, 7 et saep.:rapitur miser exstinguendus Messalinae oculis,
Juv. 10, 332:vel modico tepore sucus exstinguitur,
i. e. is dried up, Curt. 6, 4, 11:mammas,
Plin. 23, 2, 32, § 67:odorem alii,
to destroy, id. 19, 6, 34, § 113:venena,
to render powerless, id. 20, 17, 69, § 179: aquam Albanam dissipatam rivis, to consume, get rid of, an old prophecy in Liv. 5, 16, 9.—Trop., to abolish, destroy, annihilate, annul (syn.: tollo, deleo, opprimo, diruo, everto, demolior, destruo;opp. inflammo): tyrannis institutis leges omnes exstinguuntur atque tolluntur,
Cic. Agr. 3, 2, 5:ea, quae antea scripserat,
id. Verr. 2, 2, 70, § 172:improbitas exstinguenda atque delenda est,
id. Div. in Caecil. 8, 26:potentiam exstinguere atque opprimere,
id. Rosc. Am. 13, 36;but also distinguished from opprimere: ut exstinctae potius amicitiae quam oppressae esse videantur,
extinct, id. Lael. 21, 78:ad sensus animorum atque motus vel inflammandos vel etiam exstinguendos,
id. de Or. 1, 14, 60:sermo omnis ille oblivione posteritatis extinguitur,
id. Rep. 6, 23 fin.; cf.:exstinctis rumoribus,
Caes. B. C. 1, 60 fin.:ad ejus salutem exstinguendam,
Cic. Mil. 2, 5:nomen populi Romani,
id. Cat. 4, 4, 7:superiorem gloriam rei militaris,
Caes. B. G. 5, 29, 4:memoriam publicam,
Cic. Mil. 27, 73:gratiam,
id. Fam. 1, 1, 4:familiaritates,
id. Lael. 10, 35:invidiam,
id. Balb. 6, 16:infamiam,
id. Verr. 2, 2, 69, § 168: causam nascentem dissensionis, Matius in Cic. Fam. 11, 28, 2:consuetudinem,
Cic. Cael. 25, 61:reliquias belli,
id. Fam. 10, 25, 1:bellum civile,
Plin. 7, 26, 27, § 96:jus pignoris,
Dig. 20, 1, 9; cf.fideicommissum,
ib. 32, 1, 11:actionem,
ib. 47, 2, 42 al. -
25 flexus
1.flexus, a, um, Part. and P. a., from flecto.2. I.Lit.:II.aures duros et quasi corneolos habent introitus, multisque cum flexibus,
Cic. N. D. 2, 57, 144; cf. Quint. 6, 13, 9:ut qui cursu parum valent, flexu eludunt,
id. 9, 2, 78:cum venissem ad pontem, in quo flexus est ad iter Arpinas,
Cic. Att. 16, 13, a, 1; cf.:in aliquo flexu viae,
Liv. 22, 12, 7:implicatae flexibus vallium viae,
id. 32, 4, 4:Rhenus modico flexu in occidentem versus,
Tac. G. 1:flexu Armeniam petivit,
id. A. 12, 12:alio flexu reduci ad viam,
Quint. 2, 17, 29:(quo pacto sol) Brumales adeat flexus,
Lucr. 5, 616:brumales,
id. 5, 640:metae,
the turn round the goal, Pers. 3, 63:labyrinthei,
the mazes, Cat. 64, 114:capilli dociles et centum flexibus apti,
Ov. Am. 1, 14, 13: in litore flexus Mecybernaeus, the bay or gulf, Mela, 2, 3 init.; cf. id. 3, 1.—Trop.A.In gen., a turning, transition into another state, political change:B.id enim est caput civilis prudentiae, videre itinera flexusque rerum publicarum,
Cic. Rep. 2, 25, 46:in hoc flexu quasi aetatis fama adolescentis paululum haesit ad metas (the figure taken from the turning of the racers on reaching the goal),
id. Cael. 31, 75; cf.:si infinitus forensium rerum labor decursu honorum et jam aetatis flexu constitisset, i. e. senectus,
