Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

maturus

  • 21 зрелый

    maturus a, um

    Русско-латинский медицинско-фармацевтический словарь > зрелый

  • 22 maturi

    mātūrus, a, um ( sup. usually maturissimus;

    less freq. maturrimus,

    Tac. A. 12, 65; cf. the adv.), adj. [root, Sanscr. ma-, measure, time, whence mane, matutinus; cf.: manus, modus; hence, timely, ready in time], ripe, mature (class.).
    I.
    Lit., of fruits:

    poma matura et cocta (opp. cruda),

    Cic. Sen. 19, 71:

    uva,

    Verg. E. 10, 36:

    fruges,

    id. ib. 3, 80:

    maturissimae ficus,

    Col. 12, 17, 2.—With dat.:

    seges matura messi,

    ripe for harvesting, Liv. 2, 5.— Neutr. as subst.:

    quod maturi erat (opp. viride),

    Liv. 34, 26, 8. —
    II.
    Transf.
    A.
    Ripe, mature, of the proper age, proper, fit, seasonable, timely, etc.—With dat.:

    filia matura viro,

    ripe for marriage, marriageable, Verg. A. 7, 53:

    maturus bello,

    Juv. 8, 169:

    vitulus templis maturus et arae,

    old enough for sacrifice, id. 12, 7:

    virgo,

    Hor. C. 3, 6, 22:

    ovis,

    fit for bearing, Col. 7, 3, 1:

    Roxane matura ex Alexandro,

    Just. 13, 2, 5; cf.

    venter,

    ripe for delivery, ready to bring forth, Ov. M. 11, 311:

    infans,

    id. ib. 7, 127:

    aetas,

    mature, fit for action, Verg. A. 12, 438:

    progenies matura militiae,

    Liv. 42, 52: L. Caesar viris, of the proper age for assuming the toga virilis, Vell. 2, 99.— Piur. subst.: mātūri, adults (opp. pueri), Lact. 5, 13, 3:

    omnia matura sunt, victoria, praeda, laus,

    ready to be seized, Sall. J. 85, 48.—With ad:

    ad arma,

    Sil. 16, 657.—Of mental qualities:

    ipse enim Thucydides, si posterius fuisset, multo maturior ac mitior fuisset,

    Cic. Brut. 83, 288:

    annis gravis atque animi maturus Aletes,

    mature in judgment, Verg. A. 9, 246:

    aevi,

    ripe in years, id. ib. 5, 73:

    centuriones,

    who had served out their time, Suet. Calig. 44:

    imperia,

    old, antiquated, Just. 11, 5, 7:

    scribendi tempus maturius,

    more seasonable, more favorable, Cic. Att. 15, 4, 3: mihi vero ad nonas bene maturum videtur fore, just [p. 1121] at the right time, id. Fam. 9, 5, 1:

    se maturam oppetere mortem,

    in good old age, id. Div. 1, 18, 36:

    senex,

    Hor. A. P. 115.—
    2.
    Powerful, vigorous:

    glaebasque jacentis Pulverolenter coquat maturis solibus aestas,

    Verg. G. 1, 66:

    lux,

    id. A. 10, 257:

    ignes (anni),

    Grat. Cyn. 59:

    maturae mala nequitiae,

    full-grown depravity, Juv. 14, 216.—
    B.
    That takes place early, early, speedy, quick:

    mittam hodie huic suo die natali malam rem magnam et maturam,

    Plaut. Ps. 1, 3, 5: matura faba, the early bean (opp. to the late bean), Col. 2, 10:

    satio (opp. to late sowing),

    id. ib.: fenum, the first hay (opp. to the after-math), id. 7, 3:

    hiemes,

    early, Caes. B. G. 4, 20:

    decessio,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 1:

    honores,

    Ov. P. 2, 1, 59:

    judicium,

    quick, Cic. Caecin. 3, 7:

    robur aetatis quam maturrimum precari,

    Tac. A. 12, 65:

    aetas maturissima,

    early life, Auct. Her. 4, 17, 25:

    si mora pro culpa est, ego sum maturior illo,

    was there earlier, Ov. M. 13, 300.—Hence, adv.: mātūrē ( sup. maturissime and maturrime; v. the foll.).
    A.
    Seasonably, opportunely, at the proper time (class.):

    custodes mature sentiunt,

    Cic. Verr. 2, 4, 44, § 96:

    satis mature occurrit,

    Caes. B. C. 3, 7:

    ubi consulueris, mature facto opus est,

    Sall. C. 1 fin.
    B.
    Betimes, early, speedily, quickly, soon:

    mature fieri senem,

    Cic. Sen. 10, 32:

    proficisci,

    id. Fam. 3, 3, 1:

