Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

mănŭbĭae

  • 1 manubiae

    mănŭbĭae, ārum (in sing., v. infra, II.), f. [1. manus].
    I.
    In milit. and legal lang.
    A.
    Lit.: money obtained from the sale of booty (opp. praeda, the booty itself). Of this money, one part was put into the ærarium, one was given to the soldiers, and the remainder to the general; this last part was usually expended by the general on public buildings: aliud omnino praeda est, ut in libris rerum verborumque veterum scriptum est, aliud manubiae. Nam praeda dicitur corpora ipsa rerum, quae capta sunt: manubiae vero appellatae sunt pecunia a quaestore ex venditione praedae redacta, etc.... Est tamen nonnusquam invenire, ita scripsisse quosdam non ignobiles scriptores, ut aut temere aut incuriose praedam pro manubiis et manubias pro praeda posuerint, etc.... Sed enim, qui proprie atque signate locuti sunt, manubias pecuni [p. 1111] am dixerunt, Favorin. ap. Gell. 13, 24, 25 sq.; Cato ap. Front. Ep. ad Anton. 1, 2 Mai.:

    qua ex praeda aut manubiis haec abs te donatio constituta est?

    Cic. Verr. 2, 3, 80, § 186;

    so with praeda,

    id. Agr. 1, 4, 13; 2, 22, 59; id. Fragm. ap. Gell. 13, 24, 6:

    qui manubias sibi tantas ex L. Metelli manubiis fecerit,

    id. Verr. 2, 1, 59, § 154:

    manubias alicui concedere,

    id. Rosc. Am. 37, 108:

    quae (rostra) censor imperatoriis manubiis ornarat,

    id. de Or. 3, 3, 10:

    (Tullus Hostilius) sepsit de manubiis comitium et curiam,

    id. Rep. 2, 17, 31:

    aedem Fortis Fortunae de manubiis faciendam locavit,

    Liv. 10, 46:

    de manubiis captarum urbium templum erexit,

    Flor. 1, 7, 8:

    delubrum Minervae ex manubiis dicavit,

    Plin. 7, 26, 27, § 97:

    sacratas ab Augusto manubias,

    i. e. the temple of Apollo, near Actium, Tac. A. 2, 53; cf. Suet. Aug. 18.—
    B.
    Transf., in gen.
    1.
    Booty, spoils taken from the enemy (ante-class. and post-Aug.; cf. above the passage from Gell. 13, 24, 25), Naev. ap. Non. 138, 17:

    partiri manubias,

    Petr. 79 fin.:

    contenti armorum manubiis,

    Flor. 2, 18, 6. —(The reading manubia machaera, Plaut. Truc. 5, 35, is doubtless corrupt.)—
    2.
    Unlawful gain, plunder:

    ad manubias et rapinas compulsus,

    Suet. Vesp. 16; id. Calig. 41.—
    II.
    In the lang. of augurs, kinds of flashes or strokes of lightning, thunderbolts:

    tres manubias... prima... secunda.. tertiam manubiam, etc.,

    Sen. Q. N. 2, 41, 1:

    fatales,

    Amm. 17, 7, 3:

    Minervales,

    Serv. Verg. A. 11, 259:

    fulminis,

    id. ib. 8, 429; cf. Paul. ex Fest. p. 129, 16; p. 214, 25 Müll.; Mart. Cap. 9, § 896.

    Lewis & Short latin dictionary > manubiae

  • 2 manubiae (manib-)

        manubiae (manib-) ārum, f    [manus], booty, money obtained by the sale of booty, prize-money: ex praedā ac manubiis donatio: (rostra) censor imperatoriis manubiis ornarat: aedem Fortis Fortunae de manubiis faciendam locavit, L.— Official perquisites, booty: qui manubias sibi tantas ex L. Metelli manubiis fecerit.

    Latin-English dictionary > manubiae (manib-)

  • 3 manubia

    general's share of the booty (pl.); prize-money; profits

    Latin-English dictionary > manubia

  • 4 manubialis

    mănŭbĭālis, e, adj. [manubiae], of or belonging to booty (post-Aug.): pecunia, derived from the sale of booty:

    de manubiis,

    Suet. Aug. 30; cf. manubiae, I. A.

