Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

mēdi

  • 21 triumpho

    triumpho, āvī, ātum, āre (triumphus), I) intr. triumphieren, einen Triumph halten, 1) eig.: iustissimo triumpho, Liv.: albis equis, Aur. Vict.: de Numantinis, Cic.: ex praetura, Cic.: so auch ex urbe, Cic.: ex Hispania, Liv.: ex Macedonia, Cic.: ex victoria sua, infolge seines S., Sen.: ex bellis transalpinis, wegen usw., Cic.: triduo, Liv. epit.: equi triumphantes, die den Triumphwagen ziehenden, Ov. – 2) übtr.: a) gleichs. triumphieren, den Sieg davontragen, amor de meo iure triumphat, Prop.: amor de vate triumphat, Ov. – b) triumphieren = frohlocken, jauchzen, froh sein, gaudio, Caes. in Cic. ep.: triumpho, si licet abscedere, Ter.: laetaris in omnium gemitu et triumphas, Cic.: triumphabo de fuga vestra, Curt. – II) tr.: 1) mit homogenem Objekt = soundso viel Triumphe triumphieren, - halten, triumphavit cum imperatoribus suis triumphos novem, Gell. 2, 11, 4. – 2) mit anderen Objekten = über jmd. od. etw. triumphieren, jmd. im Triumphe aufführen, u. allgem. (poet.) jmd. od. ein Land usw. völlig besiegen, Zenobiam, Treb. Poll.: terram, besiegen, Lact.: mortem omnibus terroribus, Lact.: Passiv, ne triumpharetur Mithridates, Tac.: proximis temporibus triumphati magis quam victi sunt, Tac.: triumphati Medi, Hor.: triumphatis Spartanis, Iustin.: triumphato Oriente, Iustin.: omnia armis Romanorum superata et a Cornelio Balbo triumphata, Plin.: Achaeos triumphandos Mummio tradidit, Aur. Vict. – aurum triumphatum, erbeutet, Ov.: u. so bos triumphatus, Ov.

    lateinisch-deutsches > triumpho

  • 22 adduco

    ad-dūco, dūxī, ductum, ere, I) etw. heran-, an sich-, nach sich hin ziehen, 1) im allg.: ramulum (Ggstz. remittere, loslassen), Ov.: parvis colla lacertis, mit den Ärmchen den Hals (der Mutter) zur Umarmung nach sich hin ziehen, Ov.: lacertum (lacertos) od. palmas, zum Ausholen an sich ziehen, ausholen mit usw., Verg. u. Ov.: pedem, an sich ziehen, aufheben, um zu treten, Ov.: ostium cellae, zuziehen, Petr. – 2) insbes.: a) straff-, scharf anziehen, spannen, togam, Sen.: lorum, Liv.: funes, Caes.: balistae et reliqua tormenta contenta atque adducta vehementius, schärfer angezogen, Cic.: habenas (die Zügel), Ggstz. remittere, Cic. (im Bilde): habenam (den Schwungriemen), Verg.: arcum, Verg.: sagittam, Verg. – b) zusammenziehen, runzeln, adducit cutem macies, Ov., sitis miseros artus, Verg. – bes. add. frontem, die Stirn in (düstere) Falten ziehen (vor Kummer, Betrübnis usw., Ggstz. remittere fr.), Sen. u. Quint.: u. so vultum ad tristitiam, Sen. – II) jmd. mit sich (als dux) an einen Ort od. zu jmd. herbei-, hinführen, - bringen, -schaffen, -holen, mitnehmen, mitbringen, begleiten, A) eig.: a) leb. Wesen: alqm intro, Plaut.: alqm eo (dahin) in conspectum populi, Liv.: alqm ad se domum, Plaut.: turbam domum, Ter.: alqm ad cenam, Plaut.: alqm secum, Ter. u. Cic.: exercitum, Cic.: copias navibus (auf Sch.), Liv.: ad aegros medi-
    ————
    cum, Cic.: gentes in Italiam, Cic.: alqm in ius od. in iudicium od. bl. alqm, vor Gericht ziehen, Cic. – insbes., zuführen, alci pueros venales ex Gallia, Cic.: alci scortum, Ter. u. Nep.: alci exercitum subsidio (zur Hilfe), Nep. – b) lebl. Objj., etw. herbei-, mitführen, -bringen, aurum secum, Liv.: tantas moles, Curt. – insbes., ein Gewässer, eine Wasserleitung herbeileiten, hinleiten, lacum fossā ad flumen, Plin. ep.: aquam, Cic.: aquam, quae vocatur Tepula, ex agro Lucullano Romam et in Capitolium, Frontin. aqu.: Virginem ab octavi lapidis diverticulo duobus milibus passuum, Plin. – B) übtr.: 1) im allg.: errat, qui ea (animalia) in exemplum hominis adducit, als Beisp. aufstellt, Sen.: quibus promulgationibus potest quis illam rationem adducere, quoniam etc., den Grund anführen, ICt. – 2) insbes.: a) in eine gewisse Lage bringen, in einen Zustand versetzen, alqm in sermonem, invidiam, vituperationem, zum Gegenstand des usw.... machen, Cic.: alqm in suspicionem alci, jmd. bei einem in V. bringen, verdächtigen, Nep.: res in extremum discrimen, Cic.: in angustias summas, Cic.: alqm in eam necessitatem, ut etc., Liv.: tuli graviter et acerbe in eum me locum adduci, ut etc., in die Lage, Alternative versetzt werde, Cic.: u. so eo adduxit eos, ut etc., Cic.: est res iam in eum locum adducta, ut etc., dahin gekommen usw., Cic. – se suumque regnum ad ultimum discrimen, sich u.
    ————
    sein Reich aufs Spiel setzen, Liv.: alqd ad effectum, zustande bringen, Liv.: nondum Myronis (signa) satis ad veritatem adducta, erreichen die Wahrheit noch nicht ganz, Cic. – b) jmd. zu einer bestimmten Tätigkeit, Gemütsstimmung, Gesinnung hinführen, bringen, bewegen, antreiben, veranlassen, bestimmen, his rebus adductus, Caes.: alqm ad misericordiam, Ter.: ad iracundiam, Cic.: ad nequitiam, verleiten, Plaut. u. Ter.: in fletum, in metum, Cic.: in consuetudinem, Caes., od. ad consuetudinem, Cic.: adduci ad suspicandum, Cic.: non facile ad credendum, sich überzeugen lassen, glauben können, Nep. – adduci in eam od. maximam spem m. folg. ut u. Konj., od. m. folg. Akk. u. Infinit. Fut., od. m. folg. Genet. Subst. u. Gerundivi, zB. in eam spem adducimur, ut nobis ea contentio... interdum non fugienda videatur, Cic.: in spem maximam et verissimam sumus adducti, hunc ipsum annum salutarem civitati fore, Cic.: eā morā in spem adductus Aulus conficiendi belli, Sall. – m. folg. ut u. Konj., adducis me, ut tibi assentiar, Cic.: u. adductus sum officio, fide, misericordiā, ut etc., Cic. – bei vorhergeh. Negat. m. folg. quin. u. Konj., nullā calamitate victus... potuit adduci, quin etc., Hirt. b.G. 8, 19, 8. – dah. adductus alqā re, durch etwas bewogen, Bruti precibus, auf Bitten des B., Cic.: mercedulā, um ärmlichen Lohn, Cic.: pudore, aus Scham, Caes. – bes. jmd. zu dem Glauben be-
    ————
    stimmen, vollst. alqm adducere, ut existimet m. folg. Acc. u. Infinit., Cic.: u. non possum adduci, ut putem, od. non adducor, ut putem, Cic., non adducor, ut credam, Liv., adduci nequeo, quin existimem, Suet., eo magis adducor, ut credam, Liv., alle m. folg. Acc. u. Infinit.: u. dah. bl. adducor m. folg. Acc. u. Infinit., Cic. (s. Wopkens Lectt. Tull. 3, 2. p. 330 ed. Hand): u. non od. vix posse adduci, ut etc., Cic.: u. ganz absol., adducor igitur et propemodum assentior, Cic. Vgl. übh. Krebs-Schmalz Antib. Aufl. 7. Bd. 1. S. 86. – c) einen Zustand herbeiführen, febres, sitim, Hor.: taedium vini, Plin. – Archaist. Imperat. adduce, Plaut. asin. 355; Stich. 151. Ter. Phorm. 309 Fl. (Umpf. adduc): synk. Perf. adduxti, Ter. heaut. 819. – synk. Infin. adduxe, Plaut. rud. 1047. – paragog. Infin. Praes. Pass. adducier, Plaut. Bacch. 112.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > adduco

