kommen...

vi (s) 1. gəlmək; gəlib çıxmaq; er kommt wie gerufen o lap yerində gəlib çıxır; in den Sinn \kommen fikrə gəlmək; zu sich \kommen özünə gəlmək; 2. getmək; dalınca getmək; 3. əmələ gəlmək, baş vermək; das durfte nicht \kommen bu olmamalı idi; das kommt wohl bisweilen belə şeylər olur; woher / wie kommt es, daß… 1) necə olur ki…; 2) nədən baş vermişdir ki…; 4. yayılmaq, gəlmək (səs); 5. (inf + zu) məlum olmaq, aşkar olmaq; es kam oben zu liegen bu yuxarıda imiş; neben j-m zu sitezen* \kommen kimləsə yanaşı olmaq; auf j-n sprechen* \kommen kiminsə haqqında danışmaq; hoch / teuer zu stehen* \kommen baha başa gəlmək; 6. (part II ilə): (an)gefahren \kommen gəlmək (miniklə); angelaufen \kommen qaçaraq gəlmək; 7. \kommen lassen çağırtdırmaq; yol vermək, icazə vermək; dahin darf man es nicht \kommen lassen buna yol vermək olmaz; 8. j-m grob \kommen kiməsə kobud cavab vermək; das kommt mir unerwartet mən bunu gözləmirdim; so mußt du mir nicht \kommen! mənimlə belə rəftar etmək olmaz; hart einander \kommen birisilə toqquşmaq; plötzlich auf etw. (A) anderes \kommen danışığı birdən başqa səmtə yönəltmək; 9. payına düşmək; es \kommen auf jeden 100 Rubel hər adama 100 manat düşür; auf j-n nichts \kommen lassen bir kəs haqqında pis şey danışmağa qoymamaq; 10. j-m /einer Sache auf die Spur \kommen kiminsə (nəyinsə) izinə düşmək; 11. damit kommst du nicht weit beləliklə heç bir şeyə nail ola bilməzsən; das ist an den rechten Mann gekommen bu, yaxşı adamın əlinə düşüb; an den Tag \kommen aşkar olmaq, üzə çıxmaq; an die Reihe \kommen növbədə (sırada) olmaq; außer Atem \kommen tövşümək, təngnəfəs olmaq; außer Fassung /aus der Fassung\kommen özünü itirmək, özündən çıxmaq; auseinander \kommen ayrılmaq, görüşüb ayrılmaq; aus dem Sinn \kommen yadından çıxmaq; ein Unglück kam über mich mənə bədbəxtlik üz verdi; um etw. (A)\kommen nədənsə məhrum olmaq; nicht vom Fleck / von der Stelle \kommen yerindən tərpənməmək; von Sinnen \kommen ağlını itirmək, başını itirmək; ich bin nicht dazu gekommen mənim vaxtım yox idi; mən çatdıra bilmədim; es war dazu gekommen iş o yerə çatdı ki; wie \kommen Sie dazu? siz necə cürət edirsiniz?; zu Atem \kommen cürətlənmək, ürəklənmək; zur Besinnung \kommen özünə gəlmək; zu nichts \kommen heç bir şeyə nail olmamaq; zu Kräften \kommen bax: Kraft; zum Ausdruck \kommen ifadə olunmaq; wie es gerade kommt! imkan daxilində; ◊ Kommt Zeit, kommt Rat ata. söz. ≅ Ölmərik/yaşayarıq, görərik; Axşamın xeyrindən sabahın şəri yaxşıdır

n -s, oh. pl gəlmə, gəlib çıxma, varid olma; gəliş (miniklə); das \Kommen und Gehen gediş-gəliş; məc. basabas

“kommen” felinin impf’i

m \Atems, oh. pl nəfəs; kurzer \Atem təngnəfəslik; \Atem holen / schöpfen nəfəs almaq; außer \Atem kommen boğulmaq, tövşümək; laß mich zu \Atem kommen qoy özümə gəlim; mit verhaltenem \Atem çox böyük həvəslə; in einem \Atem birnəfəsə; das benimmt / versetzt einem den \Atem bu, adamın nəfəsini kəsir

m (1*) 1. işlətmə, istifadə; etw. im \Gebrauch haben / von etw. \Gebrauch machen nədənsə istifadə etmək; in \Gebrauch kommen istifadəyə verilmək; außer / aus dem \Gebrauch kommen köhnəlmək (daha işlənməmək); etw. in \Gebrauch nehmen nəyisə istifadəyə götürmək; 2. adət

I vi 1. istəmək, nəyisə etməyə həvəs göstərmək; ich möchte (mögen felinin conj impf’i) erfahren* bilmək istərdim; ich möchte rauchen siqaret çəkək istəyirəm; ich möchte ihn nicht sehen* onu görmək istəməzdim; ich mag ihn nicht sehen* onu görmək istəmirəm; 2. imkanı, mümkünlüyü, ehtimalı, arzunu bildirir; er mag krank gewesen sein ola bilsin, xəstədir; mag er kommen* qoy gəlsin, wo er auch sein mag o harada olursa olsun; was mag das bedeuten? bu nə deməkdir?; ich schrieb ihm, das er kommen* möge ona yazdım ki, gəlsin; II vt xoşlamaq (çox vaxt inkarla); ich mag diese Speise nicht mən bu xörəyi xoşlamıram

adv: \abhanden kommen* (j-m) itmək (kimdəsə); sein Dokument ist ihm \abhanden gekommen onun sənədi itib

f (11) ünvan; an seine \Adresse onun ünvanına; per \Adresse aşağıdakı ünvana…; an die falsche \Adresse kommen məc. səhv müraciət etmək

