Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

images

  • 61 antefixus

    antĕfixus, a, um, Part., qs. from antefigo, fixed or fastened before, nailed to (rare):

    truncis arborum antefixa ora,

    Tac. A. 1, 61.—Hence, antĕfixa, ōrum, n.; subst., the little ornaments, images, statues, etc., affixed to the roofs and gutters of houses or temples, Paul. ex Fest. p. 8 Müll.:

    antefixa fictilia deorum Romanorum,

    Liv. 34, 4; 26, 23; cf. Müll. Etrusc. 2, 247; and id. Archaeol. § 284.

    Lewis & Short latin dictionary > antefixus

  • 62 Antelii

    Antēlĭi ( Anthēlĭi), ōrum, m., = Antêlioi or Anthêlioi, images of gods that stood before the house door, Tert. Idol. 15.

    Lewis & Short latin dictionary > Antelii

  • 63 Anthelii

    Antēlĭi ( Anthēlĭi), ōrum, m., = Antêlioi or Anthêlioi, images of gods that stood before the house door, Tert. Idol. 15.

    Lewis & Short latin dictionary > Anthelii

  • 64 commoveo

    com-mŏvĕo ( conm-), mōvi, mōtum, 2 (contr. forms:

    commōrunt,

    Lucr. 2, 766; commōrat, Turp. ap. Non. p. 278, 2; Ter. Phorm. 1, 2, 51; commōrit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 1; Hor. S. 2, 1, 45;

    commossem,

    Cic. Planc. 37, 90;

    commosset,

    id. Verr. 2, 3, 18, § 45;

    commosse,

    id. ib. 2, 5, 37, § 96; id. Fam. 7, 18, 3), v. a., to put something in violent motion, to move; both of removing from a place and backwards and forwards in a place; to shake, stir (freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    To remove from a place, to carry away, displace, to start, set in motion, move:

    neque miser me commovere possum prae formidine,

    Plaut. Am. 1, 1, 181; id. Truc. 4, 3, 44:

    facilius est currentem incitare quam commovere languentem,

    Cic. de Or. 2, 44, 186:

    columnas,

    id. Verr. 2, 1, 55, § 145:

    castra ex eo loco,

    to move forward, decamp, id. ib. 2, 5, 37, § 96; cf.

    aciem,

    to set the line in motion, Liv. 2, 65, 5; 9, 27, 10:

    se ex eo loco,

    Cic. Fin. 5, 15, 42:

    se domo,

    id. Fam. 9, 5, 2:

    me Thessalonicā,

    id. Att. 3, 13, 1:

    te istinc,

    id. Fam. 6, 20, 3: agmen loco. to force back, cause to retreat, Sisenn. ap. Non. p. 58, 20; so,

    hostem,

    Liv. 9, 40, 9; 10, 29, 9:

    cervum,

    Verg. A. 7, 494:

    molem,

    Val. Fl. 2, 33:

    nummum,

    i. e. to use in business, Cic. Font. 5, 11 (1, 1); id. Fl. 19, 44:

    ais, si una littera commota sit, fore tota ut labet disciplina. Utrum igitur tibi litteram videor an totas paginas commovere?

    id. Fin. 4, 19, 53.—Sacra, t. t., to move or carry about the sacred utensils, images, etc., for religious use, Verg. A. 4, 301 Serv.; cf. Cato, R. R. 134, 4:

    ancilia,

    Serv. ad Verg. A. 8, 3:

    tripodes,

    Sen. Med. 786.—Hence, humorously: mea si commovi sacra, if I put my instruments (artifices, tricks, etc.) in motion, Plaut. Ps. 1, 1, 107. —Prov.:

    glaebam commosset in agro decumano Siciliae nemo,

    would have stirred a clod, Cic. Verr. 2, 3, 18, § 45.—
    B. 1.
    Of things:

    magni commorunt aequora venti,

    Lucr. 2, 766:

    alas,

    Verg. A. 5, 217; cf.:

    penna commota volucris,

    Sil. 6, 59; Sen. Agam. 633. —
    2.
    Of persons, with se:

    quis sese commovere potest, cujus ille (sc. Roscius) vitia non videat?

    can stir, Cic. de Or. 2, 57, 233:

    num infitiari potes te... meā diligentiā circumclusum commovere te contra rem publicam non potuisse,

    id. Cat. 1, 3, 7; Nep. Ages. 6, 3; Liv. 2, 54, 6; cf.:

    Lanuvii hastam se commovisse,

    id. 21, 62, 4.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Acc. to I. A.) To move, drive back, distodge, refute, confute:

    nunc comminus agamus experiamurque, si possimus cornua commovere disputationis tuae,

    Cic. Div. 2, 10, 26:

    si convellere adoriamur ea, quae commoveri non possunt,

    id. de Or. 2, 51, 205.—
    B.
    (Acc. to I. B.) To throw into disorder, physical or mental; to unbalance, unsettle, shake, disturb (rare but class.):

    adflantur alii sidere, alii commoventur statis temporibus alvo, nervis, capite, mente,

    Plin. 2, 41, 41, § 108:

    perleviter commotus fuerat... (postea) eum vidi plane integrum,

    Cic. Q. Fr. 2, 5, 2: Bacchi sacris commota, Poët. ap. Cic. Div. 1, 36, 80:

    commotus habebitur, i. e. mente captus,

    frantic, crazed, Hor. S. 2, 3, 209; cf.:

    commota mens,

    id. ib. 2, 3, 278; Plin. 36, 21, 40, § 152; and:

    commotus mente,

    id. 23, 1, 16, § 23.—
    2. (α).
    With abl.: commorat hominem lacrimis, Turp. ap. Non. p. 278, 2:

    aliquem nimiā longinquitate locorum ac desiderio suorum,

    Cic. Imp. Pomp. 9, 23:

    aut libidine aliquā aut metu,

    id. Off. 1, 29, 102; id. Font. 16, 36 (12, 26):

    ludis,

    id. Mur. 19, 40:

    quis enim, cum sibi fingit aliquid et cogitatione depingit, non simul ac se ipse commovit atque ad se revocavit, sentit, etc.,

    aroused, id. Ac. 2, 16, 51:

    et amore fraterno et existimatione vulgi,

    Caes. B. G. 1, 20:

    adfectibus,

    Quint. 9, 4, 4:

    doctā voce,

    id. 2, 16, 9:

    cujus atrocitate,

    id. 6, 1, 32:

    vix sum apud me, ita animus commotu'st metu, Spe, gaudio,

    Ter. And. 5, 4, 34; Quint. 1, 2, 30:

    commota vehementi metu mens,

    Lucr. 3, 153. —
    (β).
    Absol.:

    commorat omnes nos,

    Ter. Phorm. 1, 2, 51:

    cum aliqua species utilitatis objecta est, commoveri necesse est,

    one must be affected by it, it must make an impression on one, Cic. Off. 3, 8, 35:

    nihil me clamor iste commovet,

    id. Rab. Perd. 6, 18:

    si quos adversum proelium et fuga Gallorum commoveret,

    Caes. B. G. 1, 40:

    in commovendis judiciis,

    Cic. de Or. 2, 45, 189; cf.:

    commotus ab oratore judex,

    Quint. 6, 2, 7:

    qui me commorit, flebit,

    provoke, rouse, Hor. S. 2, 1, 45:

    Neptunus graviter commotus,

    Verg. A. 1, 126:

    domo ejus omnia abstulit quae paulo magis animum cujuspiam aut oculos possent commovere,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 83; Quint. 12, 10, 50: dormiunt;

    pol ego istos commovebo,

    awake, arouse, Ter. Heaut. 4, 4, 8:

    porticus haec ipsa et palaestra Graecarum disputationum memoriam quodammodo commovent,

    stir up, awaken, revive, Cic. de Or. 2, 5, 20.—Of things:

    aes alienum,

    to demand, Tac. A. 6, 17:

    commotā principis domo,

    id. ib. 4, 52 init.:

    si umquam vitae cupiditas in me fuisset, ego... omnium parricidarum tela commossem?

    provoked, Cic. Planc. 37, 90. —
    (γ).
    With in and abl.:

    qui cum ingeniis conflictatur ejus modi, Neque commovetur animus in eā re tamen,

    Ter. And. 1, 1, 67:

    vidi enim vos in hoc nomine, cum testis diceret, commoveri,

    Cic. Verr. 2, 4, 56, § 125:

    in hac virgine commotus sum,

    i. e. in love, Ter. Eun. 3, 5, 19.—
    (δ).
    With ex and abl.:

    nam cum esset ex aere alieno commota civitas,

    Cic. Rep. 2, 33, 58; Auct. B. Afr. 57, 72.—
    (ε).
    With ad and acc.:

    nec sane satis commoveor animo ad ea. quae vis canenda,

    Cic. ad Q. Fr. 3, 5, 4:

    homines ad turpe compendium,

    Auct. Her. 4, 40, 52.—
    (ζ).
    With ut and subj.:

    adeone me ignavom putas, ut neque me consuetudo neque amor Commoveat neque commoneat, ut servem fidem?

