-
1 irroro
irroro (inroro), āre, āvi, ātum - intr. - [st2]1 [-] produire de la rosée, faire pleuvoir. [st2]2 [-] distiller. [st2]3 [-] couvrir de rosée, mouiller, arroser, baigner. [st2]4 [-] verser, répandre. - irrorat, Col.: il y a de la rosée, il bruine. - irrorat Jupiter undis, Col.: Jupiter envoie la pluie. - lacrimae irrorant foliis, Ov.: ses larmes dégouttent en rosée sur les feuilles. - irrorat rostro, V.-Fl.: son bec distille des gouttes de rosée. - irrorare flatibus annum, Claud. Rapt. Pros. 2, 75: rafraîchir l'année par des brises. - ne vas irroretur, Col. 12, 24, 2: pour que le vase ne soit pas couvert de rosée. - irrorare aceto, Cels. 7, 19: arroser de vinaigre. - irrorare aliquid alicui rei: répandre (verser) qqch sur qqch. - irrorare aliquid alicui: répandre (verser) qqch sur qqn. - irrorare liquores capiti, Ov. M. 1, 371: verser des parfums sur la tête. - irrorare oculis quietem, Sil. 10, 355: répandre le sommeil sur les paupières. - irrorare patinae piper, Pers. 6, 21: saupoudrer de poivre un plat.* * *irroro (inroro), āre, āvi, ātum - intr. - [st2]1 [-] produire de la rosée, faire pleuvoir. [st2]2 [-] distiller. [st2]3 [-] couvrir de rosée, mouiller, arroser, baigner. [st2]4 [-] verser, répandre. - irrorat, Col.: il y a de la rosée, il bruine. - irrorat Jupiter undis, Col.: Jupiter envoie la pluie. - lacrimae irrorant foliis, Ov.: ses larmes dégouttent en rosée sur les feuilles. - irrorat rostro, V.-Fl.: son bec distille des gouttes de rosée. - irrorare flatibus annum, Claud. Rapt. Pros. 2, 75: rafraîchir l'année par des brises. - ne vas irroretur, Col. 12, 24, 2: pour que le vase ne soit pas couvert de rosée. - irrorare aceto, Cels. 7, 19: arroser de vinaigre. - irrorare aliquid alicui rei: répandre (verser) qqch sur qqch. - irrorare aliquid alicui: répandre (verser) qqch sur qqn. - irrorare liquores capiti, Ov. M. 1, 371: verser des parfums sur la tête. - irrorare oculis quietem, Sil. 10, 355: répandre le sommeil sur les paupières. - irrorare patinae piper, Pers. 6, 21: saupoudrer de poivre un plat.* * *Irroro, irroras, pen. prod. irrorare. Colum. Arrouser, Mouiller de rousee.\Irrorari. Colum. Estre arrousé, Estre mouillé de rousee. -
2 irroro
I.Lit.:II.noctibus vas tegendum erit, ne irroretur,
Col. 12, 24, 2:uvas,
id. 12, 39, 1:interdum Auster irrorat,
brings dew, id. 11, 2, 93:flores,
id. 9, 14, 10.—Transf., in gen., to moisten, besprinkle, wet:B.crinem aquis,
Ov. M. 7, 189:liquores Vestibus et capiti,
to besprinkle, id. ib. 1, 371:liquorem mensis,
Sil. 11, 302:assiduis irroras flatibus annum (of the Zephyr),
Claud. Rapt. Pros. 2, 75:irrorat pestifer (aër) undis,
falls upon in dew, Col. 10, 331:lacrimae misero de corpore jactis irrorant foliis,
Ov. M. 9, 369. — Absol.:extremo irrorat Aquarius anno,
Verg. G. 3, 304:oleo viridi,
Col. 12, 47, 5:aceto,
Cels. 7, 19:oculos lacrimis,