    Romam venire,

    id. Q. Fr. 3, 1, 4.— Comp.:

    maturius proficiscitur,

    Caes. B. G. 4, 6:

    maturius pervenire,

    Cic. Verr. 2, 3, 24, § 60:

    tempus quam res maturius me deserat,

    Sall. J. 42, 5:

    maturius ad Epulas ire,

    Juv. 11, 88:

    voluerunt veteres maturius hereditates adiri,

    Gai. Inst. 2, 55.— Sup.: maximos tumultus maturissime disjeci, Cato ap. Charis. p. 184 P.:

    res maturissime vindicanda est,

    as quickly, as early as possible, Cic. Caecin. 2, 7:

    quippe qui omnium maturrime ad publicas causas accesserim,

    id. de Or. 3, 20, 74:

    perge qua coeptas, ut quam maturrime merita invenias,

    Sall. H. 1, 48, 16 Dietsch.:

    quibus rebus quam maturrime occurrendum putabat,

    Caes. B. G. 1, 33 fin.
    C.
    Prematurely, untimely:

    pater mature decessit,

    Nep. Att. 2, 1.—With a play upon the three meanings of the word (A., B., and C.):

    qui homo mature quaesivit pecuniam, Nisi eam mature parsit, mature esurit,

    he who has made money at the right time, if he is not soon sparing of it, will too soon suffer hunger, Plaut. Curc. 3, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > maturi

  • 23 Зрелый

    - maturus; adultus (aetas; eloquentia); virilis (aetas); pubes; pubertus; grandis; tempestivus (fructus);

    • зрелые плоды - fructus maturi;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Зрелый

  • 24 Спелый

    - maturus; tempestivus (fructus); mitis;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Спелый

  • 25 crudus

    crūdus, a, um, Adi. m. Compar. u. Superl. (zu cruor), noch im rohen Zustande befindlich, roh, I) eig.: 1) noch nicht durch Feuer bereitet, a) roh = ungekocht, ungebraten, ungesotten, griech. ὠμός (Ggstz. coctus, assus), caro, Mela: olerum crudi caules, Cels.: exta cruda victimae, Liv.: columbae iecur recens et cr., Cels.: ius (Brühe) cr., Apic.: cr. ovum, Cels.: album ex ovis, Cels.: vitellus, Cels.: cocus omnia cruda attulit, Mart.: alqd estur crudum coctumve, Plin. – subst., quid tu curas utrum coctum an crudum edim, Gekochtes oder Rohes, Plaut. – b) roh = ungebrannt (Ggstz. coctus), coctus later sive crudus, Vitr.: crudo latere struere alqd, Curt. – 2) noch nicht von der Sonnenwärme zur Reife entwickelt, roh = ungezeitigt, unreif (Ggstz. coctus, maturus, coctus et maturus), poma, Cic.: pruna, Col. – 3) noch nicht auf organischem Wege zur Reife, zur Gärung gebracht: a) unverdaut oder nicht verdaut habend, α) unverdaut (Ggstz. concoctus), pavo, Iuven, 1, 143: qui crudum ructat, dem es unverdaut aufstößt, Cels. – β) nicht verdaut habend, teils von dem, der momentan noch nicht verdaut hat, dessen Verdauung noch nicht vollendet ist, mit od. bei noch vollem Magen, teils von dem, der nicht verdauen kann, an schlechter Verdauung (Krudität) leidend, mit od. bei verdorbenem Magen, est minime crudo sanguis mittendus, Cels.: ne (aeger) crudus sumat medicamentum, Scrib.: namque pila lippis inimicum et ludere (Ballspiel u. dgl.) crudis, Hor.: qui de conviviis auferantur crudique postridie se rursus ingurgitent, Cic.: cum ad illud prandium crudior venisset, Cic.: Roscius crudior fuit, Cic.: quantulum ex ista fera periculose capta dominus crudus aut nauseans gustat? Sen.: u. so bos cr., die Kuh, die das Futter nicht verdaut u. daher nicht bei sich behält = die Durchfall hat (griech. πολύχεσος), Hor. ep. 8, 6: alvus cr., schlecht verdauender, Cato r. r. 125. – b) noch nicht zersetzt, trübe (Ggstz. concoctus), urina tenuis et cr., Cels. 2, 7. p. 43, 29 D. – od. noch nicht gehörig gesättigt (Ggstz. maturus), muria (Lake), Col. 12, 6, 2. – c) (als mediz. t. t.) noch nicht in Eiterung übergegangen, unreif (Ggstz. maturus), crudum est, si etc., ein Abszeß ist noch nicht reif, wenn usw., Cels. 5, 28. no. 11. – 4) roh = noch nicht geheilt, noch nicht verharscht, cr. adhuc vulnus, Plin. ep.: cr. vulnera, Ov.: cruda vulnera retractare, noch nicht verharschte Wunden wieder aufreißen, bildl. = die alten Schmerzen erneuern, Ov. – 5) roh = noch nicht durch Kunst bearbeitet, unbearbeitet, rauh, corium, Varro LL. u. Vitr.: cortice crudo hasta, Verg.: u. prägn., caestus cr., aus rohem Rindsleder gearbeiteter, Verg. – II) übtr.: 1) roh= nicht verarbeitet, ut cibos mansos ac prope liquefactos demittimus, quo facilius digerantur, ita lectio non cruda, sed multā iteratione mollita et velut confecta memoriae imitationique tradatur, Quint. 10, 1, 19 (das Bild also vom »Kauen u. Erweichen der Speisen im Munde«, nicht vom »Verdauen« hergenommen). – 2) ) noch frisch, a) unreif, noch nicht reif (Ggstz. maturus), cruda viro virgo, Mart.: equa protervo adhuc cruda marito, Hor. – crudus partus, eine unreife Geburt, Soran. – und noch frisch = zu neu, zu frisch, servitium, Tac.: funera nepotis, Stat. – b) noch frisch = noch rüstig, senectus cruda viridisque, Verg. Aen. 6, 304: senectus cr. ac viridis, Tac. Agr. 29: misera insania crudae senectutis, Apul. apol. 53. – 3) roh von Gemüt oder von Geist, a) roh von Charakter, rauh, gefühllos, mitleidlos, grausam, Diomedes, Ov.: Getae, Ov.: dicentem defodit altā crudus humo, Ov. – v. personif. Lebl., ensis, Verg.: bella, Ov. – b) geistig roh = ungebildet, ungeschliffen, cr. rusticitas, Hier. epist. 8: crudissimum pistrinum, Cassius bei Suet. Aug. 4, 2. – 4) rauh der Beschaffenheit nach, hieme crudā, Amm. 20, 5, 4.

