-
1 земля
dünya,yer; kara,toprak; ülke* * *ж1) ( с прописной буквы - планета) Dünya, Yerразгова́ривать с Землёй — yer yüzü ile konuşmak
2) ( суша) kara, toprak (-ğı)сойти́ на зе́млю — karaya / toprağa ayak basmak
3) ( почва) toprak (-ğı)плодоро́дная земля́ — verimli toprak
4) ( поверхность почвы) yerлечь на зе́млю — yere uzanmak
5) (страна, владения) ülke, toprak (-ğı)чужи́е зе́мли — yabancı ülkeler
6) ( административно-территориальная единица в ФРГ) eyalet••они́ - не́бо и земля́ — aralarında karlı dağlar var
сло́вно из / из-под земли́ вы́расти — yerden bitercesine çıkagelmek
-
2 быть
olmak,bulunmak; -imek,olmak* * *1) врз olmak; bulunmakде́ньги есть — para var
де́нег не́ было — para yoktu
бы́ли б де́ньги! — yeter ki para olsun!
у него́ таки́х де́нег никогда́ не́ было — onun bu kadar parası olmadı hiç
у неё не́ было дете́й — çocuğu olmamıştı / yoktu
будь у неё де́ти... — çocuğu olsa(ydı)...
будь то мужчи́на или женщи́на — erkek olsun, kadın olsun
будь по-тво́ему — senin dediğin olsun
сего́дня я был в лесу́ — bugün ormana gittim
в час я был в лесу́ — (saat) birde ormanda idim / bulunuyordum
в лесу́ я был то́лько час — ormanda ancak bir saat kaldım
когда́ мы бы́ли в дере́вне,... — biz köyde iken / bulunduğumuz sırada...
когда́ я был в ва́шем во́зрасте... — ben sizin yaşınızdayken...
собра́ние бу́дет за́втра — toplantı yarın olacak / yapılacak
бы́ли и таки́е слу́чаи — öyle olaylar da olmuştu / yer almıştı
приходи́, в семь (часо́в) бу́ду до́ма — gel, yedide evdeyim
2) (об одежде и т. п.)она́ была́ в костюме — tayyörünü giymişti
он был в сапога́х — ayağında çizme vardı
он был при ордена́х — (göğsüne) nişanlarını takmıştı
3) ( в функции связки) imek; olmakкто э́то был? — kimdi o?
он бу́дет врачо́м — doktor olacak, doktorluk yapacak
он был просты́м учи́телем — sıradan bir öğretmendi
он со́рок лет был учи́телем — kırk yıl öğretmenlik yaptı
он был о́чень рад — çok memnundu / sevindi
ра́дость его́ была́ недо́лгой — sevinci uzun sürmedi
э́то пальто́ ей бу́дет у́зко — bu palto ona dar gelir
ему́ бы́ло за со́рок — yaşı kırkı geçmişti, kırkını aşkındı
бы́ло о́коло двух (часо́в) — saat ikiye geliyordu
4) (приходить, приезжать) gelmekя бу́ду к ве́черу — akşama (doğru) gelirim
во ско́лько мы бу́дем в го́роде? — şehre kaçta varırız / varacağız?
бу́дем наде́яться, что... —...acağını umalım
ты бу́дешь говори́ть / выступа́ть? — konuşacak mısın?
ты бу́дешь говори́ть серьёзно?! — ciddi konuşacak mısın, konuşmayacak mısın?!
ты у меня́ бу́дешь говори́ть! — konuşturacağım seni (ben)!
я не бу́ду жа́ловаться — şikayet etmeyeceğim; şikayet edecek değilim ( не собираюсь)
поко́я у вас не бу́дет — rahat yüzü görmezsiniz
••ну, была́ не была́! — haydi ne olacaksa!
будь что бу́дет! — ne olursa olsun!
отку́да ему бы́ло знать, что... ? —... nereden bilsindi / bilebilirdi?
и к чему́ бы́ло ждать? — ne vardı bekleyecek?
Вы отку́да бу́дете? — разг. Siz nereden oluyorsunuz?
