-
21 duplico
duplico, āvi, ātum, āre (duplex), zwiefältig-, doppelt machen, I) eig.: a) in zwei Teile spalten, -reißen, vesicam, auseinander zerren, Cels.: lamina duplicata lateribus, in zwei Blätter gespalten, Cels. – b) doppelt zusammenfalten = zusammenkrümmen, nos duplicat timos (= timor), Naev. tr. fr.: duplicatque virum (hasta) transfixa dolore, Verg.: duplicatus corruit, Stat.: duplicataque vulnere caeco est, Ov.: corpus frigore duplicatum, Val. Max.: duplicato poplite, Verg. – c) Wörter zusammensetzen, faciliore ad duplicanda verba Graeco sermone, Liv. 27, 11, 5. – II) übtr., verdoppeln, 1) der Zahl nach, a) übh. = um das Doppelte vergrößern, -vermehren, hoc, Varro: numerum dierum, Cic.: numerum patrum, equitum, Cic., civium, Liv., obsidum, Caes.: summam, Val. Max.: legata, Suet.: domini reditum (Einkünfte), Col.: copias, Liv.: exercitum, Cic.: vires (Streitkräfte), Liv. u.a.: vota, Verg. – m. Dat. (wem?), legionibus stipendium, Suet.: tributa provinciis, Suet. – b) insbes., als rhet. t.t., d. verba, unmittelbar nacheinander wiederholen (Synon. iterare, zweimal setzen), Cic. or. 35; part. or. 20. – 2) der Ausdehnung nach, a) extensiv = doppelt so lang (hoch) machen, um das Doppelte verlängern, -vergrößern, -erweitern, hastae modum, Nep.: crescentes umbras (v. der Sonne), Verg.: duplicata noctis imago est, die Nacht hat ein————doppeltes Bild, Ov.: d. iter, Caes.: d. eius diei iter, Caes.: cursum, Caes.: imperium (Romanum), Plin. u. Val. Max.: duplicata scansio (Ggstz. scansio simplex), Varro LL.: duplicata nimbo flumina, Ov. – b) intensiv, verdoppeln, = verlängern, vergrößern, vermehren, erhöhen, mobilitas duplicatur et impetus ille gravescit, Lucr.: d. vires, Sil.: bellum, erneuern, Sall. hist. fr. 1, 26 (31). Tac. hist. 4, 54. Aur. Vict. de Caes. 33, 2: tenebras, Val. Max.: cognita in peius, doppelt gefährlich darstellen, Amm.: duplicari sollicitudines, Cic.: duplicatā gloriā discessissem, Cic.: duplicatā erga nos benevolentiā, Val. Max.: senectus, per se gravis, duplicat curam, Sall. fr. – ⇒ Parag. Infin. duplicarier, *Manil. 4, 248 (die Hdschrn. u. Jacob duplicari et). -
22 imperturbatus
im-perturbātus, a, um (in u. perturbo), ungestört, ungetrübt, os, Ov. Ib. 558: venarum imp. mobilitas, Sen. nat. qu. 6, 14, 2: imp. otia, Sil. 15, 58: imperturbata publicis occupationibus quies, Sen. ep. 73, 10. – v. Pers. usw., ohne Affekte, affektlos, ruhig, Sen. ep. 85, 2 sqq.: animus imp., Sen. ep. 66, 6: audio imperturbatus, interritus, Plin. ep. 9, 13, 8.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > imperturbatus
-
23 meo