id. de Or. 1, 1, 1:flexu auctumni (= post medium tempus auctumni, trop. from turning the meta in the Circus),
Tac. H. 5, 23; v. Orell. ad h. 1.—In partic. (post-Aug.).1.An artful turning, winding, shifting:2.inde recta fere est actio, hinc mille flexus et artes desiderantur,
Quint. 5, 13, 2:qui haec recta tantum, et in nullos flexus recedentia tractaverit,
id. 10, 5, 12. —Of the voice, inflection, modulation, variation:3.citharoedi simul et sono vocis et plurimis flexibus serviunt,
Quint. 1, 12, 3:quid quoque flexu dicendum,
id. 1, 8, 1:qui flexus deceat miserationem,
id. 1, 11, 12; 1, 8, 3.—In gram., inflection, variation, derivation (in Varro flexura, v. h. v.): quid vero? quae tota positionis ejusdem in diversos flexus eunt? cum Alba faciat Albanos et Albenses;volo, volui et volavi,
Quint. 1, 6, 15. -
26 gradus
grădus, ūs (archaic gen. sing. graduis, Varr. ap. Non. 494, 17; dat. gradu, Lucil. ap. Fest. s. v. remeligines, p. 276 Müll.), m. [kindr. with Sanscr. kram, to go; v. gradior], a step, pace (cf.: gressus, passus, incessus).I.Lit.:B.ad hanc conversionem, quae pedibus et gradu non egeret, ingrediendi membra non dedit,
Cic. Univ. 6: quaenam vox ex te resonans meo gradu remoram facit? Lucil. l. l.: gradum proferre pedum, Enn. ap. Fest. S. V. PEDUM, p. 249, a Müll. (Trag. v. 248 Vahl.): quo nunc incerta re atque inorata gradum Regredere conare? id. ap. Non. 166, 23 (Trag. v. 12 Vahl.):gradum facere,
Cic. de Or. 2, 61, 249:tollere gradum,
Plaut. Bacch. 3, 6, 6:ad forum suspenso gradu placide ire perrexi,
Ter. Phorm. 5, 6, 27:quieto et placido gradu sequi,
Phaedr. 2, 7, 6; cf., on the contrary: celeri gradu Eunt uterque,
Plaut. Trin. 3, 1, 22:ut tu es gradibus grandibus,
id. Ep. 1, 1, 11:citato gradu in hostem ducere,
Liv. 28, 14, 17:concito gradu properare,
Phaedr. 3, 2, 11:gradum celerare,
to hasten, Verg. A. 4, 641: so,corripere,
Hor. C. 1, 3, 33:addere,
Liv. 26, 9, 5:sistere,
Verg. A. 6, 465:sustinere,
Ov. F. 6, 398:revocare,
Verg. A. 6, 128:referre,
Ov. F. 5, 502:vertere,
Stat. Th. 8, 138 et saep.:peditum aciem instructam pleno gradu in hostem inducit,
at full pace, at a quick step, Liv. 4, 32, 10; 34, 15, 3; 34, 16, 2; cf.: militari gradu viginti milia passuum horis quinque dumtaxat aestivis conficienda sunt;pleno autem gradu, qui citatior est, totidem horis XXIV. milia peragenda sunt,
Veg. 1, 9:modico gradu,
Liv. 30, 5, 3: presso gradu, = badên, with measured step, a moderate pace, id. 28, 14, 14:citato gradu,
id. 28, 14, 17; Trebon. ap. Cic. Fam. 12, 16, 2: non gradu, sed praecipiti cursu a virtute descitum, ad vitia transcursum, step by step, = gradatim, Vell. 2, 1, 1:per gradus,
Ov. M. 2, 354.—Trop., a step, stage, degree:II.quem mortis timuit gradum,
pace, approach, Hor. C. 1, 3, 17:hunc quasi gradum quendam atque aditum ad cetera factum intelligitis,
Cic. Agr. 2, 15, 38; cf.:itaque majoribus nostris in Africam ex hac provincia gradus imperii factus est,