Sil. 2, 123.—Of things not fluid:patinae piper,
Pers. 6, 21:oculis quietem, of sleep,
Sil. 10, 355. -
3 irroro
ir-rōro, āvī, ātum, āre1) покрывать росой, орошать ( flores Col); приносить влажность ( Afrĭcus irrorat Col); окроплять, увлажнять ( crinem aquis O)2) капать, стекать каплями ( iacrimae irrorant foliis O)oculis quietem i. Sil — навевать сон на глаза -
4 irroro
ir-rōro (in-rōro), āvī, ātum, āre, betauen, I) mit Tau befeuchten, betauen, A) eig.: flores, Colum. 9, 14, 10: noctibus vas tegendum erit, ne irroretur, Colum. 12, 24, 2: absol., Africus irrorat, befeuchtet mit Tau, bringt Tau, Colum. 11, 2, 93. – B) übtr., wie δροσίζω, übh. befeuchten, beträufeln, benetzen, crinem aquis (mit W.), Ov.: m. Dat., lacrimae irrorant foliis, träufeln herab auf usw., Ov. – assiduis irroras flatibus annum, bewässerst (v. Zephyr), Claud. rapt. Pros. 2, 75: u. so absol., extremo irrorat Aquarius anno, Verg. georg. 3, 304: irrorabis in saporem, Apic. 1, 13. – Bildl. Partiz. subst., de humano nubilo irrorata, vom Nebel menschlicher Unwissenheit Benetztes, Augustin. epist. 19. – II) wie Tau aufträufeln, a) Nasses: liquores vestibus et capiti, Ov. met. 1, 371: liquorem mensis, Sil. 11, 302. – b) Trockenes: sacrum patinae piper, Pers. 6, 21: übtr., oculis quietem, Sil. 10, 356.
-
5 irroro
ir-rōro (in-rōro), āvī, ātum, āre, betauen, I) mit Tau befeuchten, betauen, A) eig.: flores, Colum. 9, 14, 10: noctibus vas tegendum erit, ne irroretur, Colum. 12, 24, 2: absol., Africus irrorat, befeuchtet mit Tau, bringt Tau, Colum. 11, 2, 93. – B) übtr., wie δροσίζω, übh. befeuchten, beträufeln, benetzen, crinem aquis (mit W.), Ov.: m. Dat., lacrimae irrorant foliis, träufeln herab auf usw., Ov. – assiduis irroras flatibus annum, bewässerst (v. Zephyr), Claud. rapt. Pros. 2, 75: u. so absol., extremo irrorat Aquarius anno, Verg. georg. 3, 304: irrorabis in saporem, Apic. 1, 13. – Bildl. Partiz. subst., de humano nubilo irrorata, vom Nebel menschlicher Unwissenheit Benetztes, Augustin. epist. 19. – II) wie Tau aufträufeln, a) Nasses: liquores vestibus et capiti, Ov. met. 1, 371: liquorem mensis, Sil. 11, 302. – b) Trockenes: sacrum patinae piper, Pers. 6, 21: übtr., oculis quietem, Sil. 10, 356. -
6 irroro
irrorare, irroravi, irroratus Vwet with dew; besprinkle, water; rain on -
7 inroro
I.Lit.:II.noctibus vas tegendum erit, ne irroretur,
Col. 12, 24, 2:uvas,
id. 12, 39, 1:interdum Auster irrorat,
brings dew, id. 11, 2, 93:flores,
id. 9, 14, 10.—Transf., in gen., to moisten, besprinkle, wet:B.crinem aquis,
Ov. M. 7, 189:liquores Vestibus et capiti,
to besprinkle, id. ib. 1, 371:liquorem mensis,
Sil. 11, 302:assiduis irroras flatibus annum (of the Zephyr),
Claud. Rapt. Pros. 2, 75:irrorat pestifer (aër) undis,
falls upon in dew, Col. 10, 331:lacrimae misero de corpore jactis irrorant foliis,
Ov. M. 9, 369. — Absol.:extremo irrorat Aquarius anno,
