-
1 impensus
1. 2. -
2 impensus
impensa, impensum ADJimmoderate, excessive -
3 impēnsus (inp-)
impēnsus (inp-) adj. with comp. [P. of impendo], ample, considerate, great: impenso pretio, dear, Cs., L.—As subst n. (sc. pretio): Lusciniae impenso coemptae, H.—Great, strong, vehement: voluntas bonorum: erga eos voluntas, L.: impensior cura, O., Ta. -
4 impēnsa (inp-)
impēnsa (inp-) ae, f [impensus; sc. pecunia], disbursement, expenditure, outlay, cost, charge, expense: impensam fecimus in macrocolā: nullā impensā, without cost: nostra, O.: pecuniae, L.: parcere impensae, economize, Iu.: turpes: cenarum, H.: meis impensis, at the expense of my reputation, N.: inpensas conferre, make contribution, Iu.—Outlay, cost, waste: cruoris, O.: operum, V.: officiorum, L. -
5 impēnsē (inp-)
impēnsē (inp-) adv. with comp. [impensus], exceedingly, greatly, very much, earnestly, eagerly, zealously: invidere, T.: eo facio id impensius, quod, etc.: agere gratias, L.: consulere, V.: venerari numina, O.: accendi certamina in castris, L.: impensius modo, more than ever, S. -
6 impendo
impendere, impendi, impensus Vexpend, spend; devote (to) -
7 impendeo
impendĕo ( inp-), ēre, v. n. and (anteclass.) a. [in-pendeo], to hang over any thing, to overhang (class.; esp. freq. in the trop. signif.; cf. immineo).I.Lit.a.Neutr.:b.arbor in aedes illius impendet,
Dig. 43, 26, 1:ut (gladius) impenderet illius beati cervicibus,
Cic. Tusc. 5, 21, 62:poëtae impendere apud inferos saxum Tantalo faciunt,
id. ib. 4, 16, 35; id. Fin. 1, 18, 60; cf. Lucr. 3, 980: nucem impendere super tegulas, Plaut. Fragm. ap. Macr. S. 2, 14; Lucr. 6, 564; cf.:impendentium montium altitudines,
Cic. N. D. 2, 39, 98.—Act.:II. a. (α).nec, mare quae impendent, vesco sale saxa peresa, etc.,
Lucr. 1, 326.—With in aliquem:(β).tantae in te impendent ruinae,
Plaut. Ep. 1, 1, 77:licet undique omnes in me terrores impendeant,
Cic. Rosc. Am. 11, 31.—With dat.:(γ).nunc jam alia cura impendet pectori,
Plaut. Ep. 1, 2, 32:omnibus semper aliqui talis terror impendet,
Cic. Tusc. 4, 16, 35:poenas impendere iis, a quibus, etc.,
id. Rep. 3, 11 fin.:quid sibi impenderet, coepit suspicari,
id. Clu. 24, 66.—Absol.:b.nimborum nocte coortā Inpendent atrae formidinis ora superne,
Lucr. 4, 174; 6, 254:quae vero aderant jam et impendebant, quonam modo ea depellere potuissetis?
Cic. Mil. 28, 76; cf.:ut ea, quae partim jam assunt, partim impendent moderate feramus,
id. Fam. 4, 14, 1:dum impendere Parthi videbantur,
id. Att. 6, 6, 3: tanta malorum impendet Ilias, id. ib. 8, 11, 3:belli magni timor impendet,
id. Fam. 2, 11, 1; cf.:ille quidem semper impendebit timor, ne, etc.,
id. Rep. 2, 28:Ea contentio quae impendet,
id. Att. 2, 22, 3:vento impendente,
Verg. G. 1, 365:pluviā,
id. ib. 4, 191:magnum bellum impendet a Parthis,
Cic. Att. 6, 2, 6; cf. id. Verr. 2, 5, 60, § 157; id. Prov. Cons. 17, 42:impendentia ex ruinis et commutatione status publici pericula,
Vell. 2, 35, 3.—Act.:quae res me impendet, Lucil. ap. Fest. s. v. me, p. 16 Müll.: tanta te impendent mala,
Ter. Phorm. 1, 4, 2.► Part. pass.: impensus, a, um; poet. for impendens:tempestas atque tenebrae coperiunt maria ac terras inpensa superne,
Lucr. 6, 491 Munro ad loc.; cf.:impensum ferrum,
Sen. Herc. Oet. 1592. -
8 impendo
impendo ( inp-), di, sum, 3, v. a. [inpendo], to weigh out, lay out, expend (class.; cf.: insumo, erogo).I.Lit.:II.accipe inquam, nam hoc inpendit puplicum,
Plaut. Stich. 5, 4, 35:non erunt tam amentes, ut operam, curam, pecuniam impendant in eas res, quas, etc.,
Cic. Verr. 2, 4, 30, § 68 fin.:nummos in navem,
Dig. 14, 1, 1, § 9:pecuniam in opsonio, etc.,
ib. 24, 1, 31 fin.:HS. octogies pro introitu novi sacerdotii,
Suet. Claud. 9:istuc, quod tu de tua pecunia dicis impensum,
Cic. Verr. 2, 5, 19, § 47:nescio quid impendit et in commune contulit,
id. Quint. 3, 12:certus sumptus impenditur,
id. Verr. 2, 3, 98, § 227:intellegebant, sese sibi et populo Romano, non Verri et Apronio serere, impendere, laborare,
id. ib. 2, 3, 52, §121: sed quid ego vos, de vestro inpendatis, hortor?