id. Verr. 2, 2, 1, § 3; Quint. 3, 6, 8; so,Crassus Licinius nec consul nec praetor ante fuerat, quam censor est factus: ex aedilitate gradum censuram fecit,
Liv. 27, 6, 17; 6, 35, 2 Drak.:hunc gradum mei reditus esse, quod mulieres revertissent,
a step towards my return, Cic. Att. 7, 23, 2; cf. Liv. 6, 42, 2:notitiam primosque gradus vicinia fecit: Tempore crevit amor,
Ov. M. 4, 59; cf. Prop. 1, 13, 8:cum consuleretur, quid sentiret, Non possum, inquit, tibi dicere: nescio enim quid de gradu faciat: tamquam de essedario interrogaretur,
i. e. of the Peripatetics, Sen. Ep. 29:etsi spondeus, quod est e longis duabus, hebetior videtur et tardior, habet tamen stabilem quendam et non expertem dignitatis gradum,
pace, Cic. Or. 64, 216.Transf.A.In milit. and gladiator's lang., station, position, ground taken by a combatant:2.obnisos vos (velim) stabili gradu impetum hostium excipere,
Liv. 6, 12, 8; cf. Tac. H. 2, 35:de gradu libero ac stabili conari,
Liv. 34, 39, 3:in suo quisque gradu obnixi, urgentes scutis, sine respiratione ac respectu pugnabant,
id. 8, 38, 11:inque gradu stetimus, certi non cedere,
Ov. M. 9, 43:hostes gradu demoti,
Liv. 6, 32, 8 Drak. N. cr.; for which:turbare ac statu movere,
id. 30, 18, 4.—Trop., a firm position or stand:B. 1.corda virum mansere gradu,
i. e. firm, steadfast, Sil. 16, 21:fortis et constantis est, non perturbari in rebus asperis, nec tumultuantem de gradu deici, ut dicitur,
to let one's self be disconcerted, Cic. Off. 1, 23, 80; cf.:dejectus de gradu,
id. Att. 16, 15, 3: motus gradu, Sen. Const. Sap. 19:gradu depulsus,
Nep. Them. 5, 1; cf.:nam si gradum, si caritatem filii apud te haberem,
Liv. 40, 9, 3.—Lit. (usu. in plur.): quemadmodum scalarum gradus si alios tollas, alios incidas, etc., Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 3:(β).haerent parietibus scalae, postesque sub ipsos Nituntur gradibus,
Verg. A. 2, 443:gradus templorum,
Cic. Att. 4, 1, 5:gradus ejusdem templi tollebantur,
id. Sest. 15, 34; cf.:aerea cui (templo) gradibus surgebant limina,
Verg. A. 1, 448; Vell. 2, 3, 1:pro Palatii gradibus,
Suet. Ner. 8; id. Vit. 15:praeceps per gradus ire,
id. Calig. 35:si gradibus trepidatur ab imis,
Juv. 3, 200.—Sing.:b.cum dextro pede primus gradus ascenditur,
Vitr. 3, 3.—Transf., of things that rise by steps.(α).In hair-dressing, a braid of hair:(β).caput in gradus atque anulos comptum,
Quint. 12, 10, 47:comam in gradus frangere,
id. 1, 6, 44; cf.:coma in gradus formata,
Suet. Ner. 51.—In econom. lang., a spit or such a depth of earth as can be dug at once with the spade, Col. 3, 13, 19; 4, 1, 3.—(γ).In math., a degree of a circle, Manil. 1, 579.—(δ).In veterin. lang., a wrinkle on the roof of a horse's mouth, Veg. Vet. 1, 2; 32; 4, 2.—2.Trop., a step, degree in tones, in age, relationship, rank, etc. (equally common in sing. and plur.):ille princeps variabit et mutabit, omnes sonorum tum intendens tum remittens persequetur gradus,