Verg. G. 3, 304:oleo viridi,
Col. 12, 47, 5:aceto,
Cels. 7, 19:oculos lacrimis,
Sil. 2, 123.—Of things not fluid:patinae piper,
Pers. 6, 21:oculis quietem, of sleep,
Sil. 10, 355. -
8 irroratio
irrōrātio, ōnis f. [ irroro ]увлажнение (росой), смачивание Aug -
9 irroratio
-
10 irroratio
Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > irroratio
-
11 tingens
tingo (less correctly, tinguo), nxi, nctum, 3, v. a. [root tvak-, to wet; Sanscr. tuc-; Gr. tengô], to wet, moisten, bathe with or in any liquid (class.; cf.: aspergo, irroro, imbuo).I.Lit.:B.tunica sanguine centauri tincta,
Cic. N. D. 3, 28, 70:Lydia Pactoli tingit arata liquor,
Prop. 1, 6, 32:in amne comas,
id. 4 (5), 4, 24:tinget pavimentum mero,
Hor. C. 2, 14, 27:Arctos Oceani metuentis aequore tingi,
Verg. G. 1, 246:stridentia Aera lacu,
id. ib. 4, 172:gemmam lacrimis,
Ov. M. 9, 567:in undis summa pedum vestigia,
id. ib. 4, 343:pedis vestigia,
id. ib. 5, 592:flumine corpora,
i. e. to bathe, id. ib. 12, 413:corpora lymphis,
id. ib. 2, 459:in amne faces,
id. R. Am. 700:(asinae) horrent ita ut pedes omnino caveant tingere,
Plin. 8, 43, 68, § 169. — Poet.: in alto Phoebus anhelos Aequore tinget equos, bathe or plunge, i. e. will set, Ov. M. 15, 419:non ego te meis Immunem meditor tingere poculis,
i. e. to entertain, treat you, Hor. C. 4, 12, 23.—In partic.1.To soak in color, to dye, color, tinge (syn. inficio):2.Phocaico bibulas tingebat murice lanas,
Ov. M. 6, 9; cf.:lanas vestium murice Afro,
Hor. C. 2, 16, 36. — Poet.:niveam ovem Tyrio murice,
Tib. 2, 4, 28:coma viridi cortice tincta nucis,
id. 1, 8, 44:vestes Gaetulo murice,
Hor. Ep. 2, 2, 181:vestem rubro cocco,
id. S. 2, 6, 103:sanguine cultros,
Ov. M. 7, 599; cf.:secures cervice,
Hor. C. 3, 23, 13:ora cruore,
Ov. M. 14, 237:comam,
id. Am. 1, 14, 2:cutem,
i. e. to paint, Mart. 1, 77, 5:tinguntur sole populi,
i. e. are embrowned, Plin. 6, 19, 22, § 70: nummos, to wash copper coins with gold or silver, Dig. 48, 10, 8:globus... candenti lumine tinctus,
i. e. illuminated, Lucr. 5, 720; so,loca lumine,
id. 6, 173.—Of colors as objects, to produce, bring out:3.purpuram,
Plin. 6, 31, 36, § 201; 16, 18, 31, § 77:caeruleum,
id. 33, 13, 57, § 161.—To baptize (late Lat.):II.tinctus est ab Joanne prophetā in Jordane flumine,
Lact. 4, 15, 2.—Trop.: orator sit mihi tinctus litteris, audierit aliquid, legerit, tinctured, i. e. imbued, well furnished with, etc., Cic. de Or. 2, 20, 85:A. B.Laelia patris elegantiā tincta,
id. Brut. 58, 211:verba sensu tincta,
Quint. 4, 2, 117:Romano lepidos sale tinge libellos,
Mart. 8, 3, 19:sales lepore Attico tincti,
id. 3, 20, 9:in similitudinem sui tingit (virtus),
Sen. Ep. 66, 8.—Hence, P. a. as substt. -
12 tingo
tingo (less correctly, tinguo), nxi, nctum, 3, v. a. [root tvak-, to wet; Sanscr. tuc-; Gr. tengô], to wet, moisten, bathe with or in any liquid (class.; cf.: aspergo, irroro, imbuo).I.Lit.:B.tunica sanguine centauri tincta,
