-
1 mensura
mensura mensura, ae f мера -
2 mensura
mensura mensura, ae f измерение -
3 mensura
mēnsūra, ae f. [ metior ]1) измерениеmensuram alicujus rei facere O и agere PM — измерять что-л.aurium m. C — отсчитывание (измерение) на слух ( о ритме)2) мераm. juris vis erat Lcn — (в выродившемся Риме) мерой права стала сила3) величина, длина, расстояние, протяжение ( itinerum Cs); продолжительность ( bibendi O); количество, сумма (verborum Q; beneficii PJ)m. ficti crescit O — ложный слух разрастается4) характер, свойство ( alicujus T); способность ( dicentis Q) -
4 mensura
1) измерение, mensuram agri agere (1. 2 D. 11, 6. 1. 21 § 2 D. 43, 24);2) мера: a) для измерения (1. 36 D. 19, 2);per corbem mensuram facere (1. 1 § 4 D. 18, 6. 1. 10 § 1 eod. 1. 40 pr. D. 18, 1. 1. 34 § 5 eod.).
mens. aequae - iniquae (1. 13 § 8 eod.), falsae (1. 6 § 2 D. 47, 11. 1. 37 D. 48, 19. 1. 32 § 1 D. 48, 10);
b) длина, ширина, глубина, объем = modus, напр. mens. dicenda erit (sc. si in rem aliquis agat), cum res mensura continebitur (1. 6 D. 6, 1. 1. 2 § 1 D. 12, 1. 1. 1 pr. D. 13, 3. 1. 35 § 5 D. 18, 1. 1. 1 § 2 D. 44, 7. Gai. II. 196. III. 90. 175);
pondere, numero, mensura valere (1. 1 § 7 D. 35, 2. 1. 5 § 2 D. 11, 6. 1. 36 § 1 D. 50, 1. 1. 18 § 25 D. 50, 4); пер. pro mens. admissi delicti, plectitur aliquis, constituendum est in aliq. (1. 10 D. 47, 11. 1. 31 D. 48, 10).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > mensura
-
5 mensura
ae, f первое склонение мензурка, меркаЛатинско-русский медицинско-фармацевтический словарь > mensura
-
6 mensura
, ae fмера -
7 coagito
co-agito, —, ātum, āre -
8 cochlearis
-
9 cumulatus
1. cumulātus, a, umpart. pf. к cumulo2. adj.spreta gloria interdum cumulatior redit L — отвергнутая слава подчас возвращается в ещё большем сиянии2) совершенный, законченный ( virtus C) -
10 exortivus
-
11 explicabilis
explicābilis, e [ explico ]explicabili errore perplexus Mela — запутанный, но из которого можно выбраться ( об египетском Лабиринте)2) объяснимый, ясный ( gentes haud explicabili mensurā PM) -
12 iniquus
in-īquus, a, um [ aequus ]1) неровный, пересечённый (locus Cs, L); крутой, обрывистый (mons O; ascensus L)2) неравный (distributio Dig; pugna V)3) неблагоприятный, вредный ( caelum iniquum ad maturanda semina Mela); неудобный, трудный (tempus, locus, via L, Cs); опасный ( palus iniqua nesciis T)per aequa per iniqua погов. L — при любых обстоятельствах, любым способом4) нерасположенный, враждебный, недоброжелательный (alicui C etc.; Parcae H)5) слишком строгий, несправедливый (judex Ter; pater Ter; condicio C)6) негодующийiniquae mentis H — раздосадованный; возмущённый ( vitiis alicujus H)iniquo aninio aliquid terre (pati) Ter, C, L — переносить что-л. неохотно (с досадой) -
13 ligula
(lingula), ae f. [demin. к lingua ]1) язычок, пластинка (в разн. знач.) Vtr, Col, Ap2) узкая, вдающаяся в море, полоса земли, коса ( in extremis ligulis promunturiisque Cs)3) ремённый язычок (в обуви) J, Scr4) (с ī) бран. дурак (l., i in malam crucem Pl)6) род короткого меча Naev -
14 remetior
re-mētior, mēnsus sum, īrī depon.1) снова измерять или отмерять, перен. оплачивать ( frumentum pecuniā Q)in quā mensurā mensi fueritis, remetietur Vlg — какой мерой будете мерить, (такая и вам) отмерится3) снова проходить или проезжать ( iter Lcr)5) повторять, пересказывать ( fabulam Ap)6) шутл. извергать, выбрасывать ( aliquid vomĭtu Sen) -
15 supereffluo
super-effluo, —, —, ereлиться через край, перен. быть переполненным ( mensura supereffluens Vlg) -
16 aequus
1) ровный, равновеликий, aequae partes portiones (1. 6. 29. pr. D. 17, 2. 1. 19 § 2. D. 30. 1. 67 § 4. D. 31), facultates (1, 5 § 1. D. 17, 2);aequa lance (см. lanx s. 2);
2) верный, mensura aequa, pondus aequum (1. 18 § 3. D. 4, 3. 1. 13 § 8. D. 19, 2);ex aequo, в равной мере, одинаково (1. 5. D. 50, 1).