I vt: das Schiff hat den Hafen angelaufen gəmi limana daxil oldu; II vi (s) 1. yüyürüb gəlmək; qaçmaq; angelaufen kommen qaçıb gəlmək; 2. tutqunlaşmaq, donuqlaşmaq (metal); tərləmək (şüşə)

I vt ağlaya-ağlaya müraciət etmək; II vi (s): angewimmert kommen ağlaya-ağlaya yaxınlaşmaq

I a 1. pis, yaramaz, acıqlı; 2. kobud, böyük; nichts Arges denken pis niyyətdə olmamaq; ein \arger Fehler böyük səhv; in \arge Verlegenheit kommen böyük çətinliklər çəkmək; im \argen liegen pis vəziyyətdə olmaq; II adv hirslə, acı-acı; artıq; das ist zu \arg bu həddən artıqdır; j-m \arg mitspielen pis zarafat etmək (kimləsə); es wird so \arg, daß … iş o yerə çatıb ki…; er treibt es zu \arg o, ağ eləyir; o, şitini-şorunu çıxardır

n (13) 1. göz; ein blaues \Auge qançır, zədələnmiş göz; kein \Auge zutun gözünü yummamaq, yuxusuz qalmaq; mit bloßem \Auge yaraqsız (çılpaq) gözlə (optik cihazların köməyi olmadan); vor (den) \Augen göz qabağında; vor \Augen haben məc. gözdən buraxmamaq; Vier \Augen sehen mehr als zwei ata söz. Ağıl ağıldan üstündür; große \Augen machen təəccüblənmək, heyrətlənmək; ein \Auge zudrücken nəyəsə göz yummaq; ganz \Auge sein ayıq-sayıq olmaq; j-n, etw. ins \Auge fassen kimisə, nəyisə gözdən qoymamaq; mit einem blauen \Auge davonkommen yüngül xətərlə ötüşmək; das \Auge gewöhnen (an A) gözünü alışdırmaq; im \Auge haben nəzərdə tutmaq; j-n, etw. im \Auge behalten kimisə, nəyisə gözdən qoymamaq; aus den \Augen lassen / verlieren gözdən qaçırmaq; ins \Auge / in die \Auge n fallen gözə çarpmaq; vor \Augen liegen göz qabağında olmaq; unter die \Augen kommen gözə dəymək/çarpmaq/sataşmaq; unter vier \Augen göz-gözə, üz-üzə, baş-başa, ikilikdə; die \Augen gingen ihm über onun gözləri yaşardı; o doluxsundu; wie aus den \Augen geschnitten ≅ ikiyə bölünmüş bir alma kimi; j-m ein Dorn im \Auge sein tikan olub kiminsə gözünə batmaq; \Augen rechts! hərb. sağa bax, düzlən! 2. tex. qulp; 3. bot. gözcük; 4. xal, say (oyunda)

m söz, ifadə; ein veralteter \Ausdruck arxaizm; mit \Ausdruck ifadəli; zum \Ausdruck bringen ifadə etmək; zum \Ausdruck kommen bildirilmək, ifadə edilmək

n (2) 1. ayaq (pəncəyə qədər); əşyanın ayağı; j-n auf die \Beine bringen kimisə sağaltmaq; məc. kömək etmək; wieder auf die \Beine kommen sağalmaq; sich auf die \Beine machen yola düşmək; j-m ein \Bein stellen kiməsə badalaq vurmaq; auf eigenen \Beinen stehen heç kəsdən asılı olmamaq; ◊ sich die \Beine in den Leib stehen ayaq üstə durmaqdan yorulmaq; 2. sümük; durch Mark und \Bein gehen iliyinə qədər islanmaq

f (10) 1. (mit D) toxunma, yanaşı olma (kimləsə, nə iləsə); \Berührung mit dem Feinde hərb. düşmənlə toqquşma; in \Berührung kommen (mit D) əlaqədə olmaq (kimləsə, nə iləsə); 2. tex. kontakt

f (10) düşüncə, huş, şüur; die \Besinnung verieren huşunu itirmək; (wieder) zur \Besinnung kommen özünə gəlmək; ayılmaq; fikrini dəyişdirmək

m -(e)s, oh. pl baxılma; außer \Betracht bleiben nəzarətsiz qalmaq ; in \Betracht ziehen nəzərə almaq; in \Betracht kommen nəzərə alınmaq

m dilənçi əsası (əl ağacı); an den \Bettelstab bringen* var-yoxdan çıxarmaq, müflisləşdirmək; an den \Bettelstab kommen* varyoxdan çıxmaq, kasıblamaq, müflisləşmək; \Bettelstabsuppe f dilənçi payı

I vt 1. işlətmək, istifadə etmək; 2. ehtiyacı olmaq, lazım olmaq; das ist nicht zu \brauchen bu, yararlı deyil; Sie \brauchen nur zu sagen Sizin deməyiniz kifayətdir; man braucht nicht lazım deyil; Sie \brauchen nicht zu kommen Siz gəlməsəniz də olar; das braucht Zeit buna vaxt lazımdır; II vimp was braucht es so viel Umstände? bu qədər əda nəyə lazımdır?

I adv 1. orada; burada; 2. budur; 3. o zaman; \da oben orada, yuxarıda; dieses Haus \da budur, bu ev; von \da oradan; hier und \da hər yerdə, hər tərəfdə, hər yanda; wer \da? oradakı kimdir?, gələn kimdir?; von \da (ab) o vaxtdan; sieh \da! bir buna bax!; kimi görürəm!; \da hast du! al gəldi!, tut gəldi!; nichts \da! bir şey yoxdur!; II cj 1. üçün, görə; er konnte nicht kommen, \da er krank war o, xəstə olduğu üçün gələ bilmədi; 2. zaman, vaxt; eines Tages, \da er zu Hause war… bir dəfə o, evdə olanda…