Cic. N. D. 3, 28, 70:Lydia Pactoli tingit arata liquor,
Prop. 1, 6, 32:in amne comas,
id. 4 (5), 4, 24:tinget pavimentum mero,
Hor. C. 2, 14, 27:Arctos Oceani metuentis aequore tingi,
Verg. G. 1, 246:stridentia Aera lacu,
id. ib. 4, 172:gemmam lacrimis,
Ov. M. 9, 567:in undis summa pedum vestigia,
id. ib. 4, 343:pedis vestigia,
id. ib. 5, 592:flumine corpora,
i. e. to bathe, id. ib. 12, 413:corpora lymphis,
id. ib. 2, 459:in amne faces,
id. R. Am. 700:(asinae) horrent ita ut pedes omnino caveant tingere,
Plin. 8, 43, 68, § 169. — Poet.: in alto Phoebus anhelos Aequore tinget equos, bathe or plunge, i. e. will set, Ov. M. 15, 419:non ego te meis Immunem meditor tingere poculis,
i. e. to entertain, treat you, Hor. C. 4, 12, 23.—In partic.1.To soak in color, to dye, color, tinge (syn. inficio):2.Phocaico bibulas tingebat murice lanas,
Ov. M. 6, 9; cf.:lanas vestium murice Afro,
Hor. C. 2, 16, 36. — Poet.:niveam ovem Tyrio murice,
Tib. 2, 4, 28:coma viridi cortice tincta nucis,
id. 1, 8, 44:vestes Gaetulo murice,
Hor. Ep. 2, 2, 181:vestem rubro cocco,
id. S. 2, 6, 103:sanguine cultros,
Ov. M. 7, 599; cf.:secures cervice,
Hor. C. 3, 23, 13:ora cruore,
Ov. M. 14, 237:comam,
id. Am. 1, 14, 2:cutem,
i. e. to paint, Mart. 1, 77, 5:tinguntur sole populi,
i. e. are embrowned, Plin. 6, 19, 22, § 70: nummos, to wash copper coins with gold or silver, Dig. 48, 10, 8:globus... candenti lumine tinctus,
i. e. illuminated, Lucr. 5, 720; so,loca lumine,
id. 6, 173.—Of colors as objects, to produce, bring out:3.purpuram,
Plin. 6, 31, 36, § 201; 16, 18, 31, § 77:caeruleum,
id. 33, 13, 57, § 161.—To baptize (late Lat.):II.tinctus est ab Joanne prophetā in Jordane flumine,
Lact. 4, 15, 2.—Trop.: orator sit mihi tinctus litteris, audierit aliquid, legerit, tinctured, i. e. imbued, well furnished with, etc., Cic. de Or. 2, 20, 85:A. B.Laelia patris elegantiā tincta,
id. Brut. 58, 211:verba sensu tincta,
Quint. 4, 2, 117:Romano lepidos sale tinge libellos,
Mart. 8, 3, 19:sales lepore Attico tincti,
id. 3, 20, 9:in similitudinem sui tingit (virtus),
Sen. Ep. 66, 8.—Hence, P. a. as substt. -
13 tinguo
tingo (less correctly, tinguo), nxi, nctum, 3, v. a. [root tvak-, to wet; Sanscr. tuc-; Gr. tengô], to wet, moisten, bathe with or in any liquid (class.; cf.: aspergo, irroro, imbuo).I.Lit.:B.tunica sanguine centauri tincta,
Cic. N. D. 3, 28, 70:Lydia Pactoli tingit arata liquor,
Prop. 1, 6, 32:in amne comas,
id. 4 (5), 4, 24:tinget pavimentum mero,
Hor. C. 2, 14, 27:Arctos Oceani metuentis aequore tingi,
Verg. G. 1, 246:stridentia Aera lacu,
id. ib. 4, 172:gemmam lacrimis,
Ov. M. 9, 567:in undis summa pedum vestigia,
id. ib. 4, 343:pedis vestigia,
id. ib. 5, 592:flumine corpora,
i. e. to bathe, id. ib. 12, 413:corpora lymphis,
id. ib. 2, 459:in amne faces,