    Lewis & Short latin dictionary > manubialis

  • 5 Cimbri

    Cimbri, ōrum, m., = Kimbroi [Cimbri linguā Gallicā latrones dicuntur, Fest. p. 43, 7], a people of Northern Germany (in Holstein, Silesia, and Jutland);

    on their irruption into Italy conquered by Marius,

    Mel. 3, 3 fin.; Plin. 2, 67, 67, § 167; 4, 13, 27, § 94 sq.; Tac. G. 37; Caes. B. G. 1, 33; 1, 40; 2, 4; Liv. Epit. lib. 63-68; Prop. 2, 1, 24; Flor. 3, 31 sq.; Cic. Imp. Pomp. 20, 60; id. Tusc. 2, 27, 65; id. Off. 1, 12, 38.—In sing.: Cimber, bri, m., a Cimbrian, Val. Max. 2, 10, 6; cf. Quint. 8, 3, 29; and adj., Cimbrian:

    triumphus,

    Ov. P. 4, 3, 45.—Cimber, also, a cognomen of L. Tillius, one of the murderers of Cœsar, Cic. Phil. 2, 11, 27; Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 3.—Hence,
    II.
    Cimbrĭcus, a, um, adj., Cimbrian:

    scutum,

    Cic. de Or. 2, 66, 266; cf. Quint. 6, 3, 38:

    manubiae, Auct. Or. pro Dom. 38, 102: bellum,

    Plin. 36, 25, 61, § 185:

    victoria,

    Plin. 7, 22, 22, § 86; Flor. 3, 3, 20.—
    * Adv.: Cimbrĭcē, in the manner of the Cimbrians:

    loqui,

    Quint. Decl. 3, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > Cimbri

  • 6 Cimbrice

    Cimbri, ōrum, m., = Kimbroi [Cimbri linguā Gallicā latrones dicuntur, Fest. p. 43, 7], a people of Northern Germany (in Holstein, Silesia, and Jutland);

    on their irruption into Italy conquered by Marius,

    Mel. 3, 3 fin.; Plin. 2, 67, 67, § 167; 4, 13, 27, § 94 sq.; Tac. G. 37; Caes. B. G. 1, 33; 1, 40; 2, 4; Liv. Epit. lib. 63-68; Prop. 2, 1, 24; Flor. 3, 31 sq.; Cic. Imp. Pomp. 20, 60; id. Tusc. 2, 27, 65; id. Off. 1, 12, 38.—In sing.: Cimber, bri, m., a Cimbrian, Val. Max. 2, 10, 6; cf. Quint. 8, 3, 29; and adj., Cimbrian:

    triumphus,

    Ov. P. 4, 3, 45.—Cimber, also, a cognomen of L. Tillius, one of the murderers of Cœsar, Cic. Phil. 2, 11, 27; Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 3.—Hence,
    II.
    Cimbrĭcus, a, um, adj., Cimbrian:

    scutum,

    Cic. de Or. 2, 66, 266; cf. Quint. 6, 3, 38:

    manubiae, Auct. Or. pro Dom. 38, 102: bellum,

    Plin. 36, 25, 61, § 185:

    victoria,

    Plin. 7, 22, 22, § 86; Flor. 3, 3, 20.—
    * Adv.: Cimbrĭcē, in the manner of the Cimbrians:

    loqui,

    Quint. Decl. 3, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > Cimbrice

  • 7 Cimbricus

    Cimbri, ōrum, m., = Kimbroi [Cimbri linguā Gallicā latrones dicuntur, Fest. p. 43, 7], a people of Northern Germany (in Holstein, Silesia, and Jutland);

    on their irruption into Italy conquered by Marius,

    Mel. 3, 3 fin.; Plin. 2, 67, 67, § 167; 4, 13, 27, § 94 sq.; Tac. G. 37; Caes. B. G. 1, 33; 1, 40; 2, 4; Liv. Epit. lib. 63-68; Prop. 2, 1, 24; Flor. 3, 31 sq.; Cic. Imp. Pomp. 20, 60; id. Tusc. 2, 27, 65; id. Off. 1, 12, 38.—In sing.: Cimber, bri, m., a Cimbrian, Val. Max. 2, 10, 6; cf. Quint. 8, 3, 29; and adj., Cimbrian:

    triumphus,

    Ov. P. 4, 3, 45.—Cimber, also, a cognomen of L. Tillius, one of the murderers of Cœsar, Cic. Phil. 2, 11, 27; Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 3.—Hence,
    II.
    Cimbrĭcus, a, um, adj., Cimbrian:

    scutum,

    Cic. de Or. 2, 66, 266; cf. Quint. 6, 3, 38:

    manubiae, Auct. Or. pro Dom. 38, 102: bellum,

    Plin. 36, 25, 61, § 185:

    victoria,

    Plin. 7, 22, 22, § 86; Flor. 3, 3, 20.—
    * Adv.: Cimbrĭcē, in the manner of the Cimbrians:

    loqui,

    Quint. Decl. 3, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > Cimbricus

  • 8 cumulus

    cŭmŭlus, i, m. [Sanscr. çva, to swell; Gr. kueô, kuô; cf. kuma], a heap, as coming to a point, a pile, a mass piled up (class.;

    esp. freq. in the signif. II.): in hoc immenso aliarum super alias acervatarum legum cumulo,

    Liv. 3, 34, 6; cf.:

    hostium coacervatorum,

    id. 22, 7, 5; 5, 48, 3:

    corpus obrutum superstratis Gallorum cumulis,

    id. 9, 29, 19; and: armorum cumulos coacervare id. 5, 39, 1:

    caesorum corporum,

    id. 22, 59, 3:

    saxei,

    Plin. 31, 10, 46, § 111:

    eminens (aquae in poculis),

    id. 2, 65, 65, § 163:

    aquarum,

    Ov. M. 15, 508:

    pulveris,

    id. ib. 14, 137:

    harenae,

    Verg. G. 1, 105: insequitur cumulo praeruptus aquae mons. follows with its mass, id. A. 1, 105; cf. id. ib. 2, 498. —
    II.
    A heap added to an accumulated mass or to a full measure (cf. Paul. ex Fest. s. v. auctarium, p. 14, 17 Müll.), a surplus, overplus, accession, addition, increase; a summit, point, crown, etc., Cic. Prov. Cons. 11, 26: ut ad illam praedam damnatio Sex. Roscii [p. 497] velut cumulus accedat, id. Rosc. Am. 3, 8; cf.:

    ad summam laetitiam meam magnus ex illius adventu cumulus accedet,

    id. Att. 4, 19 (18):

    cumulus commendationis tuae,

    id. ib. 16, 3, 3; and:

    cui gloriae amplior adhuc cumulus accessit,

    Suet. Tib. 17:

    accesserint in cumulum manubiae vestrorum imperatorum,

    as an addition, Cic. Agr. 2, 23, 62:

    aliquem cumulum artibus adferre,

    id. de Or. 3, 35, 143:

    magnum beneficium tuum magno cumulo auxeris,

    id. Fam. 13, 62 fin.; cf. Ov. M. 11, 206:

    Otho pontificatus honoratis jam senibus cumulum dignitatis addidit,

    Tac. H. 1, 77:

    mille equites, cumulus prosperis aut subsidium laborantibus, ducerentur,

    id. ib. 2, 24 fin.:

    pro mercedis cumulo,

    Cic. Att. 1, 16, 5; Ov. M. 14, 472. —
    B.
    In rhet.:

    peroratio, quam cumulum quidam, alii conclusionem vocant,

    Quint. 6, 1, 1; cf. id. 7, prooem. § 1; 8, 3, 88.

    Lewis & Short latin dictionary > cumulus

  • 9 exuviae

    exŭvĭae, ārum, f. [exuo], that which is stripped, drawn or taken off from the body, clothing, equipments, arms, etc. (mostly poet.).
    I.
    In gen.:

    induviae tuae atque uxoris exuviae,

    Plaut. Men. 1, 3, 9; so ib. 13:

    pyram Erige et arma viri... exuviasque omnes... super imponant,

    Verg. A. 4, 496; cf. id. E. 8, 91:

    cum fulmine et sceptro exuviisque Jovis,

    Suet. Aug. 94; cf. Fest. S. V. TENSA, p. 365, 1 Müll.: EXVVIAS FECIT, i. q. funus fecit, Inscr. in Bull. dell' Inst. 1844, p. 90.— The skin of an animal;