    lateinisch-deutsches > crudus

  • 26 crudus

    crūdus, a, um, Adi. m. Compar. u. Superl. (zu cruor), noch im rohen Zustande befindlich, roh, I) eig.: 1) noch nicht durch Feuer bereitet, a) roh = ungekocht, ungebraten, ungesotten, griech. ὠμός (Ggstz. coctus, assus), caro, Mela: olerum crudi caules, Cels.: exta cruda victimae, Liv.: columbae iecur recens et cr., Cels.: ius (Brühe) cr., Apic.: cr. ovum, Cels.: album ex ovis, Cels.: vitellus, Cels.: cocus omnia cruda attulit, Mart.: alqd estur crudum coctumve, Plin. – subst., quid tu curas utrum coctum an crudum edim, Gekochtes oder Rohes, Plaut. – b) roh = ungebrannt (Ggstz. coctus), coctus later sive crudus, Vitr.: crudo latere struere alqd, Curt. – 2) noch nicht von der Sonnenwärme zur Reife entwickelt, roh = ungezeitigt, unreif (Ggstz. coctus, maturus, coctus et maturus), poma, Cic.: pruna, Col. – 3) noch nicht auf organischem Wege zur Reife, zur Gärung gebracht: a) unverdaut oder nicht verdaut habend, α) unverdaut (Ggstz. concoctus), pavo, Iuven, 1, 143: qui crudum ructat, dem es unverdaut aufstößt, Cels. – β) nicht verdaut habend, teils von dem, der momentan noch nicht verdaut hat, dessen Verdauung noch nicht vollendet ist, mit od. bei noch vollem Magen, teils von dem, der nicht verdauen kann, an schlechter Verdauung (Krudität) leidend, mit od. bei verdorbenem Magen, est minime crudo sanguis mittendus,
    ————
    Cels.: ne (aeger) crudus sumat medicamentum, Scrib.: namque pila lippis inimicum et ludere (Ballspiel u. dgl.) crudis, Hor.: qui de conviviis auferantur crudique postridie se rursus ingurgitent, Cic.: cum ad illud prandium crudior venisset, Cic.: Roscius crudior fuit, Cic.: quantulum ex ista fera periculose capta dominus crudus aut nauseans gustat? Sen.: u. so bos cr., die Kuh, die das Futter nicht verdaut u. daher nicht bei sich behält = die Durchfall hat (griech. πολύχεσος), Hor. ep. 8, 6: alvus cr., schlecht verdauender, Cato r. r. 125. – b) noch nicht zersetzt, trübe (Ggstz. concoctus), urina tenuis et cr., Cels. 2, 7. p. 43, 29 D. – od. noch nicht gehörig gesättigt (Ggstz. maturus), muria (Lake), Col. 12, 6, 2. – c) (als mediz. t. t.) noch nicht in Eiterung übergegangen, unreif (Ggstz. maturus), crudum est, si etc., ein Abszeß ist noch nicht reif, wenn usw., Cels. 5, 28. no. 11. – 4) roh = noch nicht geheilt, noch nicht verharscht, cr. adhuc vulnus, Plin. ep.: cr. vulnera, Ov.: cruda vulnera retractare, noch nicht verharschte Wunden wieder aufreißen, bildl. = die alten Schmerzen erneuern, Ov. – 5) roh = noch nicht durch Kunst bearbeitet, unbearbeitet, rauh, corium, Varro LL. u. Vitr.: cortice crudo hasta, Verg.: u. prägn., caestus cr., aus rohem Rindsleder gearbeiteter, Verg. – II) übtr.: 1) roh= nicht verarbeitet, ut cibos mansos ac prope liquefactos demittimus, quo facilius digerantur, ita lectio non cruda,
    ————
