Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

mălus

  • 41 pessimus

    pessĭmus (arch. pessŭmus), a, um superl. de de malus.
    * * *
    pessĭmus (arch. pessŭmus), a, um superl. de de malus.
    * * *
        Pessimus, pen. corr. Superlatiuum a Malus. Plin. Tresmauvais, Le pire de touts.

    Dictionarium latinogallicum > pessimus

  • 42 sacer

    săcer, sā̆cra, sā̆crum (ante-class. collat. form sacer, sacris, sacre; plur.:

    sacres porci,

    Plaut. Men. 2, 2, 16; id. Rud. 4, 6, 4; Varr. R. R. 2, 1, 20; 4, 16; sing. acc.: sacrem porcum, Fest. s. h. v. p. 318 Müll.), adj. [root sa-; Gr. saos, sôos, safe; whence Lat. sānus], dedicated or consecrated to a divinity, holy, sacred, = hieros (cf.: sanctus, augustus): Gallus Aelius ait, sacrum esse quocumque modo atque instituto civitatis consecratum sit, sive aedis, sive ara, sive signum, sive locus, sive pecunia, sive quid aliud quod dis dedicatum atque consecratum sit, Fest. s. v. sacer mons, p. 318 Müll.; cf.:

    quicquid destinatum est diis, sacrum vocatur,

    Macr. S. 3, 7:

    sacrae (res) sunt quae diis superis consecratae sunt: religiosae quae diis manibus relictae sunt,

    Gai. Inst. 2, 3.
    I.
    In gen.
    (α).
    Absol.:

    quicquam (opp. profanum),

    Plaut. Merc. 2, 3, 27; id. Trin. 2, 2, 8; cf.:

    aedificiis omnibus, publicis privatis sacris profanis, sic pepercit, etc.,

    Cic. Verr. 2, 4, 54, § 129; so,

    locus sacer et profanus,

    id. Inv. 1, 26, 38; Auct. Her. 2, 4, 7; Quint. 5, 10, 38:

    miscebis sacra profanis,

    Hor. Ep. 1, 16, 54; id. A. P. 397; Nep. Them. 6, 5; Sall. C. 11, 6:

    villae signis et tabulis refertae partim publicis partim etiam sacris et religiosis,

    Cic. Leg. 3, 13, 31; so (with religiosus) id. Verr. 2, 4, 57, § 127; Suet. Tib. 61:

    mores autem rapere properant quā sacrum quā puplicum,

    Plaut. Trin. 4, 3, 37:

    (legum) genera sunt tria, sacri, publici, privati juris,

    Quint. 2, 4, 33; cf. in the sup.:

    deprecor hoc unum per jura sacerrima lecti,

    Ov. H. 9, 159:

    aedes,

    Plaut. Am. 4, 1, 5; Cic. Fam. 13, 11, 1; Quint. 4, 2, 8; Ov. M. 14, 315:

    lucus late sacer,

    Verg. A. 5, 761:

    arvum Martis,

    Ov. M. 7, 101:

    ara,

    Plaut. Aul. 4, 1, 20:

    aurum,

    Liv. 5, 50; cf.

    pecunia (opp. privata),

    Quint. 4, 2, 8:

    arma,

    Liv. 24, 21:

    tus,

    Ov. M. 14, 130:

    sanguis (of the sacrificial victim),

    Cat. 68, 75:

    ales (so called from its use in augury),

    Verg. A. 11, 721:

    luces (with profestae),

    Hor. C. 4, 15, 25; cf.

    dies (with religiosus),

    Suet. Tib. 61:

    tempus,

    Hor. C. S. 4:

    commissum,

    a crime against religion, Cic. Leg. 2, 9 et saep.— Poet.: vitis (as sacred to Bacchus), Enn. ap. Charis. p. 214 P. (Trag. v. 149 Vahl.); Hor. C. 1, 18, 1; so,

    laurus,

    id. ib. 3, 4, 18; Verg. A. 7, 60:

    robur,

    Ov. M. 8, 752:

    aqua,

    Hor. C. 1, 1, 22:

    fontes,

    Ov. M. 2, 464; Verg. E. 1, 53:

    focus,

    Hor. Epod. 2, 43:

    Tarentum,

    id. C. 1, 28, 29:

    fines,

    Sil. 3, 501; cf.

    montes (the Alps, because not to be ascended by men),

    id. 4, 70;

    vates (because dedicated to Apollo),

    Hor. C. 4, 9, 28; Tib. 2, 5, 113; cf.:

    sacer interpresque deorum Orpheus,

    Hor. A. P. 391;

    and (for sanctus) of the divinity itself: Vesta,

    Prop. 3, 4 (4, 3), 11; so,

    Cybebe,

    id. 3 (4), 22, 3 (but in Liv. 3, 19: ut sacrosancti habeantur, quibus ipsi dii neque sacri neque sancti sunt, so used only on account of the lusus verbb. with sacrosancti;

    v. the context).—Sacer Mons,

    a hill about three miles from Rome, beyond the Anio, and on the right of the Via Nomentana, to which the Roman people retired during their controversy with the Senate, Liv. 2, 32; 3, 52; Cic. Rep. 2, 37, 63; id. Brut. 14, 54:

    os sacrum, quod imum ventrem sustinet,

    Cael. Aur. Tard. 1, 4: Sacra Via, or ( poet.) Sacer Clivus, a street in Rome leading from the Forum to the Capitol, Cic. Planc. 7, 17; id. Att. 4, 3, 3; Hor. S. 1, 9, 1; id. C. 4, 2, 35; Mart. 1, 70, 5;

    v. also via, I. A. 2.: sacer morbus,

    the epilepsy, Cael. Aur. Tard. 1, 4:

    sacer lapis,

    a stone landmark, a mere-stone, Liv. 41, 13: os sacrum, anatom. t. t., = Gr. hieron osteon, the lowest bone of the spine, Cael. Aur. Tard. 1, 4, 24:

    litterae sacrae (eccl. Lat.),

    the Scriptures, Vulg. 2 Tim. 3, 15.—For its combinations with ignis, via, etc., v. those words.—
    (β).
    With gen. (class.):

    ego te sacram coronam surripuisse scio Jovis,

    Plaut. Men. 5, 5, 38; so,

    urna Veneris,

    id. Rud. 2, 5, 16 (for which:

    urna Veneria,

    id. ib. 2, 5, 18):

    Dianae celebris dies,

    Hor. C. 2, 12, 20:

    sepulcrum Batti veteris,

    Cat. 7, 6; cf. Plin. 8, 21, 31, § 76.—As a predicate: terra, ut focus domiciliorum, sacra deorum omnium est (a transl. of the Platon. Gê hiera pantôn theôn), Cic. Leg. 2, 18, 45:

    illa insula (sc. Delos) eorum deorum sacra putatur,

    id. Verr. 2, 1, 18, § 48.—
    (γ).
    With dat. (mostly poet. and in post-Aug. prose; cf.

    infra, II. A.): sacra Jovi quercus,

    Ov. M. 7, 623:

    esculus Jovi sacra,

    Plin. 16, 4, 5, § 11:

    Nymphis cervus,

    Ov. M. 10, 109:

    Cereri Polyphoetes (as a priest),

    Verg. A. 6, 484:

    pugionem templo Salutis detraxerat gestabatque velut magno operi sacrum,

    Tac. A. 15, 53:

    cupressus Diti sacra,

    Plin. 16, 33, 60, § 139:

    aesculus Jovi,

    id. 16, 4, 5, § 11.—As a predicate:

    Jani mensis, Qui sacer est imis Manibus,

    Ov. F. 2, 52, quercus antiqua, quae erat Marti sacra, Suet. Vesp. 5 (al. sacrata).—
    B.
    Transf., in gen., holy, sacred, awful, venerable (not till after the Aug. per., and very rare):

    silentium,

    Hor. C. 2, 13, 29:

    laedere amantes,

    Prop. 3, 16 (4, 15), 11:

    lingua (Ciceronis),

    Mart. 5, 69, 7:

    Maro,

    id. 8. 56, 3:

    quaedam patris memoria,

    Quint. 11, 1, 59:

    O sacer et magnus vatum labor,

    Luc. 9, 983:

    heu sacri vatum errores,

    Sil. 8, 100.—So used of the emperors;

    disapproved of by Tiberius: (Tiberius) alium dicentem sacras ejus occupationes verba mutare et pro sacris laboriosas dicere coëgit,

    Suet. Tib. 27.—But soon after Tiberius in general use:

    auris Caesaris,

    Mart. 7, 99, 4:

    sacri lateris custos,

    id. 6, 76, 1:

    apud aures sacras mentitus est,

    Amm. 28, 6, 26 (cf.:

    se Imperatori mentitum,

    id. 28, 6, 26, § 21); and hence, for ecclesiastical: domus, comitatus, scrinia, largitiones, etc., in the law books et saep.
    II.
    In partic., with a bad accessory signif., devoted to a divinity for destruction, forfeited; and absol., accursed, criminal, impious, wicked.
    (α).
    With dat.: si quisquam aliuta faxit, ipsos Jovi sacer esto, Lex Numae ap. Fest. p. 6 Müll.; cf.: ut caput ejus Jovi sacrum esset, an ancient plebiscitum ap. Liv. 3, 55, 7:

    non alienum videtur, de condicione eorum hominum referre, quos leges sacros esse certis diis jubent, quod, cum cetera sacra violari nefas sit, hominem sacrum jus fuerit occidi, etc.,

    Macr. S. 3, 7.—
    (β).
    Absol.: homo sacer is est, quem populus judicavit ob maleficium; neque fas est eum immolari; sed qui occidit, parricidii non damnatur. Nam lege tribuniciā primā cavetur: si quis eum, qui eo plebei scito sacer sit, occiderit, parricida ne sit. Ex quo quivis homo malus atque improbus sacer appellari solet, Fest. s. v. sacer mons, p. 318 Müll.: PATRONVS SI CLIENTI FRAVDEM FECERIT SACER ESTO, LEX XII. Tab. ap. Serv. Verg. A. 6, 609;

    in imitation: uter aedilis fuerit, etc.... is intestabilis et sacer esto,

    Hor. S. 2, 3, 181:

    eum, qui cuiquam nocuerit, sacrum sanciri,

    Liv. 3, 55.—
    B.
    Transf., in gen., accursed, execrable, detestable, horrible, infamous, etc. (only poet. and in post-Aug. prose).
    a.
    Of persons:

    ego sum malus, Ego sum sacer, scelestus,

    Plaut. Bacch. 4, 6, 14; Afran. ap. Non. 397, 22 (with malus); Lucil. ib. 397, 27.— Sup., Plaut. Most. 4, 2, 67:

    homo sacerrimus,

    id. Poen. prol. 90; id. Rud. 1, 2, 69; Turp. ap. Non. 397, 29 (with pessimus). —
    b.
    Of things: sacerrimum domicilium, Turp. ap. Non. 397, 30:

    di magni, horribilem et sacrum libellum,

    Cat. 14, 12:

    hircus alarum,

    id. 71, 1:

    auri fames,

    Verg. A. 3, 57 (for which:

    aurum fame,

    Plin. 33, 1, 3, § 6:

    venenum (Medeae),

    Val. Fl. 7, 165:

    nox,

    id. 8, 25:

    arma metu,

    id. 4, 185; cf.

    pavor,

    id. 1, 798:

    insania,

    Stat. Th. 10, 804:

    morbus,

    i. e. epilepsy, Cael. Aur. Tard. 1, 4.—With dat.:

    ut immerentis fluxit in terram Remi Sacer nepotibus cruor,

    Hor. Epod. 7, 20.— Comp. and adv. do not appear (as for the comp. v. Varr. L. L. 8, § 77 Müll.).—Hence, subst.: sā̆crum, i, n., something consecrated; a holy or sacred thing, a sacred vessel or utensil; a sanctuary, a temple; a religious act, a sacrifice, etc.; in plur. in gen., sacred rites, religious worship, religion (both of the State and of single races and families; and even of individuals; v. infra, b; class.; most freq. in plur.).
    A.
    Lit.
    (α).
    Sing.:

    sacrum sacrove commendatum qui cleperit rapsitque parricida esto,

    Cic. Leg. 2, 9, 22:

    ubi sacro manus sis admolitus,

    Plaut. As. 3, 2, 24:

    omne sacrum rapiente dextrā,

    Hor. C. 3, 3, 52:

    metuens velut contingere sacrum,

    id. S. 2, 3, 110:

    apud Cluacinae sacrum,

    Plaut. Curc. 4, 1, 10; Quint. 1, 4, 6:

    Minervae,

    Dict. Cret. 5, 12 fin.:

    theatrum veluti quoddam illius sacri templum vocabimus,

    Quint. 3, 8, 29: [p. 1611] quae (sacerdos Cereris) Graecum illud sacrum monstraret et faceret, Cic. Balb. 24, 55:

    sacrum Herculi facere,

    Liv. 1, 7:

    facere Junoni,

    Prop. 4 (5), 9, 43:

    facto per Magos sacro,

    Suet. Ner. 34:

    sollemne sacrum conficere,

    Flor. 1, 13, 16:

    ita se habet sacrum (Suovetaurilia),

    Quint. 1, 5, 67:

    arma lecta conici in acervum jussit consul sacrumque id Vulcano cremavit,

    Liv. 41, 12:

    sacrum piaculare fieri,

    id. 29, 19:

    sollemne Apollinis sacrum,

    Suet. Aug. 94; Ov. M. 12, 33:

    pyrā sacri sub imagine factā,

    id. ib. 14, 80:

    nec de lucernā fas est accendi sacrum,

    Phaedr. 4, 11, 13:

    neve initianto, nisi ut assolet, Cereri, Graeco sacro,

    according to the Grecian rites, Cic. Leg. 2, 9, 21; cf.:

    vetabo, qui Cereris sacrum Vulgarit arcanae,

    Hor. C. 3, 2, 26:

    morientibus operire (oculos) rursusque in rogo patefacere, Quiritium ritu sacrum est,

    Plin. 11, 37, 55, § 150:

    in sacro est,

    id. 18, 12, 30, § 118.—
    (β).
    Plur.: sacra deosque penates.. ex aedibus suis eripuisse dixit, sacred vessels or utensils, holy things, Cic. Verr. 2, 2, 5, § 13; cf. Liv. 5, 40:

    sacra omnia proferre, Auct. B. Alex. 32, 3: portabant canistris,

    Ov. M. 2, 713:

    Troïa,

    Tib. 2, 5, 40:

    velut qui Junonis sacra ferret,

    Hor. S. 1, 3, 11; cf.

    of the same,

    Verg. A. 2, 293; 2, 717 Heyne; Ov. F. 1, 527; id. H. 7, 80; 7, 158:

    cumque suis penetralia sacris,

    i. e. the images of the gods, Penates, id. M. 1, 287:

    jactata aequoribus sacra,

    Hor. C.4,4,54:

    pueri Sacra canunt,

    sacred songs, Verg. A. 2, 239; cf. Ov. Tr. 4, 10, 19:

    sacra ordine in mensā Penatium deorum Ponuntur,

    sacred gifts, offerings, Naev. B. Pun. 1, 11:

    neve ulla vitiorum sacra sollemnia obeunto,

    Cic. Leg. 2, 8, 19:

    sicut in sollemnibus sacris fieri consuevit,

    Sall. C. 22, 2:

    qui (Mercurius) sacris anniversariis coleretur,

    Cic. Verr. 2, 4, 39, § 84 (for which:

    sacrificiis anniversariis colebatur,

    id. ib. 2, 4, 57, §

    128: sacris e principum numero pontifices quinque praefecit,

    id. Rep. 2, 14, 26:

    (Romulus) sacra diis aliis Albano ritu, Graeco Herculi facit,

    Liv. 1, 7; cf.:

    sacra Jovi facturus erat,

    Ov. M. 3, 26:

    sacra Jovi Stygio Perficere,

    Verg. A. 4, 638:

    ipse (Numa) plurima sacra obibat,

    Liv. 1, 20:

    densi circumstant sacra ministri,

    Ov. M. 2, 717:

    arcana sacra,

    Hor. Epod. 5, 52; Ov. M. 10, 436:

    fera,

    id. ib. 13, 454:

    nefanda,

    id. ib. 10, 228:

    mystica,

    id. H. 2, 42:

    horrida,

    Sil. 3, 140:

    veneranda,

    id. 7, 382:

    casta,

    Stat. Achill. 1, 370.
    a.
    Divine worship or religion in gen.: publica sacra, quae publico sumptu pro populo fiunt, quaeque pro montibus, pagis, curiis, sacellis: at privata, quae pro singulis hominibus, familiis, gentibus fiunt, Fest. pp. 244 and 245 Müll.; Liv. 5, 52:

    quo foedere (Romulus) et Sabinos in civitatem ascivit, sacris communicatis,

    Cic. Rep. 2, 7, 13:

    quod per populum errari fas non erat propter religionem sacrorum,

    id. Agr. 2, 7, 18; so,

    religio sacrorum,

    id. Fl. 28, 69:

    sacra Cereris conficere,

    id. Balb. 24, 55; so,

    Cereris,

    Hor. S. 2, 8, 14 (cf. supra, a fin.):

    Eleusina,

    Suet. Claud. 23:

    Junonis,

    Hor. S. 1, 3, 11:

    Orphica,

    rites, solemnity, festival, Cic. N. D. 3, 23, 58:

    Bacchia,

    Ov. M. 3, 518:

    trieterica Bacchi,

    id. ib. 6, 587:

    Dianae,

    id. ib. 7, 94;

    15, 489: Isidis,

    Suet. Oth. 12 et saep.—
    b.
    The private religious rites of a gens, a family, etc. (observed by the Romans with the greatest care):

    sacra privata perpetua manento,

    Cic. Leg. 2, 9, 22; cf. id. ib. 2, 19, 47:

    an gentilicia sacra ne in bello quidem intermitti, publica sacra et Romanos deos etiam in pace deseri placet?

    Liv. 5, 52:

    ut ne morte patris familias sacrorum memoria occideret,

    Cic. Leg. 2, 19, 48:

    docebant (antiqui) tribus modis sacris adstringi,

    id. ib. 2, 20, 49:

    magnum est eadem habere monumenta majorum, eisdem uti sacris, sepulcra habere communia,

    id. Off. 1, 17, 55; cf.:

    ut qui natus sit, ignoret, cujus sanguinis, quorum sacrorum sit,

    Liv. 4,2:

    sacra interire illi (majores) noluerunt,

    Cic. Mur. 12, 27:

    sacrorum alienatio,

    id. Or. 42, 144 (v. alienatio); cf. sing.:

    sacrum familiare,

    Macr. S. 1, 16:

    nuptialia,

    marriage solemnities, Quint. 1, 7, 28;

    called also jugalia,

    Ov. M. 7, 700; cf. respecting the sacra privata of the Romans, Savigny, in his Zeitschr. 2, p. 397 sq.—
    c.
    Poet., poems (as sacred to the Muses):

    mihi jam puero caelestia sacra placebant, Inque suum furtim Musa trahebat opus,

    Ov. Tr. 4, 10, 19:

    vatum,

    Pers. prol. 7:

    Maronis,

    Mart. 7, 63, 5. —
    2.
    Prov.
    a.
    Inter sacrum saxumque stare, to stand between the victim and the knife, i. e. to be between the door and the wall, to be in great straits, Plaut. Capt. 3, 4, 84; cf.:

    inter sacrum et saxum positus,

    App. M. 11, p. 271 fin.
    b.
    Hereditas sine sacris, i. e. a great profit without trouble, = a rose without thorns, meat without bone, etc. (because the keeping up of the sacra privata was attended with great expense), Plaut. Capt. 4, 1, 8, and id. Trin. 2, 4, 83; cf. Fest. p. 290 Müll.—
    B.
    Transf., in gen. (the figure being borrowed from secret religious rites), in plur.: sacra, secrets, mysteries (not till after the Aug. period, and very rare):

    sacra tori coitusque novos referebam,

    Ov. M. 7, 709:

    peregisse mihi videor sacra tradentium artes,

    Quint. 5, 14, 27 (cf.:

    omnes fere, qui legem dicendi, quasi quaedam mysteria, tradiderunt,

    id. 5, 13, 60):

    litterarum colere,

    id. 10, 1, 92:

    studiorum profanare,

    Tac. Or. 11.

    Lewis & Short latin dictionary > sacer

  • 43 malo

    I mālo, māluī, —, mālle [из māvolo от magis + volo ]
    1) больше желать, охотнее делать, предпочитать (aliquid pro aliquā re Sl etc., quam aliquid C etc., aliquem alicui Ap и aliquā re H)
    2) больше склоняться, быть более расположенным ( alicui C)
    quod malle te, intellego C — я вижу, к чему ты склоняешься
    nihil malo Pt — ничего лучшего, по-моему, нет
    II mālo dat. /abl. sg. к malum и malus III malo dat. /abl. sg. к malum и mălus

    Латинско-русский словарь > malo

  • 44 Assyrii

    Assyriī, ōrum, m. (Ἀσσύριοι), die Assyrier, die Bewohner Assyriens (als Landschaft od. Reich), s. Cic. de div. 1, 2. Iustin. 1, 1 sqq. – Dav.: A) Assyria, ae, f. (Ἀσσυρία), Assyrien, d.i. 1) eine Landschaft in Asien zwischen Medien, Mesopotamien u. Babylonien j. Kurdistan, mit der Hauptstadt Ninive, später Adiabene (s. d.) gen., Plin. 5, 66: als Teil des persischen Reichs b. Amm. 23, 6, 14 sq. – 2) im weit. Sinne das assyrische Reich, bei den Römern gew. Syria gen., wie Cic. de fin. 2, 106; Tusc. 5, 101. – B) Assyrius, a, um (Ἀσσύριος), assyrisch, regnum, Iustin.: amomum, Verg. – oft poet. für medisch, phönizisch, phrygisch, palästinisch, indisch, malus, Zitronenbaum (sonst malus Medica), Plin.: puella, die phönizische Europa, Sen. poët.: venenum, tyrischer Purpur, Sil.: stagnum, der See Genezareth in Palästina, Iustin.: ebur, indisches, Ov.: axis, östliche, Avien. descr. orb. 534.