  • 23 Media

    1. Mēdia, s. Medi.
    ————————
    2. Mēdīa, s. Medea.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Media

  • 24 Medicus

    2. Mēdicus, a, um, s. Medi.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Medicus

  • 25 medius

    medius, a, um (altind. mádhya-h, griech. μέσσος, μέσος, gotisch midjis, ahd. mitti = nhd. mitten), I) der mittlere, mittelste, der in der Mitte befindliche, -gelegene, u. partitiv, mitten an, auf, in usw., in der Mitte von u. dgl. (Ggstz. summus u. infimus oder imus, od. primus u. extremus, postremus, od. oriens u. cadens u. dgl.), A) eig.: 1) v. Raume: a) im allg.: in triclinio medio... in summo... in imo, Sall. fr.: versus aeque prima et media et extrema pars extenditur, Cic. – unguis, Iuven.: digitus, Quint. (ders. bl. medius, Gromat. vet. 371, 26). – v. Pers., mediam locavit, gab ihr den mittleren Platz, Verg. – medius mundi od. terrae locus, Mittelpunkt, Cic. – mit Genet. partit., eligere locum earum regionum medium, Caes.: ut aliquem locum medium utriusque colloquio diceret, Caes. – v. Pers., medius omnium rex erat, Liv. – m. Abl. der Entfernung, Megara media Corintho Athenisque urbs, Vell.: si medius Polluce et Castore ponar, Ov. – m. inter u. Akk., media inter utraque (sc. Africam et Galliam), von Hispanien, Iustin.: (populus) Romanus medius inter Latium et Tuscos quasi in quodam bivio collocatus, Flor.: v. Pers., rapite sublimem foras; facite inter terram et caelum ut medius sit, Plaut. – u. dafür poet. mit dopp. Genet., medium caeli terraeque per aëra vecta est, Ov.: qui locus est iuguli medius summique lacerti, Ov. – m. ex u. Abl.,
    ————
    v. Pers., ne medius ex tribus (auf dem Speisesofa) Iugurtha foret, Sall. – mit dem Nbbgr. des Trennenden, quā (wo) medius liquor secernit Europen ab Afro, Hor.
    b) partitiv = mitten, in der Mitte, α) übh.: telam medium accensum mittere, Liv. – per media hostium tela, mitten durch die G., Liv.: medios in hostes, mitten in usw., Sall.: arida loca medii itineris, in der Mitte des Wegs, Iustin. – in medio foro, mitten auf usw., Cic.: in medio colle, Caes. – medio oppido fluere, in der Mitte der Stadt (deshalb noch nicht gerade im Mittelpunkte), Liv.: ponere in media via, Phaedr.: via... medio est altissima caelo, Ov. – a medio spatio, Caes.: ex medio monte, Sall.: ex medio itinere, Caes. – übtr. auf die Pers. (s. die Auslgg. zu Verg. georg. 4, 436; Aen. 7, 169), considit scopulo medius, mitten auf dem Felsen, Verg.: in ferarum concilio medius sedebat, Ov. – medium alqm arripere, Ter., od. complecti, in der Mitte, um den Leib, Ter. u. Liv. (s. Fabri Liv. 23, 9, 9). – β) ex media alqa re, v. dem, was mitten aus etw. herausgenommen so recht eigentlich dazu gehört, alteri sunt e mediis Caesaris partibus, Cic.: hoc e medio est iure civili, Cic.; vgl. Fabri Sall. orat. Licin. 8. Beier Cic. de off. 1, 63.
    c) subst., medium, iī, n., die Mitte, aa) der mittlere-, innere Raum, der Mittelpunkt, utrique imperatores in medium exeunt (treten in die Mitte vor);
    ————
    extra turbam ordinum colloquuntur simul, Plaut.: in medio aedium od. bl. medio aedium, Liv.: medio Capitolini montis, Tac.: poet. mit dopp. Genet., nocte volat medio caeli terraeque, zwischen Himmel und Erde, Verg. – v. Mittelpunkte, medium ferire, Cic.: in medium caestus proicere, Verg.: in medium vergere, Cic.: id autem medium infimum in sphaera est, Cic.: vom Mitteltreffen, Zentrum des Heeres, in agmine in primis modo, modo in postremis, saepe in medio adesse, Sall.: auxilia regum pro cornibus, medio sextam legionem constituit, Tac. – Insbes.: α) als Punkt, wohin alle ihr Gepäck usw. werfen, in medium oder (selten) in medio conicere sarcinas, Liv. (s. Drak. Liv. 10, 36, 1); – od. um den sich alle scharen, alqm in medium accipere, in ihre Mitte nehmen (um ihn zu decken, zu schützen), Liv. (s. Drak. u. Fabri Liv. 21, 46, 9); – od. auf den man feindlich von allen Seiten losgeht, utrimque hostem invehi nuntiatur. Diu in medio caesi milites, wurden die in die Mitte genommenen niedergehauen, Liv. – β) als Punkt, wo etwas als Kampfpreis so niedergelegt wird, daß jeder Preisbewerber es sehen und dazu gelangen kann, in medio palma est posita, jeder kann den Preis erringen, Ter. – ebenso als Gewinn für die Spielenden, in singulos talos singulos denarios in medium conferebat (setzte), quos tollebat universos, qui etc., Suet. – od. als Gemeingut, gemeinschaftliche Kasse usw., an
    ————
    dem alle teilhaben, das allen zu Gebote steht, zuteil werden kann, zugänglich ist, nach dem alle zulangen können, bona interfectorum in medium cedant, mögen Gemeingut werden, Tac.: in medium quaerere, zu gemeinschaftlichem Gebrauche, Verg.: discenda in medium dare, allgemein zugänglich machen, zum besten geben, Ov.: obscenas voluptates faciles, communes, in medio sitas dicunt, seien leicht erreichbar, jedermann zugänglich, könnten allen zuteil werden, Cic.: u. so laus in medio sita, Tac. dial.: velut in medio posita, als Gemeingut, wovon jeder nehmen könne, Curt.: u. so in medio posita, das allen zu Gebote Stehende, an der Hand Liegende, Hor.: u. ubi in medio praeda administrantibus esset, die nur zugreifen dürften, um die Beute an sich zu reißen, Liv. – u. so in medium afferre communes utilitates, Cic.: in m. conferre laudes, jeder für alle Ruhm erwerben (Ggstz. ex communi ad se trahere), Liv.: in medium referre ad vacuas aures, Ov.: in medium consulere, fürs Gemeinwohl, allgemeine Beste, Ter., Liv. u.a. (s. Ruhnken Ter. Andr. 3, 3, 16 u. die Auslgg. zu Liv. 24, 22, 15). – u. bei den Juristen als »Gesamtmasse« eines gemeinschaftlichen Vermögens, »Erbmasse« u. dgl., in medium conferre, ICt.: in medium venire, in die Masse fließen, ICt.: e medio deducere, ICt.: ex medio sumere, ferre, ICt. – γ) als Punkt, wo, umgeben vom Volke, vor Gericht die Parteien, Zeu-
    ————
    gen (zur Vernehmung) stehen, die Akten u. dgl. zur Einsicht vorliegen, mater virginis est in medio (ist da, frage sie), ipsa virgo, res ipsa; hic Geta praeterea, Ter.: veniant in m., mögen öffentlich (vor Gericht) auftreten, Cic.: tabulae sunt in medio, liegen (zu jedermanns Einsicht) vor, Cic.: removere e medio litteras, beiseite schaffen, Cic. – dah. v. strittigen Gegenständen, rem in medium vocare, vor ihr Gericht ziehen, Cic.: et regni crimen in medio (erit), wird vorliegen, Liv.: ego vero, si (regni crimen) in medio ponitur (in Frage gestellt wird, wem die Schuld beizulegen sei), non agnosco, Liv.: alqd in medio relinquere, unentschieden lassen, Cic.: ebenso (wie το μέσον θειναι) in medium relinquere, Claud. Quadrig. fr. u. Tac. – u. übtr. v. Auftreten der Parteien, prima veniat in medium Epicuri ratio, zuerst möge auftreten, Cic. – δ) als freier Raum, freie Straße, wo sich das Publikum einfindet, die Öffentlichkeit, ubi tabernis apertis omnia in medio vidit, alles (alle Waren) auf offener Straße ausgelegt sieht, Liv. – in medium procedere, öffentlich erscheinen, auftreten, Plaut.; übtr., loci in medium procedent, werden sich gleichs. deinem Blicke darbieten, Cic. – de medio recedere, aus dem Wege-, beiseite gehen, Raum geben, Cic. – aber e medio excedere, sich (aus der großen Welt) zurückziehen, Ter.: dass. secedere seque e medio amovere, Suet.: u. e medio discedere, sich verbergen, Suet.:
    ————
    emphat., e medio excedere od. abire, aus der Welt gehen, sterben, Ter.: u. alqm tollere de medio, aus dem Wege räumen, ermorden, Cic. – hoc deliberantium genus pellatur e medio, fort mit usw., Cic. – rem in medium proferre, etwas davon verlauten lassen, Cic. – in medium conferre, der Öffentlichkeit übergeben, Liv.: in medium vacuas referre ad aures, allgemein zum besten geben, Ov.: in medium dare, der Öffentlichkeit übergeben, verraten, Lucr.: aber omnia in medium dare discenda, alles zum Lernen darbieten, seinen Schülern zum besten geben, Ov.: dah. e medio = aus dem großen Publikum, ex medio res arcessit comoedia, Hor.: verba e medio, Ov.: vollst., verba e medio sumpta, Quint.: u. bl. e medio sumpta, Hor. u. Amm.: verba iacentia tollere e medio, Cic. – u. dah.: ε) in medio = sub divo, unter freiem Himmel, im Freien, Pallad. 1, 35, 12. – bb) der mittlere Teil, ovi medium, der Dotter, Apic. 9, 416.