id. R. Am. 700:(asinae) horrent ita ut pedes omnino caveant tingere,
Plin. 8, 43, 68, § 169. — Poet.: in alto Phoebus anhelos Aequore tinget equos, bathe or plunge, i. e. will set, Ov. M. 15, 419:non ego te meis Immunem meditor tingere poculis,
i. e. to entertain, treat you, Hor. C. 4, 12, 23.—In partic.1.To soak in color, to dye, color, tinge (syn. inficio):2.Phocaico bibulas tingebat murice lanas,
Ov. M. 6, 9; cf.:lanas vestium murice Afro,
Hor. C. 2, 16, 36. — Poet.:niveam ovem Tyrio murice,
Tib. 2, 4, 28:coma viridi cortice tincta nucis,
id. 1, 8, 44:vestes Gaetulo murice,
Hor. Ep. 2, 2, 181:vestem rubro cocco,
id. S. 2, 6, 103:sanguine cultros,
Ov. M. 7, 599; cf.:secures cervice,
Hor. C. 3, 23, 13:ora cruore,
Ov. M. 14, 237:comam,
id. Am. 1, 14, 2:cutem,
i. e. to paint, Mart. 1, 77, 5:tinguntur sole populi,
i. e. are embrowned, Plin. 6, 19, 22, § 70: nummos, to wash copper coins with gold or silver, Dig. 48, 10, 8:globus... candenti lumine tinctus,
i. e. illuminated, Lucr. 5, 720; so,loca lumine,
id. 6, 173.—Of colors as objects, to produce, bring out:3.purpuram,
Plin. 6, 31, 36, § 201; 16, 18, 31, § 77:caeruleum,
id. 33, 13, 57, § 161.—To baptize (late Lat.):II.tinctus est ab Joanne prophetā in Jordane flumine,
Lact. 4, 15, 2.—Trop.: orator sit mihi tinctus litteris, audierit aliquid, legerit, tinctured, i. e. imbued, well furnished with, etc., Cic. de Or. 2, 20, 85:A. B.Laelia patris elegantiā tincta,
id. Brut. 58, 211:verba sensu tincta,
Quint. 4, 2, 117:Romano lepidos sale tinge libellos,
Mart. 8, 3, 19:sales lepore Attico tincti,
id. 3, 20, 9:in similitudinem sui tingit (virtus),
Sen. Ep. 66, 8.—Hence, P. a. as substt.
См. также в других словарях:
irrorare — ir·ro·rà·re v.tr. (io irròro) CO 1a. aspergere, cospargere di gocce minute: la rugiada irrora le foglie; il sudore gli irrorava la fronte Sinonimi: bagnare, imperlare. 1b. estens., bagnare, annaffiare: la pioggia ha irrorato i campi Sinonimi:… … Dizionario italiano
irrorarsi — ir·ro·ràr·si v.pronom.intr. (io mi irròro) BU lett., bagnarsi, aspergersi di liquido … Dizionario italiano
irrorare — {{hw}}{{irrorare}}{{/hw}}v. tr. (io irroro ) 1 Aspergere con gocce di liquido: irrorare di rugiada | (est.) Permeare completamente: il sangue irrora tutto l organismo. 2 (agric.) Spruzzare piante con acqua o con liquidi antiparassitari … Enciclopedia di italiano
irrorare — v. tr. [dal lat. irrorare ] (io irròro, ecc.). 1. [coprire di stille, detto della rugiada, delle lacrime, ecc.: il pianto gli irrorava le guance ] ▶◀ (lett.) aspergere, innaffiare, inumidire, (lett.) irrigare. ⇑ bagnare. ◀▶ asciugare, tergere. 2 … Enciclopedia Italiana
irrorar — v. tr. 1. Molhar como se fosse com orvalho. = ASPERGIR, BORRIFAR • v. tr. e intr. 2. Deixar ou ficar úmido. = UMEDECER ‣ Etimologia: latim irroro, are, cobrir de orvalho, molhar … Dicionário da Língua Portuguesa