    lateinisch-deutsches > Assyrii

  • 45 et

    ĕt, conj. de coord.    - cf. gr. ἔτι: encore. [st1]1 [-] et: et (pour relier des mots isolés ou des propositions entières).    - mater tua et soror, Cic. ta mère et ta soeur.    - quoad possem et liceret, Cic.: tant que je le pourrais et qu'on me le permettrait. [st1]2 [-] et... et... (répété deux fois ou avec une autre conj. de coord. -que, atque, nec, neque): et... et...; tant... que...; non seulement... mais encore...; aussi bien... que...    - et audax et malus, Plaut.: aussi hardi que méchant.    - et labore atque industria, Cic.: à force de travail et aussi à force de talent.    - et in senatu sententiam dicebat nec amicis deerat, Cic.: non seulement il donnait son avis au sénat, mais il assistait aussi ses amis.    - et semper me coluit diligentissimeque observavit, Cic.: il a toujours eu pour moi non seulement du respect, mais un vrai culte.    - (seditiones) singulis universisque semper honori fuisse, Liv. 4: les séditions, (disaient-ils), étaient toujours, pour chacun en particulier et pour tous en général, une source d'honneurs.    - quia et consul aberat nec facile erat aut nuntium aut litteras mitti, Liv.: comme le consul était absent et qu'il n'était pas facile d'envoyer soit un messager soit une lettre. [st1]3 [-] et: et même, et de plus, et qui plus est, et de plus (pour insister sur une idée).    - errabas, Verres, et vehementer errabas: tu te trompais, Verrès, et même gravement.    - te jam appello, et ea voce, ut me exaudire possis, Cic. Mil. 25: c'est à toi que je m'adresse, et même j'élève la voix pour que tu puisses m'entendre.    - laudat, et saepe, virtutem, Cic. Tusc. 3: il loue la vertu, et même souvent.    - et... quidem: il y a mieux, et même. [st1]4 [-] et = etiam: aussi, même, encore.    - sed et alii: mais d'autres aussi.    - et alii multi, Cic.: bien d'autres encore.    - timeo Danaos et dona ferentes: je crains les Grecs, même quand ils apportent des présents.    - Troja et huic loco nomen est, Liv. 1, 1: [Troie est encore le nom pour ce lieu] = ce lieu porte encore le nom de Troie.    - fas est et ab hoste doceri (prov.): il est normal de recevoir des leçons, même d'un ennemi.    - salve et tu ou et tu salve, Plaut.: salut à toi aussi.    - haec mihi sunt voluptati, et erant illa Torquatis, Cic. Fin. 1: c'est pour moi un plaisir, et c'en était un aussi pour les Torquatus. [st1]5 [-] et: or (devant la mineure d'un syllogisme).    - alia vera sunt, alia falsa: et quod falsum, id percipi non potest, Cic. Ac. 2: il y a du vrai et du faux; or le faux ne saurait être perçu. [st1]6 [-] et: et, et voilà que, et aussitôt (pour lier deux moments successifs).    - vix (jam, nondum)... et (= cum)...: à peine... que...    - vix prima inceperat aestas, et pater Anchises jubebat... Virg.: l'été commençait à peine que mon père Anchise ordonnait...    - dixit, et extemplo... sensit medios delapsus in hostes, Virg. En. 2: il dit et il comprit aussitôt qu'il était tombé au milieu d'ennemis..    - nec longum tempus et ingens exiit ad caelum arbos, Virg. G. 2: en peu de temps un arbre immense s'élève vers le ciel.    - vix inopina quies laxaverat artus, et... Virg.: ce repos soudain avait à peine relâché ses membres que... [st1]7 [-] et: et, et ensuite, et alors (pour renforcer une interrogation ou une exclamation).    - et sunt qui de via Appia querantur? Cic. Mil.: et il y a des gens qui se plaignent de la voie Appia?    - et quisquam dubitabit quin... Cic. de Imp. Pomp.: et l'on hésiterait à...    - et quisquam numen Junonis adoret? Quint.: et qui, après cela, adorerait la divinité de Junon?    - et miramur aliquando id quod somniarimus evadere? Cic. Div. 2: et nous trouvons surprenant que nos rêves se réalisent parfois? [st1]8 [-] et: que (pour marquer la ressemblance ou la différence: et = ac, atque, quam).    - aliter... et (ac)...: autrement que.    - idem... et (ac)...: le même que.    - non eadem nobis et illis necessitas impendet, Sall.: ils ne sont pas pressés par la même nécessité que nous.    - pariter corpore et animo, Ter. Ad.: autant par le corps que par l'âme.    - omnia fuisse in Themistocle paria et in Coriolano, Cic. Brut.: tout se ressemblait dans Thémistocle et dans Coriolan. [st1]9 [-] et (qqf. et quidem): et pourtant, et cependant.    - quod equidem adhuc non amisi, et videtis annos, Cic.: c'est une chose que j'ai conservée jusqu'ici, et pourtant vous voyez mon âge.    - aliquando incenditur; et quidem saepe sedatur, Cic. quelquefois, c'est un embrasement; souvent, néanmoins, c'est un apaisement.    - quamquam est intactus, et odit, Hor.: même si on n'est pas touché (par tes vers méchants), on te déteste néanmoins.
    * * *
    ĕt, conj. de coord.    - cf. gr. ἔτι: encore. [st1]1 [-] et: et (pour relier des mots isolés ou des propositions entières).    - mater tua et soror, Cic. ta mère et ta soeur.    - quoad possem et liceret, Cic.: tant que je le pourrais et qu'on me le permettrait. [st1]2 [-] et... et... (répété deux fois ou avec une autre conj. de coord. -que, atque, nec, neque): et... et...; tant... que...; non seulement... mais encore...; aussi bien... que...    - et audax et malus, Plaut.: aussi hardi que méchant.    - et labore atque industria, Cic.: à force de travail et aussi à force de talent.    - et in senatu sententiam dicebat nec amicis deerat, Cic.: non seulement il donnait son avis au sénat, mais il assistait aussi ses amis.    - et semper me coluit diligentissimeque observavit, Cic.: il a toujours eu pour moi non seulement du respect, mais un vrai culte.    - (seditiones) singulis universisque semper honori fuisse, Liv. 4: les séditions, (disaient-ils), étaient toujours, pour chacun en particulier et pour tous en général, une source d'honneurs.    - quia et consul aberat nec facile erat aut nuntium aut litteras mitti, Liv.: comme le consul était absent et qu'il n'était pas facile d'envoyer soit un messager soit une lettre. [st1]3 [-] et: et même, et de plus, et qui plus est, et de plus (pour insister sur une idée).    - errabas, Verres, et vehementer errabas: tu te trompais, Verrès, et même gravement.    - te jam appello, et ea voce, ut me exaudire possis, Cic. Mil. 25: c'est à toi que je m'adresse, et même j'élève la voix pour que tu puisses m'entendre.    - laudat, et saepe, virtutem, Cic. Tusc. 3: il loue la vertu, et même souvent.    - et... quidem: il y a mieux, et même. [st1]4 [-] et = etiam: aussi, même, encore.    - sed et alii: mais d'autres aussi.    - et alii multi, Cic.: bien d'autres encore.    - timeo Danaos et dona ferentes: je crains les Grecs, même quand ils apportent des présents.    - Troja et huic loco nomen est, Liv. 1, 1: [Troie est encore le nom pour ce lieu] = ce lieu porte encore le nom de Troie.    - fas est et ab hoste doceri (prov.): il est normal de recevoir des leçons, même d'un ennemi.    - salve et tu ou et tu salve, Plaut.: salut à toi aussi.    - haec mihi sunt voluptati, et erant illa Torquatis, Cic. Fin. 1: c'est pour moi un plaisir, et c'en était un aussi pour les Torquatus. [st1]5 [-] et: or (devant la mineure d'un syllogisme).    - alia vera sunt, alia falsa: et quod falsum, id percipi non potest, Cic. Ac. 2: il y a du vrai et du faux; or le faux ne saurait être perçu. [st1]6 [-] et: et, et voilà que, et aussitôt (pour lier deux moments successifs).    - vix (jam, nondum)... et (= cum)...: à peine... que...    - vix prima inceperat aestas, et pater Anchises jubebat... Virg.: l'été commençait à peine que mon père Anchise ordonnait...    - dixit, et extemplo... sensit medios delapsus in hostes, Virg. En. 2: il dit et il comprit aussitôt qu'il était tombé au milieu d'ennemis..    - nec longum tempus et ingens exiit ad caelum arbos, Virg. G. 2: en peu de temps un arbre immense s'élève vers le ciel.    - vix inopina quies laxaverat artus, et... Virg.: ce repos soudain avait à peine relâché ses membres que... [st1]7 [-] et: et, et ensuite, et alors (pour renforcer une interrogation ou une exclamation).    - et sunt qui de via Appia querantur? Cic. Mil.: et il y a des gens qui se plaignent de la voie Appia?    - et quisquam dubitabit quin... Cic. de Imp. Pomp.: et l'on hésiterait à...    - et quisquam numen Junonis adoret? Quint.: et qui, après cela, adorerait la divinité de Junon?    - et miramur aliquando id quod somniarimus evadere? Cic. Div. 2: et nous trouvons surprenant que nos rêves se réalisent parfois? [st1]8 [-] et: que (pour marquer la ressemblance ou la différence: et = ac, atque, quam).    - aliter... et (ac)...: autrement que.    - idem... et (ac)...: le même que.    - non eadem nobis et illis necessitas impendet, Sall.: ils ne sont pas pressés par la même nécessité que nous.    - pariter corpore et animo, Ter. Ad.: autant par le corps que par l'âme.    - omnia fuisse in Themistocle paria et in Coriolano, Cic. Brut.: tout se ressemblait dans Thémistocle et dans Coriolan. [st1]9 [-] et (qqf. et quidem): et pourtant, et cependant.    - quod equidem adhuc non amisi, et videtis annos, Cic.: c'est une chose que j'ai conservée jusqu'ici, et pourtant vous voyez mon âge.    - aliquando incenditur; et quidem saepe sedatur, Cic. quelquefois, c'est un embrasement; souvent, néanmoins, c'est un apaisement.    - quamquam est intactus, et odit, Hor.: même si on n'est pas touché (par tes vers méchants), on te déteste néanmoins.
    * * *
        Siquid aduersus te ipse commisit adolescens, sit hostis et meus. Quintil. Aussi le mien.
    \
        Et, Indignatiua. Virgil. - et quisquam numen Iunonis adoret? Vouldriez vous que, etc. Seroit ce raison que, etc.
    \
        Et, pro Id est. Plautus, Annos natus sexaginta, et senex. C'est à dire vieil.
    \
        Et, pro Quanuis. Cic. Defendi legem Voconiam magna voce, bonisque lateribus, et videtis annos meos. Neantmoins et vous voyez l'aage que j'ay.
    \
        Et ille, pro Tunc. Var. Dic, inquit Agrius, de fructibus maturis capiendis. Et ille, primum. Lors il respondit.
    \
        Et certe. Terent. Sed estne ille noster Parmeno? et certe ipsus est. Et vrayement ouy.
    \
        Et etiam. Cic. Vt et te viserem, et coenarem etiam. Et encore ou, Et aussi pour souper avec toy.
    \
        Et quod nunc tute tecum iratus cogitas, Egone illam? quae illum? quae me? Terent. Quant à ce que, etc.
    \
        - et quod dicendum nunc siet, Tu quoque perparce nimium. non laudo. Terent. Pour dire la verité.