    sed multā iteratione mollita et velut confecta memoriae imitationique tradatur, Quint. 10, 1, 19 (das Bild also vom »Kauen u. Erweichen der Speisen im Munde«, nicht vom »Verdauen« hergenommen). – 2) ) noch frisch, a) unreif, noch nicht reif (Ggstz. maturus), cruda viro virgo, Mart.: equa protervo adhuc cruda marito, Hor. – crudus partus, eine unreife Geburt, Soran. – und noch frisch = zu neu, zu frisch, servitium, Tac.: funera nepotis, Stat. – b) noch frisch = noch rüstig, senectus cruda viridisque, Verg. Aen. 6, 304: senectus cr. ac viridis, Tac. Agr. 29: misera insania crudae senectutis, Apul. apol. 53. – 3) roh von Gemüt oder von Geist, a) roh von Charakter, rauh, gefühllos, mitleidlos, grausam, Diomedes, Ov.: Getae, Ov.: dicentem defodit altā crudus humo, Ov. – v. personif. Lebl., ensis, Verg.: bella, Ov. – b) geistig roh = ungebildet, ungeschliffen, cr. rusticitas, Hier. epist. 8: crudissimum pistrinum, Cassius bei Suet. Aug. 4, 2. – 4) rauh der Beschaffenheit nach, hieme crudā, Amm. 20, 5, 4.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > crudus

  • 27 matorъ

    matorъ; materъ Grammatical information: adj. o
    Page in Trubačev: XVII 244-249
    Church Slavic:
    matorъ `old' [adj o]
    Russian:
    matëryj `experienced, full-grown' [adj o];
    materój `full-grown' [adj o]
    Serbo-Croatian:
    mȁtor `old, elderly' [adj o]
    Slovene:
    matǫ́r `old' [adj o]
    Indo-European reconstruction: meh₂tor-
    IE meaning: mother
    Page in Pokorny: 693
    Comments: While the ESSJ (Trubačëv) states that *matorъ(jь) is older than *materъ(jь), the same dictionary considers the o-grade of the suffix in *matorьnъ(jь) as well as the meaning of this formation (in comparison with materьnъ(jь) `motherly') to be late. The point is, however, that *matorьnъ(jь) and *matorьnъ(jь) may not be cognate with *mȁti at all. Lat. mātūrus has been connected with mānus `good', OIr. maith `id.' (Pokorny 693, Ernout - Meillet s.v., Schrijver 1991: 143). In Trubačëv's dictionary, the connection with the latter form is dismissed. Instead, *matorъ(jь) is considered cognate with both *mȁti and mātūrus (with references to Trubačëv 19??: 32 and - incorrectly - Meillet 1902-1905 II: 407, where merely the connection with māne and mātūrus is considered). Yet another etymology was proposed by Vaillant, who tried to link the Slavic etymon to words meaning `big', such as OPr. muis `bigger' (1961: 189). In my opinion, Lat. mātūrus has the best chance of being cognate with *matorъ(jь) etc. (pace Vasmer s.v. matëryj). The connection with *mȁti cannot be disproved on formal grounds but there are sufficient semantic reasons for keeping this word apart. Athough ultimately we may be dealing with the same root, it is unlikely that *matorъ(jь) is a recent derivative of *mȁti.
    Other cognates:
    Lat. mātūrus `ripe, mature, premature' [adj];
    Lat. mānus `good' [adj]

