Перевод: с латинского на русский

с русского на латинский

institor

  • 1 institor

    īnstitor, ōris m. [ insto ]
    1) (тж. i. mercis L, Dig) мелкий торговец, торговый приказчик, разносчик H, L etc.
    3) выставляющий на показ, бахвал (i. eloquentiae Q)

    Латинско-русский словарь > institor

  • 2 institor

    тот, кто от имени собственника промышленного заведения, принципала ведет дела и вступает с посторонними лицами в разные сделки; заведующий, представитель, фактор или агент крупных торговцев. Ответственность господина, принципала осуществлялась иском, который назывался actшo institoria (§ 2 J. 4, 7. tit. D. 14, 3. C. 4, 25. - 1. 3 D. cit. cf. 1. 5 pr. § 1 seq. L 18. 19 § 1. 1. 20 eod. 1. 8 D. 14, 5. 1. 19 § 3 D. 5, 1. 1. 37 § 1 D. 26, 7. 1. 15 § 5 D. 4, 9. 1. 13 pr. 15 pr. D. 33, 7. Gai. IV. 71);

    quasi s. utilis instit. actio, exemplo s. ad exemplum institoriae actio (1. 31 pr. D. 3, 5. 1. 5 § 8. 1. 12. 16. 19. pr. D. h. 1. 1. 13 § 25 D. 19, 1. 1 5. 6 C. h. t).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > institor

  • 3 institorium

    īnstitōrium, ī n. [ institor ]

    Латинско-русский словарь > institorium

  • 4 pigmentarius

    pigmentārius, ī m. [ pigmentum ] (тж. p. institor )

    Латинско-русский словарь > pigmentarius

  • 5 dominicus

    1) господский, касающийся собственника, особ господина раба;

    quod servus separatum a ratione domin. habet (1 5 § 4 D. 15, 1); (1. 4 § 5 eod.), ex domin. causa (противоп. ex peculio) solvere (1. 19 D. 46, 1);

    negotium domin. gerere (1. 35 D. 46, 3), institor dominicue mercis (1. 11 § 7 D. 14, 3); (1. 13 § 2 eod.); (1. 1 § 1 D. 7, 2 cf. 1. 67 D. 29, 2); (1. 40 § 3 D. 39, 2); (1. 13 § 8 D. 7,1. 1. 3 pr. D. 33, 9).

    2) Божий, Господний, dies solis, quos domincos rite dixere maiores (1. 7 C. 3, 12). 3) императорский, государственный, ne rei dom. vindicatio temporis praescriptione summoveatur (rubr. C. 7, 38);

    domin coloni et patrimoniales;

    coloni, emphyteuticarii dominici iuris (1. 2 eod. 1. 7 C. 3, 26).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > dominicus

  • 6 exercere

    1) приводить в движение: ex. consilium, руководить (1. 2 pr. D. 1, 21): побуждать, заставлять (1. 8 pr. D. 33, 7); гонять: ex. feras (l. 62 § 1 D. 7, 1). 2) упражняться: fabrilibus operibus exerceri (1. 12 § 1 D. 49, 66);

    se exercere, об атлетах (1. 5 pr. D. 22, 2);

    inter se exerceri, сражаться (1. 7 § 4 D. 9,2).

    3) исполнять: а) оказывать: ex. liberalitatem, munificentiam (1. 1 pr. D. 39, 5), misericordiam (1. 7 pr. D. 16, 3);

    b) применять закон, придавать обязательную силу: ex. ius (1. 17 § 11 D. 21, 1. 1. 41 § 4 D. 29, 1). potestatem (1. 1 D. 1, 16. 1. 4 D. 20, 5), privilegium, beneficium (1. 8 D 16 3. 1. 8. D. 37, 6. 1. 37 D. 49, 14), Falcidiam (l. 18. 22 § 1 D. 35, 1), legem commissoriam (1. 3. 4 § 2. 1. 6 § 2. D. 18, 3), obligationem (1. 2 C. 8, 38), exceptionem (1. 29 pr. D. 17, 1), causas excusationis (1. 45 § 1 D. 27, 1);