3) справедливый (1. 2. D. 3, 5. 1. 55. D. 17, 2. 1. 37. D. 19, 1. 1 23. D. 26, 7);prelium aeq. = justum (1. 66. D. 30).
natura, или jure naturae aequum (1. 14. D. 12, 6. 1. 11. § 2. D. 15, 1. 1. 206 D. 50, 17);
4) спокойный, aequo animo ferre sententiam (1. 27. § 2. D. 4, 8).bonum et aequum (см. bonus).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > aequus
-
17 continere
1) держать, удержать, cont. aquam (1. 1 § 4. 1. 3 pr. D. 43. 21);in carcere, in vinculis contineri (1. 8 § 9 D. 48, 19);
mulierem consuetudinis causa cont. (1. 34 pr. D. 48, 5);
terra contineri, s. se continere, в соединении с землей (1. 78 D. 6, 1. 1. 3 § 5 D. 47, 7);
2) содержать, заключать в себе: actio rei persecutionem continet (1. 10 § 1 D. 4, 2. 1. 34 § 2 D. 44, 7);res, quae solo continentur (1. 1 § 1 D. 6, 1).
contineri officio, arbitratu judicis (1. 38 44 D. 5, 3. 1. 76 pr. D. 6, 1. 1. 12 D. 8, 5), vindicatione (1. 3 pr. D. 6, 1), emli judicio (1. 11 § 3 D. 19, 1), stipulatione (1. 3 pr. 1. 5 pr. D. 7, 9. 1. 158 D. 50, 16), appellatione (1. 136. 138. 145. 146 eod.), scriptura (1. 9 § 2 D. 2, 13), edicto (1. 11 pr. D. 4, 4. 1. 7 D. 27, 1);
quod pondere, mensura continetur (1. 38 D. 5, 1. 1. 2 § 3 D 12, 1. 1. 34 § 6 D. 30).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > continere
-
18 fallere
1) укрываться (Gai. II. 70). 2) обманывать, si mensor fefellit in mensura, modo (1. 5 § 2. l. 7 § 1. 2 D. 11, 6);fallere fidem (1. 1 pr. D. 13, 5. 1. 5 D. 18, 3), suam natur am, скрывать (1. 33 § 1 C. 3, 28); делать для виду (1. 6 § 7 D. 29, 2).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > fallere
-
19 fungi
1) исправлять, исполнять, fungi tutela (1. 2 D. 26, 5), boni viri officio (1. 4 § 1 D. 10, 2);iudex male seu bene officio functus (1. 55 D. 43, 1. 1. 12 D. 1, 18. 1. 16 D. 2,1), partibus suis fungi (1. l D. 1, 22. 1. 21 § 5 D. 4, 8. 1. 40. D. 23, 3 1. 18 pr. D. 22, 3. 1. 14 D. 37, 10. 1. 35 D. 41, 2. 1. 1 § 3 D. 43, 17), fungi publicis muneribus (1. 29 D. 50, 1. 1. 33 § 1 D. 31);
munere Falcidiae fungi, когда дело идет о легатах с вычетом Фальцидиевой доли (1. 77 § 1 eod.);
fungi collatione dotis, обязанность внести в общую массу наследства приданое (1. 3 D. 37, 7). Functio, а) отправление должности (1. 31. 44. 45 C. 10, 31. 1. 11 C. 10, 52);
b) цель (consult. vet. iur. c. 4); с) подать (1. 9. 13 C. 4, 49. 1. 6 C. 7, 39. 1. 4. C. 8, 54. 1. 5 C. 11, 74);
funct. publiсае (1. 2 C. 3, 23. 1. 1 C. 3, 25. 1. 2. C. 4, 66);
illatio functionis tributoriae (1. 3 C. 10, 22);
2) пользоваться, ius, quo dos fungitur (1, 3 C. 6, 44. 1. 62 D. 5, 1 1. 1 § 3 D. 43, 17. 1. 7 D. 46, 5); исправлять почетную должность (1. 7 § 2. 1. 13 § 2 D. 50, 2. 1. 1. 2. D. 50, 3), aedilitate (1. 17 § 4 D. 27, 1). 3) служить к чему, употреблять на что, nondum functum monumentum (1. 43 D. 6, 1). 4) оценивать, стоить: pretia rerum non ex affectu, sed communiter funguntur (1. 63 pr. D. 35,2). Functio, стоимость, значение, ценность: res (sc. quae pondere, numero, mensura consistunt), quae in genere suo functionem recipiunt per solutionem, magis quam specie, вещи, ценность которых определяется по роду, мере и весу,- заменимые вещи, безразличные по видам, определенные родовым образом (1. 2 § 1 D. 12, 1). 5) преодолевать, вытерпеть: in metallum damnati, non minus X annis poenae suae functi (1. 22 D. 48, 19);functio vectigalium (1. 6 C. 4, 61).