    Slovenščina-angleščina big slovar > matorъ

  • 28 materъ

    matorъ; materъ Grammatical information: adj. o
    Page in Trubačev: XVII 244-249
    Church Slavic:
    matorъ `old' [adj o]
    Russian:
    matëryj `experienced, full-grown' [adj o];
    materój `full-grown' [adj o]
    Serbo-Croatian:
    mȁtor `old, elderly' [adj o]
    Slovene:
    matǫ́r `old' [adj o]
    Indo-European reconstruction: meh₂tor-
    IE meaning: mother
    Page in Pokorny: 693
    Comments: While the ESSJ (Trubačëv) states that *matorъ(jь) is older than *materъ(jь), the same dictionary considers the o-grade of the suffix in *matorьnъ(jь) as well as the meaning of this formation (in comparison with materьnъ(jь) `motherly') to be late. The point is, however, that *matorьnъ(jь) and *matorьnъ(jь) may not be cognate with *mȁti at all. Lat. mātūrus has been connected with mānus `good', OIr. maith `id.' (Pokorny 693, Ernout - Meillet s.v., Schrijver 1991: 143). In Trubačëv's dictionary, the connection with the latter form is dismissed. Instead, *matorъ(jь) is considered cognate with both *mȁti and mātūrus (with references to Trubačëv 19??: 32 and - incorrectly - Meillet 1902-1905 II: 407, where merely the connection with māne and mātūrus is considered). Yet another etymology was proposed by Vaillant, who tried to link the Slavic etymon to words meaning `big', such as OPr. muis `bigger' (1961: 189). In my opinion, Lat. mātūrus has the best chance of being cognate with *matorъ(jь) etc. (pace Vasmer s.v. matëryj). The connection with *mȁti cannot be disproved on formal grounds but there are sufficient semantic reasons for keeping this word apart. Athough ultimately we may be dealing with the same root, it is unlikely that *matorъ(jь) is a recent derivative of *mȁti.
    Other cognates:
    Lat. mātūrus `ripe, mature, premature' [adj];
    Lat. mānus `good' [adj]

    Slovenščina-angleščina big slovar > materъ

  • 29 reif

    reif, maturus (im allg.). – tempestivus (zeitig, v. Früchten). – coctus (gekocht, von der Sonnenwärme zur gehörigen Reise gebracht); verb. maturus et coctus (z.B. poma). – vor der gewöhnlichen Zeit r., praematurus: früher r. als andere Gegenstände der gleichen Gattung, praecox: r. zum Kriegsdienst, zur Übernahme der Regierung, maturus militiae, imperio. – nicht r., noch nicht r., s. unreif. – das reifere (gereiftere) Alter, aetas firmata; aetas, quae iam confirmata est (Ggstz. aetas infirma); im Zshg. auch bl. aetas (z.B. per aetatem iudicium facere posse): ein r. (gereiftes) Urteil, iudicium firmum (ein festes); iudicium acre (ein geschärftes, scharfes); acre iudicium et certum (ein scharfes undsicheres); iudicium subtīle (ein seines); iudicium intellegens (ein Kennerurteil): mit r. Überlegung, bono consilio. – r. werden, maturari; maturescere; ad maturitatem venire, pervenire; maturitatem assequi od. adipisci od. capere; ad frugem pervenire (vom Verstand): recht, gehörig, ganz, völlig reif werden, permaturescer; bene maturescere; percoqui: [1946] nicht r. werden lassen, ad maturitatem non sinere perduci: reif machen, ad maturitatem perducere; maturare: r. sein, maturum esse; maturitatem suam habere: noch nicht r. sein, nondum maturitatem cepisse.

    deutsch-lateinisches > reif

  • 30 πεπανώτερον

    πέπανος
    maturus: masc acc comp sg
    πέπανος
    maturus: neut nom /voc /acc comp sg
    πέπανος
    maturus: adverbial