    Ter. And. 1, 5, 45:

    tua nos voluntas commovit, ut conscriberemus, etc.,

    Auct. Her. 1, 1, 1.—
    b.
    Of the passions, etc., to rouse, stir up, excite, produce, generate: belli magnos commovit funditus aestus, moved the waves of strife from their foundations, Lucr. 5, 1434; cf.:

    commovere tumultum aut bellum,

    Cic. Verr. 2, 5, 8, § 20:

    misericordiam, invidiam, iracundiam,

    id. de Or. 2, 47, 195; cf.:

    commovere miserationem,

    Quint. 6, 1, 46; 10, 1, 64:

    magnum et acerbum dolorem,

    Cic. Verr. 2, 4, 21, § 47:

    invidiam aliquam in me,

    id. Phil. 3, 7, 18:

    summum odium in eum,

    id. Inv. 1, 54, 103:

    bilem,

    id. Att. 2, 7, 2:

    multorum scribendi studia,

    id. N. D. 1, 4, 8:

    adfectus,

    Quint. 4, prooem. § 6; 5, 8, 3; cf.:

    adfectus vehementer commotos (opp. lenes),

    id. 6, 2, 9.—
    C.
    In discourse:

    nova quaedam,

    to start new doctrines, adduce novelties, Cic. Ac. 2, 6, 18.— Hence, commōtus, a, um, P. a., moved, excited, aroused:

    genus (dicendi) in agendo,

    Cic. de Or. 3, 9, 32; cf.:

    Fimbria paulo fervidior atque commotior,

    id. Brut. 34, 129:

    incidere in rem commotam (i. e. amorem),

    Sen. Ep. 116, 5:

    animus commotior,

    Cic. Div. 1, 37, 80:

    commotius ad omnia turbanda consilium,

    Liv. 6, 14, 9 Weissenb. ad loc.:

    Drusus animo commotior,

    more violent, passionate, Tac. A. 4, 3; cf.:

    commotus ingenio,

    id. ib. 6, 45; and:

    Agrippina paulo commotior,

    id. ib. 1, 33:

    commoto similis,

    to one provoked, enraged, Suet. Aug. 51; cf. id. Tib. 51.— Sup. and adv. apparently not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > commoveo

  • 65 conmoveo

    com-mŏvĕo ( conm-), mōvi, mōtum, 2 (contr. forms:

    commōrunt,

    Lucr. 2, 766; commōrat, Turp. ap. Non. p. 278, 2; Ter. Phorm. 1, 2, 51; commōrit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 1; Hor. S. 2, 1, 45;

    commossem,

    Cic. Planc. 37, 90;

    commosset,

    id. Verr. 2, 3, 18, § 45;

    commosse,

    id. ib. 2, 5, 37, § 96; id. Fam. 7, 18, 3), v. a., to put something in violent motion, to move; both of removing from a place and backwards and forwards in a place; to shake, stir (freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    To remove from a place, to carry away, displace, to start, set in motion, move:

    neque miser me commovere possum prae formidine,

    Plaut. Am. 1, 1, 181; id. Truc. 4, 3, 44:

    facilius est currentem incitare quam commovere languentem,

    Cic. de Or. 2, 44, 186:

    columnas,

    id. Verr. 2, 1, 55, § 145:

    castra ex eo loco,

    to move forward, decamp, id. ib. 2, 5, 37, § 96; cf.

    aciem,

    to set the line in motion, Liv. 2, 65, 5; 9, 27, 10:

    se ex eo loco,

    Cic. Fin. 5, 15, 42:

    se domo,

    id. Fam. 9, 5, 2:

    me Thessalonicā,

    id. Att. 3, 13, 1:

    te istinc,

    id. Fam. 6, 20, 3: agmen loco. to force back, cause to retreat, Sisenn. ap. Non. p. 58, 20; so,

    hostem,

    Liv. 9, 40, 9; 10, 29, 9:

    cervum,

    Verg. A. 7, 494:

    molem,

    Val. Fl. 2, 33:

    nummum,

    i. e. to use in business, Cic. Font. 5, 11 (1, 1); id. Fl. 19, 44:

    ais, si una littera commota sit, fore tota ut labet disciplina. Utrum igitur tibi litteram videor an totas paginas commovere?

    id. Fin. 4, 19, 53.—Sacra, t. t., to move or carry about the sacred utensils, images, etc., for religious use, Verg. A. 4, 301 Serv.; cf. Cato, R. R. 134, 4:

    ancilia,

    Serv. ad Verg. A. 8, 3:

    tripodes,

    Sen. Med. 786.—Hence, humorously: mea si commovi sacra, if I put my instruments (artifices, tricks, etc.) in motion, Plaut. Ps. 1, 1, 107. —Prov.:

    glaebam commosset in agro decumano Siciliae nemo,

    would have stirred a clod, Cic. Verr. 2, 3, 18, § 45.—
    B. 1.
    Of things:

    magni commorunt aequora venti,

    Lucr. 2, 766:

    alas,

    Verg. A. 5, 217; cf.:

    penna commota volucris,

    Sil. 6, 59; Sen. Agam. 633. —
    2.
    Of persons, with se:

    quis sese commovere potest, cujus ille (sc. Roscius) vitia non videat?

    can stir, Cic. de Or. 2, 57, 233:

    num infitiari potes te... meā diligentiā circumclusum commovere te contra rem publicam non potuisse,

    id. Cat. 1, 3, 7; Nep. Ages. 6, 3; Liv. 2, 54, 6; cf.:

    Lanuvii hastam se commovisse,

    id. 21, 62, 4.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Acc. to I. A.) To move, drive back, distodge, refute, confute:

    nunc comminus agamus experiamurque, si possimus cornua commovere disputationis tuae,

    Cic. Div. 2, 10, 26:

    si convellere adoriamur ea, quae commoveri non possunt,

    id. de Or. 2, 51, 205.—
    B.
    (Acc. to I. B.) To throw into disorder, physical or mental; to unbalance, unsettle, shake, disturb (rare but class.):

    adflantur alii sidere, alii commoventur statis temporibus alvo, nervis, capite, mente,

    Plin. 2, 41, 41, § 108:

    perleviter commotus fuerat... (postea) eum vidi plane integrum,

    Cic. Q. Fr. 2, 5, 2: Bacchi sacris commota, Poët. ap. Cic. Div. 1, 36, 80:

    commotus habebitur, i. e. mente captus,

    frantic, crazed, Hor. S. 2, 3, 209; cf.:

    commota mens,

    id. ib. 2, 3, 278; Plin. 36, 21, 40, § 152; and:

    commotus mente,

    id. 23, 1, 16, § 23.—
    2. (α).
    With abl.: commorat hominem lacrimis, Turp. ap. Non. p. 278, 2:

    aliquem nimiā longinquitate locorum ac desiderio suorum,

    Cic. Imp. Pomp. 9, 23:

    aut libidine aliquā aut metu,

    id. Off. 1, 29, 102; id. Font. 16, 36 (12, 26):

    ludis,

    id. Mur. 19, 40:

    quis enim, cum sibi fingit aliquid et cogitatione depingit, non simul ac se ipse commovit atque ad se revocavit, sentit, etc.,

    aroused, id. Ac. 2, 16, 51:

    et amore fraterno et existimatione vulgi,

    Caes. B. G. 1, 20:

    adfectibus,

    Quint. 9, 4, 4:

    doctā voce,

    id. 2, 16, 9:

    cujus atrocitate,

    id. 6, 1, 32:

    vix sum apud me, ita animus commotu'st metu, Spe, gaudio,

    Ter. And. 5, 4, 34; Quint. 1, 2, 30:

    commota vehementi metu mens,

    Lucr. 3, 153. —
    (β).
    Absol.:

    commorat omnes nos,

    Ter. Phorm. 1, 2, 51:

    cum aliqua species utilitatis objecta est, commoveri necesse est,

    one must be affected by it, it must make an impression on one, Cic. Off. 3, 8, 35:

    nihil me clamor iste commovet,

    id. Rab. Perd. 6, 18:

    si quos adversum proelium et fuga Gallorum commoveret,

    Caes. B. G. 1, 40:

    in commovendis judiciis,

    Cic. de Or. 2, 45, 189; cf.:

    commotus ab oratore judex,

    Quint. 6, 2, 7:

    qui me commorit, flebit,

    provoke, rouse, Hor. S. 2, 1, 45:

    Neptunus graviter commotus,

    Verg. A. 1, 126:

    domo ejus omnia abstulit quae paulo magis animum cujuspiam aut oculos possent commovere,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 83; Quint. 12, 10, 50: dormiunt;

    pol ego istos commovebo,

    awake, arouse, Ter. Heaut. 4, 4, 8:

    porticus haec ipsa et palaestra Graecarum disputationum memoriam quodammodo commovent,

    stir up, awaken, revive, Cic. de Or. 2, 5, 20.—Of things:

    aes alienum,

    to demand, Tac. A. 6, 17:

    commotā principis domo,

    id. ib. 4, 52 init.:

    si umquam vitae cupiditas in me fuisset, ego... omnium parricidarum tela commossem?