    2) v. der Zeit: a) die mittlere, die dazwischenliegende = verflossene, α) übh.: ultimi temporis recordatione, proximi memoriā medium illud tristissimum tempus... ex animo excĭdere, Cic.: longa fuit medii mora temporis, der Zwischenzeit, Ov.: u. so oft m. tempus, Ov. u. Suet.: unum quasi comperendinatus medium diem fuisse, noch einen Tag Frist dazwischen hatte, Cic. – medio tempore, in der Zwischenzeit, mittlerweile, Suet. u. Iustin.: so medio temporis
    ————
    spatio, Suet.: mediis diebus, in den Zwischentagen, Liv.: mediis horis, Eutr. – poet. u. nachaug., medium esse = intercedere, dazwischen sein, -fallen, -verfließen, mit folg. et, zB. mediumque fuit breve tempus, et orsa est Leucothoë, Ov.: exiguum temporis medium, et etc., Plin. ep.: una dies m. est, et etc., Ov.. una nox m. erat, et etc., Prop. – β) insbes. v. Alter, das mittlere, m. aetas (Ggstz. aetas primae iuventae u. senectus, od. puer u. iuvenis), Plaut., Cic., Colum. u. o.: constans aetas, quae media dicitur, Cic.: v. Lebl., Falernum (vinum) nec in novitate, nec in nimia vetustate corpori salubre est. Media eius aetas a quindecimo anno incipit, Plin. – übtr. auf die Pers. od. Sache, in den mittleren Jahren stehend, uxor, Plaut.: quemcumque vis occupa, adulescentem, senem, medium, Sen.: Aeglen maximam natu appellavit, mediam Euphrosynen, tertiam Thalian, Sen.: v. Lebl., vinum novum, vetus, medium (weder zu jung, noch zu alt), Varro fr.
    b) partitiv, mitten in usw., in der Mitte, Mitt-, α) übh. v. Tage, aestas erat mediusque dies, die Zeit um Mittag, Ov.: in medios dormire dies, mitten in den T. hinein, Hor.: de medio potare die, vom hellen Mittag an, Hor.: medio die (Ggstz. ortu obituque), Ov.: u. übtr., m. dies, Mittag = Süden, stabula ad medium conversa diem, Verg.: occidens Zephyros, Austros medius dies mittit, Apul.; vgl. media ab regione diei,
    ————
    Lucr. – v. der Nacht, mediā nocte, Suet.: ad mediam noctem, Suet. – v. den Jahreszeiten, medium erat tempus sementis, es war mitten in der Zeit der Aussaat, Flor.: extremā hieme... ineunte vere... mediā aestate, Cic.: aestu medio, aestibus mediis, frigoribus mediis, Verg. – übtr., v. der Pers., duorum fratrum aetatibus medius interiectus, dem Alter nach mitten zwischen den beiden Br. stehend, Cic.: in mediis (illis), mitten unter ihnen, Verg. – β) von dem, was mitten im Gange ist, mitten in od. auf usw., medium iam classe tenebat iter, war im vollen Laufe, Verg.: in honore deûm medio, Verg.: medio sermone, Verg.: in media pace, Sen. de ira 2, 2, 6; ep. 18, 6 u. 91, 5. Curt. 8, 10 (36), 17.
    c) subst., medium, iī, n., die Mitte, die mittlere Zeit, iam diei medium erat, Liv.: noctis erat medium, Ov.: per medium diei, Tac.: medio diei, Tac. (s. Heräus Tac. hist. 1, 62, 7): medio noctis, Iustin.: medio temporis, in der Zwischenzeit, mittlerweile (διὰ μέσον), Tac.: so auch in medium, mittlerweile, indessen, Apic. 3, 63. – nec longum in medio tempus, cum etc., kurze Zeit verstrich dazwischen, als usw., Verg. Aen. 9, 395 (vgl. oben no. 2, a, α mediumque fuit breve tempus, et etc.).
    B) bildl.: 1) zwischen zwei Extremen als drittes in der Mitte stehend, -schwebend, sich in der Mitte haltend, a) im allg.: cum inter pacem et bellum medi-
    ————
    um nihil intersit, Cic.: u. dafür poet m. dopp. Genet., si quid medium mortis fugaeque, Ov. – multitudo aut servit humiliter aut superbe dominatur; libertatem, quae media est, nec spernere modice nec habere sciunt, Liv. – v. der Rede, m. dicendi genus, Quint. u. (Ggstz. uber u. gracile) Gell.: tum graves sumus, tum subtiles, tum medium quiddam tenemus, Cic.: u. übtr., v. Redner, alii (oratores) graves, alii subtiles, alii eis interiecti et tamquam medii, Cic. – in der Philos., der mittlere, von dem, was weder lobens- noch tadelnswert ist, weder gut noch böse, m. officium, Cic. (s. bes. Cic. de off. 1, 16; de fin. 3, 58): alia interiecta et media u. media illa, Mitteldinge, Cic.: mediae artes, Quint.: subst., minora quaeque sunt ex mediis, Quint. b) den Ansichten u. dem Verhalten nach = zwischen zwei Ansichten oder Parteien die Mitte haltend, einen Mittelweg einschlagend, media consilii via, Liv.: ex quibus partim tecum sentiebant, partim medium quendam cursum tenebant, Cic.: mediis consiliis stare, Liv.: m. oratio, m. sententia, Liv.: medium quiddam tenere, einen Mittelweg einschlagen, Plin. ep. – mit inter u. Akk., quod medium inter aequum et utile erat, decreverunt, Liv. – subst., media sequi, einen Mittelweg einschlagen, Tac.: mediis copulare concordiam, durch vermittelnde Maßregeln, durch Entgegenkommen, Liv. – übtr. auf die Pers., medium se gerere, parteilos sich in der Mitte halten,
    ————
    Liv.: agebat medium (er schlug einen Mittelweg ein), plurima dissimulans, aliqua inhibens, Vell.: aliis notantibus praefectum, aliis praemia decernentibus, mediis... dicentibus, Liv. – oder = sich neutral verhaltend, unparteiisch, neutral, utra castra (sc. sequar)? Media tollit Antonius, Cic. – u. übtr. auf die Pers., pacem utrique parti, ut medios deceat amicos, optent, Liv.: tamquam medios, nec in alterius favorem inclinatos, miserat rex, Liv.: medios et neutrius partis, Suet.: de mediis et neutram partem sequentibus, Suet.: qui se medium esse vult, Cic.: medios esse iam non licebit, Cic.: Eumenes in eo bello medius erat animo, Vell.: Macedonico bello medium agere, neutral bleiben, Liv. epit. – u. mit dem Nbbgr. des Unentschiedenen, Unbestimmtenunbestimmt, unentschieden, zweideutig, responsum, zwischen Ja u. Nein in der Mitte schwebend, Liv.: vocabula, gleichsam mitteldeutig, zweideutig, Gell.: medius ambiguusque sermo, Plin. ep.: sed haec quoque media relinquamus, Vopisc.: subst., ad Varum media scriptitabat, Tac. – übtr. auf die Pers., se dubium mediumque partibus praestitit, Vell.: medii inter duos exspectavere fortunam, Flor.
    c) dem Grade od. Maße nach zwischen dem Hohen u. Niederen, Ausgezeichneten und ganz Schlechten in der Mitte stehend, gewöhnlich, ziemlich, mäßig, mittelmäßig, media bella, Liv.: ipsi me-
    ————
    dium ingenium, magis extra vitium, quam cum virtutibus, Tac.: gratia non media, nicht gewöhnliche, ungemeine, Liv.: uxorum fides summa, libertorum media, servorum aliqua, filiorum nulla, Vell.: nihil medium, sed immensa omnia volvere animo, Liv.: pauca ille mediis sermonibus locutus, mit gewöhnlichen Worten, Ov. – übtr. auf die Pers., innocentiā eximius, sanctitate praecipuus, eloquentiā medius, Vell.: m. plebs, das gewöhnliche Volk, der gemeine Mann, Ov.: u. so m. vulgus, Ov.
    2) vermittelnd zwischen zwei Extremen stehend, a) nach beiden Seiten hinüberspielend, zu beidem geneigt, -befähigt, eine Mischung von beidem u. dgl., medium erat in Anco ingenium, et Numae et Romuli memor, Liv.: übtr. auf die Pers., multus in eo proelio Caesar fuit mediusque inter imperatorem et militem, Flor.: u. dafür poet. mit dopp. Genet., pacis eras mediusque belli, zu Frieden u. Krieg gleich befähigt, Hor.
    b) tätig als Mittler eingreifend, vermittelnd, hilfreich, der Vermittler, media quaedam manus, Quint.: medio Pompei capite, Flor. – v. der Pers., medium se offert, Verg.: mediis dis, Ov.: u. poet mit dopp. Genet., medius fratris sui maestaeque sororis, Ov. Vgl. übh. Drak. Sil. 16, 222. Juret. Symm. epist. 4, 51. Gronovii Obss. in Eccl. 13.
    3) störend zwischen eine Handlung tretend od.
    ————
    entzweiend zwischen zwei Personen tretend, ne medius occurrere possit, störend zur Unzeit erscheinen könne, Verg.: quos inter medius venit furor, Haß entzweite sie beide, Verg.
    II) (wie μέσος) übtr., weil die Mitte jeden Körper in zwei Hälften teilt = dimidius, halb, zur Hälfte (Ggstz. totus), mediā plus parte, Ov.: media Minerva, das Brustbild, die Büste der M., Iuven.: m. scrupulum croci, Pallad.: aurum coronarium Italicis totum, medium provincialibus reddidit, Capit.: quod (oculus) convexus mediusque quacumque cernatur, Plin.: Nepa (sidus) medius occĭdit (Ggstz. totus apparet), Colum. – subst., medium, iī, n., die Hälfte, in itineris medio, Eutr.: scillae medium conterunt cum aqua, Varro.: scrobem ad medium completo, Colum.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > medius