    Morphologia Graeca > πεπανώτερον

  • 31 immaturus

    im-mātūrus (in-mātūrus), a, um, unreif, I) eig.: a) v. Früchten, frons, Quint.: pira, uvae, Cels.: amomum, Plin. – b) von Geschwüren, metuo, ne (vomicam) immaturam secem, Plaut. Pers. 315. – c) v. leb. Wesen u. deren Alter usw., unreif, noch nicht mannbar, puellae, Suet. Tib. 61, 5: m. Dat., dum esset immatura aetas nuptiis, Donat. Ter. Andr. 443. – prägn., gallorum imm. cantus, das Krähen der noch nicht mannbaren (jungen) Hähne, Quint. 11, 3, 51. – II) übtr., unzeitig, zu früh, a) von Lebl.: caesura arboris (Ggstz. tempestiva), Plin.: mors, Lucr., Catull., Cic. u.a.: interitus, Cic.: obitus, Suet.: amor, Lucr.: consilium, Liv. u. Suet.: morum senilis auctoritas immatura (unnatürlich) adulescentibus creditur, Quint. – b) von leb. Wesen: immatura licet, tamen huc non noxia veni, Prop.: infans, qui conceptus erat, immaturus est editus, Suet.: ut si filius immaturus obisset, Hor.: quamquam tibi immaturo vita erepta, Sall. – prägn., imm. funus, die Leiche des vor der Zeit Gestorbenen, Quint. 6. praef. § 3.

    lateinisch-deutsches > immaturus

  • 32 früh

    früh, I) Posit.: A) am Morgen: matutīnus.Adv. (= am frühen Morgen), mane; tempore od. die matutino: sehr fr. (= am sehr frühen Morgen), bene (oder multo) mane; primā luce. – so fr., tanto mane: heute fr., hodie mane; hodierno die mane: morgen fr., cras mane: übermorgen fr., postridie mane: gestern fr., hesterno die mane: von fr. an, mane; a primo mane: von früh bis auf den Abend, a mane usque ad vesperum. – B) frühzeitig, der Jahreszeit u. übh. der Zeit nach: maturus (früh reisend, z.B. poma: u. übh. früh der Zeit nach, früh eintretend, z.B. hiems, mors). – praematurus (vor der gewöhnlichen Zeit reisend, z.B. fructus cucumeris; u. übh. vor der gewöhnlichen Zeit eintretend, z.B. hiems, mors). – praecox (vor der Zeit reisend, von Früchten, die früher als andere von derselben Gattung zur Reise gelangen, unser »Früh-« in »Frühobst, Frühbirne« etc.; bildl., wie »frühreif«, von menschlichen Geistesanlagen, s. Quint. 1, 3. 3). – immaturus (bildl., wie »unzeitig«, von dem, was zu früh, was zur Unzeit eintritt, z.B. mors).Adv.mature (zeitig, früher als gewöhnlich, d. i. beizeiten, z.B. aufstehen, surgere: dann = bald, schleunig, z.B. abreisen, profiscisci: endlich = zu bald, vor der Zeit, z.B. senem fieri) – praemature [959]( vor der gewöhnlichen Zeit, zu bald, zu zeitig). – immature (unzeitig). – ante tempus (vor der Zeit). – fr. sterben, mature decedere (zu bald, vor der Zeit); praematurā morte absumi (frühzeitig, d. i. im Jugendalter); immaturā morte absumi (zur Unzeit, ehe man seine Bestimmung erreicht, genug gelebt hat): fr. sterben müssen (v. der Menschheit), immaturae morti subiectum esse. – zu früh etw. tun, maturare m. Infin., z.B. das Zeichen zu früh geben, maturare signum dare. – II) Comparat. früher, A) frühzeitiger: maturior.Adv. maturius (z.B. maturius venire non potui). – citius (z.B. nicht eine Stunde fr., non horā citius). – früher oder später, vel citius vel tardius. – fr. eintretend, maturus; maturior: Gegenden, wo die Ernte fr. eintritt, loca maturiora messibus. – B) vor dieser Zeit geschehend, lebend etc.: prior. superior (wer od. was eher, vorher war, geschah etc., früher, älter, Ggstz. posterior, z.B. sup. vita, litterae). – proximus (wer oder was kurz. zunächst vorher war. z.B. rex, regnum). – vetus (wie unser-, alt-, d. i. wer oder was schon da war, Ggstz. novus, d. i. wer od. was neu hinzukommt, z.B. luctus). – pristinus (was vor dieser Zeit, in der Vorzeit schon bestanden hat, vormalig, z.B. pr. consuetudo, amicitia). – er starb fr. als sein Vater, prior quam pater moriebatur: die, die früher lebten, die. Frühern, priores; superiores: fr. Vorgänge, vetera(n. pl.): die fr. Zeit (d. i. Vorzeit), vetustas.Adv.prius. antea (eher, vorher). – viel fr., multo ante: drei Jahre fr., tertio anno ante: fr. manchmal, alias (sonst wohl, Ggstz. nunc). – III) Superl. früheste, der, die, das, ultimus (äußerster). – vetustissimus (ältester; beide z.B. tempora).