    Dictionarium latinogallicum > et

  • 46 minime

    mĭnĭmē (mĭnŭmē), adv. superl. de parum [st1]1 [-] [sens relatif] le moins.    - [avec des verbes] minime displicebat, Cic. Br. 207: il déplaisait le moins. --- cf. Nat. 1, 16 ; Or. 222.    - quod ad te minime omnium pertinebat, Cic. Amer. 96: ce qui te regardait moins que personne.    - [avec des adj.] in hac quadriremi minime multi remiges deerant, Cic. Verr. 5, 88: c'est dans cette quadrirème qu'il manquait le moins de rameurs. --- cf. Fam. 14, 13.    - quā minime arduus ad nostras munitiones ascensus videbatur, Caes. BG. 2, 33: du côté où la montée vers nos retranchements paraissait le moins rude. [st1]2 [-] [sens absolu] très peu, nullement.    - scis me minime esse blandum, Cic. Att. 12, 5 c: tu sais que je ne suis pas du tout complimenteur.    - illud minime verendum est ne laborem studiorum pueri difficilius tolerent, Quint, Inst. Or, 1, 12: il ne faut pas craindre du tout que les enfants supportent trop difficilement la fatigue des études.    - homo minime malus, Cic. Tusc. 2, 44: [Épicure] homme sans la moindre malice. --- cf. Nat. 1, 85.    - [avec adv., rare] Caes. BG. 1. 1, 3 ; quam minime indecore, Cic. Off. 1, 14: avec le moins d'inconvenance possible.    - [dans le dial.] minime et minime vero: non, pas du tout. --- Cic. R. Post. 16 ; Br. 232.    - minime vero assentior iis qui... Cic. Off. 3, 2, 9: je ne me range pas du tout à l'avis de ceux qui...    - minime gentium, Ter. Phorm. 1033: pas le moins du monde --- cf. 342; Eun. 625 ; Plaut. Poen. 689. [st1]3 [-] au moins, à tout le moins, pour le moins.    - minime tribus pedibus, Cic.: au moins de trois pieds.    - sed id minime bis anno arari debet, Col. 5, 9, 12: mais on doit le labourer au moins deux fois par an.    - pedes decem vel minime novem, Col. 1, 6, 6: dix pieds ou au moins neuf. --- Cels. 2, 8.
    * * *
    mĭnĭmē (mĭnŭmē), adv. superl. de parum [st1]1 [-] [sens relatif] le moins.    - [avec des verbes] minime displicebat, Cic. Br. 207: il déplaisait le moins. --- cf. Nat. 1, 16 ; Or. 222.    - quod ad te minime omnium pertinebat, Cic. Amer. 96: ce qui te regardait moins que personne.    - [avec des adj.] in hac quadriremi minime multi remiges deerant, Cic. Verr. 5, 88: c'est dans cette quadrirème qu'il manquait le moins de rameurs. --- cf. Fam. 14, 13.    - quā minime arduus ad nostras munitiones ascensus videbatur, Caes. BG. 2, 33: du côté où la montée vers nos retranchements paraissait le moins rude. [st1]2 [-] [sens absolu] très peu, nullement.    - scis me minime esse blandum, Cic. Att. 12, 5 c: tu sais que je ne suis pas du tout complimenteur.    - illud minime verendum est ne laborem studiorum pueri difficilius tolerent, Quint, Inst. Or, 1, 12: il ne faut pas craindre du tout que les enfants supportent trop difficilement la fatigue des études.    - homo minime malus, Cic. Tusc. 2, 44: [Épicure] homme sans la moindre malice. --- cf. Nat. 1, 85.    - [avec adv., rare] Caes. BG. 1. 1, 3 ; quam minime indecore, Cic. Off. 1, 14: avec le moins d'inconvenance possible.    - [dans le dial.] minime et minime vero: non, pas du tout. --- Cic. R. Post. 16 ; Br. 232.    - minime vero assentior iis qui... Cic. Off. 3, 2, 9: je ne me range pas du tout à l'avis de ceux qui...    - minime gentium, Ter. Phorm. 1033: pas le moins du monde --- cf. 342; Eun. 625 ; Plaut. Poen. 689. [st1]3 [-] au moins, à tout le moins, pour le moins.    - minime tribus pedibus, Cic.: au moins de trois pieds.    - sed id minime bis anno arari debet, Col. 5, 9, 12: mais on doit le labourer au moins deux fois par an.    - pedes decem vel minime novem, Col. 1, 6, 6: dix pieds ou au moins neuf. --- Cels. 2, 8.
    * * *
        Minime, pen. corr. Aduerbium negandi. Cicero, Turpis enim excusatio est, et minime accipienda. Non recevable, Qu'on ne doibt point recevoir.
    \
        Minime feceris, Prohibendi particula, pro Ne feceris. Plau. Ne le fay point.
    \
        Minime gratum spectaculum. Liu. Point aggreable.
    \
        Minime mirum, adeo impeditae sunt. Terent. Ce n'est point de merveille.
    \
        Minime, pro Minimum, seu quod dicunt, Ad minus. Columella, Ea extet minime tribus pedibus. Pour le moins, Tout au moins.
    \
        Minime gentium. Terent. Nullement.
    \
        - heus puer, Pamphilam Accerse, vt delectet hic nos. illa exclamat, minime gentium. Terent. Je n'en feray rien.
    \
        Minime omnium. Cic. Nullement.
    \
        Minime male cogitantes sunt, qui in eo studio occupati sunt. Cato. Gents addonnez à cest estat n'ont point accoustumé de mal penser, ne de mal faire.
    \
        Minime multi remiges et milites deerant. Cic. Il ne s'en falloit pas beaucoup, Il s'en falloit fort peu que tout n'y fut.
    \
        Minime multa habet stipendia. Liuius. Il n'ha pas beaucoup de gages.
    \
        Minime volo. Cic. Je ne le veuls nullement.
    \
        Homo minime ambitiosus, minime in rogando molestus. Cic. L'homme du monde le moins chargeant autruy, et le moins fascheux.
    \
        Minime, in responsione negatiua. Sallustius, Placet igitur eos dimitti, et augeri exercitum Catilinae? Minime. Nullement.