    provoked, Cic. Planc. 37, 90. —
    (γ).
    With in and abl.:

    qui cum ingeniis conflictatur ejus modi, Neque commovetur animus in eā re tamen,

    Ter. And. 1, 1, 67:

    vidi enim vos in hoc nomine, cum testis diceret, commoveri,

    Cic. Verr. 2, 4, 56, § 125:

    in hac virgine commotus sum,

    i. e. in love, Ter. Eun. 3, 5, 19.—
    (δ).
    With ex and abl.:

    nam cum esset ex aere alieno commota civitas,

    Cic. Rep. 2, 33, 58; Auct. B. Afr. 57, 72.—
    (ε).
    With ad and acc.:

    nec sane satis commoveor animo ad ea. quae vis canenda,

    Cic. ad Q. Fr. 3, 5, 4:

    homines ad turpe compendium,

    Auct. Her. 4, 40, 52.—
    (ζ).
    With ut and subj.:

    adeone me ignavom putas, ut neque me consuetudo neque amor Commoveat neque commoneat, ut servem fidem?

    Ter. And. 1, 5, 45:

    tua nos voluntas commovit, ut conscriberemus, etc.,

    Auct. Her. 1, 1, 1.—
    b.
    Of the passions, etc., to rouse, stir up, excite, produce, generate: belli magnos commovit funditus aestus, moved the waves of strife from their foundations, Lucr. 5, 1434; cf.:

    commovere tumultum aut bellum,

    Cic. Verr. 2, 5, 8, § 20:

    misericordiam, invidiam, iracundiam,

    id. de Or. 2, 47, 195; cf.:

    commovere miserationem,

    Quint. 6, 1, 46; 10, 1, 64:

    magnum et acerbum dolorem,

    Cic. Verr. 2, 4, 21, § 47:

    invidiam aliquam in me,

    id. Phil. 3, 7, 18:

    summum odium in eum,

    id. Inv. 1, 54, 103:

    bilem,

    id. Att. 2, 7, 2:

    multorum scribendi studia,

    id. N. D. 1, 4, 8:

    adfectus,

    Quint. 4, prooem. § 6; 5, 8, 3; cf.:

    adfectus vehementer commotos (opp. lenes),

    id. 6, 2, 9.—
    C.
    In discourse:

    nova quaedam,

    to start new doctrines, adduce novelties, Cic. Ac. 2, 6, 18.— Hence, commōtus, a, um, P. a., moved, excited, aroused:

    genus (dicendi) in agendo,

    Cic. de Or. 3, 9, 32; cf.:

    Fimbria paulo fervidior atque commotior,

    id. Brut. 34, 129:

    incidere in rem commotam (i. e. amorem),

    Sen. Ep. 116, 5:

    animus commotior,

    Cic. Div. 1, 37, 80:

    commotius ad omnia turbanda consilium,

    Liv. 6, 14, 9 Weissenb. ad loc.:

    Drusus animo commotior,

    more violent, passionate, Tac. A. 4, 3; cf.:

    commotus ingenio,

    id. ib. 6, 45; and:

    Agrippina paulo commotior,

    id. ib. 1, 33:

    commoto similis,

    to one provoked, enraged, Suet. Aug. 51; cf. id. Tib. 51.— Sup. and adv. apparently not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > conmoveo

  • 66 corona

    cŏrō̆na (in the ante-Aug. per. sometimes written chorona, acc. to Quint. 1, 5, 20; cf. the letter C), ae, f., = korônê, a garland, chaplet, wreath.
    I.
    Lit., of natural or artificial flowers, etc. (very freq. used for personal adornment at festivals, when sacrificing, or as a gift for friends, etc., for ornamenting the images of the gods, edifices, victims, the dead, etc.), Lucr. 5, 1399; Lex XII. Tab. ap. Plin. 21, 3, 5, § 7; Plaut. Men. 3, 1, 16; Cic. Fl. 31, 75; id. Leg. 2, 24, 60; Liv. 23, 11, 5; 38, 14, 5; Curt. 4, 2, 2; 4, 4, 5; Hor. C. 1, 26, 8; id. Ep. 2, 2, 96; Tac. A. 2, 57; 15, 12; 16, 4; id. H. 2, 55 et saep.:

    coronas bibere,

    i. e. to throw into the cup leaves plucked from the garlands, Plin. 21, 3, 9, § 12. Vid. the artt. sacerdotalis, funebris, sepulchralis, convivialis, nuptialis, natalitia, Etrusca, pactilis, plectilis, sutilis, tonsa or tonsilis, radiata, and pampinea.— Poet.:

    perenni fronde corona,

    i. e. immortal, poetic renown, Lucr. 1, 119.—As emblem of royalty, a crown:

    regni corona = diadema,

    Verg. A. 8, 505. —Concerning the different kinds of garlands or crowns given to soldiers as a prize of bravery (castrensis or vallaris, civica, muralis, navalis or rostrata, obsidionalis, triumphalis, oleagina, etc.), v. Gell. 5, 6; Dict. of Antiq.; and the artt. castrensis, civicus, muralis, etc.—
    2.
    Esp.: corona fidei, the crown of martyrdom (eccl. Lat.), Cypr. Ep. 58; 60; Lact. Epit. 72, 23;

    and corona alone,

    Lact. 4, 25, 10; id. Mort. Pers. 16, 11.—
    B.
    Sub coronā vendere, t. t. of the lang. of business, to sell captives as slaves (since they were crowned with chaplets; cf. Caelius Sabinus ap. Gell. 7, 4, 3;

    and corono, I.),

    Caes. B. G. 3, 16; Liv. 42, 63, 12; so,

    sub coronā venire,

    id. 9, 42, 8; 38, 29, 11; 41, 11, 8:

    sub coronā venundari,

    Tac. A. 13, 39; id. H. 1, 68:

    sub coronā emere,

    Varr. R. R. 2, 10, 4.—
    C.
    As a constellation.
    1.
    The northern crown (according to the fable, the crown of Ariadne transferred to heaven;

    v. Ariadna),

    Cic. Arat. 351 sq.; Caes. German. Arat. 71;

    called Gnosia stella Coronae,

    Verg. G. 1, 222:

    Cressa Corona,

    Ov. A. A. 1, 558:

    Ariadnea Corona,

    Manil. 5, 21; cf. also Ov. M. 8, 181; Plin. 18, 26, 60, § 224 al.—
    * 2.
    The southern crown, Caes. German. Arat. 391.—
    II.
    Meton., of objects in the form of a crown.
    A.
    Most freq., a circle of men, an assembly, crowd, multitude (esp. of judicial assemblies), Cic. Fl. 28, 69; id. Phil. 2, 44, 112; id. Mil. 1, 1; id. Fin. 2, 22, 74; Quint. 12, 10, 74; Suet. Aug. 93 al.; Cat. 53, 1; Hor. Ep. 1, 18, 53; Ov. M. 13, 1 al.—Hence,
    2.
    Milit. t. t., the besiegers round a hostile place, the line of siege or circumvallation, Caes. B. G. 7, 72; Liv. 10, 43, 1; 23, 44, 3; Curt. 4, 6, 10 al.—Also, a circle of men for the defence of a place, Liv. 4, 19, 8.—
    B.
    In arch., the cornice, Vitr. 5, 2; Plin. 36, 24, 59, § 183.—
    C.
    In the agrimensores, an elevated ridge of land as a boundary line, Cato, R. R. 6, 3; Front. Col. 114 and 131 Goes.—
    D.
    The hairy crown over the horse's hoof, Col. 6, 29, 3; Veg. Art. Vet. 1, 13, 1.—
    E.
    Montium, a circular ridge of mountains, Plin. 6, 20, 23, [p. 472] § 73.—
    F.
    The halo round the sun (for the Gr. halôs), Sen. Q. N. 1, 2, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > corona

  • 67 elogium

    ē-lŏgĭum, ii, n. [logus; cf. Rost. Opusc. Plaut. I. p. 93 sq.], an utterance, short saying, sentence. —In partic.
    I.
    A short maxim, saying:

    Solonis,

    Cic. de Sen. 20, 73.—
    II.
    An inscription on a tombstone (so most freq.), Cato ap. Gell. 3, 7, 19; Cic. de Sen. 17, 61; id. Fin. 2, 35; id. Tusc. 1, 14, 31; id. Pis. 29 fin.; Suet. Claud. 1 al. (Vide old examples of such Elogia in Orell. Inscr. 534 sq.) Also on doors, Plaut. Merc. 2, 3, 74;

    on the images of ancestors,

    Suet. Galb. 3;

    on votive tablets,

    id. Calig. 24.—
    III.
    A clause in a will (especially which disinherits one), Cic. Clu. 48, 135; cf. Quint. 7, 4, 20; Dig. 28, 2, 14 fin.; 37, 10, 1, § 9; Suet. Vita Hor. sub init.; hence, in the Cod. Just., ultima elogia, for last will or testament in gen., Cod. 3, 28, 37, § 1 al.—
    IV.
    A judicial statement, record, abstract in criminal cases (respecting the criminal's offence, punishment, etc.), Suet. Calig. 27; Spart. Sever. 2; Lampr. Alex. Sever. 33; Amm. 7, 2; 19, 12:

    vertices sub uno elogio jussit occidi,

    a single warrant, id. 14, 7, 1;

    so the jurid. expression: mittere aliquem cum elogio,

    to send a criminal before the proper magistrates, with a specification of his offence, Dig. 48, 3, 11; 49, 16, 3 al.