  • 26 Medus

    1. Mēdus, ī, m. (Μηδος), s. Medi.
    ————————
    2. Mēdus, ī, m. (Μηδος), I) ein Fluß in Persien, linker Zufluß des Araxes, j. Polwar, Curt. 5, 4 (13), 7. – poet adi., Medum flumen, Hor. carm. 2, 9, 21. – II) Sohn der Medea, als Stoff einer Tragödie des Pakuvius, Cic. de off. 1, 114.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Medus

  • 27 triumpho

    triumpho, āvī, ātum, āre (triumphus), I) intr. triumphieren, einen Triumph halten, 1) eig.: iustissimo triumpho, Liv.: albis equis, Aur. Vict.: de Numantinis, Cic.: ex praetura, Cic.: so auch ex urbe, Cic.: ex Hispania, Liv.: ex Macedonia, Cic.: ex victoria sua, infolge seines S., Sen.: ex bellis transalpinis, wegen usw., Cic.: triduo, Liv. epit.: equi triumphantes, die den Triumphwagen ziehenden, Ov. – 2) übtr.: a) gleichs. triumphieren, den Sieg davontragen, amor de meo iure triumphat, Prop.: amor de vate triumphat, Ov. – b) triumphieren = frohlocken, jauchzen, froh sein, gaudio, Caes. in Cic. ep.: triumpho, si licet abscedere, Ter.: laetaris in omnium gemitu et triumphas, Cic.: triumphabo de fuga vestra, Curt. – II) tr.: 1) mit homogenem Objekt = soundso viel Triumphe triumphieren, - halten, triumphavit cum imperatoribus suis triumphos novem, Gell. 2, 11, 4. – 2) mit anderen Objekten = über jmd. od. etw. triumphieren, jmd. im Triumphe aufführen, u. allgem. (poet.) jmd. od. ein Land usw. völlig besiegen, Zenobiam, Treb. Poll.: terram, besiegen, Lact.: mortem omnibus terroribus, Lact.: Passiv, ne triumpharetur Mithridates, Tac.: proximis temporibus triumphati magis quam victi sunt, Tac.: triumphati Medi, Hor.: triumphatis Spartanis, Iustin.: triumphato Oriente, Iustin.: omnia armis Romanorum superata et a Cornelio
    ————
    Balbo triumphata, Plin.: Achaeos triumphandos Mummio tradidit, Aur. Vict. – aurum triumphatum, erbeutet, Ov.: u. so bos triumphatus, Ov.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > triumpho

  • 28 decōrus

        decōrus adj.    [decor], becoming, fitting, seemly, proper, suitable, decorous: color deo: virginitati, L.: ad ornatum: decorus est senis sermo: silentium, H.: Dulce et decorum est pro patria mori, H.: decorum erat ipsis capessere pugnam, L.— Ornamented, adorned, fine, beautiful, handsome: aedes, H.: galeae ensesque, V.: arma, S.: palaestra, noble, skilful, H.: ductores ostro, V.: Medi pharetrā, H.: dea formā, O.
    * * *
    decora -um, decorior -or -us, decorissimus -a -um ADJ
    beautiful/good looking/handsome/comely; adorned; graceful/elegant (non-visual); honorable, noble; glorious, decorated; decorous, proper, decent, fitting

    Latin-English dictionary > decōrus

  • 29 medium

        medium ī, n    [medius].—In space, the middle, midst, centre, interval, intervening space: in medio aedium sedens, L.: in agmine in medio adesse, S.: medio viae ponere, L.: medio stans hostia ad aram, V.: medio tutissimus ibis, O.: in medium sarcinas coniciunt, L.: Horum unum ad medium Transadigit (hasta), through the middle, V.—Of time: iam diei medium erat, the middle, L.: Nec longum in medio tempus, cum, etc., interval, V.— The midst, public, community: in medio omnibus Palma est posita, qui, etc., open to all, T.: rem totam in medio ponere, publicly: dicendi ratio in medio posita<*> open to all: Transvolat in medio posita, what is obvious, H.: rem in medium proferre, publish: rem in medium vocare coeperunt, before the public. in medio relinquere, leave undecided: cum iacentia (verba) sustulimus e medio, adopt common words: ex medio res arcessit comoedia, common life, H.: removendae de medio litterae, done away with: hominem de medio tolli posse, be put out of the way: e medio excessit, is dead, T.: tollite lumen E medio, Iu.: recede de medio, go away: in medio esse, be present, T.: venient in medium, come forward: consulere in medium, for the general good, V.: in medium quaerebant, to supply the wants of all, V.: laudem in medium conferentes, ascribing to the whole body (of magistrates), L.: In medium discenda dabat, for all to learn, O.—Fig., a mean, middle course: medium ferire, i. e. strike out a middle theory: mediis copulare concordiam, by a compromise, L.: Virtus est medium vitiorum, H.— Plur, a moderate fortune, middling circumstances: intactu invidiā media sunt, L.
    * * *
    middle, center; medium, mean; midst, community, public; publicity

    Latin-English dictionary > medium

  • 30 re-vocō

        re-vocō āvī, ātus, āre,    to call again, call back, recall: Exclusit; revocat; redeam? H.: de medi<*> cursu rei p. voce revocatus: revocatus de exsilio, L.: Caesar in Italiam revocabatur, Cs.—Of troops, to call back, recall, call off, withdraw: legiones revocari atque itinere resistere iubet, Cs.: quae receptui canunt, ut eos etiam revocent: tardius revocati proelio excesserant, S.: equites, Cs.: ab opere legiones, Cs.: consul ab revocando ad incitandos versus milites, L.; cf. fluctūs et flumina signo dato, O.—Of a player or declaimer, to call back, recall, encore: Livius saepius revocatus, L.: hunc vidi revocatum eandem rem dicere: primos trīs versūs, to encore: miliens revocatum est.—To recall to life, revive, bring back: revocatus a morte, V.: gelidos artūs in vivum calorem, O.—To summon again: hominem populus revocat, i. e. prosecute anew: si revocemur in suffragium, are called to vote again, L.—To summon in turn: unde tu me vocasti, inde ibi ego te revoco, i. e. I answer by demanding that you leave (the estate).—To ask again, invite in return: domum suam istum vocabat qui neque revocaturus esset: volpem, Ph.— To draw back, withdraw, turn back: revocata (Lumina) rursus eodem Retuleram, O.: cupidas manūs, O.: pedem ab alto, V.—Fig., to call back, recall, resume, renew, regain, recover: dies revocandae libertatis: et virīs et corpus amisi: sed, facile illa revocabo, will recover: (studia) remissa temporibus: quod, utcunque praetermissum, revocari non posset, L.: veteres artīs, H.: exordia pugnae, i. e. recall to mind, V.: ductores, revocato a sanguine Teucri, i. e. the restored race, V.—To recall, check, control: in vitibus revocantur ea, quae, etc., i. e. are pruned: vinolenti revocant se interdum, bethink themselves.—To recall, withdraw, divert, turn away: revocare se non poterat familiaritate implicatus, could not withdraw: quos spes praedandi ab agriculturā revocabat, Cs.: te a turpitudine: animum ab irā, O.: me ad pristina studia: se ad industriam.—To recall, divert, turn, bring: disceptationem ab rege ad Romanos, L.: ad quae me exempla revocas: comitiis tot civitatum unam in domum revocatis, i. e. crowded: ad spem consulatūs in partem revocandam aspirare, to bring over to themselves (of the plebs), L.—To apply, reduce, refer, subject, submit: omnia ad suam potentiam revocantis esse sententiam: revocata res ad populum est, L.: illa de urbis situ ad rationem: rem ad illam rationem.—To recall, revoke, retract, cancel, undo: libertatem, i. e. to enslave again, Ta.: si facta mihi revocare liceret, O.