Cic. Or. 18, 59; cf. id. de Or. 3, 61, 227:ab ima ad summam (vocem) ac retro multi sunt gradus,
Quint. 11, 3, 15; cf. Vulg. Psa. 119 Tit. et saep.:Paulatim gradus aetatis scandere adultae,
Lucr. 2, 1123; cf.:quod tanta penuria est in omni vel honoris vel aetatis gradu, ut, etc.,
Cic. Fam. 3, 11, 3; so,aetatis,
Vell. 2, 36, 2; Quint. 3, 7, 15; Suet. Aug. 79; id. Tit. 3 al.:unus gradus et una progenies,
Lact. 2, 10, 10:nostri quoque sanguinis auctor Juppiter est, totidemque gradus distamus ab illo,
Ov. M. 13, 143; cf.:a matre Magnum Pompeium artissimo contingebat gradu,
Suet. Aug. 4; id. Ner. 2:qui (populus) te tam mature ad summum imperium per omnes honorum gradus extulit,
Cic. Cat. 1, 11, 28:gradus dignitatis,
id. Rep. 1, 27; cf. id. ib. 1, 27 fin.—Sing.:ex tam alto dignitatis gradu,
Cic. Lael. 3, 12 fin.:gradus altior, altissimus, amplissimus, dignitatis,
id. Clu. 55, 150; id. Phil. 1, 6, 14; id. Mur. 14, 30; cf. also id. ib. 27, 55:summum in praefectura florentissima gradum tenere et dignitatis et gratiae,
id. Planc. 13, 32:a senatorio gradu longe abesse,
id. de Imp. Pomp. 21, 61; cf.:ascendens gradibus magistratuum,
id. Brut. 81, 281.—Without gen.:etenim quis est civis praesertim hoc gradu, quo me vos esse voluistis, tam oblitus beneficii vestri, etc.,
id. Phil. 6, 7, 18; id. Ac. 2, 2, 6:omni gradu amplissimo dignissimus,
id. Fam. 6, 10, 2:gradus officiorum,
id. Off. 1, 45, 160:temporum servantur gradus,
id. Part. 4, 12: cf.:non iidem erunt necessitudinum gradus qui temporum,
id. Off. 1, 18, 59:gradus cognationis,
Dig. 38, 10, 1 sqq.:v. de gradibus,
Paul. Sent. 4, 11, 1 -8:agnationis,
Gai. Inst. 3, 10, 11:si plures eodem gradu sint agnati,
Ulp. Fragm. 26, 5: cognati ex transverso gradu usque ad quartum gradum, i. e. collateral kindred (opp. parentes et liberi), id. ib. 5, 6:gradus plures sunt societatis hominum,
id. ib. 1, 17, 53:peccatorum gradus,
id. Verr. 2, 3, 74, § 172:oratorum aetates et gradus,
id. Brut. 32, 122; cf.:gradus et dissimilitudines Atticorum,
id. ib. 82, 285:accendendi judicis plures sunt gradus,
Quint. 11, 3, 166; 6, 4, 67: nec gradus est ultra Fabios cognominis ullus;Illa domus meritis Maxima dicta suis,
Ov. F. 1, 605:si ita esset, quid opus erat te gradatim istuc pervenire?... A beatis ad virtutem, a virtute ad rationem video te venisse gradibus,
Cic. N. D. 1, 32, 89; cf.:omnes gradus virtutis implere,
Lact. 5, 14, 18; and:hi plerumque gradus,
Juv. 11, 46. -
27 hospitium
hospĭtĭum, ĭi, n. [hospes].I.Hospitality (class.):II.quos ego universos adhiberi liberaliter, optimum quemque hospitio amicitiaque conjungi dico oportere,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 5, § 16; cf.:quocum mihi amicitiam res publica conciliavit, hospitium voluntas utriusque conjunxit, etc.,
id. Deiot. 14, 39:gratia atque hospitiis florens hominum nobilissimorum... cum Metellis, erat ei hospitium,
id. Rosc. Am. 6, 15:pro hospitio quod sibi cum eo esset,