Liv. 6, 15, 9:quis aegram et claudentem oculos gallinam impendat amico tam sterili,
lay out the value of, Juv. 12, 96.—Transf., in gen., to expend, devote, employ, apply:1. A.impensurus omne aevi sui spatium in id opus,
Vell. 2, 89:vitam usui alicujus,
Tac. A. 12, 65:vitam patriae,
Luc. 2, 382:vitam famae,
Stat. S. 5, 1, 63:biennium libris componendis,
Quint. Ep. ad Tryph. 1; cf. Suet. Aug. 98:tota volumina in hanc disputationem,
Quint. 3, 6, 21:vim suam in plura,
id. 1, 12, 2:operam, curam in aliquid,
Cic. Verr. 2, 4, 30, § 68:nihil sanguinis in socios,
Ov. M. 13, 266:quid censetis in hoc foedere faciendo voluisse Mamertinos impendere laboris, operae, pecuniae, ne? etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 20, § 51:omnis impendunt curas distendere, etc.,
Verg. G. 3, 124:hunc oculum pro vobis impendi,
Petr. 1:quae (studia) juvenibus erudiendis impenderam, Quint. prooem. § 1: omnia studiis,
id. 12, 11, 19; cf.:tantum laboris studiis,
id. 2, 4, 3; 1, 1, 3:aliquem exemplo,
to use as a warning, Front. Strat. 4, 1, 33:verba animi proferre et vitam impendere vero,
Juv. 4, 91.—Hence,Lit.:B.impenso pretio,
i. e. high, dear, Cic. Att. 14, 13, 5; * Caes. B. G. 4, 2, 2; Liv. 2, 9, 6; for which also absol.:impenso,
Hor. S. 2, 3, 245.—Transf., large, great, strong, vehement: dear, expensive:a.in his rebus unus est solus inventus, qui ab hac tam impensa voluntate bonorum palam dissideret,
Cic. Sest. 62, 130:voluntas erga aliquem,
Liv. 35, 44, 3:libido,
Lucr. 5, 964:studium,
Fronto, Ep. ad M. Caes. 2, 4 Mai.:opera,
Gell. 9, 14, 6.— Comp.:impensior cura,
Ov. M. 2, 405; Tac. H. 1, 31:verbis laudare,
Val. Max. 4, 3, ext. 1:injurias atrociores impensiore damno vindicare,
Gell. 20, 1, 32:vae misero illi, cujus cibo iste factuist impensior,
larger, stouter, fatter, Plaut. Capt. 4, 2, 26:nam pol ingrato homine nihil impensiu'st,
more expensive, id. Bacch. 3, 2, 10.— Sup.:preces,
Suet. Tib. 13.—Hence, adv.: im-pensē ( inp-).At great cost, expensively:b.impensius unge, puer, caules,
Pers. 6, 68:bibliothecas incendio absumptas impensissime reparari curavit,
Suet. Dom. 20. —Transf., exceedingly, greatly, very much; earnestly, eagerly, zealously (freq.; esp. in the comp.; cf.: magnopere, admodum, perquam, etc.).(α).With verbs:(β).illi invidere misere, verum unus tamen impense,
Ter. Eun. 3, 1, 23; cf.:aliquid impense cupere,
id. Ad. 5, 9, 36:retinere,
Liv. 40, 35, 7:petere,
Quint. 10, 5, 18; Suet. Claud. 11:demirari,
Gell. 9, 9, 15:atque acriter atque inflammanter facit (odium in Verrem),
id. 10, 3, 13 (this the better read. al. incense).— Comp.:eo facio id impensius, quod, etc.,
Cic. Fam. 13, 64, 1:agere gratias,
Liv. 37, 56, 10:consulere,
Verg. A. 12, 20:venerari numina,
Ov. M. 6, 314:instare,
id. ib. 7, 323:crescere his dignitas, si, etc.,
Liv. 1, 40, 2:accendi certamina in castris,
id. 4, 46, 2.—With adjj.:2. A.impense improbus,
Plaut. Ep. 4, 1, 39:impense doctus,
Gell. 13, 10, 4.—Lit. (class.; in sing. and plur.):B.impensam ac sumptum facere in culturam,
Varr. R. R. 1, 2, 8:quoniam impensam fecimus in macrocola,
Cic. Att. 13, 25, 3:nullam impensam fecerant,
id. Phil. 6, 5, 19:arationes magna impensa tueri,
id. Verr. 2, 3, 21, § 53:columnae nulla impensa dejectae,
id. ib. 2, 1, 55, §145: sine impensa,
id. Rep. 2, 14:exigua,
Suet. Vesp. 18:publica,
id. Claud. 6:matris ac vitrici,
id. Tib. 7:sua,
Plin. 36, 5, 4, § 42:nostra,
Ov. H. 7, 188:quia inpensa pecuniae facienda erat,
Liv. 44, 23, 1:haec nimia est inpensa,
Juv. 12, 97:finem impensae non servat prodiga Roma,
id. 7, 138:parcere impensae,
to economize, id. 5, 156.—In plur.:atque etiam impensae meliores, muri, navalia, portus, aquarum ductus, etc.,