    (coluber) positis novus exuviis,

    his slough, Verg. A. 2, 473; of the lion's hide, id. ib. 9, 307; the tiger's hide, id. ib. 11, 577; the golden fleece, Val. Fl. 6, 19; 8, 65.—Comic.:

    bubulae,

    thongs of ox-hide, Plaut. Most. 4, 1, 26.— Hair:

    devotae flavi verticis exuviae,

    Cat. 66, 62; Sen. Hippol. 1181.—
    II.
    In partic., spoils stripped from an enemy, as arms, booty, etc. (syn.: praeda, spolia, manubiae): locus (i. e. Rostra) exuviis nauticis et classium spoliis ornatus, * Cic. de Imp. Pomp. 18, 55:

    (Hector) exuvias indutus Achilli,

    Verg. A. 2, 275:

    haec arma exuviasque viri tua quercus habebit,

    id. ib. 10, 423:

    hostiles,

    Tib. 1, 1, 54; cf.

    bellorum,

    Juv. 10, 133.—
    * B.
    Trop.:

    tu ornatus exuviis hujus, venis ad eum lacerandum,

    Cic. Sull. 18, 50.

    Lewis & Short latin dictionary > exuviae

  • 10 imperatorius

    impĕrātōrĭus ( inp-), a, um, adj. [imperator].
    I.
    Of or belonging to a general (class.):

    quod ipse honos laborem leviorem faceret imperatorium,

    Cic. Tusc. 2, 26, 62:

    jus,

    id. Verr. 2, 1, 21, § 57; cf.

    partes (shortly before: imperatoris partes),

    Caes. B. C. 3, 51, 5:

    nomen,

    Cic. Fam. 11, 4, 1; [p. 900] Tac. A. 1, 3:

    consilium,

    Cic. N. D. 3, 6, 15:

    laus,

    id. Ac. 2, 1, 2:

    virtus,

    Quint. 7, 10, 13; 8, 2, 11:

    ars,

    id. 2, 17, 34:

    manubiae,

    Cic. de Or. 3, 3, 10:

    pulvis sudorque (opp. campestris meditatio),

    Plin. Pan. 13, 1:

    navis,

    an admiral's ship, Plin. 19, 1, 5, § 22.—
    * Adv.: impĕrātōrĭē, like a general: dum se ad id bellum imperatorie instruit, Treb. Claud. 6.—
    II.
    (Acc. to imperator, II. B. 3.) Imperial:

    genesis,

    Suet. Dom. 10:

    munera,

    id. Vesp. 24:

    onera,

    id. Calig. 42.

    Lewis & Short latin dictionary > imperatorius

  • 11 inperatorius

    impĕrātōrĭus ( inp-), a, um, adj. [imperator].
    I.
    Of or belonging to a general (class.):

    quod ipse honos laborem leviorem faceret imperatorium,

    Cic. Tusc. 2, 26, 62:

    jus,

    id. Verr. 2, 1, 21, § 57; cf.

    partes (shortly before: imperatoris partes),

    Caes. B. C. 3, 51, 5:

    nomen,

    Cic. Fam. 11, 4, 1; [p. 900] Tac. A. 1, 3:

    consilium,

    Cic. N. D. 3, 6, 15:

    laus,

    id. Ac. 2, 1, 2:

    virtus,

    Quint. 7, 10, 13; 8, 2, 11:

    ars,

    id. 2, 17, 34:

    manubiae,

    Cic. de Or. 3, 3, 10:

    pulvis sudorque (opp. campestris meditatio),

    Plin. Pan. 13, 1:

    navis,

    an admiral's ship, Plin. 19, 1, 5, § 22.—
    * Adv.: impĕrātōrĭē, like a general: dum se ad id bellum imperatorie instruit, Treb. Claud. 6.—
    II.
    (Acc. to imperator, II. B. 3.) Imperial:

    genesis,

    Suet. Dom. 10:

    munera,

    id. Vesp. 24:

    onera,

    id. Calig. 42.