id. Verr. 2, 2, 8, § 23:vetus hospitium renovare,
id. Deiot. 3, 8:ego hic hospitium habeo,
Plaut. Poen. 5, 2, 82:qui hospitio Ariovisti usus erat,
Caes. B. G. 1, 47, 4:jungimus hospitio dextras,
Verg. A. 3, 83:indulge hospitio,
id. ib. 4, 51:ut artum solveret hospitiis animum,
Hor. S. 2, 6, 83:renuntiare,
Liv. 25, 18, 9:huic paternum hospitium cum Pompeio intercedebat,
Caes. B. C. 2, 25, 4:decernunt, ut cum L. fratre hospitium publice fieret,
Cic. Verr. 2, 4, 65, § 145; cf.:Gaditani hospitium cum L. Cornelio publice fecerunt,
id. Balb. 18, 41; Liv. 37, 54, 5:publice privatimque hospitia jungere,
id. 1, 45, 2:clientelae hospitiaque provincialia,
Cic. Cat. 4, 11, 23; cf. Auct. Her. 1, 5, 8.—A hospitable reception, entertainment:B.te in Arpinati videbimus et hospitio agresti accipiemus,
Cic. Att. 2, 16, 4:cum ab eo magnificentissimo hospitio acceptus esset,
id. Div. 2, 37, 79:hospitio invitabit,
id. Phil. 12, 9, 23:hic apud me hospitium tibi praebebitur,
Plaut. Poen. 5, 2, 93:alibi te meliust quaerere hospitium,
id. Curc. 3, 47:me excepit Aricia hospitio modico,
Hor. S. 1, 5, 2:gens hospitio deorum inmortalium sancta,
Liv. 9, 34, 19; 29, 11, 6.—Concr., a place of entertainment for strangers, a lodging, inn, guest-chamber (cf. diversorium):ex vita ita discedo tamquam ex hospitio, non tamquam ex domo,
Cic. de Sen. 23, 84; cf. id. de Or. 2, 58, 234:Piliae paratum est hospitium,
id. Att. 14, 2, 3:deductus a magistratibus in nemorosum hospitium,
Plin. 35, 11, 38, § 121:publicum,
Liv. 5, 28, 4:ibi (milites) benigne excepti divisique in hospitia,
id. 2, 14, 8:ad hospitium imperatoris venire,
id. 33, 1, 6:hospitia singulorum adire,
Suet. Ner. 47:praetorianae cohortes per hospitia dispersae,
the townquarters, id. Tib. 37:Romae... magno hospitium miserabile,
Juv. 3, 166:tolerabile,
id. 7, 69:hospitio aliquem juvare,
id. 3, 211: hospitio prohibemur harenae, of the shore (i. e. from landing), Verg. A. 1, 540.— Transf., of animals:itque pecus longa in deserta sine ullis Hospitiis,
Verg. G. 3, 343; 4, 24; Plin. 10, 23, 33, § 66.—Comically:quid faciam nunc, si tresviri me in carcerem compegerint?... ita Peregre adveniens hospitio publicitus accipiar,
Plaut. Am. 1, 1, 8:certe advenientem hic me hospitio pugneo accepturus est,
id. ib. 1, 1, 140: nec confidentiae usquam hospitium est, nec de verticulum dolis, id. Capt. 3, 3, 8.— Trop.: ut universi intellegant, sacrosanctum cunctis esse debere hospitium virilis animae, i. e. virile corpus, Mos. et Rom. Leg. Coll. 5, 3, 2. -
28 metoecus
mĕtoecus, i, m., = metoikos, a stranger, sojourner, denizen, resident alien dwelling in a city without the rights of citizenship (post-class.), Eum. Pan. Flavens. Nom. Dict. 4 fin.:ager militi metoeco (al. modico) est assignatus,
Front. de Colon. p. 134 Goes. (written mĕtycus, Gromat. Vet. 234, 19; 238, 7 Lachm.). -
29 metycus