    Lewis & Short latin dictionary > elogium

  • 68 ferculum

    fercŭlum (or uncontr. fĕrĭcŭlum, Sen. Ep. 90, 15; 122, 3 al.), i, n. [fero], that on which any thing is carried or borne.
    I.
    A frame, a barrow, litter, bier for carrying the spoils, the images of the gods, etc., in public processions:

    spolia ducis hostium caesi suspensa fabricato ad id apte ferculo gerens in Capitolium ascendit,

    Liv. 1, 10, 5; Suet. Caes. 37; id. Calig. 15:

    (Caesar) tensam et ferculum Circensi pompa, etc. (recepit),

    id. Caes. 76: ut pomparum ferculis similes esse videamur, * Cic. Off. 1, 36, 131.—
    II.
    A dish on which food is served; and hence a dish or mess of food, a course (perh. not anteAug.; cf.: epulum, daps, commissatio;

    merenda, prandium, etc.): ubi multa de magna superessent fercula cena,

    Hor. S. 2, 6, 104:

    cenae fercula nostrae Malim convivis quam placuisse cocis,

    Mart. 9, 82; so Petr. 35; 36; Suet. Aug. 74; Plin. 33, 10, 47, § 136; Juv. 1, 94; 7, 184; 11, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > ferculum

  • 69 fericulum

    fercŭlum (or uncontr. fĕrĭcŭlum, Sen. Ep. 90, 15; 122, 3 al.), i, n. [fero], that on which any thing is carried or borne.
    I.
    A frame, a barrow, litter, bier for carrying the spoils, the images of the gods, etc., in public processions:

    spolia ducis hostium caesi suspensa fabricato ad id apte ferculo gerens in Capitolium ascendit,

    Liv. 1, 10, 5; Suet. Caes. 37; id. Calig. 15:

    (Caesar) tensam et ferculum Circensi pompa, etc. (recepit),

    id. Caes. 76: ut pomparum ferculis similes esse videamur, * Cic. Off. 1, 36, 131.—
    II.
    A dish on which food is served; and hence a dish or mess of food, a course (perh. not anteAug.; cf.: epulum, daps, commissatio;

    merenda, prandium, etc.): ubi multa de magna superessent fercula cena,

    Hor. S. 2, 6, 104:

    cenae fercula nostrae Malim convivis quam placuisse cocis,

    Mart. 9, 82; so Petr. 35; 36; Suet. Aug. 74; Plin. 33, 10, 47, § 136; Juv. 1, 94; 7, 184; 11, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > fericulum

  • 70 fictor

    fictor, ōris, m. [fingo], one who makes images of clay, wood, wax, etc., an imagemaker, statuary.
    I.
    (Syn.: pictor, scalptor, sculptor, plastes, statuarius.) Lit.
    A.
    In gen.:

    deos ea facie novimus, qua pictores fictoresque voluerunt,

    Cic. N. D. 1, 29, 81; id. Fragm. ap. Lact. 2, 8, p. 120 Bip.—
    B.
    In partic. in relig. lang., a baker of offering-cakes:

    apud Ennium: Libaque, fictores, Argeos et tutulatos... Fictores dicti a fingendis libis,

    Varr. L. L. 7, § 44 Müll. (cf. Ann. v. 124 ed. Vahl.); so Inscr. Orell. 934; 2281; 2458; cf. Cic. Dom. 54, 139. —
    2.
    A maker, creator, Vulg. Isa. 29, 16; 45, 9.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., a maker, former (Plautin.):

    (fortunae)... vitae agundae,

    Plaut. Trin. 2, 2, 85 sq.:

    omnium Legum atque jurium,

    id. Ep. 3, 4, 86:

    somniorum,

    Vulg. Deut. 13, 5.—
    B.
    In partic., a feigner:

    fandi fictor Ulixes,

    a master of deceit, Verg. A. 9, 602.

    Lewis & Short latin dictionary > fictor

  • 71 forma

    forma, ae, f. [Sanscr. dhar-, dhar-āmi, bear; dhar-i-man, figure; Gr. thra- in thrênus, thronos; cf. Lat. frētus, frēnum, fortis, etc.], form, in the most comprehensive sense of the word, contour, figure, shape, appearance (syn.: species, frons, facies, vultus; figura).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: Ha. Earum nutrix, qua sit facie, mihi expedi. Mi. Statura haud magna, corpore aquilo. Ha. Ipsa ea'st. Mi. Specie venusta, ore parvo, atque oculis pernigris. Ha. Formam quidem hercle verbis depinxti mihi, Plaut. Poen. 5, 2, 154; cf.:

    quia semper eorum suppeditabatur facies et forma manebat,

    Lucr. 5, 1175:

    corporis nostri partes totaque figura et forma et statura, quam apta ad naturam sit, apparet,

    Cic. Fin. 5, 12, 35; cf. Auct. Her. 4, 47, 60:

    si omnium animantium formam vincit hominis figura, etc.,

    Cic. N. D. 1, 18, 48:

    forma ac species liberalis,

    id. Cael. 3, 6; cf. id. N. D. 1, 14, 37; 1, 27, 76 sqq.; id. Verr. 2, 4, 58, § 129; id. N. D. 1, 10, 26: aspicite, o cives, senis Enni imagini' formam, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 15, 34 (Epigr. 1 ed. Vahl.):

    hoc dico, non ab hominibus formae figuram venisse ad deos... Non ergo illorum humana forma, sed nostra divina dicenda est, etc.,

    id. N. D. 1, 32, 90:

    formaï servare figuram,

    Lucr. 4, 69; cf.:

    Homeri picturam, non poesin videmus. Quae regio, quae species formaque pugnae, qui motus hominum non ita expictus est, ut, etc.,

    Cic. Tusc. 5, 39, 114 (v. Moser ad h. l.):

    eximia forma pueri,

    id. ib. 5, 21, 61:

    virgines formā excellente,

    Liv. 1, 9, 11:

    formā praestante puellae,

    Ov. H. 3, 35:

    forma viros neglecta decet,

    id. A. A. 1, 509; cf.:

    ut excellentem muliebris formae pulchritudinem muta in sese imago contineret,

    Cic. Inv. 2, 1, 1:

    illa aetate venerabilis, haec formae pulchrituline,

    Curt. 3, 11, 24:

    virginem adultam, formā excellentem,

    Liv. 3, 44, 4:

    virginem maxime formā notam,

    id. 4, 9, 4:

    una et viginti formae litterarum,

    Cic. N. D. 2, 37, 93:

    solis,

    Lucr. 5, 571:

    muralium falcium,

    Caes. B. G. 3, 14, 5:

    lanceae novae formae,

    Suet. Dom. 10:

    nova aedificiorum Urbis,

    id. Ner. 16:

    porticus,

    Plin. Ep. 9, 39, 5:

    forma et situs agri,

    Hor. Ep. 1, 16, 4:

    eādem cerā aliae atque aliae formae duci solent,

    Quint. 10, 5, 9:

    geometricae formae,

    Cic. Rep. 1, 17; cf. id. de Or. 1, 42, 187:

    cum sit geometria divisa in numeros atque formas,

    Quint. 1, 10, 35; cf.

    also: Archimedes intentus formis, quas in pulvere descripserat,

    Liv. 25, 31, 9:

    dimidia circuli,

    Plin. 2, 59, 60, § 150:

    clarissimorum virorum formae,

    figures, images, Cic. Mil. 32, 86:

    ille artifex, cum faceret Jovis formam aut Minervae, etc.,

    id. Or. 2, 9:

    igneae formae,

    i. e. fiery bodies, id. N. D. 2, 40, 101:

    inque tori formam molles sternentur arenae,

    in the shape, form, Ov. Am. 2, 11, 47:

    (sacellum) crudis laterculis ad formam camini,

    Plin. 30, 7, 20, § 63:

    ut haec mulier praeter formam nihil ad similitudinem hominis reservarit,

    Cic. Clu. 70, 199.—In poet. circumlocution with gen.: astra tenent caeleste solum formaeque deorum, the forms of gods, for gods, Ov. M. 1, 73:

    formae ferarum,

    id. ib. 2, 78:

    ursi ac formae magnorum luporum,

    Verg. A. 7, 18:

    formae ingentis leo,

    of great size, Just. 15, 4, 17; Tac. A. 4, 72.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., a fine form, beauty:

    di tibi formam, di tibi divitias dederant,

    Hor. Ep. 1, 4, 6; cf.:

    et genus et formam regina pecunia donat,

    id. ib. 1, 6, 37:

    movit Ajacem forma captivae Tecmessae,

    id. C. 2, 4, 6; Quint. 2, 5, 12:

    neque, ut laudanda, quae pecuniam suam pluribus largitur, ita quae formam,

    id. 5, 11, 26; 5, 12, 17.—Prov.:

    forma bonum fragile est,

    Ov. A. A. 2, 113.—
    2.
    An outline, plan, design (of an architect, etc.):

    cum formam videro, quale aedificium futurum sit, scire possum,

    Cic. Fam. 2, 8, 1: domus erit egregia;

    magis enim cerni jam poterat, quam quantum ex forma judicabamus,

    id. Q. Fr. 2, 5, 3 (2, 6, 2):

    qua ludum gladiatorium aedificaturus erat,

    Suet. Caes. 31.—
    3.
    A model after which any thing is made, a pattern, stamp, last (of a shoemaker), etc.:

    utendum plane sermone, ut numo, cui publica forma est,

    Quint. 1, 6, 3:

    denarius formae publicae,

    Sen. Ben. 5, 29; cf.: formas quasdam nostrae pecuniae agnoscunt, Tac. G. 5:

    formas binarias, ternarias et quaternarias, et denarias etiam resolvi praecepit neque in usu cujusquam versari,

    stamped money, coins, Lampr. Alex. Sev. 39; cf. Curt. 5, 2, 11:

    si scalpra et formas non sutor (emat),

    Hor. S. 2, 3, 106; cf.:

    forma calcei,

    Dig. 9, 2, 5, § 3.—
    4.
    A mould which gives form to something:

    (caseus) vel manu figuratur vel buxeis formis exprimitur,

    Col. 7, 8 fin.:

    formae in quibus aera funduntur,

    Plin. 36, 22, 49, § 168; hence, a frame, case, enclosure:

    opus tectorium propter excellentiam picturae ligneis formis inclusum,

    id. 35, 14, 49, § 173:

    formas rivorum perforare,

    i. e. the conduits, pipes, Front. Aquaed. 75:

    aquaeductus,

    Dig. 7, 1, 27.—Hence,
    b.
    Transf., the aqueduct itself, Front. Aquaed. 126.—
    5.
    A rescript, formulary (post-class., whereas the dimin. formula is predominant in this signif.):

    ex eorum (amicorum) sententia formas composuit,

    Capitol. Anton. 6; so Cod. Just. 1, 2, 20.—
    6.
    Item forma appellatur puls miliacea ex melle, Paul. ex Fest. p. 83 Müll.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., shape, form, nature, manner, kind:

    ad me quasi formam communium temporum et totius rei publicae misisti expressam,

    Cic. Fam. 3, 11, 4; cf.:

    formam quidem ipsam et tamquam faciem honesti vides,

    id. Off. 1, 5, 14:

    innumerabiles quasi formae figuraeque dicendi,

    id. Or. 3, 9, 34:

    cum, quae forma et quasi naturalis nota cujusque sit, describitur, ut, si quaeratur avari species, seditiosi, gloriosi,

    id. de Or. 3, 29, 115; cf.:

    quae sit in ea species et forma et notio viri boni,

    id. Off. 3, 20, 81:

    forma ingenii,

    id. Brut. 85, 294:

    rei publicae,

    id. Fam. 2, 8, 1; cf.:

    exemplar formaque rei publicae,

    id. Rep. 2, 11:

    forma et species et origo tyranni,

    id. ib. 2, 29:

    forma rerum publicarum,

    id. Tusc. 2, 15, 36; cf. id. Rep. 1, 34 fin.:

    officii,

    id. Off. 1, 29, 103:

    propositi,

    Vell. 1, 16:

    sollicitudinum,

    Tac. A. 4, 60:

    formam vitae inire,

    id. ib. 1, 74:

    secundum vulgarem formam juris,

    Dig. 30, 1, 111:

    scelerum formae,

    Verg. A. 6, 626:

    poenae,

    id. ib. 615.—
    B.
    In partic.
    1.
    In philos. lang., like species, a sort, kind: nolim, ne si Latine quidem dici possit, specierum et speciebus dicere; et saepe his casibus utendum est: at formis et formarum velim... Genus et formam definiunt hoc modo: genus est notio ad plures differentias pertinens;

    forma est notio, cujus differentia ad caput generis et quasi fontem referri potest. Formae igitur sunt hae, in quas genus sine ullius praetermissione dividitur, ut si quis jus in legem, morem, aequitatem dividat, etc.,

    Cic. Top. 7, 31; cf.:

    genus et species, quam eandem formam Cicero vocat,

    Quint. 5, 10, 62: a forma generis, quam interdum, quo planius accipiatur, partem licet nominare, hoc modo, etc.... Genus enim est uxor;

    ejus duae formae: una matrumfamilias, altera earum, quae tantummodo uxores habentur,

    Cic. Top. 4, 14:

    quod haec (partitio) sit totius in partes, illa (divisio) generis in formas,

    Quint. 5, 10, 63:

    duae formae matrimoniorum,

    id. 5, 10, 62.—
    2.
    In gram.
    a.
    The grammatical quality, condition of a word:

    in quo animadvertito, natura quadruplicem esse formam, ad quam in declinando accommodari debeant verba, etc.,

    Varr. L. L. 9, § 37 sq.; 101 sq. Müll.; Quint. 10, 1, 10.—
    b.
    The grammatical form of a word:

    utrum in secunda forma verbum temporale habeat in extrema syllaba AS an IS, ad discernendas dissimilitudines interest,

    Varr. L. L. 9, § 109 Müll.:

    aeditimus ea forma dictum, qua finitimus,

    Gell. 12, 10, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > forma

  • 72 geniarius

    gĕnĭārĭus, ii, m. [Genius], one who makes images of genii, Inscr. Orell. 4195; Inscr. Grut. 25, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > geniarius

  • 73 gypsum

    gypsum, i, n., = gupsos, white lime plaster, gypsum.
    I.
    Lit., Plin. 36, 24, 59, § 182; 14, 19, 24, § 120; 20, 9, 39, § 98; Col. 12, 20, 8; Cato, R. R. 39, 1 al.—
    II.
    Transf., figures in gypsum, plaster images:

    plena omnia gypso Chrysippi,

    Juv. 2, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > gypsum

  • 74 imaginarius

    ĭmāgĭnārĭus, a, um, adj. [imago].
    I.
    Of or belonging to images, image - (late Lat.): pictor, plastes, Edict. Diocl. p. 22.—
    B.
    Subst.: imaginarius, ii, m., i. q. imaginifer, the bearer of the emperor's image (as a standard), Veg. Mil. 2, 7.—
    II.
    That exists only in imagination or appearance, seeming, nominal, fancied, imaginary (syn.: falsus, simulatus; opp. verus;

    not anteAug.): fasces,

    Liv. 3, 41, 1:

    titulus nuptiarum (with falsus),

    App. Mag. p. 323:

    venditio,

    Gai. Inst. 2, 113; Dig. 18, 1, 55:

    solutio,

    Gai. Inst. 3, 169; 173:

    imaginariae militiae genus,

    Suet. Claud. 25:

    funus, Capit. Pertin. 15: et scaenicus rex,

    Flor. 2, 14, 4:

    indictio belli,

    id. 4, 10, 2:

    paupertas,

    Sen. Ep. 20, 13; 58, 27:

    honor verborum,

    id. Const. Sap. 3, 3. —
    * Adv.: ĭmāgĭnārĭē, according to imagination:

    effingere epigrammata,

    as fancy prompts, Sid. Ep. 2, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > imaginarius

  • 75 imago

    ĭmāgo, ĭnis, f. [cf. imitor], an imitation, copy of a thing, an image, likeness (i. e. a picture, statue, mask, an apparition, ghost, phantom; the latter only poet. and in post-Aug. prose; cf.: simulacrum, effigies, statua, sigillum): imago ab imitatione dicta, Paul. ex Fest. p. 112 Müll.; cf.: imago dicitur quasi imitago, Porphyr. Hor. C. 1, 12, 4.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., a representation, likeness (usu. of a person), statue, bust, picture:

    Spartiates Agesilaus neque pictam neque fictam imaginem suam passus est esse... unus Xenophontis libellus in eo rege laudando facile omnes imagines omnium statuasque superavit,

    Cic. Fam. 5, 12, 7:

    Demosthenes, cujus nuper inter imagines tuas ac tuorum imaginem ex aere vidi,

    id. Or. 31, 110:

    Epicuri in poculis et in anulis,

    id. Fin. 5, 1, 3: hominis imaginem gypso e facie ipsa primus omnium expressit ceraque in eam formam gypsi infusa emendare instituit Lysistratus Sicyonius, Plin. 35, 12, 44, § 153:

    Africani,

    Cic. Rep. 6, 10:

    mulieris,

    Quint. 7, 7, 5:

    Antigoni,

    id. 2, 13, 12:

    depictam in tabula sipariove imaginem rei,

    id. 6, 1, 32:

    si in tabula mea aliquis pinxerit velut imaginem,

    Gai. Inst. 2, 78:

    cereae,

    Hor. Epod. 17, 76; id. S. 1, 8, 43:

    ut dignus venias hederis et imagine macra,

    Juv. 7, 29:

    hoc tibi sub nostra breve carmen imagine vivat,

    Mart. 9, 1:

    epistula atque imago me certum fecit,

    i. e. the image on the seal, the signet, Plaut. Ps. 4, 6, 35; 4, 2, 29; 4, 7, 105:

    nunc amici anne inimici sis imago, Alcesime, mihi, sciam,

    i. e. will act like a friend, Plaut. Cas. 3, 1, 1.—
    2.
    A phantom, ghost, apparition:

    infelix simulacrum atque ipsius umbra Creusae Visa mihi ante oculos et nota major imago,

    Verg. A. 2, 773; cf.:

    et nunc magna mei sub terras ibit imago,

    shade, spirit, Verg. A. 4, 654; Plin. Ep. 7, 27, 6; cf. id. ib. 1:

    non vanae redeat sanguis imagini,

    Hor. C. 1, 24, 15:

    (somnus) Vanum nocturnis fallit imaginibus,

    Tib. 3, 4, 56; cf. Hor. C. 3, 27, 40; Suet. Aug. 94; id. Calig. 50:

    te videt in somnis, tua sacra et major imago humana turbat pavidum,

    Juv. 13, 221:

    quid natum totiens falsis Ludis imaginibus?

    phantoms, Verg. A. 1, 408:

    ubique pavor et plurima mortis imago,

    id. ib. 2, 369; cf.:

    repetitaque mortis imago,

    Ov. M. 10, 726:

    lurida mortis imago,

    Petr. 123, v. 257:

    varia pereuntium forma et omni imagine mortium,

    Tac. H. 3, 28:

    caesorum insepultorumque,

    id. A. 1, 62:

    supremorum (i. e. funeris) imago,

    id. H. 4, 45.— Poet.:

    genitiva (with forma),

    natural shape, figure, Ov. M. 3, 331; so,

    rudis et sine imagine tellus (= informis),

    shapeless, id. ib. 1, 87.—
    B.
    In partic., an ancestral image of a distinguished Roman (of one who had been aedile, praetor, or consul; usually made of wax, and placed in the atrium of a Roman house, and carried in funeral processions.—
    (α).
    In plur.: obrepsisti ad honores errore hominum, commendatione fumosarum imaginum, quarum simile habes nihil praeter colorem, of smoky (i. e. old) ancestral images, Cic. Pis. 1, 1; cf. Sen. Ben. 3, 28, 1; Plin. 35, 2, 2, § 6:

    si quid deliquero, nullae sunt imagines, quae me a vobis deprecentur,

    no ancestors of distinction, Cic. Agr. 2, 36, 100; cf.:

    quia imagines non habeo et quia mihi nova nobilitas est,

    Sall. J. 85, 25:

    qui imagines familiae suae consecuti sunt,

    Cic. Agr. 2, 1, 1:

    homo veteris prosapiae ac multarum imaginum,

    Sall. J. 85, 10:

    majorum imagines,

    id. ib. 5, 5; Suet. Vesp. 1:

    multis in familia senatoriis imaginibus,

    id. Aug. 4:

    esto beata, funus atque imagines Ducant triumphales tuum,

    Hor. Epod. 8, 11:

    qui stupet in titulis et imaginibus,

    id. S. 1, 6, 17; Plin. 35, 2, 2, § 6 sqq.; Prop. 2, 13, 19; Suet. Vesp. 19.—
    (β).
    In sing. (rare):

    jus imaginis,

    Cic. Verr. 2, 5, 14, § 36:

    imaginis ornandae causa,

    id. Sest. 8, 19:

    vir honoratissimae imaginis futurus ad posteros,

    Liv. 3, 58, 2:

    clarum hac fore imagine Scaptium,

    would become an aristocrat, id. 3, 72, 4, v. Weissenb. ad loc.:

    Tunc Cotta ne imago Libonis exsequias posterorum comitaretur censuit,

    Tac. A. 2, 32.
    II.
    Transf., a reverberation of sound, an echo (mostly poet.):

    (mellaria facere oportet) potissimum ubi non resonent imagines,

    Varr. R. R. 3, 16, 12:

    concava pulsu Saxa sonant, vocisque offensa resultat imago,

    Verg. G. 4, 50; cf. Sil. 14, 365:

    alternae deceptus imagine vocis: Huc coëamus ait... Coëamus retulit Echo,

    Ov. M. 3, 385:

    cujus recinit jocosa Nomen imago,

    Hor. C. 1, 12, 4; so,

    jocosa Vaticani montis,

    id. ib. 1, 20, 8:

    vaga,

    Val. Fl. 3, 596.
    III.
    Trop.
    A.
    In gen., an image or likeness of a thing formed in the mind, a conception, thought, imagination, idea:

    Scipionis memoriam atque imaginem sibi proponere,

    Cic. Lael. 27, 102:

    magnam partem noctium in imagine tua vigil exigo,

    Plin. Ep. 7, 5, 1:

    Verginium cogito, Verginium video, Verginium jam vanis imaginibus audio,

    id. ib. 2, 1, 12: imagines, quae eidôla nominant, quorum incursione non solum videmus, sed etiam cogitamus, Cic. Fin. 1, 6, 21; cf.:

    imagines extrinsecus in animos nostros per corpus irrumpere,

    id. Ac. 2, 40, 125: plena sunt imaginum omnia, nulla species cogitari potest nisi pulsu imaginum, etc.; id. Div. 2, 67, 137 sq.: unum aliquem te ex barbatis illis, exemplum imperii veteris, imaginem antiquitatis, columen rei publicae diceres intueri, an image of the olden time, id. Sest. 8, 19; cf.:

    expressam imaginem vitae quotidianae videre,

    id. Rosc. Am. 16, 47:

    quidnam illi consules dictatoresve facturi essent, qui proconsularem imaginem tam saevam ac trucem fecerint, i. e. by cruelty in office,

    Liv. 5, 2, 9:

    naturae... urbis et populi,

    Cic. Rep. 2, 39 fin.:

    justitiae,

    Quint. 2, 20, 6:

    virtutis,

    id. 10, 2, 15:

    similitudines ad exprimendas rerum imagines compositae,

    id. 8, 3, 72: illae rerum imagines, quas vocari phantasias indicavimus, id. 10, 7, 15:

    conscripta formantur imagine templa,

    plans, Stat. S. 3, 1, 117:

    scipione determinata prius templi imagine in solo,

    Plin. 28, 2, 4, § 15:

    tua, pater Druse, imago,

    memory, Tac. A. 1, 13:

    magna illic imago tristium laetorumque,

    recollection, id. ib. 2, 53:

    si te nulla movet tantae pietatis imago,

    Verg. A. 6, 405.—
    B.
    In partic.
    1.
    In rhet., a figurative representation, similitude, comparison:

    comparabile est, quod in rebus diversis similem aliquam rationem continet. Ejus partes sunt tres: imago, collatio, exemplum. Imago est oratio demonstrans corporum aut naturarum similitudinem, etc.,

    Cic. Inv. 1, 30, 49; cf.:

    imago est formae cum forma cum quadam similitudine collatio,

    Auct. Her. 4, 49, 62; Sen. Ep. 59, 92; Quint. 6, 1, 28; Hor. S. 2, 3, 320; id. Ep. 1, 7, 34.—
    2.
    With the idea predominating of mere imitation, in opp. to what is original or real, a mere form, image, semblance, appearance, shadow:

    consectatur nullam eminentem effigiem virtutis, sed adumbratam imaginem gloriae,

    Cic. Tusc. 3, 2, 3:

    nos veri juris germanaeque justitiae solidam et expressam effigiem nullam tenemus: umbra et imaginibus utimur,

    id. Off. 3, 17, 69; cf.:

    non in umbra et imagine civitatis, etc.,

    id. Rep. 2, 30; and:

    umbram equitis Romani et imaginem videtis,

    id. Rab. Post. 15, 41:

    haec ars tota dicendi, sive artis imago quaedam est et similitudo, habet hanc vim, ut, etc.,

    id. de Or. 2, 87, 356:

    judiciorum,

    only the appearance of courts, id. Sest. 13, 30; cf.:

    imaginem rei publicae nullam reliquissent,

    id. Agr. 2, 32, 88:

    his quoque imaginibus juris spretis,

    Liv. 41, 8, 10:

    imaginem retinendi largiendive penes nos, vim penes Parthos,

    Tac. A. 15, 14:

    habitu et ore ad exprimendam imaginem honesti exercitus,

    the pretence, id. ib. 16, 32; 6, 27; id. H. 1, 84; 3, 70:

    qui faciem eloquentiae, non imaginem praestaret,

    id. Or. 34:

    nec imagine rerum, sed rebus incendit,

    Quint. 10, 1, 16:

    in falsa rerum imagine detineri,

    id. 10, 5, 17; cf.:

    nullo quippe alio vincis discrimine, quam quod illi (hermae) marmoreum caput est, tua vivit imago,