Cic. Off. 2, 17, 60:ludorum ac munerum,
Suet. Tib. 34:operum ac munerum,
id. Dom. 12:itineris,
id. Vit. 7:cenarum,
Hor. Ep. 1, 19, 38:publicae,
Tac. H. 4, 4; Plin. 12, 14, 32, § 63:nolo meis impensis illorum ali luxuriam,
i. e. of my reputation, Nep. Phoc. 1, 4:inpensas conferre,
to contribute to expenses, Juv. 3, 216. —Transf. (so perh. not ante-Aug.).a.In gen.:b.cruoris,
Ov. M. 8, 63:operum,
Verg. A. 11, 228:officiorum,
Liv. 37, 53, 12. —In partic., that which is used up or expended for any purpose, materials, ingredients; for repairing an aqueduct (timber, stone, earth, etc.), Front. Aquaed. 124;of the stuffing for sausages, etc.,
Arn. 7, 231;of sacrifices,
Petr. 137;of masonry,
Pall. 1, 13. -
9 inpendeo
impendĕo ( inp-), ēre, v. n. and (anteclass.) a. [in-pendeo], to hang over any thing, to overhang (class.; esp. freq. in the trop. signif.; cf. immineo).I.Lit.a.Neutr.:b.arbor in aedes illius impendet,
Dig. 43, 26, 1:ut (gladius) impenderet illius beati cervicibus,
Cic. Tusc. 5, 21, 62:poëtae impendere apud inferos saxum Tantalo faciunt,
id. ib. 4, 16, 35; id. Fin. 1, 18, 60; cf. Lucr. 3, 980: nucem impendere super tegulas, Plaut. Fragm. ap. Macr. S. 2, 14; Lucr. 6, 564; cf.:impendentium montium altitudines,
Cic. N. D. 2, 39, 98.—Act.:II. a. (α).nec, mare quae impendent, vesco sale saxa peresa, etc.,
Lucr. 1, 326.—With in aliquem:(β).tantae in te impendent ruinae,
Plaut. Ep. 1, 1, 77:licet undique omnes in me terrores impendeant,
Cic. Rosc. Am. 11, 31.—With dat.:(γ).nunc jam alia cura impendet pectori,
Plaut. Ep. 1, 2, 32:omnibus semper aliqui talis terror impendet,
Cic. Tusc. 4, 16, 35:poenas impendere iis, a quibus, etc.,
id. Rep. 3, 11 fin.:quid sibi impenderet, coepit suspicari,
id. Clu. 24, 66.—Absol.:b.nimborum nocte coortā Inpendent atrae formidinis ora superne,
Lucr. 4, 174; 6, 254:quae vero aderant jam et impendebant, quonam modo ea depellere potuissetis?
Cic. Mil. 28, 76; cf.:ut ea, quae partim jam assunt, partim impendent moderate feramus,
id. Fam. 4, 14, 1:dum impendere Parthi videbantur,
id. Att. 6, 6, 3: tanta malorum impendet Ilias, id. ib. 8, 11, 3:belli magni timor impendet,
id. Fam. 2, 11, 1; cf.:ille quidem semper impendebit timor, ne, etc.,
id. Rep. 2, 28:Ea contentio quae impendet,
id. Att. 2, 22, 3:vento impendente,
Verg. G. 1, 365:pluviā,
id. ib. 4, 191:magnum bellum impendet a Parthis,
Cic. Att. 6, 2, 6; cf. id. Verr. 2, 5, 60, § 157; id. Prov. Cons. 17, 42:impendentia ex ruinis et commutatione status publici pericula,
Vell. 2, 35, 3.—Act.:quae res me impendet, Lucil. ap. Fest. s. v. me, p. 16 Müll.: tanta te impendent mala,
Ter. Phorm. 1, 4, 2.► Part. pass.: impensus, a, um; poet. for impendens:tempestas atque tenebrae coperiunt maria ac terras inpensa superne,
Lucr. 6, 491 Munro ad loc.; cf.:impensum ferrum,
Sen. Herc. Oet. 1592. -
10 inpendo
impendo ( inp-), di, sum, 3, v. a. [inpendo], to weigh out, lay out, expend (class.; cf.: insumo, erogo).I.Lit.:II.accipe inquam, nam hoc inpendit puplicum,
Plaut. Stich. 5, 4, 35:non erunt tam amentes, ut operam, curam, pecuniam impendant in eas res, quas, etc.,
Cic. Verr. 2, 4, 30, § 68 fin.:nummos in navem,
Dig. 14, 1, 1, § 9:pecuniam in opsonio, etc.,
ib. 24, 1, 31 fin.:HS. octogies pro introitu novi sacerdotii,
Suet. Claud. 9:istuc, quod tu de tua pecunia dicis impensum,
Cic. Verr. 2, 5, 19, § 47:nescio quid impendit et in commune contulit,
id. Quint. 3, 12:certus sumptus impenditur,
id. Verr. 2, 3, 98, § 227:intellegebant, sese sibi et populo Romano, non Verri et Apronio serere, impendere, laborare,
id. ib. 2, 3, 52, §121: sed quid ego vos, de vestro inpendatis, hortor?