mĕtoecus, i, m., = metoikos, a stranger, sojourner, denizen, resident alien dwelling in a city without the rights of citizenship (post-class.), Eum. Pan. Flavens. Nom. Dict. 4 fin.:ager militi metoeco (al. modico) est assignatus,
Front. de Colon. p. 134 Goes. (written mĕtycus, Gromat. Vet. 234, 19; 238, 7 Lachm.). -
30 praedestino
prae-destĭno, āvi, ātum, 1, v. a., to determine beforehand, to predestine (not ante-Aug.):II.triumphos,
Liv. 45, 40 fin.:qui praedestinavit nos in adoptionem filiorum,
Vulg. Eph. 1, 5:nuptiarum gaudia sibi, Auct. Paneg. ad Max. et Constant. 7: alicui trinam indolem,
Prud. Cath. 12, 67; Augustin. Don. Persev. 21.—To provide beforehand:cavea modico praedestinata pretio,
App. M. 4, 15. -
31 subpuro
I. A.Lit.:B.(cancer) fistulosus subtus suppurat sub carne,
Cato, R. R. 157, 3; Col. 6, 12, 2; Plin. 22, 14, 16, § 38; 22, 25, 70, § 142; 22, 25, 73, § 152.—Also part. as subst.: suppŭ-rantĭa, ĭum, n., gatherings, suppurating sores, Plin. 22, 24, 58, § 122. —Trop. (post-Aug.):II. A.cum voluptates angusto corpori ingestae suppurare coeperunt,
Sen. Ep. 59, 17:quos hasta praetoris infami lucro et quandoque suppuraturo exercet,
i. e. to become noxious, id. Brev. Vit. 12, 1. —Lit. (only in part. perf.), suppurated, full of matter or sores:B.aures,
Plin. 29, 2, 9, § 33.— Subst.: suppurāta, ōrum, n., matter, pus, Plin. 21, 19, 76, § 131; 23, 3, 35, § 72; 20, 4, 14, § 29; 22, 25, 58, § 124.—Trop.: magnum de modico malum, scorpium terra suppurat, i. e. brings forth, produces, as if by suppuration, Tert. adv. Gnost. 1:aestum,
Paul. Nol. Carm. 20, 261:gravis et suppurata tristitia,
deepseated, festering, Sen. Ep. 80, 6. -
32 suppurantia
I. A.Lit.:B.(cancer) fistulosus subtus suppurat sub carne,
Cato, R. R. 157, 3; Col. 6, 12, 2; Plin. 22, 14, 16, § 38; 22, 25, 70, § 142; 22, 25, 73, § 152.—Also part. as subst.: suppŭ-rantĭa, ĭum, n., gatherings, suppurating sores, Plin. 22, 24, 58, § 122. —Trop. (post-Aug.):II. A.cum voluptates angusto corpori ingestae suppurare coeperunt,
Sen. Ep. 59, 17:quos hasta praetoris infami lucro et quandoque suppuraturo exercet,
i. e. to become noxious, id. Brev. Vit. 12, 1. —Lit. (only in part. perf.), suppurated, full of matter or sores:B.aures,
Plin. 29, 2, 9, § 33.— Subst.: suppurāta, ōrum, n., matter, pus, Plin. 21, 19, 76, § 131; 23, 3, 35, § 72; 20, 4, 14, § 29; 22, 25, 58, § 124.—Trop.: magnum de modico malum, scorpium terra suppurat, i. e. brings forth, produces, as if by suppuration, Tert. adv. Gnost. 1:aestum,
Paul. Nol. Carm. 20, 261:gravis et suppurata tristitia,
deepseated, festering, Sen. Ep. 80, 6. -
33 suppuro
I. A.Lit.:B.(cancer) fistulosus subtus suppurat sub carne,
Cato, R. R. 157, 3; Col. 6, 12, 2; Plin. 22, 14, 16, § 38; 22, 25, 70, § 142; 22, 25, 73, § 152.—Also part. as subst.: suppŭ-rantĭa, ĭum, n., gatherings, suppurating sores, Plin. 22, 24, 58, § 122. —Trop. (post-Aug.):II. A.cum voluptates angusto corpori ingestae suppurare coeperunt,