    Latin-English dictionary > re-vocō

  • 31 anima

    ănĭma, ae, f. ( gen. animāï, Lucr. 1, 112; 3, 150 et saep.; cf. Neue, Formenl. I. p. 12; Lachm. ad Lucr. 1, 29; dat. and abl. plur. regul. animis, Cic. Fam. 14, 14; Lact. Inst. 6, 20, 19; 7, 2, 1; Arn. 2, 18; 2, 30; 2, 33; Aug. Civ. Dei, 13, 18; 13, 19; id. Ver. Relig. 22, 43:

    animabus, only in eccl. and later Lat.,

    Vulg. Exod. 30, 12; ib. Psa. 77, 18; ib. Matt. 11, 29; ib. Heb. 13, 17 et saep.; Tert. adv. Marc. 4, 34; id. Anim. 33 al.; Aug. Civ. Dei, 19, 23; Prud. c. Symm. 1, 531; Aus. Rer. Odyss. 11; Serv. ad Verg. A. 6, 136 al.; Neue, Formenl. I. p. 29) [v. animus], pr. that which blows or breathes; hence,
    I.
    Lit., air, a current of air, a breeze, wind (mostly poet.):

    ne quid animae forte amittat dormiens,

    Plaut. Aul. 2, 4, 23 sq.: vela ventorum animae immittere, Att. ap. Non. p. 234, 9 (Trag. Rel. p. 137 Rib.):

    aurarum leves animae,

    Lucr. 5, 236:

    prece quaesit Ventorum pavidus paces animasque secundas,

    he anxiously implores a lull in the winds and a favoring breeze, id. 5, 1229:

    impellunt animae lintea,

    Hor. C. 4, 12, 2:

    Ne dubites quin haec animaï turbida sit vis,

    Lucr. 6, 693: Quantum ignes animaeque [p. 121] valent (of the wind in the workshop of Vulcan), Verg. A. 8, 403.—Also of a flame of fire (blowing like the air): noctilucam tollo, ad focum fero, inflo; anima reviviscit, Varr. ap. Non. p. 234, 5.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., the air, as an element, like fire, water, and earth (mostly poet.): aqua, terra, anima et sol, Enn. ap. Varr. R. R. 1, 4, 1:

    qui quattuor ex rebus posse omnia rentur, Ex igni, terrā atque animā, procrescere et imbri,

    Lucr. 1, 715:

    ut, quem ad modum ignis animae, sic anima aquae, quodque anima aquae, id aqua terrae proportione redderet. Earum quattuor rerum etc.,

    Cic. Tim. 5:

    utrum (animus) sit ignis, an anima, an sanguis,

    id. Ac. 2, 39, 124:

    si anima est (animus), fortasse dissipabitur,

    id. Tusc. 1, 1, 24; 1, 25, 6:

    si deus aut anima aut ignis est, idem est animus hominis,

    id. ib. 1, 26, 65:

    animus ex inflammatā animā constat, ut potissimum videri video Panaetio,

    id. ib. 1, 18, 42:

    Semina terrarumque animaeque,

    Verg. E. 6, 32.—
    B.
    The air inhaled and exhaled, breath (concr.); while spiritus denotes orig. breathing (abstr.; very freq. in prose and poetry); cf. Cic. N. D. 2, 54, 136:

    excipiat animam eam, quae ducta sit spiritu,

    Plaut. As. 5, 2, 44:

    animam compressi, aurem admovi,

    Ter. Phorm. 5, 6, 28 Ruhnk.:

    animam recipe,

    take breath, id. Ad. 3, 2, 26:

    cum spiritus ejus (sc. Demosthenis) esset angustior, tantum continendā animā in dicendo est assecutus, ut, etc.,

    Cic. de Or. 1, 61, 261:

    ne circuitus ipse verborum sit longior quam vires atque anima patiatur,

    id. ib. 3, 49, 191; 3, 46, 181; id. N. D. 2, 54, 136: fetida anima nasum oppugnat, Titin. ap. Non. p. 233, 5 (Com. Rel. p. 136 Rib.); Caecil. ib. 9:

    qui non modo animum integrum, sed ne animam quidem puram conservare potuisset,

    Cic. Verr. 2, 3, 58: animas et olentia Medi Ora fovent illo, with this the Medes correct their breath, etc., Verg. G. 2, 134:

    respiramen iterque Eripiunt animae,

    Ov. M. 12, 143; cf. id. F. 1, 425:

    animae gravitas,

    bad smell of the breath, Plin. 20, 9, 35, § 91; cf. id. 11, 37, 72, § 188; 22, 25, 64, § 132 al.:

    artavit clusitque animam,

    Luc. 4, 370; so Tac. A. 6, 50:

    spes illorum abominatio animae,

    Vulg. Job, 11, 20.—Of breath exhaled:

    inspirant graves animas,

    Ov. M. 4, 498.— Of the air breathed into a musical instrument, a breath of air, Varr. ap. Non. p. 233. 13.—Since air is a necessary condition of life,
    C.
    1.. The vital principle, the breath of life:

    animus est, quo sapimus, anima, quā vivimus,

    Non. p. 426, 27 (hence anima denotes the animal principle of life, in distinction from animus, the spiritual, reasoning, willing principle; very freq. in Lucr. and class.): Mater est terra, ea parit corpus, animam aether adjugat, Pac. ap. Non. p. 75, 11 (Trag. Rel. p. 88 Rib.):

    tunc cum primis ratione sagaci, Unde anima atque animi constet natura, videndum,

    whence spring life and the nature of the mind, Lucr. 1, 131; 3, 158 sq.; so id. 3, 417 sq.; 3, 565; 3, 705; 2, 950; 4, 922; 4, 944; 4, 959; 6, 798; 6, 1223;

    6, 1233 et saep.: deus totus est sensuus, totus visuus, totus audituus, totus animae, totus animi, totus sui,

    Plin. 2, 7, 5, § 14 Jan:

    quaedam (animantia) animum habent, quaedam tantum animam,

    Sen. Ep. 58:

    anima omnis carnis in sanguine est,

    Vulg. Lev. 17, 14 al. —Hence,
    2.
    In gen., life:

    cum anima corpus liquerit,

    Att. Trag. Rel. p. 214 Rib.:

    Animae pauxillulum in me habet,

    Naev. Com. Rel. p. 14 Rib.: Date ferrum, quī me animā privem, Enn. ap. Non. p. 474, 31 (Trag. Rel. p. 37 Rib.): me dicabo atque animam devōvo (i. e. devovero) hostibus, Att. ap. Non. p. 98, 12 (Trag. Rel. p. 283 Rib.):

    conficit animam vis volneris,

    Att. Trag. Rel. p. 209 Rib.:

    adimere animam,

    Plaut. Mil. 3, 1, 137; so id. Men. 5, 5, 7:

    exstinguere,

    Ter. Ad. 3, 2, 16:

    relinquere,

    id. ib. 3, 4, 52:

    edere,

    Cic. Sest. 38:

    de vestrā vitā, de conjugum vestrarum ac liberorum animā judicandum est,

    id. Cat. 4, 9, 18:

    si tibi omnia sua praeter animam tradidit,

    id. Rosc. Am. 50:

    libertas et anima nostra in dubio est,

    Sall. C. 52, 6:

    pauci, quibus relicta est anima, clausi in tenebris, etc.,

    id. J. 14, 15; cf.

    retinere,

    id. ib. 31, 20:

    de manu viri et fratris ejus requiram animam hominis,

    Vulg. Gen. 9, 5; ib. Matt. 2, 20; ib. 1 Cor. 14, 7:

    animam agere,

    to give up the ghost, to die, Cic. Tusc. 1, 9, 19;

    so also efflare,

    to expire, id. ib.; id. Mil. 18 fin.; Suet. Aug. 99; so,

    exhalare,

    Ov. M. 15, 528; and, exspirare, id. ib. 5, 106 (cf. in Gr. thumon apopneein, psuchên ekpneein, bion apopsuchein, etc.):

    deponere,

    Nep. Hann. 1, 3:

    ponere,

    Vulg. Joan. 10, 17; 13, 27:

    amittere,

    Lucr. 6, 1233:

    emittere,

    Nep. Epam. 9, 3 Br. (so in Gr. aphienai tên psuchên):

    proicere,

    Verg. A. 6, 436:

    purpuream vomit ille animam, said of a wounded man,

    id. ib. 9, 349.—In Vulg. Matt. 16, 25 and 26, anima in v. 25 seems to pass to the higher meaning, soul, (cf. infra, II. D.) in v. 26, as hê psuchê in the original also can do.— Poet.:

    anima amphorae,

    the fumes of wine, Phaedr. 3, 1: Ni ego illi puteo, si occepso, animam omnem intertraxero, draw up all the life of that well, i. e. draw it dry, Plaut. Am. 2, 2, 41.— Trop.:

    corpus imperii unius praesidis nutu, quasi animā et mente, regeretur,

    Flor. 4, 3:

    accentus quasi anima vocis est,

    Pompon. p. 67 Lind.—Prov.: animam debere, to owe life itself, of one deeply in debt:

    quid si animam debet?