meo, āvi, ātum, āre, sich in einer bestimmten Bahn (Heerstraße, Flußbett, Kanal [Luftröhre] usw.) od. nach gegebenen Gesetzen mit einer gewissen Regelmäßigkeit, in einem Zuge fortbewegen, ziehen, wandeln, gehen, α) v. leb. Subjj.: means exercitus, Curt.: domus Plutonia, quo simul mearis, Hor.: in orientem comite Liviā, Tac. – acipenser, unus omnium piscium squamis ad os versis, contra quam in nando meant (sc. ceteri pisces omnes), Plin. – β) v. lebl. Subjj.: v. Wagen, interruptis angusto transitu iugis, ita ut vix singula meent plaustra, Plin. – v. Schiffen, cum triremes huc illuc mearent, Tac.: iter, quā (wo) meant navigia, Curt. – v. Flüssen usw., fließen, strömen, quod (flumen) specu mergitur alteque conditum meat, Plin. ep.: amnis libero cursu meat, Curt.: aquae meantis sonus, Curt.: Pontus semper extra meat in Propontidem, Plin.: Rhodanus fluvius ex Alpibus veniens per Lemannum lacum meat, Mart. Cap. – v. Himmelskörpern, meantia sidera, Planeten, Ov.: lunaris illa orbita ceteraque supra lunam meantia (sidera), Sen.: siderum cursus in occasum meantium, Lact.: quā sidera lege mearent, Ov.: circulus, per quem sol meat, Plin. – v. Atem, liberius meare spiritus coeperat, Curt.: interclusus spiritus arte meabat, Lucr.; vgl. anima diversa in membra means, Lucan. – von Luft u. Dunst, meat aura per quaedam velut organa, Quint.:————vapor is, quem sol mittit, lumenque serenum non per inane meat vacuum, Lucr.: quaeve sit ollis (genitalibus materiai corporibus) reddita mobilitas magnum per inane meandi, Lucr. – ⇒ Lucil. 190 liest Vahlen2 ›vera manet sententia cordi‹. -
24 stabilitas
stabilitās, ātis, f. (stabilis), das Feststehen, die Festigkeit, I) eig.: dentium, Plin.: peditum in proeliis, Stetigkeit (Ggstz. mobilitas equitum), Caes.: stirpes stabilitatem dant iis, quae sustinent, Cic. – II) übtr., die Festigkeit, Standhaftigkeit, Unveränderlichkeit, amicitiae, Cic.: fortunae, Cic.: divinae mentis, Boëth.: sententiae, quae stabilitatis aliquid habeant, Cic.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > stabilitas
-
25 tarditas
tarditās, ātis, f. (tardus), I) die Langsamkeit, Säumigkeit, das zögernde Wesen in der Bewegung od. Tätigkeit (Ggstz. celeritas, mobilitas, instantia [Emsigkeit]), a) v. leb. Wesen, mula tarditatis indomitae, Plin.: plenisque in rebus gerendis tarditas et procrastinatio odiosa est, Cic.: nosti hominis tarditatem et taciturnitatem, Cic. – Plur. = langsame Bewegungen, celeritates tarditatesque, Cic.: ne tarditatibus utamur in ingressu mollioribus, Cic.: regradationes siderum vel fortasse tarditates, Augustin. gen. ad litt. 2, 16. – b) v. sachl. u. abstr. Subjj., die Langsamkeit, langsame Bewegung, langsame Wirkung, langsam und schwer vor sich gehende Tätigkeit, Verzögerung, pedum, Cic.: navium, Caes.: veneni, langsame Wirkung, Tac.: aurium, Schwerhörigkeit, Plin.: so auch audientium, Plin.: sententiarum moraque rerum, Cic.: tanta fuit operis tardiras (es ging so langsam mit der Arbeit), ut etc., Cic.: tarditatem afferre bello, Cic. – insbes., der langsame, ruhige Gang der Töne u. Rede (Ggstz. cursus, der rasche Gang), tarditas modorum et gravitas canentis, Cic. de consil. suis fr. 3 Kays.: cursum contentiones magis requirunt, expositiones rerum tarditatem, Cic. or. 212. – II) übtr., die Langsamkeit, geistige Trägheit, Stumpfheit, das träumerische Wesen, ingenii, Cic.: animi, Gell.: hominum, Cic.: quid abiectius tarditate et stultitiā, Cic.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > tarditas