    Dictionarium latinogallicum > minime

  • 47 mugio

    mūgĭo, īre, īvi (ĭi), ītum - intr. - [st2]1 [-] mugir, beugler. [st2]2 [-] mugir, retentir, résonner. [st2]3 - tr. - brailler, crier.    - tibi mugiet ille sophos, Mart.: il te beuglera aux oreilles: bravo!    - mugit malus procellis, Virg.: la violence de la tempête fait gémir le mât.
    * * *
    mūgĭo, īre, īvi (ĭi), ītum - intr. - [st2]1 [-] mugir, beugler. [st2]2 [-] mugir, retentir, résonner. [st2]3 - tr. - brailler, crier.    - tibi mugiet ille sophos, Mart.: il te beuglera aux oreilles: bravo!    - mugit malus procellis, Virg.: la violence de la tempête fait gémir le mât.
    * * *
        Mugio, mugis, mugiui, mugitum, pen. prod. mugire. Liu. Bugler, ou Murler, Mugir, Mugler.

    Dictionarium latinogallicum > mugio

  • 48 persicus

    [st1]1 [-] Persĭcus, a, um: de la Perse.    - sinus Persicus: golfe Persique.    - Persica arbor (malus), f.: le pêcher (l'arbre de la Perse).    - persicum (malum, pomum): la pêche.    - Persica, ōrum, n.: les annales de la Perse.    - Persicus, i, m.: Inscr. Persique (surnom de l'empereur Galère, vainqueur de la Perse). [st1]2 [-] persĭcus, i, f.: Col. pêcher.
    * * *
    [st1]1 [-] Persĭcus, a, um: de la Perse.    - sinus Persicus: golfe Persique.    - Persica arbor (malus), f.: le pêcher (l'arbre de la Perse).    - persicum (malum, pomum): la pêche.    - Persica, ōrum, n.: les annales de la Perse.    - Persicus, i, m.: Inscr. Persique (surnom de l'empereur Galère, vainqueur de la Perse). [st1]2 [-] persĭcus, i, f.: Col. pêcher.
    * * *
        Persicus, pen. corr. Adiectiuum. Iuuen. Qui est de Perse.
    \
        Persicus apparatus. Horat. Somptueux et magnifique.
    \
        Persica mala. Plin. Pesches.

    Dictionarium latinogallicum > persicus

  • 49 Assyrii

    Assyriī, ōrum, m. (Ἀσσύριοι), die Assyrier, die Bewohner Assyriens (als Landschaft od. Reich), s. Cic. de div. 1, 2. Iustin. 1, 1 sqq. – Dav.: A) Assyria, ae, f. (Ἀσσυρία), Assyrien, d.i. 1) eine Landschaft in Asien zwischen Medien, Mesopotamien u. Babylonien j. Kurdistan, mit der Hauptstadt Ninive, später Adiabene (s. d.) gen., Plin. 5, 66: als Teil des persischen Reichs b. Amm. 23, 6, 14 sq. – 2) im weit. Sinne das assyrische Reich, bei den Römern gew. Syria gen., wie Cic. de fin. 2, 106; Tusc. 5, 101. – B) Assyrius, a, um (Ἀσσύριος), assyrisch, regnum, Iustin.: amomum, Verg. – oft poet. für medisch, phönizisch, phrygisch, palästinisch, indisch, malus, Zitronenbaum (sonst malus Medica), Plin.: puella, die phönizische Europa, Sen. poët.: venenum, tyrischer Purpur, Sil.: stagnum, der See Genezareth in Palästina, Iustin.: ebur, indisches, Ov.: axis, östliche, Avien. descr. orb. 534.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Assyrii

  • 50 dolus

    прот. dolus bonus (см. bonus s. 3), обман, хитрость, ухищрение: 1) в обширнейшем смысле называется всякое действие стороны, не соответствующее истине и справедливости (bona fides-aequitas), что особ. иметь место: а) при exceptio doli (generalis), которая покоится на соображении, что предъявление претензии и требование осуществления таковой вопреки существующему возражению - есть действие contra bonam fidem и оправдывает защиту посред. exc. doli (tit. D. 44, 4. cf. I. 2 § 5. - 1. 7 eod.);

    b) такой смысл обмана явствует из прибавления к actio de peculio и de in rem verso: "et si quis dolo malo domini captus fraudatusque actor est" (1. 36 D. 15, 1. cf. 1. 21 eod.);

    e) в учении о вознаграждении за вред и убытки при обязательных отношениях dolus обозначает прямое, злонамеренное нарушение главного содержания обязательства в противоположность culpa (см. sub fine и 1. с.);

    dolus malus, quem semper abesse oportet in iudicio emti, quod bonae f. sit (1. 6 § 9 D. 19, 1);

    illud nulla pactione effici potest, ne dolus praestetur (1. 27 § 3 D. 2. 14. cf. 1. 17 pr. D. 13, 6. 1. 1 § 7 D. 16, 3. 1. 23 D. 50, 17);

    cautio, stipulatio: dolum malum abesse afuturumque esse, clausula doli m s. de dolo m. (1. 22. 53. 119. 121 D. 45, 1. 1. 19 D. 46, 7. 1. 19. 22. § 7 D. 46, 8);

    d) при всяком имущественном ущербе, вызванном злым намерением (dolus malus) кого-лб., потерпевшему предоставлен был преторским эдиктом общий иск, если нельзя было прибегнуть к другому какому-лб. специальному судебному средству, si alia actio non sit (1. 1 § 4. D. 4, 3. 1. 3 § 1 D. 47, 20);

    e) при недозволенных противоправных действиях (вне обязательных отношений), под dolus разумеется положительная воля совершить противозаконное действие, напр. iudex tunc litem suam facere intelligitur, quam dolo malo in fraudem legis sententiam dixerit (1. 15 § 1 D. 5, 1. 1. 7 D. 2, 1. § 4 eod.), (1. 1-3 D. 2, 10), (1. 1 pr. 1 3 D. 11, 3), (1. 12. 26 § 1D. 9, 4), (I. 131. 150. 157 § 1 D. 50, 17. cf. 1. 36 § 3 D. 5, 3. 1. 52 D. 6, 1. 1. 1 § 7 D. 43, 3);

    eum, qui dolo m fecerit, quominus possit restituere, perinde habendum, ac si posset (1. 15 § 10 D. 43, 24. cf. 1. 68 D. 6, 1. 1. 25 § 1 D. 24, 3), (1. 167 § 1. D. 50, 17), (1. 55 eod.), (1. 7 pr. D. 48, 8); (1. 22 pr. D. 48. 10); (1. 3 § 1 D. 47, 10);

    impuberem furtum facere posse, si iam doli capax sit (1. 23 pr. D. 47, 2), (Gai. III. 211).

    2) в строгом смысле слова обман имеет место тогда, когда одна сторона, желая склонить другую к принятию обязательства, употребила ко вреду последней нарочно такие ухищрения, без которых другая сторона не заключила бы договора. Сюда относятся actio doli (tit. D. 4, 3 C. 2, 21), exceptio doli (specialis). Такой обман служит основанием недействительности договора (1. 7 § 9 D. 2, 14. § 10 eod. - "inest dolo et fraus". 1. 1 § 2 D. 4, 3. 1. 3. D. 17, 2. 1. 43 § 2 D. 18, 1. 1. 13 § 4 D. 19, 1. 1. 36 D. 45, 1. § 1 J. 4, 13).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > dolus

  • 51 dolus

        dolus ī, m    [cf. δόγοσ], a device, artifice, contrivance ; in the phrase, dolus malus, wilful wrong, fraud, malice: Dolo malo haec fieri omnia, T.: in vi dolus malus inest, the crime of violence implies malice. — Guile, deceit, deception, cunning, trickery: quom nil obsint doli, T.: dolis atque fallaciis contendit, S.: ne cui dolus necteretur, L.: dolo divom victa, V.: ad pernitiem eius dolum quaerere, S.: dolo factum negat esse suo, i. e. any fault, H.: dolo pugnandum est, dum quis par non est armis, N.: consilio etiam additus dolus, L.: dolis instructus et arte, V.— A snare: tendit Turdis dolos, H.: doli fabricator Epeos, V.
    * * *
    trick, device, deceit, treachery, trickery, cunning, fraud