Sen. Ep. 59, 17:quos hasta praetoris infami lucro et quandoque suppuraturo exercet,
i. e. to become noxious, id. Brev. Vit. 12, 1. —Lit. (only in part. perf.), suppurated, full of matter or sores:B.aures,
Plin. 29, 2, 9, § 33.— Subst.: suppurāta, ōrum, n., matter, pus, Plin. 21, 19, 76, § 131; 23, 3, 35, § 72; 20, 4, 14, § 29; 22, 25, 58, § 124.—Trop.: magnum de modico malum, scorpium terra suppurat, i. e. brings forth, produces, as if by suppuration, Tert. adv. Gnost. 1:aestum,
Paul. Nol. Carm. 20, 261:gravis et suppurata tristitia,
deepseated, festering, Sen. Ep. 80, 6.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
módico — módico, ca adjetivo 1. (antepuesto / pospuesto) Que es moderado o escaso: Te lo dejo por el módico precio de diez mil pesetas, aunque vale casi el doble … Diccionario Salamanca de la Lengua Española
modico — / mɔdiko/ agg. [dal lat. modĭcus, der. di modus misura, limite ] (pl. m. ci ). [quantitativamente poco rilevante, quasi sempre riferito a valori economici: prezzi m. ] ▶◀ accessibile, basso, contenuto, esiguo, limitato, moderato, modesto,… … Enciclopedia Italiana
módico — módico, ca adjetivo moderado, limitado, reducido, parco, escaso. * * * Sinónimos: ■ económico, barato, asequible Antónimo … Diccionario de sinónimos y antónimos
módico — adj. 1. Exíguo, pequeno, insignificante. 2. Modesto. 3. Econômico. 4. Parco … Dicionário da Língua Portuguesa
módico — módico, ca (Del lat. modĭcus). adj. Moderado, escaso, limitado … Diccionario de la lengua española
módico — (Del lat. modicus .) ► adjetivo Que no es exagerado o extremo, en especial referido a precios y cantidades: ■ me parece un precio módico dado el buen estado del piso . SINÓNIMO mesurado moderado ANTÓNIMO excesivo * * * módico, a (del lat.… … Enciclopedia Universal
módico — {{#}}{{LM M26197}}{{〓}} {{SynM26854}} {{[}}módico{{]}}, {{[}}módica{{]}} ‹mó·di·co, ca› {{《}}▍ adj.{{》}} {{♂}}Referido especialmente a una cantidad de dinero,{{♀}} que es moderada o escasa: • un precio módico.{{○}} {{★}}{{\}}ETIMOLOGÍA:{{/}} Del… … Diccionario de uso del español actual con sinónimos y antónimos
modico — os. dim. de modo , del latín modus . (nom. m.) Modo afable y educado de comportarse. Frecuentemente se dice buen modico . Con este dicho se señalaba a aquella persona que es en sus cosas o habla muy dulce, tiene un buen modico, se expresa con… … Diccionario Jaén-Español
modico — mò·di·co agg. CO contenuto entro certi limiti, modesto, esiguo, spec. in relazione al denaro: prezzo modico, spesa modica Sinonimi: abbordabile, accessibile, basso, contenuto, esiguo, moderato, modesto. Contrari: 1alto, astronomico, eccessivo,… … Dizionario italiano
módico — adj Tratándose de magnitudes, en especial de cantidades, que es reducido o no alcanza un gran monto: precios módicos, un salario módico … Español en México
modico — {{hw}}{{modico}}{{/hw}}agg. (pl. m. ci ) Che è piuttosto esiguo: prezzi modici … Enciclopedia di italiano