-
26 levitās
levitās ātis, f [1 levis], lightness: armorum, Cs.: sua, O.—Poet.: nimiā levitate caducus (flos), mobility, O.: libera, power to move, O. —Fig., light-mindedness, changeableness, fickleness, inconstancy, levity: Graecorum: quid est inconstantiā, mobilitate, levitate turpius?: mobilitas et levitas animi, Cs.: amatoriis levitatibus dediti, frivolities.—As subst n.: in levi habere, i. e. to regard as trifling, Ta.—Of speech, shallowness, superficiality: opinionis.* * *levity; lightness, mildness; fickleness; shallowness -
27 artifex
artĭfex, fĭcis, m. [ars-facio].I.Subst.A.1.. One that is master in the liberal arts (while opifex is a master in the artes sordidae; cf. ars, I. B. 1.), an artist, artificer:2.illi artifices corporis simulacra ignotis nota faciebant,
Cic. Fam. 5, 12:reponendarum (tegularum) nemo artifex (i. e. architectus) inire rationem potuit,
Liv. 42, 3:in armamentario multis talium operum (sc. tormentorum) artificibus de industriā inclusis,
id. 29, 35:ut aiunt in Graecis artificibus eos auloedos esse, qui citharoedi fieri non potuerint, sic, etc.,
Cic. Mur. 13, 29; cf. Ov. M. 11, 169 al.:artifices scaenici,
Cic. Arch. 5, 10; id. Quinct. 25; Suet. Caes. 84:artifex lignorum,
a carpenter, Vulg. 2 Reg. 5, 11; so,artifex lignarius,
ib. Isa. 44, 13:artifices lapidum,
masons, ib. 2 Reg. 5, 11:artifex aerarius,
a worker in bronze, ib. 3 Reg. 7, 14 (often thus used in Vulg. for opifex).—Also absol.:artifex,
Plaut. Am. prol. 70:multi artifices ex Graeciā venerunt,
Liv. 39, 22; so id. 5, 1; 5, 7; 5, 2; 41, 20; so Vulg. Exod. 36, 4; ib. Isa. 40, 20; ib. Act. 19, 24 et saep.—So of a charioteer, as in Gr. technitês:ne hoc gloriae artificis daretur (auriga standing just before),
Plin. 7, 53, 54, § 186.—Of a physician, Liv. 5, 3. —Of an orator or writer:Graeci dicendi artifices et doctores,
Cic. de Or. 1, 6, 23:cum contra talem artificem (sc. Hortensium oratorem) dicturus essem,
id. Quinct. 24 fin.:politus scriptor atque artifex,
id. Or. 51, 172. —Trop., a master in any thing, in doing any thing, etc.:B.artifices ad corrumpendum judicium,
Cic. Verr. 2, 5, 71:artifex callidus comparandarum voluptatum,
id. Fin. 2, 35, 116:Cotta in ambitione artifex,
Q. Cic. Petit. Cons. 12, 47:serendae in alios invidiae artifex,
Tac. H. 2, 86 al. —A maker, originator, author, contriver:II.si pulcher est hic mundus, si probus ejus artifex, etc.,
Cic. Tim. 2:cujus (civitatis) artifex et conditor (est) Deus,
Vulg. Heb. 11, 10:artifex omnium natura,
Plin. 2, 1, 1, § 3:si indocta consuetudo tam est artifex suavitatis,
id. Or. 48, 161:artificem (sc. malorum) mediis immittam Terea flammis,
Ov. M. 6, 615:vadit ad artificem dirae Polymestora caedis,
id. ib. 13, 551:sceleris infandi artifex,
Sen. Agam. 975.—Ironic.:O artificem probum!