    Latin-English dictionary > dolus

  • 52 ut or utī

        ut or utī adv.    [for * quoti or * cuti; 2 CA-].    I. Of place, where (poet.): Nisus Labitur, caesis ut forte iuvencis Fusus madefecerat herbas, V.: Utque aër, tellus illic, O.—    II. Of time, when, as soon as, just as: ut hinc te intro ire iussi, opportune hic fit mi obviam, T.: ut peroravit, surrexit Clodius: ut vero aquam ingressi sunt... tum, etc., L.: Ariovistum, ut semel Gallorum copias vicerit, crudeliter imperare, Cs.: atque ego, ut primum fletu represso loqui posse coepi, Quaeso inquam, etc., as soon as ever: Siculi, ut primum videre volgari morbos, in suas quisque urbes dilapsi sunt, L.: deinde ut nulla vi perculsos sustinere poterat, Quid ultra moror, inquit, etc., L.: ut hinc forte ea ad obstetricem erat missa, T.: ut ad mare nostrae cohortes excubuerant, accessere subito Pompeiani, Cs.: litteras scripsi... statim ut tuas legerem (i. e. litteras nunc scribo, ut tuas legi): neque, ut quaeque res delata ad nos, tum denique scrutari locos (debemus): traditum esse ut quando aqua Albana abundasset, tum... victoriam de Veientibus dari, L.— Since, from the time at which: ut Brundisio profectus es, nullae mihi abs te sunt redditae litterae.—Of repeated action, whenever: ut quisque istius animum offenderat, in lautumias statim coniciebatur: ut cuique erat locus attributus, ad munitiones accedunt, Cs.: ut quisque arma ceperat... inordinati in proelium ruunt, L.: ut enim quisque dixerat, ita postulabatur, etc.—    III. Of manner.    A. Interrog., how, in what way, in what manner: Ut vales? T.: ut sese in Samnio res habent? L.: Ut valet? ut meminit nostri? H. —Usu. in dependent questions, with subj: Narratque ut virgo ab se integra etiam tum siet, T.: credo te audisse ut me circumsteterint: docebat ut omni tempore totius Galliae principatum Aedui tenuissent, Cs.: veniat in mentem, ut trepidos quondam maiores vestros... defenderimus, L.: Vides ut altā stet nive candidum Soracte, H.— With indic. (old or poet.): Illud vide, os ut sibi distorsit carnufex, T.: Aspice, venturo laetantur ut omnia saeclo! (i. e. omnia laetantia), V.—After verbs of fearing, how, in what way, lest... not, that... not: rem frumentariam, ut satis commode supportari posset, timere dicebant, Cs.: verebar ut redderentur: timeo ut sustineas: o puer, ut sis Vitalis, metuo, et maiorum ne quis amicus Frigore te feriat, H.: quia nihil minus, quam ut egredi obsessi moenibus auderent, timeri poterat, L.: ut ferulā caedas meritum... non vereor, H.—In exclamations: ut falsus animi est! T.: Gnaeus autem noster... ut totus iacet: Ut vidi, ut perii! ut me malus abstulit error! V.: ut tu Semper eris derisor! H.—    B. Relative, as: ut potero, feram, T.: Ciceronem et ut rogas amo, et ut meretur et debeo: Labienus, ut erat ei praeceptum... abstinebat, Cs.: ut plerumque fit, L.—Introducing an example, as, for example, for instance: est quiddam, quod suā vi nos inlectos ducit, ut amicitia: ceteri morbi, ut gloriae cupiditas, etc.: qui aliis nocent, in eādem sunt iniustitiā, ut si in suam rem aliena convertant: ut si quis ei quem urgeat fames venenum ponat, L.: causas, ut honorificentissimis verbis consequi potero, complectar: si virtus digna est gloriatione, ut est (i. e. sicut est): nemo, ut opinor, in culpā est, in my judgment: qui, ut credo, duxit, etc., I believe.—With correlative ita, sic, sometimes idem, item, as, just as, in the same manner as: omnīs posthabui mihi res, ita uti par fuit, T.: ut viro forti dignum fuit, ita calumniam eius obtrivit: si ut animis sic oculis videre possemus: disputationem exponimus, eisdem fere verbis, ut disputatumque est: fecisti item ut praedones solent: haec ut brevissime dici potuerunt, ita a me dicta sunt (i. e. ita breviter dicta sunt ut dici potuerunt): te semper sic colam ut quem diligentissime: eruditus autem sic ut nemo Thebanus magis, N.—In comparative clauses with indefinite subjects, ut quisque with a sup. or an expression implying a superlative, usu. followed by ita with a sup, the more... the more: ut quisque est vir optimus, ita difficillime alios improbos suspicatur, the better man one is, the harder it is for him to, etc.: ut quisque (morbus) est difficillimus, ita medicus nobilissimus quaeritur; cf. facillime ad res iniustas impellitur ut quisque altissimo animo est: ut quisque gradu proximus erat, ita ignominiae obiectus, L.: de captivis, ut quisque liber aut servus esset, suae fortunae a quoque sumptum supplicium est, according to each one's station, whether free or bound, L.—Introducing a general statement for comparison or confirmation, as, considering that, in accordance with the fact that, in view of what: haud scio hercle, ut homost, an mutet animum, T.: atque ille, ut semper fuit apertissimus, non se purgavit, sed, etc.: transire pontem non potuit, ut extrema resoluta crant, etc., L.: Epicharmi, acuti nec insulsi hominis, ut Siculi, as was natural for a Sicilian.—Introducing a limiting circumstance, as, considering, for: hic Geta ut captus est servorum, non malus, i. e. as far as this can be said of slaves, T.: civitas florens, ut est captus Germanorum, Cs.: Caelius Antipater, scriptor, ut temporibus illis, luculentus, for those times: (orationis genus) ut in oratore exile, for an orator: gens, ut in eā regione, divitiis praepollens, L.— With perinde or pro eo, as, in proportion as, according as, to the extent that, in the measure that: in exspectatione civitas erat, perinde ut evenisset res, ita communicatos honores habitura, L.: pro eo ut temporis difficultas aratorumque penuria tulit.—With a relat., as it is natural for persons, like one, since, seeing that: proficiscuntur, ut quibus esset persuasum, non ab hoste consilium datum, etc., like men convinced that, etc., Cs.: inde consul, ut qui iam ad hostīs perventum cerneret, procedebat, L.—Introducing a motive or assumption, as if, on the supposition that, in the belief that: narratio est rerum gestarum aut ut gestarum expositio: (Galli) laeti, ut exploratā victoriā, ad castra pergunt, L.—With ita or sic, introducing an oath or attestation, as, as it is true that: ita me di ament ut ego Laetor, etc., T.: ita vivam ut maximos sumptūs facio.—With correlative ita or sic, introducing contrasted clauses, as... so, as on the one hand... so on the other, although... yet, while... still, both... and: ut errare potuisti, sic decipi te non potuisse, quis non videt?: consul, ut fortasse vere, sic parum utiliter in praesens certamen, respondit, etc., L.: uti longe a luxuriā, ita famae propior, Ta.—Repeated as indefinite relative, in whatever manner, howsoever (only with indic.): Sed ut ut haec sunt, tamen hoc faciam, T.: sed ut ut est, indulge valetudini tuae.—Indefinite, in concessive or conditional clauses, however, in whatever manner, in whatever degree, although, granting that: quod ut ita sit—nihil enim pugno —quid habet ista res aut laetabile aut gloriosum?: nihil est prudentiā dulcius, quam, ut cetera auferat, adfert certe senectus: ut enim neminem alium rogasset, scire potuit, etc.: qui, ut non omnis peritissimus sim belli, cum Romanis certe bellare didici, L.: ac iam ut omnia contra opinionem acciderent, tamen se plurimum navibus posse, Cs.: Ut desint vires tamen est laudanda voluntas, O.