    Lewis & Short latin dictionary > inperatorius

  • 12 manubius

    mănŭbĭus, a, um, adj., v. manubiae, I. B. 1 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > manubius

  • 13 Pome tii

    Pōmētĭa, ae, f. (collat. form Pōmē tii, ōrum, m., Verg. A. 6, 775), a very old town of the Volsci, in Latium, also called Suessa Pometia; perh. the mod. Torre Petrara or Mesa, Cic. Rep. 2, 24, 45; Liv. 1, 53; 2, 16; 2, 25 al.—Hence, Pōmētīnus, a, um, adj., of or belonging to Pometia, Pometian:

    manubiae,

    Liv. 1, 55.

    Lewis & Short latin dictionary > Pome tii

  • 14 Pometia

    Pōmētĭa, ae, f. (collat. form Pōmē tii, ōrum, m., Verg. A. 6, 775), a very old town of the Volsci, in Latium, also called Suessa Pometia; perh. the mod. Torre Petrara or Mesa, Cic. Rep. 2, 24, 45; Liv. 1, 53; 2, 16; 2, 25 al.—Hence, Pōmētīnus, a, um, adj., of or belonging to Pometia, Pometian:

    manubiae,

    Liv. 1, 55.

    Lewis & Short latin dictionary > Pometia

  • 15 Pometinus

    Pōmētĭa, ae, f. (collat. form Pōmē tii, ōrum, m., Verg. A. 6, 775), a very old town of the Volsci, in Latium, also called Suessa Pometia; perh. the mod. Torre Petrara or Mesa, Cic. Rep. 2, 24, 45; Liv. 1, 53; 2, 16; 2, 25 al.—Hence, Pōmētīnus, a, um, adj., of or belonging to Pometia, Pometian:

    manubiae,

    Liv. 1, 55.

    Lewis & Short latin dictionary > Pometinus

  • 16 praeda

    praeda, ae (old abl. sing. PRAEDAD. Inscr. Col. Rostr.), f. [for praehenda, from praehendo, v. prehendo], property taken in war, booty, spoil, plunder, pillage (syn.: exuviae, spolium).
    I.
    Lit.: praedā exercitus undat, Enn. ap. Serv. ad Verg. G. 2, 437 (Ann. v. 320 Vahl.):

    praedas ac manubias in urbis ornamenta conferre,

    Cic. Agr. 2, 23, 61; cf. manubiae, and the passages there cited with praeda; so plur.:

    praedarum in parte repertā frangebat pocula,

    Juv. 11, 101.—Mostly sing.:

    praeda ante parta,

    Cic. Prov. Cons. 11, 28: praedam capere de praedonibus Plaut. Truc. 1, 2, 14:

    praedam militibus donare,

    Caes. B. G. 7, 11 fin.:

    victores praedā spoliisque potiti,

    Verg. A. 9, 450.—
    II.
    Transf.
    A.
    An animal, bird, etc., caught or killed in the chase; prey, game ( poet. and in postAug. prose):

    cervi luporum praeda rapacium,

    Hor. C. 4, 4, 50; Phaedr. 1, 5; Verg. A. 3, 223; Plin. 8, 55, 81, § 219;

    of fishing,

    Plaut. Rud. 4, 2, 4; Ov. M. 13, 936: in saltu venantur aves;

    hinc praeda cubili Ponitur,

    Juv. 14, 82.—Prov.:

    praeda canum lepus est,

    Mart. 1, 22, 5.— Transf., of a person, prey, Plaut. Ps. 4, 7, 23; Ov. H. 15, 51.—
    B.
    In gen., booty, spoil, gain, profit:

    illa, quae empta ex praedā est,

    Plaut. Ep. 5, 1, 2; 15; 3, 3, 13:

    adeste, sultis, praeda erit praesentium,

    id. Stich. 1, 3, 67:

    maximos quaestus praedasque facere,

    Cic. Verr. 2, 3, 50, § 119; Hor. S. 2, 3, 68:

    ostendit praedam,

    treasure trove, Phaedr. 5, 6, 4:

    a quibus magnas praedas Agesilaus faciebat,

    from which Agesilaus drew great advantage, Nep. Chabr. 2, 3; cf. Plin. 26, 1, 3, § 4.