Liv. 6, 15, 9:quis aegram et claudentem oculos gallinam impendat amico tam sterili,
lay out the value of, Juv. 12, 96.—Transf., in gen., to expend, devote, employ, apply:1. A.impensurus omne aevi sui spatium in id opus,
Vell. 2, 89:vitam usui alicujus,
Tac. A. 12, 65:vitam patriae,
Luc. 2, 382:vitam famae,
Stat. S. 5, 1, 63:biennium libris componendis,
Quint. Ep. ad Tryph. 1; cf. Suet. Aug. 98:tota volumina in hanc disputationem,
Quint. 3, 6, 21:vim suam in plura,
id. 1, 12, 2:operam, curam in aliquid,
Cic. Verr. 2, 4, 30, § 68:nihil sanguinis in socios,
Ov. M. 13, 266:quid censetis in hoc foedere faciendo voluisse Mamertinos impendere laboris, operae, pecuniae, ne? etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 20, § 51:omnis impendunt curas distendere, etc.,
Verg. G. 3, 124:hunc oculum pro vobis impendi,
Petr. 1:quae (studia) juvenibus erudiendis impenderam, Quint. prooem. § 1: omnia studiis,
id. 12, 11, 19; cf.:tantum laboris studiis,
id. 2, 4, 3; 1, 1, 3:aliquem exemplo,
to use as a warning, Front. Strat. 4, 1, 33:verba animi proferre et vitam impendere vero,
Juv. 4, 91.—Hence,Lit.:B.impenso pretio,
i. e. high, dear, Cic. Att. 14, 13, 5; * Caes. B. G. 4, 2, 2; Liv. 2, 9, 6; for which also absol.:impenso,
Hor. S. 2, 3, 245.—Transf., large, great, strong, vehement: dear, expensive:a.in his rebus unus est solus inventus, qui ab hac tam impensa voluntate bonorum palam dissideret,
Cic. Sest. 62, 130:voluntas erga aliquem,
Liv. 35, 44, 3:libido,
Lucr. 5, 964:studium,
Fronto, Ep. ad M. Caes. 2, 4 Mai.:opera,
Gell. 9, 14, 6.— Comp.:impensior cura,
Ov. M. 2, 405; Tac. H. 1, 31:verbis laudare,
Val. Max. 4, 3, ext. 1:injurias atrociores impensiore damno vindicare,
Gell. 20, 1, 32:vae misero illi, cujus cibo iste factuist impensior,
larger, stouter, fatter, Plaut. Capt. 4, 2, 26:nam pol ingrato homine nihil impensiu'st,
more expensive, id. Bacch. 3, 2, 10.— Sup.:preces,
Suet. Tib. 13.—Hence, adv.: im-pensē ( inp-).At great cost, expensively:b.impensius unge, puer, caules,
Pers. 6, 68:bibliothecas incendio absumptas impensissime reparari curavit,
Suet. Dom. 20. —Transf., exceedingly, greatly, very much; earnestly, eagerly, zealously (freq.; esp. in the comp.; cf.: magnopere, admodum, perquam, etc.).(α).With verbs:(β).illi invidere misere, verum unus tamen impense,
Ter. Eun. 3, 1, 23; cf.:aliquid impense cupere,
id. Ad. 5, 9, 36:retinere,
Liv. 40, 35, 7:petere,
Quint. 10, 5, 18; Suet. Claud. 11:demirari,
Gell. 9, 9, 15:atque acriter atque inflammanter facit (odium in Verrem),
id. 10, 3, 13 (this the better read. al. incense).— Comp.:eo facio id impensius, quod, etc.,
Cic. Fam. 13, 64, 1:agere gratias,
Liv. 37, 56, 10:consulere,
Verg. A. 12, 20:venerari numina,
Ov. M. 6, 314:instare,
id. ib. 7, 323:crescere his dignitas, si, etc.,
Liv. 1, 40, 2:accendi certamina in castris,
id. 4, 46, 2.—With adjj.:2. A.impense improbus,
Plaut. Ep. 4, 1, 39:impense doctus,
Gell. 13, 10, 4.—Lit. (class.; in sing. and plur.):B.impensam ac sumptum facere in culturam,
Varr. R. R. 1, 2, 8:quoniam impensam fecimus in macrocola,
Cic. Att. 13, 25, 3:nullam impensam fecerant,
id. Phil. 6, 5, 19:arationes magna impensa tueri,
id. Verr. 2, 3, 21, § 53:columnae nulla impensa dejectae,
id. ib. 2, 1, 55, §145: sine impensa,
id. Rep. 2, 14:exigua,
Suet. Vesp. 18:publica,
id. Claud. 6:matris ac vitrici,
id. Tib. 7:sua,
Plin. 36, 5, 4, § 42:nostra,
Ov. H. 7, 188:quia inpensa pecuniae facienda erat,
Liv. 44, 23, 1:haec nimia est inpensa,
Juv. 12, 97:finem impensae non servat prodiga Roma,
id. 7, 138:parcere impensae,
to economize, id. 5, 156.—In plur.:atque etiam impensae meliores, muri, navalia, portus, aquarum ductus, etc.,
Cic. Off. 2, 17, 60:ludorum ac munerum,
Suet. Tib. 34:operum ac munerum,
id. Dom. 12:itineris,
id. Vit. 7:cenarum,
Hor. Ep. 1, 19, 38:publicae,
Tac. H. 4, 4; Plin. 12, 14, 32, § 63:nolo meis impensis illorum ali luxuriam,
i. e. of my reputation, Nep. Phoc. 1, 4:inpensas conferre,
to contribute to expenses, Juv. 3, 216. —Transf. (so perh. not ante-Aug.).a.In gen.:b.cruoris,
Ov. M. 8, 63:operum,
Verg. A. 11, 228:officiorum,
Liv. 37, 53, 12. —In partic., that which is used up or expended for any purpose, materials, ingredients; for repairing an aqueduct (timber, stone, earth, etc.), Front. Aquaed. 124;of the stuffing for sausages, etc.,
Arn. 7, 231;of sacrifices,
Petr. 137;of masonry,
Pall. 1, 13. -
11 inpensa
impendo ( inp-), di, sum, 3, v. a. [inpendo], to weigh out, lay out, expend (class.; cf.: insumo, erogo).I.Lit.:II.accipe inquam, nam hoc inpendit puplicum,
Plaut. Stich. 5, 4, 35:non erunt tam amentes, ut operam, curam, pecuniam impendant in eas res, quas, etc.,
Cic. Verr. 2, 4, 30, § 68 fin.:nummos in navem,
Dig. 14, 1, 1, § 9:pecuniam in opsonio, etc.,
ib. 24, 1, 31 fin.:HS. octogies pro introitu novi sacerdotii,
Suet. Claud. 9:istuc, quod tu de tua pecunia dicis impensum,
Cic. Verr. 2, 5, 19, § 47:nescio quid impendit et in commune contulit,
id. Quint. 3, 12:certus sumptus impenditur,
id. Verr. 2, 3, 98, § 227:intellegebant, sese sibi et populo Romano, non Verri et Apronio serere, impendere, laborare,
id. ib. 2, 3, 52, §121: sed quid ego vos, de vestro inpendatis, hortor?