    Ter. Phorm. 4, 3, 56 (Graecum proverbium: kai autên tên psuchên opheilei, Don.).—Metaph., applied to plants and other things possessing organic life, Sen. Ep. 58; so Plin. 17, 21, 35, § 152; 31, 1, 1, § 3; 14, 1, 3, § 16 al.—
    3.
    Meton., a creature endowed with anima, a living being: ova parere solet genu' pennis condecoratum, non animam, Enn. ap. Varr. L. L. 5, 10, 18:

    hi (deos) fibris animāque litant,

    Stat. Th. 2, 246; Vulg. Gen. 2, 7; ib. Josh. 11, 11; ib. Luc. 9, 56; ib. Act. 2, 43 et saep.:

    animae rationis expertes,

    Lact. 3, 8.—So esp. of men (as we also say souls for persons; poet. or in post-Aug. prose):

    egregias animas, quae sanguine nobis Hanc patriam peperere suo, etc.,

    Verg. A. 11, 24:

    animae quales nec candidiores, etc.,

    Hor. S. 1, 5, 41; Luc. 5, 322:

    vos Treveri et ceterae servientium animae,

    ministering spirits, Tac. H. 4, 32.—So in enumerations in eccl. Lat.:

    hos genuit Jacob sedecim animas,

    Vulg. Gen. 46, 18; 46, 22; ib. Act. 2, 41; 7, 14.—Of slaves (eccl. Lat.):

    merces animarum hominum,

    Vulg. Apoc. 18, 13 (after the use of hê psuchê and). —Hence, also, souls separated from the body, the shades of the Lower World, manes: Unde (ex Averno) animae excitantur, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37:

    tu pias laetis animas reponis Sedibus,

    Hor. C. 1, 10, 17; cf. id. S. 1, 8, 29:

    animamque sepulcro Condimus,

    Verg. A. 3, 67; Ov. M. 7, 612; so id. ib. 8, 488; 10, 41; 14, 411; 15, 158; Suet. Caes. 88; so,

    vita: tenuīs sine corpore vitas volitare,

    Verg. A. 6, 292.—So in eccl. Lat. of departed spirits:

    timete eum, qui potest animam et corpus perdere in Gehennam,

    Vulg. Matt. 10, 28 bis:

    non derelinques animam meam in Inferno,

    ib. Act. 2, 27; ib. Apoc. 6, 9; 20, 4.—
    4.
    As expressive of love:

    vos, meae carissimae animae,

    my dearest souls, Cic. Fam. 14, 14; 14, 18:

    Pro quā non metuam mori, Si parcent animae fata superstiti,

    the dear surviving life, Hor. C. 3, 9, 12; cf.:

    animae dimidium meae,

    id. ib. 1, 3, 8:

    meae pars animae,

    id. ib. 2, 17, 5.—
    D.
    Sometimes for animus, as the rational soul of man.
    a.
    The mind as the seat of thought (cf. animus, II. A.):

    anima rationis consiliique particeps,

    Cic. N.D.1, 31, 87:

    causa in animā sensuque meo penitus affixa atque insita,

    id. Verr. 2, 5, 53:

    ingenii facinora, sicut anima, immortalia sunt,

    Sall. J. 2, 2.—So often in eccl. Lat.:

    ad te Domine, levavi animam meam,

    Vulg. Psa. 24, 1; 102, 1; 118, 129:

    magnificat anima mea Dominum,

    ib. Luc. 1, 46; ib. Act. 15, 24 al.—
    b.
    As the seat of feeling (cf. animus, II. B.): sapimus animo, fruimur animā: sine animo anima est debilis, Att. ap. Non. p. 426, 29 (Trag. Rel. p. 175 Rib.):

    desiderat anima mea ad te, Deus,

    Vulg. Psa. 41, 2:

    tristis est anima mea,

    ib. Matt. 26, 38; ib. Joan. 10, 27 et saep.—
    E.
    For consciousness (cf. animus, II. A. 3. and conscientia, II. A.):

    cum perhibetur animam liquisse,

    Lucr. 3, 598; in this phrase animus is more common.

    Lewis & Short latin dictionary > anima

  • 32 bracatus

    brācātus, a, um, adj. [id.].
    I.
    Wearing trowsers or breeches.
    A.
    A gen. epithet for foreign, barbarian, effeminate:

    sic existimatis eos hic sagatos bracatosque versari,

    Cic. Font. 15, 33 (11, 23):

    nationes,

    id. Fam. 9, 15, 2:

    miles,

    Prop. 3 (4), 4, 17:

    turba Getarum,

    Ov. Tr. 4, 6, 47 Jahn:

    Medi,

    Pers. 3, 53.—
    B.
    As a geog. designation of the land and the people beyond the Alps, = transalpinus, in distinction from togatus (q. v.):

    Gallia Bracata, afterwards called Gallia Narbonensis,

    Mel. 2, 5, 1; Plin. 3, 4, 5, § 31; cf.:

    bracatis et Transalpinis nationibus,

    Cic. Fam. 9, 15, 2.—Hence, sarcastically:

    O bracatae cognationis dedecus (kindr. with the people of Gallia Bracata, through his maternal grandfather, Calventius),

    Cic. Pis. 23, 53: bracatorum pueri, boys from Gallia Narbonensis, Juv. 8, 234.—
    II.
    In gen., wearing broad garments:

    Satarchae totum bracati corpus,

    Mel. 2, 1, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > bracatus

  • 33 decorum

    dĕcōrus, a, um, adj. [decor], Gr. euprepês.
    I.
    Becoming, fitting, seemly, proper, suitable, decorous (class.).
    (α).
    With dat.:

    QVAE QVOIQVE DIVO DECORAE GRATAEQVE SINT HOSTIAE PROVIDENTO,

    Cic. Leg. 2, 8, 20:

    color albus praecipue decorus deo est,

    id. ib. 2, 18, 45:

    quod virginitati decorum,

    Liv. 2, 13; Quint. 11, 3, 101; cf. ib. § 104, and 11, [p. 523] 1, 33 al.:

    decorum erat tum ipsis capessere pugnam ducibus,

    Liv. 2, 6; cf. Tac. A. 1, 12. —
    * (β).
    With abl. (after the analogy of dignus):

    (facinora puerilia) neque te decora neque tuis virtutibus,

    Plaut. Mil. 3, 1, 24 (cf. id. Aul. 2, 2, 43).—
    * (γ).
    With ad (after the analogy of aptus, accommodatus, etc.):

    nos auri venas invenimus et ad usum aptas et ad ornatum decoras,

    Cic. N. D. 2, 60, 151.—
    (δ).
    With pro:

    decorum pro causa ratus,

    Tac. H. 3, 7.—
    (ε).
    Absol.:

    decorus est senis sermo, quietus et remissus,

    Cic. de Sen. 9, 28; cf.:

    vox et actio,

    Quint. 10, 1, 17:

    silentium,

    Hor. Od. 4, 1, 35 et saep.:

    nihil nisi quod honestum decorumque sit admirari,

    Cic. Off. 1, 20:

    omnino si quicquam est decorum, nihil est profecto magis, quam aequabilitas universae vitae,

    id. ib. 1, 31, 111; Quint. 5, 10, 40 al.:

    actuariis minutis Patras accedere... non satis visum est decorum,

    Cic. Att. 5, 9; so with a subject-clause, id. ib. 4, 16, 3:

    dulce et decorum est pro patria mori,

    Hor. Od. 3, 2, 13; Ov. M. 9, 6 (opp. turpe); cf. ib. 13, 309 al.—
    B.
    Subst.: dĕ-cōrum, i, n., in Cic. for the Gr. prepon, that which is seemly, suitable; seemliness, fitness, propriety, decorum (for which Quint. uses decor; cf.: decus init.): ut in vita, sic in oratione nihil est difficilius quam quid deceat videre. Prepon appellant hoc Graeci: nos dicamus sane decorum; Cic. Or. 21, 70; cf.: id, quod Graece prepon dicitur, decorum dici Latine potest, etc., id. Off. 1, 27 sq.; cf. id. ib. 1, 35; Tac. H. 1, 71.— Plur.:

    vota pro reditu ejus et alia decora,

    id. ib. 3, 47:

    plura tribuere,

    id. ib. 3, 5.
    II.
    Absol., decorated, ornamented, adorned; elegant, fine, beautiful, handsome (not so in Cic.; but freq. in the poets and historians, esp. in Hor. and Tacit.): delubra deum, * Lucr. 2, 352; cf.:

    aedes,

    Hor. Od. 1, 30, 3; and:

    supplicationes et alia decora,

    Tac. A. 3, 47:

    galeae ensesque,

    Verg. A. 11, 194:

    insigne clipei,

    id. ib. 2, 392:

    arma,

    Sall. C. 7, 4 al.:

    membra juventae,

    Verg. A. 4, 559; cf.:

    oculi,

    id. ib. 11, 480:

    pectus,

    id. ib. 4, 589:

    os,

    Hor. S. 1, 8, 21:

    facies,

    id. ib. 1, 2, 87; Sall. J. 6, 1:

    caput,

    Ov. M. 6, 167:

    juventa,

    Tac. H. 1, 53:

    genus,

    id. A. 6, 27 al.:

    palaestra,

    noble, skilful, Hor. Od. 1, 10, 3:

    verba,

    id. S. 2, 7, 41; id. Ep. 2, 1, 73:

    temporibus Augusti dicendis non defuere decora ingenia,

    Tac. A. 1, 1.— Sup.: Zeus decorissimus, Apul. Mag. 4, p. 276, 4.—
    (β).
    With abl., adorned with any thing; shining, beautiful with any thing:

    ductores ostro decori,

    Verg. A. 5, 133; cf. id. ib. 12, 126:

    Phoebus fulgente arcu,

    Hor. Carm. Sec. 61:

    Bacchus aureo cornu,

    id. Od. 2, 19, 30:

    Medi pharetrā,

    id. ib. 2, 16, 2:

    dea formāque armisque,

    Ov. M. 2, 773:

    satis decorus etiam Graeca facundia,

    Tac. H. 2, 80.— With ab:

    voces decorae ab aspectu,

    Col. 6, 1. Adv.: dĕcōrē.
    1.
    (Acc. to no. I.) Suitably, properly, decorously:

    ut ea si non decore, at quam minime indecore facere possimus,

    Cic. Off. 1, 31 fin.; cf. id. de Or. 1, 32, 144; 3, 47, 182; Sall. J. 100 fin.
    * 2.
    (acc. to no. II.), elegantly, charmingly, beautifully: formata d. Jovis species, Cic. poët. Div. 1, 12, 20 (cf. above, decora delubra deum).

    Lewis & Short latin dictionary > decorum

  • 34 decorus

    dĕcōrus, a, um, adj. [decor], Gr. euprepês.
    I.
    Becoming, fitting, seemly, proper, suitable, decorous (class.).
    (α).
    With dat.:

    QVAE QVOIQVE DIVO DECORAE GRATAEQVE SINT HOSTIAE PROVIDENTO,

    Cic. Leg. 2, 8, 20:

    color albus praecipue decorus deo est,

    id. ib. 2, 18, 45:

    quod virginitati decorum,

    Liv. 2, 13; Quint. 11, 3, 101; cf. ib. § 104, and 11, [p. 523] 1, 33 al.:

    decorum erat tum ipsis capessere pugnam ducibus,

    Liv. 2, 6; cf. Tac. A. 1, 12. —
    * (β).
    With abl. (after the analogy of dignus):

    (facinora puerilia) neque te decora neque tuis virtutibus,

    Plaut. Mil. 3, 1, 24 (cf. id. Aul. 2, 2, 43).—
    * (γ).
    With ad (after the analogy of aptus, accommodatus, etc.):

    nos auri venas invenimus et ad usum aptas et ad ornatum decoras,

    Cic. N. D. 2, 60, 151.—
    (δ).
    With pro:

    decorum pro causa ratus,

    Tac. H. 3, 7.—
    (ε).
    Absol.:

    decorus est senis sermo, quietus et remissus,

    Cic. de Sen. 9, 28; cf.:

    vox et actio,

    Quint. 10, 1, 17:

    silentium,

    Hor. Od. 4, 1, 35 et saep.:

    nihil nisi quod honestum decorumque sit admirari,

    Cic. Off. 1, 20:

    omnino si quicquam est decorum, nihil est profecto magis, quam aequabilitas universae vitae,

    id. ib. 1, 31, 111; Quint. 5, 10, 40 al.:

    actuariis minutis Patras accedere... non satis visum est decorum,

    Cic. Att. 5, 9; so with a subject-clause, id. ib. 4, 16, 3:

    dulce et decorum est pro patria mori,

    Hor. Od. 3, 2, 13; Ov. M. 9, 6 (opp. turpe); cf. ib. 13, 309 al.—
    B.
    Subst.: dĕ-cōrum, i, n., in Cic. for the Gr. prepon, that which is seemly, suitable; seemliness, fitness, propriety, decorum (for which Quint. uses decor; cf.: decus init.): ut in vita, sic in oratione nihil est difficilius quam quid deceat videre. Prepon appellant hoc Graeci: nos dicamus sane decorum; Cic. Or. 21, 70; cf.: id, quod Graece prepon dicitur, decorum dici Latine potest, etc., id. Off. 1, 27 sq.; cf. id. ib. 1, 35; Tac. H. 1, 71.— Plur.:

    vota pro reditu ejus et alia decora,

    id. ib. 3, 47:

    plura tribuere,

    id. ib. 3, 5.
    II.
    Absol., decorated, ornamented, adorned; elegant, fine, beautiful, handsome (not so in Cic.; but freq. in the poets and historians, esp. in Hor. and Tacit.): delubra deum, * Lucr. 2, 352; cf.:

    aedes,

    Hor. Od. 1, 30, 3; and:

    supplicationes et alia decora,

    Tac. A. 3, 47:

    galeae ensesque,

    Verg. A. 11, 194:

    insigne clipei,

    id. ib. 2, 392:

    arma,

    Sall. C. 7, 4 al.:

    membra juventae,

    Verg. A. 4, 559; cf.:

    oculi,

    id. ib. 11, 480:

    pectus,

    id. ib. 4, 589:

    os,

    Hor. S. 1, 8, 21:

    facies,

    id. ib. 1, 2, 87; Sall. J. 6, 1:

    caput,

    Ov. M. 6, 167:

    juventa,

    Tac. H. 1, 53:

    genus,

    id. A. 6, 27 al.:

    palaestra,

    noble, skilful, Hor. Od. 1, 10, 3:

    verba,

    id. S. 2, 7, 41; id. Ep. 2, 1, 73:

    temporibus Augusti dicendis non defuere decora ingenia,

    Tac. A. 1, 1.— Sup.: Zeus decorissimus, Apul. Mag. 4, p. 276, 4.—
    (β).
    With abl., adorned with any thing; shining, beautiful with any thing:

    ductores ostro decori,

    Verg. A. 5, 133; cf. id. ib. 12, 126:

    Phoebus fulgente arcu,

    Hor. Carm. Sec. 61:

    Bacchus aureo cornu,

    id. Od. 2, 19, 30:

    Medi pharetrā,

    id. ib. 2, 16, 2:

    dea formāque armisque,

    Ov. M. 2, 773:

    satis decorus etiam Graeca facundia,

    Tac. H. 2, 80.— With ab:

    voces decorae ab aspectu,

    Col. 6, 1. Adv.: dĕcōrē.
    1.
    (Acc. to no. I.) Suitably, properly, decorously:

    ut ea si non decore, at quam minime indecore facere possimus,

    Cic. Off. 1, 31 fin.; cf. id. de Or. 1, 32, 144; 3, 47, 182; Sall. J. 100 fin.
    * 2.
    (acc. to no. II.), elegantly, charmingly, beautifully: formata d. Jovis species, Cic. poët. Div. 1, 12, 20 (cf. above, decora delubra deum).

    Lewis & Short latin dictionary > decorus

  • 35 foveo

    fŏvĕo, fōvi, fōtum, 2, v. a. [Corss. assumes a root bhag-, to be hot; Gr. phôgein, to roast; O. H. Germ. bachan; Germ. backen; Engl. bake; hence, fovere for fog-vēre; favilla for fag-villa; and to this refers: favere, faustus, etc., Ausspr. 1, 142; 2, 1004; but cf. Curt. Gr. Etym. p. 188, and v. faveo], to warm, keep warm (class.; esp. freq. in the transf. and trop. signif.; syn.: calefacio: faveo, studeo, adjuvo, etc.).
    I.
    Lit.:

    nisi sol sua pro parte fovet tribuitque calorem,

    Lucr. 1, 807; cf. id. 1, 1033:

    ut et pennis (pullos) foveant, ne frigore laedantur,

    Cic. N. D. 2, 52, 129; cf.:

    pulli a matribus exclusi fotique,

    id. ib. 2, 48, 124:

    fetus rigentes apprimendo pectori,

    Plin. 8, 36, 54, § 127:

    laridum atque epulas foveri foculis ferventibus,

    Plaut. Capt. 4, 2, 67:

    quos sancta fovet ille manu, bene vivitis ignes,

    i. e. keeps up, Ov. F. 3, 427;

    for which, in a different construction: fovet ignibus aras,

    id. M. 7, 427:

    nomen in marmore lectum Perfudit lacrimis et aperto pectore fovit,

    warmed the name with her naked breast, id. ib. 2, 339.—
    II.
    Transf., to cherish, foster any thing.
    A.
    Physically. So of diseased parts of the body, to foment (whether with warm or cold remedies):

    dumque manet corpus, corpus refoventque foventque,

    Ov. M. 8, 536:

    nares exulceratas fovere oportet vapore aquae calidae,

    Cels. 6, 8:

    multa aqua prius calida, post egelida fovendum os caputque,

    id. 4, 2, 4:

    genua calido aceto,

    Col. 6, 12, 4:

    nervos cortice et foliis in vino decoctis,

    Plin. 24, 9, 37, § 58; 32, 9, 34, § 106:

    cutem lacte asinino,

    id. 28, 12, 50, § 183:

    os quoque multa frigida aqua fovendum est,

    Cels. 1, 5; 1, 3 init.:

    cutem frigida et ante et postea,

    Plin. 28, 12, 50, § 184:

    vulnus lymphă,

    Verg. A. 12, 420.— Poet., in gen. (a favorite word with Vergil): interdum gremio fovet inscia Dido (puerum), cherishes, holds in her lap, Verg. A. 1, 718:

    germanam sinu,

    id. ib. 4, 686:

    cunctantem lacertis amplexu molli,

    i. e. to embrace, enfold, id. ib. 8, 388:

    animas et olentia Medi ora fovent,

    id. G. 2, 135:

    ipse aeger, anhelans Colla fovet,

    i. e. leans against the tree, id. A. 10, 838: castra fovere, to remain in the camp (the figure being that of a bird brooding over its nest), id. ib. 9, 57:

    (coluber) fovit humum,

    id. G. 3, 420;

    and transf. to a period of time: nunc hiemem inter se luxu, quam longa, fovere, Regnorum immemores,

    sit the winter through, pass the winter, id. A. 4, 193.—
    B.
    Mentally, to cherish, caress, love, favor, support, assist, encourage:

    scribis de Caesaris summo in nos amore. Hunc et tu fovebis et nos quibuscumque poterimus rebus augebimus,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9; cf.:

    inimicum meum sic fovebant, etc.,

    id. Fam. 1, 9, 10:

    Vettienum, ut scribis, et Faberium foveo,

    id. Att. 15, 13, 3:

    et eo puto per Pomponium fovendum tibi esse Hortensium,

    id. Q. Fr. 1, 3, 8; cf. also Quint. 1, 2, 16:

    (duo duces) pugnantes hortabantur et prope certa fovebant spe,

    encouraged, animated, Liv. 38, 6, 5:

    tribuni plebis in cooptandis collegis patrum voluntatem foverunt,

    id. 3, 65, 1; cf.:

    res alicujus,

    id. 24, 36, 9; 26, 36, 6:

    spem potentioris,

    id. 40, 5, 5:

    rex statuerat utram foveret partem,

    id. 42, 29, 11; cf. id. 5, 3, 9:

    consilia alicujus,

    Tac. H. 1, 46:

    spectator populus hos, rursus illos clamore et plausu fovebat,

    id. ib. 3, 83:

    tu mihi gubernacula rei publicae petas fovendis hominum sensibus et deleniendis animis et adhibendis voluptatibus?

    by pampering, Cic. Mur. 35, 74:

    partes alicujus,

    Tac. H. 1, 8; 1, 14:

    adolescentiam alicujus exhortationibus,

    Plin. Ep. 1, 14, 1; cf.:

    ut propria naturae bona doctrina foverent,

    Quint. 2, 8, 3:

    ingenia et artes,

    Suet. Vesp. 18:

    quam magis in pectore meo foveo, quas meus filius turbas turbet,

    i. e. dwell upon, think over, Plaut. Bacch. 4, 10, 1:

    vota animo,

    Ov. M. 7, 633:

    spem,

    Mart. 9, 49, 4:

    nequiquam eos perditam spem fovere,

    Liv. 22, 53, 4; cf. Tac. H. 1, 62; Val. Max. 6 praef. § 9; cf. conversely: ut spes vos foveat, may sustain you, Just. Inst. prooem. 7:

    hoc regnum dea gentibus esse, jam tum tenditque fovetque,

    cherishes, Verg. A. 1, 18: dum illud tractabam, de quo antea scripsi ad te, quasi fovebam dolores meos (the fig. being taken from the fomenting of diseased parts of the body;

    v. above, II. A.),

    Cic. Att. 12, 18, 1:

    pantomimos fovebat effusius,

    Plin. Ep. 7, 27, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > foveo

  • 36 Maedi

    Maedi ( Mēdi), ōrum, m., = Maidoi, a Thracian people on the borders of Macedonia, Plin. 4, 1, 1, § 3; 4, 11, 18, § 40; Liv. 26, 25, 6; 28, 5; Eutr. 5, 7.—Hence,
    II.
    Mae-dĭcus ( Mēd-), a, um, adj., = Maidikos, of or belonging to the Mædi.—Subst.: Maedĭca, ae, f. (sc. terra or regio), the Mædian territory, Liv. 26, 25, 8; 40, 21; 22.

    Lewis & Short latin dictionary > Maedi

  • 37 Maedica

    Maedi ( Mēdi), ōrum, m., = Maidoi, a Thracian people on the borders of Macedonia, Plin. 4, 1, 1, § 3; 4, 11, 18, § 40; Liv. 26, 25, 6; 28, 5; Eutr. 5, 7.—Hence,
    II.
    Mae-dĭcus ( Mēd-), a, um, adj., = Maidikos, of or belonging to the Mædi.—Subst.: Maedĭca, ae, f. (sc. terra or regio), the Mædian territory, Liv. 26, 25, 8; 40, 21; 22.

    Lewis & Short latin dictionary > Maedica

  • 38 Maedicus

    Maedi ( Mēdi), ōrum, m., = Maidoi, a Thracian people on the borders of Macedonia, Plin. 4, 1, 1, § 3; 4, 11, 18, § 40; Liv. 26, 25, 6; 28, 5; Eutr. 5, 7.—Hence,
    II.
    Mae-dĭcus ( Mēd-), a, um, adj., = Maidikos, of or belonging to the Mædi.—Subst.: Maedĭca, ae, f. (sc. terra or regio), the Mædian territory, Liv. 26, 25, 8; 40, 21; 22.

    Lewis & Short latin dictionary > Maedicus

  • 39 Medicus

    Maedi ( Mēdi), ōrum, m., = Maidoi, a Thracian people on the borders of Macedonia, Plin. 4, 1, 1, § 3; 4, 11, 18, § 40; Liv. 26, 25, 6; 28, 5; Eutr. 5, 7.—Hence,
    II.
    Mae-dĭcus ( Mēd-), a, um, adj., = Maidikos, of or belonging to the Mædi.—Subst.: Maedĭca, ae, f. (sc. terra or regio), the Mædian territory, Liv. 26, 25, 8; 40, 21; 22.

    Lewis & Short latin dictionary > Medicus

  • 40 Mediomatrici

    Mĕdĭōmātrĭci, ōrum, m., a people of Gaul, on the Moselle, in the neighborhood of Metz, Caes. B. G. 4, 10.—Hence, Mĕdĭ-ōmātrĭcus, a, um, adj.—In sing., Inscr. Grut. 731, 12; and in fem., Inscr. Orell. 3523.

    Lewis & Short latin dictionary > Mediomatrici

См. также в других словарях:

  • medi — Тип GmbH Co. KG …   Википедия

  • MEDI 1 — (also known as Radio Méditerranée Internationale) , is a private, commercial Moroccan radio network owned by various banks and private companies from both Morocco and France. The station started broadcasting in 1980 and is based in Tangier,… …   Wikipedia

  • Medi — GmbH Co KG Rechtsform GmbH Co. KG Gründung Ende des 19. Jahrhunderts Sitz …   Deutsch Wikipedia

  • Medi 1 — Médi 1 Création 1980 Slogan « La radio du Grand Maghreb » Langue français, arabe Pays  Maroc Statut …   Wikipédia en Français

  • Médi 1 — Création 1980 Slogan « La radio du Grand Maghreb » Langue français, arabe Pays  Maroc Statut …   Wikipédia en Français

  • medi — medi·oc·ra·cy; medi·o·cre; medi·o·crist; medi·oc·ri·ty; medi·care; …   English syllables

  • Medi 1 — Localización Tánger, Marruecos Área de radiodifusión Marruecos, Bélgica y Francia (FM) Norte de África (Onda larga) Europa y América (Onda corta) Eslogan La radio du grand Maghreb Primera emisión …   Wikipedia Español

  • medi- — [mē′dē, mēdi, mē′də] combining form MEDIO : used before a vowel * * * …   Universalium

  • médi- — ⇒MÉDI(O) , (MÉDI , MÉDIO )élém. formant Élém. tiré du lat. medius «moyen, qui est au milieu», entrant dans la constr. de mots sav. (surtout en biol.); les mots constr. sont des adj. A. SC. NAT. 1. BIOLOGIE: médiocarpien, ienne, médio carpien,… …   Encyclopédie Universelle

  • medi- — [mē′dē, mēdi, mē′də] combining form MEDIO : used before a vowel …   English World dictionary

  • medi — *medi germ., Präposition: Verweis: s. *med s. med; …   Germanisches Wörterbuch

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»