    Lewis & Short latin dictionary > praeda

  • 17 subpedito

    suppĕdĭto ( subp-), āvi, ātum, 1, v. freq. n. and a. [perh. for suppetito, from suppeto].
    I.
    Neutr., to be fully supplied or in abundance, to be at hand, be in store:

    unde Flumina suppeditant?

    Lucr. 1, 231:

    omnis apparatus ornatusque dicendi facile suppeditat,

    Cic. de Or. 3, 31, 124:

    P. Cethegus, cui de re publicā satis suppeditabat oratio,

    id. Brut. 48, 178:

    undique mihi suppeditat quod pro M. Scauro dicam,

    id. Scaur. 23, 46:

    innumerabilitas suppeditat atomorum,

    id. N. D. 1, 39, 109:

    quod multitudo suppeditabat,

    Liv. 6, 24, 2:

    quoad tela suppeditarunt,

    id. 30, 25, 7:

    ne chartam quidem tibi suppeditare,

    Cic. Fam. 7, 18, 2:

    cui (Torquato) si vita suppeditavisset,

    if he had lived, id. Brut. 70, 245; 27, 105; 32, 124; id. Phil. 3, 6, 15; cf. suppeto, I.: nec consilium, nec oratio suppeditat, i e. I have neither sentiments nor terms, Liv. 28, 27, 3.— Poet., with subj.-clause:

    dicere suppeditat,

    it is easy to say, Lucr. 3, 731. —
    B.
    Transf.
    1.
    Like abundare, to have in abundance, to abound or be rich in (very rare):

    omissis his rebus omnibus, quibus nos suppeditamus, eget ille,

    Cic. Cat. 2, 11, 25:

    ita gaudiis gaudium suppeditat,

    is increased by other joys, Plaut. Trin. 5, 1, 3. —
    2.
    To be enough or sufficient, to suffice:

    parare ea, quae suppeditent et ad cultum et ad victum,

    Cic. Off. 1, 4, 12:

    Pometinae manubiae, quae perducendo ad culmen operi destinatae erant, vix in fundamenta suppeditavere,

    Liv. 1, 55, 7: labori suppeditare, to be fit for or equal to, to be a match for, Plaut. As. 2, 4, 17; cf.:

    ut (Thais) tuo amori suppeditare possit sine sumpto suo,

    devote herself to you, Ter. Eun. 5, 8, 46. —
    II.
    Act., to give, furnish, afford, supply, or procure in abundance (freq. in Cic.; syn.: praebeo, suggero, ministro).
    (α).
    With acc.:

    luxuriae sumptus suppeditare ut possies,

    Plaut. As. 4, 2, 10:

    sumptum,

    Cic. Agr. 2, 13, 32:

    tributo sumptus suppeditari,

    Liv. 23, 48, 7:

    cibos,

    Cic. Leg. 2, 27, 67:

    quibus (fistulis) aqua suppeditabatur templis,

    id. Rab. Perd. 11, 31:

    pecunias,

    id. Q. Fr. 2, 2, 3:

    merces,

    id. Verr. 2, 2, 3, § 6:

    frumentum,

    id. ib. 2, 3, 74, §

    172: rem frumentariam alicui ex provinciis,

    id. Att. 8, 1, 2:

    res eas, quibus ager Campanus coleretur,

    id. Agr. 2, 32, 88:

    tutum perfugium otio et tranquillum ad quietem locum,

    id. Rep. 1, 4, 8:

    multa ad luxuriam invitamenta,

    id. ib. 2, 4, 8:

    fabulas poëtis,

    id. N. D. 2, 24, 63:

    ipsis pecuniam,

    Nep. Alcib. 8, 1:

    tela,

    Sil. 10, 137:

    suppeditabit nobis Atticus noster e thesauris suis quos et quantos viros!

