hvela

n. wheel; á hverfanda hveli, on it whirling wheel.

* * *

n., later form hjól, q. v.; the vowel was prob. long, qs. hvél, as in the Engl.; for in þd. 6 hvél and hál form a half rhyme; a weak neut. hvela occurs, Rb. 1812. 92, MS. 415. 8: [A. S. hweowol; Engl. wheel; cp. Gr. κύκλος]:— a wheel; á hverfanda hveli, on a turning wheel, Hm. 83, Grett. 119 A, Fms. i. 104, Sks. 338: of the moon, Alm. 15; á því hveli er snýsk und reið Rögnis, Sdm. 15; mörg hvel ok stór, Bret. 90; hálfu hvela sólarinnar, Rb. 112; með fjórum hvelum, Sks. 421; hann hjó hvel undan skipi sínu, Krók. 59; þar sem hón velti hveli sínu, Al. 23; brjóta í hveli, to break on the wheel, Hom. 147: an orb, geislanda hvel, a beaming orb, the sun, Sks. 94; fagra-hvel, fair wheel, poët. the sun, Alm.; himins hvel, heaven’s orb, the sun, Bragi; hvela sólarinnar, the sun’s disk, MS. 415. 8; hvel á tungli, Rb. 452: a circle, vofit ( woven) með hvelum ok hringum, Str. 17.

COMPDS: hvelgörr, hvelvagn, hvelvala.