Liv. 6, 15, 9:quis aegram et claudentem oculos gallinam impendat amico tam sterili,
lay out the value of, Juv. 12, 96.—Transf., in gen., to expend, devote, employ, apply:1. A.impensurus omne aevi sui spatium in id opus,
Vell. 2, 89:vitam usui alicujus,
Tac. A. 12, 65:vitam patriae,
Luc. 2, 382:vitam famae,
Stat. S. 5, 1, 63:biennium libris componendis,
Quint. Ep. ad Tryph. 1; cf. Suet. Aug. 98:tota volumina in hanc disputationem,
Quint. 3, 6, 21:vim suam in plura,
id. 1, 12, 2:operam, curam in aliquid,
Cic. Verr. 2, 4, 30, § 68:nihil sanguinis in socios,
Ov. M. 13, 266:quid censetis in hoc foedere faciendo voluisse Mamertinos impendere laboris, operae, pecuniae, ne? etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 20, § 51:omnis impendunt curas distendere, etc.,
Verg. G. 3, 124:hunc oculum pro vobis impendi,
Petr. 1:quae (studia) juvenibus erudiendis impenderam, Quint. prooem. § 1: omnia studiis,
id. 12, 11, 19; cf.:tantum laboris studiis,
id. 2, 4, 3; 1, 1, 3:aliquem exemplo,
to use as a warning, Front. Strat. 4, 1, 33:verba animi proferre et vitam impendere vero,
Juv. 4, 91.—Hence,Lit.:B.impenso pretio,
i. e. high, dear, Cic. Att. 14, 13, 5; * Caes. B. G. 4, 2, 2; Liv. 2, 9, 6; for which also absol.:impenso,
Hor. S. 2, 3, 245.—Transf., large, great, strong, vehement: dear, expensive:a.in his rebus unus est solus inventus, qui ab hac tam impensa voluntate bonorum palam dissideret,
Cic. Sest. 62, 130:voluntas erga aliquem,
Liv. 35, 44, 3:libido,
Lucr. 5, 964:studium,
Fronto, Ep. ad M. Caes. 2, 4 Mai.:opera,
Gell. 9, 14, 6.— Comp.:impensior cura,
Ov. M. 2, 405; Tac. H. 1, 31:verbis laudare,
Val. Max. 4, 3, ext. 1:injurias atrociores impensiore damno vindicare,
Gell. 20, 1, 32:vae misero illi, cujus cibo iste factuist impensior,
larger, stouter, fatter, Plaut. Capt. 4, 2, 26:nam pol ingrato homine nihil impensiu'st,
more expensive, id. Bacch. 3, 2, 10.— Sup.:preces,
Suet. Tib. 13.—Hence, adv.: im-pensē ( inp-).At great cost, expensively:b.impensius unge, puer, caules,
Pers. 6, 68:bibliothecas incendio absumptas impensissime reparari curavit,
Suet. Dom. 20. —Transf., exceedingly, greatly, very much; earnestly, eagerly, zealously (freq.; esp. in the comp.; cf.: magnopere, admodum, perquam, etc.).(α).With verbs:(β).illi invidere misere, verum unus tamen impense,
Ter. Eun. 3, 1, 23; cf.:aliquid impense cupere,
id. Ad. 5, 9, 36:retinere,
Liv. 40, 35, 7:petere,
Quint. 10, 5, 18; Suet. Claud. 11:demirari,
Gell. 9, 9, 15:atque acriter atque inflammanter facit (odium in Verrem),
id. 10, 3, 13 (this the better read. al. incense).— Comp.:eo facio id impensius, quod, etc.,
Cic. Fam. 13, 64, 1:agere gratias,
Liv. 37, 56, 10:consulere,
Verg. A. 12, 20:venerari numina,
Ov. M. 6, 314:instare,
id. ib. 7, 323:crescere his dignitas, si, etc.,
Liv. 1, 40, 2:accendi certamina in castris,
id. 4, 46, 2.—With adjj.:2. A.impense improbus,
Plaut. Ep. 4, 1, 39:impense doctus,
Gell. 13, 10, 4.—Lit. (class.; in sing. and plur.):B.impensam ac sumptum facere in culturam,
Varr. R. R. 1, 2, 8:quoniam impensam fecimus in macrocola,
Cic. Att. 13, 25, 3:nullam impensam fecerant,
id. Phil. 6, 5, 19:arationes magna impensa tueri,
id. Verr. 2, 3, 21, § 53:columnae nulla impensa dejectae,
id. ib. 2, 1, 55, §145: sine impensa,
id. Rep. 2, 14:exigua,
Suet. Vesp. 18:publica,
id. Claud. 6:matris ac vitrici,
id. Tib. 7:sua,
Plin. 36, 5, 4, § 42:nostra,
Ov. H. 7, 188:quia inpensa pecuniae facienda erat,
Liv. 44, 23, 1:haec nimia est inpensa,
Juv. 12, 97:finem impensae non servat prodiga Roma,
id. 7, 138:parcere impensae,
to economize, id. 5, 156.—In plur.:atque etiam impensae meliores, muri, navalia, portus, aquarum ductus, etc.,
Cic. Off. 2, 17, 60:ludorum ac munerum,
Suet. Tib. 34:operum ac munerum,
id. Dom. 12:itineris,
id. Vit. 7:cenarum,
Hor. Ep. 1, 19, 38:publicae,
Tac. H. 4, 4; Plin. 12, 14, 32, § 63:nolo meis impensis illorum ali luxuriam,
i. e. of my reputation, Nep. Phoc. 1, 4:inpensas conferre,
to contribute to expenses, Juv. 3, 216. —Transf. (so perh. not ante-Aug.).a.In gen.:b.cruoris,