    deutsch-lateinisches > früh

  • 33 зрелый

    1) General subject: adult, deliberate, formed, mature, mellow (о фруктах), ripe, vintage, virile, dry behind the ears, well-seasoned
    3) Biology: ephebic
    4) Botanical term: mature (лат. maturus), ripe (лат. maturus)
    5) Engineering: ready
    6) Psychology: pubertal
    7) Dermatology: aged (о коже)
    9) Aviation medicine: adult (о человеке)
    10) Makarov: ripe (о торфе, находящемся на стадии полного разложения)

    Универсальный русско-английский словарь > зрелый

  • 34 πεπανωτέρων

    πέπανος
    maturus: fem gen comp pl
    πέπανος
    maturus: masc /neut gen comp pl

    Morphologia Graeca > πεπανωτέρων

  • 35 πεπανώτατα

    πέπανος
    maturus: adverbial superl
    πέπανος
    maturus: neut nom /voc /acc superl pl

    Morphologia Graeca > πεπανώτατα

  • 36 πέπανον

    πέπανος
    maturus: masc /fem acc sg
    πέπανος
    maturus: neut nom /voc /acc sg
    πέπᾱνον, πεπαίνω
    ripen: aor imperat act 2nd sg (epic doric aeolic)

    Morphologia Graeca > πέπανον

  • 37 immaturus

    im-mātūrus (in-mātūrus), a, um, unreif, I) eig.: a) v. Früchten, frons, Quint.: pira, uvae, Cels.: amomum, Plin. – b) von Geschwüren, metuo, ne (vomicam) immaturam secem, Plaut. Pers. 315. – c) v. leb. Wesen u. deren Alter usw., unreif, noch nicht mannbar, puellae, Suet. Tib. 61, 5: m. Dat., dum esset immatura aetas nuptiis, Donat. Ter. Andr. 443. – prägn., gallorum imm. cantus, das Krähen der noch nicht mannbaren (jungen) Hähne, Quint. 11, 3, 51. – II) übtr., unzeitig, zu früh, a) von Lebl.: caesura arboris (Ggstz. tempestiva), Plin.: mors, Lucr., Catull., Cic. u.a.: interitus, Cic.: obitus, Suet.: amor, Lucr.: consilium, Liv. u. Suet.: morum senilis auctoritas immatura (unnatürlich) adulescentibus creditur, Quint. – b) von leb. Wesen: immatura licet, tamen huc non noxia veni, Prop.: infans, qui conceptus erat, immaturus est editus, Suet.: ut si filius immaturus obisset, Hor.: quamquam tibi immaturo vita erepta, Sall. – prägn., imm. funus, die Leiche des vor der Zeit Gestorbenen, Quint. 6. praef. § 3.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > immaturus