    c) о судебных действиях при осуществлении права: ex. actionem (l. 1 § 3 D. 2, 10. 1. 60 D. 3, 3. 1. 32 D. 4, 3. 1. 20 D. 5, 3), iudicium noxale, comm. divid. etc. (1. 42 D. 9, 4. 1. 7 § 2 D. 10, 3. 1. 42 D. 19, 2), litem (1. 32 § 9 D. 4, 8);

    iudicio causam ex. (1. 30 pr. D. 12, 2); (1. 2 § 3 D. 5, 1. 1. 6 § 6. 1. 10 C 7, 62), cognitionem, произвести судебное следствие (1. 1 D. 40, 14);

    accusationem, crimen, подавать жалобу на кого (1. 18 C. 9, 1. 1. 7 C. 9, 9); (1. 28 § 12 D. 48, 19);

    iudicium publice exerc. (1. 10 pr. D. 48, 6); (1. 8 D. 48, 1).

    4) обрабатывать, заниматься чем, выручать (1. 12 pr. D. 33, 7);

    ex. fundum (1. 7 C. 11, 58), fodinas (1. 13 § 5 D. 7, 1), figlinas (1. 6 pr. D. 8, 3);

    exerc. pecuniam (foenebrem), foenus, деньги отдавать в рост (1. 33. 34 pr. D. 12, 1. 1. 10 § 3 D. 17, 1. 1. 26 D. 33, 8. 1. 18 § 23 D. 50, 4); (1. 49 D. 26, 7); (1. 7 § 2 D, 16, 3);

    pecunias exerc. ituras et redituras (l. 35 § 4 D. 28, 5);

    exerc. calendarium (см.);

    ex. improbum foenus, взимать лихвенные проценты с капитала (1. 20 C. 2. 12);

    adulterinam monetam, заниматься подделкою монет (1. 6 § 1 D. 48. 13), vitam venaliciariam. торговать рабами (1. 73 § 4 D. 32);

    lenocinium in uxore exerc. (1. 29 § 3 D. 48, 5);

    ex. (corpore) quaestum;

    ex. artem ludicram (1. 4 § 1. 2 D. 3. 2. 1. 42 § 1. 1. 43 D. 23, 2), coenaculariam (1. 5 § 1 D. 9, 3), argentariam (1. 4 § 2 D. 2, 13), neqotiationem, negotium (1. 11 § 3. 1. 19 § 1 D. 14, 3. 1. 58 pr. D. 20, 7);

    institor exercens mercem (1. 17 § 3 D. 14. 3);

    ex. Tabernam, иметь, содержать продажную лавку (1. 13 § 2. eod.), mensam nummalarium (1. 20 eod.), navem, cauponam, stabulum, содержать корабль etc.;

    exercitor navis, хозяин корабля, = nauta;

    exerc. cauponae = caupo (содержатель гостиниц);

    exerc. stabuli - stabularius (содержатель постоялых дворов (§ 2 J. 4, 7. Gai. IV. 71. 1. 1 § 2. 3. 5. 1. 7 § 6 D. 4. 9. 1. 1 § 15 seq. D. 14, 1. 1. 5 § 6 D. 44, 7. 1. 1 pr. D. 47, 5);

    exercitor ratis, хозянн плота (1. 1 § 4 D. 4, 9);

    exercitoria actio, иск против хозяина корабля (exercitor navis) no поводу юридических сделок, заключенных правителем корабля (magister navis) и третьими лицами, вступившими с этим последним в сделку (§ 2 J. cit. tit. D. 14. 1. 1. 4 C. 4. 25).

    5) собирать, ex. vectigal (1. 9 § 6 D. 39, 4. 1. 12 D. 48, 6. 1. 6 § 2 D. 50, 2. 1. 13 § 1 D. 50, 12).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > exercere

  • 7 praeponere

    1) ставить впереди (1. 2 § 38 D. 1, 2);

    praepositio, прибавление, положение впереди чего: diei et consulis praep. (1. 6 § 6 D. 2, 13); тк. в грамм. предлог (1. 3 § 2 D. 3, 1-(quibus pro praepositio accedere solet) (1. 1 pr. D. 16, 3).