Ter. Phorm. 2, 1, 29.—Also for a sly, cunning contriver, inventor of a thing (cf. ars, II. fin.):et mihi jam multi crudele canebant Artificis scelus,
Verg. A. 2, 125; 11, 407. —Adj.A.Act., skilled in a thing; skilful, practised, ingenious, dexterous:B.Bomilcar et per homines talis negotii artifices itinera explorat,
Sall. J. 35, 5:miles decollandi artifex,
Suet. Calig. 32:artifex faber de silvā,
Vulg. Sap. 13, 11:tam artifices saltationis,
Suet. Tit. 7.—Also of inanimate things:artifices Natura manus admovit,
Ov. M. 15, 218:Tellus artifices ne terat Osca manus,
Prop. 5, 2, 62:artifex, ut ita dicam, stilus,
Cic. Brut. 25, 95:mobilitas ignea artifex ad formanda corpora,
Plin. 6, 30, 35, § 187:vir tam artificis ingenii,
id. 8, 16, 21, § 55 al. — Poet. with inf.:venter, negatas artifex sequi voces,
Pers. prol. 11.—Pass., skilfully prepared or made, artistic, artificial, ingenious:quattuor artifices vivida signa boves,
Prop. 3, 29, 8:tantae tamque artifices argutiae,
Plin. 10, 29, 4, § 85:artifex dimicatio,
id. 8, 40, 61, § 150:motus,
Quint. 9, 4, 8:manus libratur artifici temperamento,
Plin. 12, 25, 54, §115: artifex vultus,
Pers. 5, 40:plaga,
Sol. 35 al. — Poet. of a horse, broken, trained, Ov. A. A. 3, 556. -
28 detractorius
dētractōrius, a, um, adj. [detractor], disparaging, slanderous.—Plur. as subst.: inflammat linguae mobilitas... ad detractoria, (Pseud.) August. ad Frat. Erem. 3. -
29 duplico
dū̆plĭco, āvi, ātum, 1 (u long, Verg. E. 2, 67), v. a. [duplex], to double (class.)I.Lit.:II.numerum dierum,
Cic. N. D. 1, 22; so,numerum,
id. Rep. 2, 20 (twice); Caes. B. G. 4, 36, 2; Tac. H. 2, 30:modum hastae,
Nep. Iphicr. 1 fin.:exercitum,
Cic. Att. 5, 18, 2; cf.copias,
Liv. 7, 7:fructum,
Varr. R. R. 1, 69, 1; cf.:reditum pretio,
Col. 12, 52, 2:rem,
Pers. 6, 78:stipendium legionibus in perpetuum,
Suet. Caes. 26:tributa,
id. Vesp. 16:verba,
i. e. to repeat, Cic. Or. 39, 135 (with iterare); id. Part. 6, 20 sq.; also, to form a bipartite word, to compound (e. g. androgynus):faciliore ad duplicanda verba Graeco sermone,
Liv. 27, 11.—Transf.A.(Acc. to duplex, I. B. 3.), to double, i. e. to enlarge, augment, increase:B.mobilitas duplicatur,
Lucr. 6, 337:duplicato ejus diei itinere,
Caes. B. C. 3, 76 fin.; cf.cursu,
id. ib. 3, 92, 2:et sol crescentes decedens duplicat umbras,
Verg. E. 2, 67; cf. Ov. M. 11, 550:duplicata nimbo flumina,
id. Am. 1, 9, 11:ut in dies magis magisque haec nascens de me duplicetur opinio,
Cic. Fil. Fam. 16, 21, 2: curam, Sall. Or. Cottae, p. 245 ed. Gerl.; cf. sollicitudines, Lucei. in Cic. Fam. 5, 14, 2: bellum, Sall. Fragm. ap. Serv. Verg. E. 2, 67.—In poets and in post-Aug. prose meton. (effectu pro causa), to double up, to bow, bend a person or thing: nos duplicat timos, Naev. ap. Non. p. 487 (Trag. v. 45 Rib.):C.duplicato poplite,
Verg. A. 12, 927:corpus frigore,
Val. Max. 5, 1, 1 ext.:virum dolore,
Verg. A. 11, 645; Ov. M. 6, 293; Stat. Th. 3, 89; 6, 859.—To double by dividing, to split in two, tear apart, tear (late Lat.):capillum,
Cels. 7, 7, 8:vesicam,
id. 7, 26, 2 fin. al.—Hence, * dū̆plĭcāto, adv., twice as much:degredi,
Plin. 2, 17, 14, § 76. -
30 laev
1. I.Lit. (rare):* B.plumarum,
Lucr. 3, 387; id. 4, 745:armorum,
Caes. B. G. 5, 34:nulli fruticum levitas major,
Plin. 13, 22, 42, § 123.—Transf., poet., movableness, mobility:II.Termine, post illud levitas tibi libera non est: Qua positus fueris in statione, mane,
Ov. F. 2, 673.—Trop.A.Light-mindedness, changeableness, fickleness, inconstancy, levity (freq. and class.):B.quid est inconstantiā, mobilitate, levitate turpius?