vita fungi = defungi s. 3 (1. 26 D. 33, 2. 1. 11 § 12. D. 48, 5. 1. 14 pr. D. 49, 17);
diem fungi, умирать (1. 4 D. 1, 22. 1. 39 § 10 D. 26, 7. 1. 26 § 2 D. 36, 2).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > fungi
-
20 pondus
a) вес: poudera aequa, iniqua (1. 18 § 3 D. 4, 3. 1. 32 D. 19, 1. 1. 53 § 22 D. 47, 2);b) количество, масса, множество, res quae pondere, numero, mensura constant s. consistunt (1. 2 §1 D. 12, 1. 1. 1 pr. D. 13, 3 1. 35 § 5 D. 18, 1. 1. 1 § 2 D. 44, 7. Gai. II. 196. III. 90. 175);
pondere etc. contineri (1. 38 D. 5, 1. 1. 47 § 1 D. 30. 1. 115 pr D. 45, 1);
valere (1. 1 § 7 D. 35, 2);
emere ad pondus (1. 53 § 22 D. 41, 2. 1. 30 § 2 D. 19, 2. 1. 19 § 1 eod. cf. 1. 30 § 4 D. 35, 2. 1. 4 D. 33, 6. 1. 60 D. 45, 1. 1. 1 C. 10, 70);
c) тяжесть, бремя, catenarum ponderibus praegravari (1. 23 C. 9, 47. 1. 1 D. 1, 12);
d) значение, важность: pondus naturale vel patronalis reverentia (1. 2 C. 2, 42).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > pondus
См. также в других словарях:
MENSURA — antiquissima, resdiversas comparans aequansque, Indigentia fuit: in cuius dein locum ex instituto successêre, Mensurarum varia genera, non tantum apud diversas Gentes, sed etiam in eadem saepe, a se invicem non parum discrepantia. Unde Henricus… … Hofmann J. Lexicon universale
mensură — mensúră s. f., pl. mensúre Trimis de siveco, 12.10.2006. Sursa: Dicţionar ortografic MENSÚRĂ s.f. Dimensiunile unui instrument muzical, raportul dintre diferitele lui părţi componente. [< lat. mensura – măsură]. Trimis de LauraGellner, 05.06 … Dicționar Român
mensura — (Del lat. mensūra). f. medida … Diccionario de la lengua española
mensura — index measurement Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
mensura — s. f. 1. Medida. 2. [Música] Compasso … Dicionário da Língua Portuguesa
menšura — mènšura ž DEFINICIJA pov. reg. sultanski dekret, izdavao se visokim državnim ili vjerskim djelatnicima u Osmanskom Carstvu kao ovlaštenje da mogu obavljati povjerenu im dužnost ETIMOLOGIJA tur. menşur ← arap. mänšūr ← näšr: rasprostirati … Hrvatski jezični portal
mensura — (Del lat. mensura.) ► sustantivo femenino Acción y resultado de mensurar. SINÓNIMO medida * * * mensura (del lat. «mensūra») f. *Medida. * * * mensura. (Del lat. mensūra). f. medida. * * * ► femenino Medida. Ús. también en composición … Enciclopedia Universal
Mensūra — Sp Mensūrà Ap La Mensura L k. R. Kordiljeroje, C Kolumbija … Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė
Mensura District — Mensura District Country Eritrea Region Gash Barka … Wikipedia
mensura — (pop.). Flujo menstrual, menstruación … Diccionario Lunfardo
mensura — лат. [мэнзу/ра] мензура, т. е. мера: 1) отношение поперечн. сечения звучащей трубки инструм. к ее длине 2) длительность нотных знаков в мензуральной нотации и их соотношения … Словарь иностранных музыкальных терминов