все там бу́дем — sonumuz kara toprak
быть и́ли не быть — var olmak veya olmamak
так бы́ло, так и бу́дет — böyle gelmiş, böyle gidecek
-
3 чернозём
мçernozem, kara toprak -
4 чернозёмный
çernozem °, kara toprak ° -
5 территориальный
toprak(sıfat)* * *toprak °территориа́льная це́лостность госуда́рства — devletin ülke bütünlüğü
••территориа́льные во́ды — kara suları
См. также в других словарях:
toprak — is., ğı 1) Yer kabuğunun, toz durumuna gelmiş türlü kütle kırıntılarıyla, çürümüş organik cisimlerden oluşan ve canlılara yaşama ortamı sağlayan yüzey bölümü Kara toprak. Kireçli toprak. Killi toprak. 2) sf. Yer kabuğunun bu bölümünden yapılmış… … Çağatay Osmanlı Sözlük
kara — 1. is. 1) En koyu renk, siyah, ak, beyaz karşıtı 2) sf. Bu renkte olan Kara gözlüm efkârlanma gül gayri / İbibikler öter ötmez ordayım. B. S. Erdoğan 3) Esmer 4) sf., mec. Kötü, uğursuz, sıkıntılı 5) mec. Yüz kızartıcı durum, leke 6) mec. İftira… … Çağatay Osmanlı Sözlük
Kara Melek (TV Series) — Infobox television show name =Kara Melek The Black Angel format =Drama/Action director =Uğur Erkır (Season 1) Türkan Derya runtime =45 60 min. creator = writer =Nuran Devres starring =Sanem Çelik Ece Uslu Mustafa Alabora Ziya Kürküt Toprak Sergen … Wikipedia
Asik Veysel — Aşık Veysel Şatıroğlu, meist nur Aşık Veysel mit bürgerlichem Namen Veysel Şatıroğlu (* 25. Oktober 1894 in Sivrialan Köy in Şarkışla; † 21. März 1973 ebenda) war einer der berühmtesten und prägendsten alevitisch türkischen Bağlama Spieler,… … Deutsch Wikipedia
Aşık Veysel — Şatıroğlu, meist nur Aşık Veysel mit bürgerlichem Namen Veysel Şatıroğlu (* 25. Oktober 1894 im Dorf Sivrialan in Şarkışla; † 21. März 1973 ebenda) war einer der berühmtesten und prägendsten alevitisch türkischen Bağlama Spieler, Sänger und… … Deutsch Wikipedia
Aşık Veysel Şatıroğlu — Aşık Veysel Şatıroğlu, meist nur Aşık Veysel mit bürgerlichem Namen Veysel Şatıroğlu (* 25. Oktober 1894 in Sivrialan Köy in Şarkışla; † 21. März 1973 ebenda) war einer der berühmtesten und prägendsten alevitisch türkischen Bağlama Spieler,… … Deutsch Wikipedia
Kurban — Infobox musical artist Name=Kurban Img capt=Members of Kurban Background=group or band Origin=Turkey Genre=Rock Years active=1995 2005 2006 Present Label=Raks Müzik, Ece Müzik, [http://www.pasajmuzik.com Pasaj] URL= [http://www.kurban.com… … Wikipedia
Manga (band) — This article is about the Turkish band. For other uses, see Manga (disambiguation). maNga maNga in Oslo Background information Origin … Wikipedia
Aşık Veysel Şatıroğlu — (October 25, 1894 – March 21, 1973), also known as just Aşık Veysel, was a Turkish minstrel and highly regarded poet of the Turkish folk literature. He was born in the Sivrialan village of the Şarkışla district, Sivas, on October 25, 1894 and… … Wikipedia
Pir Sultan Abdal — (ca. 1480 1550), a legendary Turkish Alevi (Sufi) poet, whose direct and clear language as well as the richness of his imagination and the beauty of his verses led him to become a loved among the Turks. Pir Sultan Abdal reflected the social,… … Wikipedia
Saadet Türköz — Saadet Türköz, mœrs festival 2006 … Deutsch Wikipedia