Ov. M. 8, 63:operum,
Verg. A. 11, 228:officiorum,
Liv. 37, 53, 12. —In partic., that which is used up or expended for any purpose, materials, ingredients; for repairing an aqueduct (timber, stone, earth, etc.), Front. Aquaed. 124;of the stuffing for sausages, etc.,
Arn. 7, 231;of sacrifices,
Petr. 137;of masonry,
Pall. 1, 13. -
12 inpense
impendo ( inp-), di, sum, 3, v. a. [inpendo], to weigh out, lay out, expend (class.; cf.: insumo, erogo).I.Lit.:II.accipe inquam, nam hoc inpendit puplicum,
Plaut. Stich. 5, 4, 35:non erunt tam amentes, ut operam, curam, pecuniam impendant in eas res, quas, etc.,
Cic. Verr. 2, 4, 30, § 68 fin.:nummos in navem,
Dig. 14, 1, 1, § 9:pecuniam in opsonio, etc.,
ib. 24, 1, 31 fin.:HS. octogies pro introitu novi sacerdotii,
Suet. Claud. 9:istuc, quod tu de tua pecunia dicis impensum,
Cic. Verr. 2, 5, 19, § 47:nescio quid impendit et in commune contulit,
id. Quint. 3, 12:certus sumptus impenditur,
id. Verr. 2, 3, 98, § 227:intellegebant, sese sibi et populo Romano, non Verri et Apronio serere, impendere, laborare,
id. ib. 2, 3, 52, §121: sed quid ego vos, de vestro inpendatis, hortor?
Liv. 6, 15, 9:quis aegram et claudentem oculos gallinam impendat amico tam sterili,
lay out the value of, Juv. 12, 96.—Transf., in gen., to expend, devote, employ, apply:1. A.impensurus omne aevi sui spatium in id opus,
Vell. 2, 89:vitam usui alicujus,
Tac. A. 12, 65:vitam patriae,
Luc. 2, 382:vitam famae,
Stat. S. 5, 1, 63:biennium libris componendis,
Quint. Ep. ad Tryph. 1; cf. Suet. Aug. 98:tota volumina in hanc disputationem,
Quint. 3, 6, 21:vim suam in plura,
id. 1, 12, 2:operam, curam in aliquid,
Cic. Verr. 2, 4, 30, § 68:nihil sanguinis in socios,
Ov. M. 13, 266:quid censetis in hoc foedere faciendo voluisse Mamertinos impendere laboris, operae, pecuniae, ne? etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 20, § 51:omnis impendunt curas distendere, etc.,
Verg. G. 3, 124:hunc oculum pro vobis impendi,
Petr. 1:quae (studia) juvenibus erudiendis impenderam, Quint. prooem. § 1: omnia studiis,
id. 12, 11, 19; cf.:tantum laboris studiis,
id. 2, 4, 3; 1, 1, 3:aliquem exemplo,
to use as a warning, Front. Strat. 4, 1, 33:verba animi proferre et vitam impendere vero,
Juv. 4, 91.—Hence,Lit.:B.impenso pretio,
i. e. high, dear, Cic. Att. 14, 13, 5; * Caes. B. G. 4, 2, 2; Liv. 2, 9, 6; for which also absol.:impenso,
Hor. S. 2, 3, 245.—Transf., large, great, strong, vehement: dear, expensive:a.in his rebus unus est solus inventus, qui ab hac tam impensa voluntate bonorum palam dissideret,
Cic. Sest. 62, 130:voluntas erga aliquem,
Liv. 35, 44, 3:libido,
Lucr. 5, 964:studium,
Fronto, Ep. ad M. Caes. 2, 4 Mai.:opera,
Gell. 9, 14, 6.— Comp.:impensior cura,
Ov. M. 2, 405; Tac. H. 1, 31:verbis laudare,
Val. Max. 4, 3, ext. 1:injurias atrociores impensiore damno vindicare,
Gell. 20, 1, 32:vae misero illi, cujus cibo iste factuist impensior,
larger, stouter, fatter, Plaut. Capt. 4, 2, 26:nam pol ingrato homine nihil impensiu'st,
more expensive, id. Bacch. 3, 2, 10.— Sup.:preces,
Suet. Tib. 13.—Hence, adv.: im-pensē ( inp-).At great cost, expensively:b.impensius unge, puer, caules,
Pers. 6, 68:bibliothecas incendio absumptas impensissime reparari curavit,
Suet. Dom. 20. —Transf., exceedingly, greatly, very much; earnestly, eagerly, zealously (freq.; esp. in the comp.; cf.: magnopere, admodum, perquam, etc.).(α).With verbs:(β).illi invidere misere, verum unus tamen impense,
Ter. Eun. 3, 1, 23; cf.:aliquid impense cupere,
id. Ad. 5, 9, 36:retinere,
Liv. 40, 35, 7:petere,
Quint. 10, 5, 18; Suet. Claud. 11:demirari,
Gell. 9, 9, 15:atque acriter atque inflammanter facit (odium in Verrem),
id. 10, 3, 13 (this the better read. al. incense).— Comp.:eo facio id impensius, quod, etc.,
Cic. Fam. 13, 64, 1:agere gratias,
Liv. 37, 56, 10:consulere,
Verg. A. 12, 20:venerari numina,
Ov. M. 6, 314:instare,
id. ib. 7, 323:crescere his dignitas, si, etc.,
Liv. 1, 40, 2:accendi certamina in castris,
id. 4, 46, 2.—With adjj.:2. A.impense improbus,
Plaut. Ep. 4, 1, 39:impense doctus,