    Cic. Fin. 2, 21, 67. —With an abstr. object:

    aliquis deus suppeditans omnium rerum abundantiam et copiam,

    Cic. Lael. 23, 87:

    oratoribus et poëtis mirabilem copiam dicendi,

    id. Top. 18, 67:

    praecepta nobis (patria),

    Lucr. 3, 10:

    varietatem tibi in scribendo,

    Cic. Fam. 5, 12, 4:

    hortorum amoenitatem mihi (domus),

    id. Q. Fr. 3, 1, 4, § 14:

    ut, quocumque haec (voluptas) loco suppeditetur, ibi beate queant vivere,

    id. Tusc. 5, 37, 108.—
    (β).
    With obj.-clause:

    Ciceroni meo suppeditabis quantum videbitur,

    Cic. Att. 14, 17, 5. — ( g) Absol.:

    alicui sumptibus,

    Ter. Heaut 5, 1, 57:

    quod Ciceroni suppeditas, gratum,

    Cic. Att. 14, 20, 3. — ( d) Impers. pass.:

    quod res curae tibi est, ut ei (Ciceroni) suppeditetur ad usum et cultum copiose,

    Cic. Att. 14, 11, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > subpedito

  • 18 suppedito

    suppĕdĭto ( subp-), āvi, ātum, 1, v. freq. n. and a. [perh. for suppetito, from suppeto].
    I.
    Neutr., to be fully supplied or in abundance, to be at hand, be in store:

    unde Flumina suppeditant?

    Lucr. 1, 231:

    omnis apparatus ornatusque dicendi facile suppeditat,

    Cic. de Or. 3, 31, 124:

    P. Cethegus, cui de re publicā satis suppeditabat oratio,

    id. Brut. 48, 178:

    undique mihi suppeditat quod pro M. Scauro dicam,

    id. Scaur. 23, 46:

    innumerabilitas suppeditat atomorum,

    id. N. D. 1, 39, 109:

    quod multitudo suppeditabat,

    Liv. 6, 24, 2:

    quoad tela suppeditarunt,

    id. 30, 25, 7:

    ne chartam quidem tibi suppeditare,

    Cic. Fam. 7, 18, 2:

    cui (Torquato) si vita suppeditavisset,

    if he had lived, id. Brut. 70, 245; 27, 105; 32, 124; id. Phil. 3, 6, 15; cf. suppeto, I.: nec consilium, nec oratio suppeditat, i e. I have neither sentiments nor terms, Liv. 28, 27, 3.— Poet., with subj.-clause:

    dicere suppeditat,

    it is easy to say, Lucr. 3, 731. —
    B.
    Transf.
    1.
    Like abundare, to have in abundance, to abound or be rich in (very rare):

    omissis his rebus omnibus, quibus nos suppeditamus, eget ille,

    Cic. Cat. 2, 11, 25:

    ita gaudiis gaudium suppeditat,

    is increased by other joys, Plaut. Trin. 5, 1, 3. —
    2.
    To be enough or sufficient, to suffice:

    parare ea, quae suppeditent et ad cultum et ad victum,

    Cic. Off. 1, 4, 12:

    Pometinae manubiae, quae perducendo ad culmen operi destinatae erant, vix in fundamenta suppeditavere,

    Liv. 1, 55, 7: labori suppeditare, to be fit for or equal to, to be a match for, Plaut. As. 2, 4, 17; cf.:

    ut (Thais) tuo amori suppeditare possit sine sumpto suo,

    devote herself to you, Ter. Eun. 5, 8, 46. —
    II.
    Act., to give, furnish, afford, supply, or procure in abundance (freq. in Cic.; syn.: praebeo, suggero, ministro).
    (α).
    With acc.:

    luxuriae sumptus suppeditare ut possies,

    Plaut. As. 4, 2, 10:

    sumptum,

    Cic. Agr. 2, 13, 32:

    tributo sumptus suppeditari,

    Liv. 23, 48, 7:

    cibos,

    Cic. Leg. 2, 27, 67:

    quibus (fistulis) aqua suppeditabatur templis,

    id. Rab. Perd. 11, 31:

    pecunias,

    id. Q. Fr. 2, 2, 3:

    merces,

    id. Verr. 2, 2, 3, § 6:

    frumentum,

    id. ib. 2, 3, 74, §

    172: rem frumentariam alicui ex provinciis,

    id. Att. 8, 1, 2:

    res eas, quibus ager Campanus coleretur,

    id. Agr. 2, 32, 88:

    tutum perfugium otio et tranquillum ad quietem locum,

    id. Rep. 1, 4, 8:

    multa ad luxuriam invitamenta,

    id. ib. 2, 4, 8:

    fabulas poëtis,

    id. N. D. 2, 24, 63:

    ipsis pecuniam,

    Nep. Alcib. 8, 1:

    tela,

    Sil. 10, 137:

    suppeditabit nobis Atticus noster e thesauris suis quos et quantos viros!