Cic. Phil. 7, 3, 9:temere assentientium,
id. Ac. 2, 38, 120:in populari ratione,
id. Brut. 27, 103:mobilitas et levitas animi,
Caes. B. G. 2, 1:ut adversas res, sic secundas immoderate ferre, levitatis est,
lightness of mind, Cic. Off. 1, 26, 90:amatoriis levitatibus dediti,
frivolities, id. Fin. 1, 18, 62:manet in rebus temere congestis levitas,
Quint. 10, 3, 17:contemnamus igitur omnis ineptias—quod enim lenius huic levitati nomen inponam,
Cic. Tusc. 1, 40, 95.—In partic., of speech, shallowness, superficialness (rare):2. I.opinionis,
Cic. N. D. 2, 17, 45.Lit. (class.):II.speculorum,
Cic. Univ. 14; id. de Or. 3, 25, 99; id. Univ. 6; Plin. 2, 3, 3, § 7:intestinorum,
slipperiness, lubricity, Cels. 4, 16; 2, 8.—Trop., of speech, smoothness, fluency, facility:Demosthenes nihil levitate Aeschini et splendore verborum cedit,
Cic. Or. 31, 110:verborum,
Quint. 10, 1, 52:effeminata,
id. 8, 3, 6. -
31 levitas
1. I.Lit. (rare):* B.plumarum,
Lucr. 3, 387; id. 4, 745:armorum,
Caes. B. G. 5, 34:nulli fruticum levitas major,
Plin. 13, 22, 42, § 123.—Transf., poet., movableness, mobility:II.Termine, post illud levitas tibi libera non est: Qua positus fueris in statione, mane,
Ov. F. 2, 673.—Trop.A.Light-mindedness, changeableness, fickleness, inconstancy, levity (freq. and class.):B.quid est inconstantiā, mobilitate, levitate turpius?
Cic. Phil. 7, 3, 9:temere assentientium,
id. Ac. 2, 38, 120:in populari ratione,
id. Brut. 27, 103:mobilitas et levitas animi,
Caes. B. G. 2, 1:ut adversas res, sic secundas immoderate ferre, levitatis est,
lightness of mind, Cic. Off. 1, 26, 90:amatoriis levitatibus dediti,
frivolities, id. Fin. 1, 18, 62:manet in rebus temere congestis levitas,
Quint. 10, 3, 17:contemnamus igitur omnis ineptias—quod enim lenius huic levitati nomen inponam,
Cic. Tusc. 1, 40, 95.—In partic., of speech, shallowness, superficialness (rare):2. I.opinionis,
Cic. N. D. 2, 17, 45.Lit. (class.):II.speculorum,
Cic. Univ. 14; id. de Or. 3, 25, 99; id. Univ. 6; Plin. 2, 3, 3, § 7:intestinorum,
slipperiness, lubricity, Cels. 4, 16; 2, 8.—Trop., of speech, smoothness, fluency, facility:Demosthenes nihil levitate Aeschini et splendore verborum cedit,
Cic. Or. 31, 110:verborum,
Quint. 10, 1, 52:effeminata,
id. 8, 3, 6. -
32 mutabilitas
mūtābĭlĭtas, ātis, f. [mutabilis], changeabieness, mutability (class.; syn.: mobilitas, inconstantia, levitas): mentis, * Cic. Tusc. 4, 35, 76; Mart. Cap. 8, § 871. -
33 palpebra
palpē̆bra, ae, f. (collat. form palpē̆brum, i, n., Non. 218, 19; Cael. Aur. Tard. 2, 1), an eyelid (usually in plur.; cf. cilium).I.Lit.:II.palpebrae sunt tegmenta oculorum... munitaeque sunt palpebrae tamquam vallo pilorum, etc.,
Cic. N. D. 2, 57, 142: ipsae palpebrae, quibus mobilitas inest, et palpitatio vocabulum tribuit, etc., Lact. Opif. Dei, 10 init.; Lucr. 4, 952:Regulum resectis palpebris vigilando necaverunt,
Cic. Pis. 19, 43; cf. Tubero ap. Gell. 6, 4, 3.—In sing., Cels. 5, 26, 23.—Transf.1.Plur., the eyelashes, Plin. 11, 37, 56, § 154; 25, 13, 99, § 156.—2.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