Gell. 13, 10, 4.—Lit. (class.; in sing. and plur.):B.impensam ac sumptum facere in culturam,
Varr. R. R. 1, 2, 8:quoniam impensam fecimus in macrocola,
Cic. Att. 13, 25, 3:nullam impensam fecerant,
id. Phil. 6, 5, 19:arationes magna impensa tueri,
id. Verr. 2, 3, 21, § 53:columnae nulla impensa dejectae,
id. ib. 2, 1, 55, §145: sine impensa,
id. Rep. 2, 14:exigua,
Suet. Vesp. 18:publica,
id. Claud. 6:matris ac vitrici,
id. Tib. 7:sua,
Plin. 36, 5, 4, § 42:nostra,
Ov. H. 7, 188:quia inpensa pecuniae facienda erat,
Liv. 44, 23, 1:haec nimia est inpensa,
Juv. 12, 97:finem impensae non servat prodiga Roma,
id. 7, 138:parcere impensae,
to economize, id. 5, 156.—In plur.:atque etiam impensae meliores, muri, navalia, portus, aquarum ductus, etc.,
Cic. Off. 2, 17, 60:ludorum ac munerum,
Suet. Tib. 34:operum ac munerum,
id. Dom. 12:itineris,
id. Vit. 7:cenarum,
Hor. Ep. 1, 19, 38:publicae,
Tac. H. 4, 4; Plin. 12, 14, 32, § 63:nolo meis impensis illorum ali luxuriam,
i. e. of my reputation, Nep. Phoc. 1, 4:inpensas conferre,
to contribute to expenses, Juv. 3, 216. —Transf. (so perh. not ante-Aug.).a.In gen.:b.cruoris,
Ov. M. 8, 63:operum,
Verg. A. 11, 228:officiorum,
Liv. 37, 53, 12. —In partic., that which is used up or expended for any purpose, materials, ingredients; for repairing an aqueduct (timber, stone, earth, etc.), Front. Aquaed. 124;of the stuffing for sausages, etc.,
Arn. 7, 231;of sacrifices,
Petr. 137;of masonry,
Pall. 1, 13. -
13 inpensus
impendo ( inp-), di, sum, 3, v. a. [inpendo], to weigh out, lay out, expend (class.; cf.: insumo, erogo).I.Lit.:II.accipe inquam, nam hoc inpendit puplicum,
Plaut. Stich. 5, 4, 35:non erunt tam amentes, ut operam, curam, pecuniam impendant in eas res, quas, etc.,
Cic. Verr. 2, 4, 30, § 68 fin.:nummos in navem,
Dig. 14, 1, 1, § 9:pecuniam in opsonio, etc.,
ib. 24, 1, 31 fin.:HS. octogies pro introitu novi sacerdotii,
Suet. Claud. 9:istuc, quod tu de tua pecunia dicis impensum,
Cic. Verr. 2, 5, 19, § 47:nescio quid impendit et in commune contulit,
id. Quint. 3, 12:certus sumptus impenditur,
id. Verr. 2, 3, 98, § 227:intellegebant, sese sibi et populo Romano, non Verri et Apronio serere, impendere, laborare,
id. ib. 2, 3, 52, §121: sed quid ego vos, de vestro inpendatis, hortor?
Liv. 6, 15, 9:quis aegram et claudentem oculos gallinam impendat amico tam sterili,
lay out the value of, Juv. 12, 96.—Transf., in gen., to expend, devote, employ, apply:1. A.impensurus omne aevi sui spatium in id opus,
Vell. 2, 89:vitam usui alicujus,
Tac. A. 12, 65:vitam patriae,
Luc. 2, 382:vitam famae,
Stat. S. 5, 1, 63:biennium libris componendis,
Quint. Ep. ad Tryph. 1; cf. Suet. Aug. 98:tota volumina in hanc disputationem,
Quint. 3, 6, 21:vim suam in plura,
id. 1, 12, 2:operam, curam in aliquid,
Cic. Verr. 2, 4, 30, § 68:nihil sanguinis in socios,
Ov. M. 13, 266:quid censetis in hoc foedere faciendo voluisse Mamertinos impendere laboris, operae, pecuniae, ne? etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 20, § 51:omnis impendunt curas distendere, etc.,
Verg. G. 3, 124:hunc oculum pro vobis impendi,
Petr. 1:quae (studia) juvenibus erudiendis impenderam, Quint. prooem. § 1: omnia studiis,
id. 12, 11, 19; cf.:tantum laboris studiis,
id. 2, 4, 3; 1, 1, 3:aliquem exemplo,
to use as a warning, Front. Strat. 4, 1, 33:verba animi proferre et vitam impendere vero,
Juv. 4, 91.—Hence,Lit.:B.impenso pretio,
i. e. high, dear, Cic. Att. 14, 13, 5; * Caes. B. G. 4, 2, 2; Liv. 2, 9, 6; for which also absol.:impenso,
Hor. S. 2, 3, 245.—Transf., large, great, strong, vehement: dear, expensive:a.in his rebus unus est solus inventus, qui ab hac tam impensa voluntate bonorum palam dissideret,
Cic. Sest. 62, 130:voluntas erga aliquem,
Liv. 35, 44, 3:libido,
Lucr. 5, 964:studium,
Fronto, Ep. ad M. Caes. 2, 4 Mai.:opera,
Gell. 9, 14, 6.— Comp.:impensior cura,
Ov. M. 2, 405; Tac. H. 1, 31:verbis laudare,
Val. Max. 4, 3, ext. 1:injurias atrociores impensiore damno vindicare,
Gell. 20, 1, 32:vae misero illi, cujus cibo iste factuist impensior,