    Juv. 8, 55.—
    3.
    A representative: non in effigies mutas divinum (Augusti) spiritum transfusum;

    sed imaginem veram, caelesti sanguine ortam, intellegere discrimen, etc.,

    Tac. A. 4, 52.—
    4.
    That which suggests or recalls something by resemblance, a reminder:

    me consolatur recordatio meorum temporum, quorum imaginem video in rebus tuis,

    Cic. Fam. 1, 6, 2:

    a Corbulone petierat, ne quam imaginem servitii Tiridates perferret,

    nothing to suggest slavery, Tac. A. 15, 31; cf.:

    moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo possim imaginem antiquae et vernaculae festivitatis adgnoscere,

    Cic. Fam. 9, 15, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > imago

  • 76 Lares

    1.
    Lăres (old form ‡ Lăses, Inscr. Fratr. Arval.; cf. Varr. L. L. 6, § 2 Müll.), um and ĭum (Larum, Varr. L. L. 5, § 49 Müll.; Cic. Rep. 5, 5, 7; id. N. D. 3, 25, 63; id. Leg. 2, 8, 19; Inscr. Orell. 961:

    Larium,

    Liv. 40, 52), m. [old Lat. Lases; Etrusc. Laran, Lalan; root las-; cf. lascivus], tutelar deities, Lares, belonging orig. to the Etruscan religion, and worshipped especially as the presiders over and protectors of a particular locality (cf. Otfr. Müll. Etrusc. 2, p. 90 sq.):

    praestites,

    the tutelar deities of an entire city, Ov. F. 5, 129 sq.:

    mille Lares geniumque ducis, qui tradidit illos, urbs habet,

    id. ib. 5, 145:

    Puteolanae civitatis,

    Inscr. Orell. 1670:

    civitatum, Inscr. ap. Grut. p. 10, 2: vicorum,

    Arn. 3, 41:

    rurales, Inscr. ap. Grut. p. 251: compitales,

    of cross - roads, Suet. Aug. 31; called also Lares compitalicii, Philarg. ad Verg. G. 2, 381:

    viales,

    worshipped by the road-side, Plaut. Merc. 5, 2, 24:

    permarini,

    tutelar deities of the sea, Liv. 40, 52: caelipotentes, Inscr. ap. Tert. de Spect. 5.— Sing.:

    Lari viali,

    Inscr. Orell. 1762; 1894:

    eundem esse Genium et Larem, multi veteres memoriae prodiderunt,

    Censor. 3, 2.—
    II.
    Most commonly the Lares (as familiares or domestici), the tutelar deities of a house, household gods, domestic Lares (whose images stood on the hearth in a little shrine, aedes, or in a small chapel, lararium); as the tutelar deities of each particular dwelling, also in sing.: Lar, Laris, m.
    (α).
    In plur.:

    rem divinam facere Laribus familiaribus,

    Plaut. Rud. 5, 1, 17:

    sanctis Penatium deorum Larumque familiarium sedibus,

    Cic. Rep. 5, 5, 7; id. Quint. 27 fin.:

    ad aedem Larum,

    id. N. D. 3, 25, 63:

    immolet aequis porcum Laribus,

    Hor. S. 2, 3, 164:

    Laribus tuum Miscet numen,

    id. C. 4, 5, 34. —
    (β).
    In sing.:

    ego Lar sum familiaris, ex hac familia,

    Plaut. Aul. prol. 2:

    haec imponuntur in foco nostro dari,

    id. ib. 2, 8, 16:

    familiae Lar pater, alium Larem persequi,

    id. Merc. 5, 1, 5 sq. —
    B.
    Meton., a hearth, dwelling, home (class.; usually in sing.):

    larem corona nostrum decorari volo,

    Plaut. Trin. 1, 2, 1:

    relinquent larem familiarem suum?

    Cic. Verr. 2, 3, 11, § 27:

    ad suum larem familiarem redire,

    id. ib. 2, 3, 54, §

    125: nobis larem familiarem nusquam ullum esse?

    Sall. C. 20:

    paternus,

    Hor. Ep. 2, 2, 51:

    patrius,

    id. S. 1, 2, 56; cf.:

    avitus apto Cum lare fundus,

    id. C. 1, 12, 43:

    gaudens lare certo,

    id. Ep. 1, 7, 58:

    parvo sub lare,

    id. C. 3, 29, 14:

    conductus,

    Mart. 11, 82, 2:

    deserere larem,

    to abandon one's home, Ov. F. 1, 478:

    pelli lare,

    to be driven from a place, id. ib. 6, 362:

    alumnus laris Antenorei,

    i. e. of the city of Padua, Mart. 1, 77, 2: ob eam rem tibi Lare commercioque interdico, Vet. Formul. ap. Paul. Sent. 3, 4, 7.—
    (β).
    In plur., Ov. R. Am. 302:

    jussa pars mutare lares,

    Hor. C. S. 39.— Poet., of a bird's nest:

    avis in ramo tecta laremque parat,

    Ov. F. 3, 242:

    cum rapit Halcyones miserae fetumque laremque,

    Val. Fl. 4, 45.
    2.
    Lăres, ĭum, f., a city in Numidia, Sall. J. 90 Kritz N. cr.

    Lewis & Short latin dictionary > Lares

  • 77 laureus

    laurĕus, a, um, adj. [id.], of laurel, laurel-.
    I.
    Adj.:

    vectes laurei,

    Cato, R. R. 31:

    folia,

    id. ib. 76:

    corona,

    Liv. 23, 11:

    in nitidā laurea serta comā,

    Ov. Tr. 2, 172:

    oleum,

    laurel-oil, Plin. 20, 13, 51, § 137:

    ramus,

    id. 15, 30, 40, § 136:

    ramulus,

    Suet. Caes. 81:

    pira,

    i. e. that smell like laurel, Col. 12, 10:

    cerasa,

    grafted on laurel, Plin. 15, 25, 30, § 104:

    nemus,

    Mart. 10, 92, 11.—
    II.
    Subst.: laurĕa, ae, f.
    A.
    (Sc. arbor.) The laurel-tree:

    laurea in puppi navis longae enata,

    Liv. 32, 1:

    tum spissa ramis laurea fervidos Excludet ictus,

    Hor. C. 2, 15, 9:

    factis modo laurea ramis annuit,

    Ov. M. 1, 566:

    ex Pannonia,

    Plin. Pan. 8, 3.—
    B.
    (Sc. corona.) A laurel crown or garland, laurel branch, as the ornament of Apollo, of poets, of ancestral images, of generals enjoying a triumph, and of letters containing news of a victory:

    te precor, o vates, assit tua laurea nobis,

    Ov. R. Am. 75:

    laureā donandus Apollinari,

    Hor. C. 4, 2, 9:

    cedant arma togae, concedat laurea linguae, Cic. poët. Off. 1, 22, 77: quam lauream cum tua laudatione conferam,

    id. Fam. 15, 6, 1. Sometimes victorious generals, instead of a triumphal procession, contented themselves with carrying a laurel branch to the Capitol:

    de Cattis Dacisque duplicem triumphum egit: de Sarmatis lauream modo Capitolino Jovi retulit,

    Suet. Dom. 6:

    urbem praetextatus et laurea coronatus intravit,

    id. Tib. 17; id. Ner. 13; Plin. Pan. 8:

    thyrsus enim vobis, gestata est laurea nobis,

    Ov. P. 2, 5, 67:

    bellorum laureas victori tradens,

    Just. 14, 4, 17.—
    2.
    Trop., a victory, triumph:

    primus in toga triumphum linguaeque lauream merite,

    Plin. 7, 30, 31, § 117; cf.:

    parite laudem et lauream,

    Plaut. Cist. 1, 3, 53.