    Latin-English dictionary > ut or utī

  • 53 malitia

    mălĭtĭa, ae, f. [malus], bad quality, badness.
    I.
    Lit. (post-class.):

    terrae malitia,

    Pall. 1, 6:

    arboris,

    unfruitfulness, id. 11, 8.—
    II.
    Trop., ill-will, spite, malice (class.): virtutis contraria est vitiositas: sic enim malo, quam malitiam, appellare eam, quam Graeci kakian appellant:

    nam malitia certi cujusdam vitii nomen est: vitiositas omnium,

    Cic. Tusc. 4, 15, 34:

    est enim malitia versuta et fallax nocendi ratio,

    id. N. D. 3, 30, 75; id. Rosc. Com. 16, 46:

    per summam fraudem et malitiam,

    id. Quint. 18, 56; id. Clu. 26, 70;

    opp. to virtus: virtute, non malitia, P. Scipioni placuisse,

    Sall. J. 22, 2.—With malus:

    sine mala omni malitia,

    Plaut. Aul. 2, 2, 38.—In plur.:

    collatio nostrarum malitiarum,

    Plaut. Mil. 3, 3, 66:

    everriculum malitiarum omnium,

    Cic. N. D. 3, 30, 74.—
    B.
    Cunning, artfulness:

    muliebris malitia adhibenda est mihi,

    Plaut. Ep. 4, 1, 23.—
    C.
    Sometimes in a good sense, like our roguery, Cic. Att. 15, 26, 4:

    tamen a malitia non discedis,

    you do not desist from your roguery, id. Fam. 9, 19, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > malitia

  • 54 dolus

    ī m.
    1) хитрость, уловка, лукавство, обман ( per dolum et insidias Cs)
    haud dolo Pl и sine dolo malo L — без надувательства, открыто, честно
    d. malus Ter, C etc. — злонамеренность, злой умысел
    2) средства, орудия обмана
    subterranei doli Fl — подкопы, козни
    doli Oсети

    Латинско-русский словарь > dolus

  • 55 fatus

    I fātus, a, um part. pf. к for II fātus, ūs m. [ for ]
    1) судьба, участь (mălus f. aliquem opressit Pt)
    2) предсказание, гороскоп (hoc mihi dicit f. meus Pt)

    Латинско-русский словарь > fatus

  • 56 genius

    ī m. [ gigno ]
    гений, дух (присущий отдельному человеку, семье, месту и т. д.; часто в описательных личных местоимениях)
    g. tuus Pt — tu
    genio alicujus male dicere Pt — дурно говорить о ком-л.
    tuus malus g. Flтвой злой дух
    genio indulgere Pers (bona multa facere Pl) — ублажать (тешить) себя

    Латинско-русский словарь > genius

  • 57 honor

    I (арх. honōs), ōris m.
    1) честь, почесть, почёт, уважение (h. est praemium virtutis C)
    habere C (adhibēre, praestare O, tribuĕre C) alicui honorem или afficere aliquem honore C — оказать кому-л. честь (ср. 4.)
    esse (in) magno honore (apud aliquem) C etc. — быть в большой чести (в большом почёте), пользоваться уважением
    esse alicui summo honori C — делать кому-л. большую честь
    honorem praefari( dicere) C — говорить «извините за выражение»
    malus h. AGоскорбление
    honoris alicujus causā (gratiā) Pl, C etc. — из уважения, во внимание к чьим-л. заслугам
    h. mortis (supremus h.) V — последние почести, т. е. погребение (mortis honore carere V, O)
    honorem habere alicui QC — воздавать кому-л. последние почести (ср. 4.)
    3) почётная (выборная) должность, государственный пост (ad honores ascendere C или pervenire L; honores capere Su или inire VP; honorem praeturae urbanae suscipere Su)
    4) почётная награда, награждение, вознаграждение ( honoris sui causā laborare C)
    honorem habere alicui C — вознаградить кого-л. (уплатить гонорар) (ср. 1.)
    5) благодарственная церемония, воздание хвалы, хвалебный гимн (honorem indicere templis Sil; Baccho dicere honorem V)
    6) pl. жертвы ( mactare honores V)
    7) поэт. украшение, краса
    cinctus honore caput O — голова, увитая венком
    Lenaeus h. Vvinum
    h. ruris H =плоды
    h. silvarum Vлиства
    II Honor (Honōs), ōris m.
    римск. бог чести (его храм был перед Porta Capēna в Риме) C, L, VM

    Латинско-русский словарь > honor

  • 58 immo

    immō (с усилением: i. etiam, i. vero, i. enimvero, i. magis, i. potius, i. contra)
    1) о нет, нисколько, напротив
    quem hominem? levem? i. gravissimum C — что это за человек? легкомысленный? напротив, весьма серьёзный
    2) да, конечно же
    verum vis dicam? — i. etiam Ter — ты хочешь, чтоб я сказал правду? — Да, конечно
    3) даже, мало того
    vivit? i. vero in senatum venit C — (Катилина) жив? мало того, он приходит в сенат
    4) но вернее, а впрочем
    medici illum perdiderunt, i. magis malus fatus Pt — его погубили врачи, но скорее всего — злой рок

    Латинско-русский словарь > immo

  • 59 insurgo

    in-surgo, surrēxī, surrēctum, ere
    1) подниматься ( ventus insurgit H); взвиваться ( equus insurgit QC); взбираться (jugum i. Ap); возвышаться (silva insurgebat T; collis insurgit L); вздыматься (mālus insurgit Ap; insurgens impĕtus undae O)
    2) достигать могущества, усиливаться, возрастать ( opes insurgunt T)
    3) воспарять, уноситься высоко, отдаваться вдохновению (Horatius insurgit aliquando Q)
    4) прилагать усилия, трудиться (i. publicis utilitatibus PJ)

    Латинско-русский словарь > insurgo

  • 60 invideo

    in-video, vīdī, vīsum, ēre
    1) смотреть с недоброжелательством ( aliquid Acc); сглазить (ne quis malus i. possit Ctl)
    2)
    а) завидовать, относиться с завистью (paribus aut inferioribus C; virtuti alicujus CA; gloriae Sen)
    i. alicui rei alicujus H, alicui aliqua re L, Sen, PJ, редко alicui in aliquā re C, ob aliquid Sen или aliquid H, V, VM etc. — завидовать кому-л. в чём-л.
    б) impers.
    illi quibus invidetur Pl — те, кому завидуют
    invidendus H, Sen — достойный зависти, завидный
    3) из недоброжелательства отказывать, лишать, не желать (alicui aliquid, alicujus rei и aliqua re)

    Латинско-русский словарь > invideo

См. также в других словарях:

  • malus — malus …   Dictionnaire des rimes

  • malus — [ malys ] n. m. • 1970; mot lat. « mauvais » → mali ♦ Majoration d une prime d assurance automobile calculée en fonction du nombre d accidents survenus engageant la responsabilité du conducteur (opposé à bonus). Avoir un malus. Des malus. ● malus …   Encyclopédie Universelle

  • Malus — steht für: die Pflanzengattung der Äpfel oder Apfelbäume das Gegenteil von Bonus, also einen Schlechtpunkt/Abzug (von latein malus für schlecht) das historische Sternbild Mast, siehe Schiff Argo Malus (Alpheios), in der Antike ein linker… …   Deutsch Wikipedia

  • MALUS (É. L.) — MALUS ÉTIENNE LOUIS (1775 1812) Physicien français né et mort à Paris. Étienne Malus est l’auteur de découvertes importantes concernant la polarisation de la lumière. Considéré comme suspect et renvoyé de l’école militaire d’ingénieurs de… …   Encyclopédie Universelle

  • Malus — Sm Abzug per. Wortschatz fach. (20. Jh.) Entlehnung. Gegensatzbildung zu Bonus (Bon). Vorbild ist l. malus schlecht (maliziös).    Ebenso nfrz. malus. lateinisch l …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • Malus — Malus, ley de Malus, Étienne Louis …   Enciclopedia Universal

  • malus — màlus m DEFINICIJA ekon. povećanje premije osiguranja, ako ima tzv. negativan tehnički rezultat ETIMOLOGIJA lat. malus: loš …   Hrvatski jezični portal

  • Malus [1] — Malus (lat.), 1) der Apfelbaum; 2) der Mast; 3) im Circus u. Theater, Baum od. Stange, woran die Vorhänge befestigt waren …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Malus [2] — Malus (spr. Malü), Etienne Louis, geb. 1775 in Paris, trat 1793 als Gemeiner in die Nordarmee, wurde dann Lehrer der Mathematik am Polytechnischen Institut in Paris; war 1797 im Geniecorps der Sambre Maas Armee u. machte den Rheinübergang u.… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Malus — Malus, s. Apfelbaum …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • malus — index bad (inferior), bad (offensive), dishonest Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»