larger, stouter, fatter, Plaut. Capt. 4, 2, 26:nam pol ingrato homine nihil impensiu'st,
more expensive, id. Bacch. 3, 2, 10.— Sup.:preces,
Suet. Tib. 13.—Hence, adv.: im-pensē ( inp-).At great cost, expensively:b.impensius unge, puer, caules,
Pers. 6, 68:bibliothecas incendio absumptas impensissime reparari curavit,
Suet. Dom. 20. —Transf., exceedingly, greatly, very much; earnestly, eagerly, zealously (freq.; esp. in the comp.; cf.: magnopere, admodum, perquam, etc.).(α).With verbs:(β).illi invidere misere, verum unus tamen impense,
Ter. Eun. 3, 1, 23; cf.:aliquid impense cupere,
id. Ad. 5, 9, 36:retinere,
Liv. 40, 35, 7:petere,
Quint. 10, 5, 18; Suet. Claud. 11:demirari,
Gell. 9, 9, 15:atque acriter atque inflammanter facit (odium in Verrem),
id. 10, 3, 13 (this the better read. al. incense).— Comp.:eo facio id impensius, quod, etc.,
Cic. Fam. 13, 64, 1:agere gratias,
Liv. 37, 56, 10:consulere,
Verg. A. 12, 20:venerari numina,
Ov. M. 6, 314:instare,
id. ib. 7, 323:crescere his dignitas, si, etc.,
Liv. 1, 40, 2:accendi certamina in castris,
id. 4, 46, 2.—With adjj.:2. A.impense improbus,
Plaut. Ep. 4, 1, 39:impense doctus,
Gell. 13, 10, 4.—Lit. (class.; in sing. and plur.):B.impensam ac sumptum facere in culturam,
Varr. R. R. 1, 2, 8:quoniam impensam fecimus in macrocola,
Cic. Att. 13, 25, 3:nullam impensam fecerant,
id. Phil. 6, 5, 19:arationes magna impensa tueri,
id. Verr. 2, 3, 21, § 53:columnae nulla impensa dejectae,
id. ib. 2, 1, 55, §145: sine impensa,
id. Rep. 2, 14:exigua,
Suet. Vesp. 18:publica,
id. Claud. 6:matris ac vitrici,
id. Tib. 7:sua,
Plin. 36, 5, 4, § 42:nostra,
Ov. H. 7, 188:quia inpensa pecuniae facienda erat,
Liv. 44, 23, 1:haec nimia est inpensa,
Juv. 12, 97:finem impensae non servat prodiga Roma,
id. 7, 138:parcere impensae,
to economize, id. 5, 156.—In plur.:atque etiam impensae meliores, muri, navalia, portus, aquarum ductus, etc.,
Cic. Off. 2, 17, 60:ludorum ac munerum,
Suet. Tib. 34:operum ac munerum,
id. Dom. 12:itineris,
id. Vit. 7:cenarum,
Hor. Ep. 1, 19, 38:publicae,
Tac. H. 4, 4; Plin. 12, 14, 32, § 63:nolo meis impensis illorum ali luxuriam,
i. e. of my reputation, Nep. Phoc. 1, 4:inpensas conferre,
to contribute to expenses, Juv. 3, 216. —Transf. (so perh. not ante-Aug.).a.In gen.:b.cruoris,
Ov. M. 8, 63:operum,
Verg. A. 11, 228:officiorum,
Liv. 37, 53, 12. —In partic., that which is used up or expended for any purpose, materials, ingredients; for repairing an aqueduct (timber, stone, earth, etc.), Front. Aquaed. 124;of the stuffing for sausages, etc.,
Arn. 7, 231;of sacrifices,
Petr. 137;of masonry,
Pall. 1, 13.
См. также в других словарях:
Chironomidae — Zuckmücken Chironomus plumosus Systematik Klasse: Insekten (Insecta) Unterklasse … Deutsch Wikipedia
Schwarmmücke — Zuckmücken Chironomus plumosus Systematik Klasse: Insekten (Insecta) Unterklasse … Deutsch Wikipedia
Schwarmmücken — Zuckmücken Chironomus plumosus Systematik Klasse: Insekten (Insecta) Unterklasse … Deutsch Wikipedia
Tanzmücke — Zuckmücken Chironomus plumosus Systematik Klasse: Insekten (Insecta) Unterklasse … Deutsch Wikipedia
Tanzmücken — Zuckmücken Chironomus plumosus Systematik Klasse: Insekten (Insecta) Unterklasse … Deutsch Wikipedia
Zuckmücke — Zuckmücken Chironomus plumosus Systematik Klasse: Insekten (Insecta) Unterklasse … Deutsch Wikipedia
Zuckmücken — Chironomus plumosus Systematik Klasse: Insekten (Insecta) Unterklasse: Fluginsek … Deutsch Wikipedia
Renaissance ottonienne — Otton II, évangéliaire de Liuthar (folio 16r), Reichenau, fin Xe siècle. La renaissance ottonienne, également qualifiée de renaissance ou renouveau du Xe siècle ou de l an mille, est une période médiévale de … Wikipédia en Français
Орнитоптера приам — ? Ornithoptera priamus Самцы подвидов urvillianus и poseidon Научная классификация … Википедия
Coccophagus — Scientific classification Kingdom: Animalia Phylum: Arthropoda Class: Insecta … Wikipedia
Helius (fly) — Helius Scientific classification Kingdom: Animalia Phylum: Arthropoda Class: Insecta … Wikipedia