    Lewis & Short latin dictionary > laureus

  • 78 laurus

    laurus, i ( gen. laurūs, Plin. 15, 30, 39, § 132; 14, 16, 19, § 112; Col. 6, 7, 3 codd.; abl. lauru, Hor. C. 2, 7, 19;

    but lauro,

    id. ib. 3, 30, 16; nom. plur. laurus, Verg. A. 3, 91; acc. plur. laurus, id. E. 6, 83 al.; Tib. 2, 5, 63; gen. plur. lauruum, acc. to Charis. p. 110 P.), f. [cf. Germ. lor- in Lorbeere], a bay-tree, laurel-tree, laurel, sacred to Apollo; cf.:

    aliquid cedo Qui vicini hanc nostram augeam aram Apollinis. Da sane hanc virgam lauri,

    Plaut. Merc. 4, 1, 11;

    it grew in greatest beauty on Parnassus, and hence is called Parnasia laurus,

    Verg. G. 2, 18;

    its branches were the decoration of poets,

    Hor. C. 4, 2, 9;

    of the flamens,

    Liv. 23, 11; Ov. F. 3, 137. In festivals, the ancestral images were decorated with laurel, Cic. Mur. 41. The leaves, when eaten, were said to impart the power of prophesying, Tib. 2, 5, 63; Juv. 7, 19. Victorious generals, in triumphal processions, wore laurel crowns on their heads and carried laurel branches in their hands, while their lictors bore fasces bound with laurel, Cic. Att. 7, 10; Ov. M. 1, 560. Before the gate of the imperial palace stood two laurel-trees, with oaken crowns, in honor of the emperor, as the vanquisher of foes and the people's preserver:

    janitrix Caesarum et pontificum,

    Plin. 15, 30, 39, § 127 sqq.; Tert. Apol. 35. A wet branch of laurel was used in lustrations, to sprinkle the objects to be purified:

    cuperent lustrari... si foret umida laurus,

    Juv. 2, 158; cf. Dict. Antiq. s. v. lustratio.—
    II.
    Meton. for laurea, a laurel crown, as the sign of a triumph; hence for triumph, victory:

    incurrit haec nostra laurus non solum in oculos, sed, etc.,

    Cic. Fam. 2, 16, 2:

    Parthica,

    Plin. Pan. 14:

    Indica,

    Stat. S. 4, 1, 4:

    Sarmatica,

    Mart. 7, 6, 10:

    ornari lauro secunda,

    Juv. 8, 253.

    Lewis & Short latin dictionary > laurus

  • 79 lectisternium

    lectisternĭum, ĭi, n. [2. lectus-sterno], a feast of the gods.
    I.
    Lit., an offering in which the images of the gods, lying on pillows, were placed in the streets, and food of all kinds set before them;

    these banquets were prepared by the Epulones, and consumed by them,

    Liv. 5, 13, 6; 7, 2, 27; 8, 25; 21, 62; 22, 1; 10 et saep.; cf.:

    lecti sternebantur in honorem deorum, unde hoc sacrum, vel potius sacrilegium nomen accepit,

    Aug. C. D. 3, 17, 2; cf. also Paul. ex Fest. p. 351 Müll.—
    II.
    Transf., in the Christian age, a feast held in memory of a deceased person, or at the consecration of a chapel dedicated to him, a feast of the dead, Sid. Ep. 4, 15; Inscr. Grut. 753, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > lectisternium

  • 80 monumentum

    mŏnŭmentum ( mŏnĭm-), i, n. [moneo), that which preserves the remembrance of any thing, a memorial, a monument; esp. of buildings, statues, galleries, tombs erected to perpetuate the remembrance of a person or thing; cf. Paul. ex Fest. p. 139 Müll.
    I.
    Lit. (class.):

    statuam dare auream Solidam faciundam, quae siet factis monumentum suis,

    Plaut. Curc. 3, 72:

    monimenti causā,

    Cic. Rosc. Am. 50, 146:

    monumento ut esset,

    Liv. 8, 11, 16:

    vitiorum,

    Cic. Verr. 1, 4, 12:

    Marcelli et Africani,

    id. ib. 2, 1, 4, §

    11: in Mamertino solo foederato atque pacato monumentum istius, crudelitatis constitutum est,

    id. ib. 2, 4, 11, § 26: ego, quae monumenti ratio sit, nomine ipso admoneor, ad memoriam magis spectare debet posteritatis, quam ad praesentis temporis gratiam, Cic. Fragm. ap. Non. 32, 18:

    placet mihi, legionis Martiae militibus monumentum fieri quam amplissimum,

    id. Phil. 14, 12, 41; plur. excellent:

    quod in monumentis majorum suorum sit interfectus (Clodius),

    i. e. on the Via Appia, Cic. Mil. 7, 17; Tac. A. 4, 7:

    pecunias monumentaque, quae ex fano Herculis collata erant,

    memorials, votive offerings, images, Caes. B. C. 2, 21:

    monimenta, quae in sepulcris: et ideo secundum viam, quo praetereuntes admoneant, et se fuisse, et illos esse mortales,

    Varr. L. L. 6, § 45 Müll.:

    regis,

    Hor. C. 1, 2, 15:

    Marii,

    the temple built by him, Cic. Div. 1, 28, 59;

    of the temple of Castor,

    id. Verr. 1, 50, 13:

    senatūs,

    the house of Cicero, built by order of the Senate, id. Fam. 1, 9, 15.—
    B.
    In partic.
    1.
    A sepulchral monument, a sepulchre, tomb (syn.: sepulcrum, tumulus; class.): marmoreum, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12:

    sepulcri,

    Nep. Dion. 10;

    and without sepulcri: sepultus est in monumento avunculi sui,

    family tomb, sepulchre, Nep. Att. 22, 4.—
    2.
    Of written works, monuments, or records:

    exegi monumentum aere perennius,

    Hor. C. 3, 30, 1: monumenta rerum gestarum, books of history, chronicles, Cic. de Or. 1, 46, 201:

    annalium,

    the monuments of history, id. Rab. Post. 16, 43:

    commendare aliquid monumentis,

    memoirs, id. Fam. 5, 12, 1:

    liber monumenti,

    Vulg. Mal. 3, 16.—
    C.
    Transf., a remembrancer, a mark, token, or means of recognition, Ter. Eun. 4, 6, 16:

    vos monimentis commonefaciam bubulis,

    Plaut. Stich. 1, 2, 6.—
    II.
    Trop.:

    at illa laus est, magno in genere... liberos hominem educare, generi monumentum et sibi,

    Plaut. Mil. 3, 1, 110:

    monumentum laudis,

    a memorial, Cic. Cat. 3, 11, 26:

    clementiae,

    id. Deiot. 14, 40:

    furtorum,

    id. Verr. 2, 2, 72, § 177:

    amoris,

    Verg. A. 5, 538.

    Lewis & Short latin dictionary > monumentum

См. также в других словарях:

  • Images — war eine französische Pop Band, die von 1986 bis 1999 bestand und dann in der Formation Èmile et Images aufging. Die Gründer stammten aus Toulouse. Ihr größter Hit war Les démons des minuit (1986), der in Frankreich 13 Wochen auf Platz 1 der… …   Deutsch Wikipedia

  • images — (querelle des) conflit théologique et politique portant, à Constantinople, sur la représentation de Jésus et des saints. Le culte des images (ou icônes) dans l église d Orient étant apparu comme païen, l empereur Léon III l interdit en 730, se… …   Encyclopédie Universelle

  • images — IMAGES: Il y en a toujours trop dans la poésie …   Dictionnaire des idées reçues

  • Images —    Drame de Robert Altman, avec Susannah York, René Auberjonois, Marcel Bozzuffi.   Pays: États Unis   Date de sortie: 1971   Technique: couleurs   Durée: 1 h 50    Résumé    Auteur de livres pour enfants, Cathryn a des hallucinations et imagine… …   Dictionnaire mondial des Films

  • Images — Image Pour les articles homonymes, voir Image (homonymie). L ombre, une image naturelle Une image est une représentation visuelle voire mentale de quelque chose (objet, êtr …   Wikipédia en Français

  • Images — Para el grupo musical, véase Images (banda). Images: The Best of Jean Michel Jarre Álbum de estudio / recopilatorio de Jean Michel Jarre Publicación 1991 Grabación entre 1990 y 1991 Género(s) …   Wikipedia Español

  • Images and Words — Studioalbum von Veröffentlichung 30. Juni 1992 …   Deutsch Wikipedia

  • Images Par Seconde — L image par seconde est une unité de mesure correspondant au nombre d images affichées en une seconde par un dispositif. Plus le nombre d images est élevé, plus l animation semble fluide. La persistance rétinienne a longtemps été proposée pour… …   Wikipédia en Français

  • Images and Words — Studio album by Dream Theater Released July 7, 1992 …   Wikipedia

  • Images of England — is a heritage initiative run by the National Monuments Record (NMR), the public archive of English Heritage. The aim of the project was to photograph every listed building and object (some 370,000) in England and to make the images freely… …   Wikipedia

  • Images de la femme — en Occident Cet article se dédie aux images de la femme que se font les hommes. Sommaire 1 La séduction des images 2 Préhistoire 3 Antiquité 3.1 Grecque …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»