    2) предпочитать (1. 52 pr. D. 15, 1. 1. 2 D. 42, 8. 1. 104 D, 50, 17). 3) сделать кого начальником, поручать кому начальство или надзор над чем;

    praepositio, назначение, напр. т. н. magister navis, institor (1. 1 § 12 D. 14, 1. 1. 11 § 2. 5 D. 14, 3);

    qui navi praepositus est = magister navis (1. 6 § 3 D. 9, 3. 1. 1 § 2. 4. 5. 12 D. 14, 1. 1. 1 pr. eod. 1. 3. 5 pr. § 1 seq. D. 14, 3. 1. 18 eod. 1. 16 eod.);

    debitis exigendis (1. 37 § 1 D. 26, 7);

    calendario praep. servum (1. 41 D. 12, 1. 1 23 § 1 D. 17, 2. 1. 7 § 1 D. 1, 16. 1. 4 D. 15, 4);

    procurator (Caesaris) exactioni praepos. (1. 21 § 1 D. 20, 4);

    tributis exigendis praepos. (1. 5 § 2 D. 50, 15);

    praepositus (subst.) начальник, = praefectus, особ. военный начальник (1. 3 § 6. 22. 1. 6 § 1. 8 D. 49, 16. 1. 7 C. 3, 26);

    laborum (см. labarum), sacri cubiculi (см.), scholarum (1. un. C. 12, 11);

    agentium in rebus (rubr. C. 12, 21);

    thesaurorum (1. 1 C. 10, 23. 1. 14 C. 11, 7);

    praepositura, должность т. н. praepositus, напр.praepos. castrorum (1. 1 C. 1, 30);

    castri ac militum (1. 1 C. 12, 60);

    horreorum et pagorum (1. 2 C. 10, 70);

    annonarum (1. 2 C. Th. 11, 5).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > praeponere

См. также в других словарях:

  • INSTITOR — Paulo et Ulpiano, l. 18. et 3. ff. de Institor act. ist est, qui tabernae, locove ad emendum vendendumve praeponitur. Meminêrunt autem VEtt. tabernarum, casiariae, cauponariae, cretariae, diversoriae, fultomae, lamoniae, pellesuinae, pistoriae,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • institor — (Del lat. instĭtor, ōris). m. Entre comerciantes, factor …   Diccionario de la lengua española

  • Institor — Institor, Heinrich, Dominicaner, wurde mit Jakob Springer im 15. Jahrh. von Innocenz VIII. zum Generalinquisitor in Deutschland ernannt, um die Hexen auszurotten; er ist Mitverfasser des Malleus maleficorum, Lyon 1484 …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Instĭtor — (lat.), 1) in Rom Kleinhändler; 2) so v.w. Disponent 2) …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Instĭtor — (lat.), bei den Römern Bezeichnung desjenigen, der von dem Inhaber eines Gewerbes als Geschäftsführer im allgemeinen oder in einem bestimmten Geschäftszweig angestellt worden war. Meist wurden hierzu Sklaven, Freigelassene oder Haussöhne… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Institor — Instĭtor (lat.), im röm. Recht der von einem Gewerbtreibenden seinem Geschäft oder einem einzelnen Zweige desselben als Geschäftsführer Vorgesetzte …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Institor — Institor, lat., Geschäftsverwalter, Handlungsdiener, gewöhnlich in Kost und Lohn des Principalen, der mit der institoria actio für jenen von Dritten belangt werden kann …   Herders Conversations-Lexikon

  • institor — |ô| s. m. Pessoa nomeada para dirigir um estabelecimento comercial ou industrial …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • institor — (Del lat. institor.) ► sustantivo masculino COMERCIO Factor o apoderado mercantil en una empresa por cuenta de otra persona. * * * institor (del lat. «instĭtor, ōris») m. Entre comerciantes, *apoderado. * * * institor. (Del lat. instĭtor, ōris).… …   Enciclopedia Universal

  • INSTITOR Johannes — Vide Iohannes …   Hofmann J. Lexicon universale

  • institor — n. (Civil Law) store clerk; agent …   English contemporary dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»