  • 38 maturo

    1. mātūro, āvī, ātum, āre (maturus), I) tr.: A) eig.: 1) Früchte reif machen, reifen, zeitigen, zur Reife bringen, im Passiv = reif werden, reifen, annus in apricis maturat collibus uvas, Tibull.: amygdala Martio (mense) pomum maturat, Plin. – frumenta maturantur cum plurimum diebus quadraginta, Plin.: quibus onmia quae terra gignit maturata pubescunt, gezeitigt, zur Reife gelangt, Cic.: maturata uva, gezeitigte, reife, Cic. – 2) übh. physisch reif machen, partus conceptos maturat caninum lac potum, macht zur Geburt reif, Plin.: quod (malagma) pus maturat, Cels.: vitis alba suppurationes veteres maturat et purgat, Plin. – B) übtr.: 1) etw. beizeiten-, zur rechten Zeit-, bei guter Zeit verrichten, multa, forent quae mox caelo properanda (übereilen) sereno, maturare datur, Verg. georg. 1, 260 sq. – 2) etw. recht bald zur Reife-, zur Vollendung-, zur Ausführung-, zur Entwicklung bringen, etw. befördern, beeilen, beschleunigen, coepta, Liv.: iter, Caes. u. Liv.: alci mortem, Cic. u.a., od. necem, Hor.: fugam, Sall. fr., Verg. u. Tac.: censum, nuptias, Liv.: insidias consuli, Sall.: concoctionem, Plin. – m. folg. Infin., recht bald-, je eher je lieber etw. tun, sich beeilen, zu usw., iube maturare illam exire huc, Plaut.: oro, ut matures venire, recht bald, je eher je lieber kommst, Cic.: maturat ab urbe proficisci, bricht schleunig aus
    ————
    der St. auf, Caes.: maturare iter pergere (Ggstz. tardius ire), Sall. – dah. relativ, zu bald-, zu früh etw. tun, ni Catilina maturasset signum dare, hätte Katilina nicht übereilt das Zeichen gegeben, Sall. – II) intr.: A) eig., v. Früchten = reifen, reif werden, sero od. tardius m., Pallad. – B) übtr., sich beeilen, eilen, sich sputen, matura! spute dich! Plaut.: non potest ita maturare, bald-, frühzeitig kommen, Cic.: legati in Africam maturantes veniunt, machen, daß sie nach A. kommen, Sall.: maturavit Romanus, ne etc., Liv.: maturato opus est, es ist Eile nötig, Liv.
    ————————
    2. mātūrō, Adv. (maturus), zeitig, Cato bei Charis. 205, 20 K. (dagegen Jordan Cato oratt. fr. 6. p. 34, 1 maturrime). Heges. 1, 44, 3.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > maturo

  • 39 immaturus

    im-mātūrus, a, um
    1) неспелый ( pirum CC); нераспустившийся ( frons Q); несозревший ( vomĭca Pl); незрелый, не достигший брачного возраста ( puella Su); неокрепший ( cantus gallorum Q)
    2) слишком ранний, безвременный, преждевременный (mors Lcr, Ctl, C, PJ)

    Латинско-русский словарь > immaturus

  • 40 mature

    mātūrē [ maturus ]
    1) вовремя, своевременно ( occurrere Cs)
    2) рано, скоро
    exspectatione maturius L — раньше, чем ожидали

    Латинско-русский словарь > mature

См. также в других словарях:

  • maturus — index expeditious, ripe Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • măturuş — măturúş s.n. (reg.) pămătuf de şters vatra cuptorului. Trimis de blaurb, 06.07.2006. Sursa: DAR …   Dicționar Român

  • Maturus, S. — S. Maturus (2. Juni), Martyrer zu Lyon. S. S. Pothinus. (I. 161). [Bemerkung: Die Namen Matutina, Matutinus heißen so viel als »früh Morgens«. (Vgl. Ps. 62,7.) …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • MATURUS Marius — vide Marius …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MARIUS Maturus — maritimarum Alpium procurator, coh. citâ gente, arcere provinciae finibus Othonianos nequlcquam intendit. Tacit. Hist. l. 2. c. 12 …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MATUR — Maturus …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • mat. — maturus зрелый …   Latin abbreviations in biology

  • maturité — [ matyrite ] n. f. • 1485; lat. maturitas 1 ♦ État d un fruit mûr. Cueillir un fruit avant sa complète maturité. Maturité précoce (⇒ précocité) , tardive. Arriver, venir à maturité. ♢ Par anal. Maturité d un abcès. 2 ♦ Fig. État de ce qui a… …   Encyclopédie Universelle

  • mature — [ matyr ] adj. • 1495 « mûr »; « posé, sensé » v. 1240; lat. maturus « mûr » 1 ♦ Didact. Poisson mature, prêt à frayer. 2 ♦ Biol. Cellule mature, parvenue au terme de son développement. 3 ♦ Biochim. Qui est formé à partir de précurseurs inactifs… …   Encyclopédie Universelle

  • mâture — mature [ matyr ] adj. • 1495 « mûr »; « posé, sensé » v. 1240; lat. maturus « mûr » 1 ♦ Didact. Poisson mature, prêt à frayer. 2 ♦ Biol. Cellule mature, parvenue au terme de son développement. 3 ♦ Biochim. Qui est formé à partir de précurseurs… …   Encyclopédie Universelle

  • prématuré — prématuré, ée [ prematyre ] adj. • 1632; lat. præmaturus « mûr avant » 1 ♦ Qu il n est pas encore temps d entreprendre. Je crains que ce ne soit une démarche prématurée. Il est prématuré de... (cf. Il est trop tôt pour). Il serait prématuré d en… …   Encyclopédie Universelle

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»