mobilità — {{hw}}{{mobilità}}{{/hw}}s. f. 1 Caratteristica di ciò che è mobile: la mobilità dello sguardo | Mobilità sociale, mutamento di categoria sociale | Mobilità del lavoro, spostamento di un lavoratore da un attività a un altra, da un settore all… … Enciclopedia di italiano
mobilité — [ mɔbilite ] n. f. • v. 1200; lat. mobilitas 1 ♦ Caractère de ce qui peut se mouvoir ou être mû, changer de place, de position (⇒ mobile). Mobilité d un membre, d un organe. ⇒ motilité. Personnes à mobilité réduite : handicapés physiques qui ne… … Encyclopédie Universelle
mobilitate — MOBILITÁTE, mobilităţi, s.f. 1. Capacitatea de a fi mobil (1), de a se mişca, de a şi schimba locul sau poziţia; proprietatea de a fi mişcat, deplasat. ♦ Uşurinţă în mişcări; vioiciune, degajare, naturaleţe (a mişcărilor). ♦ Capacitate a feţei de … Dicționar Român
Mobilität — Unabhängigkeit; Beweglichkeit * * * Mo|bi|li|tät 〈f. 20; unz.〉 1. = Beweglichkeit 2. 〈Bevölkerungsstat.〉 Häufigkeit des Wohnungs , Wohnsitzwechsels [<lat. mobilitas] * * * Mo|bi|li|tät, die; [lat. mobilitas, zu: mobilis, ↑ mobil] … Universal-Lexikon
ЛОКОМОБИЛЬНОСТЬ — (ново лат., от лат. locus место, и mobilitas подвижность). Способность передвигаться. Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка. Чудинов А.Н., 1910. ЛОКОМОБИЛЬНОСТЬ новолатинск., от лат. locus, место, и mobilitas, подвижность.… … Словарь иностранных слов русского языка
Mobility — Mo*bil i*ty (m[ o]*b[i^]l [i^]*t[y^]), n. [L. mobilitas: cf. F. mobilit[ e].] 1. The quality or state of being mobile; as, the mobility of a liquid, of an army, of the populace, of features, of a muscle. Sir T. Browne. [1913 Webster] 2. The mob;… … The Collaborative International Dictionary of English
Etruscan society — is mainly known through the memorial and achievemental inscriptions on monuments of Etruscan civilization, especially tombs. This information emphasizes family data. Some contractual information is also available from various sources.See under… … Wikipedia
Галлы или кельты — народность арийского происхождения; они населяли издавна Галлию, Британию, Дунайские страны, Рецию, Паннонию, Цизальпинскую Галлию и Умбрию. В V в. до Р. X. они проникли в Испанию и образовали, в соединении с иберами, народ кельтиберов. В III в.… … Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона
Галлы (кельты) — народность арийского происхождения; они населяли издавна Галлию, Британию, Дунайские страны, Рецию, Паннонию, Цизальпинскую Галлию и Умбрию. В V в. до Р. X. они проникли в Испанию и образовали, в соединении с иберами, народ кельтиберов. В III в.… … Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона
Mobilität — (lat.: mobilitas, Beweglichkeit) bezeichnet im allgemeinen die Beweglichkeit oder Bewegung, wobei der gemeinte Begriff meist mit Hilfe eines weiteren Merkmals genauer bestimmt wird. Inhaltsverzeichnis 1 Verschiedene Merkmale 2 Mobilität in der… … Deutsch Wikipedia
Mobilitätserziehung — „Verkehrsinfarkt“ Unter Mobilitätserziehung (von lat. mobilitas = Beweglichkeit, Veränderlichkeit, Ortsveränderung) wird die Erziehung von Kindern und Jugendlichen zur selbstständigen räumlichen Mobilität verstanden.[1] Mobilitätserziehung wird… … Deutsch Wikipedia