    Cic. Fin. 2, 21, 67. —With an abstr. object:

    aliquis deus suppeditans omnium rerum abundantiam et copiam,

    Cic. Lael. 23, 87:

    oratoribus et poëtis mirabilem copiam dicendi,

    id. Top. 18, 67:

    praecepta nobis (patria),

    Lucr. 3, 10:

    varietatem tibi in scribendo,

    Cic. Fam. 5, 12, 4:

    hortorum amoenitatem mihi (domus),

    id. Q. Fr. 3, 1, 4, § 14:

    ut, quocumque haec (voluptas) loco suppeditetur, ibi beate queant vivere,

    id. Tusc. 5, 37, 108.—
    (β).
    With obj.-clause:

    Ciceroni meo suppeditabis quantum videbitur,

    Cic. Att. 14, 17, 5. — ( g) Absol.:

    alicui sumptibus,

    Ter. Heaut 5, 1, 57:

    quod Ciceroni suppeditas, gratum,

    Cic. Att. 14, 20, 3. — ( d) Impers. pass.:

    quod res curae tibi est, ut ei (Ciceroni) suppeditetur ad usum et cultum copiose,

    Cic. Att. 14, 11, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > suppedito

См. также в других словарях:

  • MANUBIAE — praeda quae manis capta est A. Gellio l. 13. c. 24. Nonio, manus exuviae; Isidoro sic dictae sunt, quod manibus detrahuntur. Asconius Paedianus in 3. contra Verrem, auctor est, Veteres manubias dixisse spolia quaesita de vivo hoste nobili per… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Manubĭae — (lat.), 1) Beute, od. aus der verkauften Beute gelöstes Geld; 2) Antheil des Feldherrn am erbeuteten Gelde; 3) die drei gekreuzten Blitze, mit denen Jupiter abgebildet wird; 4) der Griff od. Knopf an den Registerzügen der Orgel …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Manubiae — Manubiae, lat., Beute, Beuteantheil des Feldherrn; Wuchergewinn …   Herders Conversations-Lexikon

  • ВОЕННАЯ ДОБЫЧА —    • Manubiae,          или деньги, вырученные от продажи добычи, особенно часть добычи, причитающаяся полководцу, противоположное praeda, сама добыча, состоящая из рабов, скота и различных вещей. По понятию греков с самых древних времен все… …   Реальный словарь классических древностей

  • Glossary of ancient Roman religion — This is an incomplete list, which may never be able to satisfy particular standards for completeness. You can help by expanding it with reliably sourced entries. Ancient Roman religion …   Wikipedia

  • Novensiles — Ancient Roman religion Marcus Aurelius (head covered) sacrificing at the Temple of Jupiter …   Wikipedia

  • butin — Butin, m. acut. Praeda. Liu. lib. 22. La part d un butin qui est escheute au chef de l armée, Manubiae, manubiarum. A grand peine la part du butin suffit elle pour faire les fondemens, Vix manubiae in fundamenta suppeditauere. Quand on fait… …   Thresor de la langue françoyse

  • Manubial — Ma*nu bi*al, a. [L. manubialis, fr. manubiae money obtained from the sale of booty, booty.] Belonging to spoils; taken in war. [Obs.] Bailey. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Nazi architecture — was an architectural plan which played a role in the Nazi party s plans to create a cultural and spiritual rebirth in Germany as part of the Third Reich. The tribune of the Zeppelinfeld stadium in Nuremberg, where the annual Party rally took… …   Wikipedia

  • Battle of Arausio — Infobox Military Conflict conflict=Battle of Arausio partof=the Cimbrian War caption=The migrations of the Cimbri and the Teutons battle name=Battle of Arausio |date= October 6 105 BC place=Arausio, on the Rhône River France result=Decisive… …   Wikipedia

  • List of battles by casualties — The following is a list of the casualty count in battles in world history. The list includes both sieges (not technically battles but usually yielding similar combat related deaths) and civilian casualties during the battles. Large battle… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»